Raadsvoorstel. Raadsvergadering : 21 december Agendapunt : 22. Portefeuillehouder : W.G. Renden Afdeling

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Raadsvergadering : 21 december Agendapunt : 22. Portefeuillehouder : W.G. Renden Afdeling : BZBel Behandelend ambtenaar : D. de Jonge Datum : 21 november 2006 Onderwerp : Vaststellen 2 e tranche Belastingverordeningen Beslispunten Wij stellen u voor in uw vergadering van 21 december 2006 bijgaande concept-wijzigingsverordeningen onroerende-zaakbelastingen en forensenbelasting én de conceptverordening toeristenbelasting op basis van onderhavig voorstel vast te stellen. Probleem- en doelstelling In de begrotingsraad van 9 november 2006 hebben wij u bij het agendapunt Vaststellen 1 e tranche belastingverordeningen geïnformeerd dat wij u de tweede tranche van de belastingverordeningen aanbieden voor de vergadering van 21 december Dit betreffen de wijzigingen op de verordeningen onroerende-zaakbelastingen en forensenbelasting in verband met de gevolgen van herwaardering van de Wet waardering onroerende Zaken (WOZ). Ook betreft het een wijziging van de verordening toeristenbelasting in verband met het bepalen van voor- en naseizoenforfaits en enkele overige wijzigingen. Doel van dit voorstel is de tarieven van de onroerende-zaakbelastingen en de forensenbelasting op een zodanige wijze vast te stellen dat de gevolgen van de herwaardering Wet WOZ budgettair neutraal verlopen. Verder wordt met dit voorstel beoogd in de verordening toeristenbelasting forfaitaire tarieven op te nemen voor arrangementen. Dit naar aanleiding uw besluit op 29 september 2005 rond het onderzoek naar de forfaitaire heffingsmaatstaf van de toeristenbelasting. U heeft daarbij besloten een onderzoek te gelasten naar het verblijfsritme ten aanzien van voor- en naseizoenarrangementen met als doel de mogelijkheid in kaart te brengen vanaf 2007 dergelijke arrangementen volgens een forfaitaire heffingsmaatstaf af te rekenen. Kader De VNG adviseert gemeenten om bij het vaststellen van de tarieven, zoals gebruikelijk, naar beste weten rekening te houden met de waardeontwikkeling, maar daarbij uit te gaan van een conservatieve inschatting van de belastingcapaciteit en dus een voorzichtige veronderstelling te hanteren bij de waardeontwikkeling. In zijn berichtgeving doet de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) het voorkomen dat de gemeentelijke tarieven al in 2007 getoetst worden op overschrijding van de opbrengstlimiet van 2,75%. Dit is onjuist, de toetsing vindt in 2008 plaats. 1 De huidige praktijk waarbij de begroting wordt gebaseerd op de best beschikbare kennis over de waardeontwikkeling wordt dan ook voortgezet. Er zijn echter twee veranderingen: Gemeenten die de waardeontwikkeling bij de opstelling van de begroting te laag inschatten, moeten de daardoor in 2007 gerealiseerde meeropbrengst boven de 2,75% in 2008 teruggeven via tariefaanpassing. 1 Zie ook het advies dat de Raad voor de financiële verhoudingen in zijn brief van 3 augustus 2006, kenmerk , hierover heeft uitgebracht. Dit advies is geplaatst op bij taakveld belastingen, onder meningsvorming, OZB. Volgens de letter van de wet hoeft een gemeente bij de tariefstelling 2007 zelfs helemaal geen rekening te houden met de waardeontwikkeling. De VNG raadt dit echter af: omdat dit afgezien van bijzondere omstandigheden op gespannen voet staat met de bedoeling van de wetgever, vanwege het jojo-effect dat optreedt omdat de meeropbrengst in 2008 moet worden teruggegeven.

