Veelgestelde vragen EPBD / Energielabel

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Veelgestelde vragen EPBD / Energielabel"

Transcriptie

1 Veelgestelde vragen EPBD / Energielabel Hieronder vindt u een overzicht van veelgestelde vragen over het energielabel gebouwen, onderverdeeld in rubrieken. Staan uw vragen niet in onderstaand overzicht, dan kunt u terecht bij de energielabel-helpdesk via epbd@agentschapnl.nl of bij het Energielabel informatienetwerk ( Energielabel algemeen Hieronder vindt u veel gestelde vragen over het energielabel gebouwen en een aantal vragen die per sms ingstuurd werden op het congres energielabel Wat is het energielabel? Het energielabel voor gebouwen geeft informatie over de energiezuinigheid en over de mogelijkheden om deze te verbeteren. Bij labelklasse G zijn er veel verbetermogelijkheden, bij A weinig. Een erkende (gecertificeerde) adviseur kan een energielabel opstellen. Het energielabel is na opnamedatum tien jaar geldig. 2. Waarom is het energielabel ingevoerd? Het kabinet wil van Nederland op energiegebied een van de schoonste en zuinigste landen in Europa maken. In dat streven past het energielabel dat eigenaren van woningen en utiliteitgebouwen bewust moet maken van de bestaande energie(on)zuinigheid en de verbetermogelijkheden. Het kabinet wil de energieefficiency van 1% naar 2% per jaar brengen en het aandeel duurzame energie verhogen tot 20% in Dit alles binnen het streven om de uitstoot van broeikasgassen in 2020 met 30% terug te brengen ten opzichte van Binnen Europees verband wordt gestreefd naar gezamenlijke inspanningen als vervolg op het Kyoto-protocol. Het kabinet beschrijft zijn ambities in het werkprogramma 'Schoon en Zuinig: Nieuwe energie voor het klimaat'. 3. Wie moet een energielabel overhandigen? Eigenaren van woningen en utiliteitgebouwen moeten bij verkoop of verhuur een energielabel overhandigen aan de koper/huurder. 4. Hoeveel kost een energielabel? Dat hangt onder meer af van het woningtype. Een rijtjeshuis is gemakkelijker te beoordelen dan een vrijstaande woning. Er bestaat geen richtprijs. De meeste bedrijven vragen rond de 200 euro voor een energielabel. Voor appartementen kan een adviseur het hele complex in een keer bekijken en per appartement een relatief goedkoop energielabel afgeven. Dit regelt u bijvoorbeeld via de Vereniging van Eigenaren. 5. Waar staat Nederland op het gebied van het energiebeleid ten opzichte van onze buurlanden? Met de feitelijke uitvoering van het energielabel behoort Nederland tot de koplopers. Op het punt van energiebesparing in het algemeen zit Nederland ook in de Europese voorhoede. Pagina 1 van 10

2 Wettelijk kader Hieronder vindt u een overzicht van veel gestelde vragen over wettelijk kader van het energielabel. 1. Waarom de BRL9500? Bedrijven die energielabels voor gebouwen willen gaan afgeven zullen zich verplicht moeten certificeren voor Beoordelingsrichtlijn BRL9500. Deze wettelijke verplichting is een gevolg van de implementatie van de Europese richtlijn Energy Performance Buildings in de Regeling en Besluit Energieprestaties Gebouwen (REG en BEG). Per 1 januari 2008 zal de energieprestatie van bestaande gebouwen bij een koop- of huurtransactie via een energielabel door de verkoper of verhuurder zichtbaar moeten worden gemaakt. En alleen BRL9500 gecertificeerde bedrijven mogen zo n label afgeven. BRL9500 bepaalt hoe gecertificeerde bedrijven te werk moeten gaan bij het afgeven van de wettelijk verplichte energielabel of de op vrijwillige basis af te geven uitgebreidere maatwerkadviezen. Om het bijbehorende procescertificaat (NL-EPBD procescertificaat voor energielabels en KOMO procescertificaat voor de maatwerkadviezen) te mogen voeren worden bedrijven door een Certificerende Instelling beoordeeld volgens de kwaliteitscriteria van BRL Wie kunnen voor BRL 9500 gecertificeerd worden? Elk bedrijf dat voldoet aan de eisen in BRL 9500 kan certificaathouder worden en energielabels of maatwerkadviezen opstellen. Naast energieadviseurs, installatiebedrijven, ingenieursbureaus kunnen ook gebouweigenaren zelf, zoalsbijvoorbeeld corporaties energielabels opstellen. In zo n geval wordt een corporatie procescertificaathouder. De procescertificaathouder moet tenminste één adviseur in vaste dienst hebben die voldoet aan de gestelde vakbekwaamheidseisen. Een andere eis is dat, als de procescertificaathouder energielabels opstelt voor eigen gebouwen, de afdeling die diensten verricht, administratief onafhankelijk moet zijn van de rest van de organisatie. Bedrijven kunnen er voor kiezen zich alleen voor energielabels of alleen voor maatwerkadviezen te laten certificeren, voor woningbouw of voor utiliteitsbouw. BRL9500 voorziet hiertoe in aparte deelregelingen. 3. Op welk moment is er sprake van een rechtsgeldig energielabel? Op het moment dat een bedrijf gecertificeerd is en over een NL-EPBD procescertificaat beschikt, kan het bedrijf energielabels afgeven. Daarbij heeft het energielabel een vast format. Een energielabel is pas helemaal rechtsgeldig als het label is afgemeldvia en het hier verkregen unieke certificaatnummer op het label voor de klant is vermeld. 4. Voldoe ik met eerder gevolgde EPA-cursussen aan de vakbekwaamheidseisen van BRL9500? Voor het afgeven van energielabels voor woningen of utiliteitsgebouwen moet een cursus gevolgd worden. Hierin wordt precies verteld hoe het gebouw voor het maken van het label moet worden opgenomen. De opnamemethode wijkt namelijk af van de opname voor het maatwerkadvies. Voor het afgeven van maatwerkadviezen voor woningen of utiliteitsgebouwen voldoen eventueel eerder gevolgde EPA-cursussen wel aan de gestelde eisen. 5. Mag een Epa-u adviseur een woning opnemen? Dit mag alleen als de EPA-U adviseur ook EPA-W gecertificeerd is. Voor de vier situaties - energielabel voor woning of gebouw, resp. EPA of maatwerkadvies voor woning of gebouw - zijn vier verschillende deelcertificaten te behalen onder de BRL9500. Pagina 2 van 10

3 Alleen gediplomeerde opnemers en adviseurs mogen energielabels opstellen. Zij moeten een cursus volgen en een examen afleggen. Opnemers mogen nooit energielabels afmelden, maar alleen opnemen. Tijdens de cursus komt de gebouwopname voor een energielabel aan bod (deze methode is anders dan de opname voor het maatwerkadvies). Kijk voor meer informatie en aanmelden op 6. Is er bij verkoop of verhuur van relatief nieuwe gebouwen een energielabel nodig? Woningen en utiliteitsgebouwen die vallen onder de EPC-eis uit het bouwbesluit hebben 10 jaar vrijstelling, ingaande vanaf de datum waarop de Energieprestatiecoëfficient (EPC) voor de bouwvergunning is berekend. Die berekening wordt als gelijkwaardig aan het label beschouwd. Het staat de eigenaar natuurlijk altijd vrij om binnen die 10 jaar wel een energielabel of energieadvies op te laten maken. 7. Is er al meer bekend over sancties? Om de regeldruk en de administratieve lasten te beperken, heeft Nederland bij de invoering van het label gekozen voor stimulering en niet voor handhaving en sanctionering. Op basis van een toezegging aan de Tweede Kamer werkt WWI nu voorstellen voor mogelijke toekomstige handhaving en sanctionering uit in het licht van de herziening van de EPBD. Koper en huurder kopers en verhuurders. 1. Wat levert het energielabel mij als koper op? Op het label staat een lijst met energiebesparende adviezen. Veelal besluiten kopers hun nieuw gekochte huis op te knappen of verbouwen. Stel dat u een nieuwe keuken of badkamer gaat plaatsen. U kunt dan meteen overwegen of u bepaalde energiebesparende maatregelen meeneemt. U kunt dan werkzaamheden combineren met alle voordelen van dien: slechts één keer verbouwingsongemak; het combineren van werkzaamheden is voordeliger; na uitvoering van de energiebesparende maatregelen bespaart u geld; u creëert een comfortabeler huis waarin het opmerkelijk aangenamer wonen is; uw woning wordt meer waard. Als u een gedetailleerder advies wilt, kunt u kiezen om een maatwerkadvies te laten opstellen. 2. Heb ik recht op een energielabel als ik een huis ga kopen of huren? Ja. De eigenaar van het huis dient u het label te overhandigen. U doet er goed aan om al vroeg in het koopproces aan te geven dat u een energielabel wilt hebben. Voor bepaalde woningen (bijvoorbeeld monumenten) geldt geen energielabel-plicht. 3. Ik wil weten welke gegevens gebruikt zijn bij de labelklassebepaling. Hoe kom ik daar achter? Een koper die van de verkoper een energielabel zonder opnamegegevens heeft ontvangen, kan deze alsnog opvragen bij het gecertificeerde bedrijf dat de keuring heeft verricht. Voor de koper kan deze informatie belangrijk zijn omdat energiebesparende maatregelen meestal na de overdracht worden uitgevoerd. 4. Op welk moment krijg ik het energielabel van de eigenaar? Dit moet gebeuren bij de ondertekening van het koop- of huurcontract. Bij koop doet Pagina 3 van 10

