Uitgebreide toelichting van het meetinstrument

Transcriptie

1 Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Nine- Hole Peg Test (NHPT) 11 maart 2011 Review: 1) R. Wessels I. Spelthann 2) Sandra Joeris Invoer: Marsha Bokhorst 1 Algemene gegevens Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën ichaamsregio Bovenste extremiteit Aandoening (ICD) Domein Menselijk functioneren (ICF) Bewegingsapparaat Zenuwstelsel en zintuigen Activiteiten algemeen Korte beschrijving De Nine Hole Peg Test (NHPT) is een meetinstrument waarmee d snelheid van bewegen van onder andere de fijne handmotoriek wordt onderzocht. De patiënt moet zo snel mogelijk 9 staafjes uit een bakje nemen en deze in de openingen in een bord steken. Vervolgens moet de patiënt de staafjes er weer uithalen en terug in het bakje leggen. Gemeten wordt de tijdsduur van de handeling. De patiënt mag alleen de te meten hand gebruiken en moet de procedure per staafje herhalen (hij mag dus niet in één keer alle staafjes pakken). 3 Doelgroep alle diagnosegroepen waarbij de handfunctie is aangedaan 7 Auteur: Oorspronkelijke versie Mathiowetz M, Weber K, Kashman N, Volland G (1985) 1 Nederlandse versie KNGF-richtlijn Beroerte-Verantwoording en toelichting-map K 3 2 Doel van het meetinstrument Inventariserend 1

2 3 Soort / vorm van het meetinstrument Instrumenteel Opbouw 9 staafjes (diameter = 9mm, lengte = 32mm) moeten in 9 openingen (diameter = 10mm, diepte = 15mm, onderlinge afstand = 15 mm) worden geplaatst en weer worden verwijderd. 3 Meetniveau wijze van score (tijdsduur) rationiveau De KNGF-richtlijn Beroerte hanteert een andere wijze van score. Hierbij wordt na het bereiken van de maximale tijd (50 seconden) het aantal punten opgeschreven. Wanneer de patiënt eerder klaar is wordt tevens de snelste tijd genoteerd. Het plaatsen van een staafje in een opening levert één punt op, evenals het weer terugleggen van deze staafjes in het bakje, zodat maximaal 18 punten te behalen zijn (minimaal = 0, maximaal = 18). 3 4 Verkrijgbaarheid Opvraagbaar bij Sprofit Transportlaan Genk (België) Geschatte kosten 98,47 (exclusief BTW) Copyright niet bekend 5 Methodologische kwaliteit Interne consistentie niet bekend Reproduceerbaarheid Betrouwbaarheid (reliability) De interbeoordelaarsbetrouwbaarheid is volgens het onderzoek van Mathiowetz M, et al 1 hoog ( , twee beoordelaars namen de test af bij: n=26 vrouwelijke studenten occupational therapy, gezonde handfunctie). 1 Deze resultaten m.b.t. interbeoordelaarsbetrouwbaarheid werden door twee verdere onderzoeken bevestigd: 1. Oxford Grice K, Vogel KA, Viet, Mitchel A, Muniz S, Vollmer MA (2003): twee beoordelaars beoordeelden simultaan de scores van: n=25, p=studenten ergotherapie met gezonde handfunctie, rechts = 0.984, links = Smith YA, Hong E, Presson C (2000): twee beoordelaars (ergotherapie) beoordeelden scores van: n=522, p=5- t/m 10-jarige kinderen, dominante hand = 0.99, niet-dominante hand=

3 Test-hertest betrouwbaarheid: n=26, gem. leeftijd=25, geslacht=v 1 Test Re-test M SD SE M SD SE Correlation Right eft Recent onderzoek (Oxford Grice K, Vogel KA, Viet, 2003) 5 bevestigt de gegevens van Mathiowetz M, Weber K, Kashman N, Volland G 1 : n=25, p=studenten ergotherapie, test: r=0.459, hertest: r= Onderzoek naar de test-hertest betrouwbaarheid voor testafname bij kinderen had de volgende resultaten: test: r (503)=0.81, hertest: r (503)=0.79 (voor linker en rechter hand). 4 n=20 patiënten met Charcot-Marie Tooth (HMSN); ICC=0.99 (als de test binnen 2 min. wordt uitgevoerd. 12 Overeenkomst (agreement) niet bekend Validiteit Content validity niet bekend Criterion validity niet bekend Construct validity Correlatie met meetinstrument Purdue Pegboard: r(pearson), n=26, p=vrouwelijke studenten ergotherapie, leeftijd gem. 25, gezonde handfunctie: r = -.61 (rechter hand), en r = -.53 (linker hand) 1 Correlatie met meetinstrument Purdue Pegboard (valideringonderzoek): r (pearson), n=503, p=5- t/m 10-jarige kinderen, gezonde handfunctie: r= -.80 voor de dominante hand en -.74 voor de niet-dominante hand 4 Correlation validity Meetinstrument Populatie r pearson NHPT vs. Perdue n= NHPT vs. Minnesota Rate n= of Manipulation Test NHPT vs Jebsen n=0 (15 meetinstrumenten) > NHPT vs. Finger Individual n=20 CVA-patienten Movement De NHPT heeft een significante correlatie met de 10 seconden test. 14 Discrimination validity niet bekend 3

