DE KROEG IN MET. boegbeeld GAME APP JAAR IEMES. Linn Kennes. Maarten de Rooij. Eendagsvlieg of blijvertje?

Transcriptie

1 DE KROEG IN MET Linn Kennes boegbeeld Maarten de Rooij GAME APP Eendagsvlieg of blijvertje? JAAR IEMES Magazine voor IEMES-alumni / herfst 2014

2 2 Colofon Scratch is een kwartaaluitgave voor afgestudeerden van Fontys Academy for Creative Industries. Scratch wordt gemaakt door IEMES-studenten. In dit tijdschrift kunt u sporadisch spel- en/ of interpunctiefouten tegenkomen. Aangezien Scratch een leerplaats is, vragen wij hiervoor uw begrip. Hoofdredactie Guusje Slagter Robin Toorians Robin Straatman Eindredactie Jordy Broekmeulen Redactie Emma Heintjes Kylian van Vaalen Lotte Bruijninckx Monica Samson Nealy Schoumacher Vormgeving Laura van Eerde Mirre van Tankeren Fotografie Effie Cardna Marketing en PR Guusje Slagter Begeleidend docent Brigit Kolen Uitgever Nick Welman Contact redactie / adreswijzigingen aciscratch@fontys.nl scratchiemes Scratch IEMES IEMES NIEUWS IEMES doet het heel behoorlijk in de landelijke Keuzegids HBO CO-IEMES zakt één plek en staat genoteerd op de vijfde positie van 19 communicatie-opleidingen. CE-IEMES stijgt één plaats en staat nu eveneens vijfde van de 20 opleidingen in Nederland. In oktober kreeg IEMES publiciteit op een wijze die niet beoogd was, omtrent de activiteiten die voormalig hoogleraar Diederik Stapel en schrijver Anton Dautzenberg kortstondig hebben uitgevoerd. Op 10 oktober was er voor alle IEMES-studenten een plenair, open vragenuur over de nieuwsberichten in regionale en landelijke media. IEMES-studenten bezochten ADE University, waaronder alle vierdejaars van keuzevak Dance. Studenten van keuzevak Imagineering gingen op studiereis naar Europa-Park, Duitsland. IEMES heeft een nieuw extra vak: Japanse taal en cultuur. IEMES ontvangt 39 internationale exchangestudenten. Ze komen van Colombia tot Taiwan. In Praag was IEMES present op de EAIEconferentie voor internationaal hoger onderwijs. Docenten Marianne de Kroon (Engels) en Maarten de Rooij (Gaming) vierden op 11 september hun 12½ jarig jubileum bij Fontys. Vijf plekken in de Tilburgse binnenstad zijn in gebruik voor IEMES-onderwijs. Zo n vierhonderd studenten volgen wekelijks colleges in Cinecitta, NWE Vorst, Theaters Tilburg, Deprezgebouw en Museum De Pont. Doel is onderwijslocaties bij de beroepspraktijk te brengen. IEMES had een fantastische introductie met als thema Now Here op de Beekse Bergen met aansluitend het Purple Festival. CO IEMES heeft 425 nieuwe studenten en CE IEMES 149. iemes nieuws

3 SCRATCH INHOUD IEMES NIEUWS jaar IEMES! BOEGBEELD 04 Maarten de Rooij GAME APP 06 Eendagsvlieg of blijvertje? DE KLEINE LETTERTJES 10 Voor je het weet ben je je ziel verschuldigd CAMERADAG 14 Jan van der Aa 10 JAAR IEMES-WEETJES 16 Wist je dit al? PUZZEL 18 Test je kennis: weet jij hem op te lossen? 19 COLUMN Natte honden en roze brillen 20 STELLING HERFST De social media censuur 22 WHEN TELEVISION IS GOOD, NOTHING IS BETTER When it s bad, nothing is worse 26 DE KROEG IN MET Linn Kennes 28 JEUK Deelnemer Expeditie Robinson verbannen 30 HET LEVEN VAN Een netwerker 31 SCRATCHPROOF Voor de perfecte koffie hoef je je bed niet uit inhoud 3

4 4 boegbeeld

5 BOEGBEELD MAARTEN DE ROOIJ Toen hij op zijn tiende ongeschikt bleek te zijn voor straaljagerpiloot, en advocaat worden - zoals zijn moeder suggereerde - hem ook niets leek, is Maarten de Rooij al op zijn achttiende gaan lesgeven. Hij draait inmiddels zes jaar mee op IEMES. We zijn benieuwd wat zijn verhaal is en hoe hij hier terecht is gekomen. door emma heintjes Ik ben in het mooiste jaar geboren dat er is: the summer of 69. In die zomer vond Woodstock plaats en stond er voor het eerst een man op de maan. Dat is de tweedeling die ik in mijn leven gevolgd heb: aan de ene kant de muziek en het spel, aan de andere kant de techniek en het waar gaan we met zijn allen naartoe, vertelt De Rooij. Tijdens zijn studietijd aan het conservatorium is hij muziekles gaan geven; mensen iets nieuws leren zit in zijn bloed. De passie voor muziek - die hem in eerste instantie naar het conservatorium leidde - is nog steeds erg sterk, maar toen de game-industrie opkwam heeft hij al snel een overstap gemaakt. Ik heb altijd al veel spelletjes gespeeld en ik zie een heleboel dingen in het dagelijks leven ook als een spelletje, legt hij uit. Uiteindelijk is De Rooij aan de slag gegaan als leidinggevende bij het klant-contactcenter van het centrale orgaan van Fontys. Er kwamen daar veel klachten binnen. Ik voelde me geroepen om me meer op de voorgrond bezig te houden met de studenten. Via datzelfde centrale orgaan van Fontys kwam Maarten bij ACI terecht. Mijn hele leven ben ik op zoek geweest naar wat wij hier op Fontys ACI uitserveren, glimlacht hij. Toen ik hier aan de slag ging, bestonden lessen betreffende de gamebranche nog niet. In de naam IEMES zitten ook alleen de letters EME en niet de G van Gaming. Dat laatste heb ik zelf grootgebracht en ik steek daar al mijn tijd in. In het kader van tien jaar IEMES vroegen we De Rooij wat hij van de komende tien jaar verwacht. Volgens mij gaan we steeds meer global: die tendens hebben we al ingezet. Als Fontysinstituut staan wij - ACI - boven aan aan de ladder als het gaat om internationalisering en studenten die naar het buitenland gaan. Het wordt alleen nog maar meer en beter en de techniek groeit door, vertelt hij enthousiast. Ik hoop aan iedereen die hier van school af gaat het volgende mee te geven: over honderdvijftig jaar zijn de zeven-en-een-half miljard mensen die nu op de wereld staan er niet meer, maar zijn er acht miljard nieuwe mensen. Je bent maar een heel korte tijd op aarde. Doe je ding, volg je gevoel, maar maak de wereld wel iets beter en iets mooier. boegbeeld 5

