magazine nr Ik zie wel brood in het dealer- en universele bedrijf Geurt Brouwer: Haal meer uit u samenstel- en aangiftepraktijk

Transcriptie

1 desraadviseur magazine nr Geurt Brouwer: Ik zie wel brood in het dealer- en universele bedrijf 07 Wat merkt u van Samen Beter? 10 Haal meer uit u samenstel- en aangiftepraktijk 12 Digitale disruptie: winnen door veranderen

2 branche in zicht Automotive: hoe verdien je er een goede boterham? Een goede boterham verdienen in de automotivesector. Hoe doe je dat? Geurt Brouwer, gepokt en gemazeld in de branche, heeft er zo zijn ideeën over. Brouwer begon in 1973 bij Renault Nederland als financieel adviseur om vervolgens financieel directeur bij een van de eerste dealerholdings in Nederland te worden. Daarna richtte hij de Brouwer Adviesgroep op die later werd verkocht aan een, jawel, accountantsgroep. Sinds 2000 werkt Brouwer als zelfstandig adviseur op het gebied van onder meer financieel- en businessmanagement. Bezieling Kortom, hij is zo n beetje getrouwd met de automotivesector en vertelt er met veel bezieling over. Die bezieling is wel nodig in een sector waar de traditionele verhoudingen verschuiven en waar veel ondernemers zich afvragen of hun zaak morgen ook nog bestaat. Toch zijn er ook bedrijven die het goed doen. Sluipmoordenaar De merkdealer verkoopt steeds minder auto s. Daarbij komt nog dat ook de aftersales (reparatie, onderhoud, etc.) flink teruglopen. Want als je minder auto s verkoopt, heb je minder instroom van nieuwe klanten. Daarnaast kocht de consument de afgelopen drie jaar ook nog kleinere auto s, is er de opkomst van elektrische auto s en rijdt de Nederlander gemiddeld minder kilometers per jaar. Ook is het onderhoud van kleinere auto s goedkoper, zegt Brouwer. De druk op de after sales is de sluipmoordenaar, zeg ik altijd, want die aftersales zijn de motor van continuïteit. Als je dat niet onder controle hebt, ontstaat er een groot probleem. Er zijn al veel faillissementen geweest. We hebben recent het faillissement gehad van tien Peugeotdealerbedrijven van Pouw Automotive. Slechtste in 45 jaar Even wat cijfers: in maart van dit jaar werden er ruim nieuwe auto s verkocht. Dat is 17% minder dan in dezelfde periode vorig jaar, zo blijkt uit cijfers van RDC, een dataprovider voor de autobranche. Het eerste kwartaal van dit jaar was het slechtste in 45 jaar. Dat is voornamelijk te wijten aan de spurt van autoverkopen aan het einde van het jaar 2013, zodat er nog kon worden geprofiteerd van fiscaal gunstige regelingen. Hete adem Het betreft hier cijfers over verkochte auto s door merkdealers. Er zijn ook de zogeheten universele autobedrijven waarvan dealers de hete adem al in de nek voelen. Met universele autobedrijven bedoelen we hier reparatiebedrijven die niet aan een merk zijn gebonden. Merkdealer Wat staat de sector nu te doen? Laten we beginnen met de merkdealer. Die heeft het moeilijk. In 2013 zat 70% van de autodealers in de rode cijfers. De verwachting is dat voor 2014 dat percentage niet veel lager zal uitvallen (bron: RDC). Bottleneck Grote bottleneck is ook het fiscale stimuleringsbeleid van de overheid. Er is zo geweldig veel staatsgeld weggeschoven om bepaalde auto s in de markt te zetten. De minister van Financiën bepaalt welke subsidie naar welke auto gaat en dan gaat het halve volk er achteraan. Dat is Russisch roulette. Op de schop Volgens Brouwer zullen merkdealers hun verdienmodel door al deze factoren op de schop moeten gooien. Ik zie wel brood voor het dealerbedrijf dat zich meer en meer regionaal met de verkoop van meerdere merken nieuwe auto s gaat bezighouden. Dus in plaats van op elke hoek een showroom een tiental showrooms in de regio. De consument wil best een eindje rijden om naar een nieuwe auto te gaan kijken om vervolgens daar of via het internet te kopen. We rijden ook nog steeds naar de Ikea. Gevoel van de klant Tegelijkertijd zullen de dealers op goedkope locaties service-units voor reparaties moeten optuigen, zodat de consument bij diezelfde dealer terecht 2 desraadviseur juni 2014

3 Geurt Brouwer Druk op aftersales is de sluipmoordenaar kan voor de reparatie van de auto. Die service-units moeten wel in de buurt van de klant staan. De klant moet er ook het gevoel krijgen een naam te hebben en geen kentekennummer te zijn. Daar geloof ik erg in, aldus Brouwer. Vloeken Maar dat is voor auto-importeurs vloeken in de kerk. Alle importeurs in dit land zouden moeten willen omschakelen, maar ze zijn allemaal bang dat ze aantallen verliezen. Als in jouw woonplaats acht autodealers zitten en de achtste gaat in dat dorp of die stad showrooms sluiten om regionaal een paar mooie showrooms op te zetten, dan vreest de importeur van die achtste dealer zijn klanten kwijt te raken. Maar men zal die pijn moeten nemen. Want wie kan die dure showrooms op termijn nog betalen? desraadviseur 3

4 branche in zicht Rollator Maar daar houdt het niet bij op. De consumentenbehoefte verschuift en dat vraagt om andere mobiliteitsoplossingen. Ik las in het blad My Toyota dat Toyota er mee bezig is op termijn mobiliteit te gaan leveren. En dan denken ze niet meer alleen in auto s. Ze worden dan meer een mobiliteitscentrum. Ik vind dat geen gekke gedachte. Een auto is maar een onderdeel van mobiliteit. We worden allemaal ouder en je ziet daarom een andere behoefte ontstaan. Mijn moeder was dolgelukkig met haar rollator. Louwman Auto-importeur Louwman is een voorbeeld van een onderneming die daar al op inspringt. De fabrikant kocht enige tijd geleden Welzorg. Welzorg verkoopt en onderhoudt onder meer rollators, rolstoelen en scootmobielen. Nog een voorbeeld is autobedrijf Pon dat eigenaar is van Gazelle. Als we niet meer kunnen autorijden kunnen we toch bij die ene organisatie terecht, denk maar aan zo n kentekenloze auto die maximaal 50 km per uur mag. Op heel hoog niveau wordt er bij de importeurs heus wel over dit soort zaken nagedacht. Universeel autobedrijf En terwijl merkdealers zich herbezinnen op de toekomst, ziet het er voor het universele autobedrijf beter uit. De universelen rukken op, aldus Brouwer. Het zijn serieuze bedrijven die volwassen worden en zich steeds meer verenigen, want grootschaligheid is troef in de automotive, hoewel er altijd bestaansrecht zal zijn voor de zelfstandige kleinere vakgarage om de hoek. Aftersales Brouwer verwacht dat de grens van de aftersales van het dealerbedrijf en de aftersales van het universele bedrijf steeds meer vervagen. Het garagebedrijf heeft de technische kennis, kent zijn klanten en heeft het imago goedkoper te zijn dan de dealer. De universele ketens ruiken ook hun kansen om service te verrichten voor leasemaatschappijen, ten koste van de dealer. Dat gebeurt al. Geurt Brouwer Universele garagebedrijven rukken op Handelspartner Daarnaast zijn universele bedrijven een aantrekkelijke handelspartner voor auto-importeurs. Auto-importeurs verlenen doorgaans twee contracten aan de dealer, een salescontract en een servicecontract. Je ziet dat de auto-importeur nu ook de service aan universele garageketens gunt. Importeurs zullen de universele bedrijven geen officieel servicecontract aanbieden, maar dat hoeft ook niet omdat die laatste een heel goed logistiek systeem voor onderdelen hebben. Occasions Naast reparatie is de verkoop van occasions ook een goede mogelijkheid om de omzet op peil te houden of te vergroten. Op die manier kan het garagebedrijf de klant aan zich binden. Dat geldt overigens ook voor de verkoop van ocassions door dealers. Maar het universele bedrijf hoeft niet per se tweedehandsauto s te verkopen, vindt Brouwer. Niet iedere echte techneut wil ook auto s verkopen. Ik vind het geen verplicht verdienmodel: een goede schoenmaker hoeft ook geen schoenen te verkopen. Verwachtingen klant Brouwer heeft in de loop der jaren meerdere merkdealers en universele garagebedrijven geadviseerd en weet waar ondernemers in de sector behoefte aan hebben. Voor de automotiveondernemers is een accountant die tevens de rol van financieel-economisch adviseur kan oppakken, een welkome gesprekspartner. Hij vervolgt: Financieel management is het bedrijf in de toekomst naar de hand zetten, inzicht krijgen in de prestatiemogelijkheden, begrotingen maken, maar ook doorrekenen hoeveel geld daarvoor nodig is. Laatst had een klant een prachtige begroting gemaakt. Heb je ook de centen om het uit te voeren, vroeg ik hem. Tja, was het antwoord, daar hebben we het niet over gehad. Inleven De klant weet meestal wel waar zijn kansen liggen. Hij wil dat de accountant-financieel adviseur met hem meekijkt over de punt van het schip: liggen daar ook ijsbergen? De klant weet heel veel, maar heeft wellicht minder verstand van financieel management. De accountant die dat kan, die heeft ook de toekomst. Daarvoor moet de accountant zich wel inleven in de klant. Met hem praten dus. De ontwikkelingen in de branche hoor je op straat. Die vertelt de Bovag je niet. 4 desraadviseur juni 2014

