1. Ik voel me kalm en ontspannen Helemaal niet (1) - Een beetje (2) - Half, half (3) - Behoorlijk (4) - Absoluut (5)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1. Ik voel me kalm en ontspannen Helemaal niet (1) - Een beetje (2) - Half, half (3) - Behoorlijk (4) - Absoluut (5)"

Transcriptie

1 Mindfulness-wandeling Met dank aan Ad Bergsma Juist in deze donkere dagen waarin de kans op somberheid op de loer ligt, is het belangrijk om regelmatig naar buiten te gaan. Maak daarom een winterse mindfulness-wandeling. Neem ongeveer twee uur de tijd om de mindfulness-wandeling te maken. Kies een leuke route in de buurt en stel op de stopwatch van uw telefoon een ontspannen alarmtoon in, om uzelf elke 20 minuten met een nieuwe opdracht te verrassen. Vind je twee uur te lang? Je kunt ook na elke 10 minuten je stopwatch instellen. Waar u gaat wandelen is onbelangrijk. Een groenstrook rond de stad is even goed als een nationaal park, al is het wel fijn wanneer door mensen gemaakte gebouwen of andere dingen zo'n beetje buiten beeld blijven. Voor de start Quick scan: Hoe gaat het eigenlijk met me? Geef voor u gaat wandelen eerst aan in welke mate de onderstaande vier stellingen op u van toepassing zijn: 1. Ik voel me kalm en ontspannen 2. Ik ben alert en geconcentreerd 3. Ik voel me vitaal en bruis van de energie 4. Ik word in beslag genomen door zorgen Helemaal niet (5) - Een beetje (4) - Half, half (3) - Behoorlijk (2) - Absoluut (1) Tel het aantal punten bij elkaar op en schrijf ze op een blaadje of maak een notitie in uw smartphone. Aan het eind van de wandeling heeft u deze punten weer nodig.

2 Na 20 minuten: Zoom in op uw omgeving Psycholoog Jordi Quoidbach van de universiteit van Luik heeft laten zien dat vooral welvarende, drukke mensen veel strelingen van de zintuigen onopgemerkt voorbij laten gaan. Daar gaat u nu verandering in brengen. Pak een stok en trek een vierkant van zo'n beetje negen vierkante meter (drie bij drie) op de grond. Takken neerleggen kan ook. Wat er binnen uw vierkant valt, maakt niet uit. Het mogen struiken, planten of rotsen zijn, maar een grasveld of lap modder kan ook. Deze plek gaat u gedetailleerd bestuderen. Gebruik daarbij al uw zintuigen. Wat is het mooiste detail dat u aantreft? Een bloemetje, een weerspiegeling in een plas, een fijne kleurschakering? Welke geuren treft u aan op uw grondje? Bladeren laten hun geur los als u ze tussen uw vingers wrijft. Hoe voelt de structuur aan van de dingen op dit stuk land? Een pluk mos, de boomschors, de drassige grond? En wat is er te horen als u hier stilstaat? Loop pas verder als u iets heeft gevonden wat u de moeite waard vindt, maar waar u anders achteloos aan voorbij was gelopen.

3 Na 40 minuten: Neem een minivakantie Ziet u een boom vol kleine vertakkingen? Ga eronder liggen of zitten en kijk. Volgens Rachel en Stephen Kaplan gaat dit u helpen uw aandacht te vitaliseren. Deze Amerikaanse pioniers van de omgevingspsychologie concludeerden dat de zich herhalende patronen in de natuur de hersenen een mini-vakantie geven. Zij baseren zich op de opvatting dat het brein op twee manieren aandacht kan schenken: gericht, vanuit de hogere cognitieve centra, en met een zachtere fascinatie, vanuit de oudere delen van het brein. In het stadse leven hebben die hogere cognitieve centra het druk. In de natuur is weinig informatie voorhanden die op hoog niveau uitgezocht en ingedeeld moet worden. Door meer ruimte te geven aan de 'fascinatie'-kant van het brein, kunnen die hogere cognitieve centra even rusten en creëert u 'hersteltijd' voor de hersenen.

4 Na 60 minuten: Fluister tegen de stilte Sta eens stil bij wat het groen om u heen voor u betekent. Uit onderzoek van Staatsbosbeheer blijkt dat de natuur voor de meerderheid van de mensen alleen een soort behang is. Bos, heide en water bieden een decor waarbinnen wandelaars afleiding zoeken, de gezelligheid van medewandelaars of een parcours voor een sportieve uitdaging. Maar dat oppervlakkige decor kan u mogelijk ook een gevoel van betekenis geven. De bomen produceren de zuurstof die u inademt en de bomen gebruiken het CO2 dat u uitademt. Luister intensief naar de stemmen (of de stilte) van de natuur om u heen. Stel u voor dat de natuur hier oren heeft en uw gedachten kan horen. Voel hoe uw stemming is en hoe het met u gaat, en vertel dat in gedachten of fluisterend tegen de natuur.

5 Na 80 minuten: De natuur vertelt uw verhaal Hoe de takken hun verdorde bladeren loslaten, hoe alles groeit waar maar een beetje licht op valt: de natuur staat bol van metaforen voor het leven zelf. Reden voor de grondleggers van de natuurgebaseerde therapie (NBT) om u op onderzoek uit te sturen: welke zaken om u heen zouden symbool kunnen staan voor de fase waarin u verkeert? Wat kunt u leren van de klimop die zich stevig aan die dikke boomstam hecht? Welke boodschap heeft het leven tussen de wortels van een omgevallen boom voor u? De Deense psychologe Sus Sola Corazon promoveerde dit voorjaar op de toepassing van dit soort oefeningen in het speciaal hiervoor ingerichte bos 'Nacadia' van de universiteit van Kopenhagen. Welk verhaal vertelt de natuur waar u nu staat over uzelf?