6 GAME APP EENDAGSVLIEG OF BLIJVERTJE? door monica somson & jordy broekmeulen Document 1: Tutorial Aan het einde van dit jaar is de Kim Kardashian: Hollywood game app $200 miljoen waard. Tenminste, dit wordt geschat door de analisten van Bloomberg, leider in internationale financiële dienstverlening. Clash of Clans en Hay Day hebben gamebedrijf Supercell vorig jaar $829 miljoen rijker gemaakt. Met de komst van de smartphone en tablet is een wereld aan applicaties beschikbaar, maar met name de game apps zijn zeer succesvol. Waar komt dit succes vandaan? Ligt het aan het gemak van de technologie, de gameplay of zit er een specifieke marketingstrategie achter? 6 feature

7 Level 1: We leven in een tijdmachine Tien jaar geleden waren we blij met negen apps op onze telefoon, die net in een 3x3 schema op ons vierkante (kleuren!) scherm pasten. Naast de wekker- en instellingenapp konden we ook ineens foto s maken en een paar jaar later... op internet! Pixel voor pixel werden de amper beschikbare mobiele sites geladen, uiteraard tegen een belachelijk hoog tarief. Die tijd lijkt ver achter ons te liggen. Nu worden we overspoeld met apps, en dan vooral de game app. Deze variant lijkt in populariteit (en vermogen) te groeien. Negen van de tien best verdienende applicaties zijn op dit moment spelletjes. De game app domineert daarnaast ook andere top tiens. Als we cijfers van Dutch Cowboys moeten geloven, daalt de populariteit van apps juist. Vorig jaar gebruikte twintig procent van de smartphonegebruikers géén apps, nu is dat percentage gestegen tot eenendertig. Eén ding staat vast: van de overige negenenzestig procent gebruikt de meerderheid overduidelijk game apps. Level 2: App-marketing Wat is het geheime recept en waar wordt op gelet bij het maken van een app? Het draait natuurlijk maar om één ding: in de top # belanden en zo veel mogelijk geld verdienen. Een goedlopende app is als een bedrijf op de beurs: constant meten en kijken waar je staat, en hopen dat je aan het einde van de dag als hoogste eindigt. Een echte marketingstrategie voor apps bestaat niet. Wel zijn er genoeg issues Tien jaar geleden waren we blij met negen apps op onze telefoon waar je rekening mee moet houden. Niet na maanden van technologische ontwikkelingen bijvoorbeeld gaan denken dat de app al af is. Na de lancering begint het juist pas. Daarnaast is de interactie met de gebruiker bijna nergens zo belangrijk als in een (game) app. Je wil als gebruiker respons, je wil gezien worden door de virtuele app, hoe gek dit ook klinkt. Iets wat de Kim Kardashian game goed onder de knie heeft. Je krijgt constant complimentjes van Kim. De beste marketing is nog altijd die op het primaire niveau: door het zelf mee te maken. Helaas is je smartphonegeheugen niet groot genoeg om alle apps te downloaden, dus zal beïnvloeding op het secundaire niveau - aanbevelingen door vrienden - het vaakst voorkomen. Level 3: Game for your life Niet iedereen is vatbaar voor games. Veel mensen hebben er absoluut niks mee en gamen wordt nog steeds door velen gezien als een tijdverspilling en een slechte invloed op kinderen. Op verschillende wetenschappelijke vlakken zijn de meningen verdeeld. Jane McGonigal is een zeer gerespecteerde gameontwikkelaar, die in haar onderzoeken de link legt tussen psychologie en gamification. In haar TEDtalk Finding strength in unexpected places: video games koppelt ze de top vijf sterfbeduitspraken aan vijf diepgewortelde menselijke behoeften die games kunnen vervullen. Een voorbeeld van zo n uitspraak is: I wish I d stayed in touch with my friends. Veel gamers die sociale games feature 7

8 spelen doen dit met mensen die ze in het echte leven ook kennen. Op deze manier vervult een game de behoefte om met bekenden in contact te blijven. Andere behoeften zijn zelfuiting, gelukkig zijn, meer leuke dingen doen met familie en vrienden en eigen dromen volgen in plaats van doen wat anderen verwachten. Bekijk de TEDtalk hiernaast via de QR-code. Level 4: We doen het voor de dopamine Uit hersenonderzoek blijkt dat dopamine, het beloningshormoon in onze hersenen, een grote factor speelt in het succes van een game. Nadat de overwinning is behaald, worden we bij voldoende motivatie om het doel te bereiken beloond met een shot dopamine. Hoe moeilijker de weg ernaartoe, des te groter de beloning. Heel stiekem gaat het dus niet om de diamantjes, muntjes of wapens, want in elke game moet een doel bereikt worden. Belangrijker is de gameplay en technologie erachter. Zij bepalen uiteindelijk of spelers voldoende motivatie blijven behouden om het doel te bereiken en die felbegeerde epic win te behalen. Level 5: All in one: de smartphone Naast de marketing en psychologische aspecten van een game, wordt succes ook beïnvloed door technologie. Iedereen loopt met een technisch wonder op zak, waarmee steeds meer mogelijk blijkt te zijn. De groei van gebruiksvriendelijkheid, het grote bereik van toepassingen en Stiekem gaat het dus niet om de diamantjes, muntjes of wapens de implementatie in het dagelijks leven hebben gezorgd voor onze afhankelijkheid van technologie. Misschien is het slecht voor ons, misschien ook niet. Feit: het is er. 44% van de gamers gebruikt zelfs een smartphone voor games. Het apparaat en de apps zijn zo gemaakt, dat we de dure spelcomputer niet meer nodig hebben voor een goede game. Alhoewel, de meest populaire games op de smartphone zijn simpele spelletjes als de eendagsvlieg Flappy Bird. Voor een eenvoudige game leent de smartphone zich het best, en hier spelen marketeers en gamedevelopers goed op in. De technologische geeks maken het mogelijk voor ons. Level 6: Gaming forever IN SP IR ATIONAL POWER Finding strength in unexpected places Onderzoek van Dutch Cowboys ziet het gebruik in apps afnemen, wij zien het aantal game app gebruikers toenemen. Krijgt gamification een plaats in ieder product of zal het met de smartphone eindigen? Een ding is zeker, er zullen nieuwe, geweldige en ontzettend slechte (game) apps bijkomen - in ieder geval de komende jaren. En zeg nu zelf, je moet toch een keer toegeven en die Kim Kardashian app downloaden waar iedereen het over heeft. De redactie heeft haar favorieten op een rijtje gezet. Enjoy! 8 feature

