Meerjaren Beleidsplan

Transcriptie

1 Meerjaren Beleidsplan DE HEZENBERG Gedifferentieerde opschaling Hattem, november 2013 Beleidsplan Akkoord RvT

2 Inhoud 1 Omgeving en ontwikkelingen Missie, visie, identiteit Missie Visie Identiteit Governance Belanghebbenden Cliënten Verwijzers Samenwerkingspartners Dimence Intend Financiers SWOT Analyse Differentiatie Zorgaanbod Slagkracht Externe profilering Producten/diensten Zorgvernieuwing Therapeutische visie Systemisch werken Behandeling Begeleiding Bezinning Personeel en Organisatie Organogram Ontwikkeling Ondersteunende Dienst ICT Huisvesting Financieel Prognose Risico s Zorginhoudelijk Bedrijfsmatig Financieel Samenwerking Contact Beleidsplan Akkoord RvT

3 1 Omgeving en ontwikkelingen Onze tijd vraagt om een sterke en slagvaardige geestelijke gezondheidszorg. De samenleving die op drift is, de overheid die zich terugtrekt, toenemende individualisering, een langdurige economische crisis met bijkomende baan- en inkomensonzekerheid, het zijn allemaal factoren die het kwetsbare mensen nog moeilijker maken zich staande te houden in onze complexe samenleving en die de vraag naar geestelijke gezondheidszorg doen toenemen. Anderzijds moet er, omdat de kosten de laatste jaren al enorm gestegen zijn, sterk worden bezuinigd. Twee tendensen die elkaar slecht verdragen. Het bestuurlijk akkoord van juni 2012 tussen een veelheid van stakeholders in de GGZ, de recente rapporten van het CVZ en het beleid van de minister wijzen alle in dezelfde richting: met minder middelen moeten meer mensen geholpen worden. Ook het uit 2010 stammende advies Zorg voor je gezondheid! van de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg wijst er op dat er meer ingezet moet worden op preventie en zelfregie (gezond gedrag) van de burger om te voorkomen dat er een zorginfarct ontstaat. Tegelijk, of daartegenover, moet ook worden vastgesteld dat nogal wat mensen een periode van intensieve behandeling en begeleiding nodig hebben om te voorkomen dat zij volledig uitvallen en zo goed als onbereikbaar worden voor het appel op gezond gedrag. Het is duidelijk dat de budgetten die zorgverzekeraars toekennen, steeds krapper zullen worden. Om die reden is de Hezenberg bezig met het ontwikkelen van nieuw flankerend aanbod zowel binnen als buiten het GGZ-aanbod. Dit wordt uitgewerkt in voorliggende Meerjaren Beleidsplan als opvolger van het huidige beleidsplan, maar vooral ook bedoeld om anticiperend een antwoord te formuleren op bovengeschetste ontwikkelingen. Wij willen hiermee richting geven aan onze inzet jegens onze doelgroep/cliënten alsook de continuïteit van de Hezenberg veilig stellen. 2 Missie, visie, identiteit De Hezenberg als therapeutisch centrum richt zich met name op die cliënten die er al meerdere trajecten in de GGZ op hebben zitten en dan als een soort laatste strohalm zich aanmelden voor intensieve intramurale therapie. De Hezenberg heeft daarin een lange traditie van professioneel, betrokken en kostenbewust werken: effectief en efficiënt. Kleinschalig, klantgericht, weinig managementlagen, veel vrijwilligers, betrokken professionals, geen grote stafafdelingen, en ook nu actief meedenkend in de vraag hoe de zorg nog slimmer georganiseerd kan worden. 2.1 Missie De Hezenberg wil mensen ruimte en hulp bieden bij bezinnen, groeien en helen. Om die missie te realiseren hanteren we drie verschillende vormen van aanbod waarin genoemde kernwoorden steeds in verschillende intensiteit tot uitdrukking komen. Samengevat zijn dit: Behandeling: de Hezenberg biedt professionele GGZ-behandeling en begeleiding binnen zowel de generalistische basis GGZ als de specialistische GGZ. Begeleiding: de Hezenberg biedt psycho-sociale en pastorale begeleiding bij vragen waarvoor geen GGZ-behandeling nodig is. Bezinning: los van en naast het hulpverleningsaanbod biedt de Hezenberg diverse retraiteen bezinningsvarianten. 2.2 Visie We spreken mensen die hier komen aan als gasten, niet als cliënten laat staan als patiënten. We benaderen hen niet als een optelsom van symptomen maar als mensen die een fysieke, psychische, sociale en spirituele eenheid vormen. In de behandeling en begeleiding zijn we er ook op uit om deze 3