6 Na 100 minuten: Hoe gaat het nu met me? Quickscan: Geef opnieuw aan in hoeverre deze stellingen op u van toepassing zijn. Tel het aantal punten bij elkaar op en vergelijk de einduitslag met de testuitslag van 100 minuten geleden. En, voelt u zich ook vitaler? 1. Ik voel me kalm en ontspannen 2. Ik ben alert en geconcentreerd 3. Ik voel me vitaal en bruis van de energie 4. Ik word in beslag genomen door zorgen Helemaal niet (5) - Een beetje (4) - Half, half (3) - Behoorlijk (2) - Absoluut (1) Houd dit gevoel vast Wandel nu rustig terug naar huis en denk even terug aan het mooiste moment uit de wandeling die u zojuist maakte. Zoek in uw gedachten naar 'haakjes' die u aan dat moment doen denken. Op welke manier kunt u deze ervaring straks weer in uw geheugen oproepen? Probeer voor uzelf een soort ezelsbruggetje te creëren, waardoor u later opnieuw kunt terugdenken aan dit goede gevoel, en de bijbehorende ontspanning weer kunt oproepen.

Ad Bergsma. 1 Tekst en foto s Ad Bergsma (2012) Beleef de natuur. www.grootstegeluk.nl

Ad Bergsma. 1 Tekst en foto s Ad Bergsma (2012) Beleef de natuur. www.grootstegeluk.nl Liefhebbers vinden in de natuur rust en verbondenheid. De Finse psycholoog Karlevi Korpela zette daarom in eigen land een natuurbelevingpad uit met het doel het heilzame effect van natuur te versterken.

Nadere informatie

Fonds Psychische Gezondheid, Natuurbeleving, oktober Ad Bergsma

Fonds Psychische Gezondheid, Natuurbeleving, oktober Ad Bergsma Liefhebbers vinden in de natuur rust en verbondenheid. Uit onderzoek van Fonds Psychische Gezondheid blijkt dat verblijf in de natuur door Nederlandse vrouwen het vaakst genoemd wordt als oplossing voor

Nadere informatie

Kabouterpad herfst. www.jufanke.nl. - www.jufanke.nl -

Kabouterpad herfst. www.jufanke.nl. - www.jufanke.nl - Kabouterpad herfst www.jufanke.nl Uitleg van het kabouterpad Dit kabouterpad is gemaakt voor een herfstwandeling door het bos. De wandeling kan met kleine groepjes of de hele klas tegelijk gelopen worden.

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg

Doe- pad Watertorenweg Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 3-4 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij

Nadere informatie

Oppervlakte op het schoolplein versie A

Oppervlakte op het schoolplein versie A Oppervlakte op het schoolplein versie A Doe deze opdracht met vier kinderen. Nodig: een rolmaat 1. Maak met zijn vieren een vierkant van 1 x 1 meter. Op elke hoek van het vierkant staat een kind. Gelukt?

Nadere informatie

Loof-en naaldbomen. Naam :

Loof-en naaldbomen. Naam : Loof-en naaldbomen Naam : Veel bomen maken een bos In een boomgaard staan soms honderden bomen, en toch is een boomgaard geen bos. Ook in een park kun je veel bomen zien, maar een park is beslist geen

Nadere informatie

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam. Opdracht 1. Gebruik je ogen goed. In het bos kun je van alles ontdekken! Komen er onder de bomen verschillende soorten insecten en of bodemdiertjes voor? Het beste bos 1. Materiaal tas 1: zoekraam, 1 schepje,

Nadere informatie

1. Een bocht. 2. Spiegelen

1. Een bocht. 2. Spiegelen Werkblad 1 en op de buitenplaats (bij les 3) Print deze opdrachten en knip ze in strookjes. Maak groepjes van 2 of 3 leerlingen. Verdeel de opdrachten onder deze groepjes. Een opdracht kan door meerdere

Nadere informatie

Ontdekkingstocht duin, bos en strand

Ontdekkingstocht duin, bos en strand Ontdekkingstocht duin, bos en strand Opdracht 1 Het noorden van de kaart Start deze ontdekkingstocht op de parkeerplaats van Ecomare. Om te weten of je goed loopt, is het belangrijk dat je de kaart goed

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg

Doe- pad Watertorenweg Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 1-2 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Milieu in opdracht van gemeente Harderwijk. Wij hebben

Nadere informatie

Handout Stiltewandeling 6 april 2019

Handout Stiltewandeling 6 april 2019 Handout Stiltewandeling 6 april 2019 Wanneer je samen wandelt, is het heerlijk om samen te praten en van gedachten te wisselen. Dat is heel waardevol. Het is ook een waardevolle ervaring om af te spreken

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij

Nadere informatie

Hoe krijg je meer zin? Oefening 3: Wat zijn jouw prikkels? 12

Hoe krijg je meer zin? Oefening 3: Wat zijn jouw prikkels? 12 Hoe krijg je meer zin? 09 - Oefening 3: Wat zijn jouw prikkels? 12 Meer zin. Denk jij ook dat zin in vrijen er spontaan hoort te zijn? Dat zin iets is dat zomaar uit het niets op komt borrelen? Geloof