9 Die zorgen voor een glimlach Don t Crash 5 Gewoon niet botsen. Heel simpel. Zelfs een ervaren bestuurder komt hier niet makkelijk mee weg! Ja, het is moeilijker dan het in eerste instantie lijkt. Dit spel heb je niet zo snel onder de knie! Fieldrunners 2 In dit strategische spel moet je voorkomen dat de fieldrunners de andere kant van het level halen. Om dit voor elkaar te krijgen, plaats je wapens op slimme plekken, zodat de vijand de langst mogelijke weg moet afleggen. Een pluspunt is de simpele en leuke gameplay, wat minder is het feit dat een level soms zeventig rondes heeft.4 3 Zoo Tycoon zonder dieren, mét draakjes. Onwijs schattig en een klassiek voorbeeld van leeghoofdig muntjes inzamelen, nieuwe soorten fokken en races winnen. DragonVale 4 pics 1 (song, 2word, movie) Heel simpel: de app geeft je vier plaatjes en jij moet het bijbehorende woord, nummer of de filmtitel geven. Van deze app kun je heel vrolijk worden, maar ook erg driftig als je het antwoord niet weet. Gelukkig is er Google. Authentic weather 1app Zelfs als het hoost maakt deze app je aan het lachen. Hij geeft je dagelijks het weerbericht en draait nergens omheen. Straight to the point. Alleen niet vergeten je GPS in te schakelen. feature 9

10 10 coverstory

11 De kleine lettertjes: voor je het weet ben je je ziel verschuldigd Voor bijna iedere social mediasite of online aankoop gaan we akkoord met de algemene voorwaarden. Gewoon aanvinken en verder niet bij nadenken, toch? Maar waar geven we precies onze goedkeuring voor? Vaak kunnen bedrijven zelf niet eens vertellen wat er in hun voorwaarden staat, laat staan dat wij - de consument - het wél weten. Uit onderzoek van The Guardian blijkt dat nog geen 3% van de mensen de algemene voorwaarden ook daadwerkelijk leest. Realiseert de overige 97% zich wel welke afspraken ze maken en welke gevaren dit met zich mee brengt? Je kent het wel. Wil je een programma installeren, moet je eerst akkoord gaan met de algemene voorwaarden. En die zijn lang (die van itunes telt al zo n 43 pagina s) en saai. Bedrijven lijken er alles aan te doen om het ons zo lastig mogelijk te maken. Kleine letters, het liefst in CAPS LOCK. Het effect is dat een leesbare tekst een ondoordringbare opsomming wordt van woorden en alinea s. Als we alle voorwaarden daadwerkelijk zouden lezen, zou dat honderdtachtig uur van ons leven kosten per jaar. Online goudmijn De algemene voorwaarden - we lezen ze massaal niet. En dat kan je zomaar handenvol geld kosten. Volgens een onderzoek van The door kylian van vaalen de kleine lettertjes - niet meer wat ermee gebeurt. Dit is dé reden dat bedrijven het ons zo moeilijk maken met die voorwaarden: het is een goudmijn waar ze niets voor hoeven te doen. Facebook, Dropbox, Pinterest, LinkedIn en Google: haast iedereen doet eraan mee. Kortom, achter bijna alle diensten die consumenten als gratis beschouwen, zit meer. En dat kost ons meer dan geld: aan onze persoonlijke gegevens worden over onze ruggen bizarre bedragen verdiend. In 2009 zette Game Station, een bedrijf in Engeland, in haar algemene voorwaarden: Bestelt u iets op onze site, dan geeft u ons voor eens en voor altijd een niet te annuleren aanspraak op uw Ruim zevenduizend mensen hebben hun onsterfelijke ziel afgestaan aan Game Station Wallstreet Journal zou de consument jaarlijks zelfs gezamenlijk 250 miljard euro kwijt zijn omdat de kleine lettertjes niet gelezen worden. Dan is bijvoorbeeld een kunstwerk ineens niets meer waard, omdat de maker foto s ervan op Instagram heeft gezet. Dit, omdat Instagram de volledige copyrights van de foto machtigt en de kunstenaar er dus ineens niets meer over te zeggen heeft. Daar is hij mee akkoord gegaan toen hij een account aanmaakte. Ook zou je zomaar de vakantiekiekjes die je van je gezin op Facebook hebt geplaatst kunnen terugvinden in een advertentie. Facebook heeft ze namelijk doorverkocht en jij beslist - volgens onsterfelijke ziel. Ook al was dit een grap en heeft deze voorwaarde maar een dag bestaan, toch hebben ruim zevenduizend mensen hun onsterfelijke ziel afgestaan aan Game Station. Misschien leuk om één keer een dergelijke stunt uit te halen als bedrijf zijnde, maar in werkelijkheid gaan we akkoord met voorwaarden die een stuk ernstiger en serieuzer zijn dan deze. En zelfs als je die eisen leest, in hoeverre begrijp je dan waartoe je instemt? Big brother is watching you Neem de privacy policies van Samsung, Apple en LG. Hierin staat dat telefoongesprekken niet afgeluisterd worden, locaties niet coverstory 11

12 achterhaald worden en berichten privé blijven. Kijk je echter naar de policies van de providers (waaronder T-Mobile en AT&T), wordt er het tegenovergestelde beweerd. Je gegevens kunnen gebruikt worden om onderzoek te doen, in actie te komen - denk terreuraanslagen - en illegale activiteiten te voorkomen. Als gebruiker zit je dus in een onmogelijke situatie. Bedrijven slaan je gegevens dus niet alleen op., ze delen ze ook. In interviews met onder andere Mark Zuckerberg en woordvoerders van Google en T-mobile kwam dit onderwerp ook aan bod. De multinationals ontwijken de vraag wat er met onze gegevens gebeurt, vakkundig. Wel benadrukken dat er terreur mee wordt voorkomen, en dat is toch juist een goed ding?. Wie is er nu niet bereid zijn privacy op te geven om de bad guys te kunnen pakken? bij de Apple Store had gestaan, ging hij Fight Club kijken. Naar aanleiding van de filmquote stalken van kantoor na kantoor met een Armelitie AR- 10 karabijn (een semi-automatisch wapen, red.), plaatste hij een geïrriteerd bericht op Facebook. Hierin vermeldde hij het gebruik van het wapen en de lange wachtrij bij de Apple Store. Nog geen half uur later stonden SWAT-agenten met kogelvrije vesten en getrokken wapens voor de deur om vervolgens het hele huis overhoop te halen. Zo kan een slechte Facebookgrap dus al een uitnodiging zijn voor een arrestatieteam. Je bent gewaarschuwd. Heldhaftige criminelen Er zijn ook tegengeluiden. Ondanks de druk die overheden kunnen uitvoeren op internetdiensten als Google en Facebook, zijn er ook die niet toegeven, zoals Twitter. In 2011 kreeg het Nog geen half uur later stonden er SWAT-agenten met kogelvrije vesten en getrokken wapens voor de deur Privacy policies hebben plaatselijke autoriteiten inderdaad al vaak de mogelijkheid gegeven om verdachten te lokaliseren. Helaas treft het ook onschuldige mensen. In 2009 al overkwam de comedian Joe Lipari precies dat. Na een lange dag, waarin Lipari onder andere vier uur in de rij bedrijf van de Amerikaanse overheid een bevel om alle gegevens van gebruikers die op de een of andere manier gelinkt waren aan WikiLeaks door te spelen. Dit, zonder aan de twitteraars te melden dat dit gebeurde. Dit deed Twitter juist wel. Ze maakte het bevel in een persconferentie 12 coverstory