4 vier dimensies geïntegreerd aan bod te laten komen. Zelfregie en verantwoordelijkheid voor eigen gedrag en leven komen dan als vanzelf op de voorgrond te staan. In het huidige Zorgprogramma van de Hezenberg is ACT (Acceptance and Committment Therapy) het gedeelde therapeutisch uitgangspunt. Om de missie te kunnen realiseren werken er bij de Hezenberg professionals met een verschillende beroepsmatige achtergrond (van psychiaters, tot pastores) en een sterke Ondersteunende Dienst. Het grote aantal zeer actieve vrijwilligers onderstreept de verbinding met de maatschappelijke context waarin de Hezenberg opereert. De behandeling en begeleiding worden gegeven in een landhuis en een verblijfsgebouw op een groot landgoed waar rust en verbinding met de natuur sterk sfeerbepalend zijn. De behandelaars en begeleiders werken vanuit de volgende waarden: respect voor de uniciteit van de gast, iedereen is iemand geloof in de eigen kracht van elke mens vertrouwensrelatie met de gast open christelijke identiteit. Wij werken vanuit de ervaring dat het nadenken over zin(geving) en levensperspectief de geestelijke gezondheid bevordert. Het samen zijn als lotgenoten, het gemeenschappelijke, is onderdeel van de behandeling en begeleiding. De werkzaamheden van de behandelaars en begeleiders zijn wetenschappelijk verantwoord (evidence based) en volgens de richtlijnen van de betrokken beroepsverenigingen (state of the art). De Hezenberg is een lerende organisatie waarin voortdurend d.m.v. Routine Outcome Metingen de effecten van de behandeling en begeleiding vastgesteld en geëvalueerd worden. De Hezenberg is een organisatie die ook zijn medewerkers als unieke autonome mensen beschouwt die nauw betrokken zijn bij de organisatie. 2.3 Identiteit De Hezenberg werkt vanuit het christelijk motief van barmhartigheid. Mensen die door psychische problemen in hun leven zijn vastgelopen weer zin en richting geven, dat was en is waar we op uit zijn. Wij geloven dat we er als mensen niet zomaar zijn, als toevallige voortbrengsels van het lot, maar dat we bedoeld zijn. Geroepen door God. Ieder mens op haar of zijn eigen unieke manier. En dat onze roeping erin bestaat die uniciteit tevoorschijn te brengen, met alle mogelijkheden en beperkingen die ons eigen zijn. In relatie met onze Schepper en onze medeschepselen. Wij willen met wat we geloven geen zending bedrijven, maar we steken het ook niet onder stoelen of banken want het draagt ons. 3 Governance De Hezenberg is een zelfstandige Stichting, KvK nr Sinds eind 2007 werkt de Hezenberg conform de regeling van de Zorgbrede Governance Code en kent de Hezenberg derhalve de structuur Raad van Toezicht / Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht bestaat uit vijf personen met verschillende achtergronden qua werkveld en deskundigheid (medisch, financieel, pastoraal e.d.). Er is een éénhoofdige Raad van Bestuur. De Hezenberg werkt met een MT van drie personen: de Bestuurder en de Hoofden Behandeling & Begeleiding en Bedrijfsvoering. 4

