Afstudeerverslag Laag configuratie module

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Afstudeerverslag Laag configuratie module"

Transcriptie

1 Afstudeerverslag Laag configuratie module Peter Vlug 27 april 2007 Afstudeeropdracht in het kader van de studie ACE System Manager aan het CAD College te Nijmegen.

2 Auteur : Peter Vlug Opleiding : ACE System Manager Opleidinginstuut : TEC Cad College Plaats : Nijmegen Begeleidend docent : Dhr. Ir. Ronald Boeklagen Afstudeerdatum : 27 April 2007

3 Voorwoord. Geachte lezer, Voor u ligt mijn verslag waarmee ik examen doe voor het HBO traject ACE System Manager. Het onderwerp voor dit verslag is tot stand gekomen doordat we bij Inbo vaak te horen kregen dat de te kiezen lagen binnen Autocad \ DeltaPi een te groot aanbod is en dat de gebruiker er niet meer mee uit de voeten kunnen. Door onderzoek te doen naar de structuur binnen Autocad en in DeltaPi heb ik nog meer inzicht gekregen DeltaPi, en de nieuwe mogelijkheden binnen Autocad. Hoogachtend, Peter Vlug.

4 Inhoudsopgave. Hoofdstuk Titel Bladnummer Voorwoord Inleiding Opleiding Inbo Adviseurs Stedenbouwkundigen en Architecten Bureau De visie van Inbo Eigendomsstructuur Organisatie Adviseurs Ruimte & Vastgoed Stedenbouwkundigen & Landschapsarchitecten Adviseurs Bouw Architecten Organigram Omschrijving functie applicatiebeheerder DeltaPi huidige situatie Projectomgeving Lagenstructuur Lagen afsprakenstelsel Lagen opbouw 4.5 Lagen maken met DeltaPi Probleemstelling Doelstelling Opties Conclusie optie s Laag configuratie module Onderzoek menustructuur DeltaPi Werking laagconfiguratie module Stroomschema laagconfiguratie module Programma code laagconfiguratie module 6.5 Interface laagconfiguratie module 6.6 Creëren menubestanden Installatie laagconfiguratie module 3 Nawoord 4

5 1.0 Inleiding. Ik ben Peter Vlug geboren in 1966 te Zeist. Ik ben gehuwd met Esther en we hebben samen drie kinderen Ian en Kimberly 10 jaar oud en de jongste telg Lynette 5 jaar oud. Ik ben woonachtig in Soesterberg en woon met veel plezier in dit groene dorp in het midden van het land. Mijn hobby s zijn; ik noem het liever interessegebieden, lezen over de Tweede wereld oorlog, klussen in huis, sterrenkunde en ruimtevaart, het spelen van First Person Shooters zowel alleen als in een gezelschap van meerdere medespelers. 1.1 Opleidingen. Na de basisschool ben ik naar de Lagere Technische School gegaan en heb voor de richting bouwkunde gekozen. Na de Lagere Technische School ben ik doorgestroomd naar de Middelbare Technische School tevens de richting Bouwkunde. De opleidingen heb ik natuurlijk met een goed gevolg afgerond. Na de Middelbare Technische School moest is nog een jaar mijn dienstplicht vervullen in het Nederlandse leger, daar heb ik bij het genie onderdeel 105 vouwbrug compagnie mijn diensttijd vervult. 2.0 Inbo Adviseurs Stedenbouwkundigen en Architecten. Tijdens mijn studie aan de Middelbare Technische School ben ik in mijn stage jaar in aanraking gekomen met Inbo Adviseurs Stedenbouwkundigen en Architecten. Na mijn diensttijd ben ik bij Inbo aan het werk gegaan. 2.1 Bureau. Inbo is een onafhankelijk en toonaangevend bureau op het gebied van ruimtelijk beleid, vastgoedadvies, stedenbouw, architectuur en bouwmeesterschap. Wij leveren mooie, duurzame en inspirerende oplossingen voor uiteenlopende advies-, onderzoek- en ontwerpopgaven. Ons werkgebied strekt zich uit over heel Nederland en daarbuiten. Adviseurs, stedenbouwkundigen, architecten en bouwkundigen werken hecht samen in een open en creatieve werksfeer. Door de multidisciplinaire wisselwerking tussen professionals, elk gedreven in het eigen vak, groeit de integrale meerwaarde van ons werk. Inbo stimuleert de vakinhoudelijke groei binnen en buiten ons bureau in de vorm van eigen onderzoeks- en ontwikkelings-trajecten. 2.2 De Visie van Inbo. Samenhang. Wanneer je goed om je heen kijkt, zie je dat mensen hun oriëntatie op de wereld aan het wijzigen zijn. Ze zijn op zoek naar een nieuwe werkelijkheid tussen de krachtenvelden van globalisatie en individualisatie. Als de wereld van iedereen is, is hij misschien van niemand meer. Kunnen wij ons dan nog verbonden voelen? Als wij volledig op onszelf staan, met wie kunnen we dan delen? Wij zijn overtuigd dat we ons allemaal verbonden willen weten met onze omgeving. Of dit nu is bij de school van onze kinderen, bij de zin van ons werk of bij de zorg voor een oudere bij ons in de buurt. We zijn in onze ogen in onze samenleving weer op zoek naar de plek waar onze voordeur staat. Op zoek naar plaatsen waar we ons thuis voelen. De grenzen daarvan liggen óók voorbij de muren van ons huis. In ons beroepsleven betekent dit dat wij willen werken aan de toekomst, aan de betekenis en aan de identiteit van ruimte en gebouwen. Wij richten ons op samenhang in plaats van op individualiteit. Wij streven naar in de tijd houdbaar werk, dat goed op zijn plek staat en de mensen past die er zullen leven: dierbare ruimte. 3

6 Wij zien overeenkomsten in hoe wij dit doen: Over de grenzen van een opgave heenkijken, niet aan planontwikkeling, maar aan gebiedsontwikkeling doen. Vanuit culturele verantwoordelijkheid werken en nieuwe verbeelding geven. Mensen en partijen zorgvuldig in de totstandkoming van het werk betrekken en dus verantwoordelijkheid in het proces nemen.dat zijn de kenmerken van het Inbo van nu. 2.3 Eigendomsstructuur: Inbo is van de eigen medewerkers. Alle activiteiten, projecten, bezittingen en arbeidscontracten zitten in Inbo B.V. Inbo Holding bezit de aandelen van Inbo BV. Inbo Holding heeft twee aandeelhouders: 1. B.V. Participatie Inbo 60% 2. Inbo Partners Holding B.V. 40% De aandelen van deze aandeelhouders zijn gecertificeerd. Dat houdt in dat het stemrecht is ondergebracht in een stichting en dat de financiële resultaten gaan naar de certificaathouders. Medewerkers die langer dan een jaar werken bij Inbo kunnen certificaten van BV Participatie Inbo kopen. Partners daarnaast ook certificaten van Inbo Partners Holding. Inbo medewerkers besturen de stichtingen die het stemrecht hebben. 2.4 Organisatie. Inbo kent op dit moment circa 350 medewerkers, die samen werken vanuit zelfstandige groepen in Amersfoort, Amsterdam, Drachten, Eindhoven, Rijswijk, Rotterdam en ons hoofdkantoor op het landgoed Geerestein in Woudenberg. Door het werken in zelfstandige groepen verbindt Inbo de kracht van de persoonlijke benadering met de kracht van een groot bureau. Vanuit alle vestigingen bieden wij onze opdrachtgevers het volledige scala aan dienstverlening als adviseurs, stedenbouwkundigen en architecten. In Woudenberg kennen wij vier gespecialiseerde vakgroepen: Inbo Adviseurs Ruimte & Vastgoed, Inbo Stedenbouwkundigen & Landschapsarchitecten, Inbo Architecten en Inbo Adviseurs Bouw Woudenberg. Centraal bevindt zich ook Inbo Diensten waarin de ondersteunende activiteiten zijn ondergebracht: personele en financiële administratie, ICT, publiciteit en facilitaire zaken. De groepen in Amsterdam, Drachten, Eindhoven, Rijswijk en Rotterdam zijn architecten groepen. Samen met de architecten groep van Woudenberg resulteert dit in zes architectengroepen. De groep in Amersfoort is een adviseurs groep en samen met de adviseurs groep uit Woudenberg zijn er dus twee adviseurs groepen. 2.5 Adviseurs Ruimte & Vastgoed. Gebieds- en vastgoedontwikkeling: dat is wat de afdeling ruimte & vastgoed boeit en bindt. De uitdaging is het tot stand brengen van inspirerende, bindende en haalbare visies en deze te vertalen naar concrete resultaten. Zij onderscheiden zich daarin doordat zij zowel inhoudelijk als procesmatig inzetbaar zijn. De combinatie van vakkennis en managementervaring stelt onze adviseurs in staat om ambitie en realisme direct met elkaar te verbinden. De 30 professionals zijn actief in: - markt- en conceptontwikkeling; - strategie en beleid; - proces- en projectmanagement; - plan- en bouweconomie. Ze zijn daarin creatief en resultaatgericht, waarbij teamwerk, betrokkenheid en een pragmatische insteek voorop staan. Voorbeelden van onze werkvelden zijn de herontwikkeling van gebouwen en gebieden met woningen, winkels en kantoren, de herstructurering van bedrijventerreinen, de ontwikkeling van projecten met een zorg/welzijnscomponent en de realisatie van multifunctionele centra. 4

7 2.6 Stedenbouwkundigen & Landschapsarchitecten. Inbo Stedenbouwkundigen & Landschapsarchitecten is een groep stedenbouwkundigen en landschapsarchitecten welke aan een breed en interessant palet van ruimtelijke opgaven werkt. Het bureauprofiel wordt gekenmerkt door een integrale benadering van de stedenbouw, waarbij een sterk conceptuele insteek uitgangspunt is. In de benadering van de opgave gaan zij uit van een sterke relatie tussen stedenbouw, landschap en de uitwerking in de zin van architectonische typologieën. Binnen de groep zijn dan ook kerndisciplines vertegenwoordigd op het gebied van stedenbouwkundig ontwerp, landschapsarchitectuur, architectuur en stedenbouwkundig advies. Passend bij de opgave wordt een projectteam samengesteld. 2.7 Adviseurs Bouw. Inbo Adviseurs Bouw Amersfoort en Woudenberg werken aan klein- en grootschalige projecten in de utiliteitsbouw en ook in de woningbouw. Zij denken integraal en interdisciplinair in het ontwerpproces. Dat betekent dat zij begrip hebben voor de andere partners in het bouwproces met behoud van eigen verantwoordelijkheid. Ze werken aan de meest optimale oplossingen, die haalbaar en maakbaar zijn met behoud van de esthetische uitgangspunten. Werkzaamheden: Tekenwerk. Het werk bestaat in hoofdzaak uit het beheersen en het uitwerken naar een hoger detailniveau van de ontwerpen van de diverse binnenlandse en buitenlandse architecten. Dit betekent dat zij vaak gedurende de ontwerpfasen de architecten bijstaan met adviezen in regelgeving, materialisering en coördinatie om zo te komen tot een goed bouwproces. Daarnaast verzorgen zij de bouwaanvraag met de bijbehorende bouwbesluitberekeningen en het tekenwerk voor de bouwvoorbereidingsfase en de bouwuitvoeringsfase. Advies. Voor diverse projecten worden zij gevraagd een advies te geven over een bouwplan. Dit kan inhouden dat wij een toets maken (quick scan) over een bouwplan met betrekking tot regelgeving of lay-out. Kan een plattegrond efficiënter ingedeeld worden en voldoet een plan aan alle geldende bouwregelgeving. Zij zijn ook betrokken bij adviseringen over aanbestedingen en logistieke uitvoering van bouwplannen om de bouwtijd en de bouwplaatskosten te berekenen. Bestekken en regelgeving. Zij schrijven voor onze opdrachtgevers bestekken (beschrijvingen en voorwaarden), V & G plannen in de ontwerpfasen en maken bouwbesluittoetsen. Management. Naast het tekenwerk en het advieswerk worden zij vaak gevraagd om projectmanagement en bouwmanagement (directievoering) te verzorgen van bouwprojecten. De projectleiders verzorgen deze taken vanuit de inhoudelijke kennis van projecten. 5