2 Gemeenten die de waardeontwikkeling bij de opstelling van de begroting van 2007 te hoog inschatten, realiseren in 2007 een lagere opbrengst dat verwacht. Deze gemeenten kunnen deze gederfde opbrengst door de werking van de tarieflimitering, anders dan totnogtoe, niet in 2008 inhalen. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) beveelt daarom een voorzichtige inschatting van de waardeontwikkeling aan ten behoeve van de vaststelling van de OZB-tarieven voor Ten aanzien van de forensenbelasting hebben wij u eerder bij de vaststelling van de 1 e tranche van de belastingverordeningen 2007 voorgesteld u in uw vergadering van 21 december 2006 voor te stellen de gevolgen van de hertaxatie Wet WOZ via een wijziging van de tarieven budgettair neutraal te laten verlopen. Daarbij bent u geïnformeerd dat dit in tegenstelling tot de OZB overigens geen wettelijke verplichting is. Theoretisch gezien zou u de stijging van de WOZ-waarden voor de tarieven forensenbelasting dus (deels) naast zich neer kunnen leggen. Voor wat betreft het opstellen van forfaits voor arrangementen hebben wij rekening gehouden met de strekking van het zogenaamde Arrest Aalsmeer. Daarin heeft de Hoge Raad geoordeeld dat een forfait met feiten dient te worden onderbouwd en een gemeente aannemelijk dient te maken dat het forfaitaire in aanmerking te nemen gemiddelde leidt tot een alleszins redelijke inschatting van de werkelijke gemiddelde verblijfsduur. Overwegingen: mogelijke oplossingen en consequenties Voor dit voorstel zijn enkele bijzondere afwegingen of keuzemogelijkheden. U kunt ervoor kiezen voor te stellen de waardeontwikkeling minder ongunstig in te schatten. Dan lopen we wel een groter risico tot een structurele minderopbrengst. Verder zou u de stijging van de WOZ-waarden voor de tarieven forensenbelasting (deels) naast zich neer kunnen leggen. Dit om extra inkomsten te genereren. Verhoging van forensenbelasting zou echter in strijd zijn met het collegeprogramma Daarin is opgenomen dat het beleid ten aanzien van lokale heffingen is gebaseerd op het uitgangspunt van uiterste terughoudendheid met belastingverhogingen. Voor wat betreft het hanteren van extra forfaits bij de toeristenbelasting zou u ervoor kunnen kiezen om het niet te doen. Een dergelijk besluit leidt zeer waarschijnlijk tot onbegrip bij de recreatieve sector. Ook maakt dit de wijze van controleren door de gemeente niet eenvoudiger. Het voorstel Onroerende-zaakbelastingen (OZB) Begin 2007 worden nieuwe WOZ-waarden door de gemeente vastgesteld. Deze zullen hoger uitvallen dan de huidige WOZ-waarden (gemiddeld is op basis van de thans ter beschikking staande gegevens de waardestijging voor woningen 12,2% en de waardestijging voor niet-woningen 4%). In tegenstelling tot voorheen zijn wij verplicht de gevolgen van de herwaardering WOZ te verwerken in de OZB-tarieven. Voorheen was dit een bestuurlijke keuze. Dit houdt dus in dat we de OZB-tarieven moeten verlagen aan de hand van het stijgingspercentage WOZ (woningen en niet-woningen). U heeft tijdens de behandeling van de begroting 2007 reeds besloten dat de totale OZB-opbrengst stijgt met 2,75% (een wettelijk bepaalde maximale stijging). In tegenstelling tot het verleden mogen dus niet de tarieven met een bepaald percentage stijgen. Vandaar die verplichting tot verlaging van de tarieven als gevolg van de herwaardering WOZ. Het is wel toegestaan dat de OZB-opbrengst stijgt als gevolg van areaaluitbreiding. Op dit moment zijn wij nog bezig met de herwaardering WOZ. Aangezien op dit moment de definitieve WOZ-waardeontwikkeling voor onze gemeente nog niet vaststaat, is het juist op dit moment nog geen zinnige uitspraken over de OZB-tarieven voor 2007 te doen. Daags voor uw vergadering van 21 december 2006 leggen wij u de definitieve cijfers voor ter vaststelling van de tarieven In het voorstel rond de 1 e tranche van de belastingverordeningen 2007 is voorlopig uitgegaan van de tarieven van 2006, verhoogd met het maximale stijgingspercentage van 2,75%. Het is immers maar een technische aanpassing. Vervolgens dient u de tarieven naar beneden bij te stellen aan de hand van de meest actuele stijgingspercentages herwaardering WOZ.