5 Daarnaast is er een onafhankelijke Klachtencommissie en een Cliëntenraad. Met de laatste vindt regelmatig overleg plaats op bestuursniveau. De inzichten en ervaringen van de cliëntenraad worden systematisch betrokken in de beleidscyclus. Sinds de Hezenberg meer dan 40 medewerkers heeft, is er een OR ingesteld die zeer regelmatig met de Bestuurder overlegt. 4 Belanghebbenden 4.1 Cliënten De meeste cliënten van de Hezenberg hebben duidelijke redenen waarom zij kiezen voor een therapiecentrum dat werkt vanuit een open christelijke identiteit. In de eerste plaats melden mensen zich bij ons omdat een deel van de ervaren problematiek van levensbeschouwelijke aard is; christelijke normen en waarden blijken een uiterst ambivalente (ondersteunende maar ook beklemmende) uitwerking te kunnen hebben, en juist de hulpverlening die zichzelf beweegt binnen de christelijke levensoriëntatie blijkt daarin zeer doeltreffend op te kunnen treden. Ten tweede komen veel cliënten naar de Hezenberg omdat de gedeelde levensbeschouwelijke achtergrond drempelverlagend blijkt te werken, hetgeen weer tijdwinst oplevert bij het leggen van een (voor behandeling noodzakelijke) vertrouwensbasis. Tenslotte speelt ook de professionele status en deskundigheid een beslissende rol. De Hezenberg heeft als pastoraal centrum een goede naam hoog te houden. Vanzelfsprekend wordt niemand op levensbeschouwelijke gronden geweerd. 4.2 Verwijzers De stelselwijziging in de curatieve GGZ brengt met zich mee dat na iedere verwijzing naar Generalistische Basis GGZ (GBGGZ) of Specialistische GGZ (SGGZ) afgegeven moet worden door de huis-, jeugd- of bedrijfsarts. Dus de Generalistische kan niet meer verwijzen naar de Specialistische GGZ of andersom. Dat maakt de relatie met de huisartsen nog beslissender dan deze nu al is. Om ook in de GBGGZ goed te kunnen acteren is het nodig dat de Hezenberg volgens de standaard van één van de grote zorgverzekeraars werkt, te weten mirro (Achmea) of Vicino (VGZ). Deze standaarden worde over en weer door verzekeraars geaccepteerd. 4.3 Samenwerkingspartners Met twee instellingen werkt de Hezenberg op onderdelen samen Dimence Bij Dimence (waarmee de Hezenberg een Preferres Partnership heeft) nemen we diensten/faciliteiten af die we als kleine instelling moeilijk zelf kunnen organiseren: crisisdienst, HRM-functies en andere vormen van ondersteuning Intend Met Intend werken we samen om gasten die ook problemen ervaren in hun arbeidsrelaties maximaal te kunnen helpen. 4.4 Financiers De diverse vormen van aanbod brengen ook alle hun eigen geldstroom met zich mee. 5

6 De belangrijkste blijft de financiering vanuit de basiszorgverzekering. Zowel de GBGGZ als de SGGZ worden hieruit vergoed. De andere vormen van zorg- en dienstverlening worden betaald uit private middelen, al dan niet met ondersteuning van Aanvullend Pakket, Persoonsgebonden Budget, burgerlijke gemeenten, diaconieën en andere fondsen. Voor beide vormen van financiering geldt dat transparantie, kwaliteit en het sturen op kostenbewustzijn bij zullen dragen aan een succesvolle positie op de zorg- en welzijnsmarkt. 5 SWOT 5.1 Analyse Sterke punten die we nog verder kunnen uitbuiten zijn: goed imago bij christelijke achterban uniek concept van identiteit verweven met therapeutische aanpak prachtig landgoed en gebouwen met veel mogelijkheden zeer betrokken medewerkers, betaald en vrijwillig Zwakke punten die we moeten verbeteren zijn: positionering bij verwijzers ontwikkelgerichtheid kennis en opleiding / scholingsmogelijkheden HRM-functie Kansen zijn: Zelfregie burger nichemarkt voor identiteitsgebonden GGZ hang naar kleinschaligheid Bedreigingen: beddenreductie GGZ zorg moet dicht bij huis worden georganiseerd zelfregie burger Door de sterktes zwaktes te confronteren met kansen en bedreigingen heeft het MT de volgende speerpunten voor beleid geformuleerd: 5.2 Differentiatie Zorgaanbod Het huidige aanbod van de Hezenberg is enerzijds te monolithisch, anderzijds niet helder genoeg gedefinieerd, zie bijvoorbeeld de wat zweverige positie van de zogenaamde begeleidingsgasten. De tweede lijns GGZ zal na ook op de Hezenberg in twee delen uiteenvallen: een deel Generalistische Basis GGZ (ambulant) en een deel Specialistische GGZ (ambulant en intramuraal). Beiden zullen uitgebreid worden met één of meer modules e-health. 6