8 2.8 Architecten. Zij werken aan uiteenlopende opdrachten op elk gebied en met een diversiteit in architectuur. De samenhang van in het werk ligt dieper: in visie, houding, werkwijze en vakmanschap. Visie Zij nemen voor elke opgave de ruimte om in het beginstadium na te denken over de essentie van de vraagstelling. Zij willen zichtbaar maken dat het concept betekenis geeft aan de plek. En dat vanuit het gebruik van het gebouw deze meerwaarde voelbaar wordt. Houding Uit hun houding spreekt betrokkenheid om met inzet van onze creativiteit aansprekende ideeën te leveren. Zij willen niet beperkt streven naar esthetisch succes op korte termijn, maar naar in de tijd houdbare projecten die goed op hun plek staan en de mensen passen. En die door zorgvuldig materiaalgebruik de tijd aankunnen en aan karakter en schoonheid winnen. Werkwijze Onze werkwijze is gericht op samenwerken. In het totstandkomen van de projecten werken zij intensief samen met opdrachtgevers en de andere betrokkenen, waarbij zij hun verantwoordelijkheid in het proces van ontwikkeling, voorbereiding en realisatie waar maken. Vakmanschap Het streven naar architectonische en ruimtelijke kwaliteit pakken zij standvastig en gedreven aan met het vakmanschap. Aan de resultaten van ons werk kunt u aflezen hoezeer wij op elk niveau vakwerk willen afleveren. 6

9 Inbo Partners Holding B.V. B.V. Participatie Inbo 40% 60% Inbo Holding B.V. 100% Inbo B.V. 350 medewerkers 300 Fte Architecten Adviseurs Bouw Diensten Woudenberg R.G.Nagtegaal bestuurder Stedenbouwkundigen & Landschapsarchitecten Amsterdam Amersfoort Bestuurs Secetrariaat Drachten Woudenberg Financiele Administratie Eindhoven Public Relations & Communicatie Rijswijk Personele Zaken Rotterdam Facilitaire Zaken Servicedesk Servicedesk: Paula de Gier Ritesh Jagesar Woudenberg Manager: Ruud Steenmeijer ICT Applicatiebeheer Applicatiebeheerders: Erik Datema Jeroen van Tol Peter Vlug Vacature 1e Lijns Applicatiebeheerder Repro Systeembeheer Systeembeheerders: Rene Bijl Gabriele Moia Marijke Barnhoorn Roelo de Kruijf Adviseurs Ruimte & Vastgoed 2.9 Organigram Inbo Adviseurs Stedenbouwkundigen en Architecten 7

10 3.0 Omschrijving functie applicatiebeheerder. Ik ben sinds 1989 werkzaam bij Inbo Adviseurs Stedenbouwkundigen en Architecten. Ik ben begonnen in de functie tekenaar, daarna eerste tekenaar met de toevoeging leadoperator en uiteindelijk uitgegroeid naar projectleider. Toen ik leadoperator was van een architectengroep hield ik me bezig met de toenmalige hardware en software van de afdeling. Het installeren van programmatuur werd gedaan vanuit Ict. Ict bestond toen uit een manager met een aantal systeembeheerders. Doordat er binnen Inbo steeds meer vraag kwam naar ook directe ondersteuning op applicatiegebied werd Ict uitgebreid met een applicatiebeheerder die de communicatie verzorgde tussen gebruiker en systeembeheerders. In 1999 was er een tweede applicatiebeheerder nodig, dit heeft mij doen besluiten om de overstap te maken naar Ict. De eerste applicatiebeheerder die al bij Ict zat, heeft zijn dienstverband per 1 januari 2000 beëindigd. Ik ben per 1 januari 2000 bij Ict gekomen in de functie van applicatie beheerder. In de tweede helft van 2000 is er een tweede applicatiebeheerder bij gekomen. Momenteel bestaat de Ict afdeling uit één Ict manager, drie applicatiebeheerders, vier systeembeheerders en twee servicedesk medewerkers. Alle architecten en adviseurs groepen van Inbo werken met Autocad en de bouwkundige applicatie DeltaPi. Inbo Adviseurs Ruimte & Vastgoed werkt in principe alleen met Autocad om toegestuurde tekeningen te kunnen raadplegen en af te drukken. Inbo Stedenbouwkundigen & Landschapsarchitecten werken niet met Autocad maar met Microstation en Powerdraft. Als applicatiebeheerder ben ik verantwoordelijk voor alle cad problematiek en regelgevingsapplicaties bij Inbo. Cad applicaties die bij Inbo in gebruik zijn: Autodesk Autocad 150 netwerk licenties Autodesk Viz 0 netwerk licenties DeltaPi-systems DeltaPi 5 netwerk licenties Google SketchUp 15 netwerk licenties Bentley Microstation 5 netwerk licenties Bentley Powerdraft 3 netwerk licenties Nemetschek Vectorworks 7 stand alone licenties Transoft Solutions Autoturn 1 netwerk licentie McNeel Rhinoceros 1 stand alone licentie De werkzaamheden als cad applicatiebeheerder: Uitzoeken en maken van installatie procedure van cad en regelgevingssoftware. Met deze procedures gaan de systeembeheerders een unattended installatiepakket maken en uitrollen over de werkstations binnen Inbo. Functionele uitdagingen en vraagstukken oplossen met betrekking tot vragen van gebruikers over Autocad, DeltaPi, Viz, SketchUp, Microstation, Vectorworks en de diverse regelgevingsapplicaties. Licentie beheer van de cad applicaties. Van de Autodesk producten en Google SketchUp maak ik met lijndiagrammen gebruiksoverzichten. Deze geven weer wat het maximale gebruik is per dag en week. Een drie daagse DeltaPi opleiding geven aan nieuwe medewerkers. Organiseren en geven van een update training voor bestaande DeltaPi gebruikers, opgesplitst in ontwerpers en tekenaars. Bijwonen van overlegorganen zoals Ontwerpersoverleg, Tekenaarsoverleg, Leadoperatoroverleg, KennisKringRegelgeving en Ict on Tour. Functioneel beheer van de Intranet site van KennisKringRegelgeving op basis van Microsoft Sharepoint. Ontwikkelingen in de bouw op het automatisering gebied nauwlettend in de gaten houden, met de nadruk op Cad. 8

11 4.0 DeltaPi huidige situatie. Binnen Inbo wordt gebruik gemaakt van de bouwkundige applicatie DeltaPi. DeltaPi is nederlandstalig en wordt gemaakt door DeltaPi-systems. DeltaPi is in de loop der jaren in de praktijk ontstaan. In dialoog met tekenaars is er een werkmethodiek ontstaan, die dankzij de aanpasbaarheid van Autocad steeds meer in de software kon worden vastgelegd. Door de gebruikers van DeltaPi wordt voortdurend op bruikbaarheid getoetst. Door specifieke eisen en wensen van gebruikers ontstaat er een programma waarvan de basisfuncties overeenkomen met het algemene Autocadpakket maar met veel werkmethodische en bouwkundige aanvullingen. Deze aanvullingen hebben ook te maken met afspraken die worden gemaakt met andere disciplines over uitwisselbaarheid van de tekeningen. Tekeningen gemaakt met DeltaPi voldoen aan de normen van de GB-afsprakenstelsels. De tekeningen zijn geheel DWG compatible. DeltaPi bestaat uit een aantal basisprincipes, waarbij een groot aantal hulpfuncties is gemaakt. Deze basisprincipes zijn: De wijze waarop de tekening wordt gestart en opgezet, in combinatie met project tekeningenlijstbeheer en plot automatisering. De wijze waarop met projectbibliotheken wordt gewerkt: opbouw, bewaking, beveiliging De uitbreidbaarheid en het beheer van de bureaubibliotheek. De lagenstructuur en de bijbehorende commando s. De bouwdeelroutines, 2D gebouwmodel De 3D ontwerpfuncties, 3D gebouwmodel Er zijn binnen DeltaPi verschillende niveaus te onderscheiden: A Algemene computerbesturing, Windows:het kan worden gezien als de omgeving waarbinnen DeltaPi met Autocad draait. Hiermee heeft men te maken als DeltaPi wordt opgestart, als er buiten DeltaPi om bestands beheer wordt gepleegd of als er naast DeltaPi nog andere programma s moeten draaien. B cad-algemeen. Interne commando s van Autocad. Deze commando s zijn Engelstalig. C Autocad commando s die enigszins gewijzigd of aangevuld zijn en die dus anders werken dan in standaard Autocad. D DeltaPi commando s die alleen binnen het menu werken. Hoewel het onderscheid tussen niveau B, C en D voor tekenaars niet erg belangrijk is, kan het geen kwaad basis Autocad commando s te leren onderscheiden van de aanvullingen. Meestal zal het zo zijn dat de standaard Autocad-commando s Engelstalig zijn, terwijl de DeltaPi aanvullingen Nederlandse woorden of afkortingen zijn. In het algemeen geldt dat de commando s het best via de toolbars of afkortingen zijn aan te roepen, dit werkt het snelst en DeltaPi krijgt hierdoor de gelegenheid bepaalde instellingen te testen of te verzetten (bijvoorbeeld laag, kleur en blockcodering): de tekenaar hoeft dit dan niet zelf te doen, maar moet wel weten dat dit op de achtergrond plaatsvindt. 4.1 Projectomgeving. De projectomgeving is voor DeltaPi heel belangrijk. Hieraan wordt de projectbibliotheek en de project administratie gekoppeld. Het project is door middel van het projectprofiel ook bepalend voor de inhoud van het tekenwerk. Hierbij gelden de volgende basis-uitgangspunten: Een folder met een of meer tekeningen is voor DeltaPi een project. Als een tekening wordt opgestart zal DeltaPi altijd kijken of er een geschikte projectomgeving bestaat. Als die niet bestaat wordt die gecreeerd. Aan een project hangt altijd een project administratie: de tekeningenlijst Aan een project hangt altijd een projectbibliotheek. Een project wordt gedefinieerd door een unieke projectcode: deze wordt samengesteld uit projectnummer, fase en volgnummer. De projectbibliotheek bevat projectgebonden onderdelen als blocks. Deze bibliotheek wordt in de loop van het project opgebouwd en beheerd door alle tekenaars tegelijkertijd. Het is dus een belangrijk communicatiemiddel. Elk bibliotheek onderdeel kan worden gepromoveerd tot een bureau block wat weggeschreven wordt in een hoofdbibliotheek. De tekeningenlijst bevat de administratieve gegevens van het project, van de tekeningen en van de wijzigingen. Die gegevens worden gebruikt om de stempels te vullen en om de plotadministratie van de juiste gegevens te voorzien, en kan op elk moment uitgedraaid worden naar bijvoorbeeld een Excel sheet. Tekenaars vullen hun stempel in via de DeltaPi tekeningenlijst: deze bevat dus altijd de actuele en juiste tekening gegevens. 9

