Agri, Voeding & Gezondheid in GreenPort Noord-Holland Noord

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Agri, Voeding & Gezondheid in GreenPort Noord-Holland Noord"

Transcriptie

1 Agri, Voeding & Gezondheid in GreenPort Noord-Holland Noord

2 2 3

3 GreenPort Noord-Holland Noord versterkt de concurrentiepositie van de agrarische sector in Noord-Holland Noord. GreenPort Noord-Holland Noord heeft de ambitie om de regio als één van de gezondste op de kaart te zetten. Eén van de speerpunten is het project Agri, Voeding & gezondheid; gezonder, verser en smakelijker eten voor verschillende doelgroepen in de regio. Met een integrale aanpak kunnen zorginstellingen een voedzame en smakelijke maaltijd voor hun cliënten verzorgen. Regionale samenwerking en duurzame inkoop geeft een economische impuls aan de ketenpartijen: boeren en tuinders, voedselverwerkers, leveranciers, cateraars en zorginstellingen. De afgelopen periode zijn er veel initiatieven ontwikkeld om dit voor elkaar te krijgen. En met succes! GreenPort Noord-Holland Noord stimuleert, initieert en ondersteunt projecten rondom het thema Agri Voeding en Gezondheid in Noord-Holland Noord. Het stimuleren van de gezondheid door vers en met regionale producten te eten staat hoog in het vaandel. 2 3

4 NOORD-HOLLANDS VOEDSEL: Gezond, lekker en duurzaam De land- en tuinbouwsector is een belangrijke sector in Noord-Holland, vooral in het noordelijke deel van onze provincie. Met ruim 6500 bedrijven waarin mensen werken en met een productie ter waarde van meer dan 3 miljard euro per jaar, levert de agribusiness een substantiële bijdrage aan onze regionale economie. Mondiale uitdagingen Noord-Holland Noord staat internationaal bekend als koploper op het gebied van vernieuwingen en onderzoek, vooral in de zaadveredeling. Dat levert sterkere plantenrassen op, die beter bestand zijn tegen extreme klimaten en een hogere opbrengst per m 2 hebben. En dat is hard nodig. Gezien de groei van de wereldbevolking neemt ook de vraag naar veilig voedsel toe. De enorme kennis die we op dat vlak in Noord-Holland hebben kan het wereldvoedselprobleem helpen oplossen. Ik verwacht dat we daar in de komende jaren een steeds grotere bijdrage aan gaan leveren. Goed eten is goed voelen Noord-Hollandse producten zijn behalve innovatief ook lekker én heel gezond. Niemand zal ontkennen dat er een relatie is tussen je goed voelen en gezond eten. Een goede reden om het Westfriesgasthuis in Hoorn te voorzien van dagverse 4 producten uit de regio. Ik ben ervan overtuigd dat uit onderzoek zal blijken dat dat patiënten helpt om sneller te herstellen. Gezonde schoolkantines Groenten moet je jong leren eten en waarderen. Ik ben dan ook zeer enthousiast over de gezonde schoolkantines die overal in het land verschijnen. Geen broodjes frikandel meer, maar bruine broodjes met kaas en tomaat. Vorige maand was ik te gast in zo n gezonde schoolkantine bij het Clusius College in Grootebroek en heb daar uitstekend geluncht. Deze school gaat zelfs nog een stap verder. Ze betrekken hier producten uit de directe omgeving, waardoor er ook minder vervoer nodig is en deze kantine naast gezond ook duurzaam is. Van heel lokaal tot wereldwijd levert de Noord-Hollandse land- en tuinbouwsector zo een bijdrage aan gezond, lekker en duurzaam eten. Noord-Hollands voedsel: Gezond, Lekker en Duurzaam GEDEPUTEERDE JAAP BOND VOORZITTER VAN DE STUURGROEP GREENPORT NHN 5

5 Voeding als medicijn DR. MIEK JONG LOUIS BOLK INSTITUUT Een appel per dag houdt de dokter weg: het is een bekende (Engelse) uitspraak die in feite één van de basisprincipes vormt van het werk van het Louis Bolk Instituut. Aan dit instituut buigen onderzoekers zich onder meer over de vraag over hoe goede en duurzaam geproduceerde voeding kan bijdragen aan de gezondheid van mensen in het algemeen en die van specifieke doelgroepen in het bijzonder. Ze werken vanuit de visie dat landbouw, voeding en gezondheid onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Een insteek die nauw aansluit op de visie van GreenPort Noord-Holland Noord. Miek Jong: Vanuit het Louis Bolk Instituut zien we voeding als een middel dat kan bijdragen aan het in stand houden of verbeteren van de gezondheid. Daarmee doelen we op puur, kwalitatief goed voedsel, zonder bewerking of toevoegingen. We gaan ervan uit dat alles wat men nodig heeft te vinden is in de natuur. Dat lijkt wellicht een cliché, maar er valt nog veel winst te behalen. Momenteel neemt slechts twintig tot dertig procent van de inwoners van ons land de dagelijks aanbevolen hoeveelheid groenten en fruit tot zich. En dat is dus in algemene zin gesproken. Wie gaat kijken naar specifieke groepen mensen, ziet dat voeding een ontzettend waardevolle bijdrage kan leveren aan de gezondheid. Type 2 diabetes omkeerbaar Onderzoek toont aan dat type 2 diabetes omkeerbaar kan zijn met een goed voedingspatroon en gezonde leefstijl. Ook bij andere aandoeningen zien we dat voeding in bepaalde samenstellingen effectief kan zijn op gezondheid en welbevinden. De resultaten van dergelijke onderzoeken bieden perspectieven voor individuele burgers, maar vooral ook voor scholen en zorginstellingen. Op veel van deze plekken krijgen leerlingen of patiënten bijvoorbeeld weinig groente en fruit aangeboden, terwijl het jong leren eten van voldoende groente erg belangrijk is. En voor ouderen is voldoende groente en fruit van belang om vitaal te blijven. Er zijn steeds meer onderzoeken die laten zien dat medicatie niet altijd noodzakelijk is, mits er voldoende kwalitatief goed voedsel wordt gegeten. Dat voedsel kan biologisch zijn, maar we pleiten vooral voor het volgen van de seizoenen en eten van dichtbij streekproducten dus. Ook daarin hebben we GreenPort Noord-Holland Noord gevonden. We werken nu bijvoorbeeld samen aan een project voor een zorginstelling voor verstandelijk beperkte mensen: op welke manier kunnen we voor zowel de organisatie als voor de cliënten de drempel tot gezondere voeding verlagen? Door kennis te delen kunnen we elkaar versterken. 6 7

6 Our Food: How It s Made Met liefde voor de natuur telen wij op de groeizame bodem van Westfriesland het prachtige product Broccoli. Deze groente staat bekend om haar gezonde eigenschappen. Wij vinden, echter, dat ze vooral ook lekker moet zijn. Voor ons is het tevens belangrijk dat consumenten zien hoe voedsel geproduceerd wordt en hoe wij bezig zijn om het milieu zo goed mogelijk te beschermen. RENÉ & SABINE VERDONK MTS BROCCOLI VERDONK 8 9

7 Investeren in Voedselonderwijs Duurzame & gezonde kantines MIKE VENEKAMP ATLANTIS HANDELSHUIS Het is belangrijk om zowel ouders als kinderen mee te nemen in het traject, daarom is het goed dat de leerlingen Met het Clusius College in Grootebroek is de pilot gezonde en duurzame schoolkantine gestart. Bewustwording gezond voedsel Op het Clusius College in Grootebroek draait de leraar voeding de kantine samen met leerlingen. Leuk Voedselonderwijs Het zou goed zijn als er voedselonderwijs zou komen voor ieder kind in Nederland! En dan niet het enthousiasme mee naar huis nemen. is om te zien hoe enthousiast de leerlingen zijn over alleen voorlichting maar ook leren koken, oogsten Samen met Piet Dudink, leraar voedingsleer, is de invoering van een gezonde schoolkantine, door ze en gezond eten op alle scholen. Via schooltuinen en gewerkt aan een mooi lesprogramma en kooklessen. bewust te maken en te laten zien hoe lekker gezond voedselonderwijs kunnen kinderen zien waar hun Tijdens de week van de duurzaamheid gaan 80 eten is. Het is belangrijk om zowel ouders als kinderen voedsel vandaan komt. leerlingen op Tour de Boer. Zij bezoeken de telers mee te nemen in het traject, daarom is het goed dat in de regio die producten zoals komkommer, paprika, de leerlingen het enthousiasme mee naar huis nemen. tomaten en kruiden leveren aan de schoolkantine. Het is toch prachtig als een groene opleiding werkt De leerlingen krijgen les over streekproducten. De met producten uit de regio? Kinderen van telers zitten lessen worden ook beschikbaar gesteld aan andere op school, je steunt de regionale economie. scholen in de regio die inmiddels ook interesse hebben getoond. Door de invoering van regionale producten in de keukens van instellingen en organisaties wordt er minder voedsel verspild. Daarnaast neemt de transportafstand met meer dan 75% en de CO2 emissie met meer dan 89% af (deze impactcijfers zijn gebaseerd op de invoering van streekproducten bij het Westfriesgasthuis). Naast de gezondheidsaspecten levert het natuurlijk ook nog eens een economische impuls voor de regio op