13 bekend, waarschuwde de gebruikers en gaf geen informatie door. Na deze openbaring bleef het niet stil. Diensten als Paypal en Mastercard kwamen ook naar buiten, met dezelfde reactie op dit bevel als Twitter. Niet alleen bedrijven verzetten zich. Zo nu en dan zijn er ook individuen die openbaar tegen deze druk van overheden ingaan: klokkenluiders. Denk aan Julian Assange en Edward Snowden. Beiden kwamen met geheime documenten over de betrokkenheid van verschillende bedrijven en overheden als het gaat om privacy van de burger. Aan The New Yorker vertelde Snowden dat sommige mensen stellen dat ze niets te verbergen hebben. Maar als je dat zegt, zeg je ook ik geef niet om mijn recht op privacy. Zo werkt het niet. De regering moet het binnendringen van je rechten verantwoorden. Het principe onschuldig tot je schuld bewezen is moet dus gelden - en niet andersom. Overheden doen er niet eens meer geheimzinnig over. Zo kocht Egypte software om mensen op te sporen die zich tegen de regering verzetten. En op overheidswebsites staan vacatures voor ontwikkelaars om betere hulpmiddelen te creëren voor grootschalige controle voor online activiteiten. Voorbeelden van toezicht zijn, maar zijn niet beperkt tot: Twitter, Facebook, Dropbox, CNN, enz.. Ook in Nederland staan deze vacatures open. Geregeld waarschuwen nieuwskoppen ons voor deze activiteiten. Toch lijken we coulant te blijven. Waarom eigenlijk? Het antwoord vinden we in een een typische menselijke eigenschap: het is gratis. En we houden van gratis, vooral als het een dienst betreft waar we allemaal gebruik van (willen) maken. Het In hoeverre heb je als consument nog echt privacy? Bedrijven slaan jouw gegevens op, net als de manier waarop jij hun dienst gebruikt. Bovendien worden ze op grote schaal aan derden verkocht. Hier word je niet over ingelicht - je hebt immers in de gebruikersovereenkomst toestemming gegeven die data uit te wisselen. Je weet alleen niet wanneer jouw gegevens over de toonbank gaan, of naar wie. Coulance heeft geen prijs Gratis diensten zijn dus helemaal niet zo gratis. Je betaalt ervoor - misschien niet met je zuurverdiende geld, maar wel met je privacy. De informatie die Google van je heeft liggen, brengt al snel vijfhonderd euro per jaar op. Je bent dus letterlijk goud waard. En nee, hier blijft het niet bij. Diensten zoals Scan & Richt werken om alle beveiligingen en wachtwoorden heen, verzamelen gegevens van internetdiensten en koppelen deze, allemaal in real time. Of neem FinInstrusion Kit, die zelfs demonstreert hoe een agent een willekeurige Facebookpagina hackt. En deze systemen liggen voor het oprapen, mits je geld hebt. Je kunt zelfs trainingen volgen om deze programma s te leren gebruiken. Dit alles vanaf slechts elfduizend dollar. boeit ons eigenlijk niet zo dat we onze gegevens beschikbaar stellen, want we kunnen niet meer zonder smartphone, internet of social media. En bedrijven en overheden kunnen niet meer zonder onze gegevens, want zonder die data geen op onze wensen afgestemde dienst. Het is een catch-22: een systeem dat zichzelf in stand houdt, zich uitbreidt en waar niets tegen gedaan kan worden. Ook je afgeschermde Facebookgegevens zijn al doorverkocht aan derden. Dus ook al vindt Google je niet... Privacy is toch echt een utopie. coverstory 13

14 07:05 07:30 Het zonnetje wekt me. Prettig wakker worden zo. Even mijn mail checken tijdens het ontbijt. 12:05 13:00 De lunch wordt hier gezien als de hoofdmaaltijd van de dag. Ik probeer elke dag met mijn familie te Skypen. jan van der Aa door guusje slagter Tijdens zijn opleiding CE-IEMES bracht Jan van der Aa al een groot deel van zijn studie in het buitenland door. Nog voordat hij afgestudeerd was, kwam hij op het idee zijn eigen vertaalbureau te beginnen. Dagelijks vertaalt hij o.a. technische handleidingen vanuit het Engels naar de vierentwintig Europese talen voor grote Nederlandse handelsbedrijven. Van augustus tot november 2014 werkt Jan drie maanden vanuit Brazilië. 14 cameradag

15 cameradag 14:50 18:05 Lekker even sporten na mijn werkdag. En mijn Portugees bijspijkeren! Heerlijk even joggen. Dat kan alleen als het onder de 30 graden is. 19:58 23:02 Uit met vrienden. Brazilianen weten wat dansen is! Nog even wat bijleren voor ik ga slapen. Morgen weer vroeg op. cameradag 15

16 10 jaar ieme Wist je dat IEMES bij de start in 2004 alleen gekoppeld was aan Commerciële Economie? De bedrijfshogeschool had een leergang CE en gaf cursussen Music Management. Het was een logische stap om deze branche te koppelen aan de studie. Music alleen bleek echter niet veelzijdig genoeg. De evenementenindustrie is direct gekoppeld aan de muziekwereld en heeft ook veel links met de entertainmentbranche. Deze branches werden dan ook gebundeld in één studie: CE-IEMES. Waar vijftig aanmeldingen waren verwacht, begonnen honderdtwintig studenten met de opleiding.... IEMES sinds 2009 samenwerkt met internationale partners? Vijf jaar geleden heeft IEMES voor het eerst deelgenomen aan een internationale conferentie in Madrid. Universiteiten kwamen hier samen op zoek naar partnerschap. Het resultaat: twee samenwerkingen. Het aantal ligt momenteel op vijfendertig internationale partners.... CO-IEMES pas in 2008 is gestart? De opleiding kreeg al snel honderdtwintig aanmeldingen en bleef groeien. Het tweede jaar verdubbelde het aantal aanmeldingen, terwijl Commerciële Economie stabiel bleef. In 2012 stond de teller binnen de communicatieopleiding op vierhonderdvijftig nieuwe studenten. Dit jaar zijn er zelfs zeventien klassen met communicatiestudenten. 16 tien jaar IEMES weetjes

17 s-weetjes door lotte bruijninckx... IEMES startte in de blauwe vleugel in het hoofdgebouw, P1? De honderd Commerciële Economiestudenten hadden de beschikking over vier à vijf lokalen. In het voorjaar van 2010 is IEMES naar Fontys Centraal gestapt: er was behoefte aan meer ruimte. Het huidige Fontys ACI gebouw, P3, was eigenlijk speciaal gebouwd voor de Pabo, maar het aantal aanmeldingen voor de lerarenopleiding kromp. Bij IEMES daarentegen waren de aanmeldingen haast niet meer bij te houden. De oplossing? Ruilen.... Er inmiddels les wordt gegeven in theaters en bioscoopzalen in Tilburg? Het aantal aanmeldingen voor de IEMES-studies bleef hard stijgen en zelfs P3 werd na twee jaar te klein. Naast P3 maken studenten nu ook gebruik van de benedenverdieping in P4 en het gebouw aan de Apennijnenweg. Ook deze behuizing werd al snel te klein en IEMES kreeg in 2013 een vierde gebouw: de Spoorzone. Maar je raadt het al: het aantal aanmeldingen bleef groeien en ook deze gebouwen werden weer te klein. Dit is opgelost via een zeer flexibele manier: lesgeven in de binnenstad, direct in het werkveld. Elke week krijgen vierhonderd studenten les in de zogenaamde favourite meeting places. tien jaar IEMES weetjes 17