12 Het handmatig aanpassen van de stempels via autocadcommando s is niet wenselijk en wordt ook afgeraden. Als men na een handmatige aanpassing weer via DeltaPi tekeninglijst functie aanpassingen maakt worden deze handmatige aanpassingen weer overschreven met de gegevens zoals deze in de tekeninglijst database van het project staan. Het projectprofiel bepaalt met welke instellingen er in het project wordt gewerkt. Deze instellingen bepalen onder andere het uiterlijk van de tekening, de stempels, de bibliotheken en de plotmogelijkheden. Met een profiel kan bepaald worden, welke arceringen er gebruikt worden, laagkleuren oftewel pendikte en welke tekststijlen er voor teksten en maatvoeringen gebruikt worden. Dit alles valt en staat met het tekenen op de juiste lagen, wordt dit niet gedaan dan kan er nog zo n mooi profiel gebruikt worden maar dan zal de tekening niet het juiste uiterlijk krijgen. De profielen bij Inbo zijn gemaakt door Applicatiebeheer. Profielen die wij gebruiken zijn: Standaard profiel; hierin zijn de meeste instellingen verwerkt zoals bouwkundige arceringen, laagkleuren en lijntype per schaal, standaard inbotekststijl. Groepsprofielen; hierin staan de groepsstempels en beschikbare groeps printer en plotters. Toepassingsprofielen; denk hierbij aan verkoopinstellingen en ontwerpersinstellingen als zwart arceren, of een grijstint arcering met daaroverheen een bouwkundige arcering, afwijkende tekststijlen waar een opdrachtgever om gevraagd heeft. Een profiel is een krachtig instrument waardoor je een tekening niet hoeft aan te passen maar door deze met een ander profiel te plotten en af te drukken, en de tekening er heel anders uit kunt laten zien. De profielinstellingen werken door blocken en zelfs Xreffen heen, waardoor het hergebruik van tekeningen enorm toeneemt. Dit integenstelling tot Autocad waar je per tekening bepaalt hoe je uiterlijk van je tekening eruit komt te zien. 4.2 Lagenstructuur. Het is mogelijk de tekening te splitsen in een groot aantal transparantjes die over elkaar kunnen worden gelegd en afzonderlijk zichtbaar of onzichtbaar kunnen worden gemaakt. Dit zijn de Autocad lagen of in het engels layers. Er ligt altijd één laag boven, dit is de actieve laag of werklaag. De tekencommando s werken altijd op de actieve laag, als er bijvoorbeeld een lijn wordt getekend zal deze op de actieve laag komen. De edit commando s werken op alle zichtbare lagen; om bijvoorbeeld een element te wissen hoeft dit niet op de actieve laag getekend te zijn. De lagen waar wij mee werken zijn onderverdeeld via de bouwonderdeel- en materiaalcodering van de Nederlandse Sfb en volgen het GB-afsprakenstelsel. Elke bouwdiscipline heeft zijn eigen lagen. Begrip van de lagenstructuur is onmisbaar voor het goed tekenen. Elementen op het scherm hebben een kleur. Deze kleur wordt ontleend aan de laag waarop dit element is getekend, tenzij het element een eigen kleur is gegeven: een actieve kleur. De kleuren kunnen tijdens het plotten of printen worden vertaald naar pendikte of grijstinten. Met kleuren kan dus in hoge mate het uiterlijk van een plot worden gestuurd. Elke laag heeft een kleur. Een tekenelement kan ook een kleur hebben, doch als ze neutraal getekend zijn (kleurloos) dan zullen ze de kleur van de laag aannemen, waarop ze getekend zijn: deze neutrale kleur wordt BYLAYER genoemd. Voor lijntypes geldt hetzelfde: als een element het neutrale lijntype BYLAYER heeft zal dit element het lijntype van de laag aannemen. Elementen die een actieve kleur of lijntype hebben trekken zich wat deze eigenschappen betreft niets aan van de laag waarop ze getekend zijn. De werkmethodiek van DeltaPi gaat uit van neutrale elementen: kleuren en lijntypes worden bij voorkeur door de lagen gestuurd. Het is daardoor eenvoudig om later alle elementen op een bepaalde laag bijvoorbeeld een andere kleur te geven, namelijk door de kleur van de laag te veranderen. Als er een nieuwe laag in de tekening wordt aangemaakt zal hiervoor naar een kleur worden gevraagd tenzij de kleur voor deze specifieke laag in deze schaal is vastgelegd in onze bureaustandaard. Elke nieuwe laag krijgt standaard het lijntype Continuous, een doorgetrokken lijn, tenzij een ander type is vastgelegd in onze bureaustandaard. Zowel kleureigenschappen als lijntype-eigenschappen van een laag zijn eenvoudig te wijzigen. 4.3 Lagen Afsprakenstelsel. De in de pulldown menu s verwerkte lagenstructuur is gebaseerd op het GB-CAS versie 2. DeltaPi maakt hier veelvuldig gebruik van, de DeltaPi werkmethodiek is gebaseerd op correct lagengebruik. Elke bouwdiscipline heeft zijn eigen lagen, die meestal onderverdeeld zijn in materialen. Het is van groot belang goed met de lagen om te gaan; een te grote gedetailleerdheid levert weinig op en kost veel tijd, een te magere gedetailleerdheid kost ook veel tijd omdat sommige routines die van deze detaillering gebruik maken niet gebruikt kunnen worden en de tekening niet optimaal gefilterd kan worden. 10

13 In het algemeen gelden de volgende regels: Van tevoren wordt bepaald welke diepgang per fase en per project gebruikt wordt en men moet zorgen dat iedereen zich hieraan houdt. We gebruiken niet meer lageninformatie dan bekend kan zijn: liever tekenen op de laag (algemeen buitenwand) dan op de 21FG2- laag (buitenwand baksteen) als de keuze voor baksteen nog niet is gemaakt. Tijdens het werken gaan we ervan uit dat als het materiaal bekend is men ook op de juiste bouwdeel en materiaallaag tekent. Dit heeft als voordeel dat: Automatisch gearceerd kan worden. De tekening hierop gefilterd kan worden wat de overzichtelijkheid ten goede komt. Routines die de gedetailleerde lagenstructuur gebruiken benut kunnen worden. De tekeningen later eenvoudiger via Bouwaanvraagtekening naar Uitvoeringstekening opgewerkt kunnen worden. Bij het tekenen is er de keus tussen dikke en dunne lijnen; de dikke lijnen vormen bijvoorbeeld de omtrek van een muur bij een doorsnede, de dunne lijnen bijvoorbeeld de aanzichtlijnen. De dikke en dunne lijnen staan elk op een aparte laag. Door aan de lagen een andere kleur toe te kennen kan een verschil in pendikte bepaald worden. Ook zijn er aparte lagen voor arcering, teksten en maatvoering: dit zijn sublagen van de bouwdeel laag. De schakeling tussen deze sublagen gaat automatisch. Elke nieuwe tekening begint vrijwel leeg: alle in de tekening gebruikte lagen worden aangemaakt op het moment dat ze voor de eerste keer worden geactiveerd. De kleur van de Omschrijvende (L) laag is specifiek, de overige teken onderdeellagen (Info, Arcering, Teksten enz.) kunnen een standaard kleur krijgen, die als bureauinstelling is ingegeven. De kleur van de omschrijvende laag wordt tijdens het aanmaken van de laag aan de gebruiker gevraagd, tenzij de kleur voor deze laag als profielinstelling is vastgelegd. We streven ernaar om de meeste gebruikte lagen in onze bureaustandaard vast te leggen in hun kleur. Deze instelling bekijkt ook met welke schaal gewerkt wordt. Dus een laag kan bij een schaal van 1:100 een andere kleur hebben als in een 1:50 tekening; want als het voor elke schaal dezelfde kleur krijgt zal op de afdruk van de ene tekening de pendikte te dik zijn en op een andere tekening de pendikte weer te dun zijn. 4.4 Lagen opbouw. AL21FG2-_BAKSTEEN e karakter: Discipline e karakter: Tekensoort 3 e en 4 e karakter: Bouwonderdeel 5 e t/m 7 e karakter: Materiaal 8 e karakter: Status 9 e karakter: Scheidingsteken vanaf 10 e karakter: Omschrijving Discipline. In DeltaPi worden de volgende disciplines gebruikt: A Architectuur C Construktie D Detailinrichting E Elektra F Facility Management I Interieur T Terrein W Werktuigkunde De letter bepaalt de informatie: de tekenaar is voor die discipline verantwoordelijk. Voor bouwkundig tekenwerk worden uitsluitende de A(Architectuur) lagen gebruikt. Het tekenen op andere discpline lagen is niet toegestaan. Als naar een andere discipline moet worden geschakeld kan dat via de optie Disciplines in het pulldown menu Algemeen. Elke (discipline gebonden) lagennaam begint met de discipline letter. In principe worden architectuur- en bouwkundige tekeningen uitsluitend in de A discipline getekend. 11

14 Tekensoort. Per item in de lagen pulldown menu s, bijvoorbeeld AL21----_BUITENWAND zijn er acht verschillende sublagen, herkenbaar aan het 2e karakter: L Omschrijvend: dat wil zeggen een dikke omtreklijn: de hoofd informatie. I Info aanvullend: dat wil zeggen aanvullende dunne lijnen zoals aanzichtlijnen. A Arcering. M Maatvoering. T Teksten. B Block-attributen: teksten die bij blocks horen. C Cosmetica, bijvoorbeeld schaduw in gevels, draairichting van kozijnen. Z Een speciale rekenlaag voor DeltaPi Tijdens het tekenen zal de lagenschakeling tussen de tekensoorten geautomatiseerd verlopen. Bij de tekencommando s zal echter wel aangegeven moeten worden of het dikke of dunne lijnen betreft: hierbij moet worden gedacht aan bijvoorbeeld het verschil tussen de doorsnede lijnen van een muur (DIK) en de aanzichtlijnen (DUN). In de toolbars is de splitsing TEKEN DIK en TEKEN DUN aangebracht: Er kan direct worden gekozen uit DIK (Omschrijvend, L) en DUN (Info, I). Men moet er echter altijd zelf voor zorgen dat op de goede bouwonderdeel- en materiaallaag wordt gewerkt. Het overschakelen naar de goede tekensoort laag doet DeltaPi zelf. Als men op AL21----_BUITENWAND werkt en men gaat maatvoeren, dan zal automatisch naar de algemene laag AM1$A---_ALGEMEEN worden gesprongen of naar de materiaallaag AM21----_BUITENWAND, afhankelijk van een schakelaar in do opzetroutine van DeltaPi. De bouwdeelroutines; het tekenen van muren, kozijnen, trappen, daken enz. voeren de lagenschakeling geheel automatisch uit. Er wordt in principe altijd in de kleur en het lijntype BYLAYER getekend, zodat de elementen kleur en lijntype overnemen van de laag waarop ze staan. Hierdoor zijn ze eenvoudig groepsgewijs te wijzigen. Als het nodig is sommige elementen toch een actieve kleur of lijntype te geven, kan dit altijd achteraf met Eigenschap, Properties, CHANGE of CHPROP gedaan worden. Tijdens de DeltaPi cursus die ik geef wordt dit tensterkste afgeraden, want als je elementen handmatig van een andere kleur voorziet dan kan je de algemene functie voor tekening verschaling niet meer goed gebruiken. Lijntypes daarin tegen mogen gewoon veranderd worden want hiermee geef je een bepaalde bedoeling aan zoals dat er een element onder of boven je zichtsveld zit. Denk hierbij aan balken die langs een plafond lopen of een borstwering onder een vensterbank. Bouwonderdeel. Hier wordt de standaard Nl-Sfb codering toegepast. NL-Sfb codering. De Sfb codering is in de jaren vijftig in Zweden ontwikkeld voor classificatie van gebouwdelen ten behoeve van kostencalculaties en bestekomschrijvingen. Sfb staat voor Samarbestkommittén för Byggnadsfragor, wat samenwerkingsscomité voor bouwvraagstukken betekent. Sinds 1977 is er een Nederlandse Sfb commissie, die een indelingstabel voor de Nederlandse bouwsector heeft ontwikkeld onder de naam NL-Sfb. Opbouw van de NL-Sfb codering De Sfb code, bijvoorbeeld Sfb 21Fg2-, bestaat uit drie delen: Een getal, Een hoofdletter, Een combinatie van een kleine letter en een cijfer. Met het eerste deel van de Sfb code wordt verwezen naar het bouwdeel, de plaats waar het product in het gebouw of het terrein zit. Bijvoorbeeld funderingsconstructies of buitenwand; Met het tweede deel wordt verwezen naar de vorm of functie van het product, zoals baanvormige (dak)bedekking, isolatie of beplanting; Met het derde deel wordt aangegeven waar het product van gemaakt is, bijvoorbeeld van marmer, linoleum of beton. 12

