RESPONSIBLE CARE JAARVERSLAG 2010

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "RESPONSIBLE CARE JAARVERSLAG 2010"

Transcriptie

1 RESPONSIBLE CARE JAARVERSLAG 2010

2 Inhoudsopgave Delrin De allerbeste kwaliteit tegen 4 concurrerende prijzen Fluoroproducts zet flinke stappen 6 Packaging & Industrial Polymers 8 Viton breekt records 10 Ondernemingsraad: Hoe flexibel wordt DuPont? 12 Human Resources 13 Arbodienst 15 Capital Care 17 Adviescollege 18 Veiligheid en milieu 19 Colofon Concept en vormgeving TM en zijn handelsmerken en Estay reclame-adviesbureau, geregistreerde handelsmerken van Zwijndrecht E. I. du Pont de Nemours and Company or affiliates. Teksten en redactie Com an, Annelies de Back en Hebt u vragen of opmerkingen Anneke Guis naar aanleiding van dit verslag? DuPont, Willem Buitelaar Neemt u dan contact op met: (eindredactie) Du Pont de Nemours Fotografie (Nederland) B.V. Harry Jonkman, Simone van Staal, Willem Buitelaar, Ton van der Kuijl, Com an, e.a. Public Affairs Manager Postbus 145 Niets uit deze uitgave mag worden 3300 AC Dordrecht, verveelvuldigd en/of openbaar telefoon (078) gemaakt worden door middel van druk, fotografie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van DuPont Dordrecht. Blijven werken aan verbetering Bij al het werk dat binnen DuPont wordt gedaan spelen de vier kernwaarden een belangrijke rol. Veiligheid & Gezondheid, Zorg voor het Milieu, Hoogste Ethisch Gedrag en Respect voor Mensen bepalen de manier waarop medewerkers binnen DuPont met elkaar omgaan en hoe we rekening houden met het milieu en de omgeving waarin we werken. In dit Responsible Care verslag willen wij u informeren over de ontwikkelingen die ons bedrijf in 2010 heeft doorgemaakt. DuPont is het jaar 2010 wereldwijd sterk geëindigd. De aantrekkende economie enerzijds en de maatregelen om efficiënter te werken en waar mogelijk kosten te besparen anderzijds hebben geleid tot goede financiële resultaten. De vraag naar onze producten is in de loop van het jaar aanzienlijk toegenomen en benaderde aan het eind van het jaar het niveau van Kernwaarden Ik ben trots dat de inspanningen van DuPont Dordrecht op het gebied van veiligheid binnen ons bedrijf werden erkend en dat wij de 34ste DuPont Safety Award in ontvangst mochten nemen. Helaas hebben we ook met een aantal incidenten op ons terrein te maken gehad. Onderzoek naar de oorzaak van incidenten behoort tot de standaardprocedures binnen DuPont en de uitkomsten ervan leiden tot maatregelen die dergelijke incidenten in de toekomst moeten voorkomen. Alle incidenten worden gemeld aan de betreffende overheden. Verschillende overheden voeren ook regelmatig inspecties uit bij DuPont. De Surlyn fabriek vierde in oktober het 15-jarig bestaan op het terrein in Dordrecht en vierde tevens dat er 15 jaar zonder ongevallen is gewerkt. Veiligheid houdt niet op bij de poort. Medewerkers worden ook bewustgemaakt van de veiligheidsrisico s buiten het bedrijfsterrein, in het verkeer, thuis en bij het sporten. Het Off the job team van DuPont organiseert jaarlijks allerlei programma s op dat gebied. In 2010 zijn onder meer brandweertrainingen voor partners van medewerkers georganiseerd en ontvingen medewerkers fietshelmen, fluorescerende hesjes en fietsverlichting om in de donkere maanden veilig van en naar het werk te kunnen fietsen. Sinds begin 2008 werkt DuPont Dordrecht volgens het DuPont Productie Systeem (DPS). De kern van DPS is het doorvoeren van verbeteringen in alle processen en het voorkomen van verspilling in de ruimste zin van het woord: in productieprocessen, handelingen van medewerkers, tijd en geld. De medewerkers van DuPont werken continu aan verbeteringen. Sinds de start van DPS in Dordrecht en het eind van 2010 zijn al meer dan kleinere en grotere verbeterideeën doorgevoerd. 2

3 Burgemeester Brok op bezoek. Uitreiking Community Fund. Leerlingen maken kennis met DuPont. Nadat DuPont vanwege de economische crisis eind 2008 had besloten alle investeringen - behalve die op het gebied van veiligheid en milieu - stop te zetten, werd eind 2009 het groene licht gegeven voor het herstarten van investeringen op het terrein in Dordrecht. Zo is in 2010 gewerkt aan de uitbreiding van de capaciteit van de Viton fabriek waarmee tevens de effecten op het milieu werden verminderd. Voorts kwam de bouw van een nieuwe productielijn voor Bynel en Fusabond goed van de grond. Ook de ontwikkeling en het testen van de nieuwe generatie Teflon, de zogenaamde GenX, werd voortvarend aangepakt. Vanwege het slimme gebruik van afvalgassen in één van onze fabrieken om daarmee het productieproces veiliger te maken, heeft DuPont aan vier medewerkers van de Teflon fabriek de prestigieuze DuPont Corporate Engineering Excellence Award toegekend. DuPont en de omgeving DuPont hecht veel waarde aan een goede relatie met de buren, of dat nu direct omwonenden zijn, andere bedrijven of overheden. Met vertegenwoordigers van hen wordt regelmatig overleg gevoerd. Vanwege zijn aantreden in 2010 heeft DuPont burgemeester Brok van Dordrecht in juni ontvangen en tijdens een rondleiding uitleg gegeven over de activiteiten van DuPont. Het Adviescollege van DuPont - waarvan de leden woonachtig zijn in Dordrecht, Papendrecht en Sliedrecht - overlegt tweemaal per jaar met het bedrijf over ontwikkelingen op het terrein van DuPont. Ook worden onderwerpen besproken die de leden aandragen en die betrekking hebben op zorgen van omwonenden. Zo is in 2010 onder meer aandacht besteed aan en toelichting gegeven op het vervoer van grondstoffen naar DuPont via de spoorlijn langs de wijk Stadspolders in Dordrecht. Drie organisaties ontvingen in 2010 een bijdrage uit het DuPont Community Fund. Fietsvereniging DRC De Mol werd in staat gesteld een aantal fietsen aan te schaffen voor de opleiding van jonge wielrenners. Deze fietsen worden ook ingezet voor trainingen op het gebied van veilig fietsen die aan basisscholieren worden gegeven. Het Willem de Zwijger College in Papendrecht ontving een tweetal zogenoemde coachlabs om te gebruiken in het technisch onderwijs. De Sliedrechtse Muziekvereniging Crescendo ontving een bijdrage om een trompet aan te schaffen. Medewerkers van DuPont die zich onderscheiden op het gebied van vrijwilligerswerk kunnen daarvoor worden beloond vanuit het DuPont Volunteer Recognition Fund. Onder de wereldwijd honderden onderscheiden vrijwilligers in 2010 ontving ook Ed Ringelberg van DuPont Dordrecht een bedrag vanwege zijn werk voor de Stichting Europa Kinderhulp. Hij stelde het bedrag beschikbaar aan de Voedselbank van Dordrecht. Ten slotte werden in de loop van 2010 verschillende groepen ontvangen voor uitleg over DuPont en de activiteiten van het bedrijf in Dordrecht. Tientallen leerlingen van verschillende middelbare scholen in de omgeving van DuPont Dordrecht kregen de gelegenheid op het terrein kennis op te doen over het werken in een technische omgeving en de rol die producten uit de chemische industrie in het dagelijks leven spelen. In het kader van het project School in de Samenleving maakten twee teams van basisschoolleerlingen filmpjes over een deel van de productie bij DuPont en over de veiligheid op het terrein. Voor mij is dit het laatste Responsible Care verslag dat ik u als site manager aanbied. Ik draag het stokje over aan Paul Meyers. DuPont Dordrecht dankt al zijn relaties en zijn buren voor hun bijdrage, hulp en begrip in Gordon P. Tait Site manager DuPont Dordrecht 3

4 Delrin De allerbeste kwaliteit tegen concurrerende prijzen 2010 was voor Delrin een jaar vol uitdagingen waarin het ene na het andere productierecord is gesneuveld. Door de wereldwijde economische crisis hadden in 2009 alle partijen in de keten voorraden teruggebracht. Dit betekende dat toen de vraag aantrok er zowel voor de productie als de voorraad moest worden geleverd. Door inventief te zijn is het toch gelukt om aan de vraag te voldoen. De wereldwijd gestelde doelen zijn uiteindelijk bijna dubbel gehaald. Al met al zijn de productieresultaten van Delrin weer terug op het niveau van recordjaar Daarbij was het een extra uitdaging om ondanks een stijgende productie de kosten nog verder terug te brengen. De wereldwijde concurrentie is hard en er wordt veel geïnvesteerd in het Midden-Oosten en Duitsland. Het aanbod neemt de komende jaren dus toe, waardoor ook de druk op de prijzen zal toenemen. Om groei te realiseren moet DuPont 100 procent veilig de allerbeste kwaliteit producten leveren tegen concurrerende prijzen. Zijn de prijzen te hoog, dan stappen klanten makkelijk over op een alternatief. Een gunstige marktontwikkeling is dat de automobielindustrie er alles aan doet om het brandstofverbruik van auto s terug te brengen. Minder gewicht per auto is daarbij het devies. Delrin is sterker en veel lichter dan staal, veilig en van goede kwaliteit met als resultaat dat veel staal in auto s plaatsmaakt voor Delrin. De kwaliteitscampagne is goed zichtbaar. Hoge kwaliteitseisen Om als bedrijf bij de wereldwijde top te behoren moeten de medewerkers succesvol zijn in hun werk. Het DuPont Productie Systeem (DPS) biedt daarvoor de handvatten, niet alleen op het technische vlak, maar ook op het gebied van mindset & behaviour: hoe denken mensen over hun werk en hun rol en hoe gedragen ze zich. Ook in 2010 heeft Delrin de methodieken en verbeterprogramma s van DPS volop gebruikt. In 2010 is het aantal klachten per kilo product gelijk gebleven aan dat van Juist toen de markt sterk aantrok, was er een probleem bij een grote klant over zwarte spikkels in het product. 4