3 De tarieven van de OZB-eigenarenbelastingen voor woningen en niet-woningen zijn gelijk. Dit betekent dat wij geen tariefdifferentiatie hanteren voor woningen en niet-woningen. Wij stellen u dan ook voor om de tarieven naar beneden bij te stellen aan de hand van het gewogen gemiddelde stijgingspercentage voor het totaal van de woningen en de niet-woningen. Op basis van de thans bekende stijgingspercentages bedraagt dat gewogen gemiddelde 11%. Dit omdat de totale WOZ-waarde van de woningen veel zwaarder weegt dan die van de niet-woningen. Dan zitten we nog met advies van de VNG omtrent het voorzichtig inschatten van de waardeontwikkeling. Immers, indien we de waardeontwikkeling (het stijgingspercentage) te hoog inschatten, realiseren we in 2007 een lagere opbrengst dan verwacht. Deze gederfde opbrengst kunnen we door de werking van de tarieflimitering dus niet in 2008 en volgende jaren inhalen. We hebben in dat geval een structureel nadeel. Wanneer we de waardeontwikkeling te laag inschatten, moeten we de extra meeropbrengst in 2008 teruggeven via lagere tarieven. Wij bevelen dit laatste als vanzelfsprekend aan. Het is natuurlijk wel zo dat we de waardestijging niet te laag moeten inschatten, burgers en bedrijven betalen in dat geval veel te veel belasting. Op basis van het gewogen gemiddelde van 11% stellen wij voor de tarieven aan de hand van een percentage van 9% te verlagen. De tussenliggende marge kan worden gebruikt voor verlaging als gevolg van bezwaar- en beroepsprocedures. Later adviseren wij in dit voorstel bij de forensenbelasting een marge te hanteren van 1%. Bij de OZB adviseren wij dus een hoger percentage. Onder de forensenbelasting vallen namelijk alleen woningen, terwijl bij de OZB ook niet-woningen belast worden. De individuele WOZ-waarden van niet-woningen liggen namelijk hoger dan die van woningen. Een waardeaanpassing als gevolg van bijvoorbeeld een bezwaarprocedure weegt dus voor een nietwoning zwaarder dan voor een woning. Forensenbelasting Ook de heffingsmaatstaf van de forensenbelasting (een belasting voor tweede woningen, zijnde in veel gevallen recreatiewoningen) is de vastgestelde WOZ-waarde. Dit houdt in dat de hoogte van het aanslagbedrag wordt bepaald aan de hoogte van de WOZ-waarde. Een hogere WOZ-waarde als gevolg van de herwaardering WOZ houdt dus ook een hogere belastingaanslag in. De heffingsgrondslag staat los van het belastbare feit (het 90 dagen ter beschikking houden van een gemeubileerde woning binnen de gemeente zonder in die gemeente hoofdverblijf te hebben). Wij hebben u eerder erover geïnformeerd dat wij u in uw vergadering van 21 december 2006 voorstellen de gevolgen van de hertaxatie Wet WOZ via een wijziging van de tarieven budgettair neutraal te laten verlopen. Verder hebben wij hiervoor gesteld dat op basis van de thans ter beschikking staande gegevens de waardestijging voor woningen 12,2% is. Ook hier zullen wij daags voor de raadsvergadering het meest actuele stijgingspercentage en de definitieve daaruit voortvloeiende tarieven aanreiken. Dit om deze zo nauwkeurig mogelijk vast te stellen. Wij stellen u voor de tarieven forensenbelasting aan de hand van het meest actuele stijgingspercentage te verlagen. Ten slotte stellen wij u voor ten aanzien van de tariefsverlaging van de forensenbelasting een marge van 1% in te bouwen. Wij kunnen daarmee een reserve instellen waaruit eventuele minderopbrengsten als gevolg van bezwaar- en beroepsprocedures worden gedekt. Toeristenbelasting Wij stellen u voor met ingang van het belastingjaar 2007 belastingplichtigen (recreatieondernemers) de gelegenheid te bieden gebruik te maken van een specifieke forfaitaire berekeningswijze van het aantal overnachtingen in verband met de verrekening van arrangementen. Daartoe zijn in de conceptverordening een aantal nieuwe forfaits opgenomen. Dit naast de reeds bestaande forfaits voor het houden van verblijf in kampeermiddelen op vaste standplaatsen en seizoenplaatsen. Naar aanleiding van uw besluit is in 2006, vanuit efficiencyoverwegingen tegelijkertijd met de administratieve controles toeristenbelasting, door een extern bureau een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheid vanaf 2007 voor- en naseizoenarrangementen volgens een forfaitaire heffingsmaatstaf af te rekenen. Inmiddels is dit onderzoek afgerond.