5 Unieke branchekennis Waarom is uw brutowinstmarge lager dan die van de concurrent? Bij het antwoord op deze vraag wilt u zekerheid en geen inschatting. Terecht, want alleen met betrouwbare cijfers kunt u de juiste besluiten nemen. Daarom is er Branche in Zicht, dat unieke brancherapportages heeft met actuele en betrouwbare cijfers, trends en ontwikkelingen. In deze trendwijzer alvast de belangrijkste trends voor u op een rij. Aantal verkochte auto s De versnelling in de globalisering maakt dat er een streep door langetermijnplanning kan. Continu moeten ondernemers hun strategie bijstellen. Dat vraagt om visie en vlijmscherp ondernemen. Wij zijn thuis in uw branche. Daarom kunnen wij u adviseren over trends en ontwikkelingen in de automotive en weten wij wat de kansen en bedreigingen zijn. Automotive in beeld Merkdealers en universele autobedrijven zien dat de omzet en winstgevendheid onder druk staan. Daarbij maakt het niet uit of het nu gaat om de verkoop van nieuwe auto s, occasions of aftersales. Er zijn meerdere oorzaken aan te wijzen. De overheid bepaalt voor een groot deel de automarkt door allerlei belastingmaatregelen. Daarnaast is er de opkomst van het internet en verandert de vraag van de consument van autobezit naar autogebruik. De economie is ook erg grillig. Druk op de sector In 2013 zijn er auto s verkocht tegen in het jaar ervoor. Die dalende cijfers zie je ook terug bij de verkoop van occasions. Daarnaast brengt de particulier de auto minder vaak ter onderhoud naar de garage. Op weg naar herstel? Hoewel de verwachtingen voor 2014 wat gunstiger zijn, wil dat niet zeggen dat merkdealers en universele bedrijven daarmee opgelucht kunnen ademhalen. De sector zal naar de trends op de langere termijn moeten kijken. Nederlanders zullen volgens experts steeds afhankelijker worden van de auto. Die uitdagingen moet de branche weten te verzilveren. U leest hier meer over in onze brancherapportage Automotive. Kansen De sector automotive zal meer vraaggericht moeten gaan werken in plaats van productgericht. Wat wil de klant, of het nu de zakelijke rijder of particulier is? De wensen van de consument veranderen, door een andere bevolkingssamenstelling en verstedelijking. Samenwerken biedt de autobedrijven kansen. Zo gaan veel kleinere autobedrijven, dealers of universeel, banden aan met leasemaatschappijen, omdat die leasemaatschappijen continu nieuwe auto s afnemen. Branche-expertgroepen Accountantskantoren ontwikkelen zich steeds meer tot advies gerichte organisaties. Want klanten willen advies op maat. SRA is daarom begonnen met landelijke branche-expertgroepen, voor sectoren zoals de bouw, automotive, medisch, horeca en transport. Tijdens de kwartaalbijeenkomsten van deze branche-expertgroepen worden, onder leiding van een vaste voorzitter, de ontwikkelingen en verwachtingen van de betreffende sector besproken. Er zal hierbij veel aandacht worden besteed aan de interpretatie van recente gegevens uit het SRA-Online Benchmarkplatform en de vertaling hiervan naar een visie op de nabije toekomst. Automotive Tijdens de branche-expertgroep Automotive is bijvoorbeeld uitgebreid stilgestaan bij de margeregeling voor automobielhandelaren. De belangrijkste conclusies die werden getrokken zijn onder meer: De factuureisen om voor de margeregeling in aanmerking te komen worden niet goed nageleefd. Dit geldt ook voor de inkoopverklaringen die door de toeleverancier moeten zijn ondertekend. Er worden steeds meer auto s met het buitenland verhandeld (zowel im- als export). Daarbij gelden voor de btw Europese regels die soms kunnen afwijken van de Nederlandse wetgeving, waaronder de BPM. Als aan alle voorwaarden is voldaan, kan BPM bij export worden teruggevraagd. Omgekeerd kan de BPM onder voorwaarden tot de inkoopprijs worden gerekend, waardoor bij verkoop minder btw hoeft te worden afgedragen. Bij overnames van autobedrijven dienen margeauto s apart te worden behandeld. Kijk op voor meer informatie en inschrijving. Nieuw: Automotivescan Met de Automotivescan krijgen automotive ondernemers direct inzicht in hun financiële positie én hun positie ten opzichte van de concurrentie. Uniek aspect van de scan is dat het persoonlijke branche- en adviesrapport dat elke ondernemer na invulling van de scan ontvangt, ook inzicht geeft in de toekomstverwachtingen van de branche. Het adviesrapport verwijst voor meer informatie naar u als adviseur. De scan is dus een ideale marketingtool. Hoe heeft u profijt van de scan? U kunt de Automotivescan op twee manieren aanbieden: 1. via een banner op uw site die linkt naar de Automotivescan op SRA.nl. 2. door de Automotivescan aan te bieden op uw eigen website; u dient daarvoor code te (laten) integreren op uw website. Zet uw kantoor op de kaart Met de Automotivescan heeft u de ideale tool in handen waarmee u: automotiveondernemers een (gratis) persoonlijk brancheadvies geeft; laat zien dat uw kantoor automotiveondernemers helpt om een stap verder te komen; uw kennis over de automotivebranche vergroot dankzij de uitkomsten. Ga voor meer informatie naar of plaats de Automotivescan direct op uw website. Vraag hiervoor de code en/of de gratis banner aan via marketing@sra.nl. Thuis in uw autobranche Trendwijzer Automotive Merkdealers en universele autobedrijven zien dat de omzet en winstgevendheid onder druk staan. Daarbij maakt het niet uit of het nu gaat om de verkoop van nieuwe auto s, occasions of aftersales. In de trendwijzer Automotive staan alle trends en ontwikkelingen op een rij. Download deze gratis op desraadviseur 5

6 Vertrouwd met de cloud jarenlange ervaring met de hosting van o.a. Exact J. D. Edwards AccountView SnelStart AFAS Elsevier UNIT4 Informer LogiSal Infine Navision King CaseWare Kluwer Akkermans op ons kunt u rekenen sevenp bv Schapedrift J J Hardinxveld-Giessendam

