16. Luister naar wat ik vertel

Transcriptie

1 16. Luister naar wat ik vertel Tijdens deze activiteit: luisteren de kinderen naar beschrijvingen van kenmerken van verschillende voorwerpen uit de natuur. Hierdoor komen ze te weten over welk voorwerp het gaat. Taal Mondelinge taalvaardigheid Luisteren Groep 1 Groep 2 Luistert naar en geeft een Laat zien dat hij naar een ander adequate reactie op de leerkracht luistert en geeft gepaste feedback. en andere leerlingen in één-op-één Begrijpt oorzaak/gevolgrelaties en situaties. middel/doelrelaties (oplossingen Begrijpt informatieve voor problemen). mededelingen buiten het hier en nu. Rekenen Meten Groep 1 Groep 2 Lengte, omtrek en Begrijpt wat binnen een Herkent en gebruikt begrippen oppervlakte aansprekende context bedoeld wordt met begrippen als: lang, kort, groot, klein, breed, smal, hoog, laag, dik, dun. met betrekking tot lengte, omtrek en oppervlakte in betekenisvolle eenvoudige situaties: Lang, langer, langst(e); kort, korter, kortst(e); Groot, groter, grootst(e); klein, kleiner, kleinst(e); Dik, dikker, dikst(e); dun, dunner, dunst(e); Hoog, hoger, hoogst(e); laag, lager, laagst(e) Breed, breder; smal, smaller (er) omheen pagina 1 van 5

2 voelen (de hand, wrijven, prettig, naar) ruw glad zacht hard een aantal dozen of ondoorzichtige bakken een aantal doeken die over de dozen of bakken passen een aantal voorwerpen uit de natuur, zoals bladeren, takjes, stukjes boomschors, stukjes mos, dennenappels, nootjes, eikeltjes en kastanjes, zowel de noten als de bolsters Verzamel een aantal voorwerpen uit de natuur of doe dat samen met de kinderen. Gebruik een aantal voorwerpen om een herfsttafel te maken. Doe een deel van de overige voorwerpen in een doos of bak en doe er een doek overheen. Zet de doos of de bak in de laboratoriumhoek. Zet ook een aantal lege dozen of bakken met een bijbehorende doek in de laboratoriumhoek. Leg het restant van de voorwerpen ook in de laboratoriumhoek neer. Voor Een stap verder! : maak van alle voorwerpen een foto en print deze uit. U zit met de kinderen bij de herfsttafel. Lis vertelt dat ze ook met oma naar het bos geweest is. Ze vertelt wat ze daar gezien heeft. Ze wijst naar de voorwerpen op de herfsttafel. Zijn de kinderen ook naar het bos geweest? Ze vertellen daarover. U vertelt dat de kinderen de voorwerpen op de herfsttafel kunnen zien maar weten ze ook hoe ze aanvoelen? De kinderen pakken allemaal iets van de herfsttafel op. Hoe voelt dat? Voelt het zacht of hard? Voelt het glad of juist ruw? De kinderen vertellen hierover aan elkaar en laten de voorwerpen aan elkaar voelen. Hierna gaat u met de kinderen naar de laboratoriumhoek. pagina 2 van 5

3 In de laboratoriumhoek laat u de doos zien waar de doek al overheen ligt. Om de beurt mogen de kinderen aan de voorwerpen voelen zonder ze te zien. De kinderen vertellen aan u en aan elkaar wat ze voelen: hard of zacht, glad of ruw, maar ook kort of lang, dik of dun, rond, met uitsteeksels. Door goed te luisteren komen de andere kinderen te weten welk voorwerp het is. Als het kind dat aan een voorwerp gevoeld heeft alle kenmerken van het voorwerp heeft verteld, mogen de andere kinderen het zeggen. Is het een takje? Hierna maakt u tweetallen. Eén kind van het tweetal mag nu vanuit het restant van de voorwerpen een aantal voorwerpen in een lege doos doen en er een doek overheen doen. Het andere kind voelt onder de doek aan één van de voorwerpen en beschrijft de kenmerken van het voorwerp. Het kind dat de voorwerpen in de doos gedaan heeft, zegt over welk voorwerp het gaat. Hierna wisselen de kinderen en mag het andere kind voorwerpen kiezen om in de doos te doen. Sil omschrijft nu één voorwerp (zonder het te pakken), hij vertelt wat hij ziet én wat hij voelt. De andere kinderen mogen weer zeggen wat het is. Was het nu makkelijker om te weten te komen over welk voorwerp het ging? Samen met de kinderen trekt u de conclusie dat je door te luisteren wat iemand vertelt, te weten kunt komen om welk voorwerp het gaat. En het is makkelijker als iemand niet alleen vertelt hoe het voorwerp eruitziet maar ook hoe het voelt. Intensief arrangement U kunt de kinderen van tevoren aan de verschillende voorwerpen laten voelen terwijl u het kenmerk omschrijft. Geef hierbij duidelijke gedragsaanwijzingen. Voel eens met je hand aan de kastanje. Vraag naar de ervaring van het kind. Voelt het prettig? Of vind je het naar? U laat het kind nu de bolster van de kastanje zien. Dit is de bolster van de kastanje. Kijk maar (u zet de kastanje in de bolster). Voel eens aan de bolster. Dit is ruw. Voel je het verschil? Wat voelt prettiger, glad (u wijst de kastanje aan) of ruw (u wijst de bolster aan)? Hierna kunt u een ander kenmerk van het voorwerp benoemen. Samen met het kind noemt u de verschillende voorwerpen en hun eigenschappen: de kastanje is glad en hard. De bolster van de kastanje is ruw en ook hard. Tijdens de activiteit kunt u het kind ondersteunen door het stellen van vragen. Is het hard of zacht? Is het glad of ruw? Verdiept arrangement U legt met de kinderen alle materialen bij elkaar en vraagt één van de kinderen alle materialen die ruw aanvoelden bij elkaar te leggen en ook alle gladde voorwerpen. Dan alle zachte voorwerpen en pagina 3 van 5