4 Hieruit is gebleken dat het inderdaad mogelijk is deze arrangementen forfaitair af te rekenen. Verder is gebleken dat dit ook mogelijk is voor andere, veel voorkomende, arrangementen. De resultaten van het onderzoek zijn statistisch en juridisch onderbouwd. Een arrangement is een reservering welke wordt aangeboden tegen een vaste prijs voor het verblijf van recreanten in kampeermiddelen op toeristische plaatsen gedurende een vooraf bepaalde periode. Gebruikers van een arrangement zijn echter bijna nooit de volledige periode van de duur van het arrangement op de camping aanwezig. Hierdoor is een campinghouder genoodzaakt om, óf alle overnachtingen van de gebruikers te registreren en daarna met de gebruikers te verrekenen, óf per arrangement het aantal nachten ten behoeve van de berekening van de toeristenbelasting te baseren op het product van het aantal gebruiker van het arrangement en de duur ervan. Het laatste voorbeeld komt bijna niet voor. Wel komt het voor dat exploitanten een gemiddeld aantal nachten en personen, op basis van hun ervaring in de kostprijsmodellen van de arrangementen, opnemen. Uit het onderzoek is gebleken dat er door de campings binnen het grondgebied van onze gemeente een grote diversiteit aan arrangementen wordt aangeboden. Veel van deze arrangementen kennen echter een beperkte tijdsduur en hebben betrekking op verblijfsperioden rond vrije dagen in Nederland en Duitsland (Hemelvaart, Pinksteren, Koninginnedag, 1 mei, Frohenleichnahm). Om praktische redenen is er voor gekozen om alleen de arrangementen van een maand of langer in het onderzoek te betrekken. Naar de onze mening én die van de meeste exploitanten is het niet noodzakelijk om ook voor de korter durende arrangementen een forfaitaire regeling te treffen. De volgende vijf arrangementen zijn in het onderzoek betrokken. Voorseizoenarrangement Dit is een arrangement met een looptijd van drie maanden, startend bij het begin van het kampeerseizoen en eindigend in de maand juni. Het begin van het kampeerseizoen ligt gemiddeld rond eind maart, maar is mede afhankelijk van de datum waarop Pasen in een bepaald jaar valt. Verlengd arrangement Dit is een arrangement met een looptijd van iets meer dan drie maanden, startend bij het begin van het kampeerseizoen en eindigend in de eerste helft van maand juli. Dit arrangement is vergelijkbaar met gewone voorseizoenarrangement, maar loopt iets langer door. Het arrangement eindigt vóór de start van het hoogseizoen. Naseizoensarrangement Een naseizoenarrangement is een arrangement met een looptijd van ongeveer twee maanden, startend na het hoogseizoen en eindigend bij de afloop van het kampeerseizoen. Dit arrangement start doorgaans eind augustus, afhankelijk van de vakantiespreiding. Maandarrangement Dit is een arrangement met een looptijd van één maand gedurende de maand juni of september. Winterarrangement Dit is een arrangement met een looptijd van ongeveer vijf maanden, startend bij de afloop van het kampeerseizoen en eindigend bij de start van het volgende kampeerseizoen. Dit arrangement wordt alleen geboden op campings die het gehele jaar open zijn. Het arrangement start rond 30 oktober en loopt door tot de start van het nieuwe seizoen in maart of april van het volgende jaar. In het onderzoek is het gemiddeld aantal personen bepaald dat per arrangement daarvan gebruik maakt. Daarnaast is vastgesteld het gemiddeld aantal overnachtingen per persoon dat gebruik maakt van een arrangement. Met de nieuwe forfaits wordt beoogd het werkelijk aantal overnachtingen zo goed mogelijk te benaderen. Hierdoor kan op een praktische wijze het door de exploitant verschuldigde belastingbedrag worden vastgesteld, zonder hoge uitvoeringskosten, zowel voor de gemeente (minder intensieve controles) als voor de exploitant (minder administratieve lasten). Wij hanteren het uitgangspunt dat invoering van extra forfaitaire tarieven geen (noemenswaardige) invloed heeft op begrote opbrengst toeristenbelasting.

