Beroepshalve blootstelling in de nucleaire geneeskunde: van evaluatie tot het proces van optimalisatie

Transcriptie

1 Beroepshalve blootstelling in de nucleaire geneeskunde: van evaluatie tot het proces van optimalisatie Peter Covens Herhaling titel van presentatie 1

2 Beroepshalve blootstelling in de nucleaire geneeskunde Deel van de groep hoogst blootgestelde werknemers in de medische sector Hoofdzakelijk technologen Eigen aan de techniek van de nucleaire geneeskunde

3 Stralingsblootstelling is steeds aanwezig! Receptie radioactieve stoffen, opslag, preparatie en toediening van radiofarmaca Uitvoeren van onderzoek, therapie bij patiënt Zorg voor patiënt als drager van radioactieve stoffen Afvalbeheer

4 Blootstellingswegen Uitwendige bestraling: gehele lichaam en delen van het lichaam Flacons, injectiespuiten Patiënten Afvalverzameling Inwendige bestraling Ingestie radionucliden Inhalatie radionucliden Opname door huidcontaminatie Individuele en collectieve beschermingsmiddelen Werkprocedures Opleiding / training!

5 Geregistreerde totale lichaamsdosis 22 Individuele FTE Hp(10) (msv/j) HGR-CSS 2007

6 Dosislimieten en optimalisatie 20mSv/12m effectieve dosis 500mS/12m delen lichaam, huid 150mSv/12m ooglens Dosislimiet Stralingsbescherming niet geoptimaliseerd! Bron/technologie gerelateerde beperking Risico onaanvaardbaar Tolereerbaar Geoptimaliseerde werkmethodes ALARA Risico aanvaardbaar

7 Proces van optimalisatie Evalueer situatie blootstelling Implementeer geselecteerde optie Selecteer gepaste dosisbeperking Selecteer de best optie Identificeer mogelijke opties v. bescherming

8 Geregistreerde totale lichaamsdosis 22 Individuele FTE Hp(10) (msv/j) Methodologie dosisregistratie? Aard van onderzoek/therapie? Workload? Niveau van stralingsbescherming?

9 Methodologie dosisregistratie Persoonlijke borstdosimeter en Hap(10) als maat voor E Benadering! Wijziging locatie? Consequent gebruik? Kleine besmettingen van dosimeter? Volgdosis t.g.v. besmetting Steeds geregistreerd? Indien geregistreerd, gekwantificeerd?

10 Methodologie dosisregistratie Meting van huiddosis Hp(0.07) polsdosimeter >x10 ringdosimeter Vingerhoed TLD-tape Comfort? (blootstellingstijd, besmettingsrisico) Accuraatheid? (detectie positronen, plaats hoogste dosis, correctiefactor nodig)

11 Aard diagnose/therapie: radionucliden Relatieve blootstelling t.o.v. 99m Tc 1E+03 1E+02 1E+01 1E+00 Dosistempo patiënt op 1m Effectieve dosis na ingestie Dosistempo huid contact recipiënt Dosistempo huid lokale besmetting 1E-01 99m Tc 111 In 67 Ga 131 I 18 F 68 Ga 90 Y

12 Workload Relatieve activiteit t.o.v. 99m Tc 1E+00 1E-01 1E-02 1E-03 1E-04 1E-05 1E-06 99m Tc 111 In 67 Ga 131 I 18 F 68 Ga 90 Y

13 Aard diagnose/therapie: Andere factoren Preparatie radiofarmacon Merkingsprocedure Aantal manipulaties vóór administratie Administratie radiofarmacon IV, Intra-oraal, longventilatie Dynamisch / statisch onderzoek Toestand patiënt

14 Meetcampagnes / Studies Meestal bij introductie van nieuwe procedures op aanwijzing van Fysische gegevens Resultaat risico-analyse Stijgende routine blootstelling Ook belangrijk bij bestaande onderzoeken! Uitvoering: lokaal initiatief / multicentre studies

15 Lokale initiatieven Analyse en reductie van besmettingsrisico bij klinische studies met technegas Vanbilloen et al, 1999 Evaluatie van grootteorde van extremiteiten doses bij manipulaties Average MHp(0.07) ( msv/ month ) Radiopharmacist B: Distribution of Monthly Hp(0.07) for 3 manipulations and present Workload L01 L02 L03 L04 L05 L06 L07 L08 L09 L10 L11 L12 L13 L14 L15 L16 L17 L18 R18 R17 R16 R15 R14 R13 R12 Dispensing syringes F-18 FDG Dispensing syringes Tc-99m labelled radiopharmaceuticals Kit preparation Tc-99m labelled radiopharmaceuticals Berus et al, 2004 R11 R10 R09 R08 R07 R06 R05 R04 R03 R02 R01

16 Multi-centre studie EXDOS Extremiteiten doses van medische personeel tijdens complexe interventionele procedures en in nucleaire geneeskunde Organisatie: SCK CEN Financiering: FANC Belgische uitbreiding van Optimisation of Radiation Protection of Medical Staff (ORAMED) Coördinatie: SCK CEN Financiering: EC