4 alle harde. Ontdekken de kinderen dat voorwerpen ruw en hard kunnen zijn of glad en hard? Eventueel kunnen de kinderen nog sorteren op andere eigenschappen. Nu doet u een aantal materialen terug in de doos en u voelt zelf aan een voorwerp in de doos en noemt slechts één kenmerk, bijvoorbeeld het is zacht. U richt zich tot een kind en kijkt hoe het reageert. Blijft het stil? Of noemt het zomaar een voorwerp dat zacht is? Of zegt het kind dat hij meer informatie nodig heeft omdat hij zo het voorwerp niet kan raden. U bespreekt met het kind waarom het een voorwerp niet kan raden als het alleen maar weet dat het zacht is. Er zijn heel veel dingen die zacht zijn. U stimuleert het kind om er een oplossing voor te bedenken als iemand iets vertelt wat niet duidelijk is. Je mag dat altijd zeggen en om meer informatie vragen. U voelt vervolgens nog een keer aan een voorwerp in de doos en noemt nu meer kenmerken, maar nog steeds onvoldoende duidelijk om het voorwerp te kunnen raden. Hoe reageert het kind nu? Geeft het gepaste feedback? Een stap verder! De kinderen die meer aankunnen dan de aanwijzingen in het verdiepte arrangement kunt u de volgende aanvullende activiteit aanbieden. Hierbij staat het volgende groep 3 doel centraal: Voorspelt de loop van een verhaal en stelt deze al luisterend bij. De kinderen zitten in tweetallen bij een doos. U heeft deze doos zelf gevuld met voorwerpen. Het ene kind voelt aan een voorwerp en omschrijft de kenmerken. Het andere kind heeft de geprinte foto s van de voorwerpen voor zich liggen. Als het ene kind een kenmerk genoemd heeft, kijkt het andere kind naar de voorwerpen op de foto s en selecteert die foto s waarop voorwerpen staan die zacht aanvoelen en hij legt de andere foto s opzij. Uiteindelijk blijft er één foto over waarop het voorwerp staat dat aan alle genoemde kenmerken voldoet. Klopt het? Is dit het voorwerp dat het kind beschreven had? Doe de eerste keer de activiteit samen met de kinderen, zodat zij begrijpen wat de bedoeling hiervan is. Als het ene kind als eigenschap zacht noemt, vraagt u aan het andere kind een foto te pakken waarop een voorwerp staat dat zacht is. Is er nog een voorwerp dat zacht is? Zo gaat u met het kind samen alle foto s na. U laat het kind de foto s waarop voorwerpen staan die niet aan de beschrijving voldoen opzij leggen. Als het ene kind het volgende kenmerk noemt, kijkt u wat het kind doet. Selecteert het uit zichzelf al de goede foto s of heeft het hier nog ondersteuning bij nodig? U begeleidt de activiteit totdat de kinderen deze zelfstandig kunnen uitvoeren. Als het kind met behulp van het selecteren van de foto s weet om welk voorwerp het gaat, wisselen de kinderen van rol. Als de kinderen allebei een keer aan de beurt geweest zijn, kunnen ze als er nog genoeg tijd is een nieuwe ronde spelen. Vraag aan het einde van de activiteit hoe de kinderen het vonden om er op deze manier achter te komen wat het voorwerp was dat beschreven werd. pagina 4 van 5

5 De kinderen kunnen de activiteit zelfstandig eventueel ook nog een keer uitvoeren met andere voorwerpen of met plaatjes van dieren. Ze moeten dan andere kenmerken beschrijven, bijvoorbeeld de kleur van de vacht van het dier en het geluid dat hij maakt. pagina 5 van 5