Responsible Care j A A r v e r s L A g

Transcriptie

1 Responsible Care jaarverslag 2007

2 Inhoudsopgave DuPont-organisatie 4 Delrin 5 Fluoroproducts 6 VOORWOORD VAN DE DIRECTIE Bouwen aan gezonde groei! Surlyn 7 Viton 8 Human resources 9 Ondernemingsraad 10 Adviescollege 11 Arbodienst 12 Werken aan veiligheid 13 Milieuzorg 14 Product Stewardship 15 Milieuprestatie Milieuvergunningen en convenanten 20 Capital Care 21 Maintenance 22 Jaap J. Mendel Site manager DuPont Dordrecht Colofon Concept en vormgeving Estay advertising agency, Zwijndrecht Teksten en redactie DuPont, Willem Buitelaar (eindredactie) Fotografie Harry Jonkman, Simone van Staal e.a. Drukwerk Thieme Media Center, Rotterdam Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/ of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotografie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van DuPont Dordrecht. TM en zijn handelsmerken en geregistreerde handelsmerken van E. I. du Pont de Nemours and Company or affiliates. Hebt u vragen of opmerkingen naar aanleiding van dit verslag? Neemt u dan contact op met: DuPont Willem Buitelaar, Public Affairs Manager Postbus AC Dordrecht, telefoon (078) Veiligheid boven alles Voor DuPont Dordrecht was 2007 een goed jaar. De productie van onze fabrieken nam toe, het aantal werknemers groeide en we hebben nog steeds vacatures. Maar bovenal kijken we met trots terug op een jaar waarin we op het gebied van veiligheid goed hebben gepresteerd. We hebben 2007 kunnen afsluiten zonder milieu-incidenten en zonder letsels bij onze medewerkers. Bij onze aannemers zagen we in 2007 helaas wel vier letselgevallen. Dit betekent dat veiligheid onze constante aandacht moet blijven houden. We hebben daartoe een aantal interne maatregelen genomen en onze veiligheidsprocedures verder aangescherpt. Ons doel is immers: nul incidenten! Voor onze inspanningen op het gebied van veiligheid heeft DuPont Dordrecht in 2007 de Sustainable Growth Excellence Award ontvangen. Wij zijn er trots op dat de interne veiligheidscampagne die wij in 2006 zijn gestart navolging heeft gekregen bij tal van DuPont-vestigingen: in België, Duitsland, Spanje, Italië en zelfs Rusland. Milieuprestaties Ook op het gebied van milieu hebben we in 2007 stappen gezet. Onze emissies naar de lucht daalden bij voorbeeld met 4%. We wisten m 3 drinkwater te besparen door slim gebruik te maken van water uit onze grondwaterzuiveringsinstallatie. Ook de hoeveelheid afval daalde in 2007, en wel met 10% ten opzichte van Vergelijken we de cijfers van 2007 met die van 2005 dan is zelfs sprake van een daling met 54%. Op milieugebied heeft DuPont Dordrecht in 2007 geen externe klachten ontvangen. In onze duurzaamheidsdoelstellingen voor

3 Poster "Inhanden"NED :28 Pagina 1 Poster "Samen"SPA :31 Pagina 1 Poster "Uitgang"RUS :40 Pagina 1 DuPont jaarverslag DuPont kan wereldwijd terugkijken op een goed Ons bedrijf presteerde in zijn geheel beter dan in De netto-omzet van het bedrijf kwam wereldwijd uit op $29,3 miljard (een stijging van 7%). De winst kwam uit op $2,98 miljard, het dividend steeg met 2,7% tot $1,52 per aandeel. Voor 2008 heeft onze internationale organisatie zich ambitieuze doelen gesteld. De markt in de Verenigde Staten verkeert in zwaar weer door de hoge olie- en gasprijzen, de relatief lage dollar, een sukkelende auto-industrie en crisis op de krediet- en huizenmarkt. Daarom zien wij de meeste groeikansen buiten de Verenigde Staten, vooral in Oost-Europa, in Azië en in Latijns-Amerika. Veiligheid heb je zelf in de hand! Trabajamos juntos por la Seguridad! А сейчас берем безопасность домой De interne veiligheidscampagne die wij in 2006 zijn gestart heeft navolging gekregen bij tal van DuPont-vestigingen: in België, Duitsland, Spanje, Italië en zelfs Rusland hebben wij vastgelegd dat wij het gebruik van het dispergeermiddel APFO willen beëindigen. In 2007 is de lozing van dit middel al met meer dan de helft gedaald, van kg in 2006 tot 975 kg in In Dordrecht worden nu tests gedaan om het gebruik van APFO in het productieproces volledig uit te bannen. De resultaten van deze tests zijn hoopgevend en zullen in 2008 worden voortgezet. In 2007 is ook onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om de druk op de wegen en spoorwegen te verminderen. Onze wens om de eigen haven te gebruiken voor de aanvoer van grondstoffen heeft geleid tot gesprekken met de gemeente Dordrecht en andere overheden. De haalbaarheidsstudies worden in 2008 voortgezet. Daarnaast wordt onderzocht of bepaalde transporten van de weg kunnen worden overgezet naar het spoor. Blik naar buiten Onze organisatie heeft in 2007 niet alleen zorg besteed aan het interne reilen en zeilen van het bedrijf. Onze blik is ook nadrukkelijk gericht geweest op de buitenwereld. Ons Adviescollege, bestaande uit acht bewoners uit Dordrecht, Papendrecht en Sliedrecht, heeft ons gevraagd en ongevraagd van advies gediend. We hebben een website ontwikkeld com waarop de buitenwereld kan zien waarmee ons bedrijf bezig is en waarop de mogelijkheid wordt geboden om direct contact op te nemen met DuPont en de leden van het Adviescollege. Dit college adviseert overigens niet alleen DuPont, maar ook Invista dat eveneens op het terrein van DuPont is gevestigd. Wij zijn altijd op zoek naar gekwalificeerde nieuwe mede-werkers en willen daarom jongeren interesseren voor een loopbaan bij ons bedrijf. Daarom hebben we deelgenomen aan banenbeurzen en hebben we ook de contacten met scholen in Dordrecht en omgeving aangehaald. Veel jongeren blijken belangstelling te hebben voor DuPont. Zij willen graag met ons kennismaken om mogelijk (een deel van) hun opleiding bij ons te volgen. Gezonde groei De directie van DuPont Dordrecht ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet. In 2007 hebben we een lange termijnvisie geformuleerd voor onze vestiging. We willen erkend worden als de beste keuze voor gezonde en winstgevende groei. Dat willen we bereiken door veilig en tegen de laagst mogelijke kosten uit te blinken in betrouwbaarheid, kwaliteit en innovatie. We willen, kortom, bouwen aan een sterk merk. Het DuPont Productie Systeem (DPS) zal ons daarbij helpen. DPS is een continu verbeterprogramma dat DuPont wereldwijd invoert. Na de vestiging in het Duitse Wuppertal is DuPont Dordrecht de tweede locatie in Europa waar met DPS wordt begonnen. We houden u op de hoogte! Jaap J. Mendel Site manager DuPont Dordrecht

