BEOORDELINGSRICHTLIJN KEURCOMPOST

Transcriptie

1 BEOORDELINGSRICHTLIJN KEURCOMPOST Versie geldend vanaf 15 februari 2015

2 Colofon Beoordelingsrichtlijn Keurcompost Versie 4.0 geldend vanaf 15 februari 2015 Deze versie komt in de plaats van versie 3.0 Disclaimer De Beoordelingsrichtlijn Keurcompost is met grote zorgvuldigheid samengesteld. De Certificeringscommissie Keurcompost, noch de schemabeheerders BVOR en Vereniging Afvalbedrijven, kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele schade die ontstaat door het gebruik van de informatie in deze BRL. Informatie Voor informatie over deze BRL kunt u zich wenden tot: Certificeringscommissie Keurcompost p/a Agro Business Park PW Wageningen info@keurcompost.nl

3 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Algemene informatie over Keurcompost en deze BRL 5 Hoofdstuk 2 Keurcompost-eisen aan product De samenstellingseisen aan het product De eisen met betrekking tot de analysefrequentie van het product Corrigerende maatregelen Eisen aan mengproducten 17 Hoofdstuk 3 Keurcompost-eisen aan proces, kwaliteitsborging en databeheer Systeemeisen kwaliteitsbewaking Eisen aan acceptatie, registratie en traceerbaarheid Proceseisen Voorkomen herbesmetting Eisen aan procesvoering groenafval Eisen aan procesvoering gft-compost Eisen aan transport Eisen aan analyseverslag 24 Hoofdstuk 4 Eisen aan intermediairs 27 Hoofdstuk 5 Certificatie-eisen Het certificatieproces Minimum eisen voor certificatie Eisen aan Auditor en Certificerende Instelling Keurmerk gebruik en claims 36 Bijlage 1 Keuze van de klasse Keurcompost 39 Bijlage 2 Bemonstering 41 Bijlage 3 Analysemethoden 45 Bijlage 4 De Rekenmodule 49 Bijlage 5 Afkeurcriteria, acties en corrigerende maatregelen 51 Bijlage 6 IKB Schema 55 Bijlage 7 Eisen aan acceptatie, registratie en traceerbaarheid 57 Bijlage 8 Major, minor en aanbevelingen 61 Bijlage 9 Checklist t.b.v. Keurcompost-audits 63 Bijlage 10 Definities 67 3

4 4

5 Hoofdstuk 1 Algemene informatie over Keurcompost en deze BRL Het keurmerk Keurcompost Het keurmerk Keurcompost waarborgt de kwaliteit van compostproducten. Het keurmerk geeft zekerheid dat de gecertificeerde compost voldoet aan strenge kwaliteitseisen, die verder gaan dan de wettelijke eisen aan compost. De kwaliteitseisen aan Keurcompost zijn gebaseerd op markteisen van professionele compostgebruikers, in het bijzonder in relatie tot de landbouwkundige en fytosanitaire eigenschappen van compost. De Keurcompostgebruiker heeft hierdoor de garantie van een hoogkwalitatief product dat voldoet aan de eisen die de markt stelt. Bij Keurcompost certificatie gaat het om certificatie van zowel de producent als het product. Compost mag alleen het stempel Keurcompost dragen wanneer deze afkomstig is van een Keurcompost gecertificeerde producent (composteerbedrijf). Bovendien moet door analyses zijn vastgesteld dat de betreffende partij compost voldoet aan de producteisen van Keurcompost. Op is een actueel register te vinden van gecertificeerde composteerbedrijven. Keurcompost certificatie staat open voor alle compostproducenten die compost produceren op een daarvoor vergunde inrichting binnen Nederland. De Beoordelingsrichtlijn Keurcompost Deze Beoordelingsrichtlijn Keurcompost (hierna: BRL Keurcompost of BRL) detailleert het Keurcompost certificatieschema. De BRL bevat kwaliteitseisen voor het product (Keurcompost), de productie van de compost (proceseisen) en algemene eisen aan de compostproducent (onder meer in relatie tot kwaliteitsborging). Daarnaast omschrijft de BRL onder meer procedures voor certificatie en accreditatie van auditors. De BRL is daarom het hoofddocument in het Keurcompost certificatieschema. Het vormt het belangrijkste referentiedocument voor gecertificeerde bedrijven, Keurcompost auditors en andere stakeholders. De inhoud van de BRL ontwikkelt zich in de tijd, bijvoorbeeld omdat eisen veranderen of omdat zich in de praktijk nieuwe situaties voordoen waarin de BRL voorheen niet voorzag. De Certificeringscommissie actualiseert dit BRL-document tenminste eenmaal per jaar, waarbij de wenselijke wijzigingen worden doorgevoerd. In de periode tussen twee BRL-actualisaties worden aanvullingen en wijzigingen van de BRL bijgehouden in het zogenaamde Wijzigingenblad. Het Wijzigingenblad bevat aanvullende eisen of verduidelijkingen, die nog niet in de BRL zijn verwerkt. 5

6 Voor een actuele en correcte toepassing van Keurcompost eisen, dient deze BRL altijd in samenhang met het Wijzigingenblad te worden gelezen. Het Wijzigingenblad is te vinden op Organisatie van het Keurcompost certificatieschema De Branche Vereniging Organische Reststoffen (BVOR) en de Vereniging Afvalbedrijven (VA) zijn gezamenlijk schemabeheerder van het Keurcompost certificatieschema. Het operationele management en secretariaat van het schema is in handen van de Certificeringscommissie. De Certificeringscommissie beheert onder meer de BRL, accrediteert auditors, evalueert auditverslagen, onderhoudt contact met certificerende instellingen etc. De Certificeringscommissie bestaat uit medewerkers van de verenigingsbureaus van beide Verenigingen, waarmee de onafhankelijkheid ten opzichte van individuele composteerbedrijven is gewaarborgd. Eventueel kan de Certificeringscommissie worden uitgebreid met andere onafhankelijke derden. Daarnaast is er de Marktcommissie Keurcompost, die bestaat uit vertegenwoordigers van composteerbedrijven. De Marktcommissie houdt zich op strategisch niveau bezig met de BRL en de positionering van Keurcompost in de markt. De besturen van de BVOR en de Afdeling Bioconversie van de VA zijn uiteindelijk verantwoordelijk voor de inhoud en het functioneren van het Keurcompostschema. De Certificeringscommissie legt verantwoording af aan de respectievelijke besturen. Auditors van certificerende instellingen controleren de te certificeren of al gecertificeerde composteerbedrijven door middel van periodieke audits. Certificerende instellingen zijn onafhankelijke bureaus die door de Certificeringscommissie geaccrediteerd kunnen worden om Keurcompost audits uit te voeren. De eisen die de BRL stelt aan certificerende instellingen staan in hoofdstuk 5.3 beschreven. Register Op de homepage van staat een register met daarin alle Keurcompost gecertificeerde bedrijven. Hierin staat o.a. het registratienummer van het certificaat, de datum van de laatste audit en de status van het certificaat vermeld. Meer informatie, mogelijkheden voor feedback en contactgegevens Op is veel meer informatie over Keurcompost te vinden. Naast de formele schemadocumentatie (de BRL en het Wijzigingenblad) is hier ook informatie te vinden over gecertificeerde bedrijven (certificatenregister), geaccrediteerde auditors, geaccrediteerde laboratoria en over Keurcompost als kwaliteitsproduct. De Certificeringscommissie Keurcompost houdt zich aanbevolen voor suggesties die kunnen leiden tot een verdere verbetering van deze BRL, het Keurcompost schema in zijn algemeenheid, of de positionering van Keurcompost in de markt. Compostproducenten, certificerende instellingen en laboratoria kunnen het hele jaar revisievoorstellen doen aan de Certificeringscommissie. 6

