Stad Mortsel. Toewijzingsreglement voor sociale huurwoningen

Transcriptie

1 Stad Mortsel Toewijzingsreglement voor sociale huurwoningen april 2013

2 2 Inhoudstafel Situering... 3 Toewijzing aan doelgroepen... 5 Toepassing... 5 Verdere bepalingen... 7 Bijlagen... 8

3 3 Situering 1.1 Wettelijk kader Artikel 4 van de Vlaamse Wooncode 1 formuleert onder meer de bijzondere doelstellingen waarmee rekening moet worden gehouden bij de toewijzing van sociale woningen. Het toewijzingsreglement moet het recht op menswaardig wonen waarborgen, het leefbaar samenwonen bevorderen en gelijke kansen voor iedereen nastreven. Elk toewijzingssysteem moet streven naar een evenwicht tussen het algemeen belang en het individuele woonrecht. Artikel 95, 3 van de Vlaamse wooncode bepaalt verder dat een eigen gemeentelijk toewijzingsreglement een lokale invulling kan geven aan de prioriteiten en toewijzingsregels die de Vlaams regering vaststelt. Vanaf 1 januari 2008 voorziet het sociaal huurbesluit 2 voor de toewijzing van sociale woningen een standaardregime en daarnaast de mogelijkheid van een eigen gemeentelijk toewijzingsreglement. De opmaak van een eigen toewijzingsreglement moet tot stand komen in overleg met alle relevante lokale actoren, meer bepaald alle huisvestings- én welzijnsactoren. 1.2 Standaardregime en eigen gemeentelijk toewijzingsreglement Standaardregime: Wat betreft het standaardregime zijn er twee systemen van algemene toewijzingsregels voor sociale huurwoningen: 1. De VMSW en sociale huisvestingsmaatschappijen gebruiken het toewijzingssysteem zoals vermeld in de artikelen 18, 19 en 20 van het sociale huurbesluit; 2. De SVK s gebruiken het toewijzingssysteem zoals vermeld in artikel 21. De sociale huisvestingsmaatschappijen moeten de sociale huurwoningen toewijzen rekening houdend met achtereenvolgens: 1. De rationele bezetting; 2. De absolute voorrangsregels; 3. De optionele voorrangsregels 3 ; 4. De chronologische volgorde van de inschrijvingen in het inschrijvingenregister. De sociaal verhuurkantoren hanteren dezelfde toewijzingsregels zoals geformuleerd in de punten 1, 2 en 4 maar het derde criterium waar rekening mee wordt gehouden, is een puntensysteem 4. Eigen gemeentelijk toewijzingsreglement Artikel 26 van het sociale huurbesluit (BVR van 12 oktober 2007) bepaalt dat de gemeente kan afwijken van het algemeen geldend toewijzingsreglement en een specifiek toewijzingsreglement kan opstellen op basis van 1 Decreet van 15 juli 1997 en latere wijzigingen houdende de Vlaamse Wooncode, Belgisch Staatsblad 19 augustus Besluit van de Vlaamse Regering van 12 oktober 2007 tot reglementering van het sociale huurstelsel ter uitvoering van titel VII van de Vlaamse Wooncode, gewijzigd op 14 maart 2008, Belgisch Staatsblad 17 maart Binnen het standaardluik kan de verhuurder zelf ook bepaalde keuzes maken zoals optionele voorrangsregels, facultatieve schrappings- en opzeggingsgronden die moeten worden vastgelegd in het interne huurreglement van de betreffende verhuurder. 4 Puntensysteem op basis van vier verplichte prioriteiten (1) woonnood (2) kinderlast (3) actueel besteedbaar inkomen (4) mutatievraag van zittende huurder en op basis van 2 optionele gewogen prioriteiten (1) aantal jaren ingeschreven en (2) aantal jaren verblijf in gemeente.