18 Van boven naar beneden: 1. In welk land kwam Expeditie Robinson voor het eerst op tv? 3. Hoe wordt een grote bestelauto met een Frans woord ook wel genoemd? 4. Welke stad wordt als enige genoemd in het Wilhelmus? 5. Hoe wordt een inwoner van Laos genoemd? 10. Hoe heet iemand die zes of meer talen vloeiend spreekt? 14. Wat is een ander woord voor ordenen? 16. In welke Groningse plaats vonden in september 2012 rellen plaats na een verjaardagsuitnodiging die per ongeluk openbaar was gemaakt op Facebook? 18. In welk land wordt kogelvis als lekkernij gegeten? 19. Wat is een andere naam voor de muziekstijl van Psychadelic Trance? Van links naar rechts: 2. Welke R&B zangeres en actrice overleed in 2001 bij een vliegtuigongeluk? 6. Welke in chocolade gedipte wafeltjes worden in New York verkocht als Dutch Moon Cookies? 7. Welke Nederlandse gemeente heeft als enige geen voetbalvereniging? 8. Welke man heeft de meeste monumenten die in zijn eer zijn gemaakt? 9. Hoe heette de wereldberoemde hit die Wes in 1997 had? 11. Met welke naam is Paul Favid Hewson bekend geworden? 12. Hoe heet de druïde in de stripboeken van Asterix & Obelix? 13. Wie nam altijd een bad van ezelinnenmelk? 15. Tropische vrucht 17. Hoe heet de zwarte panter uit Jungle Boek? 20. How Do You Do en Joyride waren hits van welke 90 s band? 21. Het bestverkochte album allertijden is..? 18 puzzel

19 Natte honden en roze brillen door robin straatman Er zit een meisje van een jaar of zestien naast me in de trein. Haar beige plastic jas glimt opzichtig in het kille schijnsel van de tl-verlichting en contrasteert veel te veel met het plakkerige bontkraagje dat eraan bevestigd is. Het meisje stinkt. Niet zo maar een vleugje onprettigheid, nee, een waar odeur van natte hond walmt mijn kant op. Ze heeft oortjes in, maar ik kan de rapmuziek duidelijk horen. In haar oren hangen enorme gouden ringen in de vorm van een hart. Als een bezetene vliegen haar vingers over haar smartphone, die overigens rijkelijk versierd is met panterprintstickers. Het meisje whatsappt met Me mannetjee <3. Ik hoop maar dat de heer in kwestie onder een andere naam bij de gemeente ingeschreven staat. Dylan of zo. In mijn hoofd heb ik mijn mening over haar duidelijk al klaarliggen. De manier waarop ik haar hierboven beschreven heb, bevat beslist dat vooroordeel. Want weet ik veel: misschien werkt ze wel in een dierenasiel waardoor het gewoonweg onvermijdelijk is niet naar (nat) huisdier te gaan ruiken. Mijn tijd als serveerster in een Turks restaurant heeft me geleerd dat geur in een recordtijd in je kleren kan trekken, in het bijzonder sprekende aroma s als de geur van dönervlees. En misschien is die plastic jas die ze draagt wel gewoon heel erg lekker warm en geeft ze niet zoveel om het uiterlijk ervan. Daarbij heeft ze een vriendje, dus er zal vast iets begeerlijks aan haar zijn. Mensen oordelen snel. Te snel, als je het mij vraagt. Ik maak me er ook heel regelmatig schuldig aan, ik zal nooit het tegendeel beweren. Het meisje in de trein is er het perfecte voorbeeld van. Soms vraag ik me af hoe onze samenleving eruit had gezien als we niet zouden oordelen. Zwervers zouden denk ik veel meer geld toegestopt krijgen, omdat men ze dan niet meer per definitie zou bestempelen als die drugsverslaafden. Ook zouden Jan-Hendrik en Veronique het geen probleem vinden als hun dochter Christina- Sophie met Mohammed of Delano thuis zou komen. Ik weet ook wel dat oordelen menselijk is, en heus niet altijd slecht van aard is. Toch zouden wij, de kritische Nederlanders met altijd een mening paraat, er baat bij hebben af en toe een stapje terug te doen. Observeren zonder gekleurde bril op. Volgens mij wordt de wereld dan veel mooier en puurder. Dan vellen we, voor de verandering, weer eens een positief oordeel over de maatschappij waarin we leven. En zou dat meisje in de plastic jas zo maar eens een geweldige gesprekspartner kunnen zijn. column 19

20 door lotte bruijninckx 20 stelling op social media gaat te ver De censuur in landen als Rusland en China is voor ons geen nieuws meer, maar onlangs moest Rihanna er ook aan geloven: door een onschuldige blote tepel op haar selfie kreeg ze een Instagramverbod opgelegd. Vriendin Cara Delevigne maakte op basis hiervan een statement naar Instagram toe onder de hashtag #FreeTheNipple. Zo ontstond er een rel op meerdere sociale netwerken. Ook een jong koppel kreeg te maken met censuur. Na het plaatsen van foto's van hun doodgeboren dochter, kregen ze een verzoek van Facebook om deze zo snel mogelijk te verwijderen. Dit, naar aanleiding van negatieve reacties van andere Facebookgebruikers die de foto's als gewelddadig en schokkend rapporteerden. Social media blokkeren steeds meer dingen, maar mogen zij dit wel voor ons bepalen? Penny Heiligers (44), tekstschrijfster Mensen maken zelf keuzes welke social media ze gebruiken. Ik vind het prima dat bijvoorbeeld Facebook of Instagram bepaalde foto s niet wil plaatsen. Als je het hier niet mee eens bent, ben je vrij een ander platform te kiezen die jouw foto s wel goedkeurt. Wat voor de één heel normaal is, kan voor de ander aanstootgevend zijn. Dat gegeven zal je altijd houden. Joost van de Graaf (16), scholier havo-5 Ik vind dat de censuur niet te ver gaat. Als mensen op sociale netwerken aanstootgevende berichten plaatsen, kan dat gebruikers beschadigen. Als dit soort statussen gecensureerd worden, is social media een stuk leuker. Ik vind dat de controle strenger moet, voornamelijk op naaktfoto s en andere ergerlijke posts. Michelle van Heiningen (21), studente CO-IEMES Ik vind van niet. Er wordt tegenwoordig veel onzin geplaatst. Als er geen grenzen vaststaan, loopt het uit de hand. De slechtste dingen zullen dan voorbijkomen. Wanneer je je aanmeldt op een sociaal netwerk, krijg je niet de keuze welke foto s je wel of niet wil zien. Als alles zichtbaar wordt, kan dit schokkend zijn.