4 4 Responsible Care DuPontorganisatie DuPont in Dordrecht maakt deel uit van de multinationale organisatie E. I. du Pont de Nemours & Company. Dit jaarverslag betreft alle activiteiten van DuPont Dordrecht, DuPont Performance Elastomers en van de joint ventures op haar locatie, te weten Perstorp voor de productie van formaldehyde en Desco voor de opwekking van energie. DuPont Performance Materials Op onze locatie in Dordrecht bevinden zich drie fabrieken die hoogwaardige kunststoffen leveren voor dit platform. De SBU Engineering Polymers maakt Delrin. De SBU Packaging & Industrial Polymers produceert Surlyn en DuPont Performance Elastomers (DPE) produceert Viton. Business Support De afdeling Engineering Support & Services is verantwoordelijk voor de energievoorziening en maakt deel uit van de Business Support Group van DuPont Dordrecht. Daarnaast neemt DuPont Dordrecht met Essent deel aan de joint venture DESCO (DuPont Energy Service Company). Deze onderneming wekt stoom en elektriciteit op in eigen warmtekrachtcentrales. DuPont heeft ook een eigen biologische afvalwaterzuiveringsinstallatie. Alle fabrieken op ons terrein voldoen aan de internationale eisen op het gebied van kwaliteitszorg (ISO 9001), en milieuzorg (ISO 14001). DuPont Dordrecht is onderdeel van Du Pont de Nemours (Nederland) B.V. Er werken ruim 900 medewerkers in vaste dienst. Daarnaast zijn ongeveer 150 personen in tijdelijke dienst werkzaam. Deze laatste groep is vooral actief op het gebied van productie, onderhoud en bouw. Dordrecht is een van de grootste productielocaties van DuPont in Europa. Internationaal: platforms en Strategische Business Units Om slagvaardig te kunnen opereren heeft DuPont de producten en bijbehorende fabrieken over de hele wereld georganiseerd in markt gerichte productplatforms. Daarin zijn kennis en ervaring over verwante producten geconcentreerd. Zo kan aan de afnemers een optimale dienstverlening worden geboden. Er zijn vijf platforms: DuPont Electronic & Communication Technologies DuPont Performance Materials DuPont Coatings & Color Technologies DuPont Safety & Protection DuPont Agriculture & Nutrition Binnen elk platform opereren verschillende Strategische Business Units (SBU s) die het beleid bepalen voor de productie en de investeringen. In onze vestiging zijn de volgende productplatforms vertegenwoordigd: DuPont Electronic & Communication Technologies Onderdeel van dit wereldwijde platform is de afdeling Fluoroproducts in Dordrecht. De SBU produceert fluor polymeren zoals Teflon en hun grondstoffen TFE, HFP en fluorchemicals. De vijf fabrieken van deze afdeling zijn direct gerelateerd, doordat de grondstoffen ook worden verwerkt tot halffabrikaten. Terreingenoot: Perstorp Chemicals Op ons terrein in Dordrecht staat een fabriek die eigendom is van het Zweedse bedrijf Perstorp Chemicals B.V. Hier wordt formaldehyde geproduceerd, de basisgrondstof voor Delrin. In deze fabriek zijn medewerkers van DuPont werkzaam. De afdeling Delrin draagt verantwoordelijkheid voor alle operationele activiteiten. Lokaal: het management in Dordrecht DuPont Dordrecht wordt geleid door het DuPont Leadership Team (DPLT) bestaande uit de site manager (voorzitter), de human resources manager en de unit managers van alle afdelingen. De unit managers maken elk weer deel uit van een wereldwijde SBU van DuPont. De managers voor veiligheid, milieu en public affairs rapporteren rechtstreeks aan de site manager. De Arbodienst van DuPont is ondergebracht in een onafhankelijke stichting. Responsible Care DuPont heeft wereldwijd toezeggingen gedaan om met respect voor mens en milieu te opereren. Daarom heeft elke vestiging een apart Responsible Care Leadership Team (RCLT) dat toeziet op het beleid. In dit Responsible Care Leadership Team zitten naast het DPLT ook de managers voor veiligheid, gezondheid en milieu. Het Responsible Care Task Team (RCTT) en het Process Safety Management Team (PSMT) geven uitvoering aan het beleid. Onze milieudoelstellingen en -acties zijn vermeld in het BedrijfsMilieuPlan dat elke vier jaar wordt uitgebracht. De acties op het gebied van veiligheid staan in het jaarplan van de Arbodienst. Organisatieschema DuPont DPE Site Manager en Voorzitter DPLT Unit Manager Unit Manager Unit Manager Manager Manager Fluoroproducts Delrin Surlyn Human Resources Finance Unit Manager Viton Public Affairs Arbodienst Environmental Hygiene Group Responsible Care Leadership Team (RCLT)

5 DuPont jaarverslag Delrin STERKE TOENAME IN KWALITEIT De Delrin unit heeft in 2007 in alle opzichten zeer sterk gepresteerd. De veiligheidsprestaties waren uitstekend. Zowel onder de eigen medewerkers als bij het ingehuurde personeel waren er geen letsels. Op het gebied van Process Safety Management maakten we goede vorderingen. In 2007 lagen de productievolumes in beide fabrieken (Delrin Chemical en Delrin Finishing) weer hoger dan het jaar ervoor. In de Chemicalfabriek produceerden we een recordvolume dat voor een groot deel werd geëxporteerd naar Azië. Ook de Finishingfabriek draaide het grootste deel van het jaar op capaciteit. Aan het einde van het kalenderjaar zagen we een lichte afname van het productievolume. Kwaliteit In 2007 realiseerden we een zeer sterke daling van het aantal klachten van onze klanten. Er kwamen in totaal 27 klachten binnen, minder dan 50% van het aantal klachten van De basis voor deze belangrijke verbetering werd echter al in 2006 gelegd door meer aandacht te besteden aan kwaliteitsmanagement en het verstevigen van de kwaliteitsorganisatie. De uitstekende resultaten zijn vooral te danken aan een sterke focus op een hardnekkig terugkerend probleem, de zogenaamde black specks. Dit fenomeen hoeft maar in zeer geringe mate in onze producten aanwezig te zijn om tot klachten te leiden. Door geconcentreerde samenwerking tussen medewerkers van de afdelingen Research en Operations en kwaliteitsdeskundigen zijn de black specks nu nagenoeg geheel geëlimineerd. Investeringen We verwachten een groei in de business wereldwijd. Daarop is in 2007 geanticipeerd met de voorbereiding van een project om de capaciteit van de Delrin Chemicalplant verder te verhogen. De realisatie van het project behelst de bouw van een nieuwe vriesmachine en een verbeterde destillatietechnologie. Ton van der Kuijl bij het bedieningspaneel van de U-lijn Skibinding gemaakt van Delrin Tegelijkertijd zullen aanpassingen worden gedaan in de transportsystemen naar de Delrin Finishing area, zodat op de grote extruderlijnen gebruik gemaakt kan worden van de extra capaciteit bij Chemical. De implementatie zal plaatsvinden tijdens de onderhoudsstop van Medewerkers Er waren in 2007 diverse mutaties in het personeelsbestand. De gecombineerde rol van Site Manager en Unit Manager Delrin werd losgelaten. Naast de Site Manager is een aparte, full time Unit Manager aangesteld. Ook werd aan het management team van de Onderhoudsafdeling een Maintenance Manager toegevoegd. Deze richt zijn aandacht op de gehele onderhoudsgroep van Delrin en Power (dat organisatorisch deel uitmaakt van de Delrin unit). Op een krappe arbeidsmarkt zagen wij enkele collega s naar andere bedrijven vertrekken, maar gelukkig konden er ook nieuwe talenten worden aangetrokken. Ons personeelsbestand bleef met 237 vaste medewerkers en een variërend aantal tijdelijke krachten nagenoeg gelijk. Continu verbeteren Zoals al vele jaren het geval is, heeft de Delrin organisatie ook in 2007 hard gewerkt aan verbeteringen. De managementfilosofie van Engineering Polymers (de business unit waartoe Delrin behoort) is: Lean Management. Deze uit de Japanse auto-industrie afkomstige aanpak streeft naar steeds snellere, betere en goedkopere productie. In 2007 zijn diverse Lean Management verbeterinitiatieven gestart met tot de verbeelding sprekende namen als Kaizen en 5-S. Alle Delrin teams zijn intensief betrokken bij de nieuwe aanpak. Er zijn mooie verbeteringen gerealiseerd.