7 kwaliteit Verplicht themaonderzoek bij SRA-kantoren van start Wat merkt u van Samen Beter? SRA wil met het kwaliteitsprogramma Samen Beter de kwaliteit van de accountancypraktijk meten en verder verbeteren. Het SRA-bestuur heeft de Reviewcommissie verzocht om een verplicht themaonderzoek volgens AFM-aanpak in te stellen bij alle kantoren met een Wta-vergunning die buiten het AFM-themaonderzoek van 2013 zijn gevallen. Wat betekent dat nu voor u? Met het verplichte themaonderzoek kunt u als professional ervaren wat een AFM-thema/dossieronderzoek inhoudt en welke weging de AFM hanteert. Tegelijkertijd weet u waar de kwaliteit nog verder verbeterd kan en moet worden. Op dossierniveau en wellicht ook op proces/kantoorniveau. SRA ziet het verplichte themaonderzoek als onderdeel van een nulmeting binnen het kwaliteitsprogramma Samen Beter. SRA heeft accreditatie aangevraagd om het verplichte themaonderzoek gelijk te stellen aan de verplichte NBA-mentoring. U voldoet dus met het verplichte themaonderzoek direct aan de (PE-)verplichting en het curriculum van de NBA-dossiermentoring. Vanaf begin april benadert het secretariaat van SRA-Review de betreffende kantoren om het moment van het verplichte themaonderzoek in te plannen. Afhankelijk van de kantoorgrootte worden één of meerdere sessies ingepland. Aan elke sessie kunnen vier openbaar accountants deelnemen die tekeningsbevoegd zijn voor de wettelijke controle of voor de vrijwillige controle van de jaarrekening. Uiterlijk veertien dagen voor het geplande themaonderzoek levert het kantoor een lijst aan met (bijna) afgewikkelde dossiers, met daarbij vermeld de aard en omvang van de klant. De aangewezen en geaccrediteerde mentor in ieder geval niet uw regiocoördinator zal vervolgens een selectie maken voor het aanleveren van een of meerdere jaarrekeningen. gevraagd naar de story of the audit en de keuzes die u daarin heeft gemaakt. Na onderzoek doet de mentor binnen veertien dagen verslag van de gezamenlijke bevindingen van de dossierreview(s). Met deze input gaat uw kantoor indien nodig aan de slag om een oorzakenanalyse en verbeterplan op te stellen. In het kader van efficiency worden zowel het verslag als het eventuele verbeterplan toegevoegd aan het kantoordossier van SRA-Review. Om uw kantoor nog meer toegevoegde waarde en effectieve kwaliteitsverbetering binnen Samen Beter aan te reiken, heeft SRA Mentoring+ samengesteld: met dit programma op maat kan elke professional binnen het controleteam deelnemen aan de verplichte dossiermentoring. Meerdere kantoren gingen u al voor door Mentoring+ aan te vragen voor de controleleiders en assistent-accountants! Ook Mentoring+ levert 4 PE-punten op per titelhouder. Vragen over Samen Beter? Heeft u vragen over de planning, kosten, mogelijkheden of Mentoring+? Neem dan contact op met: Thea Bergsteijn, SRA-Review, review@sra.nl. Heeft u vragen over de opzet van dossiermentoring bij SRA? Neem dan contact op met Corjan Aalbregt, SRA-Educatie, caalbregt@sra.nl. Op de onderzoeksdag neemt de mentor het dossier/de dossiers op AFM-wijze met de verantwoordelijke accountant(s) door. Focus van het onderzoek ligt nadrukkelijk op de uitvoeringsfase, de mentor gaat diep het dossier in. Mentoren zijn juist geselecteerd vanwege hun kennis van de AFM-onderzoekswijze. U wordt nadrukkelijk desraadviseur 7

8 interview You cannot solve a problem by using the same way of thinking that created it. Het was Einstein die deze wijze woorden uitsprak. Dus weg met conventies en de hemdsmouwen opgestroopt. Wilt u met de wind onder de vleugels weer huiswaarts keren? Kom dan naar de BiZkennisdag op woensdag 24 september. Weg met conventies en de hemdsmouwen opgestroopt Het is Joris Beulink van BAK (verrassende oplossingen voor serieuze zaken) die de kussens eens flink komt opschudden. U zit tijdens deze dag op het puntje van uw stoel in plaats van dat u uw bijwerkt of tekort gekomen slaap inhaalt. Emotie Het vak accountancy is een mooi vak dat diametraal staat tegenover wie ik ben, zegt Beulink. Veel accountants zijn blauw. Ik ben hartstikke rood. Zij zijn 0,004 euro en ik ben emotie en expressie. Ik ben blij dat mijn accountant mijn zaken regelt, want ik begrijp daar niets van. Humor Beulink is van oorsprong dramatherapeut, maar specialiseerde zich gaandeweg meer in entertainment en verandermanagement in de ruimste zin van het woord. Die combinatie, waarbij humor een van de hoofdingrediënten is, houdt hij in ere. Om u een voorbeeld te geven. Twee gemeenten fuseerden en BAK begeleidde dit traject. Een fusie en ook nog eens flexwerken. Hoeveel verandering kunnen 300 ambtenaren die intern suf zijn gereorganiseerd aan? Veel dus, als zij maar op een goede manier worden begeleid. Geen doorsnee trainingen in saaie lokalen. Aan het einde van het traject trouwden de twee gemeenten. Letterlijk. Er was een bruiloft, een band en een catering. Door het personeel georganiseerd. Wij waren slechts de ceremoniemeesters. De menselijke maat, daar gaat het om. 8 desraadviseur juni 2014

9 Confucius De boodschap moet blijven hangen. Dus geen spreker op congressen die zijn toehoorders volpompt met informatie. Men doet wat vertrouwd is. De Chinese wijsgeer Confucius zei: Als je het hoort, zul je het vergeten, als je het ziet, zul je het wellicht onthouden, maar als je het ervaart, dan heb je het begrepen. Daar gaat het in mijn beleving om. Dat begint al bij de locatie van een congres. Ik hoor altijd dat zo n locatie centraal moet liggen en vooral niet te duur moet zijn. Maar een locatie moet ook inspireren, net zoals de inhoud. Dus geen locatie waar de creativiteit uit is gemept. Verstijven Pro-actief adviseren, verandermanagement, nieuwe businessmodellen, innovatie. Het zijn termen waarmee de accountant om de oren wordt geslagen. Het laatste wat Beulink wil, is dat accountants als konijnen in het licht van de koplampen verstijven. Mijn slogan is courage is the willingness to be afraid and act anyway. Accountants moeten nieuwe terreinen betreden. Ze moeten gaan adviseren, verkopen, communicatief vaardiger worden. Dat is nogal wat, aldus Beulink. Accountants weten dat verandering nodig is, alleen weten ze nog niet goed hoe ze dat moeten aanpakken. Rooms of change Hij beschrijft het veranderproces dat accountants doormaken met de four rooms of change. De eerste kamer is die van tevredenheid. We doen het al jaren zo en het voelt als een oude jas die zo lekker draagt. Maar de mot is er al in gekropen. De tweede kamer is die van ontkenning. Deskundigen en visionairs zeggen dat de boel moet veranderen. Waarom, hoor ik de accountants denken, ik zit de rit wel uit. Het zal zo n vaart niet lopen. Ik heb het idee dat er in de kern angst is voor verandering. Emotie dus. Ik kan inzichtelijk maken waar men last van heeft bij verandering. Ik kan hen niet veranderen, wel inspireren. De derde kamer is die van totale verwarring en die kan heftig zijn. De accountant moet adviseur worden. Hoe doet hij dat? De accountant zal moeten loslaten. Loslaten Beulink vervolgt: You can not solve problems by using the same kind of thinking. Loslaten dus en maak die creativiteit vrij. Die andere kant - de antibalans - is zo hard nodig. Als je altijd links hebt gereden, moet je even lekker rechts rijden en dan kom je weer terug in het midden. Daar geloof ik in. Accountants moeten openstaan voor een andere manier van denken. Ze zullen het zelf moeten ontdekken. Deelnemers aan Branche in Zicht hebben die eerste stap al genomen. Weg geregeld Die creativiteit zit ook in de accountant. Maar die is weg geregeld. Dat zit ook in De Nederlandse (bedrijfs)cultuur. We drukken die emoties alsmaar weg. We maken rapporten op, maar achter die cijfers zitten mensen. Een accountant moet weten hoe de klant koekjes maakt. Hij moet met iedereen kunnen praten. Atelier Het liefst zou hij accountants het atelier insturen. Ik geloof heilig in crossovers. Schilderen, bouwen. Ik denk dat vanzelf de jasjes en dasjes uit- en afgaan, want, mijn hemel, die zouden eens vies worden. Ze moeten het ongemakkelijke in, want in dat ongemakkelijke zit onvoorstelbaar veel kennis en dat hebben accountants wel. BiZ-kennisdag Dé dag om met vakgenoten te sparren, kennis en ervaringen uit te wisselen en concreet de diepte in te gaan met Branche in Zicht. Leer van collega-kantoren. Verrijk uw branchekennis met de voor u meest interessante branches. En ga met een schat aan nieuwe kennis en ideeën terug naar kantoor. Om vervolgens Branche in Zicht nog beter in te passen in uw dagelijkse praktijk. Datum: woensdag 24 september Locatie: centraal in het land Kosten: 395,- per persoon. Kantoren die gebruik maken van de BiZ-aanbieding ontvangen een aantal toegangsbewijzen, afhankelijk van kantoorgrootte. PE-punten: AA/RA/RC: 6 Kijk op voor meer informatie, het complete programma en inschrijving. Blijdschap Na dit bewustwordingsproces is er kamer vier, de kamer van renewal. De kamer van blijdschap. Het gevoel hebben dat je on top of the world zit. Maar als je lang genoeg op die berg blijft staan, kom je weer tot stilstand en dan begint het hele proces weer opnieuw. Vergelijk appels met appels en peren met peren Met Branche in Zicht (BiZ) gaan we steeds verder de diepte in qua segmentatiemogelijk heden van het benchmarkplatform. Vanaf nu is het ook mogelijk om op rechtsvorm, omvang en regio benchmarks op te vragen. Kijk voor meer informatie op desraadviseur 9