21 Guido van Hees (20), student Mediamanagement Facebook, Twitter en andere sociale netwerken zijn tegen pornografisch beeldmateriaal op hun website, maar waar ligt de grens daarvan? Is een tepel al zo erg dat deze niet gezien mag worden? Als ik een pikante foto van mezelf wil plaatsen, is dat mijn goed recht. Een waarschuwing vind ik op zijn plaats. Mocht mijn foto een grens overschrijden, hoor ik dit graag van het sociale medium. Laura van Mil (19), studente Pedagogiek Ik vind dat er een verschil is tussen ongepaste of ongewenste foto s: zet je je eigen foto erop, of maakt iemand anders jou belachelijk? Als iemand naaktfoto s van zichzelf online zet, is dat zijn of haar keuze. Als iemand jou wil kwetsen door ongevraagd foto s van jou te plaatsen, dan vind ik het een ander verhaal. Als iemand er op dat moment last van heeft, dan is het prima als een netwerksite ervoor kiest deze foto s te verwijderen. Thijs van Welie (19), student Bestuurs- en organisatiewetenschappen Joke Pool (65), huisvrouw Ik vind het heel goed dat er censuur is. Je leest tegenwoordig zo veel over pesten via social media. Jongeren moeten tegen zichzelf beschermd worden. Ze denken nog niet goed na over de consequenties van het plaatsen van foto s op internet. Het is goed dat social media daar zelf een stokje voor steken. Al was het maar voor jongeren alleen. Van volwassen mag je verwachten dat ze wijs genoeg zijn om te weten wat ze doen. De platforms zijn zelf verantwoordelijk voor het beheren van de content geplaatst op hun netwerk. In de voorwaarden van Facebook, die overigens door alle gebruikers zijn geaccepteerd, staat: je plaatst geen inhoud die haatdragend, bedreigend of pornografisch is. Dat betekent dat alle gebruikers hebben ingestemd met censuur op social media. Ik ben van mening dat dit moet kunnen, zolang er geen sprake is van het onder druk zetten van de gebruiker. Social media hebben de vrijheid bepaalde richtlijnen toe te kennen aan hun online netwerken. Aangesloten personen stemmen hier bij aanmelding mee in. Ik begrijp dat de platforms verwachten dat de statussen die geplaatst worden, moeten aansluiten bij de kenmerken. Wanneer dit niet het geval is, vind ik het terecht dat deze worden verwijderd. Aan de andere kant mag je als individu verwachten dat sociale netwerken in lijn zijn met algemene regels, zoals het tonen van respect voor anderen. Frank Bruijninckx (50), social media-ondernemer stelling 21

22 We praten erover, we kijken ernaar uit, we doen het overal en urenlang achter elkaar. Soms zijn we samen, maar we doen het vaker alleen: series kijken. Het fenomeen televisie bestaat al decennia, maar het lijkt erop dat het nu meer dan ooit ons leven beïnvloedt. Bijna 40% van de Nederlandse seriekijkers doet aan bingewatching : het opslokken van meerdere afleveringen in één zit. Veel gewaardeerde filmacteurs hebben de stap naar televisieseries al gemaakt: Alec Baldwin, Kevin Spacey, Billy Bob Thorton... Wat maakt het dat we meer en meer tijd stoppen in het kijken naar dat kleine scherm? door monica samson & robin straatman Op 2 oktober 1951 vond de allereerste televisieuitzending - uiteraard in zwart-wit - in Nederland plaats, getoond op maar liefst vijfhonderd televisietoestellen. In 1961 was dit aantal al gegroeid naar een miljoen en veranderde de televisie van een luxe naar een algemeen geaccepteerd product. Het journaal was tijdens de eerste paar decennia het populairste programma en het televisiekijken een gezamenlijke bijeenkomst. De gezinnen die het iets minder breed hadden, konden soms voor een kleine vergoeding met anderen meekijken. De stijging van het welvaartsniveau in Nederland en de toename van vrije tijd hebben het medium televisie doen groeien, zowel in gebruik, productie als ontwikkeling. De afstandsbediening, teletekst en de videorecorder maakten televisiekijken ook nog eens gebruiksvriendelijker en gemakkelijker. Daarnaast zorgden de groei in zendtijd, zenders en doelgroepzenders voor een verandering in kijkgedrag. Televisiekijken veranderde langzaam van een avondbezigheid naar een 24/7 gewoonte. Toen analoge televisie in 2006 door het toenmalige kabinet werd beëindigd, brak het digitale On Demandtijdperk aan. Kijkers hadden meer keuze door de groei in aanbieders en betere beeld- en geluidskwaliteit. Dit is waar het nu gigantische Netflix een goudmijn in zag, en met hun product veroverden ze een plekje in ons hart en dagelijks leven. The Netflix effect Streamen van tv-series en films is populair, blijkt uit de statistieken van Netflix. In meer dan veertig landen genieten vijftig miljoen mensen meer dan een miljard uur per maand van de tv-series en films die Netflix te bieden heeft. Dit is gemiddeld twintig uur per maand When t no 22 feature

23 per gebruiker. Het aantal gebruikers is sinds 2011 verdubbeld en ook de content groeit met de dag. De top drie tv-series waren volgens een onderzoek van TiVo in 2014 Breaking Bad, House of Cards en Game of Thrones. Achter het succes van Netflix schuilt een aantal heel slimme strategieën, waardoor het voor de gebruiker gemakkelijk wordt om met name tvseries te blijven kijken. De afleveringen worden als een playlist afgespeeld, tenzij je terug gaat naar de homepage. Daarnaast geeft Netflix persoonlijke suggesties, waardoor je als gebruiker het gevoel krijgt als individu te worden behandeld. Hier speelt Netflix dus goed in op het individualiseren van het televisiekijken: niet het hele gezin hoeft gepleased te worden. Nee, het gaat om jóu. Ook is Netflix beschikbaar als app, zodat we altijd en overal kunnen kijken. Niet het hele gezin hoeft gepleased te worden, nee, het gaat om jou To binge... Er zit een aantal voordelen aan het achter elkaar kijken van een serie. Sinds we de mogelijkheid hebben gekregen om complete tv-series als box te kopen of te downloaden en daarmee zelf te bepalen wanneer we ze kijken, hoeven we niet altijd een week te wachten totdat het verhaal verder gaat. Als we de behoefte hebben om terug een verhaal in te duiken dan kan dat - altijd en overal. elevision is good, thing is better When it s bad, nothing is worse feature 23