6 6 Responsible Care Fluoroproducts MEGA-ONDERHOUDSKLUS In 2007 heeft Fluoroproducts niet de uitstekende veiligheidsresultaten van 2006 kunnen vasthouden. Ofschoon het aantal DuPont letsels al vier jaar op nul staat, is de trend van de letsels bij onze aannemers niet goed. Daarom hebben wij extra aandacht gegeven aan het trainen van onze aannemers op het gebied van veiligheid. Daarnaast is de hele organisatie getraind op het auditen en aanspreken van elkaar. De eerste positieve resultaten hiervan waren merkbaar tijdens de onderhoudsstop (TAR) van Productie De meeste lijnen in Fluoroproducts hebben in 2007 weer maximaal gedraaid om aan de vraag van de klanten te voldoen. Ondanks de geplande stop in het najaar wist de granulaire lijn voor het tweede opeenvolgende jaar een ongeëvenaard productierecord te draaien. Dit was ook te danken aan een betere beschikbaarheid van TFE. De TFE-plant heeft tot de onderhoudsstop een recordproductie gemaakt. In Loading & Blending is na een succesvolle projectimplementatie en een verbeterd planningsproces ook een nieuw maandrecord gevestigd. De TAR van 2007 is goed uitgevoerd. Het was een grote klus van maar liefst uren van onderhoud- en projectwerkzaamheden. zowel de capaciteit als de werkomstandigheden zijn verbeterd. Ten slotte hebben we een groot aantal betrouwbaarheidsprojecten uitgevoerd. Medewerkers Door de wat onevenwichtige leeftijdsopbouw van de medewerkers van Fluoroproducts zal onze unit de komende jaren een sterke uitstroom kennen. We proberen hierop te anticiperen door in verschillende disciplines jonge mensen aan te nemen, boven de vervanging van het normale verloop van ons personeelsbestand. In 2007 zijn er 19 nieuwe medewerkers bij Fluoroproducts in dienst getreden en zijn er 15 jongeren begonnen aan een leer-werktraject. Turgay Kocas bij de verpakking van Teflon Lagers met Teflon coating Ad Huygens aan het werk in het lab van Fluoroproducts Daarnaast is in december de F22-reactor volgens plan vervangen. Het succes is te danken aan de intensieve voorbereiding in de planning en het uitstekende teamwork met onze aannemers in de uitvoering. Kwaliteit In 2007 is het totale aantal klachten opnieuw verminderd. Door het inschakelen van een nieuwe vervoerder is het aantal servicegerelateerde klachten met 55% verminderd. Het aantal productgerelateerde klachten is niet afgenomen. Wel zien we een verschuiving van de aard van deze klachten. In het verleden waren vocht en processability de belangrijkste oorzaken, nu zijn dat contaminatie en de verpakking. We hebben maatregelen genomen. Er zijn FMEA risico-analyses (Failure Mode & Effect Analysis) op de pack-out area en opslagruimte uitgevoerd, waardoor we de potentiele risico s nu goed in kaart hebben. Er worden plannen gemaakt om de klachten structureel te kunnen verminderen. Investeringen In 2007 is een aantal belangrijke investeringsprojecten afgerond. In Loading & Blending is met succes een project gestart om zowel de capaciteit als de veiligheid van het gebied te verbeteren. Testen hebben uitgewezen dat onze doelstellingen haalbaar zijn. Een ander belangrijk project was het afvalwaterproject, waarbij zowel vaste stoffen als stabilisatoren uit het afvalwater kunnen worden gehaald. Na het verhelpen van wat kinderziektes draait de installatie inmiddels naar wens. Andere investeringen betroffen de vervanging van de F22-reactor en verschillende tanks in Homopolymer. Ook werd de micropowderlijn aangepast, waardoor Arbeidshygiëne Een focuspunt voor 2007 was het verbeteren van de arbeidshygiëne met betrekking tot het dispergeermiddel APFO. Dit is in lijn met het streven van DuPont om na 2015 geen APFO meer te gebruiken bij de productie van Teflon. Het Veiligheidskernteam (VKT) van Fluoropolymer is in samenwerking met de arbeidshygiënist van DuPont Dordrecht begonnen met een programma om mogelijke bronnen van APFO te identificeren en actie te nemen om blootstelling aan deze stof te verminderen. Daarnaast zijn de eerste tests uitgevoerd met alternatieve stoffen die APFO kunnen vervangen. Deze tests verliepen succesvol en de resultaten worden momenteel gebruikt bij het zetten van de volgende stappen in het programma. Ontwikkelingen Eind 2007 heeft DuPont de firma Chemtura overgenomen. Bij Fluoroproducts in Dordrecht hebben zowel het Supply Chain Team als de Loading & Blending Area voorbereidingen getroffen om een succesvolle integratie van dit bedrijf mogelijk te maken. Ook is begonnen met de voorbereidende werkzaamheden voor de introductie van het DuPont Productiesysteem (DPS) in DuPont gaat het productiesysteem DPS wereldwijd invoeren. Dit systeem integreert en bouwt voort op onze interne verbeterconcepten en -programma s zoals Lean, Six Sigma en Werken in Rollen. De verbeteringen zullen gericht zijn op de capaciteit, kwaliteit en variabele kosten van Fluoroproducts. Hier liggen voor ons de belangrijkste mogelijkheden en kansen.

7 DuPont jaarverslag Productierecords, veiligheidsrecords en een uitstekende kwaliteit waren voor Surlyn de ingrediënten om 2007 zeer succesvol af te sluiten. In dit jaar zijn ook de voorbereidingen getroffen voor de realisatie van een Modified Polymer Extruder voor de fabricage van twee nieuwe producten: Bynel en Fusabond. Een tweede grote wijziging betrof de overgang van het productieproces op het SAP-R3 systeem. Surlyn STERKE VEILIGHEIDSREPUTATIE Veiligheid Op het gebied van veiligheid heeft Surlyn een uitstekende reputatie. Sinds de start in 1995 hebben zich geen ongevallen met letsel voorgedaan. Dit geldt zowel voor binnen als buiten de poort. Op die prestatie mag de hele Surlyn organisatie met recht trots zijn. Kwaliteit Er wordt wel eens beweerd dat kwaliteit en veiligheid hand in hand gaan. In de periode heeft Surlyn naar volle tevredenheid geproduceerd zonder één kwaliteitsklacht. In 2007 werd een recordhoeveelheid Surlyn geproduceerd, met helaas één kwaliteitsklacht. Ondanks deze ene klacht mag opnieuw van een geweldige prestatie worden gesproken. Nieuwe Modified Polymer Extruder In 2007 zijn wij gestart met de voorbereidingen van de bouw van een nieuwe extruder. Deze heeft een tweemaal zo grote capaciteit en zal voornamelijk Bynel en Fusabond gaan produceren. Dit zijn hechtharsen waarvoor Europese producenten van auto s, verpakkingsmaterialen en zonnecellen veel belangstelling hebben. Packaging & Industrial Polymers is in staat om straks met dezelfde mankracht zowel Surlyn als Bynel en Fusabond te produceren dankzij de samenwerking met Engineering Polymers voor de uitvoering van kwaliteitsanalyses. Naar verwachting zal de installatie van de nieuwe productielijn in de loop van 2008 zijn afgerond, waarna wij in 2009 met de commerciële productie kunnen beginnen. Surlyn verpakking voor Nivea lipstick Investering Surlyn Personeel Het personeelsbestand was in 2007 nagenoeg even groot als in Een aantal operators is doorgestroomd naar andere afdelingen binnen DuPont Dordrecht. In hun plaats zijn nieuwe medewerkers ingestroomd, zowel vanuit de DPE-organisatie (DuPont Performance Elastomers) als van buiten DuPont. Ter ondersteuning van de overgang naar SAP-R3 en de voorbereidingen van de nieuwe productielijn voor Bynel en Fusabond zijn enkele mensen uit het normale productieproces vrijgemaakt. De realisatie van het SAP-R3 project is goed verlopen dankzij de grote flexibiliteit en betrokkenheid van onze medewerkers.

