F. Buijserd burgemeester

Transcriptie

1 Gemeente Nieuwkoop College van Burgemeester en Wethouders HillII IHM G nieuwkoop raadsvoorstel portefeuillehouder F. Buijserd opgestelddoor Vergunningen, Voorzieningen en Handhaving / Bart Buijks Registratienummer collegebesluit vergaderdatum raad 23 Septem ber 2010 jaar/nummer onderwerp Beleidsnotitie bestuurlijke boete of -strafbeschikking Het college van burgemeester & wethouders stelt de raad voor het volgende te besluiten: 1. In te stemmen met de invoering van de bestuurlijke strafbeschikking per 1 oktober Voor de inzet van Buitengewone Opsporingsambtenaren samen te werken met de gemeente Alphen aan den Rijn, voor 300 uur ( op jaarbasis). burgemeester en wethouders van Nieuwkoop Slooters F. Buijserd burgemeester Toelichting Inleiding Gemeenten worden regelmatig door hun inwoners aangesproken op de toenemende overlast en verloedering. Zo is de overlast van hondenpoep, loslopende honden, zwerfvuil, verkeerd parkeren en dergelijke veel burgers een doorn in het oog.in Nieuwkoop is dat niet anders. Het kabinet heeft wetgeving ontwikkeld, waarmee gemeenten dit soort overtredingen effectiever kunnen handhaven: de bestuurlijke boete en de bestuurlijke strafbeschikking. Hiermee komt ook de regie op de handhaving van deze 'kleine ergernissen in de openbare ruimte' meer bij de gemeente te liggen.

2 Pagina 2 van 7 Een gemeente kan niet zowel de bestuurlijke boete als de bestuurlijke strafbeschikking inzetten voor het bekeuren van overlastfeiten in de publieke ruimte. Wanneer gemeenten van één van de nieuwe handhavingsinstrumenten gebruik willen gaan maken, moet de gemeente vooraf een keuze maken tussen beide instrumenten. Wij stellen uw raad voor te kiezen voor de introductie van de bestuurlijke strafbeschikking. Beleidsnotitie bestuurlijke boete of -strafbeschikking Voor het nemen van een besluit over het toezicht op en de handhaving van kleine ergernissen in de openbare ruimte hebben wij de "Beleidsnotitie bestuurlijke boete of - strafbeschikking" opgesteld.op basis van deze notitie stellen wij uw raad voor te kiezen voor de introductie van de bestuurlijke strafbeschikking. In de beleidsnotitie beschrijven wij beide nieuwe handhavingsinstrumenten, met voor- en nadelen, een beoordeling en de kosten daarvan. Op grond van een inhoudelijke afweging concluderen wij dat de keuze voor de bestuurlijke strafbeschikking de voorkeur verdient. Wij verwijzen naar deze beleidsnotitie, die bij dit voorstel is gevoegd. Bestuurlijke strafbeschikking De bestuurlijke strafbeschikking is een bekeuring. Het proces-verbaal wordt door een Buitengewone Opsporingsambtenaar ( BOA) van de gemeente zelfstandig opgelegd. De bon gaat naar het Centraal Justitieel Incassobureau ( CJIB ) te Leeuwarden. Het CJIB zorgt voor de inning van de geldboete. Het CJIB stuurt de overtreder daartoe eerst een acceptgiro. Als de overtreder ook na herhaalde aanmaning niet betaalt, wordt de zaak overgedragen aan het Openbaar Ministerie dat de niet-betaler moet dagvaarden. De zaak komt dan voor de strafrechter, die daar uiteindelijk een uitspraak over moet doen. Betaalde boeten vloeien in de Staatskas. De gemeente ontvangt voor elke geïnde boete een vergoeding, van 25 euro voor fout parkeren,40 euro voor de overige feiten. Een bestuurlijke strafbeschikking kan alleen worden gegeven voor in de Wet OMafdoening aangewezen overlastfeiten en overtredingen van de afvalstoffenverordening. Overigens kan dat alleen voor zover die overtredingen in de plaatselijke verordeningen strafbaar zijn gesteld. De bekeuring houdt een straf in tot betaling van een geldbedrag, een boete. Normaal kan een straf in het Nederlandse rechtsstelsel alleen door een rechter worden opgelegd. Met het nieuwe instrument van de strafbeschikking kan dat voor de categorie van zogenaamde 'kleine ergernissen in de openbare ruimte' in het vervolg ook namens een bestuursorgaan, door een BOA. Een Buitengewone Opsporingsambtenaar wordt overigens aangewezen door de Minister van Justitie, op advies van de betrokken politieregio. Om voor zodanige aanwijzing in aanmerking te komen moet de functionaris aan specifieke opleidingseisen voldoen. Kader / Eerdere besluiten Binnen het thema "Meer veiligheidsbeleving naast objectieve veiligheid" wenst u in het raadsprogramma een discussie over de rol en inzet van BOA's naast de politie [ pag. 5].