5 Los van de wijzigingen blijft de (wettelijke) mogelijkheid bestaan dat een exploitant er voor kiest een volledige administratie bij te houden en op grond daarvan de verschuldigde belasting te bepalen. Ook indien de exploitant een arrangement aanbiedt waarbij geen gebruik gemaakt kan worden van een in de verordening genoemd forfait, zal de exploitant in overeenstemming met de huidige praktijk zelf verantwoordelijk blijven voor de juiste bepaling van het te betalen bedrag aan toeristenbelasting. In de conceptverordening zijn begripsomschrijvingen van de verschillende arrangementen opgenomen. Omdat de arrangementen niet direct gekoppeld zijn aan bepaalde vakantieperiodes en geen gelijke begin- en einddata kennen, hebben wij gekozen voor een materiële omschrijving van de verschillende begrippen. Bepalend daarvoor is de aanvang van het kampeerseizoen. De aanvang van het kampeerseizoen is jaarlijks wisselend. Het kampeerseizoen is echter een algemeen bekend begrip in de gemeente, dat in het jaar 2007 begint op 15 maart en eindigt op 31 oktober, en dat thans vastligt in het Besluit Openluchtrecreatie. Waarschijnlijk zal de aanvang van het kampeerseizoen met ingang van 2008 in de Nota Kamperen worden vastgelegd. Dit vanwege het vervallen van de Wet Openluchtrecreatie. Bij de campings die het gehele jaar open zijn, kan het begrip uiteraard ook worden toegepast. Ook daar is sprake van een tijdstip waarop bij de campings die gedurende de winter gesloten zijn, het kampeerseizoen begint. Voor de goede orde merken wij nog op dat het forfait alleen geldt voor mobiele kampeeronderkomens op toeristische plaatsen. Bij hotels, pensions, appartementen en kamerverhuur enzovoort wordt de hoofdregel gevolgd, dat het werkelijke aantal overnachtingen maal het tarief de omvang van de belastingschuld bepaalt. Tot slot delen wij u mee dat de inhoud van de gehele Verordening toeristenbelasting 2007 tegelijkertijd met het aanpassen van de forfaitaire heffingsmaatstaven is gescreend door een extern fiscaal-juridisch adviesbureau. Behalve enkele redactionele opmerkingen adviseert het bureau de aanwijzing van de exploitant als belastingplichtige in artikel 3 op een fiscaal-jurdisch betere wijze te laten aansluiten op artikel 2 (het belastbare feit). Hierdoor dient de redactie van artikel 2 te worden gewijzigd door een opsomming op te nemen van de verschillende ruimten en terreinen. Ook dienen in de begripsomschrijvingen (artikel 1) enkele wijzigingen te worden aangebracht. Wij stellen u voor deze wijzigingen door te voeren. Vanwege de onderscheidene wijzigingen stellen wij u verder voor de duidelijkheid voor deze niet te vervatten in een wijzigingsverordening, maar in een totaal nieuwe verordening. Middelen Financiën De herberekening van de belastingtarieven, zowel voor de onroerende-zaakbelastingen als voor de forensenbelasting, verlopen voor de respectievelijke opbrengsten budgettair neutraal. Verder heeft de uitbreiding van het aantal forfaitaire heffingsmaatstaven geen noemenswaardige invloed op de opbrengst toeristenbelasting. Communicatie De inhoud van dit voorstel kan actief worden gecommuniceerd. Dit wel onder het voorbehoud dat de stijgingspercentages herwaardering WOZ nog niet definitief vaststaan. Tot en met het verzenden van de aanslagbiljetten 2007 zullen nog enkele publicaties plaatsvinden waarin uitleg plaats vindt over de nieuwe WOZ-waarden en herberekende belastingtarieven. Verder zullen de recreatieondernemers individueel nog eind december 2006 worden geïnformeerd over de uitbreiding van het aantal forfaitaire heffingsmaatstaven.

6 Procedure en planning Na vaststelling dienen de onderhavige raadsbesluiten (verordeningen) in Ons Eiland te worden gepubliceerd. Vervolgens treden de verordening twee dagen na die van de bekendmaking in werking. Deze bekendmaking geschiedt, op grond van artikel 139 van de Gemeentewet, door de besluiten op te nemen in de bundel belastingverordeningen 2007 (een algemeen verkrijgbare uitgave) die ter inzage komt te liggen in de leesruimte van het gemeentehuis. Vervolgens worden de verordeningen vanaf 1 januari 2007 van kracht. Burgemeester en wethouders van Schouwen-Duiveland, M.K. van den Heuvel Loco-secretaris mr. J.J.P.M. Asselbergs Burgemeester Conform besloten door de raad in zijn openbare vergadering van 21 december 2006, voorzitter, griffier