8 8 Responsible Care Op dit moment wordt gewerkt aan een capaciteitsuitbreiding die Viton in staat moet stellen om te kunnen blijven voldoen aan de steeds groeiende vraag. Kwaliteit Het aantal klachten van klanten is scherp gedaald, als resultaat van de continue aandacht voor kwaliteit en het wegnemen van kernproblemen. Er is een Quality Steering Team in het leven geroepen dat zich concentreert op verdere verbetering van het kwaliteitsdenken binnen Viton. Bijzondere momenten 2007 was een jubileumjaar voor Viton. In 1957 begon de eerste fabriek Viton te produceren. Inmiddels telt DuPont Performance Elastomers wereldwijd 7 fabrieken. De vestiging in Dordrecht is de enige buiten de VS. In de BMW Formule 1 motor zitten Viton componenten Viton GROTE VRAAG UIT DE MARKT De Viton unit maakt deel uit van DuPont Performance Elastomers (DPE). Deze unit kende een uitermate succesvol In de herfst werd veilig een lastige onderhoudsstop uitgevoerd waarbij onder meer een nieuwe controlekamer in de GUM-unit werd geïnstalleerd. Het nieuwe high-tech controlesysteem vormt een stevige basis voor toekomstige productiviteits- en kwaliteitsverbeteringen. Ook op ergonomisch gebied zijn met het nieuwe systeem belangrijke resultaten behaald. Mensen Na vijf jaar verruilde unit manager Jack White Dordrecht voor het Amerikaanse Wilmington. Daar is hij aan de slag gegaan als Supply Chain Global Work Process Leader bij DPE. Jack White werd opgevolgd door Paul Meyers. Met het oog op de gestegen productie heeft Viton nieuwe medewerkers aangetrokken. Deze zijn actief op alle niveaus binnen de organisatie en staan klaar voor de nieuwe uitdagingen. Aan training en ontwikkeling van onze medewerkers wordt veel aandacht geschonken. De technische vaardigheden van onze mensen en de capaciteiten van de organisatie in het algemeen zijn immers voorwaarde voor ons toekomstige succes. Bij verdere ontwikkeling van onze organisatie is de implementatie van DPS een cruciale factor. Concurrentie De concurrentie, vooral uit China, neemt elke dag toe. Om ons technisch leiderschap te behouden, werkten wij in 2007 aan de ontwikkeling van nieuwe producten en hebben wij met succes tests uitgevoerd om deze op de markt te brengen. DuPont - Official Supplier of the BMW Sauber F1 Team, for more information, visit DuPont TM is a trademark of DuPont and its registered affiliates. Veiligheid In 2007 kende Viton in Dordrecht helaas een incident met letsel. Hiervan heeft de organisatie lessen geleerd. Voor 2008 is de doelstelling opnieuw nul incidenten. Die doelstellingen willen we onder meer halen door medewerkers te blijven trainen en ontwikkelen en door de systemen continu te verberen. Milieu Wij hebben in 2007 een serie tests uitgevoerd om in de toekomst fosfaat-emissies te kunnen terugdringen. Productie De vraag naar Viton producten blijft zeer groot, vooral die naar de speciale types die bij APA en VSOP worden geproduceerd. In vergelijking met voorgaande jaren hebben alle units hun productie aanzienlijk verhoogd. Hiervoor waren geen grote investeringen nodig. De stijging is te danken aan het harde werken binnen de gehele organisatie. Daarnaast zijn de Kaizen (Japans voor uit elkaar halen en goed maken ) en 5-S verbeterprojecten van grote waarde gebleken bij het bereiken van de resultaten. 5-S staat voor Sort, Set in order, Shine, Standardize en Sustain, een werkwijze waarbij de werkplek schoon en geordend wordt gehouden. Viton controlekamer

9 Human resources VERVANGING VAN BABY-BOOMERS Wij, n nieuwe collega. Jij 500 euro! Eind 2007 waren er 904 mensen werkzaam bij DuPont Dordrecht. Dat betekent een stijging van zo n dertig medewerkers ten opzichte van eind Kijken we naar de leeftijdsopbouw dan zien we het volgende beeld: aantal 250 Figuur 1: leeftijdsopbouw leeftijd Babyboomers Net als in andere bedrijven is duidelijk te zien dat de babyboom-generatie de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Uit de leeftijdspiramide blijkt dat bij DuPont de komende tien jaar ongeveer 140 collega s met pensioen zullen gaan. Deze uitstroom vormt een bijzondere uitdaging, waarbij tijdige succession planning moet zorgen voor instroom van nieuwe, goed opgeleide medewerkers om het werk over te nemen. De afdeling Human Resources inventariseert nu al welke ervaring en competenties zullen verdwijnen wanneer onze ervaren collega s straks met pensioen gaan. Doel is te waarborgen dat deze kennis tijdig wordt overgedragen aan een volgende generatie DuPont-talenten. Er wordt daarom nu al veel aandacht besteed aan de opleiding van onze jongere collega s en het aantrekken van nieuwe medewerkers. DUPONT DORDRECHT IS OP ZOEK NAAR: Engineers, E&I Technicians en Operators Werving nieuwe medewerkers In 2007 hebben wij onze inspanningen op het gebied van werving en selectie flink opgeschroefd. Zo hebben wij de samenwerking met middelbare en hogescholen en universiteiten opgepakt en geïntensiveerd. Op dit moment biedt DuPont Dordrecht bijvoorbeeld 15 stageplaatsen aan, meer dan ooit tevoren. Ook in de media en via onze nieuwe website proberen wij potentiële nieuwe medewerkers te interesseren. Daarnaast hebben wij initiatieven genomen om ons imago als werkgever - DuPonts employer brand - te verbeteren en breed onder de aandacht te brengen banner.indd :58:47 Tabel 1: aantal medewerkers Het aantal medewerkers van DuPont Dordrecht (incl. DPE) op 1 januari 2007 en op 31 december 2007: CAO In 2007 werd een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst gesloten. Naast een verbetering van de arbeidsvoorwaarden werd hierin ook aandacht gegeven aan onderwerpen zoals leeftijdsfasebewust personeelsbeleid en vrijetijdsrechten. De sociale partners legden hiermee een goede basis voor de verdere ontwikkeling van DuPont Dordrecht. DuPont Dordrecht DPE Dordrecht Totaal 1 januari december

10 10 Andries Coens, secretaris van de Ondernemingsraad Raad Voor de Ondernemingsraad (OR) stond het jaar 2007 vooral in het teken van de CAOonderhandelingen. Verschillende leden waren vanuit hun vakorganisatie rechtstreeks betrokken bij de onderhandelingen. Een van de belangrijkste discussiepunten was de levensloopregeling. De OR is verheugd dat de onderhandelingen medio 2007 hebben geleid tot een nieuwe CAO met een looptijd van twee jaar. Andere belangrijke onderwerpen die in dit jaar ter sprake kwamen waren de herverzekering van pensioenen, het wervingsbeleid, de benoeming van nieuwe vertrouwenspersonen en de introductie van het DuPont Productiesysteem (DPS). Ondernemingsraad 2007 JAAR VAN DE CAO Herverzekering Pensioenen In verband met de herverzekering van pensioenen heeft de OR zich over een aantal kritische punten laten voorlichten door vertegenwoordigers van De Nederlandse Bank. De voorwaarden voor de OR waren onder meer gegarandeerde uitkering, indexering en medezeggenschap over het vermogen. Over de herverzekering heeft de OR onder meer een bijeenkomst belegd met alle betrokkenen aan werknemerszijde: vakbonden, Vereniging van Gepensioneerden DuPont Nederland, deelnemersraad en werknemersvertegenwoordigers uit het pensioenbestuur. De OR ondersteunt de plannen, waardoor zowel voor werknemers als voor DuPont een win/win-situatie zou kunnen ontstaan. De discussie was in 2007 echter nog niet afgerond. Wervingsbeleid Na een periode van afslanken ontstond in 2007 de noodzaak om personeel te werven. De OR vindt dat een goede ontwikkeling. Werving heeft zowel te maken met vervulling van vacatures vanwege groeiende werkgelegenheid, als met vervanging van collega s die met pensioen gaan. De werving betekende een nieuwe ontwikkeling die de organisatie zich (opnieuw) eigen moest maken. De OR heeft aan de afdeling Human Resources verschillende voorstellen gedaan om de werving krachtig aan te pakken. Inmiddels zijn de nodige stappen gezet. Benoeming nieuwe vertrouwenspersonen Na het afscheid van de bedrijfsmaatschappelijk werker wilde DuPont de bedrijfsmaatschappelijke activiteiten op een andere manier organiseren. Daarbij werd gedacht aan een overeenkomst met een telefonische hulpdienst. De OR heeft gepleit voor het handhaven van een mogelijkheid tot persoonlijk contact voor medewerkers die daaraan behoefte hebben. Daarom is besloten naast de telefonische hulpdienst drie vertrouwenspersonen te benoemen. Deze vertrouwenspersonen vervullen hun taak naast hun normale functie. In 2007 zijn twee vertrouwenspersonen gestopt met hun werkzaamheden en vervangen door nieuwe vertrouwenspersonen. De OR is actief betrokken geweest bij het opstellen van de profielschets en de selectie van deze functionarissen. Samen op weg Eind 2007 heeft DuPont besloten wereldwijd het DuPont Productie Systeem (DPS) in te voeren. DuPont Dordrecht is één van de eerste sites in Europa die met DPS aan de slag gaat. Met dit nieuwe productiesysteem wil DuPont haar concurrentiepositie verbeteren en een plaats innemen bij de top 25 procent bedrijven in de wereld. De OR ondersteunt dit streven, aangezien het de continuïteit van het bedrijf waarborgt. De OR is er van overtuigd dat verbeteren staat of valt met gemotiveerde medewerkers. Volgens DuPont is hiervan sprake als 85% van de medewerkers met plezier naar het werk komt. Omdat DPS een belangrijke bijdrage kan leveren aan de arbeidsvreugde van medewerkers wil de OR samen met DuPont Dordrecht op weg naar de introductie van DPS. En meer... Tenslotte heeft de OR zich nog gebogen over een aantal andere onderwerpen, zoals de SAV-dagen, afdelingsoverleg, het aanscherpen van de poortcontrole en de betaalwijze van de ziektekostenverzekering.