5 De medewerkers hebben bewezen als team samen sterk te staan De wielen van deze BabyZen wandelwagen lopen extra licht dankzij Delrin. De hoge eisen bij de klant waren voor DuPont aanleiding om met camera s in het productieproces iedere Delrin korrel te inspecteren en waar nodig te verwijderen. Dit had een positief effect op de kwaliteit van het product. Ook is gestart met de ontwikkeling van een sorteermachine die in het productieproces elke korrel die niet aan de hoge kwaliteitseisen voldoet automatisch verwijdert. De installatie van deze nieuwe technologie vindt plaats in In 2010 is een langgekoesterde wens uitgekomen. Er is fors geïnvesteerd in een nieuw laboratorium dat vorig jaar is gebouwd en in november in gebruik kon worden genomen. Daar voeren Surlyn en Delrin sindsdien onder hetzelfde dak analyses uit. Veiligheid Op het gebied van veiligheid is 2010 geen perfect jaar geweest. Zo vond er in februari een kleine brand plaats bij een van de silo s en verwondde een medewerker zijn hand. Gelukkig leverden deze incidenten geen blijvende schade of letsel op, maar ze hadden niet mogen gebeuren en er zijn maatregelen genomen om herhaling te voorkomen. De grote onderhoudsstop is 100 procent veilig verlopen. Met het oog op het milieu is DuPont Dordrecht in 2010 gestart met een onderzoek naar de mogelijkheden voor het gebruik van duurzame grondstoffen voor de productie van Delrin. Topprestaties DuPont werkt in een turbulente omgeving waar meer vraag en minder kosten hand in hand gaan. De medewerkers van Delrin hebben in een korte tijd de omslag moeten maken van een periode van werktijdverkorting naar een tijd waarin ze continu met elkaar de schouders eronder moesten zetten. Met deze dynamiek zijn de medewerkers constructief omgegaan en ze hebben topprestaties geleverd. Ze hebben bewezen als team samen sterk te staan. Dat is een groot compliment waard. Delrin wordt onder meer gebruikt voor transportbanden. Delrin In Dordrecht maakt DuPont de basisstof voor Delrin. Het merendeel hiervan verwerkt DuPont ter plaatse tot de technische kunststof Delrin in de vorm van korrels, de rest wordt naar het Verre Oosten geëxporteerd. Het materiaal heeft een melkachtige kleur, maar door kleurstoffen toe te voegen kan het in alle kleuren van de regenboog en in zwart worden geproduceerd. De bijzondere eigenschappen van Delrin maken het product breed toepasbaar. Van skibindingen, transportkettingen, tandwielen, aanstekers en pennen tot allerlei technische onderdelen voor de luchtvaart, auto- en consumentenelektronica-industrie. 5

6 2010 was voor de medewerkers van Fluoroproducts een uitdagend en druk jaar. Was 2009 het jaar van de crisis, 2010 werd gekenmerkt door een sterk aantrekkende vraag. Fluoroproducts zet flinke stappen Grijze zone Op het gebied van veiligheid is Fluoroproducts in 2010 gestart met het traject grijze zone dat een nog opener veiligheidscultuur tot doel heeft. Met grijze zone worden problemen zicht- en bespreekbaar, waarna ze aangepakt en opgelost kunnen worden. Het veranderen van een cultuur kost tijd en daarom loopt grijze zone ook in 2011 door. Op het vlak van het aantal afwijkingen op de vergunning voor zoutzuur is Fluoroproducts succesvol geweest. De procedures zijn verbeterd en de medewerkers hebben bewustwordingstrainingen gevolgd. Het aantal afwijkingen is gedaald van 9 in 2009 naar 4 in 2010, maar de resultaten zijn nog beter dan deze cijfers aangeven. De verbeterde procedures zijn in maart 2010 ingevoerd en vanaf dat moment tot maart 2011 is er pas één afwijking geweest. Eind november vond er helaas een ernstig milieu-incident plaats. Door een menselijke fout is waterstoffluoride in het oppervlaktewater geloosd. Er is direct actie ondernomen om ervoor te zorgen dat dit niet meer kan gebeuren, onder andere op het gebied van training. Wat betreft energie zijn er diverse maatregelen genomen om energiezuiniger te produceren. Hoewel de productie fors is toegenomen, is het energieverbruik gelijk gebleven aan dat van Extra kwalitatief goede kilo s De vraag naar de producten van Fluoroproducts is in 2010 sterk gestegen en dat betekende dat er veel en hard is gewerkt om extra kilo s te maken. Dankzij het vasthouden aan de gezonde kostenstructuur die het resultaat was van de bezuinigingen in 2009 heeft Fluoroproducts een financieel goed jaar gehad, niet alleen in Dordrecht, maar ook wereldwijd. De verwachting is dat de pieken en dalen in de economische cyclus elkaar sneller en scherper op zullen volgen. Vasthouden aan een solide kostenstructuur blijft dan ook essentieel voor een duurzame groei. Op het gebied van kwaliteit zijn er flinke stappen gezet. Er is fors geïnvesteerd in de productielijn, niet alleen in technische verbeteringen maar ook in mindset en behaviour van de medewerkers. Waar vroeger de aandacht vooral uitging naar het produceren van kilo s om aan de vraag van de klant te voldoen, ligt nu meer dan ooit de nadruk op het maken van kwalitatief goede kilo s. Als het productieproces geen 100 procent goed product oplevert, wordt de productie stopgezet, de oorzaak wordt geanalyseerd en aangepakt en pas dan wordt de productie weer hervat. Teflon wordt onder meer gebruikt als anti-aanbaklaag in kookgerei. 6

7 Uit de feedback van klanten blijkt dat deze aanpak zijn vruchten afwerpt. Niet alleen op dit vlak, maar Fluoroproductsbreed heeft het DuPont Productie Systeem (DPS) ook in 2010 zijn waarde bewezen. Er zijn veel ideeën ingevoerd en de stroom aan nieuwe ideeën is blijven komen waardoor continu verbeteren een tweede natuur is geworden. Met DPS worden de kennis en kunde van iedereen die op de site aanwezig is maximaal benut. Excellence Binnen Fluoroproducts is de techniek ontwikkeld die het mogelijk maakt om met afvalproducten die uit het productieproces van de ene fabrieksunit komen het productieproces van een andere unit veiliger te maken. Deze techniek is in 2010 met succes toegepast en had als bijkomende positieve resultaten dat de luchtemissies zijn gedaald en er op capaciteit is gewonnen. Veiliger, effectiever, milieuvriendelijker en concurrerender produceren... Dat waren meer dan voldoende redenen om Tom Spoormaker, Jaap Wassenaar, Ruud van den Broek, Erik Hobbel en Wim van Gelderen de Corporate Engineering Excellence Award 2010 toe te kennen als erkenning voor hun inventiviteit. Talent In 2010 hebben alle medewerkers alle zeilen bijgezet om aan de wensen van de klanten te voldoen en de doelen van DuPont te realiseren. Het zijn de mensen die iedere dag opnieuw het succes van het bedrijf bepalen. Fluoroproducts is zich ervan bewust dat over ongeveer vijf jaar een grote groep medewerkers met de VUT of pensioen gaat. Daarom is in 2010 gestart met het ontwikkelen van een strategisch personeelsplan om te waarborgen dat - ondanks de krapte die in de nabije toekomst op de arbeidsmarkt ontstaat - DuPont voldoende gekwalificeerd talent in huis heeft en houdt. Het team met de Corporate Engineering Excellence Award. Teflon Teflon is een geregistreerd handelsmerk en een merknaam van DuPont en staat voor een reeks hoogwaardige producten die worden gebruikt in uiteenlopende industrieën en consumentenmarkten. Bij de consument is het product bekend als coating in pannen en als vuil- en vlekkenwerende bescherming van stoffen en textiel. Teflon is bestand tegen vrijwel alle chemicaliën en dankzij de mechanische sterkte, elektrotechnische eigenschappen en de lage wrijvingscoëfficiënt wordt Teflon toegepast in de luchtvaart, telecommunicatie, elektronica, industriële processen en architectuur. Binnen DuPont wordt hard gewerkt aan GenX, een nieuwe generatie Teflon. Aan die ontwikkeling draagt ook Dordrecht zijn steentje bij. 7

8 Packaging & Industrial Polymers In 2010 vierde Packaging & Industrial Polymers (P&IP) zijn 15-jarig bestaan en tegelijkertijd het feit dat er in die 15 jaar geen incidenten zijn geweest. De hele site werd ter ere van dit record getrakteerd en alle medewerkers van P&IP kregen een diner en cadeau aangeboden. Productie De productie van Surlyn lag zo n vier procent lager dan in Oorzaak hiervan is dat de productielijn vaker heeft stilgestaan vanwege de bouw van de nieuwe productielijn. Met de voorbereiding van de bouw van deze productielijn voor Bynel Fusabond is in 2009 gestart. In 2010 is de constructie voor een groot deel neergezet. In 2011 zal DuPont Dordrecht het product gaan leveren. Het is daarmee de eerste en enige leverancier in Europa. In de praktijk betekent dit dat de capaciteit van P&IP wordt verdrievoudigd. Elke ploeg krijgt versterking van een extra medewerker. Kwaliteit Helaas was het aantal klachten in 2010 hoger dan in het voorgaande jaar. In de tweede helft van het jaar is het tij gekeerd door goede analyses van de foutrapportages te maken en voorafgaand aan activiteiten in te schatten wat er fout kan gaan en hoe dit kan worden voorkomen. Dat heeft geleid tot een aanzienlijke vermindering van het aantal klachten in de tweede helft van De verwachting is dat het aantal klachten in 2011 verder daalt. P&IP is het afgelopen jaar opnieuw gecertificeerd volgens ISO Verder zijn de reworkvoorraden ofwel het materiaal dat niet in een keer goed is geproduceerd aanzienlijk gedaald. Eerste paal voor silo s bij P&IP. 8

9 De uitdaging voor 2011 is opnieuw een veiligheidsrecord te boeken Surlyn Surlyn is een kunsthars dat bekend is vanwege zijn hot track sterkte, optische eigenschappen, olieen vetbestendigheid, flexibiliteit en verwerking in combinatie met metaal. Het materiaal wordt onder andere gebruikt voor golfballen, doppen van parfumflesjes, cosmeticaverpakkingen, de binnenkant van een koker chips of een zakje soep. Financiën en kwaliteit Financieel gezien was 2010 het beste jaar ooit voor P&IP. De winst lag 70 procent hoger dan in Oorzaak daarvan waren onder andere de lagere grondstof- en brandstofprijzen. Medewerkers Hoewel de bouw van de nieuwe productielijn veel tijd en aandacht heeft gevergd, zijn de medewerkers van P&IP enthousiast aan de slag gegaan met het DuPont Productie Systeem. Het is inmiddels een integraal onderdeel van het werk. P&IP is de laatste fabriek die ermee is gestart, en stapje voor stapje worden verbeteringen doorgevoerd. De betrokkenheid van de medewerkers is groot, het verloop is laag en het ziekteverzuim is nog nooit zo laag geweest als in 2010 (1,8%). Er is veel aandacht geweest voor het trainen van de operators in het gebruik van de nieuwe productielijn. Toekomst De uitdaging voor 2011 is opnieuw een veiligheidsrecord te boeken. Verder ligt het accent op het succesvol produceren met de nieuwe lijn en het goed inwerken van nieuwe collega s. Daarnaast gaat P&IP op volle sterkte door met Surlyn. De toekomst ziet er veelbelovend uit. Bynel en Fusabond Bynel en Fusabond zijn ethylene copolymers die gebruikt worden in de verpakkingsindustrie. Zij zorgen voor een goede hechting tussen verschillende kunststof folies. Medewerkers van P&IP vieren 15 jaar succes. 9