8 Via GreenPort NHN zijn wij in contact gekomen met de regionale groothandel Atlantis Handelshuis. Dat is de schakel tussen de telers en het ziekenhuis. Zij zorgen ervoor dat alles voldoet aan HACCPeisen, en dat groenten en fruit gesneden en geschild binnenkomt, zodat wij het meteen kunnen verwerken. We kopen ons voedsel zo dicht mogelijk bij het ziekenhuis in. Zo weten wij precies waar ons eten vandaan komt en leveren we een bijdrage aan duurzaamheid en de economische ontwikkeling in de regio. We hebben van de telers een filmpje gemaakt waarin ze vertellen over hun product en bedrijf. Al onze patiënten hebben de beschikking over een IPad waarop zij hun menu kunnen zien en de daarbij Westfriesgasthuis kookt met smaak In het Westfriesgasthuis hebben we gastvrijheid hoog in het vaandel staan én willen we graag een bijdrage leveren aan de wereld om ons heen. Vanuit die visie hebben we een nieuw voedingsconcept ontwikkeld: Vers bereid voedsel voor onze patiënten, aangeleverd door telers uit de regio. Vers en gezond eten is voor onze patiënten van groot belang. Het draagt bij aan een sneller herstel na een ziekte en\of een operatie, het is lekkerder en onze koks koken weer met passie en overtuiging! behorende filmpjes. Sterrenkok en Horinees Ron Blaauw heeft samen met onze chefs nieuwe menu s ontwikkeld en bestaande recepten aangepast, zodat we ze in het ziekenhuis konden bereiden. Onze maaltijden worden op smaak gebracht met kruiden en specerijen en bevatten geen E-nummers. Vleeswaren, groenten, zuivel en een groot deel van het fruit komen uit de regio, dat kost ons jaarlijks meer, maar op een budget van 191 miljoen is dat te verwaarlozen. Het levert ons veel meer op, ook al is tevredenheid niet direct in geld uit te drukken. Het eten wordt met een meals and wheels -wagen bij de patiënten aan bed bezorgd. Ze kunnen ter plekke beslissen wat ze willen eten. We serveren veel seizoensgebonden groenten, we kunnen lekker variëren en dat waarderen patiënten enorm. En daar doen we het voor!. NILS VAN MOURIK MANAGER FACILITAIR BEDRIJF EN VASTGOED VAN HET WESTFRIESGASTHUIS IN HOORN Koken met smaak geeft kleur aan het leven Hoewel lang niet iedereen meer dagelijks gekookte aardappelen met groenten en vlees op tafel zet, houden veel mensen zich toch vast aan eetgewoontes. Niets mis mee natuurlijk, maar soms is het leuk te ontdekken wat er nog méér mogelijk is. Kwalitatief goed eten Aan het woord is Cees Neefjes, al jarenlang kok bij het ziekenhuis. Cees: Net als op veel andere plekken wordt de laatste jaren weer meer aandacht besteed aan het voedsel dat in ons ziekenhuis wordt geserveerd. Een terechte ontwikkeling als je het mij vraagt. Kwalitatief goed eten en drinken is niet alleen belangrijk voor onze gezondheid, maar ook voor de beleving van eten. Beleving Een voorbeeld? Patiënten die genieten van een smakelijke maaltijd, geven in het algemeen aan hun verblijf in het ziekenhuis als prettiger te ervaren. En dat draagt weer bij aan een goede gemoedstoestand. Dat lijken details, maar voor het welzijn van mensen en voor het ziekenhuis is dit waardevolle informatie. Verse en gezonde maaltijd In samenwerking met GreenPort Noord-Holland Noord, Diverzio en Atlantis Handelshuis hebben we een paar jaar geleden het roer omgegooid: patiënten krijgen verse, gezonde en duurzame maaltijden, bereid met streekproducten. Via verschillende kanalen kunnen patiënten bovendien zien waar hun maaltijd van die dag vandaan komt, onder andere met filmpjes. Die herkenbaarheid leidt tot veel positieve reacties. Tijdens workshops aan cliënten koken we ook met streekproducten. Koken met smaak We laten bijvoorbeeld zien hoe je een aardappelpuree meer smaak en structuur kunt geven door er knolselderij aan toe te voegen. Het zijn vaak juist kleine, eenvoudige weetjes die eten meer smaak kunnen geven. Denk aan verschillende bereidingswijzen of spelen met temperatuur. Denk maar aan stoofpeertjes: die smaken warm heel anders dan koud, zonder dat je er extra ingrediënten aan toevoegt. Gebruik van kruiden Ook is er zoveel mogelijk met kruiden; je kunt er prachtige smaken mee creëren, zonder dat je bijvoorbeeld zout hoeft toe te voegen. Gezonder eten dus, zonder dat je hoeft in te leveren op de beleving ervan. En dat is mooi, want eten komt elke dag weer terug. Dan is het natuurlijk extra leuk als dat eten ook een beetje kleur aan ons leven geeft, toch? CEES NEEFJES KOK WESTFRIESGASTHUIS 12 13

9 Kracht schuilt in het samenbrengen van andere werelden BERT HARTMAN AUTEUR Komkommerteler Piet Hoogland uit Heiloo liet zich interviewen door adviesbureau Food Cabinet voor de marktverkenning Verwaarden van Reststromen (in opdracht van GreenPort Noord-Holland Noord). Deels vanuit de overweging om enkele hardnekkige misverstanden weg te nemen, maar vooral ook om een bijdrage te leveren aan een nog efficiënter gebruik van tuinbouwgewassen. Wat ik mooi vind aan dit soort initiatieven van GreenPort NHN is dat het ons product uit de anonimiteit haalt. Welk misverstand wilde u uit de wereld helpen? Het is een misvatting dat wij als komkommertelers veel van ons product weggooien. Eigenlijk is er voor elke soort en maat - groot, klein, recht of krom - wel een markt. Uiteraard scheelt dit in de prijs die het oplevert, maar er is altijd een partij die het wil afnemen. Dat geldt dus ook voor het B-product? Zeker, hoewel ik het eigenlijk een beetje een onaardige term vindt. Klasse II zoals we die vroeger nog wel eens afzetten op de stadsmarkten of de wat mindere groentewinkeltjes, verdwijnt tegenwoordig in de stekbak. De kleine kromme komkommertjes verkopen we in zakken rechtstreeks aan de stedelingen, die het eten als hartige snack. De rest gaat naar verwerkende industrie. Dus wat u betreft is er geen sprake van een probleem? Zo wil ik dat niet stellen. Elke kilo die we weggooien van ons product, is er eigenlijk één te veel. Voedsel is waardevol. Daar moeten we dus zo zorgvuldig mogelijk mee omspringen, zeker gezien het imago van onze sector. De ontwikkeling van nieuwe producten kan daarbij helpen? Het zou mooi zijn als het lukt, maar eenvoudig is het niet. De simpelste toepassing die ik kan verzinnen, is sap. Mijn moeder maakte vroeger al met een klein beetje azijn en suiker komkommerdrank. Heel kleinschalig natuurlijk. Willen we dit vraagstuk oplossen, dan praten we toch over een andere orde van grootte. Kan een masterclass over de verwaarding van reststromen daarbij helpen? Het is in elk geval het proberen waard. De kracht van dit soort initiatieven schuilt in het samenbrengen van deskundigen uit andere werelden. Om succes te boeken moeten eerst logistieke, organisatorische en marketingtechnische vraagstukken worden opgelost. Telers hebben die kennis niet en het ontbreekt hun ook aan tijd om daar in te duiken. Zelf zal ik het zeker met interesse volgen. Wel vanaf de zijlijn. Mijn focus ligt op de teelt. Wat ik mooi vind aan dit soort initiatieven van GreenPort NHN is dat het ons product uit de anonimiteit haalt. Zo ook het project om regionale groenten te leveren aan het Westfriesgasthuis in Hoorn. Het is gezond, vers en uit de buurt. Ook daar was er eerst scepsis of het zou slagen. Toch is het gelukt. Kracht schuilt in het samenbrengen van andere werelden. PIET HOOGLAND KOMKOMMERTELER HEILOO 14 15