11 DuPont jaarverslag Adviescollege BUREN ADVISEREN DUPONT Bij DuPont in Dordrecht is sinds 1994 een Adviescollege actief. Het college bestaat uit acht bewoners van de gemeenten Dordrecht, Sliedrecht en Papendrecht. Het Adviescollege ontvangt informatie over het functioneren van het bedrijf en adviseert het management. Belangrijk is de andere invalshoek: er zijn zaken die buren vanzelfsprekend vinden, terwijl ze voor het management een blinde vlek kunnen zijn. We vroegen René Kuijper, voorzitter van het Adviescollege, naar zijn mening over de milieuprestaties van het afgelopen jaar. Open houding Alle jaren dat ik in het Adviescollege zit, heeft DuPont mij kunnen overtuigen van de vooraanstaande positie die zij wil hebben op het gebied van veiligheid en milieu, zegt Kuijper. En ook ten aanzien van 2007 houd ik weer een goed gevoel over nadat ons de milieuprestaties werden gepresenteerd. Natuurlijk zit het Adviescollege niet op de stoel van de overheid en toetsen we in die zin niet aan de milieuregels, maar het Adviescollege wil wel een trend zien van steeds dalende emissies. We willen zeker dat DuPont zich aan de milieuvoorschriften houdt en dat er geen overlast in de omgeving wordt veroorzaakt. Dat DuPont vrijwillig een milieujaarverslag voor het publiek uitbrengt, getuigt van de open houding die het bedrijf naar de omgeving heeft. We zullen de komende jaren doorgaan met ons streven om DuPont vanuit de omgeving, gevraagd en ongevraagd, zo goed mogelijk te adviseren over hun bedrijfsvoering, besluit Adviescollegevoorzitter Kuijper. Dalende trend van uitstoot Een zo groot chemisch bedrijf laten draaien zonder klachten te veroorzaken, zoals in 2007, is knap, vindt Kuijper. Helaas is het niet helemaal gelukt om alle werkzaamheden binnen de milieuregels uit te voeren, concludeert hij, maar gelukkig waren de overschrijdingen zo beperkt dat de overheden niet handhavend hoefden op te treden. De meeste grafieken en tabellen in het milieujaarverslag laten een dalende trend zien in de uitstoot van milieuverontreinigende stoffen. Daarbij is volgens de voorzitter van het Adviescollege ook belangrijk dat DuPont nú al de (lagere) normen wil bepalen voor de uitstoot van broeikasgassen, energie- en waterverbruik in Het Adviescollege steunt ook van harte de beoogde reductie van de transportbewegingen over de weg en het spoor door gebruik te gaan maken van schepen. Adviescollegevoorzitter René Kuijper

12 12 Responsible Care Arbodienst ZORG VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN De Arbodienst van DuPont is ondergebracht in een onafhankelijke stichting. Het streven is steeds om dicht bij de organisatie te functioneren. De Arbodienst heeft een goed financieel jaar gehad. Besloten is om met de huidige opzet door te gaan en naast DuPont een beperkt aantal externe klanten te blijven bedienen, waaronder INVISTA. Ziekteverzuim De Stichting Arbodienst DuPont heeft in 2007 goede resultaten behaald. In samenwerking met de lijnorganisatie is bereikt dat het lage ziekteverzuimpercentage is gehandhaafd. In 2007 bedroeg het ziekteverzuimpercentage 2,4%. De verzuimfrequentie kwam uit op een lage De samenwerking met lijnsupervisie is een belangrijke schakel in het bereiken van een laag ziekteverzuim. Ook in 2008 zal een training worden georganiseerd voor alle nieuwe leidinggevenden. Figuur 2: verzuimpercentage in de sector 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 percentage 2007 DSM SABIC AKZO NOBEL DOW SOLVAY SHELL SNR SHELL SNC DUPONT ASTELLAS PHARMA Figuur 3: verzuimpercentage DuPont Dordrecht percentage Wellness DuPont Dordrecht stimuleert een gezonde levensstijl van alle werknemers en onderneemt op dit gebied concrete actie. Het afgelopen jaar is na een eerdere inventarisatie van de gezondheidsrisicofactoren voor onze medewerkers het Team Gezondheid en Vitaliteit van start gegaan. Thema s als stress, overgewicht, voeding en beweging werden in diverse programma s over het voetlicht gebracht. De respons was goed te noemen. Individuele medewerkers worden in staat gesteld om hun fysieke conditie te verbeteren onder leiding van de fysiotherapeut van de Arbodienst. In 2007 maakten 34 mensen gebruik van deze mogelijkheid. Het aantal trainingsmogelijkheden zal in de toekomst verder worden uitgebreid. De Arbodienst continueerde de stressmanagementcursus Fit for Life. In dit programma krijgen werknemers methodieken aangereikt waarmee zij stress kunnen voorkomen. De drie cursussen die in 2007 zijn gehouden zijn intussen geëvalueerd. De resultaten zijn positief. Daarom zal ook dit aanbod in de toekomst worden uitgebreid. Verpleegkundige Rob van Loon adviseert medewerkers over een gezonde levensstijl Ergonomie Naast diverse kleinere projecten op het gebied van kantoorergonomie zijn dit jaar in samenwerking met ergonomen van Fysergo adviezen gegeven bij de nieuwe inrichting van de controlekamer van de Viton /APA fabriek. De ergonomische oplossingen in combinatie met de vernieuwde technologie hebben geleid tot een zeer veilige en gezonde werkomgeving.

13 DuPont jaarverslag De internationale DuPont-organisatie hecht buitengewoon veel belang aan veiligheid, gezondheid en welzijn van haar medewerkers - zowel op de fabriek als buiten werktijd. De afdeling Safety, Health and Environment (SHE) ondersteunt mens en organisatie op het gebied van veiligheid, procedures en regelgeving. Daarbij wordt gezorgd dat de richtlijnen voor iedereen toepasbaar zijn. In Dordrecht zijn in 2007 verschillende veiligheidsbevorderende activiteiten ontwikkeld. En kon worden vastgesteld dat het prima gaat. Werken aan veiligheid Adrie Vink maakt deel uit van het team professionele brandweerlieden van DuPont Dordrecht European Safety Award Zo ontvingen alle medewerkers op onze locatie op 31 januari 2007 de European Safety Award van DuPont. Deze prestigieuze prijs wordt uitgereikt wanneer een vestiging meer dan 249 dagen zonder letsel heeft gewerkt. Alle medewerkers ontvingen een persoonlijk cadeautje dat verder bijdraagt aan de veiligheid: fietspedalen met lampjes die gaan branden wanneer je trapt. Daarmee is iedereen dus uitstekend zichtbaar in het donker. Contractors beloond Ook van onze contractors verwachten wij dat zij veilig werken. Dat lukt uitstekend. In 2007 hadden onze contractors 500 dagen zonder letsel gewerkt. Ondanks deze positieve mijlpaal was er eind 2007 toch enige zorg vanwege een aantal incidenten die zich kort na elkaar voordeden. Iedereen moet dus alert blijven. Behavior Based Safety Om het veiligheidsbewustzijn van onze medewerkers verder te vergroten, organiseerden wij in januari 2007 een speciaal evenement rond Behavior Based Safety (BBS). Gedurende twee dagen werkten 100 collega s op een externe locatie in Vlissingen aan gedragsveranderingen die de veiligheid op het terrein verder kunnen verbeteren. De deelnemers vormden een dwarsdoorsnede van onze fabriekspopulatie. Het idee is dat zij het geleerde uitdragen bij hun collega s. In 2008 zal BBS verder in de organisatie worden verankerd. Off The Job Fietsdag Veiligheid houdt niet op bij de fabriekspoort. Ook de veiligheid van de medewerkers en hun familieleden buiten werktijd vindt DuPont belangrijk. Daarom organiseerde DuPont in mei 2007 een gezellige Off The Jobfietsdag voor alle medewerkers en hun gezinnen. Tijdens de puzzeltocht door de omgeving moesten verschillende vragen over veiligheid worden beantwoord. Het was een plezierige dag voor jong en oud. Basis Ergotraining voor engineers Veiligheid begint met een ergonomisch verantwoorde werkomgeving. Vanuit die gedachte verzorgde DuPont een speciale training voor onze engineers. Wanneer zij meer weten van ergonomie, kunnen zij die kennis toepassen bij het ontwerpen van technische ruimtes. Zo kunnen nóg veiliger werkomgevingen worden gecreëerd. Europese prijs Eind 2007 mocht DuPont Dordrecht de Sustainable Growth Excellence Award van DuPont in ontvangst nemen. Reden was een veiligheidscampagne die in Dordrecht werd ontwikkeld en die inmiddels navolging heeft gekregen in vele andere Europese landen. Tabel 2: veiligheidsresultaten DuPont Dordrecht 2001/2007 DuPont Dordrecht Ongevallen MTC RWC LWC Incidenten zonder letsel Buiten het werk Bij aannemers Ongevallen MTC RWC LWC Incidenten zonder letsel