4 4 specifieke behoeften en lokale noden. Het opstellen van een eigen toewijzingsreglement wordt bepaald in de artikels 26 tot en met 29. In dit eigen gemeentelijk toewijzingsreglement kan men: 1. Rekening houden met de lokale binding van de kandidaat-huurders; 2. Rekening houden met de woonbehoeftigheid van specifieke doelgroepen; 3. Werken aan de verstoorde of bedreigde leefbaarheid in bepaalde wijken of complexen. De opmaak van een eigen toewijzingsreglement moet tot stand komen in overleg met alle relevante lokale huisvestings- en welzijnsactoren. De gemeente speelt hierin de trekkersrol. 1.3 Het tot stand komen van het gemeentelijk toewijzingsreglement Initiatief en procedure Zoals bepaald in artikel 26 van het nieuw sociale huurbesluit heeft de gemeente gebruik gemaakt van de mogelijkheid om een lokaal toewijzingsreglement op te maken. Het lokaal woonoverleg nam op 20 mei 2010 het initiatief om een eerste ontwerp van toewijzingsreglement te gaan opstellen. Het college van burgemeester en schepenen besliste op 2 juli 2012 principieel om een specifiek toewijzingsreglement inzake sociale huurwoningen op te maken. Datzelfde college gaf de opdracht aan het Lokaal Woonoverleg om een ontwerp van toewijzingsreglement uit te werken tegen uiterlijk 17 september 2012, om het vervolgens te kunnen voorleggen aan de gemeenteraad van 27 november Het lokaal woonoverleg is als volgt samengesteld: Gitta Van Peborgh stad Mortsel schepen voor wonen Steve D Hulster stad Mortsel schepen voor ruimtelijke ordening Paul Deweer stad Mortsel dienst Wonen, woonambtenaar Martine Donné stad Mortsel dienst Wonen, medewerker wonen Veerle De Munck stad Mortsel dienst RO, consulent ruimtelijke ordening Marleen Huysmans OCMW Mortsel sociale dienst, diensthoofd Gert Eyckmans SHM directeur De Ideale Woning An Meersschaert SHM De Ideale Woning Bennie Forier SHM directeur Woonhaven Antwerpen Erna Jeanty SVK coördinator WoonWeb Anne Vanachter SHM zaakvoerder ARRO Antwerpen André Willems vzw Katrinahome directeur Nicole Van Houtven vzw De Link directeur Guy Styven vzw Ritmica Thuishaven directeur Dirk Goeminne PC Sint Amedeus coördinator maatschappelijk welzijn, PCSA Joeri Laureys Wonen-Vlaanderen Wonen-Antwerpen Katrijn Peeters IGEAN coördinator IVLW-Zuid Op 17 september 2012 keurde het lokaal woonoverleg in consensus het definitieve ontwerp van toewijzingsreglement goed. Goedkeuring van het reglement Op 8 oktober 2012 heeft het college van burgemeester en schepenen het definitieve ontwerp van toewijzingsreglement principieel goedgekeurd. Op 27 november 2012 heeft de gemeenteraad het toewijzingsreglement goedgekeurd. Op 23 april 2013 heeft de gemeenteraad het aangepast reglement goedgekeurd op basis van de opmerkingen van de Vlaamse minister van Wonen gegeven op 20 maart 2013.