10 Beter eten in de zorg Zorgorganisaties en agrarisch ondernemers gaan het komend jaar nog meer met elkaar samenwerken in de regio Noord-Holland-Noord. Zo krijgen patiënten en ouderen goed eten en boeren een eerlijke prijs. Twee ontwikkelprogramma s brengen de werelden van zorg en landbouw dichter bij elkaar. De Rabobanken Alkmaar e.o., Kop van Noord-Holland en West-Friesland stellen samen met stichting Diverzio zorgorganisaties én boeren in staat om de regionale voedselketen te sluiten. Bij 10 tot 15 zorgorganisaties ontstaat zo de behoefte aan verse, herkenbare Duurzame kansen Als zorgorganisaties en agrarisch ondernemers in beproefd ontwikkeltraject van ongeveer een jaar toewerken naar beter eten, gezondere cliënten/ inkomen te voorzien. Zorgorganisaties denken nu soms nog dat koken met vers uit de streek smaken van eigen grond. Noord-Holland met elkaar samenwerken, biedt dat patiënten, minder verspilling, duurzame inkoop ingewikkeld is. Wij helpen ze die drempels over. Zien duurzame kansen voor iedereen. De euro blijft in en (toch) kostenbesparing. Voor hen is eten geen ze eenmaal de voordelen, dan is het enthousiasme de regio: goed voor economie en werkgelegenheid. kostenpost meer, maar medicijn. Bij 10 tot 15 hartverwarmend. GreenPort NHN heeft samen met Mensen met kwetsbare gezondheid eten met zorgorganisaties ontstaat zo de behoefte aan verse, het Westfriesgasthuis in Hoorn, Vrijwaard in Den meer smaak: goed voor herstel en levensgeluk. herkenbare smaken van eigen grond. Helder en Atlantis Handelshuis laten zien dat het Voedselverspilling halveert, de voedselkilometers In het programma Gezonde Korte Ketens gaan 30 tot mogelijk is. kelderen; goed voor het milieu. En de kosten voor eten kunnen omlaag op de toch al zo hoge 50 ondernemers in de agribusiness (telers, boeren, verwerkers en distributiepartners) met elkaar lerend Maatschappelijke functie zorgrekening. Daar gaan drie Rabobanken in de optrekken om de aansluiting te organiseren op Door onze basis in de lokale, agrarische economie regio, stichting Diverzio voor gezonder en duurzamer de groeiende behoefte in de zorg aan (echt) vers, zijn we verbonden met boeren en tuinders die graag eten in de zorg en GreenPort NHN samen de vitaminerijk en eerlijk geproduceerd eten tegen een leveren aan de zorginstellingen in deze regio, zegt schouders onder zetten. realistische prijs. Jan de Dood van Rabobank Kop van Noord-Holland. Zorg voor mensen, klimaat en natuur gaat vaak Programma s voor beter eten in de zorg Over de drempel hand in hand met nieuwe verdienmogelijkheden. Op 5 oktober 2016 werd het formele startsein Koen Nouws Keij, directeur van Diverzio: Er gaat De bank bereikte in de Sustainalytics, een gegeven voor twee programma s voor beter eten in in deze streek minstens 30 miljoen euro om aan duurzaamheidsranglijst van 146 financiële de zorg. In het programma Duurzaam en Gezond eten en drinken voor de zorg. Dat is voldoende instellingen wereldwijd, dit jaar de 10 e plaats. aan Tafel gaat een groep zorgorganisaties in een volume om een serieus aantal boeren van een eerlijk 16 17

11 Twee extra gezonde levensjaren Voedselsystemen van nu en de toekomst Als boer en bestuurder raak je soms betrokken bij bijzondere projecten en graag bespreek ik een zeer recent project rond voeding, gezonde voeding. Het project draait binnen het AgroFood cluster van de Amsterdam Economic Board waarin ik, samen met Rian van Dam, namens GreenPort Noord-Holland-Noord vertegenwoordigd ben. aangehaakt en toch is dit volgens ons nog niet genoeg. Al betrokken zijn Wageneningen UR, Marfo, AH, INHolland, overheden en de agrarische sector. Wij vinden het logisch dat bijvoorbeeld een zorgverzekeraar, Ministerie VWS, een ICT/ Big Data-bedrijf of wellicht anderen nog aanhaken om dit project vaart en inhoud te geven. Toine Timmermans, programmamanager duurzame voedselketens bij Wageningen UR, gaf aan dat alleen al door het verlagen van het (verborgen) zoutgebruik 3 levensmaanden zijn te winnen. De komende tijd gaan we een inventarisatie maken van mogelijke, gewenste en/of noodzakelijke interventies om te komen tot een voedselsysteem voor gezonde voeding. Vervolgens kan een lijst van onderzoeksvragen leiden tot onderzoek en plannen. In GreenPort Noord-Holland Noord bruist het van activiteiten en projecten rondom Voeding en Gezondheid. In het magazine heeft u gelezen wat voor prachtige projecten en resultaten onze partners op het gebied van voeding en gezondheid in de regio bereiken. Samen met onze partners maken we het belang van vers en gezond kenbaar, dat koken met verse en gezonde streekproducten bereikbaar is. zichtbaar te maken. De agrarische sector is modern, internationaal, verduurzaamd en biedt mooie kansen voor studenten, biedt volop gelegenheid om in te werken en te ondernemen. We laten zien dat we niet alleen de meest productieve maar ook een zeer innovatieve sector in Nederland zijn; teelt op water, gesloten watersystemen, verduurzaming, CO 2 Greendeal. In het EFRO innovatieproject, met provincie Noord-Holland, werken we aan duurzame voedselsystemen van nu en de toekomst. Dit genoemde project heeft de werktitel Optimaliseren Voedselsysteem als onderdeel van Health & Digital Connectivity. De termen duiden op veel adviseurstaal, maar trek je daar niets van aan, het gaat om wat we willen bereiken. En dat is best bijzonder, want de doelstelling is dat oudere inwoners van de Metropoolregio Amsterdam in 2025 twee extra gezonde levensjaren hebben in vergelijking met Duurzame schoolkantines waarin studenten zelf in de keuken staan, producten verwerken uit eigen tuin of van de teler uit de buurt. Het Clusius College en Atlantis Handelshuis maken van deze duurzame schoolkantines een succes. In samenwerking met AZ en Rabobank brengen we gezond eten onder de aandacht tijdens de Rabo AZ Voetbaltoer. Wij initiëren en enthousiasmeren maar hebben ons doel bereikt wanneer partners zelf in beweging komen en aan de slag gaan! RIAN VAN DAM PROGRAMMADIRECTEUR GREENPORT NHN Wij kunnen ook úw hulp gebruiken om de twee extra gezonde levensjaren te bereiken, en misschien heeft u een idee of wilt u zelf uw kennis en kunde inzetten. Of kent u iemand die ons verder kan helpen naar dit doel. Meld u dan bij mij of via de website van Gezond ouder worden gunnen we iedereen. Voor een deel kunnen we dit bereiken door goede voeding. We hebben gekozen voor ouderen boven de 60 jaar om twee redenen. Er komen steeds meer ouderen en het is daardoor een steeds interessantere doelgroep voor marktpartijen. Daarnaast omdat onderzoek bij ouderen sneller meetbare resultaten oplevert dan bij jonge mensen. Een beetje wrang en toch de realiteit... Er zijn al verschillende partijen bij dit project Het Louis Bolk Instituut doet onderzoek naar de effecten van meer groenten en fruit bij bijv. kinderdagverblijven en zorginstellingen. Meerdere partijen (o.a. AZ, s Heeren Loo Zorggroep, GGZ, Omring, Wonen +, etc.) werken daarin samen om de effecten van meer groente en fruit te onderzoeken op gedrag en welbevinden van hun jeugdspelers, bewoners, cliënten. Als GreenPort Noord-Holland Noord vinden we het belangrijk om de kwaliteit van de Noord-Hollandse producten en telers NICO VERDUIN VOORZITTER LTO NOORD REGIO WEST, SECRETARIS STICHTINGSBESTUUR GREENPORT NOORD-HOLLAND NOORD 18 19