15 Eigenschappen van de Sfb codering Voor de Sfb codering is het niet nodig dat alle elementen waaruit de code is opgebouwd zijn ingevuld: ge prefabriceerde betonnen elementen hebben bijvoorbeeld Sfb code --Gf2. G staat in deze code voor constructies van prefabonderdelen voor onder- of bovenbouw, f2 staat voor betonsteen. De Sfb codering is geen unieke codering: een houten buitendeur en een houten buitenkozijn hebben beide Sfb code 31Xh2; ook PVC en PE-leidingen hebben beide dezelfde Sfb code. Omgekeerd hoort bij een Sfb code een aantal producten. Zo staat 66X-- bijvoorbeeld voor liften, goederenheffers, roltrappen, rollenbanen. Beperkingen van de Sfb codering: Bij de codering van een product dat op meerdere plaatsen kan worden toegepast ontstaat een conflict. Een geprofileerde staalplaat die toepasbaar is voor gevels en voor daken kan (afhankelijk van de plaats waar deze wordt toegepast) gecodeerd worden met 42Rh2 of 47Rh2. Producten die uit twee duidelijk te onderscheiden materialen zijn opgebouwd, zijn niet goed Sfb te coderen. Een combinatiekozijn met hout aan de binnenzijde en een aluminiumprofiel buiten zou bijvoorbeeld Sfb code 31Hi0-n6 kunnen krijgen, maar bij het materiaalgedeelte mag maar één naam wor den ingevuld. DeltaPi maakt bij het maken van de laag gebruikt van alleen hoofdletters dus de combinatie van hoofd met kleine letters wordt omgezet naar alleen hoofdletters. Materiaal. Ook hier wordt de standaard NL-Sfb code toegepast. Status. Er zijn 6 status mogelijkheden: - Neutraal (default) N Nieuwbouw T Tijdelijke voorzieningen B Bestaand S te Slopen I Informatie Als naar een andere status moet worden geschakeld kan dat via de optie Status in het pulldown menu Algemeen. Omschrijving. Korte omschrijving van de laag. Met de bouwdeelroutines kunnen elementen worden getekend die bouwdelen representeren in een 2D vorm. Het accent ligt hierbij op het tekenen van de bouwkundige plattegrond. Voor sommige elementen, zoals kozijnen, is het nodig voor diverse oriëntaties (plattegrond, doorsnede of aanzicht) een ander block aan te maken. Er worden dan verschillende verschijningsvormen in de vorm van blocks aangemaakt voor hetzelfde element. Deze blocks vormen samen een samengesteld block. Er is altijd sprake van een scheiding in 2D en 3D: deze scheiding wordt via de lagenstructuur geregeld. Alle 3D representaties staan op de Z-lagen: de rekenlagen met een Z als tweede karakter. De schakeling tussen 2D en 3D gebeurt door de opties 2D en 2D + 3D in de Lagencommando s in het pulldown menu Lagencomm. 4.5 Lagen maken met DeltaPi Het kiezen van een laag gaat op een relatief eenvoudige manier: 1 Uit het pulldownmenu kiest men de juiste laag, de keuze is als eerste op bouwdeel en daarna op materiaal keuze. 2 Als de laag benoemd is in de bureaustandaard wordt de kleur automatisch bepaald, zoniet dan wordt er om een kleur gevraagd. 13

16 Schermafbeelding van de keuze van een laag in dit geval de laag AL21G---_PREFABBETON. Als de keuze gemaakt is verschijnt er op de commandoregel de volgende melding: Command: nieuwe LAAG AL21G---_PREFABBETON met kleur 4 gemaakt. De kleur van de laag wordt bepaald door het materiaal van de laag en de schaal van de tekening. Mocht men nu een laag kiezen die niet benoemd is in de bureauinstellingen dan verschijnt voor het maken van de laag het volgende dialoogvenster: Dialoogvenster DeltaPi Kleurkeuze. 14

17 5.0 Probleemstelling. Doordat gebruikers van DeltaPi in meerdere disipline s werken zijn door het luisteren van DeltaPi-systems naar hun gebruikers de pulldown menu s van de lagen uitgegroeid tot een zeer grote diversiteit in te kiezen lagen. Of men nu aan een ontwerpopgave, bouwkundige tekening of aan bouwbesluittekeningen werkt, de te kiezen lagen zijn in alle gevallen hetzelfde. Dit betekent dat de gebruiker uit de te kiezen lagen de juiste moet kiezen. In het geval van een constructieve bouwmuur van gestort beton kan de keuze duidelijk zijn maar in gevallen van meerdere mogelijkheden wordt de keuze al een stuk moeilijker. Tevens heeft DeltaPi-systems in sommige gevallen de keuze lastiger gemaakt, bijv. bij buitenwanden van baksteen is er niet één keuze mogelijk maar zelfs zeven. Mocht men nu met een project bezig zijn waar maar één of twee verschillende soorten baksteen nodig zijn dan is een keuze van zeven verschillende bakstenen een beetje te veel van het goede. e. Daarnaast zijn er ook veel lagen die niet of nauwelijks gebruikt worden, denk aan de installatie technische lagen. De meeste meldingen die ik krijg met betrekking tot de lagen in DeltaPi zijn; dat er teveel keuze is in de pulldownmenu s van DeltaPi. De Inbo gebruikers zien door de bomen het bos niet meer. 5.1 Doelstelling. De DeltaPi gebruikers de mogelijkheid geven een laagconfiguratie te kiezen die bij hun werkzaamheden van dat moment past. De keuze die ze kunnen maken is gebaseerd op het soort werk waar we ons bij Inbo mee bezig houden. Mogelijke configuraties zijn: Ontwerper. Stedenbouw. Woningbouw. Utiliteitsbouw. Retail. Bouwbesluit. Binnen het programma moet ook een uitleg aanwezig zijn welke lagen er zijn en, wat de kleur (pendikte) en arcering van de laag is. Hiermee kan in één oog opslag duidelijk worden hoe het uiterlijk van de tekeningen eruit komt te zien. 5.2 Opties. De volgende opties kunnen aan de doelstellingen voldoen: 1. DeltaPi-systems verzoeken dat ze binnen hun programma een gebruikers lageninstelling verwezenlijken. 2. Template bestanden met alle benodigde lagen per configuratie. 3. DeltaPi pulldown menu s aanpassen dmv het verwijderen van overbodige lagen. 4. DeltaPi pulldown menu s vervangen door eigen samengestelde menu s. Optie 1: DeltaPi-systems verzoeken dat ze binnen hun programma een gebruikers lageninstelling verwezenlijken. Inbo heeft al diverse keren te kennen gegeven dat de hoeveelheid lagen niet een verduidelijking maar eerder een verwarrende uitwerking heeft. Onze wens is als bedrijf meer invloed te krijgen op de inhoud van de pulldown menu s. Binnen DeltaPi kunnen wij verschillende onderdelen als de bureau instellingen, laagkleuren, welke arceringen, stempels, bibliotheken en plotadminstratie aanpassen naar onze eigen instellingen en wensen. Maar de pulldown menu s van de lagen kunnen wij moeilijk bijkomen, en als je deze al wilt aanpassen dan moet je bij elke tussentijdse aanpassing van DeltaPi weer kijken welke lagen erbij zijn gekomen. Bij DeltaPi-systems zijn ze zich terdegen bewust dat de gebruikers met de hoeveelheid lagen in de knop komen. Zij zijn nog zoekende naar de juiste weg voor de lagen en hun pulldown menu s. Ik vermoed dat zij daar in de toekomst zeker uitkomen met een voor ons wenselijke uitkomst. Tot die tijd zullen we zelf actie moeten nemen om de hoeveelheid lagen in te dammen. 15

18 Optie 2: Template bestanden met alle benodigde lagen per configuratie. Bij het starten van een tekening een keuze maken voor een template bestand met daarin de voor de configuratie. beschikbare lagen. Binnen DeltaPi wordt geen gebruik gemaakt van template bestanden behoudens een geheel lege tekening. Bij het opstarten van een tekening weet men nog niet welke lagen men werkelijk gaat gebruiken vandaar de keuze van DeltaPi-systems voor pulldown menu s. Op het moment dat er voor een bepaald bouwonderdeel een specifiek materiaal nodig is wordt deze gekozen uit beschikbare pulldown menu. Als men voor een configuratie gelijk alle beschikbare lagen ter beschikking heeft kan dit betekenen dat men een al te lange lijst krijgt in de lagen toolbar van Autocad waardoor vergissingen bij de keuze kunnen ontstaan. Voorbeeld lagen toolbar in Autocad bij de configuratie Bouwbesluit: In de bovenstaande lijst is te zien dat er veel keuze mogelijkheden zijn en dat alle lagen in de lijst staan. Nu is de bouwbesluit configuratie één van de kleinste configuraties. In Autocad 2007 is het mogelijk om groeperingen in de layer properties manager te maken. Zie onderstaand voorbeeld van de gebruiksfuncties: 16

19 Deze groepering kan dan weergegeven worden in de lagen toolbar van Autocad. Men moet dus eerst in de layer properties manager de juiste groepering kiezen en deze dan via apply doorgeven aan de lagen toolbar van Autocad, dit kan alleen als apply to layer toolbars optie aan staat. In de onderstaande afbeelding is de groepering gebruiksfuncties te zien in de layer toolbar. Volgens de berichten zal er in de komende Autocad versie 2008 functionaliteit zijn om in de layer toolbar ook de keuze te maken voor de groeperingen. Nadelen van optie 2: In de template bestanden staan alleen de beschikbare lagen van de configuratie. Bouwkundige tekeningen bevatten meerdere diciplines en de tekenaar moet dus ook meerdere lagen configuraties tot zijn of haar beschikking hebben. Als een tekening gepurged is zijn er lagen die niet gebruikt waren verwijderd uit de tekening. Purge is een functie die alle niet gebruikte objecten verwijdert uit de tekening. Dit kunnen lagen, tekst en maatvoeringsstijlen, lijntypen blocken of materialen zijn. Heeft men dan later een laag nodig die niet meer in de tekening aanwezig is dan moet men via de functie Design Center de laag uit een andere tekening overhalen. Of men moet de laag zelf aanmaken. Wat weer kan resulteren in foutieve laagnamen doordat men type fouten maakt Het werken met template bestanden is relatief statisch terwijl bouwkundigen een dynamische omgeving willen hebben, zodat men kan wisselen van de ene configuratie naar de andere configuratie. Optie 3: DeltaPi pulldown menu s aanpassen dmv het verwijderen van overbodige lagen. Door middel van VBA de DeltaPi menu s aanpassen naar een situatie die bij een gekozen configuratie past. Ik heb een aantal gebruikers bij Inbo gevraagd wat er in bepaalde configuraties aanwezig moet zijn. Zij hebben van mij een lagen overzicht van alle DeltaPi en Inbo eigen gemaakte pulldown menu s gekregen. Deze hebben zij bekeken en daarbij aangegeven welke lagen niet en welke wel aanwezig moeten zijn voor de configuratie waar ik ze voor had uitgekozen. In de meeste gevallen werden lagen opgegeven die verwijderd moesten worden maar men had ook wensen voor extra lagen. Bijvoorbeeld bij Retail wilde men extra inrichtingslagen, de stedenbouwkundigen wilde meer lagen die bij hun werkzaamheden passen. DeltaPi heeft voor stedenbouwkundigen wel een aantal lagen maar deze zijn lang niet toereikend. Daarnaast wordt er bij Inbo het meeste stedenbouwkundige tekenwerk met Microstation uitgewerkt en niet met Autocad. De architectuur opdrachten die Inbo nu verwerft zijn niet alleen het ontwerpen van gebouwen maar ook het stedenbouwkundige totaal plan waarin de gebouwen geplaatst worden. Waardoor de wens tot stedenbouwkundig tekenwerk in Autocad toeneemt. Het aanpassen van de pulldownmenu s van DeltaPi kan met VBA door een functie te maken die overbodige lagen gaat verwijderen en toevoegen. Hierbij moet er een interface (dialoog) komen met een aantal te kiezen configuraties. Bij een bepaalde keuze worden dan lagen uit de pulldown verwijderd en toegevoegd. Ook dit is een statische manier van werken want er wordt van een begin situatie uitgegaan en daarna worden er lagen verwijderd en toegevoegd. Wil men tussentijds wisselen van configuratie dan moet men Autocad met DeltaPi afsluiten en weer opstarten om de begin situatie weer te krijgen. Of het programma moet zorgen dat de beginsistuatie weer wordt neergezet voordat de andere configuratie geplaatst wordt. De beginsituatie is het menu wat DeltaPi bij de installatie plaatst. DeltaPi heeft een hoge frequentie van tussentijdse bugfixen. In een bugfix kunnen er ook aanpassingen zijn gedaan aan de pulldown menu s van de lagen. Mocht dit het geval zijn dan zal het programma dat ik maak de verkeerde lagen kunnen verwijderen. Dus voordat er een nieuwe versie geïnstalleerd wordt voor de gebruikers moet ik gaan testen of men het menu heeft aangepast. Tevens moet ik kijken of en welke lagen er toegevoegd zijn zodat ik de beslissing kan nemen of die lagen wel of niet opgenomen worden in de verschillende configuratie s. Beheerstechnisch is dit een arbeidsintensieve taak en daarom niet wenselijk. 17

