Zijn roetfilters de oplossing of een nieuw risico?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zijn roetfilters de oplossing of een nieuw risico?"

Transcriptie

1 Gezond weer thuis! Zijn roetfilters de oplossing of een nieuw risico? Onderzoek naar dieselmotoremissie bij KLM Cargo Antoinette van den Oever arbeidshygiënist & veiligheidskundige

2 Doel van vanmiddag Niet: alle ins en outs t.a.v. de werking van roetfilters Wel: het effect van twee verschillende roetfilters op dieselmotoremissie bij KLM 2

3 Inhoud 1. Wat is dieselmotoremissie (DME)? 2. Meetmethode 3. KLM Cargo en materieel (2) 4. Roetfilters 5. Meetresultaten en conclusies - Snuffelkuil - Speciale vracht 6. Roetfilters: conclusie / discussie 7. KLM gaat verder, beleid, innovatie en voortdurend evalueren Maart

4 1. Wat is dieselmotoremissie (DME)? De uitlaatgassen van diesel- en kerosine aangedreven motoren, zeer complex mengsel bestaande uit gassen en deeltjes. De deeltjes worden als meest schadelijk gezien.. maar de gasvormige fractie speelt ook een belangrijke rol (interactie is complex). Ultrafijn stof: 50-90% van het aantal deeltjes: 5-50 nm; deze komen diep in de luchtwegen. Elementair koolstof (EC) bevindt zich in de fractie nm. DME -> kankerverwekkend, longziekten & hartklachten 4

5 Inhoud 1. Wat is dieselmotoremissie (DME)? 2. Meetmethode 3. KLM Cargo en materieel (2) 4. Roetfilters 5. Meetresultaten en conclusies - Snuffelkuil - Speciale vracht 6. Roetfilters: conclusie / discussie 7. KLM gaat verder, beleid, innovatie en voortdurend evalueren Maart

6 2. Meetmethode 8 uurs persoonsgebonden en stationaire metingen; Deeltjes: elementair koolstof (EC) (actief, respirabele fractie, NIOSH 5040); Gassen: NO en NO 2, actief gemeten m.b.v. TEA-buis (afwijking op NIOSH 6014 iom RPS: detectielimiet 0,5 µg); Indien zinvol: realtime fijnstofmetingen om concentratieverloop in de ruimte te zien (kwalitatief); Monstername/analyse door RPS; Rekening gehouden met sigarettenrook; Beoordeling volgens NEN-EN 689 (in deze presentatie niet uitgewerkt) 6

7 Inhoud 1. Wat is dieselmotoremissie (DME)? 2. Meetmethode 3. KLM Cargo en materieel (2) 4. Roetfilters 5. Meetresultaten en conclusies - Snuffelkuil - Speciale vracht 6. Roetfilters: conclusie / discussie 7. KLM gaat verder, beleid, innovatie en voortdurend evalueren Maart

8 3. KLM Cargo en materieel (1) Handelt KLM vracht af; Ca 2000 medewerkers; Rijden op eigen terrein en naar de pieren; Hoofdzakelijk buiten en op een paar plaatsen binnen; 40 tons trekkers (sleep max. 5 transportkarren). 8

9 3. KLM Cargo en materieel (2) Off-road (Tier/Stage), Lease 42 x Mulag transporter 40 tons trekkers (21 zonder roetfilter, 8 gesloten roetfilter, 13 halfopen roetfilter) Vrachtterrein voor vrachtgeb. 3 Airside 4 x Windhoff transporter (inmiddels vervangen) 3 x Ermatransporter 9

10 Inhoud 1. Wat is dieselmotoremissie (DME)? 2. Meetmethode 3. KLM Cargo en materieel (2) 4. Roetfilters 5. Meetresultaten en conclusies - Snuffelkuil - Speciale vracht 6. Roetfilters: conclusie / discussie 7. KLM gaat verder, beleid, innovatie en voortdurend evalueren Maart

11 4. Roetfilters (halfopen en gesloten) Half-open filter (dakfilter, handmatig bediend, niet alle uitlaatgassen gaan erdoor heen): werkt alleen effectief bij stapvoets rijden (roetreductie ca 70%) Vanaf 2008 introductie gesloten roetfilters, naverbranding door temperatuursverhoging van het filter, roetreductie 95-99% 11

12 Inhoud 1. Wat is dieselmotoremissie (DME)? 2. Meetmethode 3. KLM Cargo en materieel (2) 4. Roetfilters 5. Meetresultaten en conclusies - Snuffelkuil - Speciale vracht 6. Roetfilters: conclusie / discussie 7. KLM gaat verder, beleid, innovatie en voortdurend evalueren Maart

13 5. Meetresultaten situatie 1: Snuffelkuil 2008: Oude Snuffelkuil: honden snuffelen op explosieven; Halfopen ruimte grenzend aan rangeerterrein; Geen actieve ventilatie i.v.m. snuffelen; Trekkers met halfopen roetfilter (dak); Tier 0 motor. Hierna een beperkt aantal meetresultaten ter illustratie. Halfopen roetfilter 29 januari

14 Snuffelen met de motor uit (daarna starten, wegrijden); slepen p. dag Pauze in de ruimte, rookabri 14

15 Snuffelkuil het effect van maatregelen op EC Snuffelkuil, koffietafel (EC) EC µg/m Halfopen roetfilter Gesloten roetfilter Gesloten roetfilter 2 Elektrisch Halfopen filter voldoet niet, EC bij gesloten roetfilter omlaag naar ca 8 µg/m 3 Snuffelkuil, in portocabin (EC) EC µg/m e meetserie gesloten roetfilter totaal rookverbod, maakt echter geen duidelijk verschil Halfopen roetfilter Gesloten roetfilter Gesloten roetfilter 2 Elektrisch 15

16 Snuffelkuil - het effect van maatregelen op NO 2 NO 2 in µg/m 3 NO 2 in µg/m Halfopen roetfilter Gesloten roetfilter 1 NO 2 Snuffelkuil, koffietafel Gesloten roetfilter Gesloten roetfilter 2 NO 2 Snuffelkuil gesloten roetfilter, portocabin, opstelplaats trekker Gesloten roetfilter 2 Elektrisch Elektrisch NO2 Snuffelkuil, portocabin NO2 Snuffelkuil, portocabin NO2 Snuffelkuil, opstelplaats trekker NO2 Snuffelkuil, opstelplaats trekker 5-6 x de grenswaarde van 400 µgram/m 3 Conclusie: gesloten roetfilter in deze situatie niet inzetbaar, omkoppelen naar elektrische trekker. Oorzaak: naverbranding roet op het filter. 16