3 Pagina 3 van 7 Beoogd effecten Het vergroten van de sociale veiligheid in Nieuwkoop, in de vorm van een veiliger, schoner en opgeruimder straatbeeld. Het verbeteren van de slagvaardigheid van de gemeentelijke handhaving van kleine ergernissen in de openbare ruimte. Het uitdragen van duidelijke grenzen van wat in de gemeente Nieuwkoop op straat en in het buitengebied wel of niet tolerabel is. Voorgestelde besluiten / Argumenten: Wij stellen uw raad voor: 1. in te stemmen met de invoering van de bestuurlijke strafbeschikking per 1 oktober voor de inzet van Buitengewone Opsporingsambtenaren samen te werken met de gemeente Alphen aan den Rijn, voor 300 uur ( op jaarbasis). In de "Beleidsnotitie bestuurlijke boete of - strafbeschikking" staan meerdere redenen om te kiezen voor de bestuurlijke strafbeschikking als middel om het handhavend optreden tegen overlast in de openbare ruimte een nieuwe impuls te geven. Onze overwegingen luiden samengevat als volgt: a. Eenduidigheid voor de inwoners. De gemeente en de politie werken met hetzelfde rechtssysteem (strafrecht) en dezelfde rechtsbescherming isvan toepassing. De gemeentelijke BOA kan voor een overlastfeit een bestuurlijke strafbeschikking opleggen, de politie een politiestrafbeschikking. De gemeente is bij een keuze voor de bestuurlijke strafbeschikking primair (en 24 uur per dag) verantwoordelijk voor de handhaving van overlastfeiten, maar - ook al omdat binnen hetzelfde systeem wordt gewerkt - er zal in praktijk altijd sprake kunnen en moeten zijn van een onderlinge taakverdeling. Bij een keuze voor de bestuurlijke boete valt de politie weg als achtervang. b. Weinig administratieve lasten voor de gemeente. Het opleggen van strafbeschikking en innen van de boete gebeurt door het CJIB. De rechtsbescherming - in de vorm van verzet bij het OM, in plaats van bezwaar bij de gemeente zoals bij de bestuurlijke boete - wordt verzorgd door het openbaar ministerie. Bij keuze voor handmatige invoer wordt ook de software van de automatisering verzorgd door justitie/c JIB. c. De financiële opbrengsten komen gedeeltelijk ten goede aan de gemeente. Voor geïnde geldbedragen uit hoofde van een bestuurlijke strafbeschikking ontvangt de gemeente een vergoeding. De vergoeding voor processen-verbaal voor overlast, geschreven door gemeentelijke buitengewone opsporingsambtenaren bedraagt 40