14 14 Responsible Care DUURZAAM PRODUCEREN IS HET DOEL Milieuzorg Een belangrijke doelstelling van het milieubeleid van DuPont is afval en emissies steeds verder te reduceren. Ons concern heeft onder de titel 2015 Sustainability Goals wereldwijd doelstellingen geformuleerd voor duurzame ontwikkeling. Wij willen het meest dynamische, op wetenschap gebaseerde bedrijf zijn dat duurzame oplossingen creëert die het leven veiliger, gezonder en beter maken voor mensen overal op de wereld. In 2007 heeft een hercertificeringsaudit plaatsgevonden. Ons certificaat is daarmee voor drie jaar verlengd. Jaarlijks worden verschillende audits uitgevoerd, waaronder een verificatie-audit van het milieujaarverslag. Doelstellingen Dit zijn onze belangrijkste milieudoelstellingen waarmee wij de invloed op het klimaat en de omgeving willen verminderen: In 2015 moet onze uitstoot van broeikasgassen wereldwijd met 15% zijn teruggebracht ten opzichte van het basisjaar Dit komt bovenop de 72% reductie die wij sinds 1990 al realiseerden; Ons waterverbruik moet in 2015 met 30% zijn gedaald in gebieden waar drinkwater schaars is. Bij onze overige vestigingen mag het waterverbruik in elk geval niet stijgen; In 2005 moet 10% van onze totale energiebehoefte worden gevoed uit duurzame bronnen; Alle lichte vrachtauto s en voertuigen van DuPont moeten in 2015 op alternatieve brandstoffen rijden die het milieu niet of nauwelijks belasten; De milieuzorgsystemen op alle productielocaties van DuPont moeten door onafhankelijke organisaties worden geverifieerd. Milieuzorgsysteem Ons milieubeleid wordt in praktijk gebracht aan de hand van een milieuzorgsysteem. Dit milieuzorgsysteem voldoet aan de eisen van ISO en is voor de hele site in Dordrecht als zodanig gecertificeerd. Onze Site Milieucoördinator stuurt de uitvoering van het milieuzorgsysteem op beleidsniveau aan. Hij geeft samen met de milieucoördinatoren van de verschillende afdelingen concrete invulling aan het beleid. In het milieunetwerk van DuPont Dordrecht bespreken coördinatoren maandelijks de voortgang. Meten en registreren DuPont heeft een meet- en registratiesysteem voor emissies van stoffen. In protocollen is vastgelegd welke emissiebronnen naar lucht en water regelmatig worden gemeten. Deze gegevens worden opgenomen in het meet- en registratiesysteem. Voor de registratie van luchtemissies wordt er bij de berekening zoveel mogelijk gebruikgemaakt van een koppeling met de procescomputers van de fabrieken. Daardoor is het mogelijk op elk moment de emissie te bepalen en bij eventuele afwijkingen direct te reageren. In 2007 is het meet- en registratiesysteem voor monitoring van afvalwater meer in overstemming is gebracht met wensen van de overheid. Voor de luchtemissies bestaat per fabriek een gedetailleerd meetprotocol, waarin beschreven is hoe de uiteindelijke emissies worden berekend. De registratie van afvalstromen vindt plaats met behulp van een systeem waarbij bevestiging van ontvangst door de afvalverwerker een belangrijk element vormt.

15 DuPont jaarverslag Onder product stewardship verstaat DuPont het nemen van de verantwoordelijkheid voor de totale levenscyclus: van grondstof tot en met de uiteindelijke afvoer als afval. Het streven is om de milieubelasting op elk moment van de levensduur van een product tot een minimum te beperken. In 2007 heeft het bedrijf in Dordrecht in dat kader verschillende projecten uitgevoerd. Product Stewardship Logistieke verbeteringen In 2007 is een project gestart om de logistiek van goederen op de locatie als geïntegreerd vraagstuk aan te pakken. Doel is de logistieke stromen zo efficiënt mogelijk te behandelen. De projecten Grondstoffenvervoer over water en Railvervoer voor containers die wij in ons Milieujaarverslag 2006 hebben beschreven, maken onderdeel uit van dit project. In 2008 zal worden onderzocht in hoeverre het mogelijk is grondstoffen over water aan te voeren. DuPont voert daartoe overleg met de gemeente Dordrecht, de provincie Zuid-Holland en Rijkswaterstaat. Daarnaast is er een grote kans dat wij in 2008 een deel van de zoutzuurtransporten kunnen omzetten van vrachtwagens naar spoorketelwagons. Vervanging dispergeermiddel APFO In 2007 is gewerkt aan de doelstelling om in 2015 geen APFO meer te gebruiken als dispergeermiddel bij de productie van polymeren. Om dit te realiseren vinden er in de fabrieken al tests plaats met een alternatieve stof. De resultaten hiervan zijn hoopgevend. In 2008 zullen wij, in nauw overleg met onze afnemers, doorgaan met de tests. Het programma om fluorpolymeer-dispersies vrij te maken van dispergeermiddel APFO is nagenoeg geheel uitgevoerd. Naast deze indeling van incidenten kent DuPont wereldwijd sinds 2006 ook een andere indeling van milieuafwijkingen (environmental deviations). Als een wettelijke verplichting niet wordt nagekomen spreekt men van een afwijking. Daaronder vallen niet alleen overschrijdingen van vergunningen, maar ook fouten in verplichte rapportages en documenten (bijvoorbeeld bij afvaltransporten). Verslagjaar 2007 Het afgelopen jaar hebben zich geen milieu-incidenten in de categorieën A en B voorgedaan. Het totale aantal C incidenten is in 2007 gestabiliseerd ten opzichte van Dit geldt ook voor het aantal meldingen aan de provincie. Zowel in 2006 als in 2007 waren dat er 39. De milieuafwijkingen bestaan voornamelijk uit vergunningoverschrijdingen. Ze zijn in 2007 licht gestegen van 20 naar 24. Onderstaande tabel geeft een overzicht weer van het verloop van het aantal milieu-incidenten tussen 2002 en Voor de laatste twee jaren zijn ook de environmental deviations weergegeven. De meeste incidenten worden veroorzaakt door relatief kleine lekkages in de categorie spill containment : het opvangen van lekkages en vervolgens verwerken binnen het terrein zonder schadelijke gevolgen voor het milieu. Milieu-incidenten Belangrijk onderdeel van het veiligheidmanagementsysteem is lering trekken uit incidenten. Daarom wordt elk incident gerapporteerd en onderzocht. Vervolgens worden maatregelen genomen om de oorzaak weg te nemen en herhaling van soortgelijke incidenten te voorkomen. Het jaarlijkse rapport met een verslag van het onderzoek en de aanbevelingen wordt besproken met het management en daarna gecommuniceerd binnen de organisatie. Milieu-incidenten worden volgens de richtlijn verdeeld in drie soorten: A. groot milieu-incident met extern effect; B. klein milieu-incident met extern effect; C. klein milieu-incident zonder potentieel gevaar buiten de inrichting. Klachten In 2007 heeft DuPont Dordrecht geen externe klachten ontvangen. DuPont streeft op het punt klachten een nullijn na en kijkt daarom met tevredenheid terug op dit resultaat. Tabel 3: aantal milieu-incidenten per categorie in de periode Milieu-incidentcategorie Categorie A Categorie B Categorie C Gemeld alarmcentrale/bevoegd gezag Environmental deviations