4 de eigenaar er goed aan om de koper op dat moment een kopie van het energielabel te overhandigen en het originele label bij de overdracht bij de notaris. Bij huur moet de eigenaar een kopie van het energielabel overhandigen aan de huurder bij de ondertekening van het huurcontract. 5. Kan de notaris de overdracht van een woning tegenhouden als de verkoper geen energielabel heeft verstrekt aan de koper? Nee. De notaris zal wel bij de overdracht van de woning nagaan of de eigenaar het originele energielabel heeft verstrekt aan de koper. Is dat niet gebeurd, dan zal de notaris de koper nog wijzen op zijn recht op het label. Als de koper dan geen bezwaar heeft tegen het ontbreken van het label, kan de overdracht doorgaan. 6. Wat kan ik ondernemen als de eigenaar mij geen label wil overhandigen? Ten eerste kunt u de eigenaar expliciet melden dat u staat op een label. Dat kunt u het best zo vroeg mogelijk in het koopproces doen. Als u een makelaar heeft ingeschakeld bij de aankoop van een huis, kunt u hem vragen om u hierbij te ondersteunen. Als dit geen resultaat oplevert, kunt u naar de rechter stappen. 7. Kan ik ook op een andere manier te weten komen hoe energiezuinig een huis is in relatie tot het woningtype? Ja. Een goed beeld krijgt u via Daar krijgt u een indicatie van de mogelijkheden om de energiezuinigheid van de woning te verbeteren meteen indicatie van de investeringskosten en het effect op de maandlasten. Eigenaar eigenaars. 1. Wat heb ik aan het energielabel als ik mijn huis verkoop? Het energielabel bepaald mede de uiteindelijke verkoopprijs; het energielabel bepaald mede de onderhandelingsruimte; het energielabel kan de verkoop versnellen. 2. Hoe kan ik ervoor zorgen dat mijn woning in een betere energielabelklasse komt? Door energiebesparende maatregelen te nemen, kunt u uw huis energiezuiniger (laten) maken. U kunt hierbij denken aan isolatie van dak, gevel of vloer of het aanbrengen van isolerend glas. En aan een HR-verwarmingsketel. Of aan de installatie van een zonneboiler. Een maatwerkadvies geeft u een goed beeld van de mogelijkheden. Zie voor meer informatie 3. Ik gebruik spaarlampen. Komt mijn huis daardoor in een hogere energieklasse? Nee, bij de vaststelling van het energielabel wordt geen rekening gehouden met energiebesparende producten zoals spaarlampen, deurborstels of radiatorfolie. Ook uw persoonlijke energiegebruik zoals het aantal douches per dag, speelt geen rol. Het energielabel zegt alleen iets over de energieprestatie van de woning zelf. Bij een standaardsituatie. Daarbij tellen vooral de mate van isolatie en de zuinigheid van de installaties mee. 4. Heeft mijn energiebesparende gedrag invloed op het energielabel van mijn woning? Nee, het energielabel is gebaseerd op standaard gegevens van de woning. Zuinig gedrag heeft wel grote invloed hebben op uw energiegebruik en uw energierekening. En het gebruik van energiezuinige apparaten in huis (zoals koelkast, wasdroger en wasmachine) kan eveneens flink wat elektriciteit besparen. Voor meer informatie over energielabels en energieverbruikskosten voor apparaten zie Pagina 4 van 10

5 5. Moet elke woning door een energielabeladviseur bezocht worden? Het is mogelijk om een energielabel af te geven op basis van representativiteit. Dat betekent dat de adviseur bij woningen die veel op elkaar lijken (bv appartementen in een flatgebouw) gebruik maakt van de gegevens van een representatief appartement. Dat kan de kosten van het nieuwe energielabel aanzienlijk drukken. Elke woning moet altijd bezocht worden door de adviseur. Er dient een apart label te worden opgesteld voor elke woning apart. 6. Hoe is de kwaliteit van de adviseurs gewaarborgd? Gecertificeerde adviseurs moeten werken volgens een vastgestelde beoordelingsrichtlijn (BRL9500). Die richtlijn stelt eisen aan advisering en opleidingsniveau en schrijft een gestandaardiseerde werkwijze voor. Een centraal examen zorgt ervoor dat alle controleurs en eindverantwoordelijken van het energielabel aan de eisen voldoen. Verder worden vanaf 1 april 2008 de verstrekte energielabels steekproefsgewijs gecontroleerd. Agentschap NL, een uitvoeringsorganisatie van de overheid, trekt daartoe regelmatig een steekproef uit de centrale database. De certificerende instellingen voeren daarna de controle uit. Is een onjuist label verstrekt dan volgen er maatregelen. Uiteindelijk kan een bedrijf zijn certificering kwijtraken. 7. Krijgt de aanvrager van het energielabel de opnamegegevens te zien? Ja. De gegevens van de gebouwopname (maten, isolatie, beglazing, installatie) worden op verzoek ter beschikking gesteld aan de opdrachtgever. Zo weet hij of zij waarop het energielabel is gebaseerd. 8. Heb ik een energielabel nodig als ik wil meedoen met Groen Beleggen? Ja. Huiseigenaren die hun woning willen renoveren om deze energiezuiniger te maken, kunnen bij hun bank een groene (goedkopere) hypotheek aanvragen. Dit is mogelijk door de aanpassing van de Regeling Groen Beleggen. Deze aanpassing stimuleert eigenaar-bewoners van woningen deze energiezuiniger te maken. Met name bewoners van oudere en daardoor minder energiezuinige woningen kunnen hiervan profiteren. De hoogte van het te lenen bedrag is gekoppeld aan het energielabel dat de woning kan krijgen na renovatie. Naarmate er meer energiebesparende maatregelen genomen worden en het label van de woning verder verbetert, kan er meer geld geleend worden tegen een gunstig tarief. Afhankelijk van de mate waarin het energielabel van de woning verbetert, is het mogelijk om tegen een gunstig rentetarief tot euro te lenen. De eigenaar-bewoner kan deze zogeheten groene hypotheek aanvragen bij zijn bank. Met de bank wordt een contract opgesteld over welk energieniveau gerealiseerd wordt, welke aanvullende voorwaarden gelden en hoe hoog het rentevoordeel is. Voor meer informatie zie dossier groen beleggen op 9. Wat is Meer Met Minder (MMM)? Meer Met Minder is het nationale energiebesparingsprogramma voor de bestaande bouw. De stichting voert het convenant 'Meer Met Minder' uit, dat ministeries, bouwbedrijven, energiebedrijven, installatiebedrijven en woningcorporaties in 2008 met elkaar sloten. Doel is dat in ,4 miljoen bestaande woningen en andere gebouwen blijvend 30 procent minder energie gebruiken. MMM helpt u concreet met het uitvoeren van energiebesparende maatregelen in uw woning met: het geven van advies op maat; de uitvoering en kwaliteitsborging van de uitvoering; het vinden van een kwalitatief goede aannemer of installateur; regelen van vergunningen en subsidies. 10. Welke subsidies zijn er voor energiebesparende maatregelen? De overheid wil woningeigenaren en verhuurders stimuleren om energiebesparende maatregelen te nemen. Daarvoor zijn o.a. de volgende financiele regelingen aanwezig: Pagina 5 van 10