12 Gezond groot worden Sportieve samenwerking Gezonde voeding is een belangrijk aspect van de gezonde en actieve levensstijl waar AZ zich voor inzet. Zo stimuleert AZ samen met het bedrijfsleven, overheden en gezondheidsinstellingen via verschillende gezondheidsprogramma s sportdeelname bij voetbalverenigingen en in sportcentra. De samenwerking tussen AZ en GreenPort NHN zorgt ervoor dat het thema gezonde voeding in de regio nog sterker onder de aandacht wordt gebracht. Onderzoek naar effecten gezonde voeding bij s Heeren Loo Groente en fruit dragen voor een belangrijk deel bij aan ons welzijn en onze gezondheid. Toch blijkt uit peilingen van het RIVM dat minder dan vijf procent van de jongeren voldoet aan de richtlijn gezonde voeding. Tijd om daar wat aan te doen! s Heeren Loo Zorggroep, Atlantis Handelshuis, GreenPort Noord-Holland Noord en het Louis Bolk Instituut besloten de handen ineen te slaan. Het doel van deze samenwerking is de consumptie van groente en fruit duurzaam te verhogen en de effecten hiervan te meten. Samen met het team van s Heeren Loo locatie Heldenhaven te Julianadorp, Atlantis Handelshuis, LEI (WUR), GreenPort Noord-Holland Noord en het Louis Bolk Instituut gaan we uitzoeken hoe we tot een gezondere groente- en fruitconsumptie kunnen komen, meldt s Heeren Loo. Welke omstandigheden en inspiratie zijn nodig om dit te bereiken bij onze jongeren? Wat zijn de lange termijn succesfactoren? En uiteindelijk: wat is de maatschappelijke en sociale impact van de gezonde groente- en fruitconsumptie op het gedrag en welzijn van onze jongeren op locatie Heldenhaven? Niet alleen de jongeren, maar ook het personeel en de ouders/verzorgers worden betrokken bij de omschakeling naar een duurzamer en gezonder voedingsbeleid. Atlantis Handelshuis zorgt voor een belangrijke bijdrage aan de logistiek en de lokale duurzame bijdrage van het groente- en fruitaanbod. Jacquelien de Boer, manager zorg van s Heeren Loo Zorggroep Regio Noordwest- Nederland. Binnen s Heeren Loo doen wij mee aan dit onderzoek, omdat we de effecten van onze interventie willen meten. Op dit moment merken de ouders en wijzelf al effecten, echter, kunnen wij niet hard maken dat de interventie en de effecten aan elkaar te linken zijn. We hopen over een aantal jaar te kunnen publiceren wat de positieve effecten van voeding voor jongere kinderen zijn en de interventie vervolgens te implementeren binnen meerdere locaties. Zodat voor de jongeren die uitstromen naar meer zelfstandigheid de voeding en de effecten hiervan geborgd zijn

13 De Vrijwaard-maaltijd is een feestje Stichting Vrijwaard, een zorginstelling voor ouderen in Den Helder, heeft zijn voedselverspilling gehalveerd door verse maaltijden ambachtelijk te bereiden nadat cliënten de bestelling hebben geplaatst. De koks gebruiken verse ingrediënten en seizoensproducten, waardoor het gebruik van kant-en-klaarmaaltijden overbodig is. Vers en ambachtelijk koken halveert voedselverspilling bij Vrijwaard. Beleving Eten en drinken vormen voor veel bewoners het hoogtepunt van de dag, zegt Coert Veenstra, bestuurder van Vrijwaard. Zij zijn onze gasten en dan moeten we dus ook inspelen op hun wensen. Met het nieuwe bereidingsproces is Vrijwaard erin geslaagd de voedselverspilling met 50 procent terug te dringen. Dat heeft volgens de zorginstelling ook een kostenbesparing opgeleverd. Dagelijks bereidt Vrijwaard meer dan 450 maaltijden voor senioren in haar regio. De Vrijwaard-maaltijd moet een feestje zijn, bereid met verse producten uit de regio, in een gezellige ambiance, waardoor de kwaliteit van leven omhoog gaat, aldus Veenstra. Stichting Vrijwaard in Den Helder ging als eerste zorginstelling in Noord-Holland aan de slag met gezonder, verser en smakelijker eten voor o.a. cliënten in zorginstellingen. In dit project werkt Vrijwaard samen met GreenPort NHN, Stichting Diverzio en Atlantis Handelshuis

14 Goed voorbeeld doet volgen Tijdens de Dutch Agri Food Week heeft GreenPort Noord-Holland Noord met heel veel activiteiten het thema Agri, Voeding & Gezondheid extra onder de aandacht gebracht bij consumenten, instellingen en ondernemers. Om ziekenhuizen en zorginstellingen te inspireren Gezond vanaf de bodem Bodem vanuit het nieuwe EFRO-innovatieproject van om verse streekproducten voor patiënten te In Noord-Holland zijn we trots op onze prachtige GreenPort Noord-Holland-Noord verder opgepakt bereiden werd o.a. het Kenniscafé Agri & Food in streekproducten, zeker als ze ook nog eens op een worden. Ook voor dit thema zetten we ons samen de Metropoolregio Amsterdam georganiseerd. Er komen steeds meer onderzoeken die aantonen dat gezonde voeding bijdraagt aan een sneller herstel. duurzame manier bijdragen aan de gezondheid van mensen. Ik verwacht dat de zorginstellingen die nu met onze producten aan de gang gaan, op hun beurt met ondernemers, onderwijs- en kennisinstellingen in voor de ontwikkeling van innovatieve en duurzame oplossingen. Colofon En het is natuurlijk ook gewoon veel lekkerder. weer veel collega s zullen inspireren dat ook te doen. Onder het motto twee extra gezonde levensjaren door gezond eten werden tijdens het kenniscafé presentaties gegeven door o.a. het Louis Bolk Gezonde voeding ontstaat niet zomaar. De landen tuinbouwsector is misschien wel de meest innovatieve sector van onze provincie. Doordat JAAP BOND GEDEPUTEERDE ECONOMISCHE ZAKEN EN LANDBOUW & VOORZITTER STUURGROEP GREENPORT NOORD-HOLLAND NOORD Eindredactie Marije van der Thiel Erna Steenhuis Contact Stationsplein 3, 1601 EN Enkhuizen Instituut en Stichting Diverzio. Ik ben zeer verheugd dat die ertoe hebben bijgedragen dat nu ook een aantal zorginstellingen onze agrariërs, samen met de Greenport, durven te investeren in onderzoek is er in Noord-Holland Noord enorm veel kennis opgebouwd over gezonde Vormgeving Devani Creative info@greenportnhn.nl in de Metropoolregio Amsterdam het concept vers en voedzame producten. Een deel van dat onderzoek koken met streekproducten binnen hun organisaties richt zich op water en bodem. Logisch, want daarin Website wil invoeren. De GreenPort Noord-Holland Noord zal bevinden zich essentiële grondstoffen voor gezonde hen daarbij met raad en daad bijstaan. voeding. Volgend jaar zal het thema Agri, Water 24 25

15 Meer weten over onze projecten?

Duurzaam en gezond aan tafel. Mr. Jacques C. Dekker Diverzio

Duurzaam en gezond aan tafel. Mr. Jacques C. Dekker Diverzio Duurzaam en gezond aan tafel Mr. Jacques C. Dekker Diverzio Masterclass Friesland - 5 maart 2015 Jacques Dekker Adviseur Introductie 3 Verbinding Agri - Voeding Gezondheid 4 Verbinding Agri - Voeding

Nadere informatie

Atlantis Handelshuis is de groothandel in (H)Eerlijk(e) Waar. Wij vermarkten producten uit de regio met een zo kort mogelijke en transparante

Atlantis Handelshuis is de groothandel in (H)Eerlijk(e) Waar. Wij vermarkten producten uit de regio met een zo kort mogelijke en transparante Atlantis Handelshuis is de groothandel in (H)Eerlijk(e) Waar. Wij vermarkten producten uit de regio met een zo kort mogelijke en transparante (voedsel)keten binnen de regio. Met onze partners laten wij

Nadere informatie

Duurzaam eten en drinken levert meer op dan het kost

Duurzaam eten en drinken levert meer op dan het kost Duurzaam eten en drinken levert meer op dan het kost Hoe verbeteren we de kwaliteit van leven en beheersen we tegelijkertijd de kosten? Lekker, gezond en duurzaam eten en drinken in instellingen draagt

Nadere informatie

Regionale voedselketens. Koen Nouws Keij 3 juni 2014

Regionale voedselketens. Koen Nouws Keij 3 juni 2014 Regionale voedselketens Koen Nouws Keij 3 juni 2014 Koen Nouws Keij directeur Food Drink Experience en bestuurder stichting Diverzio Regionale voedselketens Kansen en uitdagingen? Wat is de theorie en

Nadere informatie

eel multifunctionele bedrijven verkopen hun

eel multifunctionele bedrijven verkopen hun Vers voedsel Als je tussenhandel kunt voorkomen, blijft er meer voor de boer over. Dat is een argument voor korte ketens. Die vormen ook een antwoord op de toenemende vraag naar vers en ambachtelijke

Nadere informatie

Dutch Agri Food Week

Dutch Agri Food Week Dutch Agri Food Week Over Dutch Agri Food Week 2 e editie van 12-25 oktober 2016 Events en activiteiten in regio s verspreid over NL Doelen Helder en open zijn als sector, deuren openen en maatschappelijke