5 5 De uitwerking in overleg met de actoren Om te voldoen aan de vormvereisten in verband met het betrekken van de verhuurders en de relevante lokale huisvestings- en welzijnsactoren gebeurde het volgende: 1. Formeel advies werd gegeven door de leden van het Lokaal Woonoverleg. De leden van het Lokaal Woonoverleg zijn de betrokken actoren en vertegenwoordigen het algemene welzijns- en huisvestingsveld; 2. De vzw De Link, een initiatief voor beschut wonen werd geconsulteerd; 3. Vzw De Ark Gemeenschap Antwerpen, vzw Ritmica - De Thuishaven, vzw Katrinahome werden geconsulteerd met betrekking tot de doelgroep personen met een handicap die toegang hebben tot de Diensten Inclusieve Ondersteuning ; 4. De inhoudelijke discussie over de doelgroepen werd gevoerd binnen het Lokaal Woonoverleg. Toewijzing aan doelgroepen 1.4 Keuze voor het toewijzen aan doelgroepen Door toepassing van een eigen gemeentelijk toewijzingsreglement wil de stad Mortsel bij voorrang sociale woningen toewijzen aan personen met ernstige en langdurige psychiatrische problemen en personen met een handicap die toegang hebben tot de Diensten Inclusieve Ondersteuning (DIO) genoemd. De doelgroepen ondervinden, zoals beschreven in het bijgevoegde doelgroepenplan, in Mortsel specifieke problemen om een aangepaste en betaalbare woning te vinden op de lokale woningmarkt. Deze doelgroepen worden, zoals in het doelgroepenplan, als volgt gedefinieerd: Personen met ernstige en langdurige psychiatrische problemen: dit zijn personen die, zoals blijkt uit het advies van een coördinerend geneesheer van een erkend initiatief beschut wonen, kampen met ernstige en langdurige psychiatrische problemen, in aanmerking komen voor beschut wonen en die begeleid worden door een erkend initiatief voor beschut wonen. Personen met een handicap die toegang hebben tot de Diensten Inclusieve Ondersteuning (DIO). Dit betreft meerderjarige personen die beschikken over een beslissing van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) inzake ten lastenneming van bijstand die minstens toegang geeft tot beschermd wonen. Deze personen dienen bij aanvang van de handicapspecifieke ondersteuning minstens nood te hebben aan ondersteuning die equivalent is aan de waarde P3 (de gebruiker kan telefonisch iemand bereiken of oproepen, die onmiddellijk, rekening houdend met de nodige verplaatsingstijd, fysiek aanwezig kan zijn om ondersteuning te bieden) en B2 (er wordt niet elke dag, maar wel verschillende keren per week ondersteuning geboden. Er is hoofdzakelijk opvolging nodig). Om van deze ondersteuning te kunnen genieten maken deze personen met een handicap gebruik van de diensten van een door het VAPH erkende voorziening. 1.5 Doelgroepenplan Om de keuze voor deze doelgroepen te motiveren, wordt er aan dit toewijzingsreglement in bijlage een doelgroepenplan gevoegd. Toepassing 1.6 Eigen toewijzingsreglement en standaardregime Binnen het standaardluik komt er een nieuwe voorrangsregel voor de doelgroep die zal gelden als absolute voorrangsregel. De voorrangsregel krijgt dan een plaats binnen de absolute voorrangsregels van het standaardregime. Daarnaast blijven de andere regels uit het standaardluik gelden zoals de rationele bezetting en de chronologische volgorde.

6 6 De betreffende sociale huurwoningen kunnen alleen met de voorrang worden toegewezen aan de kandidaathuurders die aan de voorwaarde van rationele bezetting voldoen. De toepassing van dit toewijzingsreglement wijzigt niets aan de inschrijvings- en toelatingsvoorwaarden zoals bepaald in hoofdstuk III en V van het sociale huurbesluit. In toepassing van dit toewijzingsreglement krijgt de doelgroep een plaats binnen de absolute voorrangsregels. Aan artikel 19 van het sociale huurbesluit wordt volgende tekst aangepast: De verhuurder is verplicht om achtereenvolgens aan de volgende kandidaat-huurders een voorrang toe te kennen: 1. Personen met ernstige en langdurige psychiatrische problemen die in aanmerking komen voor de specifiek bestemde woningen: dit zijn personen die, zoals blijkt uit het advies van een coördinerend geneesheer van een erkend initiatief beschut wonen, kampen met ernstige en langdurige psychiatrische problemen, in aanmerking komen voor beschut wonen en die begeleid worden door een erkend initiatief voor beschut wonen; 2. Personen met een handicap die toegang hebben tot de Diensten Inclusieve Ondersteuning (DIO) en die in aanmerking komen voor de specifiek bestemde woningen. Dit betreft meerderjarige personen die beschikken over een beslissing van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) inzake ten lastenneming van bijstand die minstens toegang geeft tot beschermd wonen. Deze personen dienen bij aanvang van de handicapspecifieke ondersteuning minstens nood te hebben aan ondersteuning die equivalent is aan de waarde P3 (de gebruiker kan telefonisch iemand bereiken of oproepen, die onmiddellijk, rekening houdend met de nodige verplaatsingstijd, fysiek aanwezig kan zijn om ondersteuning te bieden) en B2 (er wordt niet elke dag, maar wel verschillende keren per week ondersteuning geboden. Er is hoofdzakelijk opvolging nodig). Om van deze ondersteuning te kunnen genieten maken deze personen met een handicap gebruik van de diensten van een door het VAPH erkende voorziening; 3. De kandidaat-huurder voor zover een van de personen, vermeld in artikel 1, 17, b), minstens 55 jaar oud is of een bepaalde handicap heeft, uitsluitend als de beschikbare woning door de daarop gerichte investeringen specifiek is aangepast aan de huisvesting van ouderen of aan de huisvesting van personen met die handicap; 4. De kandidaat-huurder met toepassing van artikel 30, vierde lid; 5. De kandidaat-huurder die overeenkomstig artikel 18 enz. 1.7 Welke woningen De bepalingen van dit reglement inzake de doelgroep zijn van toepassing op het grondgebied van de stad Mortsel en op de woningen van SHM De Ideale Woning en SHM Woonhaven Antwerpen, maar niet van toepassing op het ganse patrimonium ervan. De gemeenteraad legt de lijst vast van de sociale woningen waar de voorrang geldt. De gemeenteraad past de lijst aan indien nodig. Dezelfde actie wordt ondernomen wanneer eventuele toekomstige op het grondgebied van de stad Mortsel actieve SHM s woningen wensen te bestemmen voor de beschreven doelgroep. De lijst met woningen is opgenomen in paragraaf 5.2.