7 Ook wanneer u vragen, opmerkingen of klachten heeft over de wijze waarop het Keurcompost keurmerk in de praktijk wordt toegepast, verzoeken wij u hierover contact met de Certificeringscommissie op te nemen. U kunt dat telefonisch doen of per Algemene adres: info@keurcompost.nl Contactpersoon BVOR: Anneleen Rotering (rotering@bvor.nl, tel.: (0317) ) Contactpersoon VA: Ellen Verhoef (verhoef@verenigingafvalbedrijven.nl, tel.: (073) ) Het postadres is: Certificeringscommissie Keurcompost p/a Agro Business Park PW Wageningen Leeswijzer Het Keurcompost certificatieschema stelt eisen aan het product Keurcompost (hoofdstuk 2), de wijze waarop het product is gemaakt (het proces) en andere aspecten rond kwaliteitsborging van toegepaste processen en producten (hoofdstuk 3). Eisen voor intermediairs staan beschreven in hoofdstuk 4, waarna tot slot in hoofdstuk 5 wordt ingegaan op de certificatie eisen. 7

8 8

9 Hoofdstuk 2 Keurcompost-eisen aan product Dit hoofdstuk behandelt de Keurcompost-eisen aan het product en de afkeurcriteria: paragraaf 2.1 gaat in op de samenstellingseisen aan het product; paragraaf 2.2 behandelt de eisen met betrekking tot de analysefrequentie van het product; paragraaf 2.3 beschrijft de afkeurcriteria en de corrigerende maatregelen die nodig zijn bij afwijking van de samenstellingseisen; paragraaf 2.4 geeft de eisen met betrekking tot mengproducten weer. 2.1 De samenstellingseisen aan het product Keurcompost moet, naast de wettelijk gestelde eisen vanuit de Meststoffenwet, voldoen aan een aantal aanvullende producteisen die verder gaan dan de wet. Dit zijn eisen die onder andere betrekking hebben op de mate van verontreinigingen in het eindproduct. Hieronder verstaat de BRL- Keurcompost de mate van aanwezigheid van steen en glas in het eindproduct, als gewichtspercentage van droge stof. Daarnaast moet gft-compost voldoen aan de Europese Verordening Dierlijke Bijproducten (EG nr. 1069/2009), met eisen voor het verkrijgen van een erkenning in Verordening EU nr. 142/2011. Keurcompost kan in drie verschillende kwaliteitsklassen worden afgezet, klasse A, B of C. Deze klassen onderscheiden zich door verschillende eisen aan de mate van verontreinigingen in het eindproduct. Een Rekenmodule berekent in welke kwaliteitsklasse geanalyseerde Keurcompost valt. Tabel 2.1 op pagina 10 geeft een overzicht van de eisen die aan de klassen compost gesteld worden. In de eerste kolom staan de te analyseren parameters, in de drie kolommen daaropvolgend staan de bijbehorende eisen. Keurcompost moet altijd minstens aan de eisen van klasse C voldoen. Voor een aantal parameters geldt geen eis, maar alleen de voorwaarde dat het analyseresultaat van de betreffende parameter opgegeven wordt. 9

10 Tabel 2.1: Overzicht van te analyseren parameters en eisen en voor het certificaat Keurcompost. Eis Keurcompost Eis Keurcompost Parameter Klasse A 1 Klasse B 1 Eis Keurcompost Klasse C 1 Algemeen Droge stof (%) Opgave Opgave Opgave Organische stof (%) Organische delen > 50 mm Zware metalen en arseen (mg/kg ds) Cadmium Chroom Koper Kwik 0,3 0,3 0,3 Nikkel Lood Zink Arseen Zoutgehalte Chloridengehalte (mg/kg ds.) Opgave Opgave Opgave Geleidbaarheid (EC) (ms/cm) Opgave Opgave Opgave Nutriënten Stikstof (N-totaal) Opgave Opgave Opgave Fosfaat (P2O5) Opgave Opgave Opgave Kalium (K2O) Opgave Opgave Opgave Calciumcarbonaat (CaCO3) Opgave Opgave Opgave Magnesium (MgO) Opgave Opgave Opgave Zwavel (S) Opgave Opgave Opgave ph-kcl Opgave Opgave Opgave Diversen Stabiliteit (Oxitop) (mmol O 2 /kg o.s./uur) Opgave Opgave Opgave Onkruidkiemen (aantal/l) Verontreinigingen (gewichtsprocent ds.) Overige verontreinigingen > 2 mm 0,05 % 0,10 % 0,20 % Steen > 5 mm 1,00 % 1,50 % 2,00 % Glas 2-20 mm 0,05 % 0,10 % 0,20 % Glas > 20 mm Afwezig Afwezig Afwezig Micro-organismen (alléén voor gft-bedrijven) Enterococcen óf E.Coli tijdens of onmiddellijk na de verwerking. Salmonella De compostproducent bepaalt de klasse aan de hand van het marktsegment waarin het eindproduct wordt afgezet. 2. Eén van de 5 monsters mag tussen 1000 en 5000 kve/gram liggen. Zie bijlage 2 voor methode microbiologische bemonstering. 10