Nadere informatie

Het Dansende dierenbos

Het Dansende dierenbos Het Dansende dierenbos Kinder-yoga op muziek Jasper Merle & Hester van Toorenburg SPECTRUM over yoga, kinderen & dit boek In Het dansende dierenbos komen dieren, muziek en yoga samen. Er kan worden gedanst,

Nadere informatie

OEFENINGEN: NEEM UW GEDACHTEN ONDER DE LOEP

OEFENINGEN: NEEM UW GEDACHTEN ONDER DE LOEP OEFENINGEN: NEEM UW GEDACHTEN ONDER DE LOEP Denken, voelen en doen staan sterk met elkaar in verband. Via uw gedachten kunt u invloed uitoefenen op hoe u zich voelt. Op deze manier kunt u ongewenste gevoelens

Nadere informatie

Rivierenhof. Ontdekkingstocht voor gezinnen

Rivierenhof. Ontdekkingstocht voor gezinnen Rivierenhof Ontdekkingstocht voor gezinnen t pech s e d e i k k a j T e lente ontdekt d INLEIDING TJAKKIE LENTE Tjakkie de specht voor gezinnen is een ontdekkingstocht met een bewegwijzerde route doorheen

Nadere informatie

Laat uw ogen elk deel grondig verkennen, alsof u nog nooit zoiets heeft gezien.

Laat uw ogen elk deel grondig verkennen, alsof u nog nooit zoiets heeft gezien. MINDFULNESS Tips en oefeningen voor thuis Mindfulness leert mensen te leven met aandacht en bewust met handelingen en gedachten in het hier en nu om te gaan. Dit kan sommige mensen wat zweverig in de oren

Nadere informatie

regenworm Ik voel me als een

regenworm Ik voel me als een Ik voel me als een regenworm Er was eens een jonge vrouw. Ze voelt zich niet gelukkig. Heel haar leven heeft ze last gehad van depressies. Haar omgeving heeft daar weinig van gemerkt. Maar zij voelde zich

Nadere informatie

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als 4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.

Nadere informatie

In dit boekje onderzoek je jouw eigen relatie met de natuur. Je kunt er gedachtes, ideeën en dingen die je belangrijk vindt, in verzamelen.

In dit boekje onderzoek je jouw eigen relatie met de natuur. Je kunt er gedachtes, ideeën en dingen die je belangrijk vindt, in verzamelen. Binnenkort bezoek je met je klas de theatervoorstelling lshl, Indianenwijsheid voor de 21e eeuw. Het Filiaal theatermakers heeft deze voorstelling gemaakt. We maakten eerder de voorstelling Enkeltje Mars.

Nadere informatie

Leerpad Natuurbeleving kleuters Lesduur: ca 60 minuten Bestemd voor groep 1/2/3 Sluit aan bij kerndoel: 39, 40a

Leerpad Natuurbeleving kleuters Lesduur: ca 60 minuten Bestemd voor groep 1/2/3 Sluit aan bij kerndoel: 39, 40a Leerpad Natuurbeleving kleuters Lesduur: ca 60 minuten Bestemd voor groep 1/2/3 Sluit aan bij kerndoel: 39, 40a Inleiding Korte omschrijving van de les: In groepjes van 4 kinderen lopen ze begeleid de

Nadere informatie

1. Terugblik. Zoek buiten een rustig plekje op, liefst ergens middenin de natuur.

1. Terugblik. Zoek buiten een rustig plekje op, liefst ergens middenin de natuur. LAB30 Lente. Het seizoen waarin de zaadjes ontkiemen die gedurende de winter in de grond hebben liggen wachten. Een periode van groei en bloei. De lente is een goed moment om persoonlijke initiatieven

Nadere informatie

Klachten na een hersenschudding algemene informatie

Klachten na een hersenschudding algemene informatie Een hersenschudding ontstaat door een klap op het hoofd, bijvoorbeeld bij een ongeluk. Je wordt duizelig of raakt bewusteloos. Meestal duurt het enige tijd voor de hersenen hiervan herstellen. Zolang de

Nadere informatie

1 Ik zie op tegen de herfst

1 Ik zie op tegen de herfst Herfstdip De dagen worden korter, de temperatuur daalt en het landschap wordt langzaamaan minder groen door de vallende blaadjes. De herfst is weer bijna in aantocht. In hoeverre bent u het (on)eens met

Nadere informatie

Het konijnenpad van Lars en Lineke. docentenhandleiding

Het konijnenpad van Lars en Lineke. docentenhandleiding Het konijnenpad van Lars en Lineke docentenhandleiding Inhoudsopgave Omschrijving het konijnenpad van Lars en Lineke blz. 2 Lessuggesties bij het konijnenpad van Lars en Lineke blz. 4 Handleiding voor

Nadere informatie

Mindful op vakantie. 10 tips om weer echt tot rust te komen. Tina Brouwer

Mindful op vakantie. 10 tips om weer echt tot rust te komen. Tina Brouwer Mindful op vakantie 10 tips om weer echt tot rust te komen Tina Brouwer Vakantie, het lijkt zo heerlijk, maar in de praktijk blijkt het heel veel stress te geven, net als Kerstmis. Met voor een deel dezelfde

Nadere informatie

Na de opname Intensive Care/High Care voor Kinderen

Na de opname Intensive Care/High Care voor Kinderen Na de opname Intensive Care/High Care voor Kinderen Beste ouders en/of verzorgers, Inmiddels ligt de opname van uw kind op de Intensive Care achter u en bent u weer thuis, op de verpleegafdeling of in