10 Viton breekt records Meer productie, hogere productiviteit 2010 was een succesvol jaar voor Viton in Dordrecht. Nam de vraag naar producten eind 2009 al toe, in 2010 groeide die nog harder. Er zijn goede resultaten geboekt. Iets dat onder andere te danken is aan het DuPont Productie Systeem (DPS), het continu verbeterprogramma van het bedrijf dat heeft geleid tot nog efficiënter werken en meer output. Milieu en veiligheid Wat betreft milieu is het afgelopen jaar een belangrijke mijlpaal bereikt op het gebied van het hergebruiken in plaats van verbranden van niet-gereageerde gassen. In het laatste kwartaal van 2010 zijn de veranderingen in de APA-polymerisatielijn doorgevoerd en in 2011 wordt er gebruik van gemaakt. Behalve belangrijke voordelen voor het milieu brengt het ook kostenbesparing en vergrote productiecapaciteit met zich mee. De realisatie van dit zogenoemde Viton APA-project in een relatief korte periode was een bijzondere prestatie. Ander aandachtspunt in 2010 was de opslag van chemicaliën. De overheid ziet hier steeds scherper op toe. DuPont - en dus ook Viton - is voortdurend bezig die opslag nog beter en veiliger te maken. Zo zijn er plannen gemaakt voor de herinrichting van een loods en aanschaf van speciale opslagkluizen. Goed kan altijd nog beter en dat geldt ook voor de veiligheid bij Viton in In de veiligheidsstatistieken van Viton staan een emissie en een medical treatment case. Productie Viton APA draaide in 2010 de hoogste productie ooit. Voor Viton Gum was het het op één na beste jaar in de geschiedenis en datzelfde gold voor VSOP. De eerste helft van het jaar is in twee ploegen gewerkt, in de tweede helft zijn drie ploegen aan de slag gegaan. Ter vergelijking: in het recordjaar werd met drie ploegen gewerkt en die bestonden altijd uit één persoon meer. De DPS-verbeterprojecten hebben bijgedragen aan deze mooie resultaten. Lean- en Six Sigmamethodieken zijn inmiddels helemaal geïntegreerd in het werk. Er is onder andere kritisch gekeken welke overbodige stappen uit de werkprocessen gehaald kunnen worden en of de juiste hulpmiddelen binnen handbereik zijn. De centrale vraag was: is onze manier van werken logisch en doelmatig? Een opgeruimde werkplek met 5S, onderdeel van DPS. 10

11 Het is belangrijk continu de concurrentiepositie in de gaten te houden en te blijven werken aan de ontwikkeling van nieuwe producten Kwaliteit Het aantal klachten per ton productie is gedaald. Ten opzichte van 2009 lag het aantal klachten ongeveer op hetzelfde niveau, maar het volume is toegenomen dus verhoudingsgewijs is de kwaliteit van het geleverde product beter geworden. Het streven van Viton is voortdurend te blijven voldoen aan de hoge kwaliteitseisen van klanten. Een belangrijk aandachtspunt is de vervuiling in de producten. Er wordt in 2011 verder gekeken naar oplossingen om deze zogenoemde contaminatie te minimaliseren. Ontwikkeling De medewerkers van Viton hebben in 2010 veel geleerd in de praktijk. Er zijn in het kader van het DPS-verbeterprogramma nieuwe werkwijzen ontwikkeld. Er is ook een zogenoemde roulerende dagdienstrol ingesteld. Bij toerbeurt is iemand uit de ploegendienst vrijgemaakt om nieuwe ideeën uit de ploegen uit te voeren. Viton is een lerende organisatie die voortdurend op zoek is naar nieuwe mogelijkheden en zich op die manier blijft ontwikkelen. De uitdaging Het is belangrijk continu de concurrentiepositie in de gaten te houden en te blijven werken aan de ontwikkeling van nieuwe producten. Dat is de uitdaging voor alle Viton medewerkers. Viton Viton is een halffabrikaat met de eigenschappen van rubber (fluorelastomeer). De auto-, luchtvaart- en chemische industrie gebruiken dit materiaal al meer dan vijftig jaar vanwege de hitte- en chemische bestendigheid. Het materiaal wordt veel toegepast voor slangen, O-ringen en andere afdichtingen. DuPont Dordrecht heeft drie Viton fabrieken. In de Gum plant worden de basistypes gemaakt en in de Viton APA plant de specialties. De VSOP Plant verwerkt Viton zodat het door de klanten direct kan worden toegepast. DuPont Viton FLUOROELASTOMER Door contact met collega s van andere sites, onder meer in Mechelen, leer je veel. 11

12 Hoe flexibel wordt DuPont? uitbreiden van het aantal vaste medewerkers, zeker met het oog op de vergrijzing en het dalende aandeel van de jongere generatie in de beroepsbevolking. Capabele mensen moeten door middel van een vast dienstverband met DuPont worden verbonden. Die binding betaalt zich terug, onder andere in betrokkenheid. In 2011 zal er een antwoord moeten komen op de vraag hoe flexibel DuPont gaat worden. Een ander punt van zorg waarover de OR met betrokkenen heeft gesproken is het toegenomen aantal ongevallen. Organisatiewijziging van site logistiek vroeg de aandacht van de OR. Constructieve samenwerking, daar draaide het ook in 2010 om voor de 13 leden van de Ondernemingsraad (OR). Waar 2009 in het teken stond van de recessie, werd 2010 het jaar van de oplevende economie en daarmee van de toegenomen productie op de DuPont site in Dordrecht. Centraal in het overleg van de OR met de bestuurder stond de personeelsbezetting. Uitbesteden en centraliseren De OR heeft veel aandacht besteed aan de adviesaanvraag voor het uitbesteden van pack-outwerkzaamheden en het herplaatsen van medewerkers in de fluoropolymersfabriek. In deze adviesaanvraag ontbrak het uitgangspunt dat bij een boventallig personeelsbestand als gevolg van economische ontwikkelingen de taken die op dat moment zijn uitbesteed worden teruggenomen. Op verzoek van de OR is het voorstel hierop aangepast met een positief advies van de OR als resultaat. Daarnaast heeft de OR zich gebogen over de adviesaanvraag voor het site logistiekproject. Dit project houdt in dat de logistieke werkzaamheden die decentraal bij de fabrieken werden geregeld, voortaan centraal vanuit een service centre worden georganiseerd. Doel is om alle verspilling uit het proces te halen en waar mogelijk activiteiten uit te besteden. Dit betekent voor alle betrokkenen een grote verandering. De OR heeft onder voorwaarden positief geadviseerd, en vond het essentieel dat de medewerkers volgens de kernwaarden en regels van de site worden behandeld. Herplaatsing van personeel zou zo veel mogelijk moeten gebeuren op basis van vrijwilligheid, rolniveau en vaardigheden. In 2010 is deze logistieke organisatiewijziging gestart en in 2011 loopt deze nog door. Betrokkenheid De OR heeft de advies- en instemmingsaanvragen bijgesteld en daarbij zijn zorgen benadrukt over het uitbesteden van werk. Ondanks de gestegen vraag naar de producten van DuPont houdt het bedrijf vast aan het huidige aantal van 840 medewerkers. Extra werk wordt opgevangen door flexibele arbeidskrachten in te zetten en ook het aantal contractors stijgt. De OR is van mening dat het bedrijf is gebaat bij het Samenwerking Ondanks de soms zwaarwegende besluiten, lastige onderwerpen en verschillen van inzicht heeft de OR ook in 2010 op alle fronten constructief samengewerkt met het management. Sinds juni 2010 heeft de OR overleg met de nieuwe gedelegeerd bestuurder. De OR juicht het toe dat zij zich - in tegenstelling tot haar voorganger - voor de volle 100 procent kan richten op de Dordrecht site. De OR heeft de samenwerking met de bestuurder en onderling als aangenaam en waardevol ervaren. Koploper In 2010 heeft de OR een tweedaagse cursus competentiemanagement gevolgd. Door hun werk voor de OR verwerven de OR-leden competenties die om erkenning vragen van de afdeling Human Resources (HR) en op vrijwillige basis als onderdeel van het beoordelingssysteem van DuPont worden opgenomen. Op deze manier wordt de ontwikkeling die een medewerker als lid van de OR doormaakt concreet. Het is de bedoeling dit in 2011 handen en voeten te geven binnen het bestaande HR-systeem van DuPont. Hiermee is de OR van DuPont één van de koplopers in Nederland. 12

13 Capital Care PROJECTEN IN STROOMVERSNELLING Voor de afdeling Capital Care - verantwoordelijk voor de engineering en uitvoering van investeringsprojecten - was het eerste kwartaal van 2010 rustig. Daarna kwamen de investeringen in een stroomversnelling omdat de ergste gevolgen van de financiële crisis achter de rug waren. menwerken met een beperkt aantal wereldwijde spelers. Jacobs Engineering en DuPont moesten aan elkaar wennen en gingen door een leertraject. Tegelijkertijd was er sprake van een hoge werkdruk voor een afdeling die in voorgaande jaren fors was ingekrompen vanwege minder projectwerkzaamheden. In 2010 is ook begonnen met het uitbesteden van engineeringswerk aan één van de interne engineeringsbureaus van DuPont in India. Relatief kleine projecten zijn gedeeltelijk op grote afstand uitgevoerd. DuPont Dordrecht loopt hiermee voorop. Binnen enkele maanden werd al meer dan 15% van de engineering in India met succes uitgevoerd. Plaatsing van silo s voor de productie van Bynel en Fusabond. De twee grote projecten bij Packaging & Industrial Polymers (productielijn voor Bynel en Fusabond, zie pagina 8 en 9) en Viton (APA, zie pagina 10 en 11) die eind 2008 tijdelijk waren stopgezet, werden weer opgepakt. De afdeling Capital Care voerde in 2010 ook een groot aantal kleinere projecten voor Fluoroproducts en Delrin uit. Investeringen zijn en blijven nodig om aan de wetgeving te voldoen. Bovendien is het belangrijk om systemen te blijven onderhouden en kritisch te kijken of installaties in voldoende mate bijdragen aan de strenge veiligheids- en milieu-eisen die DuPont stelt. In 2010 steeg de productie enorm waardoor installaties tegen hun productiegrenzen aanliepen. Daardoor moest de afdeling Capital Care veel onderhoud en/of modificaties uitvoeren. Vernieuwing Veel aandacht en tijd gingen uit naar de wisseling van ingenieursbureau. De jarenlange samenwerking met Royal Haskoning werd verruild voor een langdurig contract met Jacobs Engineering. De reden hiervoor was dat wereldwijd het aantal contracten moest worden verminderd. DuPont wil meer sa- Toekomst Het afgelopen jaar is een belangrijke stap gezet wat betreft de samenwerking met buurbedrijf afval- en energienutsbedrijf HVC. Er is een letter of intent getekend die erin voorziet dat HVC stoom dat bij de afvalverwerking vrijkomt, gaat leveren aan DuPont die het voor de processen gebruikt. Hiermee kan DuPont het gebruik van fossiele brandstoffen aanzienlijk verminderen. Om dit project te realiseren moet een meter lange pijpleiding (inclusief expansielussen) worden aangelegd. In 2011 wordt dit plan verder ontwikkeld en in 2012 start naar verwachting de aanleg. Een ander belangrijk project voor 2012 is de studie naar het site bulk unloading project. Dat zou het uitbaggeren van de haven betreffen, evenals het realiseren van los- en opslagfaciliteiten en railcontainer los- en laadfaciliteiten met als doel een aantal bulkgoederen over het water aan te voeren in plaats van per trein. Dit zou, naast een kostenbesparing, een aanzienlijke CO 2 -reductie opleveren en tot minder vervoer van chemische stoffen door dichtbevolkt gebied leiden. Ook zou dit het spoorwegnetwerk kunnen ontlasten. De ambitie van DuPont is en blijft het milieu en de directe omgeving zo min mogelijk tot last te zijn. Het bedrijf blijft daarom kritisch kijken welke investeringen nodig zijn om hieraan te voldoen. 13