16 16 Responsible Care Milieuprestatie 2007 Emissies naar lucht Het totaal aan luchtemissies van DuPont Dordrecht is in 2007 met 4% gedaald ten opzichte van Deze daling wordt vooral veroorzaakt door de verlaagde emissie van kooldioxide als gevolg het efficiënter benutten van de warmtekrachtcentrales. In onderstaande tabel 4 zijn de luchtemissies weergegeven in de periode Tabel 4: emissies naar lucht Emissies in ton/jaar Relevante milieuthema s NOx Verzuring CO Klimaatverandering CO Verspreiding Anorganische stoffen Verspreiding Organische stoffen gehalogeneerd Verspreiding/ Klimaatverandering Organische stoffen niet-gehalogeneerd Verspreiding Methyleenchloride Verspreiding Totaal Andre van Roode voert onderhoud uit bij Freon Vluchtige organische stoffen (NMVOS) De vluchtige organische stoffen bij DuPont bestaan uit gehalogeneerde en niet-gehalogeneerde organische stoffen. De emissie van gehalogeneerde organische stoffen is in 2007 met 14% gedaald. In de Freon fabriek is veel aandacht geweest voor lekverliezen van zowel methyleenchloride als ook de HCFK 22 diffuse emissie. De toename van de emissies bij de TFE- en HFP monomerenfabrieken zijn toe te schrijven aan enkele storingen aan de Thermal Converter en aan de toevoer van de monomer low boilers stroom naar de Thermal Converter. Hierdoor zijn de bijproducten (CFK s, HCFK s, NMVOS-rest) van het TFE-en HFP-monomeren proces geëmitteerd. De emissies van de afdeling Loading & Blending zijn gedaald ten opzichte van 2006 dankzij het systematisch gebruik van vloeistof-gaspompen om losslangen leeg te pompen voordat deze worden ontkoppeld. Ook werd steeds meer gebruikgemaakt van dedicated systemen zodat het systeem vol kan blijven staan met het product en omstelverliezen worden voorkomen. Verder zijn emissiearme monstername systemen in gebruik genomen. In het algemeen heeft de verhoogde dagelijkse aandacht van de Loading & Blending operator ook een belangrijke bijdrage geleverd. De bewaking en bepaling van de lekverliezen (diffuse emissie) gebeurt overigens op basis van massabalans. Hierbij wordt het verbruik uit een tank of container gemeten (weging, niveaumeting, flowmeter) en vergeleken met de ontvangst in de productcontainer, tank of cilinder. Ten slotte is in 2007 bij de FEP fabriek een waterstoffluoride-gaswasser geplaatst om de HF-emissies van waterstoffluoride te reduceren.

17 DuPont jaarverslag Waterzuivering DuPont bezit een anaërobe- en een aërobe waterzuivering (het zoete systeem). Deze laatste loost via het gemeenteriool op de afvalwateringsinstallatie (AWZI) Dordrecht. Invista bezit een aërobe waterzuivering (het zoute systeem). Via dit systeem wordt vooral het zoute Terathane -procesafvalwater van Invista en een deel van het procesafvalwater van DuPont gezuiverd via de vijvers van Fluoroproducts van DuPont. De waterzuivering van Invista heeft in m 3 water vanuit de vijvers van DuPont behandeld. De directe lozing vanuit het systeem vindt plaats op de rivier de Beneden Merwede. Zuur- en procesriool Fluoroproducts Een gedeelte van het afvalwater van DuPont wordt via het procesriool en het zuurriool van Fluoroproducts direct op het oppervlaktewater geloosd (directe lozing). Via kwartaalrapportages wordt Rijkswaterstaat hiervan op de hoogte gehouden. GWZI Het effluent van de Grondwaterzuiveringsinstallatie (GWZI) is aangesloten op de koeltorens van Fluoroproducts. Een deel van het GWZI-water wordt op deze manier nuttig toegepast. In 2007 is op deze manier circa m 3 drinkwater bespaard. Procesemissies Bij procesemissies naar het water gaat het om indirecte emissies die geloosd worden op de AWZI Dordrecht en directe emissies die geloosd worden op de Beneden Merwede (zuurriool, procesriool en de GWZI gezamenlijk). In 2007 is de hoeveelheid chemisch zuurstof verbruik (CZV) in het afvalwater dat wordt geloosd op de AWZI Dordrecht gestegen ten opzichte van het voorgaande jaar. Naast de reguliere lozingen van het effluent van de aërobe waterzuivering hebben er ook lozingen zonder deze zuivering plaatsgevonden. Dit is altijd gebeurd in nauw overleg met het waterschap. Dit soort lozingen zal in de toekomst mogelijk toenemen als gevolg van de geplande uitfasering van onze eigen aërobe afvalwaterzuiveringsinstallatie. De lozing van dispergeermiddel APFO is als gevolg van diverse maatregelen meer dan gehalveerd: van kg in 2006 tot slechts naar 975 kg in Maatregelen 2007 In 2007 zijn maatregelen getroffen die een positief milieueffect hebben op de emissies naar het water: 1. Procesemissies Bij Freon is in 2007 onderzocht of de kwaliteit van het zoutzuur dat hier wordt gevormd, kan worden verbeterd door bij de bereiding gebruik te maken van demiwater in plaats van leidingwater. Hierdoor kan het bij-product zoutzuur beter worden verkocht en kan de lozing van HCI worden teruggebracht. Het dispergeermiddel bevattende afvalwater van de FEP-fabriek en de PTFE-installaties is in 2007 aangesloten op de vaste stof/actieve koolzuiveringsinstallatie. De capaciteit van deze installatie is vergroot. Het effluent van deze voorzuivering wordt niet meer direct op het oppervlaktewater geloosd. Het zal vanwege de aanwezige stikstof worden nabehandeld op de biologische waterzuivering. 2. Operationeel beheer Waterzuivering In 2007 zijn ph-meters en DO-meters dubbel uitgevoerd om een goed proces te waarborgen. In 2008 worden deze aanpassingen geëffectueerd. In 2008 zal het besturingssysteem van de anaërobe installatie worden voorbereid voor een overzetting van het Honeywell-systeem naar het Bailey-systeem. Hierdoor kan het proces voortaan vanuit de Delrin controlekamer worden bestuurd. Ook zullen er nieuwe filters worden geplaatst bij vijver één en twee. Anders dan de huidige filters, die zich in de vijvers bevinden, zullen de nieuwe filters buiten de vijvers worden geplaatst. Dit maakt het onderhoud veel eenvoudiger. Emissies naar water In onderstaande figuur worden de afvalwaterstromen van DuPont en Invista schematisch weergegeven. Figuur 4: afvalwaterstromen gehele inrichting DuPont fabrieken DuPont zuivering anaëroob DuPont vijvers DuPont afvalwaterzuivering aëroob (zoet) AWZI Dordrecht (WSHD) DuPont grondwaterzuivering DuPont koeltoren FLPR Beneden Merwede Zuurriool Procesriool (RWS) m 3 Invista fabrieken Invista afvalwaterzuivering aëroob (zout) Beneden Merwede (RWS)

18 18 Responsible Care Afval DuPont streeft ernaar afval zoveel mogelijk aan de bron te voorkomen. Als dit niet mogelijk blijkt, kijken we of stoffen opnieuw gebruikt kunnen worden in het productieproces. In sommige gevallen kunnen afvalstoffen echter alleen worden verbrand (met terugwinning van energie) of worden gestort. Het storten van afval wordt door DuPont gezien als een belasting voor het milieu die zoveel mogelijk moet worden voorkomen. De totale hoeveelheid afval is in 2007 met circa 10% verminderd ten opzichte van Ten opzichte van 2005 is zelfs een daling van ongeveer 54% gerealiseerd. We kunnen stellen dat DuPont erin slaagt de hoeveelheid bedrijfsafval continu te verminderen. Energie en Klimaat Uitstoot van broeikasgassen Het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen is door de huidige inzichten op het gebied van klimaatverandering zeer actueel. DuPont besteedt hier al lange tijd veel aandacht aan. Als we de verschillende broeikasgassen die onze fabrieken uitstoten omrekenen naar CO 2 equivalenten, geeft dit over vijf jaar het beeld dat te zien is in de grafiek. Geluid DuPont streeft continu naar verbetering, ook op het gebied van geluid. Op het gebied van geluid voldoet DuPont op alle referentiepunten uit de Wm-vergunning aan de geluidvoorschriften. Daarnaast zijn wij met de verschillende overheden in gesprek om verdere verbeteringen op het gebied van geluid door te voeren. Figuur 5: CO 2 - equivalenten (kton) De dalende trend die DuPont sinds eind jaren negentig heeft weten te realiseren is in 2007 verder doorgezet. Het aantal CO 2 equivalenten is bij een gelijkblijvende productie nog verder teruggedrongen. Kanttekening hierbij is dat de daling vooral is toe te schrijven aan de gewijzigde manier van meten en registreren bij Fluoroproducts en Monomeren. Maatregelen in 2007 In de Formaldehydefabriek is een stoomoptimalisatieprogramma uitgevoerd, waardoor de condensatiewarmte van de methanolverdamping in de voorverdamper maximaal wordt gebruikt De energie-efficiency van de formaldehydefabriek is hierdoor verbeterd. Het project resulteert ook een vermindering van het benodigde koelwater ( m 3 ) en indirect in een vermindering van de stoomproductie in de warmtekrachtcentrale en de daaraan gerelateerde verbrandingsemissies.