6 1. Subsidie duurzame warmte: 2. Groenfinanciering: 3. Lagere btw voor isolatiemaatregelen: 4. Extra lening van 6.500,- bij de NHG-hypotheek voor energiebesparende maatregelen. Een totaal overzicht vindt u op Moet voor elke studentenkamer bij verhuur apart een energielabel worden opgesteld? Tot 1 januari 2010 wel. Vanaf die datum wordt het mogelijk om één label voor het gehele gebouw op te stellen in plaats van voor afzonderlijke woonruimtes/studentenkamers. Energielabeladviseur Hieronder vindt u een overzicht van veel gestelde vragen voor energielabeladviseurs. 1. Hoe word ik adviseur voor het energielabel? Bedrijven die energielabels voor gebouwen willen gaan afgeven zullen zich verplicht moeten certificeren voor beoordelingsrichtlijn BRL9500. Voor meer informatie over hoe u een gecertificeerd adviseur energielabel kunt worden, kunt u terecht op 2. Waar vind ik informatie over opleiding en examens om energielabel adviseur te worden? Het examen is verplicht voor alle betrokkenen: zowel opnemers (die alleen de gebouwgegevens noteren) als adviseurs (die de gegevens met behulp van software tot een label verwerken). Met dit examen wordt het kennisniveau van alle betrokkenen gelijkwaardig getoetst. Het examen is ontwikkeld door KBI (informatieloket voor certificering in de installatiesector) en ISSO (kennisinstituut voor de installatiesector) in samenwerking met een groot aantal marktpartijen. Cito neemt het examen af. Wilt u meer weten over het examen? Kijk dan op de website van: 3. Kan een bestaand adviesbedrijf met medewerkers zonder diploma nog energielabels opnemen en afmelden? Nee. Vanaf 1 november 2008 moeten zowel opnemers als adviseurs in het bezit zijn van een diploma (bewijs van vakbekwaamheid). Zij krijgen dit diploma als zij het examen met goed gevolg afgelegd hebben. 4. Kunnen nieuwe adviesbedrijven nog instappen in de energielabel markt? Ja. Zowel opnemers als adviseurs moeten het examen met goed gevolg afleggen voordat zij aan de slag kunnen. Makelaars makelaars. 1. Wat moet ik als makelaar met het energielabel? Afhankelijk van de labelklasse gebruikt u het label als onderhandelingsinstrument waamee het mogelijk is een aan- danwel verkoop te versnellen. Tevens kunt u zich met het energielabel onderscheiden als makelaar die oog heeft voor toekomstperspectief van zijn klanten. U gebruikt het energielabel als maatstaf en uitgangspunt voor mogelijke wensen van potentiele kopers én verkopers. Pagina 6 van 10

7 2. Hoe kan ik onderscheiden met het energielabel? Met een energielabel kunt u meerwaarde bieden bij de aan- of verkoop. U kunt de verkoper die op zoek is naar een verkoopmakelaar, een (gratis) energielabel bij verkoop aanbieden. U kunt de koper wijzen op de labelplicht van de verkopende partij en op basis van het label prijsonderhandelingen voeren. 3. Welke voordelen heeft een energielabel voor mijn klanten (kopers én verkopers)? Het is een basis voor onderhandelingen; afhankelijk van de labelklasse kan een inschatting van comfort en energieverbruik gedaan worden; maakt energiebesparingsmogelijkheden zichtbaar (met alle voordelen) bij mogelijke verbouwingswensen. 4. Welke voordelen heeft het zichtbaar maken van een (indicatief) energielabel bij plaatsing van woningadvertenties? Uw klanten waarderen de heldere en duidelijke informatie over de energetische kwaliteit; klanten willen inzicht in energiekwaliteit van de woning bij stijgende energieprijzen; energiebesparingsmogelijkheden zijn op voorhand zichtbaar; klanten hebben op basis van de labelklasse een idee van de onderhandelingsruimte bij de zoektocht naar een woning. Dit kan een beslissende stap versnellen. Banken/hypotheekadviseurs banken/hypotheekadviseurs. 1. Wat kan een bank/hypotheekadviseur met het energielabel? Banken en hypotheekadviseurs spelen in op de almaar groeiende klantwens om een energiezuinige en comfortabele woning te hebben. Door financieel interessante producten te bieden kan u helpen financiele drempels weg te nemen bij het realiseren van die woonwens. Dit kan een onderscheidende meerwaarde vormen. Het energielabel vormt bij dit alles de basis van de klantwens. 2. Hoe kan ik me onderscheiden als bank/hypotheekadviseur met het energielabel? U toont maatschappelijke betrokkenheid door producten aan te bieden die energiezuinige maatregelen stimuleren. Met afgemeten financiele diensten en producten ten behoeve van de renovatiemarkt kunt u veel klanten bedienen. Door actief te wijzen op het energielabel en het daarop afstemmen van uw diensten werkt dit in ieders voordeel. 3. Welke voordelen heeft een energielabel voor mijn klanten? Afhankelijk van de labelklasse kan u snel een inschatting maken van te verlenen hypotheeksommen en mogelijke finaciele producten die u op basis van een gewenste labelklasse kunt bieden. Ook bied de overheid een generieke regeling voor huiseigenaren die hun woning gaan renoveren om deze energiezuiniger te maken. Zij komen in aanmerking voor een zogenaamde Groenlening. De hoogte van het te lenen bedrag en rentepercentage is gekoppeld aan het energielabel dat de woning kan krijgen na renovatie. Naarmate er meer energiebesparende maatregelen genomen worden en het label van de woning Pagina 7 van 10

8 verder verbetert, kan meer geld geleend worden tegen een gunstig tarief. Met name bewoners van oudere en daardoor minder energiezuinige woningen kunnen hiervan profiteren. 4. Welke financiele en fiscale regelingen zijn er om bewoners, die energiebesparende maatregelen willen nemen, te ondersteunen? Subsidie duurzame warmte; groenfinanciering; lagere BTW voor isolatiemaatregelen; extra lening van 6.500,- bij de NHG-hypotheek voor energiebesparende maatregelen; dit bedrag blijft buiten de toets voor de NHG-hypotheek, mits het totale bedrag onder de maximale NHG-grens blijft. Een overzicht van alle lopende subsidieregelingen is te vinden op Installateur/aannemer/MMM installateurs/aannemers/mmm. 1. Hoe kan ik me onderscheiden met het energielabel als installateur/aannemer/mmm? Uw dienstverlening kan breder ingezet worden door ook advies in energiebesparing in uw dienstenpakket mee te nemen. U gebruikt het energielabel als maatstaf en uitgangspunt voor mogelijke verbouwingswensen van uw klant. U onderscheid zich doordat u zowel kan adviseren als uitvoeren. U bespreekt de voordelen van investeren in energiebesparende maatregelen (hoger comfort, lagere energierekening, beter binnenklimaat, mogelijkheden van duurzame energie). U maakt energiebesparingsmogelijkheden zichtbaar (met alle voordelen) met het oog op mogelijke verbouwingswensen. U wijst klanten op financieringsmogelijkheden die banken bieden op basis van het energielabel. U wijst klanten op subsidie mogelijkheden die de overheid en gemeente bieden indien u energiebesparende mogelijkheden wil uitvoeren. 2. Welke voordelen heeft een energielabel voor mijn klanten? Op het label staat een lijst met energiebesparende adviezen. Veelal besluiten kopers hun nieuwe gekochte huis op te knappen of verbouwen. Bij de aanschaf van een nieuwe keuken of badkamer is het verstandig te overwegen of bepaalde energiebesparende maatregelen van het energielabel meeneemt. Het combineren heeft diverse voordelen voor de klant: slechts één keer verbouwingsongemak; het combineren van werkzaamheden is voordeliger; na uitvoering van de energiebesparende maatregelen bespaart u direct geld door lagere maandelijkse enegielasten; u creëert een comfortabeler huis waarin het aangenamer wonen is; uw woning wordt meer waard. Voor een gedetailleerder advies is het aan te bevelen een maatwerkadvies op te stellen dat nu door subsidie gratis verkrijgbaar is. Pagina 8 van 10