17 Inhoud 1. Wat is dieselmotoremissie (DME)? 2. Meetmethode 3. KLM Cargo en materieel (2) 4. Roetfilters 5. Meetresultaten en conclusies - Snuffelkuil - Speciale vracht 6. Roetfilters: conclusie / discussie 7. KLM gaat verder, beleid, innovatie en voortdurend evalueren Maart

18 5. Meetresultaten speciale vracht Mechanische ventilatie; Voertuigen (met name onroad/euro) van KLM en derden; Metingen EC in 2005 maatregelen noodzakelijk; Maatregelen: weren van dieseltrekker, wijzigen routing, op orde brengen ventilatie, schoonmaken, rijgedrag; Herhalingsmetingen 2009 (EC en NO 2 ): concentratie EC 2010: KLM voertuigen vervangen door Euro V-klasse; Herhalingsmetingen 2011 (EC, NO en NO 2 ): concentraties EC opnieuw gedaald, nog wel aandacht nodig voor NO x. 18

19 Speciale vracht: het effect van diverse maatregelen op EC EC µg/m 3 Elementair koolstof afhandeling voertuigen Meting '05 Meting '09 Meting '11 Euro 5 voertuigen (meting 2011) in deze afdeling voldoende reductie van EC. Meting 2011 PM EC µg/m 3 EC µg/m 3 Elementair koolstof aangrenzende werkruimte Meting '05 Meting '09 Elementair koolstof sluis Meting '05 Meting '09 Meting '11 19

20 Speciale vracht: het effect van diverse maatregelen op NO en NO Stikstofdioxide/monoxide afhandeling voertuigen Stikstofdioxide/monoxide sluis NO 2 / NO µg/m Stikstofdioxide VUG Afhandelingsruimte NO 2 / NO µg/m NO NO NO NO NO NO 2011 Wisselend beeld NO en NO 2 concentraties (reden?), grenswaarden worden niet bereikt; NO 2 in de sluis na introductie Euro V omhoog, echter maar één meetwaarde en blijft onder de grenswaarde; Alleen in de sluis worden nog aanvullende maatregelen tav ventilatie getroffen. 20

21 Inhoud 1. Wat is dieselmotoremissie (DME)? 2. Meetmethode 3. KLM Cargo en materieel (2) 4. Roetfilters 5. Meetresultaten en conclusies - Snuffelkuil - Speciale vracht 6. Roetfilters: conclusie / discussie 7. KLM gaat verder, beleid, innovatie en voortdurend evalueren Maart

22 6. Roetfilters: conclusie/discussie Met een roetfilter ben je niet klaar.. deskundig oordeel blijft noodzakelijk (meten). Bij gesloten roetfilters niet alleen EC maar ook NOx meten. Hogere EURO/TIER/Stage klasse: lagere emissie, werkelijkheid hangt af van gebruik (bijv. toerental, startmomenten, rijgedrag) In de toekomst mogelijk andere indicatoren voor DME, bijv. ultrafijn stof? Onderzoek luchthaven Kopenhagen: educes+particle+pollution.htm 22

23 Inhoud 1. Wat is dieselmotoremissie (DME)? 2. Meetmethode 3. KLM Cargo en materieel (2) 4. Roetfilters 5. Meetresultaten en conclusies - Snuffelkuil - Speciale vracht 6. Roetfilters: conclusie / discussie 7. KLM gaat verder, beleid, innovatie en voortdurend evalueren Maart

24 7. KLM gaat verder; beleid, innovatie en voortdurend evalueren ( een greep ) Testen van een verbeterde elektrische trekker: helaas zeer beperkt inzetbaar in het vrachtproces als geheel; Vervanging equipment: hogere stage-klasse; Automatische afslag dieseltrekkers; Continu aandacht houden voor nieuwe ontwikkelingen waaronder testen 20-tons trekker met brandstofcel; En ooit in de toekomst..: herontwerp proces in nieuwe vrachtgebouwen. Sticker: Gesloten roetfilter 24

25 Gezond weer thuis! Bedankt voor de aandacht

stof de te meten concentratie elementair

stof de te meten concentratie elementair Verstoort de aanwezigheid van organisch stof de te meten concentratie elementair koolstof als maat voor DME? Ir. Saskia Gorissen van de Rijt Arbeidshygiënist RAH Referent: Dr.ir. F. Jongeneelen Situatie

Nadere informatie

DieselMotorEmissie. Marc Lurvink, Arbeidshygiënist RAH. In samenwerking met. rps.nl 1

DieselMotorEmissie. Marc Lurvink, Arbeidshygiënist RAH. In samenwerking met. rps.nl 1 DieselMotorEmissie een vergelijk van analysemethoden RPS Advies In samenwerking met TNO Bouw en Ondergrond Marc Lurvink, Arbeidshygiënist RAH Marc Houtzager rps.nl 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Doel 3. DME

Nadere informatie

Meetprotocol fijn stof bepaling in kantoren en scholen

Meetprotocol fijn stof bepaling in kantoren en scholen bepaling in kantoren en scholen Academische werkplaats 12 feb. 2015 piet.jacobs@tno.nl marita.voogt@tno.nl Optical Particle Counters 2 Achtergrond Gravimetische buitenlucht meetmethode niet geschikt voor

Nadere informatie

Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal

Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal Wat kunt u verwachten? Hoe is úw kennis van luchtverontreiniging? Inzicht in normen en techniek Wat is de invloed van sjoemelsoftware? Casestudy A13 Overschie

Nadere informatie

Verontreiniging door wegverkeer. Peter Hofschreuder

Verontreiniging door wegverkeer. Peter Hofschreuder Verontreiniging door wegverkeer Peter Hofschreuder Hebben we problemen,en met de luchtkwaliteit in Nederland? Verkorting van de levensduur door blootstelling aan fijn stof Verandering van de bekorting

Nadere informatie

Brancherapport Blootstelling

Brancherapport Blootstelling Brancherapport Blootstelling DME-onderzoek bij FOCWA aangesloten bedrijven Nul-meting 2011/2012 M. Bakker Arbeidshygiënist 365/KeurCompany projectleider Paraaf: noord-holland@365.nl 0251 26 15 55 Bordesstraat

Nadere informatie

Luchtkwaliteit. Een gezonde hoeveelheid luchtvervuiling bestaat niet!!??