24 Een ander voordeel van afleveringen na elkaar te kijken, is de verbondenheid met de personages en het ontstaan van een flow. Verhalen kunnen complexer worden, omdat de context niet onderbroken wordt. Volgens film- en televisiewetenschapper Dan Hassles- Forest worden series tegenwoordig dan ook gemaakt met het oog op bingewatching. Ook richten de makers zich op mensen die niet op een standaard tijdstip voor de tv zitten, maar zelf willen bepalen wat ze wanneer kijken. Daarnaast lijkt bingewatching een sociaal geaccepteerd fenomeen wat ons gewoon heel veel gespreksstof oplevert. Blockbuster vs. Hitserie: budgetten, verdieping en special effects De tegenstanders van seriekijkers zul je wellicht horen beweren dat de hedendaagse serie niets meer is dan een in stukken geknipte film. Toch gaat dit niet helemaal op. Liggen ze qua budget inmiddels vaak op hetzelfde niveau, op het gebied van verdieping laat de serie de film toch echt ver achter zich. Men heeft nu eenmaal veel meer uren de tijd om de personages voor te stellen aan het publiek. De psyche van het personage kan in ieder seizoen een nieuwe laag krijgen. Traumatische jeugd? In seizoen drie schrijven we de mishandelende vaderfiguur er in. Daarnaast is de serie van vandaag ook op technologisch gebied zeker opgewassen tegen de Hollywood blockbuster. Levensechte special effects en compleet andere universums zijn, ook in een aflevering van een uur, gewoon mogelijk. Blockbuster vs. Hitserie: opbouw en prikkelingen Ook is de opbouw van het verhaal een verschil van dag en nacht als je de serie naast de film uiteenzet. Films houden er nog vaak de klassieke verhaalstructuur op na die we al eeuwenlang als de standaard ervaren: één hoofdpersoon die zich waagt aan een weg vol gevaren, obstakels en andere ontwikkelingen. Men bouwt op naar de climax, waarna een nette afronding volgt, en klaar is Kees. En dat alles in nog geen twee uur. Series hebben ook 24 feature

25 dat ene hoofdverhaal, maar laten de klassieke opbouw geheel los. Het verhaal wordt over meerdere seizoenen uitgesmeerd, waardoor het een achtbaanrit wordt van climax, spanningsopbouw en plotwendingen. De kijker moet immers wel geboeid blijven, en ook het volgende seizoen weer inchecken. Volgens de Psychologen zeggen dat series ons na één aflevering al emotioneel helemaal uitputten internationale blog Popular Television Shows is een serie dan ook pas echt goed, als ze haar kijkers in een constante staat van opwinding en nieuwsgierigheid kan houden. What is going to happen next? Velen geven dan ook aan dat hier de kracht van de serie zit: korte stukken van een verhaal die je constant blijven prikkelen en eindigen met een climax, en je doen hunkeren naar de volgende. Het is haast of we spreken van een verslaving......or not to binge? Ach, meerdere afleveringen van een serie achtereen kijken, dat is toch geen verslaving? Nou, als we de bingewatchingfeiten uiteenzetten, komt het toch griezelig dichtbij. MarketCast, een wereldwijd entertainmentadviesbureau, publiceerde in 2013 een onderzoek over dit fenomeen. Uit het onderzoek bleek dat het meeste gebinge persoonlijk en per ongeluk is. Lekker op de bank of in bed in een comfortabele houding kruipen, verschaft ons de ideale, ongestoorde situatie die bingen vereist. Van de bingers zegt dan ook 56% enkel in hun eentje grote hoeveelheden serie te consumeren, en in 71% van de gevallen zijn de sessies ongepland. Eentje maar, is vaak de bedoeling. Het woord binge stuit op negatieve connotaties, zoals verslaving of hebzucht. Een manier om te ontsnappen aan de wereld en toe te geven aan de ik-wil-het- NU-meteen-behoefte waar de technologie ons naartoe gebracht heeft. Veel populaire series bevatten ingewikkelde en emotionele verhaallijnen en beelden, waarvan psychologen zeggen dat ze ons na één aflevering al emotioneel helemaal kunnen uitputten. Toch is het lang niet altijd dat een voorliefde voor een serie zich doorontwikkelt tot een daadwerkelijke verslaving. Net als met alle geneugten in het leven geldt: jij bepaalt de mate waarin je het tot je neemt en in hoeverre je het de rest van je leven laat beïnvloeden. En dus hoeveel tijd je in het kijken van serie(s) steekt. Wij willen alles, overal, altijd Iets wat verwacht wordt aan te houden, is de manier waarop wij media en entertainment gebruiken: wij willen alles, overal, altijd. Het huidige serieklimaat speelt hier ook al goed op in met aanbieder Netflix als kartrekker. Naast deze mobiele behoeften moeten series zich ook steeds meer onderscheiden en betere verhalen vertellen, mooiere shots laten zien en interactieve toepassingen gebruiken. Dit lijkt het enige te zijn dat de consument nog kan blijven boeien. Prikkels, climaxen en cliffhangers: makers kunnen het allemaal niet snel genoeg aanleveren om de consument tevreden te houden Winter is coming. Topseries van de redactie Hell On Wheels: Post-Civil War drama Nashville: Drama meets countrymuziekindustrie The Lottery: Wereldwijde vruchtbaarheidscrisis Revolution: Van de makers van Lost. Een wereld zonder elektriciteit Outlander: Tijdreizen, romantiek en (voor de vrouwen:) mooie mannen in kilts Modern Family: Hilarische docu-comedy van een familie en hun dagelijkse beslommeringen The Walking Dead: Zombies en prijswinnende special effects Bates Motel: Gebaseerd op Psycho Orphan black: Spanning American Horror Story: Wir sind allen freaks feature 25