11 Productcategorieën en toepassingsgebieden De klassen A, B en C kunnen vervolgens in verschillende productcategorieën worden afgezet (zie tabel 2.2). In 2015 zijn de volgende twee categorieën gespecificeerd, namelijk landbouwcompost en tuincompost. Deze productcategorieën sluiten aan bij de kwaliteitsvraag vanuit de verschillende marktsegmenten. Compost kan als landbouwcompost worden afgezet wanneer deze voldoet aan klasse A, B of C. Landbouwcompost is toepasbaar in de akkerbouw, vollegronds tuinbouw, maïsland, laanboomkwekerijen en cultuurtechnische werken. Landbouwcompost mag ook worden toegepast in de glastuinbouw, mits het gehalte glas tenminste voldoet aan klasse A of B. Compost mag als tuincompost worden afgezet wanneer deze voldoet aan klasse A of B. Tuincompost is toepasbaar in de fijne vollegronds tuinbouw en glastuinbouw, fijne boomteelt, hoveniers, groenvoorziening, fijne cultuurtechnische werken zoals aanleg van sportvelden en golfbanen, grondstof voor tuinproducten in zakken en gebruik door particulieren. Tevens wordt gewerkt aan de ontwikkeling van substraatcompost. In de toekomst kunnen mogelijk nog andere specialties worden toegevoegd aan het certificatieschema van Keurcompost. In bijlage 1 staat meer informatie over de klassenindeling en de productcategorieën. Tabel 2.2 Overzicht afzet productcategorieën, marktsegmenten en klassen Productcategorie Marktsegment Klasse A Klasse B Klasse C Landbouwcompost Landbouw X X X Tuincompost Groenvoorziening X X 2.2 De eisen met betrekking tot de analysefrequentie van het product Deze paragraaf beschrijft de eisen met betrekking tot de analysefrequentie van het eindproduct. De analysefrequentie geeft aan hoe vaak een compostproducent de parameters uit paragraaf 2.1 moet laten analyseren. Om goede kwaliteit te borgen, moet bemonstering plaatsvinden door een erkende, externe monsternemer. Meer details over bemonstering en analysemethoden staan respectievelijk in bijlage 2 en 3. Partij- of continue productie Een gecertificeerd bedrijf kan op 2 manieren Keurcompost produceren, namelijk via partijproductie of continue productie. Afhankelijk van fluctuaties in de aanvoer wordt de manier van productie bepaald. Zo is er sprake van partijproductie wanneer een compostproducent eenmalig een specifiek product maakt, wanneer de ingangsmaterialen sterk fluctueren of wanneer een compostproducent enkele partijen per jaar produceert. Een partij is maximaal 2000 ton. Een continue productie wil zeggen dat de compostproducent het hele jaar een contant composteerproces met constante ingangsmaterialen voert waardoor een relatief constant eindproduct ontstaat. 11

12 Om de analysefrequentie van de parameters (zie tabel 2.3) te bepalen is het voor een compostproducent belangrijk om te weten hoe de jaarproductie eruit ziet. De analysefrequentie is het aantal analyses per jaar en is volume gebonden. Afhankelijk van het belang van de parameters voor de kwaliteit van het eindproduct moet deze meer of minder geanalyseerd worden. De Rekenmodule borgt de analysefrequentie uit tabel 2.3. De analyseschema s voor verontreinigingen, zware metalen en nutriënten in bijlage 2 is de basis voor de analysefrequentie van deze parameters in de Rekenmodule en hun verspreiding gedurende het jaar. De frequentie is volume gebonden met een minimale ondergrens en een maximale bovengrens. Een gecertificeerd bedrijf mag altijd meer analyses uitvoeren. Tot slot geeft een gecertificeerd bedrijf via de Rekenmodule van tevoren op wat de verwachte jaarproductie is. De Rekenmodule zorgt vervolgens voor een gelijkmatige verdeling over het jaar. Tabel 2.3 Analysefrequentie parameters Parameter Analysefrequentie bij partij productie 1 Analysefrequentie bij continu productie: Minimum - maximum Per partij van Algemeen Droge stof (%) Elke analyse 2000 ton of maandelijks 2000 ton of maandelijks Organische stof (%) Per partij 2 6 keer per jaar ton Organische delen > 50 mm Analyse niet verplicht 3 Analyse niet verplicht 3 Zware metalen en arseen (mg/kg ds.) Cadmium Per partij 2 6 keer per jaar ton Chroom Per partij 2 6 keer per jaar ton Koper Per partij 2 6 keer per jaar ton Kwik Per partij 2 6 keer per jaar ton Nikkel Per partij 2 6 keer per jaar ton Lood Per partij 2 6 keer per jaar ton Zink Per partij 2 6 keer per jaar ton Arseen Per partij 2 6 keer per jaar ton Zoutgehalte Chloridengehalte (mg/kg ds.) Per partij 2 6 keer per jaar ton Geleidbaarheid (EC) (ms/cm) Per partij 2 6 keer per jaar ton Nutriënten (g/kg ds.) Stikstof (N-totaal) Per partij 2000 ton of maandelijks 2000 ton of maandelijks Fosfaat (P 2 O 5 ) Per partij 2000 ton of maandelijks 2000 ton of maandelijks Kalium (K 2 O) Per partij 2 6 keer per jaar ton Calciumcarbonaat (CaCO 3 ) Per partij 2 6 keer per jaar ton Magnesium (MgO) Per partij 2 6 keer per jaar ton Zwavel (S-totaal) Per partij 2 6 keer per jaar ton Diversen ph-kcl Per partij 2 6 keer per jaar ton 12

13 Stabiliteit (Oxitop) (mmol O 2 /kg 2 keer per jaar keer per jaar ton o.s./uur) Onkruidkiemen (aantal/l) 2 keer per jaar 2 2 keer per jaar 2 Verontreinigingen Overige verontreinigingen > 2 mm Per partij 2 18 keer per jaar ton Steen > 5 mm (%) Per partij 2 18 keer per jaar ton Glas > 2 mm (%) Per partij 2 18 keer per jaar ton Glas > 20 mm Per partij 2 18 keer per jaar ton Micro-organismen (bij verwerking cat. 3 materiaal). Alléén voor GFT-compost. Enterococcen (kve/gram) of E. coli 4 x per jaar 5 4 x per jaar 5 (kve/gram) Salmonella 4 x per jaar 5 4 x per jaar 5 1. Partij kan nooit groter zijn dan 2000 ton. 2. Partijen dienen gelijkmatig over het jaar bemonsterd en geanalyseerd te worden. 3. Niet van toepassing, tenzij visueel >50mm is geconstateerd door compostproducent. 4. Zie bijlage 2 voor meer informatie over de analysefrequentie voor verontreinigingen, zware metalen en nutriënten. 5. Bij overschrijding van de norm na herbemonstering gaat de analysefrequentie omhoog naar eenmaal per maand totdat drie achtereenvolgende keren aan de norm wordt voldaan. Daarna volgen weer vier analyses per jaar. Rekenmodule en rapportage gegevens aan Certificeringscommissie Een speciaal voor Keurcompost ontwikkelende Rekenmodule berekent de analysefrequentie automatisch. In bijlage 4 staat meer achtergrondinformatie over de Rekenmodule. De vermelde frequentie is een minimum, bedrijven mogen ook vrijwillig een hogere analysefrequentie aanhouden. Gecertificeerde compostproducenten zijn verplicht om de beschikbaar gestelde Rekenmodule te gebruiken, zowel bij partij- als bij continue productie. Een compostproducent kan in de Rekenmodule in een oogopslag zien of een partij van voldoende kwaliteit is om uit te leveren. Ook wordt daarbij de kwaliteitsklasse vastgesteld. Tot slot worden op deze manier alle analyseresultaten van alle gecertificeerde compostproducenten geregistreerd, zodat de Certificeringscommissie de kwaliteit van Keurcompost kan monitoren. De compostproducent is verplicht om eenmaal per kalenderjaar de resultaten van alle analyses van iedere gecertificeerde locatie in het format van het databestand, wat bij de Rekenmodule wordt gebruikt, beschikbaar te stellen. De compostproducent moet de gegevens van het afgelopen jaar vóór 15 februari aan de overkoepelende branchevereniging (BVOR of VA) aanleveren via de contactgegevens die in hoofdstuk 1 zijn genoemd. Ook zijn de compostproducenten verplicht om per locatie vóór 15 februari een overzicht te geven van het afgelopen jaar met betrekking tot: 1) de hoeveelheden geproduceerde compost, 2) de hoeveelheden uitgeleverde Keurcompost per klasse per marktsegment, 3) de hoeveelheid buiten het certificaat geleverde compost en 4) het toepassingsgebied van alle uitgeleverde (Keur)compost*. De toepassingsgebieden zijn: landbouw (akkerbouw, vollegrond tuinbouw, boomteelt); glastuinbouw; hoveniers en particulieren; 13