4 Pagina 4 van 7 euro. De vergoeding voor door gemeentelijke BOA's uitgeschreven processenverbaal voor fout parkeren isvastgesteld op 25 euro. Bij de bestuurlijke boete zijn de opbrengsten van de overlast-pv's weliswaar geheel voor de gemeente, maar dit weegt niet op tegen de (kosten van) de administratieve lasten die de gemeente er dan bij krijgt, zoals het opleggen van de boetebeschikkingen, de inning van de boetes, het organiseren van de rechtsbescherming en het aanpassen van de automatisering. Wanneer voor de bestuurlijke boete, noch voor de bestuurlijke strafbeschikking wordt gekozen, heeft de gemeente uiteraard geen lasten maar loopt zij ook de inkomsten mis en heeft het gemeentebestuur een geringere of inelk geval minder directe invloed op de handhaving van overlastfeiten. De keuze voor de bestuurlijke strafbeschikking sluit bovendien aan bij het advies van het Districtscollege van de politie Hollands Midden. Het belang van uniformiteit in de regio is voor het Distictscollege een centraal argument voor het advies aan de gemeenten om te opteren voor de bestuurlijke strafbeschikking, ook voor het stimuleren en bevorderen van (inter-)gemeentelijke samenwerking. (Inter-)qemeentelijke samenwerking In vervolg op zijn advies aan gemeenten om regionaal te kiezen voor invoering van de bestuurlijke strafbeschikking heeft het Districtscollege een werkgroep van politie en ambtelijke vertegenwoordigers uit de regiogemeenten opdracht gegeven om uit te zoeken op welke wijze er optimaal kan worden samengewerkt tussen gemeenten bij de implementatie van de strafbeschikking. De gedachten gaan daarbij uit naar een centrale functie voor de centrumgemeente inelk politiedistrict, die als coördinatiepunt en/of toeleverancier van toezichthouders voor de kleinere gemeenten zou kunnen fungeren. Bij (inter-)gemeentelijke samenwerking is voor Nieuwkoop bovendien van belang dat de schaalgrootte ontoereikend is om meerdere zelfstandige BOA's fulltime in eigen dienst aan te stellen en werkzaam te hebben. Met de gemeente Alphen aan den Rijn hebben verkennende gesprekken plaatsgevonden over samenwerking bij de inzet van BOA's voor het toezicht op en de handhaving van kleine ergernissen in de openbare ruimte. Ook Alphen aan den Rijn heeft al gekozen voor de bestuurlijke strafbeschikking. Voor Alphen aan den Rijn zijn alle vormen van samenwerking bespreekbaar, ook onderlinge uitwisseling van capaciteit. Bij gelegenheid van de invoering van de bestuurlijke strafbeschikking is de inzet met Alphen aan den Rijn nadere afspraken te maken voor de onderlinge uitwisseling van BOA's uit een gezamenlijk pool van BOA's. Onze beleidsdoelstelling is voor ten minste 300 uur aan formatieve capaciteit in die samenwerking in te brengen.

5 Pagina 5 van 7 Kanttekeningen: I De bestuurlijke strafbeschikking kan alleen worden toegepast voor die feiten, die in de locale verordeningen - APV en Afvalstoffenverordening - strafbaar zijn gesteld. In de landelijke 'feitenlijst' zijn 93 overlastfeiten opgenomen, die met de bestuurlijke strafbeschikking gehandhaafd kunnen worden. Voor overtreding van één of meer van die feiten kan een bestuurlijke strafbeschikking alleen rechtmatig worden aangekondigd voorzover die in de locale APV en Afvalstoffenverordening ook strafbaar zijn gesteld. Indien daarvoor aanpassing van de APV en / of de Afvalstoffenverordening nodig is,kan daartoe later op enig moment een separaat voorstel volgen. 2. Het combineren van de functies van toezichthouder en BOA wordt in het algemeen ontraden. Het toevertrouwen van de beide functies aan één persoon doet naar gangbare theorie en inzichten afbreuk aan het beginsel van functiescheiding. Uitoefening van de in wezen gescheiden taken toezicht enerzijds en opsporing anderzijds door één en dezelfde persoon kanvoor onduidelijkheid zorgen, niet alleen bijde overtreder, maar ook bijde betrokken functionaris. Beide functies kennen ook verschillende wettelijke bevoegdheden: een toezichthouder heeft meer bevoegdheden dan een opsporingsambtenaar, terwijl een opsporingsambtenaar ook rekening moet houden met formele beperkingen ( opsporing van strafbare feiten, verdenking, schuld ) en formaliteiten (te denken valt aan de cautie, het zwijgrecht van een verdachte). Voor Nieuwkoop is daarbij van belang dat de schaalgrootte ontoereikend isom meerdere zelfstandige BOA's fulltime in eigen dienst aan te stellen en werkzaam te hebben. Het is op dit moment nog niet volstrekt duidelijk of en in hoeverre deze combinatie van functies in de weg staat aan de aanwijzing tot BOA. 3. Op termijn voorzien wij een verdere verschuiving van inzet van gemeentelijk Toezicht buiten kantoortijden. Zeker ook voor kleine ergernissen in de openbare ruimte voorzien wij op termijn een verdere verschuiving naar inzet buiten kantoortijden. Daarmee kunnen de kosten voor arbeidsrechtelijke toeslagen volgens de gemeentelijke CAR/UWO in de toekomst toenemen. Overigens verwachten wij dat deze ontwikkeling zich ook zonder invoering van de bestuurlijke strafbeschikking voltrekt. De ontwikkelingen met betrekking tot Omgevingdiensten laten wij daarbij op dit moment nog buiten beschouwing. Risico's / Beheersmaatregelen Wij voorzien door de invoering van de bestuurlijke strafbeschikking geen bijzondere risico's.