Nadere informatie

1. Ik zie op tegen de herfst 36% 17% 5% 0% 0% Weet niet. Zeer mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Zeer mee oneens

1. Ik zie op tegen de herfst 36% 17% 5% 0% 0% Weet niet. Zeer mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Zeer mee oneens Herfstdip De dagen worden korter, de temperatuur daalt en het landschap wordt langzaamaan minder groen door de vallende blaadjes. De herfst is weer bijna in aantocht. In hoeverre bent u het (on)eens met

Nadere informatie

Oude bomen. Opdracht 1 - Bijzondere bomen. Opdracht 2 De leeftijd van een boom meten. Benodigdheden

Oude bomen. Opdracht 1 - Bijzondere bomen. Opdracht 2 De leeftijd van een boom meten. Benodigdheden Oude bomen meetlint In Amsterdam staan veel bomen. Sommige van die bomen zijn al heel oud en hebben veel meegemaakt. Bomen kunnen veel betekenen voor mensen. Denk bijvoorbeeld aan de kastanjeboom in de

Nadere informatie

Inhoud. Bekijk het eens van een andere kant. Hoe voel jij je? Je eigen gebruiksaanwijzing

Inhoud. Bekijk het eens van een andere kant. Hoe voel jij je? Je eigen gebruiksaanwijzing 1. Bekijk het eens van een andere kant 1.1 Zwart-witdenken of relativeren Individuele opdracht 1.1 Wat vind jij? Groepsopdracht 1.1 Mag je soms stelen? 1.2 Optimist of pessimist, positief of negatief Individuele

Nadere informatie

Ruik nu aan de rozijn. Houd de rozijn onder je neus en merk bij elke inademing de geur ervan op. En kijk er nu nog eens naar.

Ruik nu aan de rozijn. Houd de rozijn onder je neus en merk bij elke inademing de geur ervan op. En kijk er nu nog eens naar. Tips en oefeningen voor thuis Mindfulness leert mensen te leven met aandacht en bewust met handelingen en gedachten in het hier en nu om te gaan. Dit kan sommige mensen wat zweverig in de oren klinken,

Nadere informatie

Tips; betere foto's maken (bron: hema.nl)

Tips; betere foto's maken (bron: hema.nl) Tips; betere foto's maken (bron: hema.nl) Gulden snede als gouden basisregel Het werkt zo Verdeel het beeld dat je wilt fotograferen in gedachte in negen gelijke vlakken, door er twee horizontale en twee

Nadere informatie

Een verhaal uit het tijdschrift Handwerken zonder grenzen. ( 4/81 )

Een verhaal uit het tijdschrift Handwerken zonder grenzen. ( 4/81 ) VILTEN Een verhaal uit het tijdschrift Handwerken zonder grenzen. ( 4/81 ) De GESCHIEDENIS: Het vilten of vervilten van wol is een heel oude techniek en was en is verspreid over de hele wereld. Er werd

Nadere informatie

Auditieve oefeningen herfst. Hakken en plakken

Auditieve oefeningen herfst. Hakken en plakken Auditieve oefeningen herfst Hakken en plakken (hak de woorden in stukken, laat de kinderen het hele woord zeggen) eek-hoorn vlie-gen-zwam ka-stan-jes pad-den-stoel ka-bou-ter beu-ken-noot e-gel spin-nen

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens

Nadere informatie

Veertochten in Zoutleeuw

Veertochten in Zoutleeuw Veertochten in Zoutleeuw Wat is dit? Veerkracht is het mentale herstellingsvermogen van het individu. Het vermogen om je aan te passen na een stressvolle situatie of om te gaan met een tegenslag. Het betreft

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: zandhagedissen Groepje 2: mierenleeuwen Groepje 3: boompiepers Groepje 4: zandoorwormen Groepje 5: sneeuwvlo

Nadere informatie

Ga aan de slag met de hoedjes van Edward de Bono. The 6 thinking heads.

Ga aan de slag met de hoedjes van Edward de Bono. The 6 thinking heads. Huiswerk les 4 Oefen met de nieuwe handtruc uit de lesomgeving. De achterliggende gedachte blijft hetzelfde. Je zoon of dochter ziet dat het mogelijk is om iets leren. Met de vorige handtruc kwam al naar

Nadere informatie

Februari 2012 Workshop Eviont

Februari 2012 Workshop Eviont Het Brein heeft een doel nodig! Februari 2012 Workshop Eviont Het Brein heeft een doel nodig! Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE...2 LEESWIJZER...3 INLEIDING...4 STAP 1: HET KADER...5 STAP 2: STATE, GEDRAG EN

Nadere informatie

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin Natuur dagboek Op ontdekking in je achtertuin Hey daar! Dit is jouw eigenste, hoogst persoonlijkste Dit natuurdagboek is van natuurdagboek. Trek de tuin, het park of het bos in. Gebruik je ogen, oren en

Nadere informatie

Klaar voor de start? Hallo! Welkom in het Doorleefboek!

Klaar voor de start? Hallo! Welkom in het Doorleefboek! in de wolken Klaar voor de start? Hallo! Welkom in het Doorleefboek! Iemand die jij heel lief vond is nu dood. Dat is heel erg. Jij hebt daardoor misschien allerlei gevoelens door elkaar. Verdrietig of

Nadere informatie

Lesbrief: Lekker ontspannen? Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen?

Lesbrief: Lekker ontspannen? Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Lesbrief: Lekker ontspannen? Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Niks is fijner dan je prettig en ontspannen voelen. Dit

Nadere informatie

Hoe maak je het verschil als werkgever?