7 Daarnaast zullen de huidige begeleidingsgasten plaats krijgen in een afzonderlijk programma Time Out dat uitgevoerd zal worden als psychosociale/pastorale begeleiding, al dan niet met verblijf. Ook bezinningsactiviteiten, m.n. de Retraite zal meer dan nu winstgevend gemaakt moeten worden. Daarnaast zullen ook zaken als accommodatieverhuur, bed and breakfast, trouwlocatie e.d. een bijdrage moeten leveren aan een gezonde exploitatie. Zie verder hoofdstuk Slagkracht Om de Hezenberg meer slagvaardig te laten zijn, is het van belang dat alle medewerkers Missie en Visie helder op het netvlies hebben. Daarnaast is een duidelijke en zichtbare sturing noodzakelijk, gecombineerd met een focus op gedeelde verantwoordelijkheid wat tot gevolg heeft dat alle afdelingen en medewerkers actief bij het beleid betrokken zijn. Goede en open wederzijdse communicatie, horizontaal en verticaal, zijn hierbij onmisbaar. 5.4 Externe profilering Het effectief naar buiten brengen van ons nieuwe dienstenaanbod kan alleen slagen als daar een helder profiel aan ten grondslag ligt. Dat begint met een duidelijk besef van wat de Hezenberg is en waarvoor deze staat, zoals dat in hoofdstuk 2 van dit beleidsplan is beschreven. Ook dit zal een breed gedeeld besef moeten zijn, gecombineerd met een aantoonbare goede kwaliteit van zorg. Vervolgens zal de nodige tijd, energie en geld besteed moeten worden aan het extern communiceren van zowel het profiel als het dienstenaanbod van de Hezenberg. 6 Producten/diensten De Hezenberg biedt verschillende vormen van dienstverlening aan, die we aanduiden onder de termen behandeling, begeleiding en bezinning. 6.1 Zorgvernieuwing Op in elk geval twee belangrijke aspecten wil de Hezenberg de komende periode innoveren: op de onderliggende therapeutische visie en op het aspect systemisch werken Therapeutische visie De Hezenberg onderzoekt of het mogelijk is één onderliggende, dragende visie te formuleren voor het Zorgprogramma. De Acceptance and Commitment Therapy lijkt een goed uitgangspunt te zijn hiervoor. Dit is een zogenaamde derde generatie cognitieve gedragstherapie. Meer en meer zullen de verschillende programma-onderdelen hierop afgestemd worden Systemisch werken Het systeem van de individuele gast (gezin, werk, vrienden, kerk enz.) wordt met enige regelmaat bij de behandeling betrokken. Toch kan op dat aspect nog veel winst worden behaald. Binnen het behandelteam zullen een paar behandelaars als voortrekkers in systemisch werken worden opgeleid, waarna deze werkwijze verbreed al worden naar het hele team. 7