14 gemeenten (groenvoorziening); potgrondsubstraten en aanvulgronden; samengestelde grondproducten; GWW sector (aannemerij, wegenbouw); veehouderij; tussenhandel; export; anders (specificeren). *BVOR-leden leveren deze informatie jaarlijks aan via het BVOR-Marktonderzoek, maar moeten deze informatie tevens aan de auditor melden.va-leden leveren deze informatie jaarlijks aan via het format wat door de Certificeringscommissie ter beschikking wordt gesteld, maar moeten deze informatie tevens aan de auditor melden. Het is verplicht dat minimaal 50% van de geproduceerde compost op de gecertificeerde locatie voldoet aan de eisen zoals deze gesteld zijn in de BRL Keurcompost (zie onderstaand voorbeeld). Geproduceerde RHP-compost wordt beschouwd als hoogwaardiger dan Keurcompost en telt dus mee in deze berekening. Voorbeeld Locatie X Totale jaarproductie is ton 3750 ton = productie biomassa (30% van totaal) 8750 ton = productie compost (70% van totaal) De locatie in het voorbeeld heeft een jaarproductie van ton. Zij produceren naast compost ook biomassa voor energie. De verhouding is gemiddeld 30% productie biomassa en 70% compostproductie. Dat betekent dat minimaal 50% van de compostproductie, dus minimaal 4375 ton moet voldoen aan de eisen zoals deze gesteld zijn in de BRL Keurcompost. Mocht deze compost niet onder het label Keurcompost worden afgezet, dan telt deze toch mee in de berekening. Via analyseverslagen, de Rekenmodule en de massabalans is dit te verifiëren. 2.3 Corrigerende maatregelen Deze paragraaf beschrijft de criteria rondom het uitvoeren van een heranalyse. Vervolgens gaat de paragraaf in op hoe de compostproducent moet omgaan met afkeur, corrigerende maatregelen en het vrijgeven van Keurcompost bij deze situaties. Heranalyse Wanneer het analyseresultaat buiten bepaalde grenswaarden valt, moet de compostproducent een heranalyse uitvoeren. Dit is een analyse op hetzelfde monster. De Rekenmodule geeft automatisch aan wanneer dit nodig is. Voor het toetsen van de resultaten van zware metalen en arseen gebruikt de Rekenmodule tabel 2.4. Bij een heranalyse maakt de Rekenmodule automatisch een melding in het logboek van het bijbehorende databestand. 14

15 Tabel 2.4: boven- en ondergrens heranalyse voor zware metalen en arseen Zware metalen en arseen (mg/kg ds): Grens voor heranalyse Cadmium > 1 Chroom < 7 en > 50 Koper < 10 en > 90 Kwik > 0,3 Nikkel < 3 en > 20 Lood < 15 en > 100 Zink < 55 en > 290 Arseen < 1,6 en > 15 Bij het uitvoeren van een heranalyse kunnen zich vervolgens 3 situaties voordoen: 1) Waarde van de heranalyse is lager dan de waarde van de 1 e analyse. Er is sprake van een uitbijter, wat betekent dat er zich een fout in de 1 e analyse heeft voorgedaan. De Rekenmodule neemt de waarde van de heranalyse. 2) Waarde van de heranalyse is gelijk of hoger dan de waarde van de 1 e analyse. Er is geen sprake van een uitbijter, maar van een overschrijding van de norm. De Rekenmodule neemt de waarde van de 1 e analyse mee. 3) Waarde van de heranalyse ligt nogmaals onder de ondergrens. Er is theoretisch geen sprake van een uitbijter. De Rekenmodule neemt de ondergrens van de betreffende parameter mee. 15

16 Stroomschema bij afkeur Stroomschema afkeur (excl. dierpathogenen) Stroomschema afkeur dierpathogenen Figuur 2.1 Afkeurprocedure parameters In figuur 2.1 laat het stroomschema zien wanneer er sprake is van afkeur en de compostproducent corrigerende maatregelen moet nemen. Zodra compost wordt afgekeurd op één of meerdere parameters, moet de compostproducent de oorzaak achterhalen om herhaling te voorkomen. In bijlage 5 staat een samenvattende tabel hoe de compostproducent moet omgaan met afgekeurde compost, de acties bij afkeur en welke corrigerende maatregelen per parameter mogelijk zijn. Wanneer een partij is afgekeurd om te worden uitgeleverd onder Keurcompostcertificaat mag deze na een corrigerende maatregel én nadat deze als een nieuwe partij is gekeurd alsnog worden uitgeleverd als Keurcompost. Een compostproducent mag altijd besluiten om een herbemonstering in plaats van een heranalyse uit te voeren. Dierpathogenen (alléén gft-compost) De groene lijn in figuur 2.1 geldt voor dierpathogenen. Wanneer een herbemonstering ook een overschrijding van de norm geeft, moet de compostproducent zo snel mogelijk, maar uiterlijk binnen 1 maand herbemonstering laten uitvoeren op de apart gehouden partij, zoveel mogelijk op de plaats van de eerdere monstername. Bij een nieuwe overschrijding spoort de compostproducent de 16

