Wegwijs in het Centrum voor Slaapgeneeskunde

Transcriptie

1 Informatie voor patiënten Wegwijs in het Centrum voor Slaapgeneeskunde

2

3 Gespecialiseerd in slaapstoornissen Het Centrum voor Slaapgeneeskunde van Kempenhaeghe is het grootste multidisciplinaire slaapcentrum van Nederland. Slaapgeneeskundigen van Kempenhaeghe dragen de Europees erkende titel van somnoloog of richten zich daarop. We bieden uitgebreide diagnostiek en behandeling als het gaat om ernstige en complexe slaapstoornissen. Om een goede diagnose (probleem en oorzaak) en behandeling vast te stellen, is vaak de kennis van meerdere deskundigen nodig. Kempenhaeghe heeft deze specialisten in huis.* De dienstverlening van Kempenhaeghe is opgebouwd uit jarenlange ervaring en uitgevoerd onderzoek naar uiteenlopende slaapstoornissen. * De dienstverlening van Kempenhaeghe op het gebied van slaapstoornissen is opgenomen in de basiszorgverzekering Verwijzing U heeft een schriftelijke verwijzing nodig van een specialist uit een algemeen of academisch ziekenhuis of een vrijgevestigd psychiater. Soms kan de huisarts of bedrijfsarts u direct doorverwijzen. In de volgende situaties kunt u denken aan doorverwijzing: als er onduidelijkheid blijft bestaan over de oorzaak van de slaapstoornis. als het niet lukt om de slaapstoornis onder controle te krijgen. als er specifieke expertise vereist is rondom de behandeling van de bepaalde slaapstoornis (bijvoorbeeld bij chronische slapeloosheid, rusteloze benen syndroom, slaapapneu, narcolepsie, slaapwandelen of andere abnormale gedragingen in de slaap). als een specialistische aanpak gewenst is door een combinatie met andere problemen zoals ontwikkelingsstoornissen, leerstoornissen, gedragsproblemen, arbeidsproblemen - of medische/psychiatrische aandoeningen. als er sprake is van slaapproblematiek die te maken kan hebben met een lichamelijke aandoening zoals een neurologische ziekte (Parkinson, MS), hersenletsel, longziekte of andere chronische ziekte. als er behoefte is aan een second opinion. als een speciale benadering is vereist (zoals bij kinderen of mensen met een verstandelijke beperking).

4 Wanneer spreken we van een slaapstoornis? Slaap is een periode van rust die we nodig hebben om zowel lichamelijk als geestelijk te herstellen. Er is geen standaardnorm voor een goede gezonde slaap. De slaapbehoefte verschilt per persoon. Veel slaapklachten zijn bovendien terug te voeren op verkeerde verwachtingen, belevingen en gedrag. Waar de ene persoon vindt dat hij prima slaapt, kan de ander met een vergelijkbaar slaappatroon menen dat hij slecht slaapt. Binnen Kempenhaeghe worden mensen gezien die last hebben van ernstige en chronische slaapklachten. We spreken van een chronische en ernstige slaapstoornis als de klachten minstens drie keer per week optreden en gepaard gaan met verschijnselen zoals vermoeidheid, slaperigheid overdag, concentratieproblemen, prikkelbaarheid, gedurende minstens drie maanden. Ernstige en chronische slaapklachten komen op verschillende manieren tot uiting: Slecht slapen s nachts: Problemen met inslapen, doorslapen of te vroeg wakker worden. Piekeren, stress, angst kunnen het slapen bemoeilijken. Soms spelen daarbij verkeerde slaapgewoonten een rol. Ook kunnen er lichamelijke stoornissen in het spel zijn. Vaak voorkomende aandoeningen zijn ademhalingsstoornissen tijdens de slaap (slaapapneu) en het syndroom van rusteloze benen. Slaperigheid overdag: Sommige mensen hebben overdag last van vergrote slaperigheid. Ze vallen op willekeurige momenten in slaap zonder dat ze bij machte zijn dat tegen te gaan. Veel voorkomende oorzaken zijn narcolepsie, slaapapneu en verstoring van de nachtelijke slaap. Verstoord slaap-waakritme: De hersenen regelen het slaapwaakritme. De biologische klok is bij iedereen anders ingesteld. De biologische klok kan ontregeld worden en bij sommige mensen wijkt de biologische klok van nature af. Afwijkende gedragingen tijdens de slaap: Denk hierbij aan slaapwandelen, angstaanvallen, bedplassen of tandenknarsen.

