Risicobeoordeling. How do you begin

Transcriptie

1 Risicobeoordeling How do you begin

2 De uitdaging 1. De gehele omsnoeringslijn is onvoldoende beveiligd. Het plaatsen van enkele dranghekken biedt geen gegarandeerde veiligheid. Er is vrije toegang voor iedereen tot zelfs in de machines, terwijl deze machines in werking zijn. 2. Er zijn naast enkele noodstoppen geen andere veiligheidsmaatregelen getroffen. 3. De bedieningsinstructies en werkmethodes zijn onder de maat.

3 De situatie Schakelkasten, bedienpanelen: HFD-KAST Centrale Hoofdschakelkast H-O Schakelkast/bedienpaneel horizontale omsnoeringsmachine V-O Schakelkast/bedienpaneel verticale omsnoeringsmachine COM Atlas Copco compressor unit Diversen: STR Straalkachel KB Kabelboom of -goot op de grond IN-TR-1 Transportbaan 1 invoer pallets, gesloten ketting systeem IN-RT-2 Transportbaan 2 invoer pallets, gesloten ketting systeem HEF-1 Hef-tafel/transportband 1 TR-4 Transportbaan 4 gesloten ketting systeem TR-5 Transportbaan 5 gesloten ketting systeem TR-6 Transportbaan 6 rollenbaan HOR-OM Horizontale omsnoeringsmachine van OMS TR-7 Transportbaan 7 open ketting systeem VERT-OM Verticale omsnoeringsmachine van Itipack TR-8 Transportbaan 8 gesloten ketting systeem HEF-2 Hef-tafel/transportband 2 UIT-1 Transportbaan 1 uitvoer pallets UIT-2 Transportbaan 2 uitvoer pallets COM Atlas Copco compressorunit BM-1 Strapband rol magazijn voor HOR-OM BM-2 Strapband rol magazijn voor VERT-OM

4 De aanpak Doel/functie bepalen Welke regelgeving Voorzienbaar verkeerd gebruik Taakanalyse Deelgebieden / deeloplossingen

5 Welke richtlijnen? Machinerichtlijn EMC richtlijn ROHS? Bouwproducten? Drukapparatuur?

6 Machinerichtlijn (en/of)

7 EU Regelgeving. VWEU 114 (Artikel 95) Producten Vrij handelsverkeer Risicobeoordeling Geharmoniseerde normen Ontwerp/fabricage Gebruikershandleiding Fabrikanten Fundamentele veiligheids-en gezondheidseisen Technisch Dossier EG-verklaring CE-markering VWEU 192 (Artikel 175) Producten Milieu effecten Risicobeoordeling Ontwerp/fabricage/ afdanken Milieu/ energie Fabrikanten/werkgevers Milieu / Energie eisen Documentatie Markering VWEU 153 (Artikel 137) Veiligheid werknemers Gebruik van veilige uitrusting / producten op de werkplek Risico-inventarisatie Rol van normen beperkt Instructies/procedures Werkgevers en Werknemers Minimumeisen (geen minimale eisen!) Plan van Aanpak Productaansprakelijkheid Productveiligheid

8 Kaderrichtlijnen Titel Arbeidsplaatsen Arbeidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Manueel hanteren van lasten met gevaar voor met name rugletsel Werken met beeldschermapparatuur Blootstelling aan carcinogene agentia Tijdelijke en mobiele bouwplaatsen Veiligheids- en/of gezondheidssignalering Explosieve atmosferen Werkneemsters tijdens de zwangerschap, ná bevalling en tijdens lactatie Winningsindustrieën (door middel van boringen) Winningsindustrieën in dagbouw of ondergronds Vissersvaartuigen Chemische agentia Fysische agentia Trillingen Blootstelling aan biologische agentia Fysische agentia Lawaai Elektromagnetische velden Jeugdigen nummer 89/654/EEG 2009/104/EG 89/656/EEG 90/269/EEG 90/270/EEG 2004/37/EG 92/57/EG 92/58/EEG 1999/92/EG 92/85/EEG 92/91/EEG 92/104/EEG 93/103/EEG 98/24/EG) alsmede 91/322/EEG, 2000/39/EG, 2006/15/EG 2002/44/EG 2000/54/EG 2003/10/EG 2004/40/EG 94/33/EG

9 Welke normen? Type A-normen Type B-normen Type C-normen specificaties

10 Welke taken Waar bevinden zich de: bedieners schoonmakers servicemonteurs

11 Ontwerpen - verwerpen

12 Van begin

13 Tot eind

14 Risicobeoordeling

15 Gevaarlijke situaties

16 Voorwaarden? Kennis met betrekking tot: Gevaarlijke situaties / gevaarlijke gebeurtenissen: Fysische verschijnselen, Faalwijzen, Functionele werking (machine/arbeidsmiddel), Menselijk gedrag, Statistiek. Beschermende maatregelen: Constructie techniek, Veiligheidsnormen, Procedures. Gezond verstand / Doemdenken risicobeoordeling 16