14 Human Resources Een aantrekkelijke werkgever voor jong en oud(er) Het personeelsbestand van DuPont Dordrecht is in 2010 bijna gelijk gebleven aan Werkten er eind mensen bij het bedrijf, eind 2010 bedroeg dit aantal 841. De productie is wel gestegen, maar door efficiënter te werken hoefde dit niet opgevangen te worden met extra personeel. Het DuPont Productie Systeem (DPS) heeft zijn vruchten afgeworpen. Er is scherp gekeken naar welke extra capaciteit er uit de installaties kon worden gehaald en welke verbeteringen in de werkwijzen mogelijk waren. De medewerkers van DuPont hebben daar met veel creatieve ideeën een hele belangrijke bijdrage aan geleverd en doen dat nog steeds. Respect Respect hebben voor elkaar is een kernwaarde van DuPont. In 2010 is daarom wereldwijd het Respect for People-programma gestart. De achterliggende gedachte daarbij is dat als je elkaar respecteert je verder kunt bouwen op elkaars ideeën. Vanaf 2011 staan trainingen over dit onderwerp gepland. Het is de bedoeling dat in 2013 alle medewerkers in Nederland zijn getraind. Training Het afgelopen jaar is begonnen met de workshops Career Development. Deze vervangen het targeted developmentprogramma. Verder is in Europees verband de aftrap gegeven voor een serie trainingen voor leidinggevenden onder de noemer People Leader Development System (PLDS). De trainingen zijn gericht op zowel toekomstige leidinggevenden als de meer ervaren managers. Arbeidsvoorwaarden Bij een innovatief bedrijf horen moderne arbeidsvoorwaarden. Mede om die reden is besloten tot een heroriëntatie op de arbeidsvoorwaarden. DuPont wil een aantrekkelijke werkgever zijn voor zowel de nieuwe en/of jongere als voor de oudere medewerkers. In 2010 hebben de bonden deze heroriëntatie goedgekeurd, in 2011 gaan de voorbereidingen voor de eventuele aanpassingen van start. 14

15 Speerpunten 2011 De speerpunten voor 2011 zijn onder andere de samenwerking met de Ondernemingsraad en het heroriëntatieproject arbeidsvoorwaarden. Verder blijft de werving van nieuwe mensen een continu punt van aandacht. Zeker gezien de (komende) krapte op de arbeidsmarkt zal DuPont zich voortdurend moeten afvragen hoe de tekorten aan personeel op termijn op te kunnen vullen. Het is in dat opzicht belangrijk er alles aan te doen een aantrekkelijke werkgever te zijn en te blijven. Aantal medewerkers DuPont Dordrecht De afdeling Human Resources wil er zijn voor alle DuPont medewerkers. Aantal medewerkers Man 90,2% 89,9% Vrouw 9,8% 10,1% Leeftijdsopbouw eind 2010 (841 medewerkers) Totaal Wage P&M Sinds juni 2010 heeft DuPont een nieuwe country HR Manager in Nederland aantal leeftijd In november 2010 is een nieuwe CAO met de bonden afgesproken die loopt tot 1 juni

16 Arbodienst Aandacht voor vergrijzing en langer doorwerken De gemiddelde leeftijd van de medewerkers bij DuPont stijgt. In 2010 was die 48 jaar. Tegelijkertijd zijn er de vooruitzichten dat mensen langer door moeten werken. Met deze twee ontwikkelingen moet de Stichting Arbodienst van DuPont rekening houden bij de medische en arbeidsgerelateerde ondersteuning. Ziekteverzuim Het ziekteverzuim was het afgelopen jaar drie procent en daarmee gelijk aan De licht stijgende trend die zich eerder voordeed, is gestopt. Uit de benchmark in Nederland blijkt dat DuPont Dordrecht nog steeds bij de bedrijven met het laagste verzuim hoort. Bij het vergelijken van het aantal werkgerelateerde klachten per afdeling is opvallend dat er bij Viton geen enkel werkgerelateerd verzuimgeval of spreekuurbezoek is geweest in Employee Assistance Programme (EAP) De samenwerking met ICAS (telefonische advisering) en Ascender (psycholoog op de site) werd voortgezet in Daarnaast waren er evenals in 2009 drie vertrouwenspersonen in de organisatie. Het aantal contacten met ICAS en Ascender bleef vrijwel gelijk aan het voorgaande jaar. De vertrouwenspersonen hadden wel meer contacten met medewerkers en de vragen waarmee zij te maken kregen, waren ingewikkelder. percentage Ziekteverzuim DuPont Dordrecht, verzuimpercentage per jaar 4 3,5 3 frequentie 1,4 1,2 Ziekteverzuim DuPont Dordrecht, verzuimfrequentie per jaar 2, ,8 1,5 0,6 1 0,4 0,5 0,2 0 jaar , , , , , , , , , jaar , , , , , , , , , , ,11 16

17 De fysiotherapie van Fysergo verliep goed. Het aantal behandelingen bleef gemiddeld laag. Andere activiteiten van de fysiotherapeuten waren deelname aan het Team Gezond en Vitaal, werkplekbezoeken, het geven van trainingen en promotie van de fitnessmogelijkheden in het MFB. Het aantal deelnemers aan het programma Wellness Checkpoint ofwel een persoonlijk gezondheidsassessment op vrijwillige basis is in 2010 licht gedaald. Een verklaring hiervoor is dat het programma al 15 jaar bestaat. Aan het management en de OR is gevraagd zelf deel te nemen aan het programma. In 2011 worden hun ervaringen besproken en op basis daarvan wordt naar een vervolg gekeken. Team Gezond en Vitaal Het Team Gezond en Vitaal (TGV) heeft in 2010 verschillende activiteiten ontplooid. Zo zijn de laatste zes portacabins voor rokers opgeruimd. Hiervoor in de plaats zijn zogenoemde abri s (vergelijkbaar met bushokjes) gekomen. Daarnaast heeft het team in november appels uitgedeeld tijdens de avondshift. Doelstelling hiervan was de medewerkers te wijzen op het belang van gezond eten en in het bijzonder van groente en fruit. In december heeft een student Voedingsleer & Diëtetiek een enquête uitgevoerd onder de medewerkers van de ploegendiensten over hun eetpatronen. Meer dan zestig procent van hen heeft de enquête ingevuld. Overgewicht bij medewerkers was voor het TGV een belangrijk thema in 2010 waarmee in 2011 wordt verder gegaan. Appeltjes voor de shiften. Doelstelling was de medewerkers te wijzen op het belang van gezond eten en in het bijzonder van groente en fruit 17

18 Goed nabuurschap Wil de Koning volgde op 21 april 2010 René Kuijper op als voorzitter van het Adviescollege van DuPont. Zij blikt terug op de activiteiten van het Adviescollege in het afgelopen jaar. Ook in 2010 heeft het Adviescollege zich ingezet om ervoor te zorgen dat DuPont en de mensen in de omgeving van het bedrijf van gedachten wisselen, kennis delen en voeling houden met elkaar. Zowel in april als in oktober is het Adviescollege bijeengekomen. Voor de vergaderingen is een vaste agenda en daar komen actuele ontwikkelingen als gespreksonderwerp bij. In 2010 was dat onder andere de wereldwijde recessie die ook het reilen en zeilen van DuPont heeft beïnvloed. Het Adviescollege heeft daarbij kritisch gekeken naar de gevolgen van de crisis voor het veiligheids- en milieubeleid en geconcludeerd dat DuPont ondanks de crisis is doorgegaan met het investeren van tijd, energie, aandacht en geld in veiligheid en milieu. Daarnaast worden de prestaties van de DuPont bedrijven wereldwijd met elkaar vergeleken en ook daaruit komt DuPont Dordrecht sterk naar voren. Niet voor niets heeft het bedrijf de 34ste DuPont Safety Award in ontvangst mogen nemen en er wordt alles aan gedaan om in 2011 de 35ste in de wacht te slepen. Wegwijs Het Adviescollege bespreekt ook onderwerpen die de leden aandragen en die betrekking hebben op zorgen van omwonenden. Zo is in 2010 gesproken over het transport van gevaarlijke stoffen. Aanleiding waren de werkzaamheden op het spoor en de betekenis daarvan voor de treinwagons waarmee grondstoffen van en naar DuPont worden vervoerd langs de Dordtse wijk Stadspolders. Diverse partijen die bij het vervoer betrokken zijn, hebben uitleg gegeven over de zorgvuldige manier van werken, de veiligheidsvoorschriften, de veiligheidsmaatregelen en de controles die zijn ingebouwd om zo de risico s te minimaliseren. Voor 2011 heeft het Adviescollege het voornemen om extra aandacht te besteden aan duurzaamheid. Het Adviescollege streeft ernaar jaarlijks een organisatie in de omgeving van DuPont te bezoeken. In 2010 waren de leden te gast bij woon- en zorgcentrum De Merwelanden. Volgens de bewoners gaf DuPont geen aanleiding tot klachten. Ze vonden het fijn om te weten wat DuPont allemaal doet om zo veilig mogelijk te werken en wat ze moeten doen in het geval dat er desondanks toch iets mis gaat. Het Adviescollege is enthousiast over de manier waarop DuPont samenwerkt met het onderwijs. Zowel basisschoolleerlingen in het kader van het project School in de Samenleving als leerlingen van het middelbaar onderwijs maakt DuPont wegwijs in de chemie. Ook op die manier geeft DuPont invulling aan goed nabuurschap. In gesprek DuPont wil een goede buur zijn van de mensen die wonen en werken in de omgeving van het bedrijf. Omdat het onmogelijk is met iedere individuele bewoner in gesprek te gaan, heeft DuPont in 1994 het Adviescollege in het leven geroepen voor regelmatig overleg over de activiteiten en ontwikkelingen binnen het bedrijf en de effecten ervan op de buitenwereld. De zeven leden van het Adviescollege vertegenwoordigen de omgeving en vervullen een belangrijke rol in de communicatie tussen DuPont en zijn buren. Zij hebben de mogelijkheid om vragen te stellen, zorgen en bedenkingen te uiten en concrete maatregelen te bespreken die de veiligheid optimaliseren. Bovendien geven ze gevraagd en ongevraagd advies. Het Adviescollege komt minimaal twee keer per jaar bijeen. Daarnaast is er elk jaar een bijeenkomst op een locatie in de omgeving van DuPont. HET ADVIESCOLLEGE VAN DUPONT DORDRECHT BESTAAT UIT: - Wil de Koning (voormalig wethouder en locoburgemeester en nog steeds inwoner van Papendrecht) - Ab de Buck (medewerker adviesbureau op het gebied van milieu en inwoner van Dordrecht) - Han van Gorkom (nieuw lid in 2010, directeur onderwijs Da Vinci college en inwoner van Dordrecht) - Arie van den Herik (directeur SSPB en inwoner van Sliedrecht) - André Oerlemans (journalist/auteur en inwoner van Dordrecht) - Dirk den Otter (voormalig algemeen directeur Van Sillevoldt Rijst en inwoner van Papendrecht) - Johan Renting (manager Zorg De Merwelanden en inwoner van Zwijndrecht) 18