Luchtkwaliteit. Een gezonde hoeveelheid luchtvervuiling bestaat niet!!?? Luchtkwaliteit Een gezonde hoeveelheid luchtvervuiling bestaat niet!!?? Deel 1: Wat is luchtverontreiniging? Emissie, Verspreiding,Blootstelling 1952 2009 3 4 5 Van de bronnen van luchtvervuiling in Nederland

Nadere informatie

Luchtvervuilende en klimaat- emissies van personenauto s Een vergelijking van norm- en praktijkemissies per brandstofsoort

Luchtvervuilende en klimaat- emissies van personenauto s Een vergelijking van norm- en praktijkemissies per brandstofsoort Luchtvervuilende en klimaat- emissies van personenauto s Een vergelijking van norm- en praktijkemissies per brandstofsoort Huib van Essen CE Delft Ecomobiel, 8 en 9 oktober 2013 CE Delft Onafhankelijk,

Nadere informatie

Uitlaatgassennabehandeling Industriële Verbrandingsmotoren

Uitlaatgassennabehandeling Industriële Verbrandingsmotoren Emitech B.V. / Emigreen B.V. Kjelt Remmen Technisch specialist / Adviseur Wij: Ontwerpen Specificeren Leveren en Ondersteunen systemen voor de uitlaatgassen nabehandeling van industriële verbrandingsmotoren

Nadere informatie

IS METEN WETEN? Worst case = Bad idea? NVvA Symposium 2011 Zeist, donderdag 14 april 2011. Jodokus Diemel, Arbeidshygienist, Arbode Consultancy

IS METEN WETEN? Worst case = Bad idea? NVvA Symposium 2011 Zeist, donderdag 14 april 2011. Jodokus Diemel, Arbeidshygienist, Arbode Consultancy IS METEN WETEN? Worst case = Bad idea? NVvA Symposium 2011 Zeist, donderdag 14 april 2011 Jodokus Diemel, Arbeidshygienist, Arbode Consultancy Uitlaatgassen Parkeergarage Aanleiding: Bezorgdheid parkeerbeheerders

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in Zeist

Luchtkwaliteit in Zeist Luchtkwaliteit in Zeist Inleiding In een eerder artikel is gesproken over Samen het milieu in Zeist verbeteren en de vier pijlers onder het uitvoeringsplan, zie het artikel op deze website van 7 juni en

Nadere informatie

Effect van beheersmaatregelen op blootstelling aan dieselmotoremissies bij huisvuilophalers en asfalteerders

Effect van beheersmaatregelen op blootstelling aan dieselmotoremissies bij huisvuilophalers en asfalteerders IRAS, Universiteit Utrecht CE, Delft Effect van beheersmaatregelen op blootstelling aan dieselmotoremissies bij huisvuilophalers en asfalteerders Roy Veldhof, Hans Kromhout, Dick Heederik Institute for

Nadere informatie

Dieselmotoremissies. DME in de bouw. Rimke Kerkhoff 10 April 2019 NVVA congres

Dieselmotoremissies. DME in de bouw. Rimke Kerkhoff 10 April 2019 NVVA congres Dieselmotoremissies DME in de bouw Rimke Kerkhoff 10 April 2019 NVVA congres Wie ben ik Rimke Kerkhoff Gecertificeerd arbeidshygiënist Gecertificeerd hoger veiligheidskundige Vakgroepleider AH Werkzaam

Nadere informatie

Roetmemo Roetkaart december 2014

Roetmemo Roetkaart december 2014 Roetmemo Roetkaart december 2014 Colofon Uitgave Gemeente Utrecht, Ontwikkelorganisatie/ sector Milieu & Mobiliteit Afdeling Expertise Milieu Auteur Wiet Baggen Projectnaam Roetmemo - Roetkaart Datum 18

Nadere informatie

Luchtkwaliteit en verkeer. Huib van Essen CE Delft 8 februari 2014

Luchtkwaliteit en verkeer. Huib van Essen CE Delft 8 februari 2014 Luchtkwaliteit en verkeer Huib van Essen CE Delft 8 februari 2014 Overzicht presentatie Even voorstellen Trend in verkeersemissies: veel bereikt, nog veel te doen Oplossingsrichtingen: Schonere voertuigen,

Nadere informatie

Sleutelen aan de branchenorm Meerjaren traject binnen de mobiliteitsbranches

Sleutelen aan de branchenorm Meerjaren traject binnen de mobiliteitsbranches Sleutelen aan de branchenorm Meerjaren traject binnen de mobiliteitsbranches Meindert Bakker Intro: Branches Garagebedrijven (BOVAG) Bandenservicebedrijven (Vereniging VACO) Schadeherstelbedrijven (FOCWA)

Nadere informatie

PILOT SCHOOLVENTILATIE, DAUWPUNTSKOELING EN ELEKTROSTATISCHE FILTERING. ISIAQ.nl symposium binnenmilieu in scholen Ir. P. Jacobs

PILOT SCHOOLVENTILATIE, DAUWPUNTSKOELING EN ELEKTROSTATISCHE FILTERING. ISIAQ.nl symposium binnenmilieu in scholen Ir. P. Jacobs PILOT SCHOOLVENTILATIE, DAUWPUNTSKOELING EN ELEKTROSTATISCHE FILTERING ISIAQ.nl symposium binnenmilieu in scholen Ir. P. Jacobs OVERZICHT Effect van temperatuur op prestaties Programma van Eisen Frisse

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht

Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht Margreet van Zanten Met dank aan Jan Aben, Wilco de Vries en Rob Maas 1 Luchtkwaliteit: korte historie Jaargemiddelde NO 2 concentratie is tussen 2010 en 2015 5 microgram

Nadere informatie

Meelstof in de bakkerij

Meelstof in de bakkerij Meelstof in de bakkerij Welke grenswaarde is haalbaar? Frans Jongeneelen Bijeenkomst Nijkerk 2013 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Meetbaarheid grenswaarde 3. Meetresultaten meelstof en trend van de blootstelling

Nadere informatie

Eerste uitkomsten onderzoek luchtkwaliteit langs Nijenoord Allee Wageningen

Eerste uitkomsten onderzoek luchtkwaliteit langs Nijenoord Allee Wageningen Notitienummer Datum 3 juni 206 Onderwerp Eerste uitkomsten onderzoek luchtkwaliteit langs Nijenoord Allee Wageningen. Inleiding Buro Blauw voert in opdracht van de gemeente Wageningen luchtkwaliteitsmetingen

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht

Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht Margreet van Zanten Met dank aan Jan Aben, Wilco de Vries en Rob Maas 1 Luchtkwaliteit: korte historie Jaargemiddelde NO 2 concentratie is tussen 2010 en 2015 5 microgram

Nadere informatie

Safety Regulations. Uitvoeren van gasmetingen

Safety Regulations. Uitvoeren van gasmetingen Pagina: 1 van 5 1. Wijzigingen t.o.v. vorige versie 5.4 toevoeging gaswasunit naast verbrandingsunit. 5.5 herhalingsmeting bij nieuwe betreding gevaarlijke ruimte toegevoegd 5.6 Aanpassing voor werkzaamheden

Nadere informatie

Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Jaarrapportage 2016

Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Jaarrapportage 2016 Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam Jaarrapportage 2016 Colofon Raad van Accreditatie De DCMR Milieudienst Rijnmond is door de Raad voor Accreditatie geaccrediteerd voor de NEN-EN-ISO/IEC 17025:2005

Nadere informatie

Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland.

Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland. Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland. Wij zijn gevestigd in Yerseke, dicht bij de havens van Rotterdam en Antwerpen

Nadere informatie

Dieselmotoremissie. Nr. 2019, Den Haag, 13 maart Samenvatting

Dieselmotoremissie. Nr. 2019, Den Haag, 13 maart Samenvatting Dieselmotoremissie Nr. 2019, Den Haag, 13 maart 2019 Dieselmotoremissie pagina 2 van 6 Op verzoek van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft de Gezondheidsraad voor de beroepsmatige

Nadere informatie

Zeg géén nee tegen emissievrije OV

Zeg géén nee tegen emissievrije OV Zeg géén nee tegen emissievrije OV Vanaf 2025 dienen alle nieuwe bussen emissievrij te zijn. Vanaf 2030 dienen alle bussen emissievrij te zijn. Emissievrije bussen, met ingang van de nieuwe concessie maar

Nadere informatie

Technische vragen CDA fractie bij de Agenda Duurzaamheid inzake het transitiepad schone lucht

Technische vragen CDA fractie bij de Agenda Duurzaamheid inzake het transitiepad schone lucht Technische vragen CDA fractie bij de Agenda Duurzaamheid inzake het transitiepad schone lucht 1. Kan het college aangeven wat de kosten zijn van de genoemde nieuwe extra maatregelen voor de gemeente, alsmede

Nadere informatie

SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN. TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733

SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN. TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733 SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733 TNO MEET SINDS 1986 EMISSIES In opdracht van het Ministerie van Infrastructuur

Nadere informatie

Resultaten meetcampagne luchtkwaliteit in Gent bekend

Resultaten meetcampagne luchtkwaliteit in Gent bekend Resultaten meetcampagne luchtkwaliteit in Gent bekend Na een oproep van de Stad Gent stelden vijftig Gentenaars hun gevel ter beschikking om de invloed van het verkeer op de Gentse luchtkwaliteit te onderzoeken.

Nadere informatie

Verkeer en luchtverontreiniging

Verkeer en luchtverontreiniging Verkeer en luchtverontreiniging gezondheidsschade Dr Ir Miriam Gerlofs-Nijland RIVM 1 Positie RIVM Onderzoeksinstituut rijksoverheid Onafhankelijk van politiek en beleid Verbindt wetenschap en beleid Maakt

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Overzicht presentatie Luchtkwaliteit getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van stikstofdioxide en fijn stof De nieuwste

Nadere informatie

Presentatie dd 31 oktober in Riethoven

Presentatie dd 31 oktober in Riethoven Geluid, milieu en klimaat en Eindhoven Airport Presentatie dd 31 oktober in Riethoven Bernard Gerard bjmgerard@gmail.com www.bjmgerard.nl en www.bvm2.nl Beraad Vlieghinder Moet Minder (BVM2) Geluid, Milieu

Nadere informatie

Zaal KLAS 6.2. Luchtkwaliteit, gezondheid en klimaat: Curieuzeneuzen

Zaal KLAS 6.2. Luchtkwaliteit, gezondheid en klimaat: Curieuzeneuzen Zaal KLAS 6.2. Luchtkwaliteit, gezondheid en klimaat: Curieuzeneuzen Prof. dr. ir. Filip Meysman (UAntwerpen) 2 3 Wat is luchtverontreiniging? 4 Bronnen van luchtverontreiniging Industrie Huishoudens Luchtvaart

Nadere informatie

Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof

Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof Manon Vaal - GGD Gelderland-Midden Lex Groenewold- GGD Gelre-IJssel Simone Lops- GGD Regio Nijmegen Anoek Besselink-

Nadere informatie

Fijn stof. Nieuwe feiten en realiteiten.

Fijn stof. Nieuwe feiten en realiteiten. Fijn stof. Nieuwe feiten en realiteiten. Ademloos, Horta-avond. 7 feb 2012 Prof. Dirk Avonts.Universiteit Gent. dirk.avonts@ugent.be Wat is gekend? Hoe fijner het fijn stof, hoe schadelijker. Hoe verder

Nadere informatie

We redden het niet en wat we doen, doen we niet goed

We redden het niet en wat we doen, doen we niet goed We redden het niet en wat we doen, doen we niet goed Niet NO2 maar zwarte rook moet bepalend zijn Met deze dreigende taal werd Nederland weer eens bij de feiten van de problemen voor luchtkwaliteit gesleept.

Nadere informatie

Effectiviteit van mechanische ventilatie met filtertoepassing in scholen langs drukke wegen. Dr. Maciek Strak GGD Amsterdam Afd. Milieu en Gezondheid

Effectiviteit van mechanische ventilatie met filtertoepassing in scholen langs drukke wegen. Dr. Maciek Strak GGD Amsterdam Afd. Milieu en Gezondheid Effectiviteit van mechanische ventilatie met filtertoepassing in scholen langs drukke wegen Dr. Maciek Strak GGD Amsterdam Afd. Milieu en Gezondheid Inleiding Langdurige blootstelling aan luchtverontreiniging

Nadere informatie

FIJNSTOF TEN GEVOLGE VAN KOKEN. 22 januari 2015 Piet Jacobs & Wouter Borsboom

FIJNSTOF TEN GEVOLGE VAN KOKEN. 22 januari 2015 Piet Jacobs & Wouter Borsboom FIJNSTOF TEN GEVOLGE VAN KOKEN 22 januari 2015 Piet Jacobs & Wouter Borsboom FIJN STOF: ROMMEL IN DE LUCHT PM 10 : massa van deeltjes < 10 µm (in µg/m 3 ) PM 2.5 : massa van deeltjes < 2.5 µm (in µg/m

Nadere informatie

Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof

Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof Manon Vaal - GGD Gelderland-Midden Lex Groenewold- GGD Gelre-IJssel Simone Lops- GGD Regio Nijmegen Anoek Besselink-