4 Responsiviteit / longitudinale validiteit - De NHPT is responsiever dan de Upper imb Motricity Index maar praktisch minder goed uit te voeren. 8 - De NHPT is minder responsief in tijd (3 weken, n=59 patiënten met CVA) dan de BBT en ARAT: SRM= van de BBT, ARAT en NHPT. 6 Hanteerbaarheid / feasibility Taal Nederlands Benodigdheden 9 staafjes (diameter = 9 mm, lengte = 32 mm), een bord met 9 openingen (diameter = 10 mm, diepte = 15 mm, onderlinge afstand = 15 mm), die in 3 rijen van 3 openingen liggen, een stopwatch, een score formulier 3 Randvoorwaarden de afname van de NHPT is alleen raadzaam, wanneer de patiënt bij de Frenchay Arm Test (FAT) de maximale score van 5 punten heeft behaald. 3 Benodigde tijd 47.2/.0 s met de dominante-hand 52.2/37.9 s met de niet-dominante hand 11 Gebruikershandleiding nee 7 Normgegevens Uitkomstklassen en normgegevens Deze normgegevens zijn het resultaat van Amerikaans onderzoek. De KNGF-richtlijn Beroerte hanteert een andere wijze van scoren. 628 volwassenen (310 mannen, 318 vrouwen) in de leeftijd van 20 t/m 94 jaar, hebben aan het normeringonderzoek in Amerika deelgenomen. Resultaat: - Vrouwen voeren de test sneller uit dan mannen. 1 - De benodigde tijd stijgt met de leeftijd (correlatie NHPT en leeftijd: mannen rechts =.62, links =.65, vrouwen rechts =.61, links =.63). 1 - Rechterhand (dominante hand) scores zijn beter dan linkerhand scores. 1,2 De resultaten uit dit onderzoek zijn voor enkele leeftijden weergegeven in de onderstaande tabel (m=male, f=female) 4

5 (Sex) Age Hand Mean SD SE ow High (m) R (f) R (m) R (f) R (m) 75+ R (f) 75+ R All male subjects R All female subjects R Amerikaans normeringsonderzoek bij 524 kinderen toonde de volgende gegevens aan: n=287, jongen meisjes= 524 (waarvan 40 jongens + 19 meisjes = 59 met een dominante linkerhand), p= 6-, 8-, 10-jarige kinderen 4 Age n M SD Dominant hand boy: Dominant hand girls: Non-dominant hand boys: Non-dominant hand girls: Overige gegevens - De scoring bij de NHPT is makkelijk uit te voeren. 7 - Een verslechterde score (20%) op de NHPT komt overeen met een toename aan beperkingen betreffende het ziektebeeld MS (multiple sclerose). 9 - NHPT is een inclusie-test voor de niet-dominante hand bij patiënten met een Friedreich ataxie. 10 5

6 9 iteratuurlijst 1. Mathiowetz M, Weber K, Kashman N, Volland G. Adult norms for Nine Hole Peg Test of finger dexterity. Occup Ther J Res , Goodkin DE, Hertsgaard D, Seminary J. Upper extremity function in multiple sclerosis: improving assessment sensitivity with box-and-block and nine-hole peg tests. Archives of physical medicine and rehabilitation Oct;69(10): KNGF-richtlijn Beroerte: verantwoording en toelichting, map K. p Smith YA, Hong E, Presson C. Normative and validation studies of the Nine-hole Peg Test with children. Perceptual and motor skills Jun;90(3 pt 1): Oxford Grice K, Vogel KA, e V, et al. Adult norms for a commercially available Nine Hole Peg Test for finger dexterity. American journal of occupational therapy Sep-Oct;57(5): Andersen Hammond ER, Shay B, Szturm T. Objective evaluation of fine motor manipulation: a new clinical tool. Journal of hand therapy Jan-Mar;22(1):28-, quiz Schoneveld K, Wittink H, Takken T. Clinimetric evaluation of measurement tools used in hand therapy to assess activity and participation. Journal of hand therapy Jul-Sep;22(3): Jacob-loyd HA, Dunn OM, Brain ND, amb SE. Effective measurement of the functional progress of stroke clients. British journal of occupational therapy Jun;68(6): Kragt JJ, van der inden FA, Nielsen JM, et al. Clinical impact of 20% worsening on Timed 25- foot Walk and 9-hole Peg Test in multiple sclerosis. Multiple sclerosis Oct;12(5): Corben A, Tai G, Wilson C, et al. A comparison of three measures of upper limb function in Friedreich ataxia; Journal of neurology Apr;257(4): Schmitz-Hübsch T, Giunti P, Stephenson DA, et al. SCA Functional Index: a useful compound performance measure for spinocerebellar ataxia. Neurology Aug 12;71(7): Svensson E, Häger-Ross C. Hand function in Charcot Marie Tooth: test retest reliability of some measurements. Clinical rehabilitation Oct;20(10): in KC, Chuang, Wu CY, et al. Responsiveness and validity of three dexterous function measures in stroke rehabilitation. Journal of rehabilitation research and development. 2010;47(6): Hatanaka T, Koyama T, Kanematsu M, et al. A new evaluation method for upper extremity dexterity of patients with hemiparesis after stroke: the 10-second tests. International journal of rehabilitation research Sep;30(3):