Periodieke beenbewegingen in de slaap

Transcriptie

1 Periodieke beenbewegingen in de slaap Periodieke beenbewegingen in de slaap (Periodic limb movement disorder (PLMD)) is een slaapstoornis. Tijdens de slaap treden schokkende bewegingen op in de benen. Hierdoor wordt het slaapritme verstoord. In deze folder leest u onder meer wat PLMD precies is en hoe het behandeld kan worden. Wat zijn periodieke beenbewegingen in de slaap? Periodic limb movement disorder (PLMD) is een slaapstoornis waarbij tijdens de slaap schokkende bewegingen van de benen optreden. Sommige mensen krijgen ook schokken in de armen. De schokken treden regelmatig, ongeveer elke 20 tot 40 seconden, op. Dit kan langer dan een uur doorgaan en gebeurt vaak meerdere keren per nacht. Van de beenbewegingen zelf merkt u vaak niets. Wel is er sprake van verstoring van het slaapritme, omdat u in een minder diep slaapstadium komt. Hierdoor wordt u minder uitgerust wakker en kan u zo moe zijn dat u overdag in slaap valt. Wat is de oorzaak? De oorzaak is onbekend. De periodieke beenbewegingen in de slaap treden vaak op bij mensen met het rusteloze benen syndroom (restless legs, RLS). Hierbij lijkt een stoornis in de ijzerstofwisseling of het dopamine-gehalte in de hersenen een rol te spelen. Daarnaast wordt PLMD vaak gezien bij andere slaapstoornissen, vooral bij het obstructief slaap-apneu syndroom (OSAS). Van een aantal aandoeningen of omstandigheden is bekend dat zij beenbewegingen kunnen veroorzaken of verergeren. Dat zijn onder meer: zwangerschap, nierfunctiestoornissen, schildklierproblemen en bepaalde medicijnen. Bij het merendeel van de patiënten is echter geen specifieke oorzaak aanwijsbaar. Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten B.V. is een dochteronderneming van

2 Hoe wordt de diagnose gesteld? Om vast te stellen of u PLMD heeft, kan uw arts een uitgebreid slaapregistratie-onderzoek (polysomnografie) doen. Met dit onderzoek worden hersenactiviteit, ademhaling en beenbewegingen tijdens de slaap geregistreerd. Behandelingsmogelijkheden Slaaphygiëne De belangrijkste behandeling is een goede slaaphygiëne aan te houden. Hiervoor zijn adviezen te geven die in de folder Slaapadviezen bij slapeloosheid worden genoemd. De belangrijkste adviezen zijn: - Veel bewegen, maar niet laat op de avond - Vaste slaap- en waaktijden aanhouden - Gebruik van alcohol en cafeïne (bv koffie, energiedranken) vermijden/ verminderen - Warme of koude voetbaden nemen Medicijnen De medicijnen voor het bestrijden van de periodieke beenbewegingen zijn hetzelfde als bij het rusteloze benen syndroom (RLS). Deze medicijnen zijn dopamine-agonisten, zoals ropinirol (Adartrel), pramipexol (Sifrol) of rotigotine (Neupro). Deze medicijnen worden in hoge dosering ook gebruikt bij de ziekte van Parkinson. De beenbewegingen in de slaap zijn echter geen uiting van de ziekte van Parkinson. Ook heeft u geen hogere kans op het krijgen van de ziekte van Parkinson. Als er bij u sprake is van periodieke beenbewegingen zonder aanwijzing voor het rusteloze benen syndroom, kunt u de medicijnen voor enkele maanden op proef krijgen om te zien of het u helpt. De belangrijkste bijwerking van deze medicatie is misselijkheid. Dit neemt meestal af als u de medicijnen langer gebruikt. Een zeldzame bijwerking van een dopamineagonist is meer lust tot seks of een verhoogde neiging tot verslaving. Dit kan zich uiten in gokken of veel geld uitgeven. Weet u van uzelf dat u een neiging heeft tot verslaving, meldt dit dan bij uw behandelend arts. Heeft u ook een slaap-apneusyndroom (bijv. OSAS)? Dan is het belangrijk dat u dit eerst laat behandelen van 5 - Inleiding

3 Meer informatie De patiëntenorganisatie Stichting Restless Legs geeft voorlichting over periodic limb movement disorder (PLMD) en het rusteloze benen syndroom (RLS). Er is contact mogelijk via mail en telefoon met een deskundige. Website: Een Engelstalige korte film waarbij beenbewegingen te zien zijn, kunt u vinden op internet: van 5 - Inleiding

4 Ruimte voor aantekeningen van 5 - Inleiding

5 Wat is uw mening? Het Havenziekenhuis wil haar patiënten goede zorg mét persoonlijke aandacht bieden. Als u tevreden bent over onze zorg, dan horen we het graag. Maar ook ideeën voor verbetering van onze zorg en service zijn van harte welkom. U kunt uw suggesties doorgeven via onze website bij 'patiënten' of uw mening delen via Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan uw medisch specialist via ons algemene telefoonnnummer Afspraak afzeggen of wijzigen Het wijzigen of afzeggen van een afspraak dient u minstens 24 uur van tevoren te doen. Een andere patiënt kan dan misschien eerder worden geholpen. Bij het niet tijdig annuleren van uw afspraak kan het Havenziekenhuis kosten in rekening brengen. Vertrouwelijke omgang met uw gegevens Het Havenziekenhuis is wettelijk verplicht gegevens over uw gezondheid en uw behandeling vast te leggen in een digitaal (medisch) dossier. Wat dit precies inhoudt, staat omschreven op onze website en in de folder Vertrouwelijke omgang met uw gegevens. Meer informatie Voor meer informatie kunt u kijken op Deze folder is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie waaraan geen rechten kunnen worden ontleend. Havenziekenhuis NEU/16/09/Folder beenbewegingen in slaap POSTADRES Postbus LN Rotterdam Telefoon & fax HOOFDLOCATIE buitenpolikliniek krimpen Haringvliet 2 Patrijzenstraat 59 Rotterdam Krimpen aan den IJssel - 5 van 5 - Periodieke beenbewegingen in de slaap