19 CONTINUE AANDACHT VOOR VERBETERING Veiligheid en milieu De prestaties op het gebied van Veiligheid en Milieu geven over 2010 een wisselend beeld. DuPont bereikte een aantal mijlpalen, maar er waren ook enkele incidenten. Een mijlpaal was het halen van de 34ste European Safety Award in juni DuPont reikt deze veiligheidsprijs uit voor het behalen van een ongevalsvrije periode. Zowel medewerkers als vast ingehuurd personeel kregen voor deze prestatie een attentie. De ingehuurde vaste aannemers (contractors) presteerden het in 2010 weer - voor het achtste achtereenvolgende jaar - zonder ongeval met verzuim (Lost Workday Case - LWC) te werken bij DuPont. Zij werkten ook zonder RWC s en medical treatment cases. Bij de contractors kwamen 7 zogenaamde First Aid Cases voor (FAC - eerste hulp). Ook bij DuPont medewerkers deed zich - voor het zesde jaar op rij - in 2010 geen LWC voor. Wel heeft zich een Restricted Work Case voorgedaan bij een DuPont medewerker die zijn hand bij werkzaamheden verwondde. De medewerker moest tijdelijk aangepast werk doen (Restricted Work Case - RWC). Verder traden 5 FAC s op. Een speciaal Off the Job team ontwikkelt activiteiten om de veiligheid buiten de poort bij medewerkers te stimuleren. Zo ontvingen medewerkers dit jaar helmen, fluorescerende hesjes en fietsverlichting om de veiligheid bij het fietsen in de winterperiode te verhogen. Voor partners van DuPont medewerkers werden in oktober en november brandblustrainingen verzorgd, waarop veel positieve reacties kwamen. Eerder in 2010 schreeft het Off the Job team een wedstrijd uit om ideeën te krijgen voor veiligheid buiten het werk. Cijfers DuPont Dordrecht Ongevallen MTC RWC LWC Incidenten zonder letsel Buiten het werk Bij contractors Ongevallen MTC RWC LWC Incidenten zonder letsel

20 Veiligheid en milieu Kijken we naar de incidenten dan was er in februari een kleine brand op een van de silo s bij Delrin. Verder was er een emissie bij de Viton fabriek. Als gevolg van het niet juist starten van een proces liep de druk in een van de installaties op waardoor gasophoping ontstond. Het gevolg was een uitstoot van circa 40 kilo hexafluorpropeen (HFP). Inmiddels zijn extra veiligheidmaatregelen genomen om zo n situatie in de toekomst te voorkomen. Het zwaarste milieu-incident van 2010 was de lozing van drie ton waterstoffluoride in het oppervlaktewater. De stof is verdund in het water terechtgekomen bij de verlading van een spoorwagon naar het proces. Er is actie ondernomen om herhaling te voorkomen, onder andere door de bediening van de installatie aan te passen. Gelukkig is bij dit incident door de grote verdunning geen milieuschade geconstateerd. Luchtemissies De luchtemissies van de fabrieken laten ten opzichte van 2009 een lichte stijging zien. Dit is met name te wijten aan de toename van de productie. De CO 2 emissies stijgen echter relatief minder sterk dan dat de productie toeneemt. Ondanks de stijgende productie daalt de hoeveelheid NMVOS. Dit komt door het treffen van verschillende maatregelen, zoals bij de Loading & Blending afdeling om lekverliezen te minimaliseren én een beter operationeel beheer bij de gasbehandeling in de fluoroproductsfabrieken. De laatste resten die normaliter in de container achterbleven, worden nu met een speciale installatie teruggewonnen en in een verzamelcontainer bij elkaar gebracht van waaruit ze worden hergebruikt. Het streven van DuPont is en blijft het aantal emissies steeds verder omlaag te brengen. Water Om het waterverbruik in het algemeen op de site te beperken is samen met General Electric (GE) een onderzoek uitgevoerd. GE adviseert DuPont op het gebied van gebruik van koel- en proceswater. Bij Delrin is een project gestart om het waterverbruik te verminderen. Er is bij de koeltoren overgeschakeld van het gebruik van zoutzuur naar het gebruik van zwavelzuur om de zuurgraad te reguleren. Dat zal op jaarbasis tot een waterbesparing van m 3 leiden, aangezien er minder water hoeft te worden ververst bij het gebruik van zwavelzuur. Energie Een deskundige is aangesteld als Energy Champion voor de Dordrecht-locatie om te werken aan verbeteringen op het gebied van energie. In de controlekamer van de Delrin Chemicalfabriek is een zogenoemde stoplichtmethode ingevoerd. Staat het licht op groen, dan is het energieverbruik in orde. Staat het licht op rood of oranje, dan zijn verbeteringen mogelijk. Met een druk op de knop kan gekeken worden waar maatregelen getroffen kunnen worden om de energieprestaties te verbeteren. In 2010 heeft deze werkmethode tot een energiebesparing geleid die gelijk staat aan een CO 2 -reductie van ton. Voor dit energiestoplicht heeft DuPont de Sustainable Growth Excellence Award 2010 toegekend aan het team van Dordrecht. Een bedrag van 3000 dollar, dat aan deze award is verbonden, is geschonken aan de Uganda Child Care Foundation te Papendrecht. Emissies naar de lucht ( ) Emissies in ton/jaar Relevante milieuthema s NOx Verzuring CO Klimaatverandering CO Verspreiding Anorganische stoffen Verspreiding Organische stoffen gehalogeneerd Verspreiding/ Klimaatverandering Organische stoffen niet-gehalogeneerd Verspreiding Methyleenchloride Verspreiding Totaal Een cheque voor de UCCF. Afval Ten opzichte van 2009 is de afgevoerde hoeveelheid afval toegenomen. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat procesafvalwater en bouw- en sloopafval als afval worden afgevoerd. In 2010 werd ton afval afgevoerd, in ton. 20

21 Bodem Het afgelopen jaar is gewerkt aan het bestrijden van de bodemverontreiniging op het terrein van de voormalige Lycra fabriek door middel van gestimuleerde biologische afbraak. Ook is een kleine olieverontreiniging opgeruimd onder de hoofdtransformator van de site. Verder is er, net als in 2009, veel aandacht besteed aan de historische bodemverontreiniging die momenteel wordt beheerst om verspreiding te voorkomen. In 2010 is met een nieuwe techniek uitgebreid onderzoek gedaan om verontreiniging in de bodem en in het grondwater op te sporen. Momenteel worden de verkregen gegevens geanalyseerd en wordt de mogelijkheid onderzocht hoe de verontreinigingen kunnen worden verwijderd. Transportveiligheid In het buitenland worden nogal eens gassen gebruikt om ongedierte in containers te bestrijden. DuPont heeft een interne procedure opgesteld om eventuele verdachte gegaste containers uit het buitenland sneller op te sporen zodat blootstelling van medewerkers aan die stoffen wordt voorkomen. REACH REACH is een Europese verordening en staat voor Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemische stoffen. Een bedrijf moet de risico s kennen van stoffen die het produceert, verwerkt of doorgeeft aan klanten. Daarnaast moet het maatregelen nemen om die risico s te beheersen. Als eerste moeten de stoffen die in grote hoeveelheden geproduceerd zijn, worden geregistreerd. Dit heeft DuPont in Nederland met succes gedaan bij de European Chemicals Agency (ECHA) met de daarbij behorende zeer uitgebreide veiligheidstudies, die de effecten van de stoffen op zowel de mens als het milieu duidelijk maken. Ook de door DuPont aangekochte stoffen zijn en worden van de nieuwe REACH-richtlijnen voorzien. Alles draait hierbij om de gegevens in de Veiligheids Informatie Bladen. DuPont heeft hiervoor wereldwijd diverse systemen en processen in het leven geroepen om aan de eisen te voldoen. Alle aspecten van de stof met daarbij het toegestane (en/of het niet toegestane) gebruik worden minutieus gecontroleerd en verwerkt in de systemen van DuPont. Klachten DuPont heeft in 2010 twee klachten gekregen, beide over geluidsoverlast. Het betrof een melding van een omwonende en iemand uit de nabijgelegen jachthaven over een fluitend en klapperend geluid in de avond en een zoemend geluid in de nacht. Er zijn in beide gevallen passende maatregelen genomen om dit geluid te beperken, tot tevredenheid van de indieners van de klachten. 21

Presentatie DuPont. Beter goede buur dan verre vriend. 17 september 2009

Presentatie DuPont. Beter goede buur dan verre vriend. 17 september 2009 Presentatie DuPont Beter goede buur dan verre vriend 17 september 2009 2 1802 Veiligheid werknemers is belangrijk sinds de oprichting 3 1815 1818 Explosies onderstrepen belang van veiligheid 4 Onze Missie.

Nadere informatie

Dit is Chemours in Dordrecht

Dit is Chemours in Dordrecht Dit is Chemours in Dordrecht Dit is de Chemours fabriek, die sinds 1959 in Dordrecht staat. Het is de belangrijkste productielocatie in Europa voor fluorpolymeren: kunststoffen zoals Teflon en Viton. Een

Nadere informatie

Maatschappelijk Jaarverslag 2012

Maatschappelijk Jaarverslag 2012 Maatschappelijk Jaarverslag 2012 Inhoudsopgave Blad Voorwoord 2 1. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) 3 2. MVO en Prins Bouw 3 3. Beleid 4 4. Speerpunten 5 5. Duurzaam bouwen 9 6. Toekomst 10

Nadere informatie

Duurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen

Duurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid Duurzaamheid is één van de belangrijke aandachtspunten van het bedrijfsleven. Deze brochure is een initiatief van EMPAC, de organisatie van de

Nadere informatie

emissie broeikasgassen

emissie broeikasgassen Eco-efficiëntie van de industrie D index (=1) 12 11 1 9 8 7 6 5 21 22 23 24 26 27 26 bruto toegevoegde waarde totaal energiegebruik emissie fijn stof (M 2,5 ) emissie broeikasgassen emissie ozonprecursoren

Nadere informatie

RESPONSIBLE CARE JAARVERSLAG 2012

RESPONSIBLE CARE JAARVERSLAG 2012 RESPONSIBLE CARE JAARVERSLAG 2012 Introductie 2 Strategie en analyse 3 Profiel van de organisatie 5 Parameters voor het verslag 8 Veiligheid, gezondheid en milieu 8 Economie 15 DuPont en omgeving 19 Personeel

Nadere informatie

Veiligheid. voor alles

Veiligheid. voor alles Veiligheid voor alles Voor BASF Nederland, locatie De Meern betekent veiligheid: alles in het werk stellen om te voorkomen dat er iets mis gaat. In deze brochure leest u hoe we dat doen. Veiligheid is

Nadere informatie

Duurzaamheidsrapport CCL Nutricontrol

Duurzaamheidsrapport CCL Nutricontrol Duurzaamheidsrapport CCL Nutricontrol Voorwoord Met trots presenteer ik u het allereerste duurzaamheidsverslag van CCL Nutricontrol! In dit eerste duurzaamheids verslag willen wij u laten zien dat wij

Nadere informatie

Responsible Colofon Du Pont de Nemours (Nederland) B.V.