9 Woningbouwcorporaties woningbouwcorporaties. 1. Indien corporaties een complex renoveren en ervoor zorgen dat allerlei energiemaatregelen worden getroffen, wanneer mogen deze verbetering in de huur verwerkt worden? Aedes en de Nederlandse Woonbond hebben het concept 'Woonlastenwaarborg bij energiebesparing' ontwikkeld: Aan de hand hiervan kunnen verhuurders en huurders met elkaar afspraken maken over de doorberekening van energiebesparende maatregelen in de huur. Deze waarborg geeft de huurders van een wooncomplex de zekerheid dat de woonlasten gemiddeld over het complex zullen dalen. Uitgangspunt van de woonlastenwaarborg is dat het treffen van energiebesparende maatregelen in woningen mag leiden tot een redelijke huurverhoging, maar dat deze huurverhoging lager is dan de gemiddelde daling op de energierekening in het gehele wooncomplex. Stappenplan woonlastenwaarborg: 1. Stel vast welke maatregelen genomen worden. 2. Bereken de huurverhoging op basis van de investeringskosten (formule Huurcommissie). 3. Bepaal de besparing op energiekosten op complexniveau gemiddeld per woning. 4. Verlaag indien nodig de eerder berekende huurverhoging (b) op basis van de berekende besparing op energiekosten (c), zodat de huurverhoging lager is dan de gemiddelde besparing op de energierekening. 5. In overleg met huurders en de energieleverancier kan worden gekozen om de voorschotnota s te verlagen, tegelijk met de doorvoering van de huurverhoging. 6. Spreek af hoe achteraf wordt gemeten of er daadwerkelijk zoveel energiekosten als bij (c) bepaald, zijn bespaard. 7. Spreek af wat er gedaan wordt als de besparing tegenvalt: compensatie van teveel betaalde huur en herberekening van de huurprijs op basis van de daadwerkelijke besparing. 8. Leg de afspraken vast in de woonlastenwaarborg en spreek af over welke periode en voor wie de afspraken gelden. Voor zittende huurders is het vaak zo dat er geen huurverhoging gerekend wordt na de uitvoering van energiebesparende maatregelen. 2. Een officieel label is 10 jaar geldig. Is een corporatie verplicht om na afloop van het label meteen aansluitend een nieuw label te hebben of mag dat bij mutatie? Er moet een rechtsgeldig afgemeld energielabel zijn. Dit kan een huidig label (t/m 2009, blijft zijn 10-jaar geldigheid behouden) of een nieuw label (vanaf 2010) zijn. In principe is een woningcorporatie verplicht om zijn hele bezit gelabeld te hebben (immers vanaf label hebben op mutatiemoment óf bij uitstel per het hele bezit gelabeld hebben). Zolang er geen wijzigingen in de wet- en regelgeving optreden, zou dit betekenen dat als een label na 10 jaar niet meer geldig is voorraad opnieuw gelabeld moet zijn. 3. Moet een adviseur ook echt in de referentiewoning zijn geweest om die te kunnen afmelden bij Agentschap NL? Of is bezoek aan de gemeten woning en een verklaring dat de rest hetzelfde is voldoende? Ja, iedere woning moet worden bezocht door een adviseur en moet een check op de juistheid van de opnamegegevens plaatsvinden. Pagina 9 van 10

10 4. Indien er voor het energielabel wordt uitgegaan van het bouwjaar, kan dan ook het renovatiejaar worden gebruikt? Nee, uitgangspunt is het oorspronkelijke bouwjaar. 5. Wanneer wordt het label verplicht gekoppeld aan het woningwaarderingsstelsel? Deze koppeling wordt voorzien per 1 juli Er is overigens een overgangsperiode tot 1 januari Het wetsvoorstel is in procedure. Alles hierover staat op 6. Kunnen professionele verhuurders ook terecht bij de geschillencommissie? Nee. Alleen particuliere eigenaren kunnen met een klacht over het afgegeven label terecht bij het klachtenloket en vervolgens eventueel de geschillencommissie. Pagina 10 van 10

Veelgestelde vragen BRL9500

Veelgestelde vragen BRL9500 Veelgestelde vragen BRL9500 1. Waarom de BRL9500? Bedrijven die energieprestatiecertificaten ofwel energielabels voor gebouwen willen gaan afgeven zullen zich verplicht moeten certificeren voor BRL9500.

Nadere informatie

Energielabel voor woningen. Antwoorden op de meest gestelde vragen

Energielabel voor woningen. Antwoorden op de meest gestelde vragen Energielabel voor woningen Antwoorden op de meest gestelde vragen Energielabel voor woningen Antwoorden op de meest gestelde vragen 02 Inhoud 1. Waarom deze brochure? 03 2. De feiten op een rij 05 3.

Nadere informatie

Energielabel voor woningen. Antwoorden op de meest gestelde vragen

Energielabel voor woningen. Antwoorden op de meest gestelde vragen Energielabel voor woningen Antwoorden op de meest gestelde vragen Energielabel voor woningen Antwoorden op de meest gestelde vragen 02 Inhoud 1. Waarom deze brochure? 03 2. De feiten op een rij 05 3.

Nadere informatie

Energielabel voor woningen

Energielabel voor woningen Energielabel voor woningen Een zuinig huis? Met het energielabel zie je het zo! Energielabel voor woningen Inhoud 1. Hoe energiezuinig is uw huis 05 2. Enkele feiten op een rij 06 3. Een energielabel

Nadere informatie

1. Voor welke deelregelingen wilt u zich certificeren?

1. Voor welke deelregelingen wilt u zich certificeren? Stappenplan naar certificering voor BRL9500 Energieprestatieadvisering Certificeren lijkt ingewikkeld, maar in de praktijk valt het meestal erg mee. In veel bedrijven zijn immers al belangrijke stappen

Nadere informatie

Energielabel voor woningen. Antwoorden op de meest gestelde vragen

Energielabel voor woningen. Antwoorden op de meest gestelde vragen Energielabel voor woningen Antwoorden op de meest gestelde vragen Energielabel voor woningen Antwoorden op de meest gestelde vragen 03 1. Waarom deze brochure? Gaat u een huis verkopen of verhuren? Dan

Nadere informatie

u kunt er niet omheen

u kunt er niet omheen EPA-W Advies Het energielabel: u kunt er niet omheen Eigenaren van woningen zijn bij de verkoop of verhuur verplicht om een Energielabel te overhandigen aan de koper of huurder. Als erkend EPA-W Adviseur

Nadere informatie

Tweede Kamer akkoord met wetsvoorstel energieprestatievergoeding voor nul-op-de-meter-woning

Tweede Kamer akkoord met wetsvoorstel energieprestatievergoeding voor nul-op-de-meter-woning Regelingen en voorzieningen CODE 4.1.7.90 Tweede Kamer akkoord met wetsvoorstel energieprestatievergoeding voor nul-op-de-meter-woning bronnen aedes.nl, Kamer neemt wetsvoorstel energieprestatievergoeding

Nadere informatie

Gemeente Delft. Subsidie informatie. Bestaande stad bespaart energie

Gemeente Delft. Subsidie informatie. Bestaande stad bespaart energie Gemeente Delft Subsidie informatie Bestaande stad bespaart energie De subsidie Bestaande stad bespaart energie is bestemd voor het stimuleren van energiebesparende maatregelen en het gebruik van duurzame

Nadere informatie

Meer voordeel uit uw huis halen? Bespaar op energie!

Meer voordeel uit uw huis halen? Bespaar op energie! Meer voordeel uit uw huis halen? Bespaar op energie! voorbeeld van mogelijke besparingen Een huishouden is jaarlijks zo n q 2.000 kwijt aan gas en licht. En daar kunt u tot wel 30% op besparen. Dat begint

Nadere informatie

Mini-seminar EPA. EPA hoe zit het?