17 Multi-centre studie EXDOS Procedures Diagnostiek procedures ( 99m Tc-, 18 FDG) Therapie ( 90 Y-Zevalin, 90 Y-Dotatoc, 153 Smquadramet, ) Meting van Hp(0.07) op 30 locaties

18 Multi-centre studie EXDOS Reeds deelnemende centra UZ Leuven UCL-St Luc -Bruxelles Imelda Ziekenhuis Bonheiden Institut Jules Bordet - Bruxelles AZ St Maria - Halle CHU Sart Tilman - Liège UZ

19 Optimalisatieproces Evalueer situatie blootstelling Implementeer geselecteerde optie Selecteer aangepaste dosisbeperking Selecteer de best optie Identificeer mogelijke opties v. bescherming

20 Gebruik van dosisbeperkingen Dosisbeperking Betrekking tot individuele dosis Prospectieve bron-gerelateerde beperking Dosisniveau waarboven de RP waarschijnlijk niet is geoptimaliseerd Is GEEN vorm van een dosislimiet Niveau van de dosisbeperking Sommige technologieën: beperkingen op laag niveau Andere technologieën: beperkingen enkel geschikt op hoger niveau

21 Gebruik van dosisbeperkingen Bij overschrijden van dosisbeperkingen Werd de blootstelling geoptimaliseerd? Was de gepaste dosisbeperking gekozen? Intentie van optimalisatie Het behouden en niet overschrijden van dosisbeperkingen Met de ambitie om doses te reduceren tot een ALARA-niveau Concentreer ook op het aantal blootgestelden collectieve dosis blijft belangrijk

22 Geregistreerde totale lichaamsdosis 22 Individuele FTE Hp(10) (msv/j) Blootstelling geoptimaliseerd? 0 HGR-CSS 2007

23 Optimalisatieproces Evalueer situatie blootstelling Implementeer geselecteerde optie Selecteer aangepaste dosisbeperking Selecteer de best optie Identificeer mogelijke opties v. bescherming

24 Identificeer, selecteer en implementeer opties Beschermingsmiddelen Investeringskost Gebruiksvriendelijkheid, ergonomie Externe blootstelling besmettingsrisico Wijziging werkprocedures Patiëntencomfort Duurzaamheid bij uitvoering Zelfdiscipline Empathie vereist

25 Identificeer, selecteer en implementeer opties Opleiding Verplichte basisopleiding meestal voldaan Inspanningen nodig voor continue (maar duurzame) vorming Inspanningen voor betere communicatie met betrokkenen (vanuit radioprotectie) Verhoging veiligheidscultuur

26 Geregistreerde totale lichaamsdosis 22 Individuele FTE Hp(10) (msv/j HGR-CSS 2007

27 Optimalisatieproces 16 Dosisbeperking 14 #werknemers Hp(10) (msv) Individuele dosis

28 Optimalisatieproces #werknemers A2<A1 A1 Individuele dosis

29 Optimalisatieproces Evalueer situatie blootstelling Implementeer geselecteerde optie RP Personeel Selecteer aangepaste dosisbeperking Selecteer de best optie Identificeer mogelijke opties v. bescherming

30 Interferentie! RP Personeel

31 Interferentie! RP Patient QC/QA GMP RP Personeel Diagnose Therapie Deel van multidisciplinair proces!

32 Rol van de Hoge GezondheidsRaad 32 GEPUBLICEERDE RAPPORTEN & ADVIEZEN Kwaliteitszorg en stralingsbescherming in de nucleaire geneeskunde (7221/2003) Aanbevelingen inzake therapie door middel van radionucliden onder niet ingekapselde vorm (7221-2/2005) Optimalisatie binnen de Nucleaire Geneeskunde: Toepassing van de nucleaire geneeskunde in bijzondere omstandigheden (8099/2006) Crematie van overleden personen als dragers van radioactieve bronnen (5110/2003, herziening 8416/2008) 04/12/2009

33 Rol van de Hoge GezondheidsRaad 33 ACTIES Continue samenwerking en bespreking met het FANC i.v.m. in progress onderwerpen (beleidsreflexiegroep «Fysische Agentia») Meertalige adviezen door de wet voorzien Advies ingediend ter goedkeuring van het College: Problematiek van de vloeibare radioactieve ziekenhuislozingen (02/12/09) 04/12/2009

34 Rol van de Hoge GezondheidsRaad 34 IN THE PIPELINE Opleiding en Informatie van de betrokkenen in de Nucleaire Geneeskunde ( ) Medisch en paramedisch personeel, dosimetrische aspecten Andere betrokkenen zorgsector Behandelende artsen Varia (brancardiers, externe diensten, etc ) Patiëntendosimetrie bij diagnostische en therapeutische toepassingen (2010) Klinische audit (2011) 04/12/2009

35 Conclusie Spreiding op waarden beroepshalve blootstelling Plaats voor optimalisatie Verschillende factoren te onderzoeken bij evaluatie blootstelling Gebruik van dosisbeperkingen als instrument Afwegen van opties ter beperking blootstelling RP personeel bekijken in bredere context