10 interview Haal meer uit uw samenstel- en aangiftepraktijk (Assistent-)Accountants en fiscalisten voeren (nog steeds) te veel werkzaamheden uit bij het samenstellen van de jaarrekening en de fiscale aangifte. Er wordt te veel naar de administratieve details gekeken. Het moet tot op de cent kloppen, terwijl ze belangrijke onderwerpen en daaruit voortvloeiende advieskansen die voor de klant belangrijk zijn onvoldoende signaleren. Dit zegt John Kuijn, docent Externe Verslaggeving aan de VU en mede-eigenaar van Think Vision Management. Kuijn is, net zoals Edwin de Witte (voorzitter van de SRA-Fiscale Commissie Kwaliteit, docent en belastingadviseur/vennoot van LENS accountants) spreker op de SRA-Kleine Kantorendag. De kern van deze dag is hoe u uw klanten beter bedient en meer rendement haalt uit uw samenstelpraktijk. Materialiteit van nul De klant is koning, vervolgt Kuijn. Het gaat er om dat als de klant een controle van bijvoorbeeld de Belastingdienst krijgt, hij niet voor verrassingen komt te staan. Dan moet de accountant aandacht hebben besteed aan kwesties als de (bestel) auto van de zaak of de verwerking van het dgapensioen. Het gaat niet om een aanpassing in de jaarrekening of in de administratie van een paar tientjes. De jaarrekening moet tot op de cent nauwkeurig kloppen, is de gedachte bij te veel kantoren, terwijl de desbetreffende regelgeving in de NV COS dat niet voorschrijft. Veel belangrijker is dat er ook wordt nagedacht over vragen als: hoe is met leveringen in het buitenland omgegaan, zijn de regels omtrent de wbso-subsidie goed toegepast? hoger leggen dan de fiscus van ze eist. Een aanvaardbare aangifte betekent goed genoeg. Ze hoeft dus niet tot op de laatste euro volledig te zijn. Ik zie liever dat de aandacht verschuift van een marginale correctie naar het goed nadenken over fiscale standpunten die men inneemt om die vervolgens ook goed te onderbouwen. Dus meer adviesmogelijkheden creëren uit de werkzaamheden die je doet. HT en aangifte Overigens is het niet zo een veelgestelde vraag van SRA-kantoren dat er voor kantoren en hun klanten die meedoen aan horizontaal toezicht (HT) hogere eisen aan de aangifte worden gesteld. Dat is een misvatting, zegt De Witte. Bij HT gelden dezelfde beroepsregels. Het is natuurlijk wel zo dat in het kader van HT bij twijfel over fiscale standpunten er vooraf overleg dient te zijn met de Belastingdienst. Fiscale positie De Witte: De aangifte is de fiscale positie van de klant. Het is niet even een uitvloeisel van de jaarrekening. De vraag is of we zijn fiscale positie kunnen verbeteren om daar vervolgens actie op te ondernemen. Goed genoeg De Witte bemerkt dat ook. Voor een fiscalist is het belangrijk dat je een aanvaardbare aangifte aanlevert. Ook hier zien we dat kantoren de lat Kunnen we de positie van de klant verbeteren? Risicogericht werkprogramma Kuijn: Als er een risico is, moeten ook de juiste werkstappen worden ondernomen. Stel dat de omzet van een dochteronderneming terug loopt, terwijl deze dochter een aantal jaren geleden met aanzienlijke goodwill is gekocht. De goodwill afboeken is dan een heel vervelende maar logische stap. Een accountant moet zijn werkzaamheden op deze risico s richten. Ondersteuning De Witte wijst de kantoren op het SRA-Handboek Samenstellen, vaktechnische notities en de helpdesk van Bureau Vaktechniek. Die dienen als pijler voor efficiënt en risicogericht samenstellen. 10 desraadviseur juni 2014

11 Edwin de Witte en John Kuijn Het moet tot op de cent kloppen, terwijl advieskansen onvoldoende worden gesignaleerd Lean and mean Om advieskansen te kunnen benutten, moeten accountants- en advieskantoren volgens Kuijn wel hun administratieprocessen zo lean and mean mogelijk inrichten. Kantoren moeten de administratieve dienstverlening scheiden van de samenstelactiviteiten. Dat is een belangrijk onderscheid, want met administratieve dienstverlening ben je een concurrent van een administratie kantoor à 35 per uur. Het samenstel- en aangifteproces ligt heel dicht bij elkaar. Want bij het samenstellen kijk je onder andere ook naar fiscale aspecten van de klant. Daar zit de toegevoegde waarde voor de klant ten opzichte van een administratiekantoor. Branchekennis Kuijn adviseert om die reden ook dat kleinere kantoren zich specialiseren in drie of vier branches. Je kunt niet alle regelgeving van alle branches volgen. Elke branche heeft zijn eigen specifieke verslaggevings- en/of fiscale regels. Denk maar aan onderhanden werk in de bouw of fiscale landbouwnormen. Je moet die regels wel goed kennen, wil je effectief en efficiënt kunnen samenstellen én goed kunnen adviseren. De Witte: Voor een fiscalist speelt dat minder. Je hebt een aantal branches waar voor fiscalisten specifieke regelgeving geldt, zoals de bouw en landbouw, maar over het algemeen kan een fiscalist die in de algemene praktijk werkt, met veel branches uit de voeten. Samenspel Daarnaast moet de fiscalist al in het voortraject, dus vóór het samenstellen van de jaarrekening, bij de werkzaamheden betrokken worden. De Witte: Nu zie je vaak dat een (assistent-)accountant de jaarrekening opmaakt waarna deze vervolgens naar de fiscale afdeling gaat voor de aangifte IB of Vpb. Terwijl een fiscalist, samen met de (assistent-) accountant, tijdens het samenstellen naar risico s in de jaarrekening moet kijken voordat deze definitief is. En dan het liefst nog met de klant erbij. Daarin moet het SRA-kantoor zich onderscheiden van het kantoor om de hoek. SRA Kleine Kantorendag 2014 Werk slimmer samen met uw klanten en haal meer uit uw samenstel- en aangiftepraktijk. Kom naar de Kleine Kantorendag! Datum: Dinsdag 17 juni 2014 Locatie: Hotel Van der Valk Houten Kosten: 95 voor SRA-leden 185 voor niet-sra-leden PE-punten: AA/RA/RC: 8 RB: 5,5 algemeen Seminarcode: COSE10166 Kijk op voor het complete programma en inschrijving. desraadviseur 11