Hoe maak je het verschil als werkgever? Hoe maak je het verschil als werkgever? 5 ingrediënten voor tevreden medewerkers! >> www.loket.nl Hoe maak je het verschil als werkgever? 5 ingrediënten voor tevreden medewerkers! De krapte op de arbeidsmarkt

Nadere informatie

Persoonlijk én succesvol bloggen vanuit jouw passie

Persoonlijk én succesvol bloggen vanuit jouw passie Leer authentiek bloggen en trek meer klanten aan Persoonlijk én succesvol bloggen vanuit jouw passie Persoonlijk én succesvol bloggen vanuit jouw passie Backhuijs Communicatie 1 Les 3: Opbouw blog Les

Nadere informatie

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark NME-leerroute Kabouters in het Westerpark 1 Groep Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen In het Westerpark woont een kaboutervolk. Dat weten niet zoveel mensen, maar voor deze ene keer hebben

Nadere informatie

WERKSTRESSOREN ENERGIEBRONNEN BALANS

WERKSTRESSOREN ENERGIEBRONNEN BALANS WERKSTRESSOREN ENERGIEBRONNEN BALANS 2 ENERGIEBRONNEN 3 Inleiding 1 Feedback 2 Waardering 3 Positief gedrag 4 Een fijne werkplek 5 Pauzes nemen 6 4 GEDRAG 1 INLEIDING Je hebt een drukke baan en natuurlijk

Nadere informatie

1. Samen maken we muziek vandaag

1. Samen maken we muziek vandaag 1. Samen maken we muziek vandaag We verzamelen voor het gebouw van de Natuurtuin Na een korte inleiding zingen we samen het lied samen maken we muziek vandaag. Dit lied zullen we telkens zingen als we

Nadere informatie

Hoofdpijn Duizeligheid Vermoeidheid Concentratieproblemen Vergeetachtigheid

Hoofdpijn Duizeligheid Vermoeidheid Concentratieproblemen Vergeetachtigheid Hersenschudding In deze folder vertellen we wat de gevolgen van een hersenschudding kunnen zijn en wat u kunt verwachten tijdens het herstel. Ook geven we adviezen over wat u het beste wel en niet kunt

Nadere informatie

Transitie in de zorg, transitie in haar leven

Transitie in de zorg, transitie in haar leven Transitie in de zorg, transitie in haar leven Op stap met onze Wandelcoach Tineke Franssen Transitie in de zorg Leonie (37) zwoegt en tobt. Ze hàd het naar haar zin, als psycholoog en casemanager in de

Nadere informatie

Bijlage 1. De toverfee. M. Kuin, Werken aan je zelfbeeld, DOI / , 2014 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media

Bijlage 1. De toverfee. M. Kuin, Werken aan je zelfbeeld, DOI / , 2014 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Bijlage 1 De toverfee Doe je ogen dicht, wees heel stil en stel je voor dat er een glinsterende toverfee voor je neus staat. Ze verschijnt zomaar uit het niets elke keer dat je wilt dat ze je in een andere

Nadere informatie

Babylichaamstaal. Van te vroeg geboren baby s

Babylichaamstaal. Van te vroeg geboren baby s Babylichaamstaal Van te vroeg geboren baby s Inleiding Voor een pasgeboren baby is lichaamstaal de eerste en enige manier om te vertellen wat hij wel of niet prettig vindt. Omdat hij nog niet kan praten,

Nadere informatie

7. Als je klaar bent met kauwen slik je de rozijn door. Merk het verlangen op om de rozijn door te slikken. Welke bewegingen maakt je mond?

7. Als je klaar bent met kauwen slik je de rozijn door. Merk het verlangen op om de rozijn door te slikken. Welke bewegingen maakt je mond? DE BEGINNERSGEEST OEFENING Heart Body & Mind WWW.PUREHBM.COM Tijd voor een eerste oefening! Deze oefening helpt je je aandacht in het hier en nu te brengen door al je zintuigen en bewuste aandacht te gebruiken.

Nadere informatie

Tactiele navigatie. Hoe begeleid je een leerling bij tactiele tekeningen?

Tactiele navigatie. Hoe begeleid je een leerling bij tactiele tekeningen? Tactiele navigatie Hoe begeleid je een leerling bij tactiele tekeningen? Goede begeleiding bij een tactiele tekening kan een groot verschil maken. Je tilt de tekening op van een wirwar aan lijnen en vlakken

Nadere informatie

Eerst je eigen toekomst bedenken, voordat je samen een toekomst bedenkt. Aantrekkelijk voelen Pak je echte wens

Eerst je eigen toekomst bedenken, voordat je samen een toekomst bedenkt. Aantrekkelijk voelen Pak je echte wens Trainen en coachen Psycholoog Mirella Brok Skype Tilburg Made Den Bosch psycholoog@psycholoogmirellabrok.nl 06 1771 2728 KvK 51743256 Lid Nederlandse Beroepvereniging voor Toegepaste Psychologie Opwarmoefening

Nadere informatie

Lente. groep 3, 4 en 5

Lente. groep 3, 4 en 5 Lente groep 3, 4 en 5 Inhoud Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad lente 14

Nadere informatie

Praten zonder woorden Via symbooltaal in gesprek met jonge mantelzorgers

Praten zonder woorden Via symbooltaal in gesprek met jonge mantelzorgers Praten zonder woorden Via symbooltaal in gesprek met jonge mantelzorgers Wat gaan we doen de komende 45 minuten? o Inspiratie opdoen!!! o Uitleg: Wat is symbooltaal en hoe kun je het inzetten? o Zelf een

Nadere informatie

sochicken - broeden op een leuker leven.

sochicken - broeden op een leuker leven. Steeds leuker worksheet 1 Je leven steeds leuker maken - in kleine stappen Ben je klaar om jezelf een kickstart te geven? Om je leven in een opwaartse spiraal te brengen in kleine, praktische stappen?