Responsible Colofon Du Pont de Nemours (Nederland) B.V. Responsible Care Jaarverslag 2015 2015: hectisch met goede resultaten Naast hoogste ethisch gedrag en respect voor mensen zijn niet alleen veiligheid en gezondheid, maar ook zorg voor het milieu kernwaarden

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 6 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van Hef & Hijs Nederland. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam Ondernemen is

Nadere informatie

RESPONSIBLE CARE JAARVERSLAG 2011

RESPONSIBLE CARE JAARVERSLAG 2011 RESPONSIBLE CARE JAARVERSLAG 2011 Introductie Jaarlijks publiceert DuPont Dordrecht een Responsible Care Jaarverslag. Dit jaar is gekozen voor een nieuwe aanpak. Leidraad hierbij is het Global Reporting

Nadere informatie

Leeftijdbewust personeelsbeleid De business case

Leeftijdbewust personeelsbeleid De business case Leeftijdbewust personeelsbeleid De business case Inleiding Binnen de sector ziekenhuizen is leeftijdsbewust personeelsbeleid een relevant thema. De studie RegioMarge 2006, De arbeidsmarkt van verpleegkundigen,

Nadere informatie

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together Gids voor werknemers Rexel, Building the future together Editorial Beste collega s, De wereld om ons heen verandert snel en biedt ons nieuwe uitdagingen en kansen. Aan ons de taak om effectievere oplossingen

Nadere informatie

Veiligheidscultuur bij risico-bedrijven Sjoerd Post, DCMR Milieudienst Rijnmond

Veiligheidscultuur bij risico-bedrijven Sjoerd Post, DCMR Milieudienst Rijnmond Veiligheidscultuur bij risico-bedrijven Sjoerd Post, DCMR Milieudienst Rijnmond Programma Veiligheidscultuur Inleiding Pilot Veiligheidscultuur Veiligheidscultuur inspecties Veiligheidcultuur beoordelingen

Nadere informatie

Optimaal benutten, ontwikkelen en binden van aanwezig talent

Optimaal benutten, ontwikkelen en binden van aanwezig talent Management Development is een effectieve manier om managementpotentieel optimaal te benutten en te ontwikkelen in een stimulerende en lerende omgeving. De manager van vandaag moet immers adequaat kunnen

Nadere informatie

Lean management vaardigheden

Lean management vaardigheden Lean management vaardigheden Lean management : meer dan tools Je gaat met Lean aan de slag of je bent er al mee bezig. Je ziet dat Lean over een set prachtige tools beschikt en je beseft dat het ook een

Nadere informatie

Nuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie.

Nuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. 2 Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos 3 Een duurzame samenleving staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Een wezenlijke

Nadere informatie

HERONTWIKKELING RAILTERMINAL CTT

HERONTWIKKELING RAILTERMINAL CTT www.duravermeer.nl Dura Vermeer Railinfra BV Taurusavenue 100 2132 LS Hoofddorp T (023) 7528300 info@duravermeer.nl HERONTWIKKELING RAILTERMINAL CTT 2016 Dura Vermeer Railinfra VOORWOORD Een samenwerking

Nadere informatie

Facts & Figures 2012»

Facts & Figures 2012» Facts & Figures 2012» Feiten en cijfers over de chemische industrie in Nederland - 2012 Nederland heeft een gunstig vestigingsklimaat voor de chemische industrie, omdat hiervoor de juiste randvoorwaarden

Nadere informatie

Datum 4 maart 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de signalen dat DNA-onderzoeken door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) zijn vertraagd

Datum 4 maart 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de signalen dat DNA-onderzoeken door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) zijn vertraagd 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving Directie Juridische

Nadere informatie

Crisismonitor Drechtsteden

Crisismonitor Drechtsteden Crisismonitor juni 211 (cijfers t/m maart 211) Inhoud: 1. Werkloosheid 2. Werkloosheid naar leeftijd 3. Vacatures, bedrijven, leegstand 4. Woningmarkt Hoe staan de er voor op de arbeidsmarkt en de woningmarkt?

Nadere informatie

Klanttevredenheid Doelstellingen Colofon Maatschappelijke doelen RGS Slooptechnieken Samenstelling & ontwerp Tekstbijdrage Cradle to Cradle Drukwerk

Klanttevredenheid Doelstellingen Colofon Maatschappelijke doelen RGS Slooptechnieken Samenstelling & ontwerp Tekstbijdrage Cradle to Cradle Drukwerk Jaargang - 2 Geachte relatie, Het doet ons genoegen het Maatschappelijk Jaarverslag (MJV) over het jaar 2010 te presenteren. Na het eerste jaarverslag over 2009 begint er al iets vertrouwds te leven. Dat

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 5 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van ABIRD Industrial Rental Services. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam

Nadere informatie

Lefier in samenvatting jaarverslag. Samenvatting jaarverslag

Lefier in samenvatting jaarverslag. Samenvatting jaarverslag Lefier in 2014 samenvatting jaarverslag Samenvatting jaarverslag 2014 1 Lefier in 2014 samenvatting jaarverslag Wij zijn Lefier, een woningcorporatie in Noord-Nederland. Lefier staat midden in de samenleving

Nadere informatie

Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid

Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid In 2013 zijn we van start gegaan met de implementatie van ons duurzaamheidsbeleid en onderstaand ziet u de doelstellingen uit onze duurzaamheidsverklaring en de behaalde

Nadere informatie

Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol

Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol april 2017 2 Voorwoord Avebe wil continuïteit bieden voor haar leden en medewerkers door op een duurzame, kostenbewuste en innovatieve manier te werken. We werken elke

Nadere informatie

Beleidsnotitie van afvalbeleid naar Grondstoffenbeleid

Beleidsnotitie van afvalbeleid naar Grondstoffenbeleid Beleidsnotitie van afvalbeleid naar Grondstoffenbeleid Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 3. Omgekeerd inzamelen... 4 4. Voorscheiding plastics... 5 5. Oud papier en karton... 5 6. GFT... 6 7. Conclusie...

Nadere informatie

Leeftijdbewust personeelsbeleid Ingrediënten voor een plan van aanpak

Leeftijdbewust personeelsbeleid Ingrediënten voor een plan van aanpak Leeftijdbewust personeelsbeleid Ingrediënten voor een plan van aanpak Inhoud Inleiding 3 Stap 1 De noodzaak vaststellen 4 Stap 2 De business case 5 Stap 3 Probleemverdieping 6 Stap 4 Actieplan 8 Stap 5

Nadere informatie

CO 2 NIEUWS. Van Gelder Groep. www.vangelder.com. Primair Adresregel 4

CO 2 NIEUWS. Van Gelder Groep. www.vangelder.com. Primair Adresregel 4 AAM BEDRIF CO 2 NIEUWS Van Gelder Groep AAM BEDRIF Primair Adresregel 4 www.vangelder.com Deze uitgave van het CO 2 nieuws is afkomstig van de KAM-afdeling Uitgave: 18 juni 2015 INLEIDING CO 2 en de Van

Nadere informatie

Stage opdracht Technische dienst... 2 Stage opdracht Laboratorium... 3 Stage opdracht Productie... 4 Stage opdracht Supply Chain...

Stage opdracht Technische dienst... 2 Stage opdracht Laboratorium... 3 Stage opdracht Productie... 4 Stage opdracht Supply Chain... Stage opdracht Technische dienst... 2 Stage opdracht Laboratorium... 3 Stage opdracht Productie... 4 Stage opdracht Supply Chain... 5 Stage opdracht Technische dienst Sinds ruim een eeuw is aan de Nederrijn

Nadere informatie

Kracht door samenwerking. VDL Industrial Modules

Kracht door samenwerking. VDL Industrial Modules Kracht door samenwerking VDL Industrial Modules IN DE HIGH-TECH WERELD WAARIN U EN WIJ OPEREREN, DRAAIT ALLES OM EFFICIENCY: STREVEN NAAR REDUCTIE VAN KOSTEN EN UITBESTEDING VAN NIET KERNCOMPETENTIES.

Nadere informatie

(Hoe) houden organisaties zich bezig met duurzame inzetbaarheid? Uitkomsten onderzoek. Uitkomsten enquête duurzame inzetbaarheid

(Hoe) houden organisaties zich bezig met duurzame inzetbaarheid? Uitkomsten onderzoek. Uitkomsten enquête duurzame inzetbaarheid (Hoe) houden organisaties zich bezig met duurzame inzetbaarheid? Uitkomsten onderzoek Datum: november 2012 Samensteller: Nicole Plugge, onderzoeker Business development, marketing en communicatie E-mail:

Nadere informatie

People Product Packaging

People Product Packaging Duurzaamheid 2016 Voorwoord Als Nederlands leidende producent van bed- en badtextiel staat Beddinghouse op dit moment voor een uitdaging. De waarden die we hanteren voor onze producten kwaliteit, comfort

Nadere informatie

Footprint eerste helft 2014:

Footprint eerste helft 2014: September 2014 Vanaf vorig jaar november is Pilkes door TÜV gecertificeerd voor niveau 3 van de CO 2-Prestatieladder. Met deze nieuwsbrief houden wij u graag op de hoogte van de vorderingen. Pilkes heeft

Nadere informatie

MVO verklaring

MVO verklaring Voor u ligt het MVO beleid van Kamphuis Lastechniek BV. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam Ondernemen is verankerd in ons bedrijfsbeleid. Voor nu, en voor de toekomst. Doordat Kamphuis Lastechniek

Nadere informatie

Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen

Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen Na deze toolbox begrijp je: Wat Duurzaam Ondernemen betekent Waarom het Belangrijk is om CO2 uitstoot te verminderen Welke Richtlijn SPIE hanteert om duurzaam

Nadere informatie

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken.