20 Voordelen van optie 3: De DeltaPi menustructuur blijft gehandhaafd waardoor er voor de gebruiker in principe niets verandert. Nadelen van optie 3: Bij tussentijdse wijzigingen van DeltaPi moet er gekeken worden naar de aanpassingen die door DeltaPi-systems gedaan zijn mbt de lagen. Hierdoor zullen er aanpassingen gedaan moeten worden in het programma. Relafief veel regels code in VBA voor het verwijderen en toevoegen van de lagen. Optie 4: DeltaPi pulldown menu s vervangen door eigen samengestelde menu s. Door middel van een interface met verschillende configuraties de DeltaPi pulldownmenu s vervangen door eigen samengestelde pulldownmenu s. Ook deze optie heeft net als optie drie het voordeel dat de Deltapistructuur gehandhaafd blijft zodat er voor het uiterlijk naar de gebruiker niets verandert. Dit betekent wel dat ik moet gaan onderzoeken hoe de structuur van het DeltaPi menu gemaakt is. DeltaPi heeft standaard de mogelijkheid om van discipline te wijzigen van bijvoorbeeld Architectuur naar Constructie. Er worden dan geheel andere lagen getoond die dan door constructeurs gebruikt kunnen worden. Aangezien wij alleen met de discipline Architectuur werken, wordt deze optie niet gebruikt. Het grote voordeel van optie vier is dat je als bedrijf zelf in de hand hebt welke lagen er getoond gaan worden. De configuratie die ik ontvangen heb van de geselecteerde gebruikers dienen als goede leidraad voor de toe te passen configuratie. In die configuratie hebben zij aangegeven welke lagen wel en niet getoond moeten worden en niet te vergeten welke lagen zij daar nog bij zouden willen zien. Het voordeel met eigengemaakte menu s is dat als er een laag bij of af moet dat alleen één menu aangepast wordt en niet zoals in optie drie in de VBA code een aanpassing gedaan moet worden. Dit maakt het beheerstechnisch ook makkelijker want de aanpassing aan een menu kan ook gedaan worden door iemand die wel weet hoe menu s gemaakt worden en totaal geen VBA kennis hoeft te hebben. De optie heeft als nadeel dat de structuur van het programma goed beschreven moet zijn als er meerdere personen aanpassingen gaan doen. Het onderzoeken van de DeltaPi menu structuur met betrekking tot de werking van het schakelen van de disciplines is een éénmalige actie. 5.3 Conclusie Optie s Optie 1: Deze optie is eigenlijk geen optie want het is te afwachtend en DeltaPi heeft nog niet aangegeven wanneer zij dit gaan verwezenlijken in hun programma. Terwijl we bij Inbo willen dat dit op korte termijn gaat veranderen. Optie 2: Deze optie is te statisch omdat we snel willen wisselen tussen meerdere configuratie s. De optie is aardig als je alleen in een Autocad omgeving werkt waar je niet de beschikking hebt over zoiets als de pulldownmenu s van DeltaPi. Optie 3: Deze optie is relatief bewerkelijk gezien de hoeveelheid lagen die verwijderd en toegevoegd moet worden. Bij wijzigingen van DeltaPi moet je het menu van DeltaPi doorlopen om de verschillen boven tafel te krijgen, en deze in de VBA code verwerken. De herkenbaarheid van de pulldownmenu s is een pluspunt want deze verandert niet voor de gebruikers. Optie 4: Deze optie heeft als groot pluspunt dat je als bedrijf van het begin af aan zelf invloed hebt op de getoonde lagen en dat wijzigingen in Deltapi geen invloed hebben op het programma. De beheertechnisch kant van het programma geeft hogere mate van flexibiliteit doordat onderdelen door een niet VBA deskundige gedaan kunnen worden. Ook hier blijft de herkenbaarheid van de pulldownmenu s een pluspunt. Grote veranderingen in interface en werking van het programma wekken de grootste weerstand op bij gebruikers. Optie 4 is de optie die ik kies voor mijn programma: Laag Configuratie Module. 18

21 6.0 Laag configuratie module. Het programma dat ik ga maken heet Laag configuratie module. In het programma is het alleen mogelijk om keuze te maken tussen verschillende laag configuraties, te kiezen voor uitleg die ontsloten wordt door PDF bestanden en het vroegtijdig afsluiten van het programma zonder dat er iets verandert. Zoals al aangegeven in de beschrijving van optie vier moet er onderzocht worden hoe de pulldownmenustructuur van DeltaPi in elkaar steekt. 6.1 Onderzoek menustructuur DeltaPi. DeltaPi heeft de volgende pulldown menu s: Na het pulldown menu Groepen staan de Autocad menu s File, Format, Tools, Window, Help en Express. In het menu Algemeen staan algemene lagen die in elk project nodig zijn zoals hulplagen, stempel, stramien, renvooi etc. Naast lagen staan er in dit menu ook nog functies voor het schakelen van disciplines en de status van lagen. In het Pulldownmenu Ontwerp staan Algemene Bouwdeel lagen als onderbouw, bovenbouw, gebouwafbouw etc. De pulldownmenu s A10-lagen, A20-lagen, A30-lagen en A40-lagen zijn materiaal lagen en het voorbeeld hieronder laat zien dat er veel keuze mogelijkheden zijn. De Pulldownmenu Lagencomm en groepen zijn menu s waarmee men lagen kan schakelen in hun verschijningsvorm zoals Aan, Uit, Bevroren, Ontdooit, Beveiligd en Onbeveiligd. Menustructuur DeltaPi. De pulldown menu s Algemeen en Ontwerp zitten in het DPI170.Cui bestand. Dit bestand is het Basismenu van DeltaPi en daar zitten niet alleen pulldownmenu s in maar alle toolbars, functies etc. De pulldownmenu s voor de A lagen (discipline architectuur) zitten in een partieelmenu A.Cui bestand. Voor de overige disciplines zijn verschillende cui bestanden aanwezig. Van DeltaPi staat er niets in het Algemene Acad.Cui bestand. Met het schakelen van de Disciplines treedt het volgende op: De beginstand is Architectuur en men schakelt naar bijvoorbeeld Constructie. De A10-lagen t/m A40-lagen worden vervangen door K10-lagen t/m K40-lagen met daarin specifieke constructieve lagen. De lagen in de Pulldown menu Algemeen en Ontwerp beginnen niet meer met een A maar met een K. Op de achtergrond is het A.cui menu ontladen en het K.cui bestand geladen. De verandering in het pulldown menu Algemeen en Ontwerp wordt een nivo dieper geregeld in het programma bestand (ARX) van DeltaPi wat in C++ geprogrammeerd is. Als je geen C++ voor handen hebt kan je er niet bij komen. Tevens is ook het programma beveiligd omdat dat het hart is van programma DeltaPi. 19

CAD Standaard Plottool Gebruikershandleiding

CAD Standaard Plottool Gebruikershandleiding CAD Standaard Plottool Gebruikershandleiding Januari 2006 Versie 3.02 Inhoudsopgave............................................................................................. Inhoudsopgave 2 1 CAD Standard

Nadere informatie

Tips & Trucs ArchiCAD : Instellingen Kozijnstaat wijzigen (NL+)

Tips & Trucs ArchiCAD : Instellingen Kozijnstaat wijzigen (NL+) Tips & Trucs ArchiCAD 13 044: Instellingen Kozijnstaat wijzigen (NL+) Met ArchiCAD kunt u een volledig geautomatiseerde kozijnstaat maken, die naar eigen wens aanpasbaar is. Vanuit het model worden alle

Nadere informatie

1. Inleiding. 1. Inleiding... 1. 1.1. Installatieprocedure...2. 1.1.1. De installatie van LisCAD 5.0... 3. 1.2. Licentieprocedure...

1. Inleiding. 1. Inleiding... 1. 1.1. Installatieprocedure...2. 1.1.1. De installatie van LisCAD 5.0... 3. 1.2. Licentieprocedure... 1. Inleiding... 1 1.1. Installatieprocedure...2 1.1.1. De installatie van LisCAD 5.0... 3 1.2. Licentieprocedure...8 1.2.1. Introductie... 8 1.2.2. Evaluatielicenties... 8 1.2.3. Het bestellen van een

Nadere informatie

StabiCAD V Veiligheid

StabiCAD V Veiligheid StabiCAD V Veiligheid Inhoudsopgave 1. Werken met StabiCAD V Veiligheid... 3 1.1. Inleiding................................................... 3 1.2. Bouwkundige plattegrond.....................................

Nadere informatie

CAD Standaard Plottool Installatiehandleiding

CAD Standaard Plottool Installatiehandleiding CAD Standaard Plottool Installatiehandleiding Januari 2006 Versie 3.02 Installatiehandleiding CAD Standaard Plottool 1 Inhoudsopgave.............................................................................................

Nadere informatie

Elektronisch factureren

Elektronisch factureren Elektronisch factureren Inleiding Elektronisch Factureren in RADAR is mogelijk vanaf versie 4.0. Deze module wordt niet standaard meegeleverd met de RADAR Update maar is te bestellen via de afdeling verkoop

Nadere informatie

Net2 kaarten bedrukken

Net2 kaarten bedrukken kaarten bedrukken kaarten bedrukken - Welke methode? Er bevinden zich twee pakketen om kaarten te bedrukken in de software. Een basis vast formaat dat al aanwezig is in de software sinds 2003 (V3.16) en

Nadere informatie

Stappenplan. U (ver)bouwd uw huis niet zomaar. U wilt dat uw huis mooier wordt en beter bij u past. Daar heeft u ongetwijfeld al ideeën over.

Stappenplan. U (ver)bouwd uw huis niet zomaar. U wilt dat uw huis mooier wordt en beter bij u past. Daar heeft u ongetwijfeld al ideeën over. Introductie U (ver)bouwd uw huis niet zomaar. U wilt dat uw huis mooier wordt en beter bij u past. Daar heeft u ongetwijfeld al ideeën over. Het idee omzetten in werkelijkheid is voor velen een grote stap.