Nadere informatie

Thema 1 Concentratie. Waarom? Wanneer? Hoe? Kringgesprek

Thema 1 Concentratie. Waarom? Wanneer? Hoe? Kringgesprek Thema 1 Concentratie Waarom? Concentratieoefeningen helpen leerlingen om zich beter te focussen zodat ze hun aandacht beter bij hun werk kunnen houden. Wanneer? Hoe? Als de leerlingen snel worden afgeleid

Nadere informatie

1. Een stempelkaart maken

1. Een stempelkaart maken 1. Een stempelkaart maken Tijdens deze activiteit: luisteren de kinderen naar de introductie van dit thema en maken ze een stempelkaart om bij elf activiteiten een stempel te ontvangen. Taal Mondelinge

Nadere informatie

Antoine in Nepal. Karel Peeraer.

Antoine in Nepal. Karel Peeraer. Antoine in Nepal Karel Peeraer www.ezelen.be Een wereldreis naar geluk! Welkom Het is fijn wandelen als de natuur je rugzakje draagt. Antoine wandelt door de bergen. Zijn oogjes kijken in het rond. Plots

Nadere informatie

Vragenlijst (stedelijke) stille gebieden

Vragenlijst (stedelijke) stille gebieden Vragenlijst (stedelijke) stille gebieden Algemeen 0. Kies uit de hieronder gegeven foto in welk gebied u het meest bezoekt. Spinozapark Zuiderpark Gebruik van het gebied (park) U.1. Waarom bezoekt u dit

Nadere informatie

Ernstig meervoudig gehandicapten. muziek

Ernstig meervoudig gehandicapten. muziek Ernstig meervoudig gehandicapten & muziek Ellen Bom Muziektherapeute De Compaan Den Haag Activiteitencentrum Kijkduin 2007 Inleiding In deze brochure wordt ingegaan op hoe muziek kan worden ingezet om

Nadere informatie

7 Ik zie op tegen de herfst

7 Ik zie op tegen de herfst Herfstdip De dagen worden korter, de temperatuur daalt en het landschap wordt langzaamaan minder groen door de vallende blaadjes. De herfst is weer bijna in aantocht. In hoeverre bent u het (on)eens met

Nadere informatie

5 senses strategy BTC guide to more focus

5 senses strategy BTC guide to more focus 5 senses strategy BTC guide to more focus Veel professionals maken de fout geen onderscheid te maken in fysieke rust en mentale rust. Ze nemen vooral rust door even te stoppen met hun acties. Maar als

Nadere informatie

Werkboek bij e-book Hoe wordt je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens? Hoe word je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens

Werkboek bij e-book Hoe wordt je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens? Hoe word je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens Werkboek bij het e-book Hoe word je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens (om te printen en in te vullen!) Tip: het bestand is opgemaakt in A5 (stel je printer in op twee pagina s per vel!).

Nadere informatie

Inleiding Waarom bewegen tijdens chemotherapie?

Inleiding Waarom bewegen tijdens chemotherapie? BEWEGEN BIJ KANKER Inleiding De ziekte kanker, maar ook de behandeling, zoals chemotherapie, operatie, bestraling en hormonale therapie, kunnen aanleiding geven tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.

Nadere informatie

Informatieboekje voor kinderen. over hooggevoeligheid en prikkelverwerking

Informatieboekje voor kinderen. over hooggevoeligheid en prikkelverwerking Informatieboekje voor kinderen over hooggevoeligheid en prikkelverwerking Op aarde wonen allemaal verschillende kinderen. Iedereen ziet er anders uit. Je kunt groot, klein, dik of dun zijn. Sommigen hebben

Nadere informatie

4 Vind me dan. Achtergrondinfo Planten en dieren hebben allerlei manieren om niet op te vallen. Deze kunnen onderverdeeld worden in:

4 Vind me dan. Achtergrondinfo Planten en dieren hebben allerlei manieren om niet op te vallen. Deze kunnen onderverdeeld worden in: 4 Vind me dan Er is altijd wel een verjaardag of een ander feestje om te vieren. En bij een feestje horen cadeautjes. Maar voor het zover is, wil je het cadeautje natuurlijk zo goed mogelijk verstoppen.

Nadere informatie

Onco-Move. Bewegen tijdens chemotherapie

Onco-Move. Bewegen tijdens chemotherapie Onco-Move Bewegen tijdens chemotherapie Introductie De behandeling van kanker, in het bijzonder de chemotherapie en/of radiotherapie, kan aanleiding zijn tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.

Nadere informatie

Praten met kinderen over de wereld: Tien Tips voor Ouders

Praten met kinderen over de wereld: Tien Tips voor Ouders Praten met kinderen over de wereld: Tien Tips voor Ouders 1. Kies een goed moment! Neem elke dag de tijd voor een gesprek met je kind. Zoek naar een moment dat het beste past bij jullie gezin. Voor de

Nadere informatie

4 communicatie. Ik weet welke informatie anderen nodig hebben om mij te kunnen begrijpen. Ik vertel anderen wat ik denk of voel.