17 mogelijk oorzaak op en moet een corrigerende maatregel worden uitgevoerd (zie bijlage 5). De opnieuw bemonsterde, apart gehouden partij mag pas worden uitgeleverd wanneer een nieuwe analyse aantoont dat de waarde voor pathogenen goed is. Belangrijk: bij een overschrijding na herbemonstering gaat bij pathogenen de monsternamefrequentie omhoog naar eenmaal per maand, totdat drie achtereenvolgende analyseresultaten aan de norm voldoen. Vrijgave producten Een partij mag direct worden afgezet als de laatste analyse van alle parameters voldoet aan de norm en er in de juiste frequentie geanalyseerd is. De Rekenmodule zal dit op het statusscherm laten zien. Bij een overschrijding van de wettelijke norm moet onmiddellijk door de compostproducent worden gestopt met het uitleveren van de desbetreffende partij compost. Wanneer een overschrijding van klasse C voor verontreinigingen is vastgesteld dan moet de compostproducent onmiddellijk stoppen met het uitleveren van de desbetreffende partij compost onder certificaat. Compost mag niet onder certificaat worden afgezet wanneer de verontreinigingen niet aan de voorgeschreven eisen voldoen. 2.4 Eisen aan mengproducten De compostproducent kan Keurcompost samenvoegen met andere stoffen (hulpstoffen), waardoor een mengproduct ontstaat. De hulpstoffen hebben in zijn algemeenheid als doel de chemische of fysische eigenschappen van de pure compost te verbeteren of te veranderen. De mengverhoudingen van de hulpstoffen lopen uiteen van 10 tot soms 75 volume%, afhankelijk van de vraag uit de markt. Onderstaande tekst geeft aan de hand van het stroomschema uit figuur 2.2 aan onder welke voorwaarden het mengproduct onder het Keurcompost certificaat mag worden afgezet. Voor alle hulpstoffen geldt hoe dan ook dat deze homogeen van samenstelling en onverdacht moeten zijn. Daarnaast moeten deze voldoen aan dezelfde eisen als compost. Hulpstoffen mogen bovendien niet verontreinigd zijn met vuile stromen. De opslag van hulpstoffen moet zijn beschreven in het aanwezige handboek of via het HACCP-schema (zie bijlage 6). Uitleg stroomschema mengproducten (zie figuur 2.2) Stap 1: De compostproducent kan grond met AW-waarde of een andere hulpstof mengen met Keurcompost. Stap 2: Het gemengde product heeft een percentage organische stof dat hoger of lager dan 10% is. Wanneer het percentage organische stof lager is dan 10% dan valt het product wettelijk gezien onder het Besluit Bodemkwaliteit. Het productieproces kan gecertificeerd worden volgens protocol 4 van de BRL 9335 grond. Dit valt buiten de scope van deze BRL-Keurcompost. Wanneer het percentage organische stof hoger is dan 10%, is het compost en valt het product onder de Meststoffenwet. Stap 3: Wanneer Keurcompost is gemengd met een schone hulpstof (anders dan compost of zeefgrond) mag de compostproducent geen Keurcompost-logo voeren op het eindproduct, echter wel vermelden dat Keurcompost als grondstof is gebruikt. Wanneer Keurcompost is gemengd met ongecertificeerde compost of zeefgrond mag de compostproducent zowel geen Keurcompost-logo voeren als geen vermelding dat Keurcompost als grondstof is gebruikt. 17

18 Stap 4: Als Keurcompost met Keurcompost wordt gemengd kan het product na partijkeuring als Keurcompost worden afgezet, dus wel vermelding van het Keurcompost-logo en wel vermelding van Keurcompost als grondstof. Wanneer de compostproducent ervoor kiest om geen partijkeuring te doen, dan mag op het product zowel geen Keurcompost-logo staan als geen vermelding van Keurcompost als grondstof. Figuur 2.2 Stroomschema mengproducten Analysefrequentie mengsels Conform Uitvoeringsbesluit Meststoffenwet. 18

19 Hoofdstuk 3 Keurcompost-eisen aan proces, kwaliteitsborging en databeheer Dit hoofdstuk behandelt de Keurcompost-eisen aan het proces en de kwaliteitsborging: paragraaf 3.1 behandelt de systeemeisen van kwaliteitsbewaking; paragraaf 3.2 gaat in op de eisen aan acceptatie, registratie en traceerbaarheid; paragraaf 3.3 beschrijft de algemene proceseisen; paragraaf 3.4 laat de proceseisen voor groenafval zien; paragraaf 3.5 geeft aan wat de proceseisen voor gft-afval zijn; paragraaf 3.6 behandelt de eisen aan transport; paragraaf 3.7 beschrijft de eisen aan het analyseverslag. 3.1 Systeemeisen kwaliteitsbewaking Iedere compostproducent moet een kwaliteitssysteem hebben. Een kwaliteitssysteem zorgt voor inzicht in alle procedures rondom procesvoering, acceptatie en registratie, bemonstering, analyse en klachtenafhandeling. In deze paragraaf staan de gestelde proceseisen, die samen het systeem van kwaliteitsbewaking vormen. Documentatie eisen De documentatie van het kwaliteitssysteem moet omvatten: een actueel kwaliteitshandboek, dat in papieren versie op de locatie aanwezig is of direct digitaal opvraagbaar via de computer; procedures, documenten en registraties waarvan de organisatie heeft bepaald dat deze nodig zijn voor een doeltreffende planning, uitvoering en beheersing van de processen; documentatie moet bekend zijn bij werknemers van de compostproducent. Dit houdt in dat goedkeuring van documenten, actualisatie, identificatie van veranderingen en de actuele revisiestatus, beschikbaarheid van de relevante documenten herkenbaar op de werkplekken, goed geregeld is. Externe van toepassing zijnde documenten dienen te worden geïdentificeerd en beheerst; de bewaartermijn van kwaliteitsregistraties moet zijn vastgelegd. 19

20 Vastleggen van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De compostproducent zorgt ervoor dat taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden en de onderlinge betrekkingen van personeel dat leiding geeft aan het werk, duidelijk zijn vastgelegd en bepaald. Een schematisch overzicht van de structuur van de onderneming is beschikbaar. Procedure voor afhandeling klachten Bij een partij afgeleverde compost moet op het bijbehorende analyseverslag een telefoonnummer zijn opgenomen waar afnemers van compost met hun eventuele klachten terecht kunnen. Een daarvoor geïnstrueerde medewerker verzorgt de klachtenafhandeling. Een binnengekomen klacht over Keurcompost moet door de compostproducent worden geregistreerd, waarbij deze wordt bevestigd naar de indiener van de klacht. De compostproducent traceert de partij en bepaalt of er een probleem is met de productkwaliteit en of de klacht gegrond is. De bevindingen koppelt de compostproducent terug aan de indiener van de klacht. Wanneer de indiener zich niet kan vinden in het resultaat van de eerste beoordeling, kan deze contact opnemen met de Certificeringscommissie. De Certificeringscommissie zal vervolgens overleggen met de compostproducent en een bindende uitspraak doen over de aard van de klacht. Bij een gegronde klacht moet de compostproducent de oorzaak achterhalen en actie ondernemen om klachten in de toekomst van dezelfde aard te voorkomen. Bij de jaarlijkse audit moet de compostproducent de binnengekomen klachten over Keurcompost melden bij de auditor, vanwege de kwaliteitsborging van het certificaat. Procedure voor de behandeling van afgekeurde producten De compostproducent moet in het kwaliteitssysteem vastleggen hoe wordt omgegaan met afgekeurde producten en op welke manier registratie hiervan plaatsvindt. Functioneren van meet- en beproevingsmiddelen De compostproducent gebruikt verschillende meet- en beproevingsmiddelen om aan te tonen dat wordt voldaan aan proces- en producteisen. Deze middelen gebruikt de compostproducent om aan te tonen dat de producten voldoen aan de gespecificeerde eisen. Voor het goed functioneren van de meetuitrusting moet de compostproducent zorgen voor: Kalibratie en/of verificatie van de meetuitrusting, met gespecificeerde tussenpozen en conform de daarvoor geldende internationale standaarden; Indien nodig meetuitrusting opnieuw juist instellen; Markering op de meetuitrusting welke de kalibratie status aangeeft; Beveiliging tegen aanpassingen van de kalibratiestatus op de meetuitrusting; Voorkomen en beveiligen van de meetuitrusting tegen achteruitgang en/of beschadiging tijdens behandeling/opslag/onderhoud; Bijhouden van een adequate inventarisatie van de aanwezige meet- en beproevingsmiddelen; Bijhouden van registraties van uitgevoerde kalibratie en verificatie. 20