8 6.2 Behandeling Zoals in 5.1 beschreven is, kan behandeling op de Hezenberg plaats vinden binnen het compartiment Generalistische Basis GGZ (GBGGZ) en een deel Specialistische GGZ (SGGZ). De GBGGZ is een ambulante vorm van behandeling en bestaat uit een mix van e-health en face to face contacten ( blended therapy ). Gezien het in de laatste jaren gegroeide patroon van verwijzingen naar ons centrum richt de Hezenberg zich voorlopig op de zogenaamde producten middel en intensief. Naar verwachting zal 5 à 10 % van het GGZ-budget 2014 gerealiseerd moeten worden binnen de GBGGZ. De behandeling die de Hezenberg biedt in het kader van de SGGZ zal grotendeels intramuraal, in de vorm van groepsbehandeling worden aangeboden. Van groot belang is het antwoord op de vraag of de Hezenberg erin slaagt met zorgverzekeraars overeenstemming te bereiken over de vergoeding van de dagprijs, inclusief overnachting. Een alternatief hiervoor (dat bij een aantal verzekeraars ingezet moet worden) is een combinatie van DBC-bekostiging met de prestatie VZO (Verblijf Zonder Overnachting) aangevuld met een particuliere bijdrage voor de overnachting. 6.3 Begeleiding De Hezenberg biedt psycho-sociale en pastorale begeleiding bij vragen waarvoor geen GGZbehandeling nodig is. Deze begeleiding kan zowel ambulant als intramuraal plaats vinden. Voor deze begeleidingsvorm is geen verwijzing van een medicus nodig. Deze begeleiding draagt het karakter van een Time-Out, en zal in de regel niet langer duren dan twee à vier weken. Voor deze vorm van dienstverlening zal de nodige PR-inspanning verricht moeten worden omdat in de beeldvorming de Hezenberg sterk is opgeschoven naar de GGZ. 6.4 Bezinning Los van en naast het hulpverleningsaanbod biedt de Hezenberg een bezinningsaanbod dat bestaan kan uit een één of meerdaagse retraite, uit het deelnemen aan diverse workshops of bezinningsbijeenkomsten. Deze activiteiten staan nog in de kinderschoenen. Inhoudelijk worden deze nog flink doorontwikkeld, en ook kwantitatief kan hier de nodige winst behaald worden. In onze marketingactiviteiten zal ook aan de bezinningsactiviteiten extra aandacht gegeven worden. 7 Personeel en Organisatie 7.1 Organogram Ondanks zijn geringe omvang is de Hezenberg een redelijk complex bedrijf waarin veel activiteiten en werkprocessen goed op elkaar afgestemd dienen te zijn. Het organogram ziet er als volgt uit: 8

9 Raad van Toezicht Raad van Bestuur Cliëntenraad PVT Directie-secretariaat Coördinator vrijwilligers (staffunctie) Hoofd Behandeling en Begeleiding (MT-lid) Hoofd Bedrijfsvoering (MT-lid) Team Behandeling & Begeleiding Gastvrouwen + primus inter pares Team Gastvrijheid Team Admin/secretariaat + receptionistes Team Beheer, Onderhoud, Veiligheid + tuinploeg 7.2 Ontwikkeling 8 ICT De in hoofdstuk 6 beschreven differentiatie van ons dienstenaanbod doet een appèl op de hele organisatie in een aantal opzichten. Flexibeliteit: medewerkers zowel van Ondersteunende Diensten als Dienst Behandeling & Begeleiding zullen vaker dan nu moeten schakelen. Veranderbereidheid: wijzigingen in taken en werkzaamheden zullen vaker en sneller plaats vinden. Daarvoor is nodig dat er open gecommuniceerd wordt, dat teams meer zelfsturend opereren op basis van afgesproken doelen en dat vaardigheden en competenties voortdurendd op peil gehouden worden. 7.3 Ondersteunende Dienst De ondersteunende Dienst (bestaande uit drie teams: Gastvrijheid, Onderhoud en Veiligheid, Administratie/Secretariaat) heeft een belangrijke ontwikkeling doorgemaakt, zowel in wijze van aansturing als in structuur. Het functioneren van deze teams gaat steeds meer behoren tot de kritische succesfactoren van de Hezenberg. Er zal in toenemende mater een beroep gedaan worden op servicegerichtheid en pro- actief handelen. Op ICT-gebied is de afgelopen jaren veel gebeurd en er is veel in geïnvesteerd. Dit zal de komende periode door moeten gaan. E-health doet zijn intrede, het gebruik van het EPD (Careweb) kan 9