Mini-seminar EPA. EPA hoe zit het? Mini-seminar EPA EPA hoe zit het? Even voorstellen www.tognederland.nl Remko Weggeman: projectleider EPA E-mail: rweggeman@tognederland.nl Opdrachten vanaf 2009: Epa-W: Woningcorporaties, particuliere

Nadere informatie

De Energiebesparingsverkenner woningbouw voor professionals

De Energiebesparingsverkenner woningbouw voor professionals De Energiebesparingsverkenner woningbouw voor professionals Voor van uw klanten of huurders Breng de mogelijkheden voor energiebesparing snel en gemakkelijk in beeld energiebesparingsverkenner.rvo.nl Wilt

Nadere informatie

Nieuwe woningwaarderingsstelsel. (puntenstelsel) en het energielabel

Nieuwe woningwaarderingsstelsel. (puntenstelsel) en het energielabel 19 april 2010, HBV Maaskant Nieuwe woningwaarderingsstelsel (puntenstelsel) en het energielabel Susan Huijbregts Campagnemedewerker energieteam Waarom energie besparen? Woonlasten verlagen (de afgelopen

Nadere informatie

Energielabel voor gebouwen

Energielabel voor gebouwen Energielabel voor gebouwen Het energielabel, wegwijzer naar lagere kosten en een beter milieu Energielabel voor gebouwen Inhoud 1. Wat biedt het energielabel 05 2. Enkele feiten op een rij 07 3. Een energielabel

Nadere informatie

Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars

Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars Betere energieprestaties met stadswarmte Bestaande woningen, nieuwbouwwoningen en

Nadere informatie

Implementatie. stand van zaken. Harry Boschloo, Plv. hoofd Energiebeleid Gebouwde Omgeving. Energielabel-ontbijt, Renovatiebeurs, 6 maart 2012

Implementatie. stand van zaken. Harry Boschloo, Plv. hoofd Energiebeleid Gebouwde Omgeving. Energielabel-ontbijt, Renovatiebeurs, 6 maart 2012 Implementatie herziene EPBD: een stand van zaken Harry Boschloo, Plv. hoofd Energiebeleid Gebouwde Omgeving Energielabel-ontbijt, Renovatiebeurs, 6 maart 2012 8 maart 2012 Inhoud Context energiebeleid

Nadere informatie

Hoe zuinig is uw nieuwe woning?

Hoe zuinig is uw nieuwe woning? Hoe zuinig is uw nieuwe woning? verhuisplannen? een initiatief van: Warm welkom in Rivierenland Verhuist u binnenkort naar een koopwoning in Rivierenland? Tijd misschien voor een nieuwe keuken of badkamer?

Nadere informatie

Doelstelling en doelgroep

Doelstelling en doelgroep klimaat op maat Klimaat op maat Het klimaat verandert en de olievoorraden raken langzaamaan op. Dat laatste betekent concreet dat de energieprijzen naar verwachting flink stijgen in de komende decennia.

Nadere informatie

: Communicatie Subsidieverordening Maatregelenplan Duurzaamheid

: Communicatie Subsidieverordening Maatregelenplan Duurzaamheid Memo Aan : Van : Rienk Sijbrandij Bureau : Ruimtelijke Ordening, Wonen en Milieu Datum : 29 november 2011 Onderwerp : Communicatie Subsidieverordening Maatregelenplan Duurzaamheid De gemeenteraad van Strijen

Nadere informatie

Energiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn.

Energiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn. Programma Energiebesparing & Betonkernactivering Energiebesparing Europa Nederland Besparingspotentieel Specialisten gevraagd? Betonkernactivering Publicatie Leergang Kees Arkesteijn 1 2 Energiebesparing

Nadere informatie

FEDEC ROADMAP 'OVERZICHT VAN INSTRUMENTEN MET BETREKKING OP ENERGIEBESPARING'

FEDEC ROADMAP 'OVERZICHT VAN INSTRUMENTEN MET BETREKKING OP ENERGIEBESPARING' FEDEC ROADMAP 'OVERZICHT VAN INSTRUMENTEN MET BETREKKING OP ENERGIEBESPARING' INHOUDSOPGAVEN INTRODUCTIE 2 BREEAM NL 3 MEERJARENAFSPRAKEN 5 ENE RGIE-AUDIT 7 ENERGIELABEL VOOR WONINGEN 9 Introductie FedEC

Nadere informatie

BRL 9500 Deel 06 concept 2012-04-26

BRL 9500 Deel 06 concept 2012-04-26 BRL 9500 Deel 06 concept 2012-04-26 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING voor het NL-EPBD -procescertificaat voor

Nadere informatie

Het energiebeleid van Habeko wonen Martin Bogerd directeur bestuurder.

Het energiebeleid van Habeko wonen Martin Bogerd directeur bestuurder. Verslag bijeenkomst 21 januari 2015 van Stichting Bewonersbelangen Habeko Wonen (SBHW) in samenwerking met Habeko wonen en gastspreekster Antoinette Vunderink van Het Energiehuis over Hoe houd ik mijn

Nadere informatie

OFFERTEVOORSTEL. Energieadviezen woningen particuliere verhuurders

OFFERTEVOORSTEL. Energieadviezen woningen particuliere verhuurders OFFERTEVOORSTEL Energieadviezen woningen particuliere verhuurders OFFERTEVOORSTEL VOOR ENERGIEADVIEZEN WONINGEN PARTICULIERE VERHUURDERS T.a.v. Leden van Vastgoed Belang de Jonge Milieu Advies, 27 oktober

Nadere informatie

Het EnergiePrestatieCertificaat, een energierapport voor koop- en huurwoningen

Het EnergiePrestatieCertificaat, een energierapport voor koop- en huurwoningen Het EnergiePrestatieCertificaat, een energierapport voor koop- en huurwoningen Verkopen of verhuren? Niet zonder EnergiePrestatieCertificaat! Gaat u straks een woning verkopen of verhuren? Vanaf 1 november

Nadere informatie

Het EnergiePrestatieCertificaat, een energierapport voor koop- en huurwoningen

Het EnergiePrestatieCertificaat, een energierapport voor koop- en huurwoningen Het EnergiePrestatieCertificaat, een energierapport voor koop- en huurwoningen Het EPC. Voor energiezuiniger wonen. Meer info: Vlaams Energieagentschap Koning Albert II-laan 20 bus 17-1000 Brussel E-mail:

Nadere informatie

Overeenkomst uitvoering energiebesparende maatregelen

Overeenkomst uitvoering energiebesparende maatregelen Overeenkomst uitvoering energiebesparende maatregelen Stichting Woningbouw Slochteren, Stichting Bewonersraad Slochteren 1. Doelstelling, aanpak en reikwijdte 1.1 De overeenkomst richt zich op het bereiken

Nadere informatie

BRL 9500 Deel 02 2006-12-06

BRL 9500 Deel 02 2006-12-06 BRL 9500 Deel 02 2006-12-06 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING voor het KOMO -procescertificaat voor het afgeven

Nadere informatie

BRL 9500 Deel 03 2006-12-06

BRL 9500 Deel 03 2006-12-06 BRL 9500 Deel 03 2006-12-06 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING voor het NL-EPBD -procescertificaat voor het

Nadere informatie

Samen geeft energie. energiebesparing bij particuliere woningeigenaren groep van 20 vergelijkbare woningen in een straat of buurt

Samen geeft energie. energiebesparing bij particuliere woningeigenaren groep van 20 vergelijkbare woningen in een straat of buurt Samen geeft energie Project van de gemeente Tilburg Gebaseerd op burgerinitiatief energiebesparing bij particuliere woningeigenaren groep van 20 vergelijkbare woningen in een straat of buurt subsidie voor

Nadere informatie

Certificering voor Energieprestatieadvisering. conform BRL9500 voor woningen en utiliteitsgebouwen

Certificering voor Energieprestatieadvisering. conform BRL9500 voor woningen en utiliteitsgebouwen Certificering voor Energieprestatieadvisering conform BRL9500 voor woningen en utiliteitsgebouwen 1 Deze toelichting op het certificatietraject voor de BRL 9500 is door ISSO in samenwerking met KBI ontwikkeld.