4 communicatie. Ik weet welke informatie anderen nodig hebben om mij te kunnen begrijpen. Ik vertel anderen wat ik denk of voel. 4 communicatie Communicatie is het uitwisselen van informatie. Hierbij gaat het om alle informatie die je doorgeeft aan anderen en alle informatie die je van anderen krijgt. Als de informatie aankomt,

Nadere informatie

Sportief bewegen met dementie. Dementie

Sportief bewegen met dementie. Dementie Sportief bewegen met dementie Dementie Sportief bewegen met dementie...................................... Bewegen: gezond en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid

Nadere informatie

Werkblad: Vind me dan

Werkblad: Vind me dan Werkblad: Vind me dan Stap 1 Stap 2 Wat is het probleem? Vraag het de natuur! Hoe lost de natuur dit probleem op? Hoe zorgen planten en dieren ervoor dat ze niet opvallen? Kennen jullie voorbeelden? Schrijf

Nadere informatie

Feestelijke ijsklontjes

Feestelijke ijsklontjes Algemene richtlijnen voor eten uit de natuur Probeer zo hoog mogelijk te plukken Was alles altijd goed Als je twijfelt, eet het niet! Pluk niet op plekken waar honden/katten poepen en plassen Feestelijke

Nadere informatie

leven met een chronische ziekte

leven met een chronische ziekte leven met een chronische ziekte Een ont-moet spel, voor jezelf en anderen. Als we een chronische ziekte hebben, is er vooral aandacht voor de bestrijding van symptomen. Wat de ziekte met ons zelfbeeld

Nadere informatie

Vind de schat van Het Vinne!

Vind de schat van Het Vinne! Vind de schat van Het Vinne! Zoek de eerste stopplaats met behulp van het plan aan de andere kant van deze paal 1. Ik voel, ik voel wat jij niet voelt: Eén deelnemer sluit zijn ogen. De anderen zoeken

Nadere informatie

7-12 jaar Scharrelavontuur. 7-12 jaar Scharrelavontuur

7-12 jaar Scharrelavontuur. 7-12 jaar Scharrelavontuur Geluiden Wees 1 minuut helemaal stil. Luister naar de geluiden om je heen. Hoeveel geluiden heb je gehoord? Welke geluiden heb je herkend? Je eigen geur maken Verzamel verschillende soorten blaadjes, mos,

Nadere informatie

Auditieve oefeningen - lente. Hakken en plakken

Auditieve oefeningen - lente. Hakken en plakken Auditieve oefeningen - lente Hakken en plakken (hak de woorden in stukken, laat de kinderen het hele woord zeggen) len-te kro-kus tul-pen lam-me-tje bloe-men zaai-en tuin-tje ro-zen vo-gel tuin-man bij-en

Nadere informatie

Mijn tuin. Janni Meedendorp. Meditaties voor kinderen. 2013 Uitgeverij ACT on Virtues

Mijn tuin. Janni Meedendorp. Meditaties voor kinderen. 2013 Uitgeverij ACT on Virtues Mijn tuin Meditaties voor kinderen Janni Meedendorp 2013 Uitgeverij ACT on Virtues Na een intensieve yogales vindt Noah het heerlijk om op zijn matje te liggen. De spieren in zijn lichaam ontspannen zich,

Nadere informatie

Intuïtiedagboek. Les 1. Intuitie next level. Wat is jouw wens? Sacred place Innerflow meditatie Laat je gedachten en emoties los!

Intuïtiedagboek. Les 1. Intuitie next level. Wat is jouw wens? Sacred place Innerflow meditatie Laat je gedachten en emoties los! Intuïtiedagboek Wat is jouw wens? Sacred place Innerflow meditatie Intuitie next level Pagina 1 I n t r o d u c t i e De komende negen weken ontvang je wekelijks opdrachten en oefeningen die je gaan helpen

Nadere informatie

Weet wat je kan. Je laten horen

Weet wat je kan. Je laten horen Weet wat je kan Je laten horen Jij bent er ook nog Hoofdstuk 7 gaat over vertellen wat je moeilijk vindt. Onderwerpen in dit hoofdstuk: Stripje: Jij bent er ook nog. blz 2 Je laten horen. blz 3 Moeite

Nadere informatie

bewezen hacks om betere cijfers te halen

bewezen hacks om betere cijfers te halen 10 bewezen hacks om betere cijfers te halen Luister muziek terwijl je studeert Als je tijdens het studeren naar muziek met een hoog tempo luistert, leer je beter. Daar kwamen onderzoekers van de universiteit

Nadere informatie

( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL:

( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: ( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: GROEP:.. BOOM IN DE HERFST waarneemvel 1 WAT IS DE NAAM VAN JULLIE BOOM?.. 1. KRUIS AAN WAT JE ZIET AAN JULLIE TAK Nog groene bladeren Gekleurde bladeren Kale takken Vruchten

Nadere informatie

Overzicht Afsluitende aandachtsoefeningen (deze staan als MP3 bestand op de website

Overzicht Afsluitende aandachtsoefeningen (deze staan als MP3 bestand op de website Overzicht Afsluitende aandachtsoefeningen (deze staan als MP3 bestand op de website www.act-online.nl) Afsluitende aandachtoefening bij bijeenkomst 1: De start (Hoofdstuk 2) Afsluitende aandachtoefening

Nadere informatie

Benzo de baas. Succesvol zelf uw slaap- en kalmeringsmiddelen afbouwen

Benzo de baas. Succesvol zelf uw slaap- en kalmeringsmiddelen afbouwen Werkboek van Benzo de baas Succesvol zelf uw slaap- en kalmeringsmiddelen afbouwen Dit werkboek helpt u om stap voor stap te stoppen met slaap- en kalmeringsmiddelen. Over zes weken kunt u weer zonder

Nadere informatie

7 HEERLIJKE ONTSPANNINGSOEFENINGEN

7 HEERLIJKE ONTSPANNINGSOEFENINGEN 7 HEERLIJKE ONTSPANNINGSOEFENINGEN VOOR THUIS OF OP JE WERK Kom tot rust met deze eenvoudige ontspanningsoefeningen Door te ontspannen krijgt je lichaam de mogelijkheid om zich te herstellen van de dagelijkse

Nadere informatie

Ik ga je wat vertellen, je hoeft alleen maar te volgen wat ik zeg, mijn stem is nu het enige wat voor jou belangrijk is om te volgen.