Nadere informatie

Plotten & Printen met Autocad:

Plotten & Printen met Autocad: Plotten & Printen met Autocad: 1. Plotten vanuit AutoCAD naar PDF - DWG To PDF.PC3 - A4 2. Een PDF uitprinten op A4 3. Batch-plotten in AutoCAD op A4 of A3 4. Plotten vanuit AutoCAD naar PDF - DWG To PDF.PC3

Nadere informatie

Overige transacties 1 (Excel2007 en 2010)

Overige transacties 1 (Excel2007 en 2010) Handleiding meldprogramma Ongebruikelijke Transactie Overige transacties 1 (Excel2007 en 2010) 1 Voor het melden van een transactie anders dan een girale overboeking of een money transfer, kunt u deze

Nadere informatie

Tool Calculeren voor Bouwkosten.nl en BeheerEnOnderhoudkosten.nl Handleiding

Tool Calculeren voor Bouwkosten.nl en BeheerEnOnderhoudkosten.nl Handleiding voor Bouwkosten.nl en BeheerEnOnderhoudkosten.nl V2011.03.1 Tool Calculeren Voor Bouwkosten.nl en BeheerEnOnderhoudkosten.nl Een uitgave van Sdu Uitgevers bv Uitgever Adres Abonnement Klantenservice Algemene

Nadere informatie

Tool Calculeren Handleiding

Tool Calculeren Handleiding V1.1 Tool Calculeren Een uitgave van Reed Business bv Helpdesk Uitgever Adres Abonnement Klantenservice 0900-235 63 98 ( 0,45 per minuut) technische.helpdesk@reedbusiness.nl Louise Bos Hanzestraat 1, 7006

Nadere informatie

OFFICE 365. Start Handleiding Medewerkers

OFFICE 365. Start Handleiding Medewerkers OFFICE 365 Start Handleiding Medewerkers Meer info: Naast deze handleiding is er zeer veel informatie reeds voorhanden op het internet of door op het vraagteken te klikken in de Office 365 omgeving. Ook

Nadere informatie

Net2 kaarten bedrukken

Net2 kaarten bedrukken kaarten bedrukken kaarten bedrukken - Welke methode? Er bevinden zich twee pakketen om kaarten te bedrukken in de software. Een basis vast formaat dat al aanwezig is in de software sinds 2003 (V3.16) en

Nadere informatie

Building Information Modeling Informatie in een digitaal prototype van het ontwerp kostenmanagement bbn adviseurs juni 2013

Building Information Modeling Informatie in een digitaal prototype van het ontwerp kostenmanagement bbn adviseurs juni 2013 Building Information Modeling Informatie in een digitaal prototype van het ontwerp kostenmanagement bbn adviseurs juni 2013 bron: Ector Hoogstad Architecten BIM BIM is een term die in het vakgebied bouw

Nadere informatie

Tekenen met Floorplanner

Tekenen met Floorplanner Overzicht Het scherm 1. Zoom 2. Opslaan 3. Verdieping tab 4. Undo / Redo 5. Constructiemenu 6. Bibliotheek 7. Tekenvlak Eigenschappenmenu s De plattegrond wordt opgebouw uit verschillende elementen: ruimtes,

Nadere informatie

Ontwikkeld in opdracht van de Stichting Geïntegreerd Bouwen door CAData systems te Gorinchem.

Ontwikkeld in opdracht van de Stichting Geïntegreerd Bouwen door CAData systems te Gorinchem. GB CAD afsprakenstelsel 4.0 Ontwikkeld in opdracht van de Stichting Geïntegreerd Bouwen door CAData systems te Gorinchem. Distributie en beheer Stichting STABU Postbus 36 6710 BA Ede Telefoon: 0318-633026

Nadere informatie

Algemeen. Beschrijving LA5 Systeembeheer. Administratieve applicaties voor tankstation en oliehandel. versie 5.2

Algemeen. Beschrijving LA5 Systeembeheer. Administratieve applicaties voor tankstation en oliehandel. versie 5.2 versie 5.2 Administratieve applicaties voor tankstation en oliehandel 1 Inleiding 2 Eerste keer opstarten 3 Beheren administraties 4 Kopieren rechten 1 6 Beheren groepen 7 Beheren gebruikers 10 Gebruikersrechten

Nadere informatie

Midi PDF Bladmuziek lezer

Midi PDF Bladmuziek lezer Inleiding. Ruim 20 ordners aan bladmuziek, meeste daarvan uitgeprint van een PDF. Even snel een nummer opzoeken wil dan ook niet, terwijl ik alles wel op alfabetische volgorde heb. Dat was het niet helemaal

Nadere informatie

Afdrukken van AutoCad-tekeningen

Afdrukken van AutoCad-tekeningen Harm Lubbers Afdrukken van AutoCad-tekeningen februari-2013 Het afdrukken van een AutoCad tekening heeft wat aandacht nodig om onder controle te krijgen. harm.lubbers@ahk.nl Introductie In AutoCad worden

Nadere informatie

Elbo Technology BV Versie 1.1 Juni 2012. Gebruikershandleiding PassanSoft

Elbo Technology BV Versie 1.1 Juni 2012. Gebruikershandleiding PassanSoft Versie 1.1 Juni 2012 Gebruikershandleiding PassanSoft Versie 1.1 Juni 2012 2 Inhoud: Opstart scherm PassanSoft... 1 Het hoofdmenu van PassanSoft wordt geopend... 4 Verklaring extra knoppen weergegeven

Nadere informatie

Met deze module heeft u de mogelijkheid om gemakkelijk, snel en efficiënt uw documenten als naslag in Unit 4 Multivers te koppelen.

Met deze module heeft u de mogelijkheid om gemakkelijk, snel en efficiënt uw documenten als naslag in Unit 4 Multivers te koppelen. Handleiding Office+ Introductie Met de module Office+ gaat een lang gekoesterde wens voor vele gebruikers van Unit 4 Multivers in vervulling: eenvoudig koppelen van documenten in relatiebeheer of documentmanagement

Nadere informatie

Selenium IDE Webdriver. Introductie

Selenium IDE Webdriver. Introductie Selenium IDE Webdriver Het Wielsem 10, 5231 BW s- Hertogenbosch, telefoon 073-6409311 e- mail info@testwork.nl internet http://www.testwork.nl 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave... 2 2 Selenium IDE... 3 3

Nadere informatie

Tool Calculeren. Handleiding

Tool Calculeren. Handleiding Tool Calculeren Een uitgave van Reed Business bv Helpdesk Uitgever Adres Abonnement Klantenservice 0900-235 63 98 ( 0,45 per minuut) technische.helpdesk@reedbusiness.nl M.M.M. Gianotten Hanzestraat 1,

Nadere informatie

Met deze module heeft u de mogelijkheid om gemakkelijk, snel en efficiënt uw documenten als naslag in Unit 4 Multivers te koppelen.

Met deze module heeft u de mogelijkheid om gemakkelijk, snel en efficiënt uw documenten als naslag in Unit 4 Multivers te koppelen. Handleiding Scan+ Introductie Met Scan+ gaat een lang gekoesterde wens voor vele gebruikers van Unit 4 Multivers in vervulling: eenvoudig koppelen van documenten in relatiebeheer of documentmanagement

Nadere informatie

Overige transacties 1 (Excel 2002 en 2003)

Overige transacties 1 (Excel 2002 en 2003) Handleiding Meldprogramma Ongebruikelijke Transactie Overige transacties 1 (Excel 2002 en 2003) 1 Transactiesoort is noch een Money Transfer, noch een girale overboeking Inleiding Vanaf mei 2011 werkt

Nadere informatie

TOOL MJOB HANDLEIDING

TOOL MJOB HANDLEIDING TOOL MJOB HANDLEIDING Tool MJOB Handleiding Tool MJOB Een uitgave van Sdu Uitgevers bv Uitgever Adres Abonnement Klantenservice Algemene voorwaarden René Tijssen Postbus 20014, 2500 EA Den Haag Abonnementen

Nadere informatie

Factsheet FM Maps. Grip op dynamisch huisvesting management

Factsheet FM Maps. Grip op dynamisch huisvesting management Factsheet FM Maps Grip op dynamisch huisvesting management Neemt de dynamiek rondom ruimtebeheer en gebouwbeheer continu toe? Zijn verhuizingen en andere gebouwgerelateerde veranderingen bij u aan de orde

Nadere informatie

Table of contents 2 / 15

Table of contents 2 / 15 Office+ 1 / 15 Table of contents Introductie... 3 Installatie... 4 Installatie... 4 Licentie... 7 Werken met Office+... 8 Instellingen... 8 Office+ i.c.m. module Relatiebeheer... 9 Office+ i.c.m. module

Nadere informatie

Op basis van klanten-,product-,barcodegegevens wordt automatisch een barcode document aangemaakt

Op basis van klanten-,product-,barcodegegevens wordt automatisch een barcode document aangemaakt Op basis van klanten-,product-,barcodegegevens wordt automatisch een barcode document aangemaakt Pagina 1 van 56 Inhoud van deze help 1. Algemeen 1.1 Inhoud van deze box. 1.2 Minimum systeemvereisten 2.

Nadere informatie

Tool Calculeren voor GWWkosten.nl. Handleiding

Tool Calculeren voor GWWkosten.nl. Handleiding voor GWWkosten.nl Tool Calculeren Een uitgave van Reed Business bv Helpdesk Uitgever Adres Abonnement Klantenservice 0900-235 63 98 ( 0,45 per minuut) technische.helpdesk@reedbusiness.nl M.M.M. Gianotten

Nadere informatie

AN1034-NL Net2 kaarten bedrukken

AN1034-NL Net2 kaarten bedrukken n A kaarten bedrukken - Welke methode? 26/11/2007 Er bevinden zich twee pakketen om kaarten te bedrukken in de software. Een basis vast formaat dat al aanwezig is in de software sinds 2003 (V3.16) en een

Nadere informatie

Er wordt door veel mensen opgezien tegen de overstap

Er wordt door veel mensen opgezien tegen de overstap With a little Help from Wennen aan Office 2010 John Spronk Er wordt door veel mensen opgezien tegen de overstap naar Office 2010 omdat het er zo anders uitziet dan het vertrouwde Office 97. Degenen die

Nadere informatie

Het Digitale Huis. Samenwerkende software voor de bouw

Het Digitale Huis. Samenwerkende software voor de bouw Het Digitale Huis Samenwerkende software voor de bouw Het Digitale Huis is het eerste en grootste BIM-software project in Nederland. Uniforme Bouwdeelbibliotheek Het is bovendien het enige project dat

Nadere informatie

Handleiding Merge items

Handleiding Merge items Handleiding Merge items Copyright, Connexys Versie 3.2.0.1-30 september 2013 Niets uit dit document mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of

Nadere informatie

Symbol for Windows BlissEditor

Symbol for Windows BlissEditor Handicom Symbol for Windows BlissEditor ( Versie 4 ) Handicom, 2006, Nederland Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Schermopbouw van de Bliss Editor...3 2.1 Werkbalk... 3 2.2 Matrix... 4 2.3 Palet met basisvormen,

Nadere informatie

Technische documentatie Klankie 2010 voor systeembeheerders/installateurs

Technische documentatie Klankie 2010 voor systeembeheerders/installateurs Technische documentatie Klankie 2010 voor systeembeheerders/installateurs Van harte gefeliciteerd met uw aankoop van Klankie 2010, de netwerkversie. Deze documentatie is bedoeld voor degene die de netwerkinstallatie

Nadere informatie

Handleiding meldprogramma. Ongebruikelijke Transactie. Money Transfer(Excel2007 en 2010)

Handleiding meldprogramma. Ongebruikelijke Transactie. Money Transfer(Excel2007 en 2010) Handleiding meldprogramma Ongebruikelijke Transactie Money Transfer(Excel2007 en 2010) Inleiding Vanaf april 2011 werkt de FIU-Nederland met een nieuw systeem voor het verzamelen, verwerken en analyseren

Nadere informatie

Handleiding Certificaat RDW

Handleiding Certificaat RDW Handleiding Certificaat RDW Versie: 9.0 Versiedatum: 13 maart 2014 Beheerder: RDW Veendam - R&I-OP-E&T 3 B 0921m Wijzigingen ten opzichte van de vorige versie: - url vermelding naar bestandsuitwisseling

Nadere informatie

Quick start handleiding versie 1.0

Quick start handleiding versie 1.0 Quick start handleiding versie.0 Inleiding Beste gebruiker, Via dit document lopen we door de basis onderdelen van je eigen Mijn Kroost control panel. Dit control panel vormt de basis voor het gebruik

Nadere informatie

Cursus Onderwijs en ICT. digitaal leermateriaal maken

Cursus Onderwijs en ICT. digitaal leermateriaal maken Cursus Onderwijs en ICT Jaargang 1, deel 10 (versie 1.0 NL 19-5-2010) digitaal leermateriaal maken door Serge de Beer Inleiding Tot nu toe hebben we in deze cursus al een aantal mogelijkheden gezien voor

Nadere informatie

ZEKER WETEN-tool MJO-begroting Een uitgave van Reed Business bv

ZEKER WETEN-tool MJO-begroting Een uitgave van Reed Business bv ZEKER WETEN-tool MJO-begroting Een uitgave van Reed Business bv Helpdesk Uitgever Adres Abonnement Klantenservice 0900-235 63 98 ( 0,45 per minuut) technische.helpdesk@reedbusiness.nl M.M.M. Gianotten