Nadere informatie

Energielabels Inhoudelijke gevolgen van de overgang naar de nieuwe BRL 9500, d.d. 2011-08-31

Energielabels Inhoudelijke gevolgen van de overgang naar de nieuwe BRL 9500, d.d. 2011-08-31 Energielabels Inhoudelijke gevolgen van de overgang naar de nieuwe BRL 9500, d.d. 2011-08-31 KBI heeft per 31 augustus 2011 nieuwe versies vastgesteld van BRL 9500-00, 01 en 03. De overgang van BRL 9500,

Nadere informatie

Intakeformulier DELTA Op-maat advies (Energie Prestatie Advies (EPA) incl. energielabel)

Intakeformulier DELTA Op-maat advies (Energie Prestatie Advies (EPA) incl. energielabel) Intakeformulier DELTA Op-maat advies (Energie Prestatie Advies (EPA) incl. energielabel) Intake Met dit intakeformulier geeft u ons inzage in een aantal gegevens van uw woning. Dit zal de opnameduur in

Nadere informatie

Soorten Energielabels

Soorten Energielabels Soorten Energielabels Begin 2015 krijgen alle woningeigenaren in Nederland, die nog geen energielabel hebben, een voorlopig energielabel van de overheid toegestuurd. Bij verkoop of verhuur van uw woning

Nadere informatie

Kennisinstituutvan,vooren endoordeinstallatiesector. KeesArkesteijn,projectcoördinator

Kennisinstituutvan,vooren endoordeinstallatiesector. KeesArkesteijn,projectcoördinator Kennisinstituutvan,vooren endoordeinstallatiesector KeesArkesteijn,projectcoördinator Energielabelen maatwerkadvies Energieprestatiecertificaat Bestaande bouw Woning Afgegeven conform de Regeling energieprestatie

Nadere informatie

De corporatiedag 2017

De corporatiedag 2017 De corporatiedag 2017 1972 Wet en regelgeving Energieprestatie Terugblik, stand van zaken, toekomst 2017 2050 Kees Arkesteijn, projectcoördinator ISSO, met medewerking van Wim Plokker (VABI) De weg die

Nadere informatie

Meer met Minder. Duurzame Energie en Energiebesparing. Van Europa moet het. De Nederlandse overheid wil het. UNETO-VNI = ondernemersorganisatie

Meer met Minder. Duurzame Energie en Energiebesparing. Van Europa moet het. De Nederlandse overheid wil het. UNETO-VNI = ondernemersorganisatie Meer met Minder Seminar Energielabel 24 april 2008, Nootdorp Rob van der Meer UNETO-VNI = ondernemersorganisatie Installatiebranche met circa 5.300 aangesloten bedrijven. Technische detailhandel met circa

Nadere informatie

Het EnergiePrestatieCertificaat, een energierapport voor koop- en huurwoningen

Het EnergiePrestatieCertificaat, een energierapport voor koop- en huurwoningen Het EnergiePrestatieCertificaat, een energierapport voor koop- en huurwoningen Verkopen of verhuren? Niet zonder EnergiePrestatieCertificaat! Gaat u straks een woning verkopen of verhuren? Vanaf 1 november

Nadere informatie

Geachte colleges en besturen,

Geachte colleges en besturen, Directoraat-Generaal Wonen, Wijken en Integratie Directie Beleidsontwikkeling Cluster Bouwkwaliteit Rijnstraat 8 Postbus 30941 2500 GX Den Haag Colleges van B&W Interne postcode 220 Besturen van Toegelaten

Nadere informatie

Concept second opinion voor de Schaepmanstraat, Katwijk

Concept second opinion voor de Schaepmanstraat, Katwijk Concept second opinion voor de Schaepmanstraat, Katwijk Geert-Jan Persoon Adviseur woningkwaliteit Vereniging Nederlandse Woonbond Nieuwe Achtergracht 17 1018 XV Amsterdam 020-5517784 www.woonbond.n www.bespaarenergiemetdewoonbond.nl

Nadere informatie

Rijkspremie Meer Met Minder

Rijkspremie Meer Met Minder Rijkspremie Meer Met Minder Officiële titel Tijdelijke stimuleringsregeling energiebesparende voorzieningen aan woningen Particuliere woningeigenaren, die ook de woning bewonen (hoofdbewoning) Investeringen

Nadere informatie

Update Nieuw stelsel energieprestaties 2020

Update Nieuw stelsel energieprestaties 2020 Update Nieuw stelsel energieprestaties 2020 Ons kenmerk 18112(HM)notitie update Op 1 januari 2020 gaat een nieuw stelsel in rondom de energieprestatie van gebouwen. Deze notitie beschrijft: 1 1 Waarom

Nadere informatie

B (zie toelichting in bijlage)

B (zie toelichting in bijlage) Energielabel woning Afgegeven conform de Regeling energieprestatie gebouwen. Veel besparingsmogelijkheden B (zie toelichting in bijlage) Uw woning Weinig besparingsmogelijkheden Labelklasse maakt vergelijking

Nadere informatie

Energielabel rapportage

Energielabel rapportage Pagina : 1 van 13 Energielabel rapportage Folgeren 32 te DRACHTEN Pagina : 2 van 13 Rapportgegevens en verantwoording Opdrachtgever Keuringsinstantie Naam mevrouw D Lee Naam Adres Postbus 574 Adres Kerkstraat

Nadere informatie

Hoe kan ik energie besparen? De Woningstichting helpt u!

Hoe kan ik energie besparen? De Woningstichting helpt u! energie besparen = woonlasten verlagen VRAGEN? Bent u geïnteresseerd in één van de mogelijkheden die in deze brochure zijn beschreven, heeft u nog vragen of wilt u meer weten over de kosten? Vul dan het

Nadere informatie

Energiesubsidiewijzer. www.energiesubsidiewijzer.nl

Energiesubsidiewijzer. www.energiesubsidiewijzer.nl Energiesubsidiewijzer www.energiesubsidiewijzer.nl Mei 2014 Inhoud 1. Subsidie... 3 Zomerdeals Friese energiepremie... 3 Stimuleringsregeling Energieprestatie Huursector (STEP)... 4 2. Lening... 5 Energiebespaarlening...

Nadere informatie

Oplevertoets Nieuwbouw/ Zeer Energiezuinige woningen. Netto warmte vraag ZEW. Kees Arkesteijn (ISSO)

Oplevertoets Nieuwbouw/ Zeer Energiezuinige woningen. Netto warmte vraag ZEW. Kees Arkesteijn (ISSO) Oplevertoets Nieuwbouw/ Zeer Energiezuinige woningen Netto warmte vraag ZEW Kees Arkesteijn (ISSO) Programma 1. Oplevertoets 2011 2. Wet- en regelgeving EPV 3. Opnameprotocol & aanpassingen 4. Eisen BRL

Nadere informatie

C (zie toelichting in bijlage)

C (zie toelichting in bijlage) Energielabel woning Afgegeven conform de Regeling energieprestatie gebouwen. Veel besparingsmogelijkheden C (zie toelichting in bijlage) Uw woning Weinig besparingsmogelijkheden Labelklasse maakt vergelijking

Nadere informatie

Bespaar op energie én uw woonlasten samen met Woonpartners

Bespaar op energie én uw woonlasten samen met Woonpartners ENERGIE ZUINIGER WONEN! Bespaar op energie én uw woonlasten samen met Woonpartners 1 Energiebesparingsproject Energie besparen is een zaak van iedereen. Daarom investeert Woonpartners samen met haar huurders

Nadere informatie

Investeer slim in uw woning met energiebesparende maatregelen. Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen

Investeer slim in uw woning met energiebesparende maatregelen. Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen Investeer slim in uw woning met energiebesparende maatregelen Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen Slim besparen 2 Slimme investeerder Familie Roubos: We wonen in een hoekhuis met veel ramen en hebben

Nadere informatie

Betrouwbaarheid van energielabels bij woningen. Herhalingsonderzoek 2010. Datum 24 juni 2010

Betrouwbaarheid van energielabels bij woningen. Herhalingsonderzoek 2010. Datum 24 juni 2010 Betrouwbaarheid van energielabels bij woningen Herhalingsonderzoek 2010 Datum 24 juni 2010 Colofon VROM-Inspectie Directie Uitvoering Programma Bouwen aan kwaliteit Rijnstraat 8 Postbus 16191 2500 BD

Nadere informatie

Energiebesparing. Handleiding en stappenplan voor huurdersorganisaties

Energiebesparing. Handleiding en stappenplan voor huurdersorganisaties Energiebesparing Handleiding en stappenplan voor huurdersorganisaties Eerste druk, november 2007 ENERGIEBESPARING Handleiding en stappenplan voor huurdersorganisaties Eerste druk, november 2007 2007, Nederlandse

Nadere informatie

Een lagere energiefactuur? Wij helpen u!

Een lagere energiefactuur? Wij helpen u! Een lagere energiefactuur? Wij helpen u! Stap 1 : Vraag snel een gratis energiescan aan. Stap 2 : Isoleer het dak van een private huurwoning en geniet van een extra hoge premie van 23 euro per m 2. Bekijk

Nadere informatie

Meer maatwerk in het energieadvies

Meer maatwerk in het energieadvies Meer maatwerk in het energieadvies Notitie Tweede Kamerfractie Cynthia Ortega-Martijn 1 december 2010 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 1. Zet gemeenten in 4 2. Toon meer pakketten 5 3. Isolatieinformatie 6 4.