21 3.2 Eisen aan acceptatie, registratie en traceerbaarheid Op een gecertificeerde locatie gelden alle eisen zoals die in de vergunning zijn omschreven. De vergunning is altijd van toepassing. Voor zover niet in de vergunning beschreven, gelden de eisen die in bijlage 7 staan met betrekking tot acceptatie, registratie en traceerbaarheid. Bedrijven moeten de gegevens van de aangevoerde hoeveelheden afval elektronisch bij het Landelijk Meldpunt Afvalstoffen (LMA) melden. Gegevens van de afgevoerde stromen meldt het bedrijf electronisch bij het Landelijk Meldpunt Afvalstoffen (LMA) of Dienst Regelingen. Afvoer van compost moet bovendien via een Vervoerbewijs Zuiveringsslib en Compost (VZC) aan de Dienst Regelingen worden gemeld. 3.3 Proceseisen Voorkomen herbesmetting Wanneer op een locatie naast composteren andere activiteiten plaatsvinden, is het noodzakelijk om vast te stellen of deze activiteiten (bijv. behandeling van andere afvalstoffen of het gebruik van oliën) een risico vormen voor verontreiniging van de Keurcompost. Daarnaast is herbesmetting van het eindproduct van de compostering met bijvoorbeeld onkruidzaden en plantpathogenen mogelijk wanneer de compost in aanraking komt met vers groenafval. De compostproducent zal dit door middel van onderstaande maatregelen moeten voorkomen: apparatuur moet zo schoon mogelijk zijn voordat deze in contact komt met groen- en/of gftafval, het composterende materiaal of de compost; de composteringsactiviteiten moeten voldoende gescheiden zijn van de relevante andere bedrijfsactiviteiten; de opslag van de compost moet gescheiden plaatsvinden van de opslag van het verse afval; in de directe omgeving van de opgeslagen compost mogen geen kiemkrachtige of zaaddragende onkruiden voorkomen. Acties om herbesmetting te voorkomen moet de compostproducent vastleggen Eisen aan procesvoering groenafval Geaccepteerde partijen moeten op de gecertificeerde locatie voor de opslag van groenafval op de vloer worden uitgestort. Voordat verdere verwerking plaatsvindt, stelt een bevoegde medewerker vast of onverhoopt toch geen ongewenste materialen in het groenafval aanwezig zijn die een nadelige invloed kunnen hebben op het composteringsproces (bijv. gecreosoteerd hout). Het betreft hier een globale inspectie. Steekproefsgewijs moeten nauwkeurigere controles plaats vinden. Een bevoegde medewerker moet de partij vrijgeven voor verdere bewerking. Wanneer de partij niet voor compostering in aanmerking komt, moet de partij als afval worden afgevoerd. De medewerker spreekt de aanbieder hierop aan. Daarnaast verwijst de werknemer particulieren of kleine bedrijven naar een erkend verwerker, wanneer het aangeboden materiaal niet voor verwerking tot groencompost geschikt is. 21

22 Voorbewerking Voor optimale procescondities is het noodzakelijk om de verschillende soorten organisch afval in de juiste verhouding met elkaar te mengen. Compostering en narijping Over het algemeen houdt de compostproducent een maximale hoogte van 3-3,5 meter hoogte aan bij het aanleggen van een composthoop. Hogere composteringshopen zijn mogelijk, wanneer is aangetoond dat dit geen extra (geur)hinder oplevert en het verloop van het composteringsproces niet nadelig wordt aangetast. De controle van de procesomstandigheden moet plaatsvinden door het meten van het temperatuurverloop in het composterend materiaal en door zintuigelijke beoordeling van het materiaal (o.a. op vochtgehalte), zodat het materiaal een aeroob proces volgt. Het composteerproces moet goed zijn omschreven. Uitgangspunt is het ontstaan van een kwalitatief goed product en dat geurhinder voor de omgeving redelijkerwijs zo laag mogelijk blijft. De temperatuur van het composterend materiaal moet aantoonbaar minimaal gedurende twee periodes van drie aaneengesloten dagen boven de 60 ⁰C zijn. Tussen deze twee periodes van metingen dient het materiaal te zijn omgezet. De twee periodes van drie dagen waarin wordt gemeten kunnen vrij worden gekozen, zolang tussen beide periodes maar een omzetting heeft plaatsgevonden. Dit moet als volgt worden aangetoond: 1) De compostproducent dient per te hygiëniseren batch de temperatuur te meten aan het begin en aan het eind van de periode van drie dagen. Wanneer de temperatuur aan het begin en einde van de periode van drie dagen boven de 60 ⁰C is, mag er vanuit worden gegaan dat dit gedurende de gehele periode van drie dagen het geval is geweest. Voorwaarde is dat de batch gedurende deze drie dagen niet is omgezet of op andere wijze is bewerkt. In totaal zijn per batch dus minimaal vier temperatuurmetingen nodig, namelijk aan het begin en aan het eind van elke periode van drie dagen. Het staat de compostproducent vrij om meer metingen uit te voeren. 2) Registratie van de temperatuurmetingen (batch, datum temperatuurmeting en omzetdatum) in een papieren of digitaal logboek. Daarnaast moet al het composterend materiaal tijdens het totale composteringsproces tenminste drie maal zijn omgezet. Batches en data van omzettingen moeten in het logboek worden geregistreerd. Met bovenstaande proceseisen wordt aangesloten bij de laatste inzichten met betrekking tot de hygiënisatie van groenafval, zoals onder meer door het European Compost Network is aangegeven. De combinatie van temperatuureis en minimum aantal omzettingen garandeert dat al het composterend materiaal voldoende lang boven de 60 ⁰C is geweest, waardoor effectieve hygiënisatie heeft plaatsgevonden. Er zijn materialen die de procesomstandigheden tijdens de compostering verbeteren of een bepaalde eigenschap aan de compost geven. Gebruik hiervan is toegestaan wanneer deze geen verontreinigingen bevatten die de kwaliteit van het eindproduct nadelig beïnvloeden. 22