12 SRA-mastersclass strategie Digitale disruptie: winnen door veranderen We staan nog maar aan de wieg van grootscheepse technologische veranderingen, zo zeggen sommige deskundigen. Dat betekent dat ondernemingen dus ook accountantskantoren zich continu moeten buigen over hun verdienmodel. Want reken maar dat die voortrazende technologie onze business ook flink raakt. Spreker op deze masterclass is Fou-khan Tsang, bestuurslid van SRA en voorzitter van de raad van bestuur van Alfa Accountants en Adviseurs. De strategiemasterclasses die SRA organiseert, zijn bedoeld om de deelnemende kantoren in een vertrouwelijke omgeving nieuwe inzichten en inspiratie te geven. Dat doet SRA door topsprekers en bestuurders van middelgrote SRA-kantoren in gesprek te laten gaan over strategische onderwerpen, zoals De ondernemende accountant en HRM als motor van een renderende organisatie. WhatsApp Technologieën die bestaande businessmodellen op hun kop zetten. Ze worden disruptive technologieën genoemd. Een voorbeeld van zo n technologie is WhatsApp. Deze chatdienst was de doodsteek voor sms-en. En die sms jes waren voor gevestigde telecomaanbieders juist erg lucratief. Zo zie je maar. Ondernemingen kunnen echt niet meer rustig achterover leunen. Continue waakzaamheid en een heroriëntatie op het businessmodel zijn geboden. Langer dan drie jaar vooruitkijken kan niet meer. Kodak Kodak is ook zo n voorbeeld van een bedrijf dat te laat inspeelde op nieuwe technologieën. Het fotobedrijf dat in 2012 op de rand van een faillissement verkeerde, miste de slag naar digitale fotografie. Het duurde uiteindelijk nog lang voordat de onderneming die nu een heel andere koers vaart, de bodem had bereikt. Kodak en WhatsApp, dat recent voor miljarden door Facebook is overgenomen, zijn exemplarisch voor de gevolgen van nieuwe technologie. Consumerization Consumerization is de grote initiator achter de enorme spurt aan technologische vernieuwingen. Waar eerst nieuwe technologie werd ingezet voor militaire doeleinden zoals navigatiesystemen en pas jaren later voor de consument werd vermarkt, staat deze nu prominent op het netvlies bij de ontwikkeling van nieuwe technologische toepassingen. Hierdoor omarmt de consument de nieuwe ontwikkelingen ook veel sneller. Chipsfabriek Hoe gaan die nieuwe ontwikkelingen organisaties en hun werknemers raken? In chipsfabrieken werken nu al nauwelijks meer mensen, op enkele monteurs na. Vrachtwagenchauffeurs ageren nu tegen goedkopere chauffeurs uit landen als Polen, maar misschien rijden op termijn de vrachtwagens wel volautomatisch en zijn er geen bestuurders meer nodig. Impact Deloitte Australië deed onderzoek naar de impact van technologische innovatie op bedrijfstakken in de Australische economie. Zij komen tot de conclusie dat bepaalde sectoren minder of meer gevoelig zijn voor technologische ontwikkelingen. Zo zullen onder andere sectoren als onroerend goed, zakelijke dienstverlening, telecom en recreatie door de technologie snel en hard geraakt worden. Andere sectoren zoals de gezondheidszorg, transport en de agrarische sector zullen de gevolgen wat minder snel ondervinden, maar de impact zal net zo hevig zijn als bij de andere sectoren. In welke categorie valt de accountancy in ons land? Verlenen wij diensten die disruptive technologieën niet raken? Is er een deel dat niet geautomatiseerd kan worden? De sector valt in de groep die snel en hard geraakt gaat worden als iedereen stil blijft zitten, is de overtuiging van Tsang. Golden Circle Wat nu? Accountantskantoren zullen zich op zeer korte termijn moeten beraden op hun strategie, benadrukt Tsang. Daarvoor zijn meerdere strategische tools voor handen. De Golden Circle 12 desraadviseur juni 2014

13 Fou-Khan Tsang:. Continue waakzaamheid en een heroriëntatie op het businessmodel zijn geboden van Simon Sinek is er één van. Sinek ontdekte dat aan succesvolle merken allemaal dezelfde manier van denken, handelen en communiceren ten grondslag ligt. Why? De Golden Circle bestaat uit drie cirkels. De kern is why, dan komt how en dan volgt what. De accountancysector werkt nog heel traditioneel. U wilt toch de jaarrekening van ons? Dat is de what, terwijl ze juist veel meer moeten vertellen over waar hun bedrijf voor staat, wat hun drijfveren zijn, de why. Daarmee kunnen ze zich onderscheiden niet met de jaarrekening - en hebben klanten het gevoel dat ze met een uniek accountantskantoor zakendoen. Uitdager Een accountantskantoor kan er ook voor kiezen zelf een uitdager in de branche te worden, bijvoorbeeld op het gebied van data-analyse. Veel accountantskantoren zien in data-analyse een meerwaarde voor hun klanten. Maar het is moeilijk om tot dit soort vernieuwing te komen, onder meer vanwege de legacy van accountantskantoren (panden, medewerkers) die dit soort innovatie in de weg kan staan. Voor data-analyse zijn er heel andere professionals nodig, om maar wat te noemen. Treacy en Wiersema Naast uitdager (product leadership), kan een accountants- en adviesorganisatie ook kiezen voor strategische keuzes als operational exellence (procesoptimalisatie, Treacy en Wiersema) of custumor intimacy (klantgericht). Volgens dit waardemodel moet het accountantskantoor kiezen tussen de drie richtingen, zonder de andere twee te verwaarlozen. Die andere twee moeten een minimale drempel hebben. Links en rechts Er zijn meerdere SRA-kantoren die al strategische stappen zetten, zoals het opzetten van een trustkantoor, een kantoor in Dubai of branchespecialisatie. Maar waak er voor dat je hiermee niet links en rechts wordt ingehaald. Toen online boekhouden werd geïntroduceerd, was de hele branche in rep en roer, maar na drie maanden had iedereen een online oplossing. Waarmee Tsang wil zeggen dat je je concurrentiepositie telkens opnieuw tegen het licht moet houden. Doorpakken Accountantskantoren zullen bij hun strategische veranderingen ook echt moeten doorpakken. Het is geen wedstrijd waarbij je snel klaar moet zijn. De winnaar is diegene die echt doorpakt. Als ik wel eens collega-kantoren spreek over procesoptimalisatie en ze kunnen me vervolgens geen antwoord geven op de doorlooptijd voor het opmaken van de jaarrekening. Tja, waar ben je dan mee bezig? Masterclass Strategie Tijdens vier bijeenkomsten gaan topsprekers en bestuurders van middelgrote SRA-kantoren in gesprek over verschillende strategische onderwerpen. Op woensdag 4 juni staat de bijeenkomst Customer Delight: heeft u de WOW-factor? gepland. Kijk op voor het programma en inschrijving (trefwoord: masterclass strategie). Of mail uw vragen naar masterclass@sra.nl. desraadviseur 13

14 Maken we wel optimaal gebruik van onze software? Waar liggen onze verbeterpunten? Is onze software wel klaar voor de behoeftes van morgen? Doe het Office Management Examen, maak kans op een ipad I