5 SLAAPGENEESKUNDE Bundeling van kennis De slaappatiënt bestaat niet. De aard van het slaapprobleem, de gevolgen ervan voor iemands functioneren in het dagelijks leven en/of de invloed van het gebruik van slaapmedicatie verschillen per persoon. Elke patiënt vraagt dan ook een eigen vorm van hulp. Kempenhaeghe biedt hierin maatwerk. In het Centrum voor Slaapgeneeskunde zijn deskundigen vanuit meerdere vakgebieden werkzaam, waaronder neurologen, longartsen, kinderartsen en een psychiater. Slaapgeneeskundigen van Kempenhaeghe dragen de Europees erkende titel van somnoloog of richten zich daarop. Verder maken andere zogenoemde BIG-geregistreerde zorgverleners zoals GZpsychologen en gespecialiseerde verpleegkundigen deel uit van de staf. Allen hebben zich vanuit hun eigen discipline gespecialiseerd in de slaapgeneeskunde. Waar nodig worden ze betrokken bij uw zorgvraag. Als daaraan behoefte is, zijn maatschappelijk werk, arbeids- of onderwijskundige begeleiding en paramedische ondersteuning beschikbaar. Kenmerkend aan de benadering van Kempenhaeghe is het zogenoemd multidisciplinair werken. Deskundigen werken in teamverband aan de diagnose van de slaapstoornis en de behandeling ervan. De eindverantwoordelijkheid voor de diagnose en/of behandeling ligt bij de hoofdbehandelaar. Dit is een medisch specialist of een andere slaapdeskundige.

6 Kernteam en vast traject De deskundigen van het Centrum voor Slaapgeneeskunde bieden gezamenlijk diagnostiek en behandeling van slaapstoornissen in de volle breedte. Daarnaast zijn er verschillende zorgprogramma s rondom specifieke slaapstoornissen waaraan een vast kernteam is gekoppeld dat bestaat uit meerdere deskundigen die elk vanuit hun eigen vakgebied naar de patiënt kijken en elkaars bevindingen overleggen. Onderzoeken worden binnen een vastgesteld tijdspad ingepland en sluiten op elkaar aan. Deze bundeling van krachten leidt tot een optimale diagnose en advies. U als patiënt, de verwijzer en eventueel andere betrokkenen vernemen op een eenduidige wijze de resultaten van onderzoek. Zo beschikt iedereen over dezelfde informatie. Dat voorkomt gefragmenteerde of tegenstrijdige adviezen. Kempenhaeghe kent zorgprogramma s voor: - volwassenen met overmatige slaperigheid overdag, waaronder narcolepsie - volwassenen die kampen met bewegingsstoornissen tijdens de slaap - volwassenen met ademhalingsgerelateerde slaapstoornissen, zoals slaapapneu - volwassenen met chronische slapeloosheid (insomnie) - volwassenen met een verstoord slaap/waakritme (ook circadiane ritmestoornissen genoemd) - kinderen met slaapstoornissen - mensen met een (verstandelijke) beperking en slaapstoornissen

7 Eerste consult Nadat we de verwijzing hebben ontvangen, ontvangt u een bevestiging. De daarbij gevoegde vragenlijst en medische machtiging kunt u ingevuld retourneren. Met de medische machtiging geeft u al dan niet toestemming voor het opvragen van relevante medische gegevens bij uw (huis)arts of specialist. U ontvangt daarna een uitnodiging voor het eerste consult. Vult u de meegestuurde uitgebreide slaapvragenlijst en slaap-/ waakkalender zo volledig mogelijk in en stuurt u deze voorafgaand aan uw afspraak terug. Uw arts kan zich dan al een beeld vormen van uw slaapgewoonten, slaapbehoeften en slaapklachten. Voor een eerste consult wordt circa één uur ingepland. Indien u voor slapeloosheidsklachten komt, wordt u gezien door een arts en een GZ-psycholoog. De intake duurt dan circa anderhalf uur. Er vindt een uitgebreid gesprek plaats en er wordt lichamelijk onderzoek verricht. Brengt u bij het eerste bezoek ook uw verzekeringsgegevens, legitimatiebewijs, actueel medicatieonderzoek, rapport van recent bloedonderzoek en eventueel een video- of audio-opname van uw slaapgedrag (snurken, slaapwandelen et cetera.) mee. Heeft u een partner, dan raden wij u aan samen te komen. Uw partner kan wellicht helpen bij het toelichten van de slaapklachten. De arts luistert goed naar uw verhaal en zal u vragen stellen. U kunt uw klachten en ervaringen dus uitgebreid toelichten.