19 DuPont jaarverslag Bodem Grondwaterbescherming In 2007 is er voor ons hele bedrijfsterrein een grondwaterbeschermingsplan opgesteld volgens de richtijnen van de internationale DuPontorganisatie. Bij Fluoropolymers is één locatie geïdentificeerd die verbeterd dient te worden. Grondwaterbeheersysteem DuPont Dordrecht beheerst de bestaande bodemverontreiniging op het terrein door grondwater op te pompen en te behandelen in een zuiveringsinstallatie. Door water op te pompen en weer terug te brengen in de bodem kunnen we de grondwaterstroming beïnvloeden. Dit doen we om verspreiding van vervuiling te voorkomen. Ons grondwaterbeheersysteem is er op gericht te voorkomen dat de stroming onder ons bedrijventerrein zich naar buiten begeeft. Uit het eerste watervoerend pakket en de ophooglaag wordt water opgepompt dat in de grondwaterzuiveringsinstallatie (GWZI) wordt behandeld en vervolgens geloosd op het oppervlaktewater. In 2007 hebben wij ca m 3 opgepompt. Circa m 3 van het gezuiverde grondwater wordt ingezet als koelwater. Hiermee besparen we op het gebruik van drinkwater. Externe Veiligheid Veiligheid staat bij DuPont hoog in het vaandel. Zowel op het gebied van de procesveiligheid als op het gebied van veilig werken zijn er zorgsystemen aanwezig om incidenten en ongelukken te voorkomen. Op basis van de op de locatie aanwezige gevaarlijke stoffen is de inrichting aangewezen voor het Besluit Risico s Zware Ongevallen (BRZO). Het beheersen van de risico s wordt als stand der techniek beschouwd. De maatgevende contour voor het plaatsgebonden risico (10-6 ) ligt over de Merwehal aan de Baanhoekweg. Volgens het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (BEVI) wordt deze hal als een kwetsbaar object beschouwd. Dergelijke objecten mogen niet binnen de maatgevende contour liggen. De gezamelijke overheden buigen zich over mogelijke oplossingen voor deze problematiek. Duurzaam bedrijfsterrein In 2007 hebben Desco (een joint venture van DuPont en Essent op het gebied van energie) en HVC afvalcentrale onderzoek gedaan naar de mogelijkheden stoom aan te kopen van de afvalcentrale naast het terrein van DuPont in Dordrecht. Wanneer stoomleverantie van HVC aan DuPont doorgaat, zullen onze CO 2 -en NO x -emissies afnemen. Deze oplossing past in ons streven efficiënter gebruik te maken van voorzieningen op bedrijfsterreinen en deze waar mogelijk te delen. In samenwerking met General Electric is een waterbesparingsproject gestart. In 2008 worden alle waterstromen van de locatie in kaart gebracht. Hierna zullen kansgebieden voor waterreductie worden aangewezen. Waar zich kansen voordoen, zullen projectvoorstellen worden gedaan. Grond- en hulpstoffen Bij Freon /Monomers is de kwaliteitscontrole van de aangeleverde grond- en hulpstoffen verbeterd. Dit resulteert in een betere conversie van de reactie. Gevolg daarvan is dat er ook minder katalysator wordt verbruikt en er dus minder katalysatorwissels hoeven plaats te vinden.

20 20 Responsible Care Milieuvergunningen en convenanten Conform de afspraken met het bevoegde gezag is in 2003 een vooroverleg gestart met het oog op het vernieuwen van onze Wm- en Wvo-vergunningaanvragen. Doel daarbij is het verankeren van de Europese IPPC-wetgeving en het splitsen van de vergunningen voor DuPont en Invista. VERGUNNINGSREVISIE WET MILIEUBEHEER EN WET VERONTREINIGING OPPERVLAKTEWATEREN MER-beoordeling De vergunningsprocedure is een gecoördineerde procedure met drie instanties van bevoegd gezag: de provincie Zuid-Holland, Rijkswaterstaat directie Zuid-Holland en het Waterschap Hollandse Delta. De voorbereiding voor de aanvraag werd, buiten de invloed van DuPont en Invista, enkele jaren vertraagd door noodzakelijke wijzigingen van bestemmingsplannen. In juli 2007 zijn de vergunningaanvragen bij de overheden ingediend. De provincie heeft vervolgens aangegeven dat een MER-beoordelingprocedure moet worden gevolgd vanwege de productie-capaciteitsuitbreidingen. Een MER-beoordelingsbesluit dient onderdeel uit te maken van de vergunningaanvraag. Om die reden is de vergunning-aanvraag door de provincie buiten behandeling gesteld. In het eerste kwartaal van 2008 zal een aanmeldingsnotitie voor een dergelijke MER-beoordeling worden ingediend. Wm-vergunning Voor de Wm-vergunning heeft de provincie een ambtshalve wijziging in voorbereiding. In de ontwerpbeschikking worden maatregelen aangekondigd in het kader van de IPPC. DuPont heeft tegen deze ontwerpbeschikking zienswijze ingebracht ten aanzien van termijnen en gestelde eisen, omdat het bedrijf deze niet haalbaar acht. In 2007 is een melding ingediend voor de uitbreiding van de capaciteit bij Loading & Blending van Fluoroproducts. Vergunningseisen DuPont geeft hoge prioriteit aan het functioneren binnen de gestelde vergunningslimieten. Alle eventuele afwijkingen worden binnen de organisatie geregistreerd. Vervolgens vindt een oorzaakanalyse plaats om herhaling in de toekomst te voorkomen. In 2007 hebben verscheidene overschrijdingen plaatsgevonden. Hierover is gecommuniceerd met de betreffende instanties van bevoegd gezag. Gezien de geringe mate van de overschrijdingen heeft dit niet geleid tot handhavingsacties. Tankopslag bij Loading & Blending CO 2 - en NO x -emissiehandel DuPont heeft een vergunning in het kader van de CO 2 - en NO x - emissiehandel. Sinds 2005 registreert en rapporteert DuPont de emissies van CO 2 en NO x volgens de regels voor de emissiehandel. In 2007 zijn nieuwe monitoringsplannen opgesteld voor de tweede ronde van de emissiehandel voor de periode Deze monitoringsplannen zijn goedgekeurd door de Nederlandse Emissieautoriteit (NEa) zodat de handel in emissierechten is toegestaan. Milieuconvenanten DuPont Dordrecht neemt al een aantal jaren deel aan verschillende milieuconvenanten, zoals het doelgroepenbeleid en het convenant Benchmarking Energie-Efficiency. Handhaving en Inspecties DuPont is in 2007 gecontroleerd door: de provincie Zuid-Holland Rijkswaterstaat de Nederlandse Emissieautoriteit het ministerie van VROM het Verificatiebureau Benchmark Energie de Arbeidsinspectie de brandweer van de gemeente Dordrecht. Een groot deel van de inspecties had betrekking op onze meet- en registratiesystemen. Deze zijn, behoudens een paar kleine opmerkingen, in orde bevonden en hebben daarom instemming van de overheid. Bij de jaarlijkse BRZO-inspectie (inspectie vanwege Besluit Risico s Zware Ongevallen) is één afwijking geconstateerd.