15 SRA in Den Haag Hoe heet wordt de soep gegeten? We gaan een warm seizoen tegemoet in onze branche. We zien immers een fiks aantal zaken tegemoet die van invloed kunnen zijn op het beeld van accountants(kantoren): een debat over de toekomst van de wettelijke controle vanuit de beroepsorganisatie en in de Tweede Kamer; de visie van de minister op de branche en de evaluatie van de Wta in de zomer; de aanstaande rapportage van de AFM over de grote kantoren. En zo nog een aantal zaken u kent ze wel uit de krant die van invloed zijn op het imago van het beroep én van kantoren. Hoe heet deze soep wordt gegeten? Dat is ongewis en hangt af van de verantwoordelijkheid die stakeholders in onze branche nemen, met name op het gebied van communicatie. Let wel, waar het gaat om de discussie over de kwaliteit van de wettelijke controle past ons bescheidenheid. Maar de generaliserende werking van communicatie die alle accountants of accountantskantoren over één kam scheert, slaat hard neer. Ook bijvoorbeeld bij SRA-leden die geen wettelijke controleopdrachten uitvoeren. Vertrouwen Wanneer alle belanghebbenden het vertrouwen in de accountancy willen herstellen, dan heeft ook elke belanghebbende de plicht om de communicatie daarop zorgvuldig aan te passen. Dat is één van de zaken die u kunt nalezen in Waar SRA voor staat, de hernieuwde speerpunten die het SRAbestuur opstelde, alsook in onze open brief aan het NBA-bestuur waarin SRA een voorschot neemt op de komende discussie over de toekomst van de wettelijke controle. SRA neemt Waar SRA voor staat mee in alle gesprekken met stakeholders, en in dit geval juist met toezichthouder en beroepsorganisatie. Pensioenvisie Terugkijkend op de Haagse zaken hebben we ons onder meer sterk gemaakt voor een goede regeling voor pensioen in eigen beheer van de dga. SRA stuurde een uitvoerige visie naar ministerie en Tweede Kamer. Op basis van onze notitie heeft de Tweede Kamer vele vragen gesteld aan staatssecretaris Wiebes, die per brief aan de Kamer liet weten dat hij de verschillende vragen en varianten nog nader wil uitwerken en analyseren. Wiebes verwacht voor de zomer de Tweede Kamer te kunnen informeren over de verschillende mogelijkheden. Knelpunten SRA stuurde Wiebes, samen met NBA en NOAB, een brief met oplossingen voor knelpunten rond de Toeslagen, één bankrekeningnummer en VAR/WUO. Deze onderwerpen blijven voorlopig onderwerp van gesprek, zoals ook de werkkostenregeling. Per 2015 vervalt het keuzeregime. Het ministerie zoekt samen met SRA, NOAB en VNO/MKB naar een oplossing om de werkkostenregeling toch aantrekkelijker te maken voor het bedrijfsleven. Die oplossing zou in het Belastingplan 2015 moeten worden opgenomen. SRA en partner in deze NOAB denken samen met het ministerie mee over de oplossingsrichtingen. Opportunities Ook op beleidsspeerpunt financieren timmert SRA aan de weg. Naast de ingerichte dossierpagina op is SRA in gesprek met de Nederlandse vereniging van banken en MKB Nederland om (hulp bij) financiering meer inzichtelijk te maken bij ondernemers. Vanaf juni 2014 zal daartoe een digitaal platform worden gelanceerd. Financieringsaanvragen, rating en (branche)benchmark staan daarbij vanuit SRA centraal. Vanuit het SRA-bestuur wordt hard gewerkt om zoveel mogelijk linkjes te leggen naar de SRA-accountantskantoren, vanzelfsprekend vanuit het besef dat financieren wel een vak is. Vooruitkijken SRA houdt een vinger aan de pols waar het gaat om de beloofde reactie voor de zomer van Wiebes op het rapport van de commissie Van Dijkhuizen, dat pleit om vereenvoudiging van het belastingstelsel. We krijgen sterk de indruk uit de discussie met de Tweede Kamer, dat de staatssecretaris af wil van inkomensafhankelijke instrumenten en het aantal belastingschijven wil verminderen. Ook haken we aan bij de discussie rond nieuwe bouwstenen voor een moderne btw. Vanzelfsprekend staat het Belastingplan 2015 al op ons netvlies; naast alle andere actualiteiten op accountancy, fiscaal, vaktechnisch of bedrijfseconomisch gebied. Meer weten over SRA in Den Haag? Op verschijnen regelmatig nieuwsberichten. U kunt ook contact opnemen met Saskia Danse, verantwoordelijk voor public affairs: , sdanse@sra.nl. desraadviseur 15

16 accountancy Jaarrekeningcontrole en IT Sinds enige tijd staat het onderwerp IT weer volop in de belangstelling van accountants. Dat is niet in de laatste plaats een gevolg van de recente AFM-themaonderzoeken bij accountantsorganisaties met een Wtavergunning voor het verrichten van wettelijke controles in het niet- OOB-domein. SRA- Bureau Vaktechniek schetst in enkele artikelen een beeld van de stand van zaken en actuele ontwikkelingen rond IT in de jaarrekeningcontrole. In dit tweede deel wordt ingegaan op de recente update van de SRA-Praktijkhandreiking IT in de jaarrekeningcontrole. In 2010 bracht Bureau Vaktechniek de praktijkhandreiking SRA-controleaanpak en automatisering uit. De aanleiding daarvoor was de toenemende vraag in de mkb-controlepraktijk naar guidance rond specifieke aandachtsgebieden, waaronder de geautomatiseerde gegevensverwerking. De controlestandaarden gaven en geven betrekkelijk weinig houvast op dit punt. Daardoor vinden veel accountants het lastig om vast te stellen aan welke eisen de controleaanpak in een geautomatiseerde omgeving nu precies moet voldoen. Ook in de accountantsopleiding en de voortgezette educatie van accountants is dit onderwerp lang een ondergeschoven kindje geweest. De beschikbare vakliteratuur over IT in de jaarrekeningcontrole benadert het vraagstuk in veel gevallen sterk vanuit een IT-audit perspectief. Redenen genoeg voor SRA om een eigen praktijkhandreiking uit te brengen, die overigens ook buiten SRA met enige regelmaat opduikt. Inmiddels is een aantal jaren ervaring opgedaan met de oorspronkelijke handreiking. Mede in het licht van de strenge kwaliteitseisen aan en dito toezicht op de uitvoering van de controlewerkzaamheden vond Bureau Vaktechniek het tijd voor een grondige update. Controleaanpak Centraal in de nieuwe praktijkhandreiking staat de integratie van IT in de aanpak van de jaarrekeningcontrole. De IT-systemen van de cliënt worden niet gezien als een afzonderlijk object van controle, waarover de accountant assurance moet verschaffen. Daarentegen wordt wel erkend dat in veel gevallen de IT-omgeving onlosmakelijk verbonden is met de bedrijfsactiviteiten en de gegevensverwerking die de basis vormen voor de uiteindelijke jaarrekening. De administratieve organisatie en interne beheersing van de controlecliënt zijn dan ingericht in, met behulp van en rondom de IT-systemen. Dit betekent dat de accountant in zijn aanpak van de jaarrekeningcontrole op een gestructureerde manier aandacht zal moeten besteden aan de rol die informatietechnologie speelt bij zijn cliënt. De praktijkhandreiking biedt daarvoor een basis en helpt de accountant om inzicht te verkrijgen in de voor zijn controle relevante IT-infrastructuur en ITorganisatie en het belang van de IT-omgeving voor zijn controleaanpak te bepalen. Het belang van de IT-omgeving blijkt onder meer uit de profilering en classificatie die de accountant aan de hand van een aantal kenmerken vaststelt. Identificatie en inschatting risico s Voor de controleaanpak in een geautomatiseerde omgeving spelen, zoals gebruikelijk, de identificatie en inschatting van risico s van een afwijking van materieel belang in de jaarrekening en het vaststellen van de respons daarop, een centrale rol. In de eerste plaats kan de accountant risico s identificeren die samenhangen met de IT-omgeving zelf. Denk daarbij aan systemen, applicaties of procedures die kwetsbaar, verouderd of foutgevoelig zijn. Daarmee samenhangende jaarrekeningrisico s hebben bijvoorbeeld betrekking op de waardering van activa, op de afhankelijkheid van uitkomsten van complexe berekeningen of bewerkingen of op het verlies of de verminking van gegevens. In de tweede plaats kan de accountant in zijn respons op geïdentificeerde jaarrekeningrisico s een strategie kiezen waarbij hij wil steunen op de effectieve werking van ITgerelateerde interne beheersingsmaatregelen, zoals application controls. In de derde plaats wil de accountant mogelijk steunen op interne beheersingsmaatregelen waarbij gebruik wordt gemaakt van (al dan niet deels) geautomatiseerde periodieke rapportages, signaleringen, analyses of andere output uit het systeem (ook wel IT dependent manual controls genoemd). En ten slotte zal de accountant in veel gevallen zelf gebruik maken van controle-informatie die, in de vorm van rapporten, specificaties en lijstwerk, afkomstig is uit de geautomatiseerde systemen van zijn cliënt (zogeheten system generated reports ). 16 desraadviseur juni 2014