8 Diagnostiek Na een eerste bezoek aan de polikliniek kan het zijn dat u één of meerdere onderzoeken, moet ondergaan om uw slaapklachten en de oorzaak ervan zo goed mogelijk vast te stellen. De arts bespreekt met u welke onderzoeken nodig zijn. Overigens is een slaaponderzoek vaak niet nodig bij klachten van slapeloosheid zonder medische oorzaak. Vanzelfsprekend krijgt u informatie over de aard, duur, planning en plaats van het onderzoek. Ouders kunnen tijdens onderzoeken aanwezig zijn bij hun kind. Tevens kan een, geluidsregistratie of beeldopname van het slaapgedrag worden gemaakt. Voor een slaapregistratie verblijft u in de regel één nacht in Kempenhaeghe. De analyse van uw onderzoeksresultaten neemt meestal enkele weken in beslag. Dit betekent dat u voor de uitslag terugkomt bij de arts. Polysomnografie is een gangbare onderzoeksmethode. Hierbij plakt een laborant een aantal sensoren en elektroden op uw lichaam. Hiermee wordt de slaap geregistreerd en kunnen afwijkende patronen worden opgespoord. Afhankelijk van de klachten worden diverse registraties verricht, zoals van de hersenactiviteit, ademhaling, bewegingen van armen en/of benen en de hartslag.

9 Vervolg Wachttijden Als de diagnose duidelijk is, zal de arts u advies geven in verband met de slaapklachten en u een voorstel doen voor de behandeling. In overleg met u, informeert Kempenhaeghe de verwijzend arts hierover. In sommige gevallen start de behandeling en begeleiding in Kempenhaeghe en neemt de verwijzend arts de zorg op een later moment over. Wachttijden zijn gemiddeld en verschillend per situatie en persoon. U vindt de actuele wachttijden op de website van Kempenhaeghe.

10

11 Goed om te weten Balie Advies & Informatie: Als u, uw partner of kind een ernstige slaapstoornis blijkt te hebben, heeft u mogelijk vragen op het gebied van werken, inkomen, uitkering aanvragen, verzekering, kostenvergoeding, opleiding of rechtsbijstand. Met zulke vragen van sociaaljuridische aard kunnen patiënten van Kempenhaeghe van dinsdag tot en met vrijdag zonder afspraak terecht bij de balie Advies & Informatie in het hoofdgebouw van Kempenhaeghe in Heeze, T (040) , E maatschappelijkwerk@kempenhaeghe.nl Tips, suggesties en reacties: U kunt uw ideeën, verbeterpunten, tips en suggesties over de zorgverlening van Kempenhaeghe vanzelfsprekend melden bij onze medewerkers. Na uw bezoek aan Kempenhaeghe kunt u via de opinionmeter in de polikliniek uw mening daarover geven. Daarnaast kunt u deze ook inbrengen via de zogeheten Tip?-Top! -boxen. Deze vindt u op maar ook in de vorm van brievenbussen op diverse locaties. Omgaan met klachten: Medewerkers van Kempenhaeghe zetten zich in om u of uw kind of familielid zo goed mogelijk te helpen. Waar mensen werken, kunnen echter fouten worden gemaakt of misverstanden ontstaan. Bespreekt u het probleem eerst met de betreffende medewerker en (zo nodig) zijn/haar leidinggevende. Vindt u dit moeilijk of levert het gesprek niet het gewenste resultaat op, dan kunt u terecht bij de klachtenfunctionaris. Deze is van dinsdag tot en met vrijdag zonder afspraak bereikbaar bij de balie Advies & Informatie in Heeze, T (040) , E klachtenfunctionaris@kempenhaeghe.nl. De klachtenfunctionaris kan u informeren over verschillende mogelijkheden voor klachtenbehandeling. Cliëntenraad: De Cliëntenraad behartigt de belangen van patiënten van Kempenhaeghe. De raad overlegt met de directie en geeft gevraagd en ongevraagd advies over onderwerpen die voor patiënten van belang zijn. De rechten en plichten van de raad zijn vastgelegd in de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ). De centrale doelstelling van de Cliëntenraad is medewerkers en patiënten van Kempenhaeghe optimaal bewust te maken van de medezeggenschap van de patiënt en de ruimte voor diens vrije keus. De Cliëntenraad van Kempenhaeghe heeft een eigen website: Behandelovereenkomst en privacy: Kempenhaeghe heeft een privacyreglement opgesteld dat de patiëntgegevens beschermt. Kempenhaeghe behandelt overeenkomstig de Wet Geneeskundige Behandel Overeenkomst (WGBO, 1 april 1995).

12 Meer informatie Deze brochure beschrijft in grote lijnen de zorgverlening van het Centrum voor Slaapgeneeskunde van Kempenhaeghe. Hebt u vragen of wenst u meer informatie over de dienstverlening van het Centrum voor Slaapgeneeskunde? Neemt u dan contact op via het secretariaat T (040) (locatie Heeze) en T (0162) (locatie Oosterhout) of E csgsecr@kempenhaeghe.nl. Disclaimer: Aan de informatie in deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. Auteursrechten voorbehouden. Kempenhaeghe Sterkselseweg VE Heeze T (040) E info@kempenhaeghe.nl W Postadres: Postbus AB Heeze Kempenhaeghe Locatie Hans Berger Kliniek Muldersteeg ZG Oosterhout T (0162) E info@kempenhaeghe.nl W Postadres: Postbus AG Oosterhout 03/15 03/2015/1500 ex.