7 7 Verdere bepalingen 1.8 Uitvoering SHM De Ideale Woning en SHM Woonhaven Antwerpen zullen de uitvoering van de voorrang moeten toepassen op de woningen die hiertoe in de bijgevoegde lijst wordt aangeduid. Hetzelfde geldt voor de woningen die achteraf in een gewijzigde versie aan bod komen en voor vermelde woningen die deel uitmaken van het patrimonium van eventuele toekomstige op het grondgebied van de stad Mortsel actieve SHM s. Het toewijzingsreglement is niet van toepassing op woningen die verhuurd worden buiten het sociaal stelsel. Personen met ernstige en langdurige psychiatrische problemen Wat de praktijk van de toewijzingen voor de doelgroep personen met ernstige en langdurige psychiatrische problemen betreft, dienen de individuele cliënten die in aanmerking komen voor beschut wonen bij een erkende instelling die in begeleiding voorziet, zich als kandidaat te laten registreren bij SHM De Ideale woning of SHM Woonhaven Antwerpen. 1. Begeleidingscapaciteit: toeleiders brengen enkel kandidaten aan als begeleidingscapaciteit voorhanden is 2. Akkoord begeleiding: een kandidaat kan alleen instappen indien hij of zij akkoord gaat met de begeleiding 3. Objectivering binnen de doelgroep gebeurt door middel van een puntensysteem. De voorrang wordt gegeven in functie van de score die de kandidaat-huurder haalt volgens deze puntentelling. Volgende criteria worden overlopen en gescoord met 0,1 of 2: 1. Motivatie: intrinsieke, extrinsieke motivatie om beschut te wonen - houding van familie - wil om te slagen. 2. Ziekte en probleembesef: ziekte inzicht en aanvaarding - verwerking van de ziekte - aanvaarding van de begeleiding en controle - een voldoende hulpvraag 3. Psychische stabiliteit: wanneer was laatste decompensatie - laatste gebruik - suïcidale gedachten - zelfdestructief gedrag - hoeveel verschillende opnames (en duur) - welke mate van externe structuur is aanwezig - hoe groot is coping van stressoren en symptomen. 4. Dagbezigheid: welke bezigheid - werk buitenshuis - hoeveel uren per week, sinds hoelang. 5. Maatschappelijk dossier: Hoe zit het met financiën (inkomsten, schulden, geldbeheer)? Is er een gerechtelijk dossier? 6. Minimale sociale vaardigheden: aanspreekbaarheid - in groep kunnen leven - positief reageren op feedback - is er agressie regulatie - is er voldoende impulscontrole 7. Middelenafhankelijkheid: laatste gebruik en misbruik - in welke mate onder welke controle- is het onder eigen controle - Is er samenwerking met zelfhulpgroep 8. Zelfredzaamheid: kan de persoon zich behelpen (evt. met bewindvoering) - ADL activiteiten, verplaatsingen, administratie. Zij komen, behorend tot de doelgroep, in aanmerking om bij voorrang een woning toegewezen te krijgen die op de specifieke lijst van het toewijzingsreglement staat. P ersonen met een handicap Wat de praktijk van de toewijzingen voor de doelgroep personen met een handicap die toegang hebben tot de Diensten Inclusieve Ondersteuning (DIO) betreft, dienen de individuele cliënten die in aanmerking komen voor beschermd wonen bij een erkende instellingen die inclusieve ondersteuning bieden, zich als kandidaat te laten registreren bij SHM De Ideale woning of SHM Woonhaven Antwerpen.