23 3.3.3 Eisen aan procesvoering gft-compost De gecertificeerde locatie moet een erkenning hebben op grond van de Verordening Dierlijke Bijproducten (Verordening (EG) Nr. 1069/2009). De eisen waaraan een bedrijf moet voldoen om een erkenning te krijgen staan in Verordening (EU) Nr. 142/2011. Op de gecertificeerde locatie moet een goede beschrijving van het gevolgde proces aanwezig zijn. Bij de eisen van de gft-compost is een proceseis voor dierpathogenen opgenomen. Het is voor hygiënisatie belangrijk dat een bepaalde composteertijd en temperatuur wordt bereikt. Voor een gesloten composteringssysteem betekent dit minimaal 3 dagen op 55 graden. Hierbij moet over deze periode een zodanige temperatuur worden gerealiseerd dat de geproduceerde compost veilig toegepast kan worden. Deze veiligheid kan door een specifieke validatietest voor de installatie worden aangetoond. Met de handhavende instantie (NVWA) zijn afspraken gemaakt omtrent handhaving en interpretatie van de regelgeving. Verder moet het kwaliteitssysteem van de producent aan bepaalde eisen voldoen. Hierop wordt gecontroleerd. De interne kwaliteitsbewaking bevat de volgende zaken: welke aspecten door de producent worden gecontroleerd; volgens welke methoden die controles plaatsvinden; hoe vaak deze controles worden uitgevoerd; hoe controleresultaten worden geregistreerd en bewaard; Een HACCP-plan (zie bijlage 6). Materialen, die aan het afval of de geproduceerde compost worden toegevoegd om de procesomstandigheden tijdens compostering te verbeteren of om een bepaalde eigenschap aan de compost te geven, mogen geen verontreinigingen bevatten die de kwaliteit van het eindproduct nadelig kunnen beïnvloeden. 3.4 Eisen aan transport Voor het afvoeren van gecertificeerde compost is het noodzakelijk dat de compostproducent de externe transportmiddelen visueel controleert op verontreinigingen en dat hij de documenten van de vervoerder nakijkt. Verder geldt dat de compostproducent (her)besmetting altijd moet voorkomen. De externe transportmiddelen moeten minimaal veeg- en visueel schoon zijn. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de compostproducent. Wanneer een voorafgaande lading een kans op herbesmetting betekent, is het noodzakelijk dat de compostproducent de stappen in tabel 3.1 volgt en actie onderneemt. Dat betekent dat niet mag worden geladen voordat actie is ondernomen en dit is gecontroleerd. Alleen gevonden afwijkingen bij de transportcontrole registreert de compostproducent in een eigen logboek met daarbij de volgende gegevens: voorafgaande lading (= gevonden afwijking), de reinigingsactie met daarbij de gegevens van de afnemer en het transportmiddel (kenteken), de datum van de controle en de naam van degene die de controle heeft uitgevoerd. 23

24 Tabel 3.1 Eisen aan het externe transport van compost Voorgaande lading (en vergelijkbare stoffen): Asfalt Niet toegestaan Oliehoudende producten Niet toegestaan Aardappels Bierborstel Bieten Dierlijke mest/mengproducten Gft-afval Glas Groenten en fruit (niet verpakt) Land- en Tuinbouw afval Niet schone grond Swill Alle gecertificeerde compost producten Potgrond Eigen gebruik producten Groenafval Reinigen met hoge druk Reinigen met hoge druk Reinigen met hoge druk Reinigen met hoge druk Reinigen met hoge druk Reinigen met hoge druk Reinigen met hoge druk Reinigen met hoge druk Reinigen met hoge druk Reinigen met hoge druk Veegschoon Veegschoon Veegschoon Veegschoon 3.5 Eisen aan analyseverslag Van afgezette partijen compost moet het analyseverslag (aangemaakt door de Rekenmodule) in de administratie van het bedrijf aanwezig zijn. Verder is het verplicht om te registreren in welk toepassingsgebied de compost is afgezet (zie hoofdstuk 2.2). Registratie en presentatie van de kwaliteitsgegevens op het analyseverslag Bij de aflevering van gecertificeerde Keurcompost moet op het analyseverslag worden aangegeven wat het gebruiksadvies en toepassingsgebied is. Ook de locatie waar de compost is geproduceerd en de partij- en analysenummer moet worden vermeld. Daarnaast is het verplicht om op het analyserapport de volgende zin op te nemen: Bij groencompost: Dit product voldoet aan de wettelijke eisen voor compost uit het Uitvoeringsbesluit Meststoffenwet en de eisen aan voedselveiligheid (o.a. VAVI). Bij gft-compost: Dit product voldoet aan de wettelijke eisen voor compost uit het Uitvoeringsbesluit Meststoffenwet, de Dierlijke Bijproducten Verordeningen (EG nr. 1069/2009 en EU nr. 142/2011) en de eisen aan voedselveiligheid (o.a. VAVI). Landbouwhuisdieren niet laten grazen en gewassen niet als groenvoer gebruiken binnen 21 dagen na gebruik (EU nr. 1069/2009 en EU nr. 142/2011). 24

25 Het gebruik van het analyseverslag van de Rekenmodule is verplicht. De wettelijke eisen staan dan automatisch op de juiste manier vermeld. Zoals aangegeven in tabel 3.2 zijn de resultaten voor stikstof, fosfaat en droge stof van de Dienst Regelingen altijd leidend. Deze resultaten moeten dan ook een op een worden ingevuld op het analyseverslag. De Rekenmodule verwerkt dit automatisch. Ook geeft de Rekenmodule de overige parameters weer zoals in tabel 3.2 staat. Tabel 3.2: weergave op het analyseverslag Parameter Partij-bemonstering Continue bemonstering Stikstof (N-totaal), Fosfaat (P 2 O 5 ) Resultaten Dienst Regelingen Resultaten Dienst Regelingen Droge stof (%) Resultaten Dienst Regelingen Resultaat Dienst Regelingen Organische stof (%) Laatste partijanalyse Voortschrijdend jaargemiddelde Zware metalen en arseen (mg/kg ds) Laatste partijanalyse Voortschrijdend jaargemiddelde Zoutgehalte, Overige Nutriënten Laatste partijanalyse Voortschrijdend jaargemiddelde (g/kg ds) en ph Verontreinigingen (totaal) Laatste partijanalyse Laatste partijanalyse Onkruidzaden en pathogenen Laatste partijanalyse Voortschrijdend jaargemiddelde Stabiliteit Facultatief Facultatief Compost, die niet voldoet aan de eisen van de BRL Keurcompost, maar wel aan de eisen van de Meststoffenwet en Verordening Dierlijke Bijproducten ((Verordening (EG) nr. 1069/2009) alléén bij gft-compost)), mag worden afgezet wanneer duidelijk wordt aangegeven dat dit product niet onder het certificaat valt. In dergelijke situaties moet het bedrijf onderzoeken wat de oorzaak kan zijn van het niet voldoen aan de eisen. Daarnaast registreert het bedrijf hoeveel compost buiten het certificaat wordt geleverd. Afkeur van een partij compost moet worden behandeld als een interne klacht (zie paragraaf 3.1 voor de procedure afhandeling klachten). 25

26 26

27 Hoofdstuk 4 Eisen aan intermediairs Figuur 4.1 Stroomschema intermediairs Een compostproducent kan Keurcompost afzetten bij een intermediair. Deze kan de Keurcompost opslaan of bewerken of rechtstreeks leveren aan een compostgebruiker. Wanneer opslag of bewerking van Keurcompost plaatsvindt op een ongecertificeerde locatie, verliest de compost het Keurcompostcertificaat en mag het niet als zodanig worden afgezet. Wanneer direct en rechtstreeks wordt geleverd aan een compostgebruiker behoudt de Keurcompost zijn certificaat. Daarnaast kan het zijn dat opslag of bewerking plaatsvindt op een gecertificeerde Keurcompost locatie. Een partij behoudt dan alleen het predicaat Keurcompost wanneer partijkeuring wordt uitgevoerd. Op die manier is gegarandeerd dat op de opslaglocatie de Keurcompost op de juiste manier is opgeslagen, zonder bijvoorbeeld kans op herbesmetting. 27