17 Gedetailleerde en actuele kennis van de voor de controle relevante IT-omgeving van de cliënt is dus cruciaal voor de accountant om risico s te kunnen identificeren en in te schatten en om een effectieve controleaanpak te kunnen bepalen. De accountant heeft verschillende keuzemogelijkheden voor een controlestrategie die passend is voor elk geïdentificeerd risico van een afwijking van materieel belang. Die strategie loopt uiteen van overwegend systeemgericht tot overwegend gegevensgericht en is onder andere afhankelijk van de inschatting door de accountant van de effectiviteit van interne beheersingsmaatregelen die dat risico kunnen mitigeren. Als de accountant kiest voor een systeem gerichte strategie zal hij de effectiviteit van de voor het risico relevante beheersingsmaatregelen moeten toetsen. In een geautomatiseerde omgeving maakt hij daarbij onderscheid tussen de rand voor waardelijke, algemene IT-beheersingsmaatregelen (IT-general controls of ITGC) en de geprogrammeerde controles (application controls). Ook als gekozen wordt voor een gegevensgerichte strategie is het noodzakelijk om algemene ITbeheersingsmaatregelen te toetsen, als output uit het IT-systeem gebruikt wordt als controleinformatie. Beide typen controls vragen om een eigen controleaanpak. De ITGC zijn vaak meer procedureel, de application controls zijn veelal geprogrammeerd of ingeregeld. Opzet, bestaan en werking van controls In de praktijkhandreiking wordt uiteengezet wat het doel is van de controlewerkzaamheden en hoe de accountant opzet, bestaan en bij een systeemgerichte aanpak werking van de IT-controls toetst. In beginsel volgt hij daarbij dezelfde werkwijze als bij niet-geautomatiseerde beheersingsmaatregelen, namelijk een combinatie van een interview en één of meer van de aanvullende werkzaamheden: observatie, raadplegen van documentatie of herhaling van de maatregel. Ook zijn in de praktijkhandreiking voorbeelden opgenomen van veel voorkomende ITGC en application controls. Welke ITGC randvoorwaardelijk moeten worden getoetst, is afhankelijk van de classificatie van de IT-omgeving en van de vraag welke ITGC de betrouwbare en ongestoorde werking van de te toetsen application controls moeten waarborgen. Op basis van zijn analyse van beheersingsmaatregelen die bijdragen aan het mitigeren van een afwijking van materieel belang op het niveau van beweringen, heeft de accountant de application controls geïdentificeerd die hij op effectieve werking zal toetsen. Is IT van beperkt belang binnen de controleaanpak, dan hebben de relevante ITGC vooral betrekking op de continuïteit en betrouwbaarheid van de geautomatiseerde gegevensverwerking en de beschikbaarheid van betrouwbare apparatuur en programmatuur. Hiermee wordt deels ook invulling gegeven aan artikel 2:393 lid 4 BW. Naarmate het belang van IT binnen de controleaanpak toeneemt, worden ITGC op een hoger niveau getoetst. Denk daarbij aan capaciteitsmanagement, contractbeheer en IT-governance. Hoewel het in het bestek van de praktijkhandreiking niet mogelijk is om alle voorkomende situaties te beschrijven, wordt ook aandacht besteed aan de gevolgen voor de controleaanpak als blijkt dat getoetste IT controls niet effectief zijn. Specifieke IT-deskundigheid De accountant moet zelf beoordelen of het noodzakelijk is om bij een of meer van de onderdelen in zijn controleaanpak specifieke IT-deskundigheid in te schakelen. In complexere omgevingen zal bijvoorbeeld meer behoefte aan technische kennis en vaardigheden op het gebied van IT-audit kunnen bestaan. Maar ook in minder complexe omgevingen kan de inzet van specifieke deskundigheid bijdragen aan de effectiviteit en de efficiency van de con trole werkzaamheden en het on the job trainen van teams. De praktijkhandreiking geeft voorbeelden van gebieden waarop de inzet van specifieke deskundigheid mogelijk is en behandelt een aantal aandachtspunten rond de samenwerking tussen de accountant en de andere deskundige, zoals ten aanzien van het maken van afspraken, werkverdeling, dossiervorming, review en rapportering. Overige onderwerpen praktijkhandreiking De praktijkhandreiking bevat verder paragrafen over bijvoorbeeld data-analyse en gegevensgerichte controlewerkzaamheden waarbij gebruik wordt gemaakt van output uit het systeem. In de bijlagen zijn onder andere voorbeelden opgenomen van dossiervastleggingen voor het verkrijgen van inzicht in de IT-omgeving, van belangrijke IT-beheersingsdoelstellingen in het mkb en van veel voorkomende bedreigingen daarvan. Werkprogramma s De nieuwe praktijkhandreiking IT in de jaar - r eke ning controle dient mede als basis voor de update van de SRA-content voor de elektronische werkprogramma s. Deze update wordt naar verwachting medio 2014 gerealiseerd. Cursussen SRA-Educatie organiseert verschillende cursussen over IT-audit. Zoals: SRA-IT-praktijkdag 2014 Workshop IT-audit integreren in uw controle IT-auditing effectief inzetten in de controlepraktijk IT-Auditkring 2014 Kijk op (trefwoord it-audit) voor een compleet overzicht en inschrijving. Dit artikel is geschreven door Pieter Mansvelder, SRA-Bureau Vaktechniek. Meer informatie, handboeken en praktijkhandreikingen treft u aan in de kennis- en informatiebank van SRA, zie vaktechniek. desraadviseur 17

18 zapp service Mkb-advieswijzer geactualiseerd De Mkb-advieswijzer is een praktisch naslagwerk voor de mkb-adviseur en direct toepasbaar in de dagelijkse adviespraktijk. De belangrijkste thema s voor een ondernemer worden kort en bondig toegelicht. Daarnaast bevat het tips voor een adviesgesprek met uw klant en geeft het antwoord op veel voorkomende vragen. dagelijks voor de uitdaging de juiste keuzes te maken om met hun onderneming succesvol te zijn. De advieswijzer biedt adviseurs daarmee informatie die essentieel is Om de ondernemer optimaal te kunnen bedienen, moet de adviseur het hele terrein van de mkb-adviespraktijk overzien. Alleen dan kan hij, vaak al in een eerste gesprek met zijn cliënt, voor de advisering van klanten. De Mkb-advieswijzer is een praktisch naslagwerk voor de SRA-adviseur. Ondernemers in het mkb staan Over veel onderwerpen moeten ze beslissingen nemen. Onderwerpen die veel kennis van uiteenlopende vakgebieden vragen. De ondernemer zal dan ook voor talloze vragen te rade gaan bij zijn adviseur. verantwoorde adviezen geven. De advieswijzer is geschreven door een multidisciplinair samengestelde redactie. De combinatie van vaktechnische deskundigheid van SRA en mkb-adviespraktijkervaring van elke auteur zorgt ervoor dat de Mkb-advieswijzer direct toepasbaar is in de dagelijkse adviespraktijk. Editie 2014 Het handboek is geactualiseerd volgens de huidige wet- en regelgeving. In editie 2014 wordt ook aandacht besteed aan het optimaliseren van de bedrijfsprocessen met ICT. Voor meer informatie of uw bestelling zie of neem contact op met Dyonne Langerak, dlangerak@sra.nl of Mkb-advieswijzer 2014 Mkb-advieswijzer 2014 Een praktisch naslagwerk voor de SRA-adviseur SRA-Benchmarkonderzoek: hoe presteert uw kantoor? Hoe heeft uw kantoor gepresteerd in vergelijking met andere SRA-kantoren? Zijn uw tarieven concurrerend genoeg en ligt de productiviteit op het gewenste niveau? Dit bedrijfsvergelijkend onderzoek onder SRA-kantoren geeft een helder beeld van de prestaties van uw kantoor in 2013 in vergelijking met kantoren van gelijke omvang. SRA spreekt sollicitanten SRA-HRM heeft een bestand van kandidaten die op zoek zijn naar een positie bij een SRA-kantoor. Hieronder enkele kandidaten. Neem voor meer informatie contact op met Barry de Wilde, , bdewilde@ werkenbijsra.nl. Of volg ons via Hoofd Vaktechniek (ref 3005) Regio: Brabant. Man, begin 50. Hij beschikt over relevante ervaring, zowel in de accountancy (mkb en Big Four) als binnen het bedrijfsleven. Hij zoekt bij voorkeur een rol gericht op vaktechniek, compliance, de praktijk en/of toetsingen (of een combinatie van deze onderdelen). U krijgt onder meer inzicht in: de omzet per type opdracht en medewerker, de tarieven per type medewerker, de productiviteit per type medewerker, het inkomen per vennoot en diverse financiële kengetallen Dit jaar nemen wij een aantal vragen op die inzicht geven in het rendement van de verschillende soorten dienstverlening, de uren van het indirecte personeel en ervaringen met financieringsaanvragen. Benchmark portal De deelnemende kantoren krijgen toegang tot de Benchmark portal, daar kunt u de vragenlijst invullen. Zodra het onderzoek is afgerond, kunt u in dit portal de resultaten bekijken. Ook kunt u zelf allerlei analyses maken, naast het gemiddelde is ook de groei, laagste- en de hoogste waarde van de gegevens (en de klasse) inzichtelijk. Zo kunt u bijvoorbeeld de ranking van uw kantoor binnen de klasse bekijken. Tevens kunt u voor allerlei grafische weergaves kiezen en de gegevens exporteren. Deelname De kosten van deelname aan het SRA-Benchmarkonderzoek 2013 bedragen 295 per organisatie. U ontvangt één exemplaar van het schriftelijk eindrapport en krijgt een jaar toegang tot de online portal. Aanmelden kan door een mail te sturen naar vaktechniek@sra.nl. Neem voor meer informatie contact op met Dyonne Langerak: dlangerak@sra.nl of Advieswijzers 2014 Bent u op zoek naar een handvat voor een adviesgesprek? Wilt u op uw website of in een gerichte mail aan uw klanten laten zien wat u in huis heeft? Maak dan gebruik van de advieswijzers van SRA. Maar liefst 20 titels, over de meest uiteenlopende onderwerpen, waaruit u uw keuze kunt maken. Van auto en fiscus, bedrijfsoverdracht, pensioen tot fiscale actualiteiten voor de dga. Per direct beschikbaar. Abonnementen U kunt de advieswijzers los bestellen. Heeft u interesse in meerdere titels dan is een voordeel abonnement wellicht interessant voor u. Ga naar (trefwoord: advieswijzer) voor een compleet overzicht, korte omschrijving per titel en de voordeelabonnementen. 18 desraadviseur juni 2014