Nadere informatie

Presentatie - gezond en duurzaam eten & drinken in de Sint Maartenskliniek - Presentatie - Vers van de boer voor instellingen

Presentatie - gezond en duurzaam eten & drinken in de Sint Maartenskliniek - Presentatie - Vers van de boer voor instellingen Presentatie - gezond en duurzaam eten & drinken in de Sint Maartenskliniek -Jelle Ferwerda Achtergrond Sint Maartenskliniek en het eten & drinken concept Aanpak en waardering van eten in de Sint Maartenskliniek

Nadere informatie

Voeding als medicijn. Dr. Miek Jong Louis Bolk Instituut

Voeding als medicijn. Dr. Miek Jong Louis Bolk Instituut Voeding als medicijn Dr. Miek Jong Louis Bolk Instituut Meer groente en fruit Belang van groente en fruit consumptie Hoe kunnen we dit stimuleren Onderzoeksresultaten bij kinderen/ouderen Nieuwe onderzoeksvragen

Nadere informatie

Verspilling: De houdbaarheidsdatum nabij

Verspilling: De houdbaarheidsdatum nabij School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Agrarische Jongeren Friesland is een organisatie die zich ten doel stelt de bedrijfsvoering van boerenbedrijven zo efficient mogelijk te maken.

Nadere informatie

VOEDSELVISIE VOOR HAARLEM

VOEDSELVISIE VOOR HAARLEM VOEDSELVISIE VOOR HAARLEM Inleiding Duurzaam en gezond voedsel raakt aan alles wat voor de Haarlemse burger van belang is: een groene leefomgeving, gezondheid, een sociale stad en een duurzame toekomst.

Nadere informatie

Recepten Fingerfoods Fingerfoods voor mensen met dementie in een verpleeghuis

Recepten Fingerfoods Fingerfoods voor mensen met dementie in een verpleeghuis Recepten Fingerfoods Fingerfoods voor mensen met dementie in een verpleeghuis Verhogen van de groente- en fruitinname 1 Inhoud Pilot Fingerfoods 2 Broccoli quiche 3 Seizoensgroenten Quiche 3 Spinazie Quiche

Nadere informatie

15 april 2019, Ommeren. Arne Bac, Sectorspecialist Tuinbouw

15 april 2019, Ommeren. Arne Bac, Sectorspecialist Tuinbouw 15 april 2019, Ommeren Arne Bac, Sectorspecialist Tuinbouw Visie F&A Nederland "De weg naar verandering" Gewoon wat we al jaren doen! Oplossen! Een enorme uitdaging Gezonde voeding voor de wereld De wereldbevolking

Nadere informatie

Presentatie - gezond en duurzaam eten & drinken in de Sint Maartenskliniek - Presentatie - Vers van de boer voor instellingen

Presentatie - gezond en duurzaam eten & drinken in de Sint Maartenskliniek - Presentatie - Vers van de boer voor instellingen Presentatie - gezond en duurzaam eten & drinken in de Sint Maartenskliniek -Jelle Ferwerda Achtergrond Sint Maartenskliniek en het eten & drinken concept Aanpak en waardering van eten in de Sint Maartenskliniek

Nadere informatie

Disruptie in de Voedselketen. Rabobank Banking for Food

Disruptie in de Voedselketen. Rabobank Banking for Food Disruptie in de Voedselketen Rabobank Banking for Food Passie voor food Contact en info www.rabobank.nl/food Rabobank Foodzone @MWMRol 2 De noodzaak voor innovatie: Disruption Ahead! 3 Disruptie: wat vind

Nadere informatie

tasting Maak kennis met onze nieuwe lentegerechten

tasting Maak kennis met onze nieuwe lentegerechten tasting Maak kennis met onze nieuwe lentegerechten nieuwe lentegerechten Inleiding Een primeur! Onze eerste editie van het online Flavors magazine. We nemen je mee het voorjaar in met volop nieuwe gerechten.

Nadere informatie

Kookdame. Eten zoals thuis.

Kookdame. Eten zoals thuis. Kookdame Eten zoals thuis. Hoe raar is dat? Zorgorganisaties zijn er om mensen beter te maken, beter te laten functioneren en zich beter te laten voelen. Natuurlijk zijn allereerst de zorg en begeleiding

Nadere informatie

INSPIRATIEDAG GASTVRIJHEID IN DE ZORG

INSPIRATIEDAG GASTVRIJHEID IN DE ZORG INSPIRATIEDAG GASTVRIJHEID IN DE ZORG Waste Management Een workshop over verantwoord ondernemen en de huidige maatschappelijke discussie over verduurzaming en verspilling. Welke handvatten kunnen wij bieden

Nadere informatie

Cluster Agro en Food Regio Zwolle

Cluster Agro en Food Regio Zwolle Cluster Agro en Food Regio Zwolle Dé proeftuin voor duurzame, innovatieve systemen en nieuwe verdienmodellen: een living lab voor Agro en Food Cluster Agro en Food Regio Zwolle Werk en innovatie Sterk

Nadere informatie

Streekkantine. Achterhoek. een kantine is meer dan alleen eten.

Streekkantine. Achterhoek. een kantine is meer dan alleen eten. STREEKKANTINE ACHTERHOEK Met het concept Streekkantine streven we ernaar om minimaal 20% procent van het assortiment in kantines te vervangen voor streekproducten. Hiermee geef je als gemeente een goed

Nadere informatie

Beter voorkomen dan genezen.

Beter voorkomen dan genezen. Hoe raar is dat? Zorgorganisaties zijn er om mensen beter te maken, beter te laten functioneren en zich beter te laten voelen. Natuurlijk zijn allereerst de zorg en begeleiding daar op gericht, maar zou

Nadere informatie

Eten is Chefsache. Om met het ministerie te beginnen, waar immers. door Jan Kloeze. Vier extra verzorgenden

Eten is Chefsache. Om met het ministerie te beginnen, waar immers. door Jan Kloeze. Vier extra verzorgenden door Jan Kloeze Zorgbestuurder ziet belang voedsel voor gezondheid Eten is Chefsache Gezond en duurzaam eten is voor de zorgsector te belangrijk om uitsluitend aan de kok over te laten. Dat blijkt uit

Nadere informatie

Kookdame. Eten zoals thuis.

Kookdame. Eten zoals thuis. Kookdame Eten zoals thuis. Het kan beter! Zorgorganisaties zijn er om mensen beter te maken, beter te laten functioneren en zich beter te laten voelen. Natuurlijk zijn allereerst de zorg en begeleiding

Nadere informatie

Zorgen voor een verse keten

Zorgen voor een verse keten Zorgen voor een verse keten 27 maart Van boer tot bed & opgericht 2007 Menrike Menkveld-Beukers Manager Alliantie Voeding Groentecongres, 26 maart 2015 Programma s: Thema s: 1. Transmurale voedingszorg:

Nadere informatie

Workshop: Een Mooie Maaltijd in de zorg

Workshop: Een Mooie Maaltijd in de zorg Workshop: Een Mooie Maaltijd in de zorg Een project waarin zorginstellingen bekijken hoe ze meer gebruik kunnen maken van streek- en biologische producten. Phyllis den Brok Phliss: Hetzelfde anders zien

Nadere informatie

FoodUp! Academie. 5 dagen 20 personen

FoodUp! Academie. 5 dagen 20 personen We staan, vandaag de dag, voor een groot aantal uitdagingen om ons eten gezonder, eerlijker en duurzamer te maken. Een van de grote vragen is hoe we het voedsellandschap in de toekomst willen inrichten

Nadere informatie

Publiekssamenvatting nota Duurzaam voedsel, 25 september 2009, ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Publiekssamenvatting nota Duurzaam voedsel, 25 september 2009, ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Publiekssamenvatting nota Duurzaam voedsel 25 september 2009 Populaire versie van de nota Duurzaam voedsel van het ministerie van LNV. Het verduurzamen van consumptie en productie van voedsel lukt alleen

Nadere informatie

Voedselcollectief Emmeloord

Voedselcollectief Emmeloord Voedselcollectief Emmeloord Boer en consument vinden elkaar De themagroep Voedsel van Stichting Pioniers van de Toekomst heeft de wens om een voedselcollectief te starten in Emmeloord. Een voedselcollectief

Nadere informatie

Toespraak van staatssecretaris Dijksma bij het Groentecongres

Toespraak van staatssecretaris Dijksma bij het Groentecongres Toespraak van staatssecretaris Dijksma bij het Groentecongres Toespraak 26-03-2015 Toespraak van de staatssecretaris Dijksma (EZ) bij het Groentecongres op 26 maart 2015 in het World Trade Centrum in Rotterdam.