28 In- en verkoop registraties Bij het direct doorleveren van zowel gecertificeerde als niet gecertificeerde compost (afkeur) door de intermediair naar de eindafnemer, moeten onderstaande gegevens geregistreerd worden: naam, adres en woonplaats leverancier/producent; naam, adres, woonplaats en voertuig/kenteken van transporteur; naam, afleveradres en woonplaats van eindgebruiker (bij GFT verplicht i.v.m. EU Verordening nr. 142/2011) locatie van herkomst; datum van ontvangst; hoeveelheid in tonnen (aangeven wel/niet onder certificaat); partijnummer of kenmerk; toepassingsgebied (land- en tuinbouw, potgrond- en opzaksector, groenvoorziening, particulieren, GWW/civiele sector, tuincentra- en hoveniers, glastuinbouw); 28

29 Hoofdstuk 5 Certificatie-eisen Dit hoofdstuk behandelt de certificatie-eisen van Keurcompost: paragraaf 5.1 gaat in op het certificatieproces; paragraaf 5.2 beschrijft de minimum eisen voor certificatie; paragraaf 5.3 behandelt de eisen aan de auditor en de certificerende instelling; paragraaf 5.4 gaat over het Keurmerk gebruik en claims. 5.1 Het certificatieproces Het certificatieproces kent in hoofdlijn vier stappen: stap 1: Aanmelding bij de Certificeringscommissie Keurcompost; stap 2: Verzamelen van gegevens over compostkwaliteit; stap 3: De toelatingsaudit; stap 4: De opvolgingsaudits. Deze stappen worden onderstaand besproken: Stap 1: Aanmelding bij de Certificeringscommissie Keurcompost Keurcompost certificatie staat open voor alle partijen die compost produceren op een daartoe vergunde inrichting binnen Nederland. Wanneer een compostproducent wil starten met het certificatieproces, moet zij allereerst contact opnemen met de Certificeringscommissie Keurcompost. De Certificeringscommissie voert een controle uit van de basisgegevens van de compostproducent (o.m. de vergunningsituatie van de te certificeren locatie). De Certificeringscommissie kan de compostproducent desgewenst ook in meer detail informeren over het certificeringsproces. Voor deelname aan het certificatieschema is een administratieve vergoeding verschuldigd aan de Keurcompost schemabeheerders. Het bestuur van de BVOR en de Afdeling Bioconversie van de VA stellen jaarlijks de hoogte van deze vergoeding vast. Leden van de BVOR en de VA zijn uitgezonderd van deze vergoeding, omdat dit bij het lidmaatschap is inbegrepen. De vergoeding is verschuldigd vanaf het moment dat het eerste certificaat aan de compostproducent is verleend. 29

30 Stap 2: Verzamelen van gegevens over compostkwaliteit Voordat een compostproducent een toelatingsaudit kan laten uitvoeren, dient hij een half jaar lang gegevens over zijn compostkwaliteit te verzamelen, conform de analysefrequentie zoals voorgeschreven in hoofdstuk 2 van deze BRL (dit geldt zowel voor continu-producerende als partijproducerende compostproducenten). De compostkwaliteit moet voldoen aan de Keurcompost producteisen zoals deze in hoofdstuk 2 van deze BRL zijn gespecificeerd. Stap 3: De toelatingsaudit Wanneer een compostproducent de onder Stap 2 genoemde data heeft verzameld, kan deze een toelatingsaudit laten uitvoeren. Paragraaf 5.2 behandelt de eisen die gelden voor certificatie. Wanneer de toelatingsaudit succesvol is doorlopen, ontvangt de compostproducent het Keurcompostcertificaat voor de betreffende locatie. Stap 4: De opvolgingsaudit Binnen 12 maanden na de toelatingsaudit dient een opvolgingsaudit plaats te vinden. Paragraaf 5.2 behandelt de eisen die gelden bij een opvolgingsaudit. Looptijd certificaat Het Keurcompostcertificaat is 12 maanden geldig. Na 12 maanden kan de Certificeringscommissie het certificaat verlengen op basis van een tijdige en succesvolle opvolgingsaudit. Om ervoor te zorgen dat het certificaat wordt verlengd op de datum waarop het afloopt, moet een opvolgingsaudit tijdig plaatsvinden en het resultaat tijdig bekend zijn bij de Certificeringscommissie. Onderstaand wordt uiteengezet met welke termijnen de compostproducent rekening moet houden: Na de audit zorgt de auditor ervoor dat de Certificeringscommissie binnen 4 weken het auditrapport in bezit heeft. Bij positief resultaat verlengt de Certificeringscommissie binnen uiterlijk 6 weken het certificaat, opnieuw met een looptijd van 12 maanden (zie onderstaand voorbeeld). Bij een geconstateerde major-tekortkoming moeten allereerst corrigerende maatregelen worden genomen, waarna een her-audit kan plaatsvinden. Vervolgens gaan bovenstaande termijnen voor indienen en evaluatie van het auditrapport gelden. 30

31 Om verloop van het certificaat te voorkomen, adviseert de Certificeringscommissie om uiterlijk 3 maanden voor het aflopen van het certificaat een opvolgingsaudit uit te voeren. Op die manier heeft auditor voldoende tijd om het auditrapport op te stellen en de Certificeringscommissie voldoende tijd om het rapport te beoordelen. De tijd tussen twee opvolgingsaudits moet minimaal acht maanden zijn. De ingangsdatum van het verlengde certificaat ligt op de dag na het aflopen van het vorige certificaat. Een voorbeeld met fictieve datum: Op het Keurcompostcertificaat staat het registratienummer van de gecertificeerde locatie. Deze correspondeert met het Register Keurcompost op waar o.a. de status van het certificaat is aangegeven (zie ook hoofdstuk 1). Keuze van een certificerende instelling Ten behoeve van de toelatingsaudit en opvolgingsaudit dient de compostproducent gebruik te maken van één van de geaccrediteerde certificerende instellingen (CI). Een compostproducent kan desgewenst jaarlijks wisselen van CI. De accreditatie van CI s is gespecificeerd naar personen (auditors), hetgeen wil zeggen dat alleen personen met voldoende kennis van zaken als auditor werkzaam mogen zijn. Een actuele lijst van geaccrediteerde CI s en auditors is te vinden op Minimum eisen voor certificatie De auditor toetst tijdens de audit de eisen zoals vastgelegd in deze BRL en de op dat moment actuele versie van het wijzigingenblad. De audit dient te bestaan uit een fysiek bezoek van iedere te certificeren/gecertificeerde locatie. Tijdens dit bezoek gebruikt de auditor een geëigende combinatie van werkwijzen en methoden, waar tenminste de volgende aspecten deel van uit maken: 31