Nadere informatie

DME-onderzoek in de Mobiliteitsbranche 3-meting Brancherapport

DME-onderzoek in de Mobiliteitsbranche 3-meting Brancherapport DME-onderzoek in de Mobiliteitsbranche 3-meting 2010 Brancherapport De heer M.Bakker, senior consultant/arbeidshygiënist, projectleider Paraaf: Datum: november 2010 KeurCompany Postbus 10.000 1970 CA IJmuiden

Nadere informatie

Ongezond fietsend naar een gezonde werkplek? PIMEX metingen van ultrafijnstof bij fietsers Jeroen Terwoert - IVAM UvA BV

Ongezond fietsend naar een gezonde werkplek? PIMEX metingen van ultrafijnstof bij fietsers Jeroen Terwoert - IVAM UvA BV Ongezond fietsend naar een gezonde werkplek? PIMEX metingen van ultrafijnstof bij fietsers Jeroen Terwoert - IVAM UvA BV IVAM Middelgroot (25) adviesbureau met wortels in de UvA Werkvelden: Duurzame gebiedsontwikkeling

Nadere informatie

ARBOCATALOGUS DIESELMOTOREMISSIE IN OMSLOTEN RUIMTE TRANSPORT EN LOGISTIEK

ARBOCATALOGUS DIESELMOTOREMISSIE IN OMSLOTEN RUIMTE TRANSPORT EN LOGISTIEK ARBOCATALOGUS DIESELMOTOREMISSIE IN OMSLOTEN RUIMTE TRANSPORT EN LOGISTIEK Juni 2012 INHOUDSOPGAVE 1. ARBOCATALOGUS... 3 Toepassingsgebied... 3 Looptijd... 3 Evaluatie... 3 Beschikbaarheid... 3 Afwijken...

Nadere informatie

Hoe kan innovatie helpen?

Hoe kan innovatie helpen? Themabijeenkomst 16 december: Luchtvervuiling, en hoe houden wij Nederland mobiel? Verkeer Toenemende en invloed luchtvervuiling: van milieu-eisen op de sector hoe kan 2 Inhoud Waar komen verkeersemissies

Nadere informatie

Notitie. Franz Jansen. Ad Raaijmakers (gemeente Ridderkerk) 29 januari AO18041 ir. J.W.T. Voerman. Analyse luchtkwaliteit Ridderkerk

Notitie. Franz Jansen. Ad Raaijmakers (gemeente Ridderkerk) 29 januari AO18041 ir. J.W.T. Voerman. Analyse luchtkwaliteit Ridderkerk Notitie Aan Franz Jansen Kopie aan Ad Raaijmakers (gemeente Ridderkerk) Datum Documentnummer Project Auteur 29 januari 2019 22246161 AO18041 ir. J.W.T. Voerman Onderwerp Analyse luchtkwaliteit Ridderkerk

Nadere informatie

Samenvatting Haalbaarheidsstudie Milieuzone Gemeente Helmond, ARS 7 juli 2009

Samenvatting Haalbaarheidsstudie Milieuzone Gemeente Helmond, ARS 7 juli 2009 Samenvatting Haalbaarheidsstudie Milieuzone Gemeente Helmond, ARS 7 juli 2009 1. Opzet onderzoek 1.1. Inleiding Startpunt voor de invoering van een milieuzone is het bepalen van de aard en omvang van het

Nadere informatie

1. Inleiding. Rapportage Luchtkwaliteit 2012, gemeente Doetinchem 4

1. Inleiding. Rapportage Luchtkwaliteit 2012, gemeente Doetinchem 4 Rapport Luchtkwaliteit 2012 Doetinchem Oktober 2013 INHOUD 1. Inleiding... 4 2. Algemeen... 5 2.1 Wet luchtkwaliteit... 5 2.2 Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit... 5 2.3 Bronnen van luchtverontreiniging...

Nadere informatie

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland Jan Schouten Quality Safety Environmental care A company driven by strong core values CO 2 -neutrale productie Eerste 100 % CO 2 -neutrale truckfabriek in Gent Windenergie, zonne-energie, biobrandstoffen

Nadere informatie

Luchtkwaliteit rond het vliegveld. Informatiebijeenkomst Knegsel 18 april 2015

Luchtkwaliteit rond het vliegveld. Informatiebijeenkomst Knegsel 18 april 2015 Luchtkwaliteit rond het vliegveld Informatiebijeenkomst Knegsel 18 april 2015 Provinciale metingen kalenderjaar 2012 bij de Spottershill Interpretatie van de provincie-metingen op de Spottershill NO2 Dit

Nadere informatie

Onderwerpen. Voorwoord. Ventilatie in energiezuinige huizen. Jerôme Corba. Voorwoord. Ventilatie eisen. Ventilatie systeem. WHR unit.

Onderwerpen. Voorwoord. Ventilatie in energiezuinige huizen. Jerôme Corba. Voorwoord. Ventilatie eisen. Ventilatie systeem. WHR unit. Ventilatie in energiezuinige huizen Jerôme Corba Onderwerpen Voorwoord Ventilatie eisen WHR unit Nieuwe systemen Voorwoord Ventilatie systemen in energiezuinige huizen (luchtdichte woningen), geen ruimte

Nadere informatie

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek EFRO project Factsheets rondvaart Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek 2 Inhoud Inleiding Technische opties voor een schonere vloot Emissie in de praktijk Overzicht Conclusies

Nadere informatie

NO, NO2 en NOx in de buitenlucht. Michiel Roemer

NO, NO2 en NOx in de buitenlucht. Michiel Roemer NO, NO2 en NOx in de buitenlucht Michiel Roemer Inhoudsopgave Wat zijn NO, NO2 en NOx? Waar komt het vandaan? Welke bronnen dragen bij? Wat zijn de concentraties in de buitenlucht? Maatregelen Wat is NO2?