26 26 de kroeg in met

27 door nealy schoumacher Voor het jubileumnummer leek het ons leuk een oud redactielid van Scratch te interviewen. Hiervoor kozen wij niet zomaar iemand, maar oud-hoofdredactrice Linn Kennes. Ze begon in Tilburg met de studie Rechten, maar eindigde bij Fontys Academy for Creative Industries. Inmiddels is ze woonachtig in Rotterdam, maar voor Scratch kwam ze terug naar Tilburg om ons te vertellen over haar studietijd. Bij Linns oude stamcafé Cul de Sac komen de verhalen over haar vierjarige studentenleven in Tilburg snel weer naar boven. Op de hoek van de Groenstraat, tegenover het Leijpark, woonde Linn samen met zeven huisgenoten. Toen we haar vroegen of haar huis vies was, gaf ze toe daar uiteindelijk gewend aan geraakt te zijn. Ik had gezworen nooit op de bank te gaan zitten zonder minstens één deken tussen mij en dat smerige ding te hebben, maar drie weken later zat ik er praktisch in m n ondergoed op, lacht Linn. Mijn huisgenoot heeft er zelfs - na een lange avond vol drankspelletjes - naakt op gezeten, met alleen een wokpan voor haar borsten. Dergelijke avonden met haar huisgenoten, zijn de avonden waar Linn met veel plezier naar terugkijkt. Cul de Sac noemt ze zelf haar plekje in Tilburg. Het café is volgens Linn de enige kroeg die een echte dansvloer heeft. Op diezelfde dansvloer heeft ze dan ook aardig wat uren doorgebracht. Ook in de Polly Maggoo was Linn regelmatig te vinden als De Jongens Van Je Weet Wel er optraden, en bij Bolle dobbelen om een biertje deed ze ook. Toch omschrijft ze haar studentenleven niet echt als wild. Lekker doorzakken in de kroeg onder het mom van een drankje, een goed gesprek, mensen ontmoeten en verhalen te delen: dat was meer mijn ding, vertelt Linn. Toch geeft ze met een knipoog toe: gekke avonden kunnen natuurlijk ook niet worden gemist tijdens je studententijd, al was ze niet iemand die iedere week boven de wc hing. Linn kon prima uit haar dak gaan zonder Ik had gezworen nooit op de bank te gaan zitten zonder minstens één deken tussen mij en dat smerige ding te hebben alcohol. Zo herinnerde ze zich tenminste alles nog de volgende ochtend. Ze kijkt dan ook niet met spijt terug op bepaalde avonden. Ik geloof niet zo in spijt hebben. Linn was er vanaf het begin van Scratch al bij. Toen ze bij het vak Copywriting een opdracht inleverde, was Ben Schoonebeek dusdanig onder de indruk, dat Linn meteen werd gevraagd voor een nieuw project: alumnimagazine Scratch. Een beetje verbaasd was ze wel, want zelf vond ze haar schrijftalent niet zo indrukwekkend. Toen ze begon bij het magazine, hoopte ze op de positie van hoofdredactrice. Helaas werd deze functie aan iemand anders gegeven. Gelukkig voor Linn vertrok de hoofdredacteur na een paar weken en kon zij zijn plek overnemen. Zo werd zij de eerste hoofdredactrice van Scratch. Na twee jaar geleden Tilburg te hebben verruild voor Rotterdam, werkt Linn bij Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam, waar ze het ontzettend naar haar zin heeft. Ze heeft hier een deeltijd marketingfunctie, maar uiteindelijk zou ze graag doorgroeien in een fulltime functie in dat vakgebied. Of Linn nog dromen heeft? Genoeg, maar de grootste heeft ze afgelopen zomer verwezenlijkt. Ze bezocht Maleisië waar ze oog in oog kwam te staan met een orang-oetan. Het studentenleven heeft ze inmiddels vaarwel gezegd. Doordeweeks in de kroeg hangen doet ze dus niet meer, maar af en toe een feestje zoals vanouds? Dat zit er zeker nog wel in! de kroeg in met 27

28 jeuk Verplichte taaltest Frans voor fans Stromae Vaste datum voor lekken Troonrede Hij is hartstikke blij met zijn enorme populariteit, maar Stromae baalt ervan dat zijn fans de teksten van zijn liedjes zo slecht kennen. Het is echt geen gehoor. Ik vind het geweldig dat een volle zaal meezingt met mijn liedjes, maar dan moeten ze wel de juiste teksten zingen. Nu maken ze er de raarste woorden van. Fans moeten zich eens verdiepen in de taal. Ik kan het niet langer aanhoren. Voor zijn concerten in de Ziggo Dome op 20 en 21 november ziet Stromae zich genoodzaakt de bezoekers een Franse test af te nemen. Iedereen die een ticket heeft gekocht, krijgt een unieke link naar een taaltoets. Als die niet met een voldoende wordt afgesloten, wordt de barcode van het ticket vernietigd. De ongelukkigen krijgen dan uiteraard wel hun geld terug. Na het bekend worden van dit nieuws, zag het Franse taalinstituut Alliance Française een enorme toename van het aantal inschrijvingen voor de najaarscursus Frans Voor Beginners. (L.B.) Het kabinet heeft afgesproken om met ingang van 2015 de Troonrede op een vaste datum te lekken. Voortaan wordt de Troonrede op de derde dinsdag van augustus tijdens een veiling aan de hoogste bieder van de landelijke pers verkocht. Om ruzie te voorkomen over welk kamerlid de Troonrede mag uitlekken, wordt in november (tegelijk met het trekken van de lootjes voor de Sinterklaassurprises) door middel van een lootje bepaald wie het komende jaar op de derde dinsdag van augustus de pers te woord mag staan. Met de opbrengst van de primeur wordt het jaarlijkse bedrijfsuitje van de kamerleden bekostigd. De gelukkige die het lootje trekt, mag ook bepalen waar het uitje naartoe gaat. Kamerleden die al eerder gelekt hebben, zijn uitgesloten van deelname. De voorzitter van de Tweede Kamer ziet erop toe dat de loting eerlijk verloopt. (L.B.) 28 jeuk

29 COLUMN OPGEBIECHT door nealy schoumacher Deelnemer Expeditie Robinson verbannen Ferry Doedens is bij de opnames van het vijftiende seizoen van de succesvolle serie Expeditie Robinson betrapt op het meenemen van zijn stylist. Een cameraman hoorde s nachts een vreemd geluid op de plek waar de stroomaggregaten staan. Toen hij ging kijken, bleek het geluid afkomstig van de föhn waarmee de stylist het kapsel van Ferry in model wilde brengen. De overige deelnemers zijn diep geschokt door dit bedrog. Wij stelden ons heel kwetsbaar op door hier zonder make-up rond te lopen, maar Ferry bleef er gewoon goed uitzien. Kun je je voorstellen wat dat met je doet? Als wij ons zo bloot geven, dan moet Ferry dat ook. Het productieteam van Expeditie Robinson heeft nog geen idee hoe de stylist ongezien op het eiland heeft kunnen komen, maar stelt een grondig onderzoek in. Doedens moet de resterende tijd van de expeditie op een ander onbewoond eiland doorbrengen. Zonder stylist. (L.B.) Laat ik eerlijk zijn: ik doe het het liefste heel de dag. Overal. In bed, in bad, op de bank en soms zelfs op de wc. Mijn favoriete plek om het te doen, is in de trein. Even ongestoord er tegenaan terwijl je iedereen om je heen vergeet. Je hebt dan tenslotte toch alle tijd. s Morgens, s avonds en soms - om het af te leren - ook nog in de middag. Ieder uur van de dag kan het eigenlijk wel. En hoe graag ik soms ook wil, ik kan er niet mee stoppen. Nog een keer! Voor ik het weet, beland ik weer in bed en verwen ik mezelf heel de avond. Ik probeer me wel in te houden hoor, maar hoe hard ik ook probeer, het lúkt me maar niet! Het is zó fijn! En het komt dan ook vaak voor dat ik tot wel twee à drie nachten achtereen doorhaal. Niks is mij te gek. Dan doe ik s nachts geen oog dicht en ben ik de hele nacht bezig. Urenlang kan ik doorgaan tot dat ene hoogtepunt wordt bereikt. Mijn vriendinnen begrijpen er niks van. Als ik ze erover vertel, kijken ze me verontwaardigd en soms zelfs geschokt aan. Misschien zijn ze jaloers op alle avonturen die ik beleef. Eigenlijk kan me dat niks schelen. Sterker nog, ik raad ze vaak aan om hetzelfde te doen. Sociaal? Dat woord ken ik soms niet meer. Ik zeg er namelijk regelmatig plannen voor af. Dan wil ik gewoon de hele dag in bed liggen en maar dóórgaan. Je vergeet even de wereld om je heen, focust je op jezelf en je gaat door totdat je niet meer kan. Boeken lezen, ik krijg er maar geen genoeg van! column 29