Nadere informatie

Handleiding Migratie. Bronboek Professional

Handleiding Migratie. Bronboek Professional Handleiding Migratie Bronboek Professional Laatste wijziging: 25/02/2015 Inhoudsopgave Controles en acties vooraf pag. 1 Installatie en configuratie Microsoft SQL met de Bronboek Helpdesk Tool pag. 3 Migratie

Nadere informatie

Quick start OASE voor docenten en medewerkers

Quick start OASE voor docenten en medewerkers Onderwijs en Studenten Service Centrum Den Dolech 2, 5612 AZ Eindhoven Postbus 513, 5600 MB Eindhoven www.tue.nl Datum 4 juli 2011 Versie 1.2 Quick start OASE voor docenten en medewerkers De digitale leer-

Nadere informatie

Update documentatie. KraamZorgCompleet versie 4.0. KraamzorgCompleet versie 4.0

Update documentatie. KraamZorgCompleet versie 4.0. KraamzorgCompleet versie 4.0 Update documentatie KraamZorgCompleet versie 4.0 KraamzorgCompleet versie 4.0 Inhoudsopgave Update documentatie versie 4.0 Hoofdstuk 1 Declareren partusassistentie...1 1.1 Declareren partusassistentie

Nadere informatie

13. Symbool-, Lijnstijlbibliotheek (Resource Editor)... 1

13. Symbool-, Lijnstijlbibliotheek (Resource Editor)... 1 13. Symbool-, Lijnstijlbibliotheek 13. Symbool-, Lijnstijlbibliotheek (Resource Editor)... 1 13.1. Inleiding...1 13.2. Icoonomschrijving...2 13.3. Menu Bestand...3 13.3.1. Nieuwe Bibliotheek maken... 3

Nadere informatie

15 July 2014. Betaalopdrachten web applicatie gebruikers handleiding

15 July 2014. Betaalopdrachten web applicatie gebruikers handleiding Betaalopdrachten web applicatie gebruikers handleiding 1 Overzicht Steeds vaker komen we de term web applicatie tegen bij software ontwikkeling. Een web applicatie is een programma dat online op een webserver

Nadere informatie

BASIS AFSPRAKEN AANLEVEREN TEKENWERK GEMEENTE ETTEN-LEUR Afdeling Beheer en Realisatie

BASIS AFSPRAKEN AANLEVEREN TEKENWERK GEMEENTE ETTEN-LEUR Afdeling Beheer en Realisatie BASIS AFSPRAKEN AANLEVEREN TEKENWERK GEMEENTE ETTEN-LEUR Afdeling Beheer en Realisatie d.d. 10-02-2008 opgemaakt door: O & K Bouwkundig Tekenbureau Etten-Leur INHOUDSOPGAVE 0.0 ALGEMEEN blz. 3 1.0 BASIS

Nadere informatie

EUROFACE Financial Services B.V. - PEOPLE IN SOFTWARE - HDN in Finix

EUROFACE Financial Services B.V. - PEOPLE IN SOFTWARE - HDN in Finix HDN in Finix Datum : 1 Juli 2011 Versie : 2.0 Printdatum: 1-7-2011 10:45 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 : Inleiding... 3 Hoofdstuk 2 : Starten met HDN binnen Finix... 3 2. 1. Invullen HDN gegevens binnen Finix...

Nadere informatie

1. Werken met StabiCAD V Sparingen... 3. 1.1. Inleiding... 3 1.2. Bouwkundige plattegrond... 3 1.3. Verwante modules... 3

1. Werken met StabiCAD V Sparingen... 3. 1.1. Inleiding... 3 1.2. Bouwkundige plattegrond... 3 1.3. Verwante modules... 3 StabiCAD V Sparingen Inhoudsopgave 1. Werken met StabiCAD V Sparingen... 3 1.1. Inleiding................................................... 3 1.2. Bouwkundige plattegrond.....................................

Nadere informatie

Inhoud. Endnote X7 Handleiding Mediacentrum maart 2015 Page 2

Inhoud. Endnote X7 Handleiding Mediacentrum maart 2015 Page 2 Inhoud Over Endnote... 3 Endnote installeren... 4 Een library aanmaken... 5 Voordat je begint!... 6 Tussenvoegsels in namen... 6 Referenties invoegen in een Worddocument/Cite while you write... 7 Handmatig

Nadere informatie

GEBRUIKERSHANDLEIDING MAAKJETRAINING.NL 1

GEBRUIKERSHANDLEIDING MAAKJETRAINING.NL 1 GEBRUIKERSHANDLEIDING MAAKJETRAINING.NL 1 INHOUD 1 Inleiding 3 1.1 De drie categorieën 3 2 Inloggen op MaakJeTraining 4 2.1 Registreren op MaakJeTraining 4 2.2 Inloggen met account 5 2.3 Veranderingen

Nadere informatie

Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt

Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt Aannemers Architectenbureaus Ingenieurs- en Adviesbureaus Installateurs

Nadere informatie

Handleiding Mplus Touch Screen Kassa. Module T1101 - Uurregistratie

Handleiding Mplus Touch Screen Kassa. Module T1101 - Uurregistratie Handleiding Mplus Touch Screen Kassa Module T1101 - Uurregistratie www.bolt.nl/afrekenen Inhoudsopgave 1 Module uitleg...3 1.1Doel...3 2 Module configuratie...4 3 Module uitleg...5 3.1Tijd registratie

Nadere informatie

Upgrade naar People Inc 3.5.0

Upgrade naar People Inc 3.5.0 I Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 1 1.1 Installeren... van de upgrade 2 1.2 Uitvoeren... van de upgrade 5 1.3 Installatie... Applicatie Server 9 1.4 Installatie... Gebruikers programma's 15 1.5 Afronding...

Nadere informatie

AFSTUDEER OPDRACHT HBO-OPLEIDING ACE-MANAGER C.G. Vrijhoeven (Begeleider R.Boeklagen) TEC - Nijmegen

AFSTUDEER OPDRACHT HBO-OPLEIDING ACE-MANAGER C.G. Vrijhoeven (Begeleider R.Boeklagen) TEC - Nijmegen AFSTUDEER OPDRACHT HBO-OPLEIDING ACE-MANAGER C.G. Vrijhoeven (Begeleider R.Boeklagen) TEC - Nijmegen OP EEN SIMPELE MANIER MATERIALEN TELLEN IN AUTOCAD Voorwoord Ik ben C.G.Vrijhoeven en heb deze afstudeeropdracht-presentatie

Nadere informatie

Cursus RegCleaner 4.3.0.780 <freeware>

Cursus RegCleaner 4.3.0.780 <freeware> Cursus RegCleaner 4.3.0.780 Gebruik voor eigen risico. A.J. van Hummel Maak je Register schoon! RegCleaner is dus een programma dat je Windows-register helpt te onderhouden. Na een paar maanden

Nadere informatie

DE IDENTITEITSKAART EN MICROSOFT OFFICE

DE IDENTITEITSKAART EN MICROSOFT OFFICE DE IDENTITEITSKAART EN MICROSOFT OFFICE Deze handleiding is bedoeld voor iedereen die met een elektronische identiteitskaart documenten van Microsoft Office wil ondertekenen. In deze handleiding leggen

Nadere informatie

ERVARING 3 jaar Ingenieursbureau Evers & Partners 1990-1993. 3 jaar 2 Architectenbureaus in Noordwijk 1994-1997

ERVARING 3 jaar Ingenieursbureau Evers & Partners 1990-1993. 3 jaar 2 Architectenbureaus in Noordwijk 1994-1997 ERVARING 3 jaar Ingenieursbureau Evers & Partners 1990-1993 1 e tekenaar, projectleider: Cursus(sen) AutoCAD, diverse m.b.t. intern management, middenkader. Divers bouwkundig werk in de utiliteit. Enige

Nadere informatie

Uw procesregiseur. Expertise in het bouwtraject. Sterk in verbinden. Dat is Adams Bouwadviesbureau. Al meer dan 15 jaar een

Uw procesregiseur. Expertise in het bouwtraject. Sterk in verbinden. Dat is Adams Bouwadviesbureau. Al meer dan 15 jaar een sterk in verbinden Sterk in verbinden. Dat is Adams Bouwadviesbureau. Al meer dan 15 jaar een toonaangevend ingenieursbureau. Gespecialiseerd in duurzaam en constructief bouwadvies voor woningbouw en utiliteitsbouw.

Nadere informatie

Tips & Trucs ARCHICAD 117: Programma van Eisen add-on voor KeyMembers

Tips & Trucs ARCHICAD 117: Programma van Eisen add-on voor KeyMembers Tips & Trucs ARCHICAD 117: Programma van Eisen add-on voor KeyMembers Met de Programma van Eisen add-on kan eenvoudig een programma van eisen worden ingelezen vanuit een excel bestand, waarbij snel zones

Nadere informatie

Installatiehandleiding. Facto minifmis

Installatiehandleiding. Facto minifmis Installatiehandleiding Facto minifmis 1. Installatie Facto MiniFMIS 1.1 Achtergrond Facto MiniFMIS biedt facilitaire organisaties een eenvoudige en gebruikersvriendelijke hulpmiddel bij het uitvoeren van

Nadere informatie

Snel op weg met de PepperPlayer.

Snel op weg met de PepperPlayer. Snel op weg met de PepperPlayer. Dit is een korte leidraad voor de installatie van de PepperPlayer. Hierin wordt zo simpel mogelijk beschreven hoe u de PepperPlayer kunt instaleren. Kijk voor uitgebreide

Nadere informatie

AAN DE SLAG SYMWRITER INSTALLEREN. Aan de slag met Communicate Symwriter. www.leerhulpmiddelen.nl

AAN DE SLAG SYMWRITER INSTALLEREN. Aan de slag met Communicate Symwriter. www.leerhulpmiddelen.nl AAN DE SLAG AAN DE SLAG Aan de slag met Communicate Symwriter Symwriter, schrijven met symbolen, is een eenvoudige tekstverwerker, voor kinderen die beginnen met leren lezen en schrijven. De symbolen verschijnen

Nadere informatie

Hoe download en installeer ik de software 15.2? Lees voordat u begint dit document volledig door en sluit alle programma s af.

Hoe download en installeer ik de software 15.2? Lees voordat u begint dit document volledig door en sluit alle programma s af. Hoe download en installeer ik de software 15.2? Lees voordat u begint dit document volledig door en sluit alle programma s af. Let op! Als u nog offertes hebt opgeslagen in CBS 14.2, kunt u deze alleen

Nadere informatie

Werken zonder zorgen met uw ICT bij u op locatie

Werken zonder zorgen met uw ICT bij u op locatie Werken zonder zorgen met uw ICT bij u op locatie Naast de mogelijkheden om uw programmatuur en gegevens bij Drie-O via Evy 2.0 in de cloud te hosten hebt u ook de mogelijkheid om uw ICT omgeving bij u

Nadere informatie

Inhoud. MySite Handleiding 1

Inhoud. MySite Handleiding 1 Inhoud Een module bewerken: Een module toevoegen...2 Een module kopiëren...4 Een module verplaatsen...5 Een module verbergen...6 Een module verwijderen...6 Openingsuren wijzigen...7 Een pagina bewerken:

Nadere informatie

Handleiding voor de applicatiebeheerder van Business Assistent

Handleiding voor de applicatiebeheerder van Business Assistent Handleiding voor de applicatiebeheerder van Business Assistent Wijzigingsgeschiedenis Versie Datum Omschrijving Status 0.1 02-10-2014 Eerste opzet van het installatie Concept document. 0.2 14-10-2014 Lezerscorrectie

Nadere informatie

De stappenhandleiding is in hoofdstappen verdeeld, de volgende stappen zullen aan bod komen:

De stappenhandleiding is in hoofdstappen verdeeld, de volgende stappen zullen aan bod komen: VOORWOORD In deze handleiding wordt de module Vacature van OnderneemOnline stap voor stap uitgelegd. In de inhoudsopgave vindt u exact terug hoe u de module Vacature kunt beheren. De stappenhandleiding

Nadere informatie

Nieuw of gewijzigd in NextGen 3.40 en ALFA

Nieuw of gewijzigd in NextGen 3.40 en ALFA Nieuw of gewijzigd in NextGen 3.40 en ALFA 2000 2.90 AutoCAD 2009... 2 Systeemeisen ALFA NextGen... 2 Workspaces... 3 ALFA Classic... 3 Alfa Ribbon 2D (alleen voor 3.4)... 3 Alfa Ribbon 3D (alleen voor

Nadere informatie

Normen revisie tekeningen Openbare verlichting

Normen revisie tekeningen Openbare verlichting Gemeente Leiden Ingenieursbureau Normen revisie tekeningen Openbare verlichting Versie 1.4 Status Definitief Bestandsnaam Normen revisietekeningen OV_1.4.doc 1 Inleiding Voor het beheer van de openbare

Nadere informatie

Stap 5. Koppel vervolgens de Stages aan de AIOS op het blad AIOS Stageplaats (figuur 5). Nu kunnen de Stage specifieke afspraken aangemaakt worden.