Nadere informatie

Zelf klussen Woningaanpassingen volgens het boekje

Zelf klussen Woningaanpassingen volgens het boekje Woningaanpassingen volgens het boekje Soms wilt u uw woning aan uw eigen smaak aanpassen. Plicht Getrouw doet daar niet moeilijk over. Wanneer handige doe-het-zelvers verbeteringen willen aanbrengen of

Nadere informatie

Minder energie meer comfort. Maak gebruik van de duurzaamheidslening. Ook een vereniging van eigenaren kan een lening aanvragen.

Minder energie meer comfort. Maak gebruik van de duurzaamheidslening. Ook een vereniging van eigenaren kan een lening aanvragen. Ook een vereniging van eigenaren kan een lening aanvragen De maatregelen verdienen zichzelf terug. Daar valt met de huidige lage rentestand niet tegenop te sparen. aldus Henk Brouwer (VVE Beheerder) van

Nadere informatie

Woonlastenbeleid en concrete aanpak energieprojecten. Onno van Rijsbergen

Woonlastenbeleid en concrete aanpak energieprojecten. Onno van Rijsbergen Woonlastenbeleid en concrete aanpak energieprojecten Onno van Rijsbergen Adviseur woningkwaliteit Woonbond Kennis en Adviescentrum 1 Nederlandse Woonbond De Woonbond bespaart Energiebus Energielijn Second

Nadere informatie

Nationaal Energiebesparingsplan

Nationaal Energiebesparingsplan Nationaal Energiebesparingsplan van energieleveranciers en organisaties actief in de gebouwde omgeving Projectbeschrijving Bedrijfsleven en overheid geven mega impuls aan energiebesparing in gebouwen 23

Nadere informatie

Meefinancieren van energiebesparende voorzieningen De mogelijkheden bij BLG Wonen Versie 1-1-2016

Meefinancieren van energiebesparende voorzieningen De mogelijkheden bij BLG Wonen Versie 1-1-2016 Meefinancieren van energiebesparende voorzieningen De mogelijkheden bij BLG Wonen Versie 1-1-2016 Energiebesparende voorzieningen zijn in meerdere opzichten interessant: Structurele besparing tot 30% op

Nadere informatie

33124 Wet kenbaarheid energieprestatie gebouwen Plenaire behandeling, 27 juni 2012, eerste termijn SP

33124 Wet kenbaarheid energieprestatie gebouwen Plenaire behandeling, 27 juni 2012, eerste termijn SP 33124 Wet kenbaarheid energieprestatie gebouwen Plenaire behandeling, 27 juni 2012, eerste termijn SP MdV, Een energielabel is geen doel op zich. Het feitelijke doel is energiebesparing. Dat doel wordt

Nadere informatie

Onderzoek Week van de Energierekening Gfk i.o. Milieu Centraal oktober 2012

Onderzoek Week van de Energierekening Gfk i.o. Milieu Centraal oktober 2012 Onderzoek Week van de Energierekening Gfk i.o. Milieu Centraal oktober 2012 Achtergrond bij onderzoek In het onderzoek is gebruik gemaakt van een aselecte steekproef van 1.038 huishoudens. Deze steekproef

Nadere informatie

KvINL. WB 9500-01 d.d. 1 augustus 2015 bij BRL 9500, deel 01 ENERGIEPRESTATIEADVISERING, BIJZONDER DEEL ENERGIE-INDEX, BESTAANDE WONINGEN

KvINL. WB 9500-01 d.d. 1 augustus 2015 bij BRL 9500, deel 01 ENERGIEPRESTATIEADVISERING, BIJZONDER DEEL ENERGIE-INDEX, BESTAANDE WONINGEN WB 9500-01 d.d. 1 augustus 2015 bij BRL 9500, deel 01 ENERGIEPRESTATIEADVISERING, BIJZONDER DEEL ENERGIE-INDEX, BESTAANDE WONINGEN Vastgesteld door het CCvD van de Stichting Kwaliteit voor Installaties

Nadere informatie

A (zie toelichting in bijlage)

A (zie toelichting in bijlage) Energielabel woning Afgegeven conform de Regeling energieprestatie gebouwen. Veel besparingsmogelijkheden A (zie toelichting in bijlage) Uw woning Weinig besparingsmogelijkheden Labelklasse maakt vergelijking

Nadere informatie

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN. voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING BIJZONDER DEEL

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN. voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING BIJZONDER DEEL BRL 9500 Deel 06 d.d. 17 april 2015 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING voor het NL-EPBD -procescertificaat voor

Nadere informatie

Verduurzamen zonder eigen geld

Verduurzamen zonder eigen geld Verduurzamen zonder eigen geld DUURZAAM WONEN NIJKERK (Woonabonnement) 29 november 2016 Waarom je woning verduurzamen? Comfortverbetering Voor een duurzame wereld Goed voor je portemonnee Woningverbetering

Nadere informatie

BRL 9500 Deel

BRL 9500 Deel BRL 9500 Deel 01 2006-12-06 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING voor het NL-EPBD -procescertificaat voor het

Nadere informatie

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN. voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING BIJZONDER DEEL

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN. voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING BIJZONDER DEEL BRL 9500 Deel 03 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN 2009-08-20 voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING voor het NL-EPBD -procescertificaat voor het

Nadere informatie

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN. voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING BIJZONDER DEEL

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN. voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING BIJZONDER DEEL BRL 9500 Deel 01 2011-08-31 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING voor het NL-EPBD -procescertificaat voor het

Nadere informatie

Een huis kopen? Een slim moment om aan energiebesparing te denken

Een huis kopen? Een slim moment om aan energiebesparing te denken Een huis kopen? Een slim moment om aan energiebesparing te denken 2 Een huis kopen? Een nieuwe woning, een nieuwe start. Misschien hebt u al wat op het oog of bent u nog aan het rondkijken. Hoe dan ook

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018. 2500 EA Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018. 2500 EA Den Haag > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directoraat-Generaal Wonen en Bouwen Directie Bouwen Turfmarkt 147

Nadere informatie

Een huis kopen? Een slim moment om aan energiebesparing te denken Bespaar energie én bespaar op uw woonlasten

Een huis kopen? Een slim moment om aan energiebesparing te denken Bespaar energie én bespaar op uw woonlasten Een huis kopen? Een slim moment om aan energie te denken Bespaar energie én bespaar op uw woonlasten Een nieuwe woning, een nieuwe start. Misschien hebt u al wat op het oog of bent u nog aan het rondkijken.

Nadere informatie

Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven. 1 Inleiding

Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven. 1 Inleiding Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven Datum Referentie Behandeld door 13 december 2011 20111278-07 P. Smoor/LSC 1 Inleiding

Nadere informatie

BuildDesk kennisdocument

BuildDesk kennisdocument BuildDesk kennisdocument Groot economisch en maatschappelijk voordeel van energieneutraal renoveren Woningverbetering naar energieneutraal in de sociale huursector is economisch en maatschappelijk zeer

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 30 196 Duurzame ontwikkeling en beleid Nr. 157 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN. voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING BIJZONDER DEEL

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN. voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING BIJZONDER DEEL BRL 9500 Deel 05 concept 2012-04-26 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING voor het NL-EPBD -procescertificaat voor

Nadere informatie

Derde onderzoek naar de betrouwbaarheid van energielabels bij woningen. Datum 17 augustus 2011 Status definitief

Derde onderzoek naar de betrouwbaarheid van energielabels bij woningen. Datum 17 augustus 2011 Status definitief Derde onderzoek naar de betrouwbaarheid van energielabels bij woningen Datum 17 augustus 2011 Status definitief Colofon VROM-Inspectie Directie Uitvoering Bouwen aan kwaliteit Nieuwe Uitleg 1 Postbus 16191

Nadere informatie

Startformulier Interestsubsidieregeling Energiebesparing Bestaande Bouw particulieren 2013-2015 Provincie Groningen

Startformulier Interestsubsidieregeling Energiebesparing Bestaande Bouw particulieren 2013-2015 Provincie Groningen Startformulier Interestsubsidieregeling Energiebesparing Bestaande Bouw particulieren 2013-2015 Provincie Groningen Met dit formulier kunt u een lening aanvragen voor energiebesparende maatregelen voor

Nadere informatie

Energie besparen met uw huurders

Energie besparen met uw huurders Energie besparen met uw huurders Mijn e-loket helpt u: uw energiebeleid te communiceren energielabels inzichtelijk te maken CO2 uitstoot met uw huurder te verminderen Mijn e-loket helpt uw huurders: bewust

Nadere informatie

Energielabel. Van letters naar cijfers. Van energielabel naar energie index; Wat wijzigt en wat merkt u er van?