6 Pagina 6 van 7 Financiële / Personele / Juridische consequenties Financiële consequenties In financieel opzicht zijn de kosten voor toepassing van de bestuurlijke strafbeschikking per saldo lager dan voor de bestuurlijke boete het geval is. Voor beide instrumenten zijn de kosten gelijk, met uitzondering voor de personele capaciteit. Anders dan bij de bestuurlijke strafbeschikking vergt het gaan werken met de bestuurlijke boete inzet van extra capaciteit voor handhavingsbesluiten, rechtsbescherming en invordering. De opbrengsten van de bestuurlijke boete zijn weliswaar hoger dan de vergoeding voor de geïnde bedragen uit de uitgevaardigde bestuurlijke strafbeschikkingen, maar die baten wegen niet op tegen de extra lasten. De financiële gevolgen van de invoering van de bestuurlijke strafbeschikking zijn beperkt, en kunnen binnen de huidige begroting worden opgevangen. Hierbij gaan wij voor de start van het nieuwe handhavingsinstrument vooralsnog uit van handmatige verwerking. Digitale verwerking leidt tot meer efficiëntie. Op dit moment oriënteren wij ons echter nog op de meest geschikte wijze van introductie van het concept van mobiel toezicht en handhaven. Het verdient uiteraard voorkeur toekomstige mobiele toepassingen in onderlinge samenhang te bezien, niet alleen om redenen van doelmatige besteding van financiële middelen, maar ook uit praktische overwegingen. Personele consequenties De invoering van de bestuurlijke strafbeschikking heeft geen personele consequenties, waar het gaat om de daarvoor benodigde capaciteit. Het stemt overeen met het integrale concept van de huidige organisatie en het gemeentelijke toezichts- en handhavingsbeleid om de buitengewone opsporingsbevoegdheid te koppelen aan de functies van toezichter-generalist, zoals die zijn ingedeeld in het team Toezicht en Handhaving van de afdeling Vergunningen Voorzieningen en Handhaving. De BOA-taken en bevoegdheden passen binnen het bestaande functieprofiel. De ambtelijke inzet op de opsporing en bestraffing van veel voorkomende ergernissen in het openbaar gebied zal niet ten koste gaan van andere werkzaamheden van gemeentelijk Toezicht. Wel komt een aanvullend handhavingsinstrument beschikbaar, de bestuurlijke strafbeschikking. Daarmee zal de slagvaardigheid van de handhaving verbeterd worden. De bestuurlijke strafbeschikking maakt een Lik-op-stuk-beleid mogelijk, zonder afhankelijkheid van de politie. Verder verricht gemeentelijk Toezicht haar taken en werkzaamheden ook nu al deels buiten de reguliere kantoortijden uit, vooral op het gebied van APV en bijzondere wetten. Zeker ook voor kleine ergernissen in de openbare ruimte voorzien wij op termijn een verdere verschuiving naar inzet buiten kantoortijden. Daarmee kunnen de kosten voor arbeidsrechtelijke toeslagen volgens de gemeentelijke CAR/UWO in de komst toenemen.

7 Pagina 7 van 7 Juridische consequenties Een bestuurlijke strafbeschikking kan uitsluitend worden uitgevaardigd door ambtenaren, die daartoe door de Minister van Justitie met een aanwijzing speciale bevoegdheid is verleend, de Buitengewone Opsporingsambtenaren / BOA's. Afgezien van de medewerkers van Natuurmonumenten, waarmee de gemeente voor het toezicht op het Plassengebied samenwerkt, zijn nog geen van de eigen functionarissen in de gemeente Nieuwkoop aangewezen als BOA. Hierin zal worden voorzien met eerst de vereiste opleiding en daarna de formele aanwijzing door de Minister van Justitie. Dit hele traject duurt ongeveer 6 maanden. Achterliggende stukken die ter inzage liggen 1. Beleidsnotitie bestuurlijke boete of -strafbeschikking Advies meningsvormende raad 9 september 2010 Het stuk mag naar de besluitvormende raadsvergadering van 23 september als discussiestuk.