19 Vers van de pers: Jaarrekening MKB en Checklist Inmiddels zijn de nieuwe edities van Jaarrekening MKB en Jaarrekening MKB Checklist verschenen. Dit jaar geeft SRA deze praktische handleiding en bijbehorende checklist alweer voor de 20 ste keer uit in samenwerking met Kluwer. Haal deze boeken in huis, dan weet u zeker dat u aan alle verplichtingen voldoet voor de jaarverslaggeving van uw mkb-klanten. Profiteer van gunstige ledenprijzen Jaarrekening MKB 24,95 per stuk Jaarrekening MKB Checklist 14,90 per stuk Elektronische Checklist vanaf 225 (onbeperkt te gebruiken, inclusief alle vestigingen) Bestel Jaarrekening MKB 2014 in combinatie met Jaarrekening MKB Checklist 2014 en profiteer van de gunstige prijs van 35,95 per set. Bestellen? Mail naar marketing@sra.nl dan zorgen wij ervoor dat u ze snel in huis heeft. SRA-Ondernemerskompas geoptimaliseerd! Het Ondernemerskompas is een webbased hulpmiddel waarmee u samen met de klant eenvoudig in kaart brengt hoe een onderneming er voor staat. De vragen hebben betrekking op verschillende onderdelen van de bedrijfsvoering van de onderneming. Na het beantwoorden van de vragen krijgt u een rapportage met de tien belangrijkste aandachtspunten voor de onderneming. Dit geeft u een directe aanleiding voor verdere advisering. Geoptimaliseerd Er is nu een aantal aanpassingen doorgevoerd waardoor het Ondernemerskompas nog beter in te zetten is bij de advisering van uw klanten. De opmaak van de website is aangevuld met kantoorspecifieke gegevens waardoor het kompas nog herkenbaarder is voor uw klant. De kantoornaam staat nu in de titel, het logo van uw kantoor komt terug in de s die verzonden worden vanuit het systeem en de contactgegevens van het kantoor staan op de website. Veder wordt er automatisch een naar de adviseur gestuurd zodra de klant de vragenlijst heeft ingevuld! Hoe te adviseren In de praktijkhandreiking staat beschreven hoe en op welke momenten u het Ondernemerskompas kunt inzetten in uw praktijk. Daarnaast organiseren wij op 11 juni een workshop Adviseren met het Ondernemerskompas. De workshop vindt plaats van uur tot uur, bij SRA in Nieuwegein. Meer informatie? Wilt u meer informatie over het Ondernemerskompas, toegang tot demo-omgeving, de workshop en/ of de praktijkhandreiking, kijk dan Of neem contact op met Dyonne Langerak: of vaktechniek@sra.nl. Productdemonstraties SRA organiseert verschillende demonstratiebijeenkomsten voor haar leden, waar een productdemonstratie wordt gegeven. De volgende demonstraties staan gepland: BTW Risicoscan 5 juni, van uur, bij SRA in Nieuwegein Brengt de btw-risico s van internationaal zaken doen in kaart. SRA-UNIT4 Prognose 12 juni, van uur (webinar) Efficiënt prognoses maken met de vijf-minuten-prognose of de uitgebreide prognose. Handboeken online beheren 17 juni, van uur (webinar) Eenvoudig uw handboeken onderhouden en beheren! Voor meer informatie of uw inschrijving kijk op of neem contact op met SRA-Vaktechniek (vaktechniek@sra.nl of ). Belastingadviseur (ref 3011) Regio: Brabant. Man, begin 40. Heeft ervaring opgedaan zowel binnen een mkb-kantoor, een Big Four-kantoor als binnen de Belastingdienst. Hij zoekt nu een passend mkb-kantoor. Relatiebeheerder (ref 3012) Regio: Gelderland. Man, begin 40. Heeft ruime ervaring binnen de mkbbranche. Is een echte relatiebeheerder, die daarnaast ook mogelijk een interne rol zou kunnen vervullen. Accountant (ref 649) Regio: Zuid-Holland. Man, eind 30. Kan zowel een interne- als een externe rol vervullen. Beschikt over ruime ervaring (binnen het mkb). Controleleider/Accountant (ref 638) Regio: Zuid-Holland. Vrouw, 36 jaar. Beschikt over ervaring binnen de accountancybranche en het bedrijfsleven. Ze zoekt nu bewust naar een passend (kwalitatief goed) mkb-kantoor. desraadviseur 19

20 Haal in 1 dag meer uit uw aangiftepraktijk! Ervaren fiscalisten van Loyens & Loeff behandelen uitgebreid nieuwe en gewijzigde wet- en regelgeving. Direct daarna leert u aan de hand van een actuele casus deze kennis toe te passen in de aangifteprogramma s van Elsevier. Doe efficiënter complexe aangiftes van een hoge kwaliteit! Elsevier Nextens Masterclasses Presteren in praktijk 6 PE punten 6 PE punten 6 PE punten IB Masterclass 399 De ondernemer (aanmerkelijk belang & buitenland), de eigen woning en actuele thema s als: formeel belastingrecht, fiscaal partnerschap en belasting- en invorderingsrente staan centraal in de IB Masterclass. 20 plaatsen in oktober en november Amsterdam, Wolvega & Zwijndrecht VPB Masterclass 399 De fiscale eenheid, deelnemingsvrijstelling en afschrijvingen en verliescompensatie staan centraal in de VPB Masterclass. 20 plaatsen in oktober en november Amsterdam & Zwijndrecht BTW Masterclass 399 De ondernemer, prestaties, vrijstellingen, in-en uitvoer, aftrek van voorbelasting en controle, naheffing en bezwaar en beroep zijn thema s die centraal staan in de BTW Masterclass. 20 plaatsen in oktober en november Wolvega Bekijk data & locaties Alle masterclasses zijn zowel geschikt voor werken met desktop software als cloud programma s. i.s.m. Helpen presteren