Energielabel. Van letters naar cijfers. Van energielabel naar energie index; Wat wijzigt en wat merkt u er van? Energielabel Van letters naar cijfers Van energielabel naar energie index; Wat wijzigt en wat merkt u er van? Een korte terugblik. 2008: energielabel verplicht bij verkoop en verhuur 2010: verbeterd energielabel;

Nadere informatie

A (zie toelichting in bijlage)

A (zie toelichting in bijlage) Energielabel woning Afgegeven conform de Regeling energieprestatie gebouwen. Veel besparingsmogelijkheden A (zie toelichting in bijlage) Uw woning Weinig besparingsmogelijkheden Labelklasse maakt vergelijking

Nadere informatie

B (zie toelichting in bijlage)

B (zie toelichting in bijlage) Energielabel woning Afgegeven conform de Regeling energieprestatie gebouwen. Veel besparingsmogelijkheden B (zie toelichting in bijlage) Uw woning Weinig besparingsmogelijkheden Labelklasse maakt vergelijking

Nadere informatie

Energie besparen in uw huis

Energie besparen in uw huis > www.vrom.nl Energie besparen in uw huis Met energiepremie en EPA-advies Energie besparen in uw huis Een comfortabel huis en toch een lagere energierekening? Dat kan prima als u energiebesparende maatregelen

Nadere informatie

Ook slim investeren? Regel het nu!

Ook slim investeren? Regel het nu! Ook slim investeren? Regel het nu! Wilt u de energiekosten in de hand houden? Van uw huis een heerlijk comfortabel thuis maken? Bespaar slim! U wordt als woningeigenaar gestimuleerd om nú verstandig in

Nadere informatie

Ventilatie in bestaande bouw Bouw, Noodzaak, Achtergronden en Eisen

Ventilatie in bestaande bouw Bouw, Noodzaak, Achtergronden en Eisen Ventilatie in bestaande bouw Bouw, Noodzaak, Achtergronden en Eisen Wil de Gids Senior adviseur TNO Bouw en Ondergrond Vent Gid Guide Noodzaak Overheidsbeleid Woning voorraad Woning kwaliteit Ventilatie

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag

Nadere informatie

Investeer slim in uw woning met energiebesparende maatregelen. Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen

Investeer slim in uw woning met energiebesparende maatregelen. Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen Investeer slim in uw woning met energiebesparende maatregelen Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen Slim besparen Er zijn veel mogelijkheden om te besparen op energie! Echt slim besparen op energie

Nadere informatie

Energielabel woning. Uw woning. Standaard energiegebruik voor uw woning MJ (megajoules)

Energielabel woning. Uw woning. Standaard energiegebruik voor uw woning MJ (megajoules) Energielabel woning Afgegeven conform de Regeling energieprestatie gebouwen. Veel besparingsmogelijkheden D (zie toelichting in bijlage) Uw woning Weinig besparingsmogelijkheden Labelklasse maakt vergelijking

Nadere informatie

Casus VerbeterUwHuis.nl

Casus VerbeterUwHuis.nl Casus VerbeterUwHuis.nl Project Naam deelnemer >>Als het gaat om energie en klimaat 1 A. In de gesprekken die jullie met bewoners gaan voeren is het van belang om zo veel mogelijk informatie boven tafel

Nadere informatie

BRL 9500 Deel 00 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN. voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING

BRL 9500 Deel 00 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN. voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING BRL 9500 Deel 00 2011-08-31 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING Vastgesteld door het CCvD van de Stichting Kwaliteitsborging

Nadere informatie

Aanbiedingsbrief en akkoordverklaring zonnepanelen

Aanbiedingsbrief en akkoordverklaring zonnepanelen Aanbiedingsbrief en akkoordverklaring zonnepanelen Ten geleide Bij deze vindt u een voorbeeld-aanbiedingsbrief en akkoordverklaring voor het aanbieden van zonnepanelen aan huurders. Mijn ervaring is dat

Nadere informatie

FedEC Certificaat Kwaliteits Borging EPA-U

FedEC Certificaat Kwaliteits Borging EPA-U FedEC Certificaat Kwaliteits Borging EPA-U 20 mei 2015 1 FedEC CKB (Certificaat Kwaliteits Borging) EPA-U voor adviseurs, 20 mei 2015 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 FedEC-Certificaat Kwaliteits Borging EPA-U...

Nadere informatie

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN. voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING BIJZONDER DEEL

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN. voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING BIJZONDER DEEL BRL 9500 Deel 01 NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN 2009-08-20 voor het KOMO -, respectievelijk het NL-EPBD -procescertificaat voor ENERGIEPRESTATIEADVISERING voor het NL-EPBD -procescertificaat voor het

Nadere informatie

ENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu

ENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu ENERGIECONCEPTEN Advies op maat ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energiekosten zal dit in 10

Nadere informatie

Energielabel onderzoek Wijksteunpunten Wonen, mei 2011

Energielabel onderzoek Wijksteunpunten Wonen, mei 2011 Energielabel onderzoek Wijksteun Wonen, mei 2011 De conclusies Het Stedelijk Bureau heeft onderzocht wat de gevolgen zijn van de invoering van het energielabel in het Woning Waardering Systeem (WWS) voor

Nadere informatie

Wat brengt 2015 voor huizenbezitters en huurders?

Wat brengt 2015 voor huizenbezitters en huurders? Wat brengt 2015 voor huizenbezitters en huurders? De rente op een restschuld wordt langer aftrekbaar, de maximale hypotheekrente-aftrek gaat verder omlaag en elke huizenbezitter krijgt een energielabel.

Nadere informatie

Energielabel als sturingsinstrument

Energielabel als sturingsinstrument Thema uitgewerkt voor de corporatiesector: Energielabel als sturingsinstrument In het Convenant Energiebesparing huursector is de doelstelling een besparing op het gebouwgebonden energieverbruik van bestaande

Nadere informatie

Pré Wonen Postbus CA HAARLEM Etalage Geprint op : Blekersvaartweg 48 D. galerijwoning

Pré Wonen Postbus CA HAARLEM  Etalage Geprint op : Blekersvaartweg 48 D. galerijwoning Pré Wonen Postbus 2008 2002 CA HAARLEM www : www.prewonen.nl Etalage Geprint op : 24-08-2016 Adres Blekersvaartweg 48 D Postcode 2101 CD Plaats HEEMSTEDE Omschrijving Woning Type galerijwoning Wijk omschrijving

Nadere informatie

Route kaart naar aardgasvrij

Route kaart naar aardgasvrij Route kaart naar aardgasvrij Aanpak en benadering Bewoner/eigenaar: Comfort / gezondheid Lagere woonlasten Waarde / toekomst Maatregelen: Isolatie en ventilatie Installatie Duurzame energie No-Regret 2

Nadere informatie

een eigen huis kopen met zekerheid voor nu én later

een eigen huis kopen met zekerheid voor nu én later een eigen huis kopen met zekerheid voor nu én later Inhoud Uw koopwoning dichterbij 3 Betaalbaar en minder risico 4 U bent eigenaar 7 Kiezen voor een eigen huis 8 Waar kunt u op rekenen? 11 2 Uw koopwoning

Nadere informatie

Hoe energiebesparende maatregelen realiseren? De procesaanpak vanuit bewonersperspectief Onno van Rijsbergen

Hoe energiebesparende maatregelen realiseren? De procesaanpak vanuit bewonersperspectief Onno van Rijsbergen Hoe energiebesparende realiseren? De procesaanpak vanuit bewonersperspectief Onno van Rijsbergen Adviseur woningkwaliteit Woonbond Kennis en Adviescentrum Nederlandse Woonbond De Woonbond bespaart Energiebus

Nadere informatie