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken. Materiaal keuzes Waarom verpakken we het product? Dit is de eerste vraag die beantwoord moet worden. Immers als het niet nodig is om een product te verpakken, is een materiaal keuze ook niet nodig en ontstaat

Nadere informatie

Strategische Personeelsplanning. Basisdocument

Strategische Personeelsplanning. Basisdocument Strategische Personeelsplanning Basisdocument Strategische Personeelsplanning Basisdocument SPP als pijler van hr-beleid Om als organisatie in een dynamische omgeving met veel ontwikkelingen en veranderingen

Nadere informatie

Hero Benelux. Natuurlijk maatschappelijk verantwoord!

Hero Benelux. Natuurlijk maatschappelijk verantwoord! Hero Benelux. Natuurlijk maatschappelijk verantwoord! Milieubewuste inkoop Hero Benelux breidt haar inspanningen voor een duurzame inkoop van grondstoffen verder uit. We letten daarbij niet alleen op kwaliteit.

Nadere informatie

Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016

Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Mensen en kapitaal In ons dagelijks werk maken onze mensen het verschil en daarom willen we goed voor onze mensen zorgen. Opleiding en ontwikkeling vormen

Nadere informatie

Leiderschap in Turbulente Tijden

Leiderschap in Turbulente Tijden De Mindset van de Business Leader Leiderschap in Turbulente Tijden Onderzoek onder 175 strategische leiders Maart 2012 Inleiding.. 3 Respondenten 4 De toekomst 5 De managementagenda 7 Leiderschap en Ondernemerschap

Nadere informatie

Jaarverslag 2013. Van pionieren naar realiseren

Jaarverslag 2013. Van pionieren naar realiseren Jaarverslag 2013 Van pionieren naar realiseren 1 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 2 2.1 2.2 2.3 Inhoudsopgave 1. Bestuur ECD Het bestuur van de ECD, in 2013 bestaande uit dhr. D.A. van Steensel (HVC) en dhr. H.P.A.

Nadere informatie

Business Case Vitaliteit & Inzetbaarheid. Enkele voorbeelden

Business Case Vitaliteit & Inzetbaarheid. Enkele voorbeelden Business Case Vitaliteit & Inzetbaarheid Enkele voorbeelden Gallup Consulting, 2002 (200.000 werknemers uit 36 multinationals): 12% meer klantgroei 62% minder veiligheidsincidenten 18% meer productiviteit

Nadere informatie

Ons nieuwe laboratoriuminrichtingssysteem

Ons nieuwe laboratoriuminrichtingssysteem Ons nieuwe laboratoriuminrichtingssysteem Als een ideale werking en een goed design elkaar innovatief aanvullen, hebben wij alles goed gedaan. Esthetische eisen vertalen in een goed design is één ding

Nadere informatie

Herstel in de industrie zet door. Samenvatting. Totale industrie. Omzet stijgt. Eerste kwartaal 2014

Herstel in de industrie zet door. Samenvatting. Totale industrie. Omzet stijgt. Eerste kwartaal 2014 Eerste kwartaal 214 Herstel in de industrie zet door Samenvatting Totale industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie

Nadere informatie

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen De Meeuw Nederland Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com De Meeuw en MVO Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord

Nadere informatie

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Aanmelding voor opleidingen tot vo docent steeds vroeger, pabo trekt steeds minder late aanmelders juni 2009 Inleiding Om de (toekomstige) leraartekorten

Nadere informatie

UIT de arbeidsmarkt

UIT de arbeidsmarkt Verandering van de werkloosheid. Vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zijn onderhevig aan continue veranderingen. Als gevolg daarvan verandert de omvang van de werkloosheid in een land ook continue. Werkloosheid

Nadere informatie

freight is our trade www.neele.nl Nederlands

freight is our trade www.neele.nl Nederlands freight is our trade www.neele.nl Nederlands Full service logistieke dienstverlening Neele Logistics ontzorgt uw complete logistiek. Of u nu een vervoerder zoekt die goed de weg weet in Europa of een partij

Nadere informatie

GESCHIEDENIS T-GRADIN S GESCHIEDENIS

GESCHIEDENIS T-GRADIN S GESCHIEDENIS GENERAL FACTSHEET GESCHIEDENIS T-GRADIN S GESCHIEDENIS T-Gradin ondersteund haar klanten met Project Management services en is opgericht in 2000 in Nederland. Door een toenemende behoefte aan onafhankelijke

Nadere informatie

CO 2. -Ketenanalyse. Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen. Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels

CO 2. -Ketenanalyse. Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen. Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels -Ketenanalyse Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels Een slimmer concept door inzicht in de keten Met PlusWonen streeft VolkerWessels naar het minimaliseren

Nadere informatie

Duurzame Inzetbaarheid bij Schiphol Group. Inzet op Maat Tine Versteeg 7 november 2016

Duurzame Inzetbaarheid bij Schiphol Group. Inzet op Maat Tine Versteeg 7 november 2016 Duurzame Inzetbaarheid bij Schiphol Group Inzet op Maat Tine Versteeg 7 november 2016 Duurzame Inzetbaarheid: Werken is Bewegen 4 aspecten van DI Schiphol Vitaliteit & gezondheid Intrinsieke motivatie

Nadere informatie

onderneemt maatschappelijk verantwoord

onderneemt maatschappelijk verantwoord onderneemt maatschappelijk verantwoord www.coffeefresh.nl Coffee Fresh investeert in MVO Koffie is tegenwoordig meer dan zomaar een kopje koffie. Het is een beleving waarbij wij u nét dat beetje meer bieden.

Nadere informatie

GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN?

GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? Een Grundfos pump audit creëert duidelijkheid Is duurzaamheid één van de doelstellingen in uw organisatie? Steeds meer bedrijven en (semi-)

Nadere informatie

DISTRIBUTIECENTRA SAMEN BOUWEN MET EEN STERKE, BETROUWBARE EN VOORAANSTAANDE PARTNER VOORTMAN STEEL CONSTRUCTION

DISTRIBUTIECENTRA SAMEN BOUWEN MET EEN STERKE, BETROUWBARE EN VOORAANSTAANDE PARTNER VOORTMAN STEEL CONSTRUCTION DISTRIBUTIECENTRA SAMEN BOUWEN MET EEN STERKE, BETROUWBARE EN VOORAANSTAANDE PARTNER WWW.VSC.NL VOORTMAN STEEL CONSTRUCTION VOORTMAN INHOUD INHOUD OVER VOORTMAN Pagina 4 DISTRIBUTIECENTRA Pagina 8 ONZE

Nadere informatie

Twee bedrijven, één team!

Twee bedrijven, één team! cableassembly Connecting solutions Wij geloven in Connecting solutions Eén of miljoenen Klanten Twee bedrijven, één team. Zo zou je 2E Interconnection en Connecting solutions is voor ons een begrip dat

Nadere informatie

Sociaal Jaarverslag Wageningen University & Research 2016

Sociaal Jaarverslag Wageningen University & Research 2016 Sociaal Jaarverslag Wageningen University & Research 2016 Kengetallen van het personeelsbestand In het HR-beleid van Wageningen University & Research is een aantal speerpunten geformuleerd die verbonden

Nadere informatie

Sociaal jaarverslag 2012

Sociaal jaarverslag 2012 Sociaal jaarverslag 2012 Sociaal jaarverslag 2012 Inhoud Voorwoord... 4 Kengetallen Personeel 2012 Kerncijfers Sociaal Jaarverslag 2012 en 2011... 6 Omvang formatie en personeelsbezetting... 7 Overige

Nadere informatie

Conjunctuurbericht 2 e kwartaal Research, 14 augustus 2019

Conjunctuurbericht 2 e kwartaal Research, 14 augustus 2019 Conjunctuurbericht 2 e kwartaal 2019 Research, 14 augustus 2019 Kosten stijgen in transport, prijzen blijven gelijk De druk op de marges in de transportsector blijft groot. Terwijl de helft van de bedrijven

Nadere informatie

Evaluatie Subsidieregeling zonnepanelen

Evaluatie Subsidieregeling zonnepanelen Evaluatie Subsidieregeling zonnepanelen 2011-2013 Opsteller: Jasper Schilling, DSB Den Haag heeft de ambitie om in 2040 een klimaatneutrale stad te zijn. Om dit te bereiken dient de energievoorziening

Nadere informatie

GGZ medewerkers aan het woord

GGZ medewerkers aan het woord GGZ medewerkers aan het woord Hoe wordt de GGZ sector beleefd door haar eigen medewerkers? In dit whitepaper brengen we de meest opvallende trends in de werkbeleving van medewerkers in beeld. De GGZ sector

Nadere informatie

Koffie en Carbon in Mexico

Koffie en Carbon in Mexico Koffie en Carbon in Mexico Project voorstel van Solidaridad Oktober 2016 Uit de studie die Hesselink heeft laten uitvoeren door Ecofys, blijkt dat de CO2-voetafdruk van koffie voor 14% bij de plantage

Nadere informatie

De nul ongevallen visie: een commitment strategie voor veiligheid

De nul ongevallen visie: een commitment strategie voor veiligheid 0 De nul ongevallen visie: een commitment strategie voor veiligheid Prof. dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot 1 Opzet workshop De nul ongevallen visie een commitment strategie voor veiligheid Het zero accident

Nadere informatie

CO 2 reductiedoelstellingen Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1

CO 2 reductiedoelstellingen Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1 CO 2 reductiedoelstellingen 2015 Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1. Doelstellingen 3 2 Subdoelstellingen 4 2.1. Subdoelstelling kantoren 4 2.2. Subdoelstelling

Nadere informatie

Veelgestelde vragen afvalstoffenheffing

Veelgestelde vragen afvalstoffenheffing Veelgestelde vragen afvalstoffenheffing Wat houdt de nieuwe manier van afvalstoffenheffing in? In de kern komt het er op neer dat ieder huishouden betaalt voor de hoeveelheid restafval die het aanbiedt.