8 8 1. Begeleidingscapaciteit: toeleiders brengen enkel kandidaten aan als begeleidingscapaciteit voorhanden is 2. Akkoord begeleiding: een kandidaat kan alleen instappen indien hij of zij akkoord gaat met de begeleiding 3. Objectivering binnen de doelgroep gebeurt op basis van de status prioritair te bemiddelen (PTB) De voorrang wordt toegekend aan zorgvragers met een status prioritair te bemiddelen (PTB) zorgvraag. De regionale prioriteitencommissies duiden prioritair te bemiddelen zorgvragers aan die in aanmerking komen. Om de status PTB te verkrijgen, moet het dossier worden voorgedragen bij een regionale prioriteitencommissie. Alleen de zorgvragen met een urgentiecategorie actieve vraag kunnen de status PTB krijgen. De zorgvragen met status PTB behoren tot de eerste prioriteitengroep. De contactpersoon moet, om de status PTB aan te vragen, een checklist voorleggen aan een regionale prioriteitencommissie. De checklist aanvraag prioritair te bemiddelen zorgvraag wordt via de webapplicatie zorgregie ingediend. Zij komen, behorend tot de doelgroep, in aanmerking om bij voorrang een woning toegewezen te krijgen die op de specifieke lijst van het toewijzingsreglement staat. 1.9 Goedkeuring en wijzigingen De stad legt dit reglement en elke wijziging ervan ter goedkeuring voor aan de gemeenteraad en aan de minister of zijn/haar gemachtigde. Ook elke wijziging van de lijst in bijlage wordt voorgelegd aan de gemeenteraad en aan de minister of zijn/haar gemachtigde Bekendmaking Het toewijzingsreglement is een openbaar document. Via de stedelijke informatiekanalen (Mortsel Info, wordt bekend gemaakt dat er een eigen gemeentelijk toewijzingsreglement is. Het reglement zelf ligt ter inzage aan de balie van de sociale verhuurder die deze reglementering dient toe te passen, het OCMW en de gemeente. Op zal er ook een rechtstreekse link worden gelegd naar de integrale tekst van het reglement. Een afschrift van het toewijzingsreglement wordt aan de toezichthouder bezorgd Inwerkingtreding Het reglement treedt in werking op de eerste dag volgend op de ontvangstmelding van de goedkeuring door het departement RWO of bij gebrek aan beslissing negentig dagen te rekenen vanaf de ontvangstmelding van het dossier door de administratie (Woonbeleid Departement RWO). Bijlagen 1.12 Beslissingen De beslissing van het college van 2 juli 2012 met het principieel akkoord voor de opmaak van een eigen gemeentelijk toewijzingsreglement De beslissing van het college van 8 oktober 2012 tot principiële vaststelling van het ontwerpreglement De gemeenteraadsbeslissing van 27 november 2012 houdende de goedkeuring van het gemeentelijk toewijzingsreglement

9 9 De gemeenteraadsbeslissing van 23 april 2013 houdende de goedkeuring van het gemeentelijk toewijzingsreglement, aangepast op basis van de opmerkingen van de Vlaamse minister van Wonen zoals gegeven in haar brief van 20 maart Toepassingsgebied van het toewijzingsreglement Lijst woningen voor de doelgroep Personen met ernstige en langdurige psychiatrische problemen De volgende woningen van SHM De Ideale Woning te Mortsel: Amedeus Stockmanslei 119, Mortsel : 7 huurappartementen met 1 slaapkamer: 7 plaatsen De volgende woningen van SHM Woonhaven Antwerpen te Mortsel: Geen Lijst woningen voor de doelgroep p ersonen met een handicap die toegang hebben tot de Diensten Inclusieve Ondersteuning (DIO) De volgende woningen van SHM De Ideale Woning te Mortsel: Geen De volgende woningen van SHM Woonhaven Antwerpen te Mortsel: Geen 1.14 Checklist aanvraag status prioritair te bemiddelen zorgvraag. De checklist PTB is bijgevoegd in bijlage Doelgroepenplan 5 Het doelgroepenplan is bijgevoegd in bijlage. 5 Sociaal huurbesluit art