10 intensiever en systemen zullen vanuit efficiency-oogpunt meer dan nu het geval is gekoppeld dienen te worden (output vanuit EPD als input voor facturatie). 9 Huisvesting De Hezenberg beschikt over een prachtig landgoed en mooie gebouwen. Tegelijk is dat vastgoedbezit een enorme kostenpost. Het opstellen van een LTHP (Lange Termijn Huisvestingsplan) is noodzakelijk om deze kosten voor een reeks van jaren in beeld te hebben. Een aantal ontwikkelingen in de zorg als het scheiden van wonen en zorg en het terugdringen van het aantal bedden in de GGZ maken dat er alternatieve diensten ontwikkeld moeten worden om op zijn minst de bedbezetting op een exploitabel niveau te houden. Het verhuren van leegstaande ruimtes aan derden past in dit beleid. 10 Financieel De betaling voor de behandeling binnen de GBGGZ en de SGGZ vindt plaats vanuit het basispakket van de Zorgverzekering. Voor de Time Out (begeleiding zonder behandeling) vergoedt een aantal zorgverzekeraars (indien de cliënt daarvoor verzekerd is) een deel van de dagprijs vanuit het Aanvullend Pakket. Ook vinden betalingen vanuit particulier gelden plaats. De bezinningsactiviteiten (waaronder verblijf in de Retraite ) wordt geheel uit particuliere middelen betaald Prognose Op basis van dit overzicht vermeld ik enkele bevindingen: Er is sprake van een miniem verwacht positief exploitatieresultaat in de komende jaren. De operationele kasstroom is positief De totale kasstroom is negatief door met name onttrekkingen aan de Voorziening en de aflossing langlopend krediet. Hierdoor kan wel het groot onderhoud voor de komende jaren worden gefinancierd Cijfers: Zie volgende pagina s 10

11 Beleidsplan Akkoord RvT

12 12

13 11 Risico s De risico s die de Hezenberg loopt bevinden zich op drie gebieden: zorginhoudelijk, bedrijfsmatig en financieel Zorginhoudelijk Behandeling en begeleiding van kwetsbare groepen mensen brengt risico s met zich mee. Temeer waar de Hezenberg de functie 24 uurs verblijf biedt. Acting-out, suïcidaliteit, agressie zijn een paar voorbeelden. In het intakeproces en evaluatie tijdens de behandeling worden deze risico s in beeld gebracht en bewaakt Bedrijfsmatig Daarnaast zijn er ook de meer bedrijfsmatige risico s. Doordat voortdurend rekening gehouden moet worden met regeldruk en eisen (evidence based zorg, HKZ, Arbo, diverse Inspecties), verantwoordingsplicht (accountant, ROM, Zichtbare Zorg, CQI) wordt een sterk beroep gedaan op de beperkte capaciteit van management en staf in de kleine instelling die we zijn. Tenslotte brengt de exploitatie van het landgoed ook risico s met zich mee in het bewaken waarvan veel energie en geld gestoken moet worden. Bos-onderhoud, brandblusmiddelen, veilige werkplekken, BHV-trainingen en dergelijke dragen bij aan het beheersen van risico s Financieel. Financiële risico s zijn o.a.: voortdurende stelselwijzigingen in ordening en financiering van de zorg, zorgcontract-trajecten met alle zorgverzekeraars afzonderlijk, te hoge kosten voor overhead en staf t.o.v. de kosten voor de directe zorgverlening Tegelijk dreigen ook de kosten daarvoor disproportioneel te worden. Ook het ontwikkelen van nieuwe diensten en het bewerken van de markt wordt te duur. Een manier om deze kosten binnen te perken te houden is het aangaan van samenwerking met één of meer organisaties, zie hieronder. 12 Samenwerking Met name om de hier boven genoemde bedrijfsmatige risico s is een van de speerpunten van beleid voor de komende periode het aangaan van vormen van samenwerking die de Hezenberg helpen zich sterker te positioneren en die tegelijk bijdragen aan het reduceren van genoemde kwetsbaarheid. Hiervoor wordt een afzonderlijke nota Strategische Samenwerking geschreven en worden in nauw overleg met de RvT verschillende opties voor samenwerking onderzocht en bij voldoende uitzicht op positief resultaat aangegaan. Beleidsplan Akkoord RvT

14 13 Contact Pastoraal Centrum de Hezenberg Hezenberg CB HATTEM Tel Fax pastoraalcentrum@hezenberg.nl Directeur/bestuurder: G.J. Heuver 14