Nadere informatie

Datum 17 december 2014 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de grote brand op het industrieterrein in Maastricht

Datum 17 december 2014 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de grote brand op het industrieterrein in Maastricht 1 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bijlagen 1 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de grote brand op het industrieterrein in Maastricht Hierbij

Nadere informatie

Flexibele marktspeler ORDE OP ZAKEN

Flexibele marktspeler ORDE OP ZAKEN Flexibele marktspeler ORDE OP ZAKEN Scherp blijven Bezuinigingen bij gemeenten treffen ook de schuldhulpverlening en dat heeft Kredietbank Nederland in 2011 aan den lijve ondervonden. Ten opzichte van

Nadere informatie

Ondanks de in 2014 massaal geuite ambitie en wens tot verandering van werkgever is maar een klein deel in 2015 overgestapt

Ondanks de in 2014 massaal geuite ambitie en wens tot verandering van werkgever is maar een klein deel in 2015 overgestapt Ondanks de in 2014 massaal geuite ambitie en wens tot verandering van werkgever is maar een klein deel in 2015 overgestapt In 2014 bleek 82% van de professionals open te staan voor een carrièrestap in

Nadere informatie

HET ONDER- NEMINGS- MODEL NATUURLIJK ALDI

HET ONDER- NEMINGS- MODEL NATUURLIJK ALDI NATUURLIJK ALDI HET ONDER- NEMINGS- MODEL NATUURLIJK ALDI WIJ Wij handelen in het belang van onze klanten. WIJ PAGINA 04 ALDI heeft discount uitgevonden I ALDI is een krachtige, succesvolle en internationale

Nadere informatie

Mobiliteit. Antoine De Saint Exupéry

Mobiliteit. Antoine De Saint Exupéry Mobiliteit Wanneer je een schip wilt bouwen, breng dan geen mensen bij elkaar om hout aan te slepen, werktekeningen te maken en taken te verdelen, maar leer ze te verlangen naar de eindeloze zee. Antoine

Nadere informatie

Alles in één GLOBAL PARCEL SERVICES LOGISTICS

Alles in één GLOBAL PARCEL SERVICES LOGISTICS Stabiliteit in een dynamische wereld AIR & OCEAN AUTOGROUPAGE CHEMICALS GLOBAL PARCEL SERVICES HEALTH CARE LOGISTICS SPECIAL SERVICES WAREHOUSING Alles in één Het belang van goede logistiek staat buiten

Nadere informatie

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Aantal vooraanmeldingen voor 2 e graads opleiding stijgt, 1 e graads daalt en pabo blijft gelijk juni 2010 Inleiding Om de (toekomstige) leraartekorten

Nadere informatie

Sociaal jaarverslag Regio Gooi en Vechtstreek

Sociaal jaarverslag Regio Gooi en Vechtstreek Sociaal jaarverslag 2014 Regio Gooi en Vechtstreek Aantallen en fte s In 2014 is er binnen de Regio een daling te zien in het aantal medewerkers. Er is echter geen afname van het aantal fte ten opzichte

Nadere informatie

evaluatie Proef zuiver inzamelen Invoeren PMD Lager brengtarief milieustraat

evaluatie Proef zuiver inzamelen Invoeren PMD Lager brengtarief milieustraat evaluatie Proef zuiver inzamelen Invoeren PMD Lager brengtarief milieustraat Samenvatting Proef Zuiver Inzamelen: In en rond het dorp Blijham is in 2015 als proef het restafval eens per vier weken ingezameld

Nadere informatie

HCI is een toonaangevende dienstverlener op het gebied van industriële services.

HCI is een toonaangevende dienstverlener op het gebied van industriële services. Algemene gedragscode voor toeleveranciers 1. Missie HCI is een toonaangevende dienstverlener op het gebied van industriële services. Onze activiteiten zijn gericht op industriële reiniging, uitvoering

Nadere informatie

hr Duurzaam succesvol

hr Duurzaam succesvol hr Duurzaam succesvol Duurzaamheid is een thema binnen veel organisaties. Logisch, iedere organisatie wil graag goed gekwalificeerde, gemotiveerde en gezonde medewerkers. In steeds meer Cao s worden dan

Nadere informatie

JURYRAPPORT. Best Practice Award 2013 Code Verantwoordelijk Marktgedrag schoonmaak- en glazenwassersbranche CSU ING

JURYRAPPORT. Best Practice Award 2013 Code Verantwoordelijk Marktgedrag schoonmaak- en glazenwassersbranche CSU ING JURYRAPPORT Best Practice Award 2013 Code Verantwoordelijk Marktgedrag schoonmaak- en glazenwassersbranche CSU ING De commissie Code Verantwoordelijk Marktgedrag reikt de Best Practice Award 2013 voor

Nadere informatie

Samenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat

Samenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Samenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer 2016 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Samenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer

Nadere informatie

Partner van duurzaamheid Duurzaamheidsbeleid Lensing Food B.V. Ruud Harmsen

Partner van duurzaamheid Duurzaamheidsbeleid Lensing Food B.V. Ruud Harmsen Partner van duurzaamheid Duurzaamheidsbeleid 2017-2018 Lensing Food B.V. Ruud Harmsen PROCEDUREHANDBOEK Bladzijde 1/7 Inhoud Over Lensing Food B.V. 2 People 3 Voedselveiligheid 3 Sociale betrokkenheid

Nadere informatie

Wilt u uw producten en processen slimmer, veiliger en efficiënter maken?

Wilt u uw producten en processen slimmer, veiliger en efficiënter maken? you make it work Wilt u uw producten en processen slimmer, veiliger en efficiënter maken? ERIKS levert werktuigbouwkundige componenten in alle industriële sectoren. Maar we gaan verder dan dat. Als specialist

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

Samenvatting rapportage. Baan je toekomst: werken aan duurzame inzetbaarheid. Contractcatering

Samenvatting rapportage. Baan je toekomst: werken aan duurzame inzetbaarheid. Contractcatering Samenvatting rapportage Baan je toekomst: werken aan duurzame inzetbaarheid Contractcatering In samenwerking met: Rijnland Advies 1 Inleiding Even terugkijken.. De komende jaren verandert de arbeidsmarkt

Nadere informatie

Casenso. Optimaliseer Uw Bedrijf. Casenso Consultancy

Casenso. Optimaliseer Uw Bedrijf. Casenso Consultancy Casenso Optimaliseer Uw Bedrijf Casenso Consultancy Internet : E-mail : office@casenso.nl Telefoon : +31 (0)24 322 0872 : Engels of Nederlands Consultancy Alle organisaties (bedrijven, non-profit, overheid)

Nadere informatie

Sociaal jaarverslag Personeelsbestand Medezeggenschap

Sociaal jaarverslag Personeelsbestand Medezeggenschap Sociaal jaarverslag Personeelsbestand Medezeggenschap AFDELING P&O In heeft P&O veel aandacht besteed aan gerichte in-, door- en uitstroom in de brede organisatie. Er kwam scherper zicht op benodigde,

Nadere informatie

Milieumonitoringrapportage 2014 Haven- en industrieterrein Moerdijk

Milieumonitoringrapportage 2014 Haven- en industrieterrein Moerdijk Milieumonitoringrapportage 2014 Haven- en industrieterrein Moerdijk Resultaten in vogelvlucht Gebaseerd op de Milieumonitoringrapportage Haven- en industrieterrein Moerdijk 2014 9 december 2015 Wat u vooraf

Nadere informatie

De 17 principes van lean working

De 17 principes van lean working De 17 principes van lean working Lean working kan samengevat worden in 17 basis principes. De totale aanpak is hieruit opgebouwd. Het kennen en beheersen van de principes is belangrijk voor de continu

Nadere informatie

CO 2. Ketenanalyse. Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen. Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels

CO 2. Ketenanalyse. Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen. Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels Ketenanalyse Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen gehele waardeketen: upstream en downstream De waardeketen is onderverdeeld in twee stromen: de upstream en de downstream. In de upstream bevinden

Nadere informatie

Responsible Care j A A r v e r s L A g 2 0 0 7

Responsible Care j A A r v e r s L A g 2 0 0 7 Responsible Care jaarverslag 2007 Inhoudsopgave DuPont-organisatie 4 Delrin 5 Fluoroproducts 6 VOORWOORD VAN DE DIRECTIE Bouwen aan gezonde groei! Surlyn 7 Viton 8 Human resources 9 Ondernemingsraad 10

Nadere informatie

Voortgangsrapportage scope 3 eerste halfjaar 2013

Voortgangsrapportage scope 3 eerste halfjaar 2013 Notitie Contactpersoon Manja Buijen Datum 14 augustus 2013 Kenmerk N026-0495501BUJ-los-V02-NL Voortgangsrapportage scope 3 eerste halfjaar 2013 1 Inleiding Tauw heeft zich eind 2011 laten certificeren

Nadere informatie

de mens maakt het Verschil!

de mens maakt het Verschil! De mens maakt het verschil! De organisatie verandert... kunnen mijn medewerkers dat ook? Uw organisatie staat voor veel uitdagingen! Ze worden veelal veroorzaakt door ontwikkelingen waar u middenin zit;

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE: Vooraf 2. Inleiding 3. Doelstellingen, strategie en belangrijkste activiteiten 4-5. Communicatie 6.

INHOUDSOPGAVE: Vooraf 2. Inleiding 3. Doelstellingen, strategie en belangrijkste activiteiten 4-5. Communicatie 6. INHOUDSOPGAVE: Vooraf 2 Inleiding 3 Doelstellingen, strategie en belangrijkste activiteiten 4-5 Communicatie 6 Fondsenwerving 7 Personeel & Organisatie 8 Financiele onderbouwing 9 Kernwaarden 10 1 Vooraf

Nadere informatie

Onze kernwaarden. Samenwerken Samen met collega s, klanten en partners doelen stellen. Kwaliteit Op duurzame wijze gaan voor het hoogst haalbare.

Onze kernwaarden. Samenwerken Samen met collega s, klanten en partners doelen stellen. Kwaliteit Op duurzame wijze gaan voor het hoogst haalbare. Onze missie Van der Tol wil met behulp van groene oplossingen de stad duurzamer, gezonder en leefbaarder maken. Wij richten ons op 5 hoofdthema s voor de komende decennia, het inzetten van groene oplossingen

Nadere informatie

Cao Metalektro: die deal doen we samen

Cao Metalektro: die deal doen we samen Cao Metalektro: die deal doen we samen De drive om iets slimmer, sneller of beter te doen met de inzet van techniek, heeft de maakindustrie in ons land groot gemaakt. En daar zijn we trots op. Met technologische

Nadere informatie

Inhoud. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Groothandel Kwartaalcijfers Pagina 1 van 27

Inhoud. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Groothandel Kwartaalcijfers Pagina 1 van 27 Inhoud Ontwikkeling aantal orders 2 Verwachting aantal orders 3 Verwachting aantal exportorders 4 Verwachting inkopen bij leveranciers 5 Oordeel orderpositie 6 Oordeel orderpositie buitenland 7 Oordeel

Nadere informatie

Slim en duurzaam wassen Zonder investering. Miele Professional. Immer Besser.

Slim en duurzaam wassen Zonder investering. Miele Professional. Immer Besser. Slim en duurzaam wassen Zonder investering Miele Professional. Immer Besser. Slim en duurzaam wassen met Miele Het zal u vast niet zijn ontgaan: betalen voor gebruik groeit aan populariteit. Het eigendom

Nadere informatie

Nameting Scan Mijn Bedrijf 2.0 2011-2012

Nameting Scan Mijn Bedrijf 2.0 2011-2012 Sociale innovatie De volgende vragen gaan over sociale innovatie en innovatief ondernemingsbeleid. Sociale Innovatie is een vernieuwing of een verbetering in de arbeidsorganisatie en in de arbeidsrelaties

Nadere informatie

De arbeidsmarkt klimt uit het dal

De arbeidsmarkt klimt uit het dal Trends en ontwikkelingen arbeidsmarkt en onderwijs De arbeidsmarkt klimt uit het dal Het gaat weer beter met de arbeidsmarkt in, ofschoon de werkgelegenheid wederom flink daalde. De werkloosheid ligt nog

Nadere informatie

Vrijeschool RotterdamWest

Vrijeschool RotterdamWest Vrijeschool RotterdamWest Herstelonderzoek Datum vaststelling: 15 mei 2019 Samenvatting De kwaliteit van het onderwijs hebben wij in oktober 2017 als zeer zwak beoordeeld, omdat de kernstandaarden Zicht

Nadere informatie