Nadere informatie

Hoe raar is dat? alles

Hoe raar is dat? alles Hoe raar is dat? Zorgorganisaties zijn er om mensen beter te maken, beter te laten functioneren en zich beter te laten voelen. Natuurlijk zijn allereerst de zorg en begeleiding daar op gericht, maar zou

Nadere informatie

Investeren in zelfredzaamheid. Rabobank Foundation

Investeren in zelfredzaamheid. Rabobank Foundation Investeren in zelfredzaamheid Rabobank Foundation Hoe help je mensen om zelfred zaam te worden? Dat is een vraagstuk waar Rabobank Foundation zich al ruim 40 jaar mee bezig houdt. Zelfredzaamheid bete

Nadere informatie

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boerenkracht & financiering KLIMAAT VOEDSELZEKERHEID & GEZONDHEID VITAAL PLATTELAND Innovatie, data & kennis ZLTO (Zuidelijke Land- en Tuinbouw

Nadere informatie

Over Smaak. Willen we datgene veranderen wat we willen veranderen, dan moet het hele systeem van producent tot consument op de schop.

Over Smaak. Willen we datgene veranderen wat we willen veranderen, dan moet het hele systeem van producent tot consument op de schop. Over Smaak Willen we datgene veranderen wat we willen veranderen, dan moet het hele systeem van producent tot consument op de schop. Frank van Oirschot Oprichter online supermarkt Smaak Wat is het? Smaak

Nadere informatie

Eerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven

Eerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven Eerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven Op 11 mei 2017 serveert de Stad Gent zijn eerste 'Earth friendly schoolmaaltijd'. Zo zet het stadsbestuur weer

Nadere informatie

Gezond en duurzaam voedsel. Een folder ter inspiratie voor mbo-docenten

Gezond en duurzaam voedsel. Een folder ter inspiratie voor mbo-docenten Gezond en duurzaam voedsel Een folder ter inspiratie voor mbo-docenten Aan de slag met gezond en duurzaam voedsel in het mbo Werken aan gezondheid op school loont. Het draagt bij aan betere schoolprestaties,

Nadere informatie

Wmo-Menukaart. Mede mogelijk gemaakt door:

Wmo-Menukaart. Mede mogelijk gemaakt door: Wmo-Menukaart Mede mogelijk gemaakt door: Keuzemenu, onze specialiteit Onder het motto Ieder z n kracht wil Abrona werken aan een sterke samenleving, die mensen ondersteunt die het echt nodig hebben. Daardoor

Nadere informatie

Innovatie en ondernemerschap bij verminderen voedselverspilling

Innovatie en ondernemerschap bij verminderen voedselverspilling Innovatie en ondernemerschap bij verminderen voedselverspilling Toine Timmermans, Programma manager duurzame voedselketens Bart Groesz, PLUS Klaassen supermarkt Overzicht workshop Innovatie & ondernemerschap

Nadere informatie

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie

Nadere informatie

Gezond en duurzaam eten Een inspiratiefolder voor mbo-docenten

Gezond en duurzaam eten Een inspiratiefolder voor mbo-docenten Gezond en duurzaam eten Een inspiratiefolder voor mbo-docenten Aan de slag met gezond en duurzaam eten in het MBO De school is dé plek om jongeren bewust te maken van gezond en duurzaam eten. Gezonde

Nadere informatie

Krachten bundelen. Verspilling in Nederland

Krachten bundelen. Verspilling in Nederland Voedselverspilling Wereldwijd wordt zeker een derde van al het voedsel verspild. Daarmee worden ook de grondstoffen, het water en de energie verspild die nodig zijn om dat voedsel te produceren, te vervoeren

Nadere informatie

Gebiedscoöperatie Oregional. Gerard Titulaer Stichting Streekgala

Gebiedscoöperatie Oregional. Gerard Titulaer Stichting Streekgala Gerard Titulaer Stichting Streekgala Achtergrond/aanleiding: - Ontwikkelingen in de landbouw, maatschappij, vraag vanuit de markt, ontwikkelingen in de keten - Project Grenzeloos Vermarkten - Gangbare

Nadere informatie

Nieuwsbrief HealthyFresh.nl week 19-2014

Nieuwsbrief HealthyFresh.nl week 19-2014 Nieuwsbrief HealthyFresh.nl week 19-2014 Deze week in de nieuwsbrief: Inhoud HealthyFresh Boxen... 2 Bewaaradvies producten... 3 Adviesrecepten voor de HealthyBox, Combibox en ProefBox... 5 HealthyFresh.nl

Nadere informatie

Agri, Food & Life Science Zaaien en oogsten Verdienmodellen in Natuurinclusieve landbouw

Agri, Food & Life Science Zaaien en oogsten Verdienmodellen in Natuurinclusieve landbouw Agri, Food & Life Science Zaaien en oogsten Verdienmodellen in Natuurinclusieve landbouw 29 mei 2018 Gerry Kouwenhoven Gerry.kouwenhoven@inholland.nl 06-21841110 1 Wat staat er op het menu? 10.00 Opening

Nadere informatie

Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016

Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Mensen en kapitaal In ons dagelijks werk maken onze mensen het verschil en daarom willen we goed voor onze mensen zorgen. Opleiding en ontwikkeling vormen

Nadere informatie

StarCuisine Van Gijnstraat GB Rijswijk (zh) t f

StarCuisine Van Gijnstraat GB Rijswijk (zh) t f StarCuisine Van Gijnstraat 25 2288 GB Rijswijk (zh) t 070-362 87 02 f 070-362 85 23 order@starcuisine.nl www.starcuisine.nl StarCuisine heet u welkom StarCuisine is alles wat u kunt verwachten van een

Nadere informatie

Kookworkshops op de gemengde boerderij

Kookworkshops op de gemengde boerderij Battle of Concepts Taskforce Multifunctionele Landbouw Augustus 2010 Kookworkshops op de gemengde boerderij Inleiding Het Taskforce Multifunctionele Landbouw is op zoek naar een vernieuwend concept voor

Nadere informatie

ECHT ETEN JONATHAN KARPATHIOS

ECHT ETEN JONATHAN KARPATHIOS ECHT ETEN JONATHAN KARPATHIOS kok boer vader ondernemer IK BEN VADER, KOK, BOER EN ONDERNEMER. Het verhaal dat ik vandaag ga vertellen: Ik ben, kok, boer en ondernemer. JEUGD KEUZES, KEUZES, KEUZES. ACHTERGROND:

Nadere informatie

Opinieonderzoek. Inleiding

Opinieonderzoek. Inleiding Opinieonderzoek Inleiding Voor deze rapportage is gebruik gemaakt van twee opinieonderzoeken. Prominent in dit deel is het Onderzoek consumentenzorgen, Residuen bestrijdingsmiddelen van het Voedingscentrum

Nadere informatie

Meer met minder. Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel. Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI. 6 juni 2012

Meer met minder. Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel. Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI. 6 juni 2012 Meer met minder Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI 6 juni 2012 Inhoud presentatie Mondiale trends die van invloed zijn op toekomstige watervraag Nationale

Nadere informatie

MEERKLEUR! ondersteunt waar uw behoefte ligt! Wij denken met u mee, maar hoe doen we dat?

MEERKLEUR! ondersteunt waar uw behoefte ligt! Wij denken met u mee, maar hoe doen we dat? Zorginstellingen WELKOM MEERKLEUR! weet hoe belangrijk ambiance, gastvrijheid en eten & drinken is. De huidige generatie ouderen, maar ook zeker de toekomstige groep ouderen, willen in de zorginstellingen

Nadere informatie

Slim Samenwerken - bijeenkomst VNG

Slim Samenwerken - bijeenkomst VNG Slim Samenwerken - bijeenkomst VNG Jacques C. Dekker 14 november 2012 Friesland, Groningen, Drenthe, Duitsland, Scandinavië Titel van deze slide Agribusiness NHN Productie: 3 miljard Werk: 15.000 arbeidsplaatsen

Nadere informatie

Beleidsstuk. gezonde schoolkantine. Arte College

Beleidsstuk. gezonde schoolkantine. Arte College Beleidsstuk gezonde schoolkantine Arte College Inhoudsopgave Inleiding... 2 De kantine... 2 Waarom is een gezonde schoolkantine belangrijk?... 3 Wat is de meerwaarde van een gezonde schoolkantine op het

Nadere informatie

Flexibiliteit! Kwaliteit! Gastvrijheid! Kostenbesparing!

Flexibiliteit! Kwaliteit! Gastvrijheid! Kostenbesparing! Flexibiliteit! Kwaliteit! Gastvrijheid! Kostenbesparing! Flavours to go Het flexibele concept voor uw interne catering waar u de smaak van te pakken krijgt! Flexibiliteit! Kwaliteit! Gastvrijheid! Kostenbesparing!