Nadere informatie

Monitoring luchtkwaliteit van de Vaillantlaan. Rapportage 2016/2017

Monitoring luchtkwaliteit van de Vaillantlaan. Rapportage 2016/2017 Monitoring luchtkwaliteit van de Vaillantlaan Rapportage 2016/2017 Colofon Raad van Accreditatie Milieudienst Rijnmond is door de Raad voor Accreditatie geaccrediteerd (L520) voor de NEN-EN-ISO/IEC 17025:2005

Nadere informatie

Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté

Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté Overzicht presentatie Waarom luchtmetingen in Vlaanderen? Evolutie van de laatste decennia Toetsen van de luchtkwaliteit aan de heersende

Nadere informatie

Risico s van blootstelling aan gevaarlijke stoffen in de vuurwerkbranche - een initiërend onderzoek door en voor de sector -

Risico s van blootstelling aan gevaarlijke stoffen in de vuurwerkbranche - een initiërend onderzoek door en voor de sector - Risico s van blootstelling aan gevaarlijke stoffen in de vuurwerkbranche - een initiërend onderzoek door en voor de sector - Dr.ir. I. van der Putte Geregistreerd toxicoloog, RPS Advies B.V., Postbus 5094,

Nadere informatie

Basisinspectiemodule

Basisinspectiemodule Basisinspectiemodule Blootstelling aan dieselmotoremissies (DME) Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de techniek en is geschreven voor intern gebruik bij de Inspectie

Nadere informatie

Gericht op de toekomst. Stikstofoxiden. Praktische toepassing van meten van NO x

Gericht op de toekomst. Stikstofoxiden. Praktische toepassing van meten van NO x Stikstofoxiden Praktische toepassing van meten van NO x Maarten van Dam Mvdam@testo.nl 06-53782193 Michel de Ruiter Michel.deruiter@multi-instruments.nl 06-20360160 Dia 2 van 132 Waarom meten? Wetgeving:

Nadere informatie

Houtstof. een toetsing van de haalbaarheid van een nieuwe grenswaarde. Is 1 mg/m3/8 uur verantwoord gravimetrisch meetbaar?

Houtstof. een toetsing van de haalbaarheid van een nieuwe grenswaarde. Is 1 mg/m3/8 uur verantwoord gravimetrisch meetbaar? Houtstof een toetsing van de haalbaarheid van een nieuwe grenswaarde Is 1 mg/m3/8 uur verantwoord gravimetrisch meetbaar? NVvA Symposium: De maatschappelijke kant van de arbeidshygiëne Donderdag 22 maart

Nadere informatie

RIA-presentatie OV-concessie

RIA-presentatie OV-concessie RIA-presentatie OV-concessie Jan Fransen en Jan Morren (Kracht van Utrecht), presentatie tijdens de raadsinformatie avond op dinsdag 3 april 2012. Advies aanbesteding OV-concessie tram en bus in relatie

Nadere informatie

Toekomstbestendig luchtkwaliteitsbeleid

Toekomstbestendig luchtkwaliteitsbeleid Toekomstbestendig luchtkwaliteitsbeleid Presentatie schakeldag 11 juni 2013 Luchtkwaliteitsbeleid Nederland en Europa Beleidsdoel: gezondheidsschade door luchtverontreiniging zoveel mogelijk beperken.

Nadere informatie

Energie(management) actieplan

Energie(management) actieplan Energie(management) actieplan 2018-1 Conform NEN 50001 Mineralis B.V. 18 april 2017 Verantwoordelijke voor dit verslag is Mineralis 5 Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 2. Reductiedoelstellingen...4 2.1 Kwalitatieve

Nadere informatie

ENERGIE ACTIEPLAN

ENERGIE ACTIEPLAN ENERGIE ACTIEPLAN 2018-2 Van der Wiel Holding BV Conform NEN 50001 November 2018 Verantwoordelijke voor dit verslag is de VGM-coördinator Versie 1.0 Pagina 1 van 6 Scope 1 1 Vervanging en/of aanschaf van

Nadere informatie

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport. Presentatie dd 28 januari in Son en Breugel

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport. Presentatie dd 28 januari in Son en Breugel Milieu en klimaat en Eindhoven Airport Presentatie dd 28 januari in Son en Breugel Bernard Gerard bjmgerard@gmail.com www.bjmgerard.nl en www.bvm2.nl Beraad Vlieghinder Moet Minder (BVM2) Vier milieuproblemen

Nadere informatie

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport. Presentatie dd 11 december in Vessem

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport. Presentatie dd 11 december in Vessem Milieu en klimaat en Eindhoven Airport Presentatie dd 11 december in Vessem Bernard Gerard bjmgerard@gmail.com www.bjmgerard.nl en www.bvm2.nl Beraad Vlieghinder Moet Minder (BVM2) Milieu en klimaat en

Nadere informatie

Niet-verkeer emissies van logistiek en transport: ontwikkelingen en lokale opties. Rinkje Molenaar 29 oktober 2012

Niet-verkeer emissies van logistiek en transport: ontwikkelingen en lokale opties. Rinkje Molenaar 29 oktober 2012 Niet-verkeer emissies van logistiek en transport: ontwikkelingen en lokale opties Rinkje Molenaar 29 oktober 2012 Rijnmond: locaties Pernis en landelijk Aanpak voor berekeningen Broncategorieën (transport

Nadere informatie

Luchtverontreiniging en gezondheid

Luchtverontreiniging en gezondheid Luchtverontreiniging en gezondheid Dr. Ir. Moniek Zuurbier GGD Gelderland-Midden 2 Inhoud presentatie Gezondheidseffecten: longen en hart Gevoelige groepen Blootstelling in Nederland Trends Componenten

Nadere informatie

Info- en intervisiemoment

Info- en intervisiemoment Info- en intervisiemoment Agenda onthaal stook je gezondheid niet op handhaving bij stoken pauze intervisie lunch Stook je gezondheid niet op Inhoud Inleiding Een onschuldig vuurtje? Lokale aanpak: sensibilisering

Nadere informatie

Effect beheersmaatregelen bij zagen dakpannen

Effect beheersmaatregelen bij zagen dakpannen Effect beheersmaatregelen bij zagen dakpannen NVvA-symposium 27 maart 2012 Con Boeckhout Tauw bv Geen vuiltje aan de lucht? 27 maart 2012 Zagen dakpannen 2 Of toch wel? PAGO 2009 Klachten over stof 66,0%

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Luchtverontreiniging groot probleem gezondheid Elk jaar sterven wereldwijd zo n 6,5 miljoen mensen aan de gevolgen van luchtverontreiniging en in Nederland zorgt dit jaarlijks zeker voor 13.000 vroegtijdige

Nadere informatie

TC aanpak emissiepunten endotoxinen TC filters en filtersystemen endotoxinen

TC aanpak emissiepunten endotoxinen TC filters en filtersystemen endotoxinen TC aanpak emissiepunten endotoxinen TC filters en filtersystemen endotoxinen Samenvatting resultaten voor bredere kennisdeling Piet Jacobs, André Moons, Bas Knoll, Suzanne Spaan (contact: piet.jacobs@tno.nl,

Nadere informatie

MEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012

MEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012 MEMO Aan/To: Van/From: Datum/Date: RAI Vereniging Chris van Dijk 18 september Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012 Ieder jaar publiceert het RIVM een jaaroverzicht van de meetresultaten

Nadere informatie

Ben u klaar voor de BEMS?