Ik ga je wat vertellen, je hoeft alleen maar te volgen wat ik zeg, mijn stem is nu het enige wat voor jou belangrijk is om te volgen. Oefening 1: Nodig: 2 personen en een boom of een huisdier: Zoek een plek op bij een boom of in de buurt bij je paard of ander huisdier waar je even niet gestoord wordt en veilig even je ogen dicht kunt

Nadere informatie

Door te luisteren kan je soms heel veel zeggen

Door te luisteren kan je soms heel veel zeggen Les 6 Door te luisteren kan je soms heel veel zeggen Luisteren is het bewust en doelgericht waarnemen, begrijpen, selecteren en verwerken van informatie De docent fluistert een zin in het oor van een van

Nadere informatie

Bomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in:

Bomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in: Antwoordenblad Vul hier eerst jullie namen in: 1......................................................................................... 3.........................................................................................

Nadere informatie

Je kunt nu de heesters snoeien die al zijn uitgebloeid. Ook buxushaagjes kun je alvast knippen. Geef ze daarna extra mest voor goede hergroei.

Je kunt nu de heesters snoeien die al zijn uitgebloeid. Ook buxushaagjes kun je alvast knippen. Geef ze daarna extra mest voor goede hergroei. Lentetips April Vroegbloeiende struiken kan u na de bloei snoeien. Vanaf april ziet onkruid vaak zijn kans. Onbeplante oppervlaktes zijn snel bedekt met ongewenst groen. Schoffelen is dus de boodschap!

Nadere informatie

16. Luister naar wat ik vertel

16. Luister naar wat ik vertel 16. Luister naar wat ik vertel Tijdens deze activiteit: luisteren de kinderen naar beschrijvingen van kenmerken van verschillende voorwerpen uit de natuur. Hierdoor komen ze te weten over welk voorwerp

Nadere informatie

Beginnen met mediteren

Beginnen met mediteren Elke reis begint met een eerste stap Beginnen met mediteren Zwany Huiting 1 Inhoud 1. Iedereen kan mediteren 2. Waarom mediteren? 3. Ademen 4. Zitten 5. Klassieke zithoudingen 6. Zitten op een bankje,

Nadere informatie

Rivierenland Move BEWEGEN TIJDENS DE BEHANDELING VAN KANKER

Rivierenland Move BEWEGEN TIJDENS DE BEHANDELING VAN KANKER Rivierenland Move BEWEGEN TIJDENS DE BEHANDELING VAN KANKER Als gevolg van de medische behandeling van kanker (operatie, chemotherapie of/en radiotherapie) kunt u last krijgen van vermoeidheid en conditieverlies.

Nadere informatie

Spreekopdrachten thema 3 Kinderen

Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Opdracht 1 bij 3.2 Jullie zijn bij het consultatiebureau. Cursist A: je bent arts bij het consultatiebureau. Cursist B: je bent met je baby van twee maanden bij het consultatiebureau.

Nadere informatie

Wandel-coaching: Ervaar de effecten

Wandel-coaching: Ervaar de effecten Wandel-coaching: Ervaar de effecten Hilde Backus Wandelcoach/Psycholoog Alle rechten voorbehouden. Het copyright van de opdrachten berust bij Hilde Backus van Het Coach Bureau. De informatie mag uitsluitend

Nadere informatie

van een plant en zonlicht nodig heeft om te leven voor zuurstof die mensen nodig hebben om te leven bakjes met tuinkers 10 min.

van een plant en zonlicht nodig heeft om te leven voor zuurstof die mensen nodig hebben om te leven bakjes met tuinkers 10 min. Gebruik de zon GROEP 3-4 32 25 minuten (dag 1), 30 minuten (dag 2-4) & 30 minuten (dag 5) 1, 8, 23, 32, 42 en 54 De leerling: van een plant en zonlicht nodig heeft om te leven voor zuurstof die mensen

Nadere informatie

Onco-move. Instructies voor bewegen tijdens behandeling van kanker. Waarom bewegen tijdens chemotherapie?

Onco-move. Instructies voor bewegen tijdens behandeling van kanker. Waarom bewegen tijdens chemotherapie? Onco-move Instructies voor bewegen tijdens behandeling van kanker De behandeling van kanker, in het bijzonder de chemotherapie en/of radiotherapie, kan aanleiding zijn tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.

Nadere informatie

Zintuigenverhaal. Lynn gaat naar het bos

Zintuigenverhaal. Lynn gaat naar het bos Zintuigenverhaal Lynn gaat naar het bos 1 Lynn gaat wandelen in het bos. Ruik je het bos al? [hout of dennentak laten ruiken] LYNN BOS WANDELEN BOS RUIKEN-vragend AL-vragend Vraag-gebaar 2 Kijk, een veer!

Nadere informatie