Nadere informatie

LEKKER BETROKKEN! Copyright VHVG / Phyllis den Brok- Phliss, jan. 2012 Lekker Betrokken! 1

LEKKER BETROKKEN! Copyright VHVG / Phyllis den Brok- Phliss, jan. 2012 Lekker Betrokken! 1 LEKKER BETROKKEN! Projectvoorstel voor het verduurzamen van de zorgsector wat betreft het aanbod van duurzame producten alsmede verduurzaming van de processen en de mens daarbinnen, uitgaande van het brede

Nadere informatie

kinderopvang & scholen

kinderopvang & scholen MOeke voor kinderopvang & scholen Moekes Maaltijd Moeke heeft de ambitie om zoveel mogelijk kinderen in Nederland van écht en lekker eten te voorzien. Dit doen wij door ambachtelijk bereide en 100% natuurlijke

Nadere informatie

Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*?

Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*? Samenvatting van de bevindingen van de Nationale DenkTank 2012 boer Consument Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*? verwerker *De voorstellen van de denktank voor

Nadere informatie

Smakelijke Vermarkting groente en fruit

Smakelijke Vermarkting groente en fruit Smakelijke Vermarkting groente en fruit Segmentatie van consumenten op leefstijl Waarom? Daarom! Er wordt te weinig en steeds minder groente en fruit gegeten. Verhoging van de groente en fruit consumptie

Nadere informatie

kinderopvang & scholen

kinderopvang & scholen MOeke voor kinderopvang & scholen Moekes Maaltijd Moekes Maaltijd is een jong bedrijf dat de ambitie heeft om écht en lekker eten toegankelijk te maken voor iedereen. Dit doen wij door ambachtelijke, dagverse

Nadere informatie

Versnellers van verduurzaming van ons voedsel. www.smaackmakers.nl

Versnellers van verduurzaming van ons voedsel. www.smaackmakers.nl The food shake up Versnellers van verduurzaming van ons voedsel Versnellers van verduurzaming van ons voedselsysteem & voedselpatroon Op welke manieren werken we hieraan? Communicatie(concepten) onderwijs

Nadere informatie

ZO RG ECO NO lvii Eprovincie fryslân nieuwsbrief

ZO RG ECO NO lvii Eprovincie fryslân nieuwsbrief Kooistra, Josina Van: Provincie Fryslân namens Provincie Fryslân Verzonden: donderdag 19januari 2017 13:58 Aan: Statengriffie

Nadere informatie

PPS Food Value Impact. Presentatie Netwerkdag Topsector T&U 3 april 2018

PPS Food Value Impact. Presentatie Netwerkdag Topsector T&U 3 april 2018 PPS Food Value Impact Presentatie Netwerkdag Topsector T&U 3 april 2018 Wat is er aan de hand? We zijn te dik, te ongezond en eten niet altijd duurzaam... Interventies kunnen... Consumenten helpen om gezonder

Nadere informatie

EEN GEZONDE SCHOOL PRESTEERT BETER

EEN GEZONDE SCHOOL PRESTEERT BETER GEZONDE KINDEREN EEN GEZONDE SCHOOL PRESTEERT BETER INHOUDSOPGAVE Tip: Klik op deze interactieve inhoudsopgave! EEN GEZONDE SCHOOL PRESTEERT BETER 3 SCHOOLFRUIT.NL ONDERSTEUNT BIJ EEN STRUCTUREEL GEZOND

Nadere informatie

World Food Center Experience

World Food Center Experience World Food Center Experience We Feed Each Other Een uniek voedselavontuur De uitdaging Mondiaal en nationaal bestaan er grote uitdagingen op het terrein van voedselproductie en -consumptie. De wereldbevolking

Nadere informatie

Met RURANT aan tafel Gepubliceerd op Stadslab2050 ( Met RURANT aan tafel. Page 1 of 6

Met RURANT aan tafel Gepubliceerd op Stadslab2050 (  Met RURANT aan tafel. Page 1 of 6 Met RURANT aan tafel Page 1 of 6 Vijf partners engageren zich rond het thema eten, we gaan aan tafel met Rurant. RURANT vzw [1]is het platform voor rurale ontwikkeling in de provincie Antwerpen. Samen

Nadere informatie

Fruit- en groentetips! Lekker gemakkelijk, groente en fruit op school en thuis.

Fruit- en groentetips! Lekker gemakkelijk, groente en fruit op school en thuis. a Mam r o Vo a! en Pap Fruit- en groentetips! Lekker gemakkelijk, groente en fruit op school en thuis. Mijn dochter at laatst een tomaatje, dat doet ze anders nooit. Maar ja, als je klasgenootjes het ook

Nadere informatie

Fruit- en groentetips! Lekker gemakkelijk, groente en fruit op school en thuis.

Fruit- en groentetips! Lekker gemakkelijk, groente en fruit op school en thuis. a Mam r o Vo a! en Pap Fruit- en groentetips! Lekker gemakkelijk, groente en fruit op school en thuis. Mijn dochter at laatst een tomaatje, dat doet ze anders nooit. Maar ja, als je klasgenootjes het ook

Nadere informatie

We Feed Each Other. Het World Food Center Een uniek educatief voedselavontuur in Ede

We Feed Each Other. Het World Food Center Een uniek educatief voedselavontuur in Ede We Feed Each Other Het World Food Center Een uniek educatief voedselavontuur in Ede De uitdaging Mondiaal en nationaal bestaan er grote uitdagingen op het terrein van voedselproductie en -consumptie. De

Nadere informatie

https://www.bestelbijdebron.nl 1 BBDB is een online Business-to-Business platform waar food en non-food producten verkocht worden direct vanuit de leverancier naar de klant. BBDB vervangt de traditionele

Nadere informatie

https://www.bestelbijdebron.nl 1 BBDB is een online Business-to-Business platform waar food en non-food producten verkocht worden direct vanuit de leverancier naar de klant. BBDB vervangt de traditionele

Nadere informatie

Nyenrode. Dutch Agrofood week Willem Lageweg 9 oktober 2018

Nyenrode. Dutch Agrofood week Willem Lageweg 9 oktober 2018 Nyenrode. Dutch Agrofood week Willem Lageweg 9 oktober 2018 Wie is Willem Lageweg? CV: Rabobank Nederland MVO Nederland Transitiecoalitie Voedsel Bestuurs- en toezichtfuncties: Triodos Bank Louis Bolk

Nadere informatie

Onze maatschappelijke impact Een aandeel in duurzame ontwikkeling

Onze maatschappelijke impact Een aandeel in duurzame ontwikkeling Onze maatschappelijke impact Een aandeel in duurzame ontwikkeling 1 Bankieren voor Nederland stimuleren welvaart en welzijn in Nederland Versterken lokale economie Hoe we inzetten op een vitaal Kop van

Nadere informatie

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Wij zijn een vereniging van 15.000 boeren en tuinders in Zeeland, Noord-Brabant en Zuid-Gelderland. Wij staan voor de continuïteit van de land-

Nadere informatie

De voedselketenles LES 1 VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt?

De voedselketenles LES 1 VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt? VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt? 1 Hoe denk je dat de aardbeienjam op jouw boterham terecht is gekomen? Wat is er allemaal nodig om die aardbeienjam op jouw boterham

Nadere informatie

Miene eten op het werk

Miene eten op het werk eten op het werk Miene eten op het werk In de afgelopen jaren heeft Miene veel ervaring opgedaan met het verzorgen van de zakelijke markt. Onder andere bij verzekeraars, theatergezelschappen, overheidsinstellingen,

Nadere informatie

DE KRACHT VAN ETEN HET KAN BETER

DE KRACHT VAN ETEN HET KAN BETER Eten zoals thuis DE KRACHT VAN ETEN Zorgorganisaties zijn er om mensen beter te maken, beter te laten functioneren en zich beter te laten voelen. Natuurlijk zijn allereerst de zorg en begeleiding daar

Nadere informatie

Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap.

Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap. Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap. EET PALEO 3 Inhoudsopgave Inleiding 6 Mijn Paleo verhaal 8 De 7 stappen in het kort 12 Stap 1 Richt je op de praktijk 14

Nadere informatie

Genieten. van lekker eten

Genieten. van lekker eten Genieten van lekker eten Food Connect Passie voor eten Een maaltijd die met liefde is gekookt, dat is elke dag weer een cadeautje. Aan onze maaltijden proef je dat ze met aandacht zijn bereid. We kiezen

Nadere informatie

Regiodag Alkmaar Jacques C. Dekker, programmadirecteur Agriboard 17 april 2013

Regiodag Alkmaar Jacques C. Dekker, programmadirecteur Agriboard 17 april 2013 Regiodag Alkmaar Jacques C. Dekker, programmadirecteur Agriboard 17 april 2013 Friesland, Groningen, Drenthe, Duitsland, Scandinavië Titel van deze slide Agribusiness NHN Productie: 3 miljard Werk: 15.000

Nadere informatie

Banking for Food. Nederland aan kop! Jeen Nijboer Projectmanager Food & Agri

Banking for Food. Nederland aan kop! Jeen Nijboer Projectmanager Food & Agri Banking for Food Nederland aan kop! Jeen Nijboer Projectmanager Food & Agri Nederland aan kop Historisch Waar komen we vandaan? Waar staan we nu? Rol Rabobank Spilfunctie 3x access Belangrijk voor Nederland

Nadere informatie

SBIR Verduurzamen voedselproductie

SBIR Verduurzamen voedselproductie SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie

Nadere informatie

Beperken Voedsel verspilling, Waarden van Voedsel in de Keten

Beperken Voedsel verspilling, Waarden van Voedsel in de Keten Beperken Voedsel verspilling, Waarden van Voedsel in de Keten Juist of onjuist Per jaar wordt door de Nederlandse consument 8 tot 11% van het gekochte voedsel weggegooid! Juist of onjuist Totaal wordt

Nadere informatie

Gebiedscoöperatie Oregional

Gebiedscoöperatie Oregional Afzet regionale producten en diensten Onderwerpen (30 juni 2011) Aanleiding en achtergrond Gebiedscoöperatie Oregional Stappenplan Omgevingsanalyse Omgevingsanalyse: 7 belangrijke opgaven Landbouw en voedsel

Nadere informatie

LESBRIEF LES 1 DE VOEDSELKETENLES SAMENVATTING LES 1 VOORBEREIDING BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD. Wat is voedselverspilling?

LESBRIEF LES 1 DE VOEDSELKETENLES SAMENVATTING LES 1 VOORBEREIDING BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD. Wat is voedselverspilling? SAMENVATTING In deze les wordt het begrip voedselverspilling geïntroduceerd. De leerlingen maken kennis met een voedselketen en ontdekken welke partijen daarbij betrokken zijn (de schakels in de voedselketen:

Nadere informatie

Roundtable voedselverspilling

Roundtable voedselverspilling Roundtable voedselverspilling Op maandag 4 april heeft de roundtable: Beperken van voedselverspilling, waarden van voedsel in de keten plaatsgevonden te Ede. Dit in het kader van het programma ketens en

Nadere informatie

groentenfruit huis Juiste aanpak verleidt consument tot hogere consumptie

groentenfruit huis Juiste aanpak verleidt consument tot hogere consumptie groentenfruit huis Juiste aanpak verleidt consument tot hogere consumptie je wordt er beter van Groente op het kinderdagverblijf Herhaald proeven van onbekende groentesoorten als strategie om groenteconsumptie

Nadere informatie

Biologische landbouw en voeding barst van de ambities

Biologische landbouw en voeding barst van de ambities Bionext Meerjarenambities Biologische landbouw en voeding 2012-2017 Biologische landbouw en voeding barst van de ambities De biologische landbouw- en voedingsketen heeft iets te bieden. Iets wat aansluit

Nadere informatie

Jong & Duurzaam. Klimaat Dieet

Jong & Duurzaam. Klimaat Dieet Jong & Duurzaam Klimaat Dieet Wie zijn wij en waarom zijn we hier? Wij zijn Wij zijn Werkgroep Jong & Duurzaam Eefke Wij zijn De jongerenvertegenwoordigers Wij zijn 1. 2. 3. 4. Klimaat dieet Duurzame Kleding

Nadere informatie

Nieuwsbrief HealthyFresh.nl week 20-2014

Nieuwsbrief HealthyFresh.nl week 20-2014 Nieuwsbrief HealthyFresh.nl week 20-2014 Deze week in de nieuwsbrief: Inhoud HealthyFresh Boxen... 2 Bewaaradvies producten... 3 Adviesrecepten voor de HealthyBox, Combibox en ProefBox... 5 HealthyFresh.nl

Nadere informatie

Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011

Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011 Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011 Dames en heren, Degenen, die hier te lande na 1820 verbetering van

Nadere informatie

Workshop duurzame stadslandbouw

Workshop duurzame stadslandbouw Workshop duurzame stadslandbouw Changemaker Festival te Heino 14 september 2013 Datum: 14 september 2013 Locatie: Van: Voor: Summmercamp Heino Cees Moerman Workshop Changemaker Kenmerk: 1309 Programma

Nadere informatie

Tips& Tricks HOE KOOP JE ÉCHT DUURZAAM IN?

Tips& Tricks HOE KOOP JE ÉCHT DUURZAAM IN? Tips& Tricks HOE KOOP JE ÉCHT DUURZAAM IN? Op zoek naar een nieuwe cateraar? En je vindt duurzaamheid belangrijk? Vergeet niet de juiste balans te vinden tussen duurzame, gezonde en gewenste voeding. Alleen

Nadere informatie

Nieuwsbrief HealthyFresh.nl week 15-2014

Nieuwsbrief HealthyFresh.nl week 15-2014 Nieuwsbrief HealthyFresh.nl week 15-2014 Deze week in de nieuwsbrief: Inhoud HealthyFresh Boxen... 2 Bewaaradvies producten... 3 Adviesrecepten voor de HealthyBox, Proefbox en GroentenBox... 5 HealthyFresh.nl

Nadere informatie

Stad Gent biedt lekkere, gezonde en duurzame schoolmaaltijden aan vanaf 2017

Stad Gent biedt lekkere, gezonde en duurzame schoolmaaltijden aan vanaf 2017 Stad Gent biedt lekkere, gezonde en duurzame schoolmaaltijden aan vanaf 2017 De Stad Gent heeft een nieuwe partner voor het leveren van lekkere, gezonde en duurzame schoolmaaltijden. Zo zet het stadsbestuur

Nadere informatie

Voedsel in de zorg 4e Bijeenkomst

Voedsel in de zorg 4e Bijeenkomst Voedsel in de zorg 4e Bijeenkomst 16:15 Welkom 16:20 Doel en missie Food-Print Utrecht Region Irene Mommers, Programmamanager Diagnose Voeding & Gezondheid 16:25 Over het verbeteren van de kwaliteit van

Nadere informatie

Gezond eten. Tips voor een gezonde

Gezond eten. Tips voor een gezonde Gezond eten Tips voor een gezonde leefstijl Gezond eten door kleine veranderingen Inleiding In dit boekje lees je meer over hoe je met kleine veranderingen gezonder kunt eten. Tips die weinig moeite

Nadere informatie

Voorsprong met mineralen

Voorsprong met mineralen Voorsprong met mineralen Samen staan de sectoren sterker Deze bijeenkomst werd mogelijk gemaakt door LTO Gelderland, Overijssel en de Rabobank. Circulaire Economie Nieuwe toverwoord of kansrijke uitdaging

Nadere informatie

MAAK HET VERSCHIL MET MARTIN S CHOICE. Exclusief ontwikkeld voor horeca, grootkeuken en cateraar

MAAK HET VERSCHIL MET MARTIN S CHOICE. Exclusief ontwikkeld voor horeca, grootkeuken en cateraar MK HET VERSCHIL MET MRTIN S CHOICE Exclusief ontwikkeld voor horeca, grootkeuken en cateraar G I D R T N L P % 0 10 ------------------- K M S % 0 0 2 MRTIN S CHOICE: WEET WT JE JE GSTEN VOORZET Ondernemer

Nadere informatie

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-

Nadere informatie

Aandacht voor voedsel bij Gelderse gemeenten. Resultaten digitale verkenning 22 september 14

Aandacht voor voedsel bij Gelderse gemeenten. Resultaten digitale verkenning 22 september 14 Aandacht voor voedsel bij Gelderse gemeenten Resultaten digitale verkenning 22 september 14 In het kort Doelgroep: Gelderse gemeenten Doel: verkennen behoefte aan provinciale ondersteuning bij faciliterende

Nadere informatie

Verduurzamen van de voedselconsumptie in Nederland: Waarom, wie en wat?

Verduurzamen van de voedselconsumptie in Nederland: Waarom, wie en wat? Verduurzamen van de voedselconsumptie in Nederland: Waarom, wie en wat? Expert duurzaam eten Corné van Dooren @DuurzaamEten NAV voedingsforum 8 maart 2018 Missie Het Voedingscentrum informeert consumenten

Nadere informatie

Subsidie voor innovatieve projecten. Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen. provincie groningen

Subsidie voor innovatieve projecten. Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen. provincie groningen Subsidie voor innovatieve projecten Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen provincie groningen Subsidie voor innovatieve projecten INFORMATIE OVER HET INNOVATIEF ACTIEPROGRAMMA GRONINGEN

Nadere informatie