Stap 5. Koppel vervolgens de Stages aan de AIOS op het blad AIOS Stageplaats (figuur 5). Nu kunnen de Stage specifieke afspraken aangemaakt worden. Met de Excelapplicatie Opleidingskalender kunt u afspraken in het kader van de opleiding met AIOS per Ziekenhuis/Opleiding per specialisme plannen en beheren. Introductie Deze Excelapplicatie is gemaakt

Nadere informatie

Ontwikkeld in opdracht van de Stichting Geïntegreerd Bouwen door CAData systems te Gorinchem.

Ontwikkeld in opdracht van de Stichting Geïntegreerd Bouwen door CAData systems te Gorinchem. GB CAD afsprakenstelsel 4.0 Ontwikkeld in opdracht van de Stichting Geïntegreerd Bouwen door CAData systems te Gorinchem. Distributie en beheer Stichting STABU Postbus 36 6710 BA Ede Telefoon: 0318-633026

Nadere informatie

Handleiding meldprogramma. Ongebruikelijke Transactie. Girale Overboeking (Excel2007 en 2010)

Handleiding meldprogramma. Ongebruikelijke Transactie. Girale Overboeking (Excel2007 en 2010) Handleiding meldprogramma Ongebruikelijke Transactie Girale Overboeking (Excel2007 en 2010) Inleiding Vanaf mei 2011 werkt de FIU-Nederland met een nieuw systeem voor het verzamelen, verwerken en analyseren

Nadere informatie

1 Inleiding. 3 Handmatig... invoeren zaken basis 4 Verwerken... zaken 5 Afhandelen... van zaken. 7 Uitgebreidere... zaak opties

1 Inleiding. 3 Handmatig... invoeren zaken basis 4 Verwerken... zaken 5 Afhandelen... van zaken. 7 Uitgebreidere... zaak opties 2 Supportdesk Pro Introductie Inhoudsopgave I Supportdesk Pro 3 1 Inleiding... 3 2 Werkwijze... 3 II Zaken 4 1 Introductie... 4 2 Zaken beheren... 4 3 Handmatig... invoeren zaken basis 4 4 Verwerken...

Nadere informatie

Rodin installatiehandleiding (vanaf versie 2.1.xxx.x)

Rodin installatiehandleiding (vanaf versie 2.1.xxx.x) Rodin installatiehandleiding (vanaf versie 2.1.xxx.x) Introductie De Rodin applicatie bestaat uit een programma en een database. Het programma zal altijd lokaal op uw computer worden geïnstalleerd, terwijl

Nadere informatie

ORGANISATIE VAN DE TEKENING

ORGANISATIE VAN DE TEKENING ORGANISATIE VAN DE TEKENING In dit hoofdstuk behandelen we de belangrijkste instellingen die we maken om een bestand op een handige in te stellen. Naamgeving van je bestand Geef je tekenbestand een logische

Nadere informatie

Inhoudsopgave V1.02 2

Inhoudsopgave V1.02 2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Beginnen met InterWord.... 3 Navigatiemenu.... 4 Hoofdmenu aanmaken.... 4 Submenu aanmaken.... 4 Hoofd- en submenu s verwijderen.... 4 Hoofd- en submenu s aan of uit te

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Revit Architecture 2013 Basis Training

Inhoudsopgave. Revit Architecture 2013 Basis Training Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 5 Na deze cursus kunt u... 5 De cursus is bestemd voor de personen die nog niet met Revit Architecture gewerkt hebben... 5 Hoofdstuk 1: Revit Architecture

Nadere informatie

Advies - Algemeen concept_software

Advies - Algemeen concept_software Met de invoering van de WFT is het advies van met name complexe producten niet meer hetzelfde. Aan de ene kant stelt de WFT dat het noodzakelijk is dat de adviseur een klantprofiel opstelt. Maar aan de

Nadere informatie

Toetsen in Blackboard

Toetsen in Blackboard Toetsen in Blackboard Met de tool Test kun je toetsvragen maken en afnemen. In dit document wordt uitgelegd 1. Hoe een toets gemaakt kan worden. 2. Hoe een toets bewerkt kan worden. 3. Hoe een toets beschikbaar

Nadere informatie

1. Installeren Update 2.4.7

1. Installeren Update 2.4.7 1. Installeren Update 2.4.7 De update kan rechtstreeks geïnstalleerd worden vanaf internet. U moet altijd wel MeaFinance afsluiten alvorens de update te draaien Let op: maak voordat u de update uitvoert

Nadere informatie

De Kleine WordPress Handleiding

De Kleine WordPress Handleiding Introductie Dit is geen uitgebreide handleiding om een WordPress website of blog mee te bouwen. Het is ook geen overzicht van alle aspecten die een WordPress website zo bijzonder maken en geen verhandeling

Nadere informatie

MEEST GESTELDE VRAGEN

MEEST GESTELDE VRAGEN MEEST GESTELDE VRAGEN MC Start software Versie 13.0 Juni 2019 Kantoor MOUS Software B.V. Postbus 42 7040 AA s-heerenberg Tel: 0314 665385 www.moussoftware.com Meest Gestelde Vragen 2 Inhoudsopgave Meest

Nadere informatie

November 2004 versie 1.0

November 2004 versie 1.0 November 2004 versie 1.0 Vooraf» De handleiding kan een nuttig hulpmiddel zijn bij eventuele vragen of problemen. Voor een eerste introductie verwijzen we u naar de basishandleiding van de digitale Milieutafel.»

Nadere informatie

iphone app - Rapporten

iphone app - Rapporten iphone app - Rapporten Rapporten - iphone App Net2 AN1114-NL Deze Paxton applicatie is gratis verkrijgbaar in de App Store. Deze applicatie is ontwikkeld om gebruikt te worden op elk ios apparaat versie

Nadere informatie

Cursus Onderwijs en ICT. bloggen met Wordpress

Cursus Onderwijs en ICT. bloggen met Wordpress Cursus Onderwijs en ICT Deel 21 (versie 1.0 NL 27-04-2011) bloggen met Wordpress door Serge de Beer Inleiding Zelf ben ik niet zo n blogger. Niet dat ik het niet heb geprobeerd trouwens. Al regelmatig

Nadere informatie

In dit document wordt uitleg gegeven over de inrichting van formulieren binnen Trajectplanner voor

In dit document wordt uitleg gegeven over de inrichting van formulieren binnen Trajectplanner voor Formulieren In dit document wordt uitleg gegeven over de inrichting van formulieren binnen Trajectplanner voor de Functioneel beheerder. Ter verduidelijking zijn op relevante onderdelen eveneens schermvoorbeelden

Nadere informatie

Inmeting en Opname. Voorlopig Ontwerp& Definitief Ontwerp. (Bouw)vergunning aanvraag. 2D, 3D en BIM tekenwerk. Maatvoering.

Inmeting en Opname. Voorlopig Ontwerp& Definitief Ontwerp. (Bouw)vergunning aanvraag. 2D, 3D en BIM tekenwerk. Maatvoering. Inmeting en Opname Voorlopig Ontwerp& Definitief Ontwerp (Bouw)vergunning aanvraag 2D, 3D en BIM tekenwerk Maatvoering Projectmanagement Wie zijn wij? Van Zaal Bouwtechniek is een onafhankelijk projectmanagementbureau

Nadere informatie

Central Station. CS website

Central Station. CS website Central Station CS website Versie 1.0 18-05-2007 Inhoud Inleiding...3 1 De website...4 2 Het content management systeem...5 2.1 Inloggen in het CMS... 5 2.2 Boomstructuur... 5 2.3 Maptypen... 6 2.4 Aanmaken

Nadere informatie

Artikel / Parametrisch ontwerpen en rekenen. Een hype of de toekomst?

Artikel / Parametrisch ontwerpen en rekenen. Een hype of de toekomst? Artikel / Parametrisch ontwerpen en rekenen Een hype of de toekomst? De manier waarop gebouwen ontworpen worden is in de basis al heel lang hetzelfde. Veranderingen in de werkwijze van constructeurs gaan

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 2014 web2work Pagina 1 van 16

Inhoudsopgave. 2014 web2work Pagina 1 van 16 Inhoudsopgave Aanmelden bij Office 365... 2 Office 365 voor het eerste gebruiken... 2 Persoonlijke instellingen Office 365... 3 Wijzigen wachtwoord... 4 Instellen voorkeurstaal... 4 Office Professional

Nadere informatie

DE IDENTITEITSKAART EN MICROSOFT OUTLOOK E-MAIL

DE IDENTITEITSKAART EN MICROSOFT OUTLOOK E-MAIL DE IDENTITEITSKAART EN MICROSOFT OUTLOOK E-MAIL Deze handleiding is bedoeld voor iedereen die in Microsoft Outlook e-mails wil ondertekenen met een elektronische identiteitskaart. In deze handleiding leggen

Nadere informatie

# $ + K @ Dwarsprofiel Ontwerp Overbrengen naar de Kaart. Selecteer Bestand/Openen om het bestand "Tutorial 28.SEE" in de map Tutorial op te roepen.

# $ + K @ Dwarsprofiel Ontwerp Overbrengen naar de Kaart. Selecteer Bestand/Openen om het bestand Tutorial 28.SEE in de map Tutorial op te roepen. # $ + K @ Dwarsprofiel Ontwerp Overbrengen naar de Kaart Deze zelfstudie maakt gebruik van de modules Profielen & Ontwerpen, DTM en Volumes. Doelstelling Het doel van deze zelfstudie is om een set ontwerp

Nadere informatie

Handleiding Mplus Touch Screen Kassa. Module T1100 - Registratie medewerkers

Handleiding Mplus Touch Screen Kassa. Module T1100 - Registratie medewerkers Handleiding Mplus Touch Screen Kassa Module T1100 - Registratie medewerkers www.bolt.nl/afrekenen Inhoudsopgave 1 Module uitleg...3 1.1 Doel...3 2 Module configuratie...4 2.1 Het aanmaken van een Medewerker...4

Nadere informatie

Hoofdmenu > Algemeen > Toegangsbeheer. Voor de ervaren gebruikers :

Hoofdmenu > Algemeen > Toegangsbeheer. Voor de ervaren gebruikers : Pag 1 Voor de ervaren gebruikers : De instelmogelijkheden voor Toegangsbeheer zijn fundamenteel uitgebreid zodat de individuele rechten van gebruikers nauwkeuriger kunnen worden vastgesteld en dat niettoegestane

Nadere informatie

JPTrain. JPTrainBeta versie 25 mei 2015. Android client voor GBtrainHost

JPTrain. JPTrainBeta versie 25 mei 2015. Android client voor GBtrainHost JPTrain JPTrainBeta versie 25 mei 2015 Android client voor GBtrainHost Inhoud 1. Benodigd voor JPTrain... 3 2. Installatie JPTrain... 3 2.1 Conversie van oude versie(s)... 3 3. Eerste kennismaking met

Nadere informatie

RIE Vragenlijst Editor

RIE Vragenlijst Editor Handleiding RIE Vragenlijst Editor Versie 1.0 Datum: 29 oktober 2015 IT&Care B.V. Inhoudsopgave 1. INLEIDING EN VERANTWOORDING... 3 2. OVERZICHT RIE VRAGENLIJSTEN... 4 3. AANMAKEN VAN EEN NIEUWE VRAGENLIJST...

Nadere informatie