Ben u klaar voor de BEMS? Emissieregelgeving WKK - 2017 Ben u klaar voor de BEMS? WELKOM! BEMS informatiesessie 2014 Namens uw team Paul Bakker Accountmanager WKK investering Sander Buis Accountmanager WKK investering Gert van

Nadere informatie

Vliegverkeer slecht voor de gezondheid. Sara Botschuijver Leonard Beijdewellen Informatieavond Laagvliegroutes van Lelystad Airport: Berkum

Vliegverkeer slecht voor de gezondheid. Sara Botschuijver Leonard Beijdewellen Informatieavond Laagvliegroutes van Lelystad Airport: Berkum Vliegverkeer slecht voor de gezondheid Sara Botschuijver Leonard Beijdewellen Informatieavond Laagvliegroutes van Lelystad Airport: Berkum 9-01-2018 Kleine deeltjes in de Lucht: Fijnstof en ultra fijnstof

Nadere informatie

HOE OM TE GAAN MET FIJNSTOF ONTWIKKELING IN DE KEUKEN Platform Economie & Ruimte - Sociale woning Piet. Jacobs & Wouter Borsboom

HOE OM TE GAAN MET FIJNSTOF ONTWIKKELING IN DE KEUKEN Platform Economie & Ruimte - Sociale woning Piet. Jacobs & Wouter Borsboom HOE OM TE GAAN MET FIJNSTOF ONTWIKKELING IN DE KEUKEN Platform Economie & Ruimte - Sociale woning AANDACHTSPUNTEN BIJ DE ONTWIKKELING VAN EEN SOCIALE WONING Geurklachten/fijnstof/NO 2 kookafzuiging Schimmel

Nadere informatie

TRANSITION = Lokaal luchtkwaliteitsbeleid Stad Gent

TRANSITION = Lokaal luchtkwaliteitsbeleid Stad Gent TRANSITION = Lokaal luchtkwaliteitsbeleid Stad Gent Tine Heyse Schepen voor Milieu, Klimaat, Energie en Noord-Zuid Stad Gent 10 oktober 2016 Mobiliteitsplan Gent: Duurzame MODAL SHIFT Bijdrage (lokaal)

Nadere informatie

Ultrafijnstof onderzoek bij RWS April Koen Verbist Expertise Centrum Toxische Stoffen, Arbo Unie

Ultrafijnstof onderzoek bij RWS April Koen Verbist Expertise Centrum Toxische Stoffen, Arbo Unie Ultrafijnstof onderzoek bij RWS April 2013 Koen Verbist Expertise Centrum Toxische Stoffen, Arbo Unie Blootstelling aan ultrafijnstof Inleiding en relevantie (ultra)fijnstof Verschillende onderzoeken (2009

Nadere informatie

Resultaat Initieel onderzoek Luchtkwaliteit KunstKring Ruurlo

Resultaat Initieel onderzoek Luchtkwaliteit KunstKring Ruurlo Resultaat Initieel onderzoek Luchtkwaliteit KunstKring Ruurlo Steenwijk, 8 maart 2016 Inleiding Aanleiding van het onderzoek Naar aanleiding van vragen en zorgen van een aantal deelnemers en vrijwilligers

Nadere informatie

Aanvullende informatie over luchtkwaliteit en metingen

Aanvullende informatie over luchtkwaliteit en metingen Aanvullende informatie over luchtkwaliteit en metingen Wat doen gemeenten en GGD Amsterdam op het gebied van luchtkwaliteit? De GGD Amsterdam informeert en adviseert de inwoners en het bestuur van Amsterdam

Nadere informatie

Programma 31 januari Herinrichting Apeldoornseweg

Programma 31 januari Herinrichting Apeldoornseweg Programma 31 januari Herinrichting Herinrichting Doel avond Roeland Loosen Uitkomst voorkeur projectleider Sil Polman Onderzoek geluid en lucht Urban Buitenhuis (Adviseur) Veiligheidsonderzoek Bert Veldink

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest. Koen Toté - VMM

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest. Koen Toté - VMM Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Koen Toté - VMM Overzicht presentatie Luchtkwaliteit 2017 getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van fijn stof en stikstofdioxide

Nadere informatie

Ultrafijnstof een onbekend vraagstuk

Ultrafijnstof een onbekend vraagstuk Ultrafijnstof een onbekend vraagstuk Onderzoek 2007 2012 Koen Verbist Arbo Unie Sander Wander AU/RWS Inhoud ultrafijnstof onbekend groot vraagstuk 5 jaar onderzoek en advies in een ingewikkeld werkveld

Nadere informatie

Monitoring luchtkwaliteit bij 'Hart op Zuid' in Nulmeting in 2016

Monitoring luchtkwaliteit bij 'Hart op Zuid' in Nulmeting in 2016 Monitoring luchtkwaliteit bij 'Hart op Zuid' in 2016 Nulmeting in 2016 Monitoring luchtkwaliteit bij 'Hart op Zuid' in 2016 Nulmeting in 2016 Kwaliteitstoets Paraaf Autorisatie Paraaf Naam J. Voerman Naam

Nadere informatie

Verhogen van energie efficiëntie in industriële heaters

Verhogen van energie efficiëntie in industriële heaters Verhogen van energie efficiëntie in industriële heaters Arthur Groenbos Product Manager Gas Analyzers arthur.groenbos@nl.yokogawa.com M. 0651538935 Introductie Yokogawa gaat dieper in op het verbeteren

Nadere informatie

De Legitimiteit Groep. 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest

De Legitimiteit Groep. 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest De Legitimiteit Groep 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest Welkom Robbert Reimering Dagvoorzitter De Legitimiteit Groep Agenda 14.30 uur Welkom, Robbert Reimering 14.35 uur Introductie project, Kevin Zuidhof

Nadere informatie

BELANG VAN KOOKAFZUIGING IN LUCHTDICHTE WONINGEN. ISIAQ.nl symposium Piet Jacobs

BELANG VAN KOOKAFZUIGING IN LUCHTDICHTE WONINGEN. ISIAQ.nl symposium Piet Jacobs BELANG VAN KOOKAFZUIGING IN LUCHTDICHTE WONINGEN ISIAQ.nl symposium Piet Jacobs MIJN EIGEN WONING Balansventilatie Twee zone systeem voor de toevoer Motorloze afzuigkap Helaas te weinig afzuigcapaciteit:

Nadere informatie

Milieuzone Utrecht. Effectmeting/evaluatie

Milieuzone Utrecht. Effectmeting/evaluatie Milieuzone Utrecht Effectmeting/evaluatie 17 mei 2016 Colofon Uitgave Gemeente Utrecht, Sector Milieu & Mobiliteit Auteurs A.M.M. Baggen (M&M) S. Gunnink (PMB) E. Remkes (PMB) L. Geelen (VGZ) R. van der

Nadere informatie

2. WETTELIJK KADER LUCHTKWALITEIT Wet Milieubeheer

2. WETTELIJK KADER LUCHTKWALITEIT Wet Milieubeheer Leeswijzer Hoofdstuk is gewijd aan het wettelijk kader van luchtkwaliteit. Hoofdstuk 3 behandelt de werkwijze en verkeerskundige uitgangspunten. In hoofdstuk 4 zijn de resultaten beschreven en de belangrijkste

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst stadshaven Minerva Milieuzone binnen Ring A10

Informatiebijeenkomst stadshaven Minerva Milieuzone binnen Ring A10 Informatiebijeenkomst stadshaven Minerva Milieuzone binnen Ring A10 18 juni 2008 Micha Sijtsma projectmanager bij de gemeente Amsterdam 020 556 54 44 m.sijtsma@ivv.amsterdam.nl trekker van het Actieplan

Nadere informatie

Sheets voor 28 oktober De Speler Utrecht 19.30 uur. Milieuzone ja of nee? SSLU

Sheets voor 28 oktober De Speler Utrecht 19.30 uur. Milieuzone ja of nee? SSLU Sheets voor 28 oktober De Speler Utrecht 19.30 uur. Milieuzone ja of nee? SSLU 1. Ook de automobiliteit zal de komende jaren toenemen. Op dit moment gaan dagelijks in totaal ruim 400.000 auto s de stad

Nadere informatie

VDL BUS & COACH. Valkenswaard, 16 november Betreft: Milieunormen concessies Openbaar Vervoer. Geachte heer, mevrouw,

VDL BUS & COACH. Valkenswaard, 16 november Betreft: Milieunormen concessies Openbaar Vervoer. Geachte heer, mevrouw, VDL BUS & COACH Valkenswaard, 16 november 2007 DeVest? 5555 XL Valkenswaard RO. Box 645 5550APVaikenswaard The Netherlands Phone +31 (0)40 208 44 00 Fax +31 (0)40 208 44 99 E-mail info@vdlbuscoach.com

Nadere informatie

De richtlijn 80/779/EG bepaalde als grenswaarde voor de dagwaarden:

De richtlijn 80/779/EG bepaalde als grenswaarde voor de dagwaarden: 4.9 ZWARTE ROOK (BSM) De meetposten voor Zwarte Rook in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevinden zich in de Kroonlaan te Elsene (2FR002), te Ukkel (2FR012) en in het metrostation St.-Katelijne (2FB004).

Nadere informatie

Ervaringen met EC / Roet. Sef van den Elshout

Ervaringen met EC / Roet. Sef van den Elshout Ervaringen met EC / Roet Sef van den Elshout Overzicht Overzicht Waarom roet/ec Stand van zaken instrumentarium Voorbeelden van de inzet van roet voor analyses van maatregelen Bestuurlijke bruikbaarheid

Nadere informatie

Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Derde kwartaalverslag 2014

Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Derde kwartaalverslag 2014 Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam Derde kwartaalverslag 2014 Colofon Raad van Accreditatie De DCMR Milieudienst Rijnmond is door de Raad voor Accreditatie geaccrediteerd voor de NEN-EN-ISO/IEC 17025

Nadere informatie

1. Weten dat er explosieveiligheid in normen beschreven staat en in Europa specifiek in de ATEX-richtlijn

1. Weten dat er explosieveiligheid in normen beschreven staat en in Europa specifiek in de ATEX-richtlijn Hoofdstuk 11 ATEX Doelstellingen 1. Weten dat er explosieveiligheid in normen beschreven staat en in Europa specifiek in de ATEX-richtlijn ATEX staat voor ATmosphéres EXplosives. Onder een explosieve atmosfeer

Nadere informatie

luchtkwaliteit binnen = buiten, of toch niet?

luchtkwaliteit binnen = buiten, of toch niet? luchtkwaliteit binnen = buiten, of toch niet? ir. Theodoor Höngens luchtkwaliteit binnen = buiten, of toch niet? drie invalshoeken I. betrokkenen in het ontwerp/gebruik II. de werelden binnen en buiten

Nadere informatie

Europese aanpak luchtkwaliteit gewenst

Europese aanpak luchtkwaliteit gewenst Europese aanpak luchtkwaliteit gewenst VNG-IPO position paper September 2005 Samenvatting IPO en VNG zijn de koepels van alle regionale overheden in Nederland, IPO vertegenwoordigt de 12 provincies, VNG

Nadere informatie

Fijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP. onderzoeksprogramma

Fijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP. onderzoeksprogramma Fijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP onderzoeksprogramma Fijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP onderzoeksprogramma

Nadere informatie

Gezond werken met formaldehyde

Gezond werken met formaldehyde Gezond werken met formaldehyde Onderzoek en onderwijs met stoffelijke overschotten in een academisch ziekenhuis Luuk van Wel, Maarten Melissen, Gwendolyn Beckmann, Rob Anzion, Paul T.J. Scheepers, Research

Nadere informatie

Geluidemissie langzaam rijdende (LNG-)vrachtwagens

Geluidemissie langzaam rijdende (LNG-)vrachtwagens Geluidemissie langzaam rijdende (LNG-)vrachtwagens Congres Geluid, Trillingen en luchtkwaliteit 4 november 2015 Introductie Geluid in milieuvergunningen Geluidbronnen van industriële activiteiten: installaties

Nadere informatie

Inleiding De gemeenteraad van Alblasserdam heeft op 21 januari 2013 een motie aangenomen die luidt:

Inleiding De gemeenteraad van Alblasserdam heeft op 21 januari 2013 een motie aangenomen die luidt: Notitie Aan Ester Kardienaal (gemeente Alblasserdam) Kopie aan Datum Documentnummer Project Auteur 18 maart 2013 21539712 13-058 ir. J.W.T. Voerman en ir. P.B. van Breugel Onderwerp Fijnstofmetingen in

Nadere informatie

Meetresultaten stof, DME, micro-organismen en endotoxines

Meetresultaten stof, DME, micro-organismen en endotoxines HVC Meetresultaten stof, DME, micro-organismen en endotoxines STOFMETINGEN Pomp filter/cyclone Filter cc/min tijd (min) volume (liter) STOF Analyse techniek / methode Gravimetrisch / MDHS 14/3 Gil35-042

Nadere informatie