17 Gevaarsfenomenen Mechanisch Elektrisch Thermisch Geluid Trillingen Straling Materialen / stoffen Ergonomie Omgeving Combinatie risicobeoordeling 17

18 EN-ISO (tabel A1)

19 EN-ISO 12100

20 Ontwerpproces: ISO Risicobeoordeling Fabrikant Veilig ontwerp Beveiliging en aanvullende maatregelen Informatie voor gebruik Gebruiker Organisatie Bedrijfseigen aanvullende beveiligingsvoorzieningen PBM s Opleiding/training

21 Mechanisch

22 Mechanisch (kracht)

23 Mechanische krachten..

24 Elektrisch

25 Thermisch Start Ga na waar er hete oppervlakken aanwezig zijn Bij twijfel oppervlakte temperatuur meten. Maak gebruik van probe om aanraking te simuleren (heggenschaar) Worden deze oppervlakken aangeraakt bij het beoogde gebruik van het arbeidsmiddel Meestal knoppen, handgrepen e.d. die zich dicht bij warme oppervlakken bevinden. Bestaat een risico op blaren of brandwonden? Oppervlak warmer dan 43 C of kouder dan 7 C? Is het voorzienbaar verkeerd gebruik beschouwd? Gebruik een hulpstuk om vast te stellen of het oppervlak daadwerkelijk wordt aangeraakt. Nemen van beschermende maatregelen Plaats afscherming of indien temperatuur minder dan 65 C of boven 0 C plaats een waarschuwingssticker. Einde

26 Geluid Geluidsniveau db(a) Maximaal aanvaardbare tijdsduur (per 24 uur) 80 8 uur 83 4 uur 86 2 uur 89 1 uur minuten minuten 98 8 minuten Ototoxische stoffen

27 Trillingen Lichaam Hand-arm

28 Straling (1) Enkelvoudige fout waardoor uitspiegelen 0,1 m Hoornvlies Netvlies 340 µm E = 134 W/m² 100 W lamp (Wit glas) 5 m Lens 17 mm Blinde vlek Afbeelding 25 µm E = 2 MW/m² 1 mw HeNe laser Lichtsoort Reactie Relatie met golflengte (λ) van het oog van de huid Ultra Violet C nm Hoornvliesontsteking Ultra Violet B nm Ultra Violet A Grauwe staar nm Zichtbaar licht nm Infrarood A nm Infrarood B 1,4 μm 3 μm Infrarood C 3 μm Fotochemische en thermische beschadiging van het hoornvlies Grauwe staar, Verbrand netvlies Uittredend oogvocht, grauwe staar, hoornvliesverbranding Hoornvliesverbranding Zonnebrand (rode huid) Versnelde veroudering Toenemende pigmentvorming Verkleuring en pigmentatie Lichtgevoelige reactie Huidverbranding

29 Straling (2) Straling Radiostraling (lange golf) Radiostraling (midden golf) Radiostraling (korte golf) TV/FM radio Microgolfstraling / Radar Infraroodstraling Zichtbaar licht UV-A UV-B UV-C UV-D UV-E Röntgenstraling Gammastraling Golflengte > 600 m m m 20 cm 5 m 1 mm - 20 cm 1 mm nm nm nm nm nm nm nm nm < 0.1 nm Frequentiegebie d Elektrische veldsterkte E (V/m) Magnetische veldsterkte H (A/m) Magnetische fluxdichtheid B (µt) Equivalente vermogensdichtheid vlakke golf S eq (W/m 2 ) Contactstroom I c (m/a) Extremiteite n-stroom 0-1 Hz - 1,63 x x ,0-1-8 Hz ,63 x 10 5 /f 2 2 x 10 5 /f 2-1, Hz x 10 4 /f 2,5 x 10 4 /f - 1,0-0,025-0,82 khz 500/f 20/f 25/f - 1,0-0,82-2,5 khz ,4 30,7-1,0-2,5-65 khz ,4 30,7-0,4 f khz /f 2 000/f - 0,4 f - 0,1-1 MHz 610 1,6/f 2/f MHz 610/f 1,6/f 20/f MHz 61 0,16 0, MHz 61 0,16 0, MHz 3f 1/2 0,008f 1/2 0,01f 1/2 f/ GHz 137 0,36 0, I L (MA)

30 Straling (3) Guidelines SEMI S2 Fermilab Te beschouwen situatie / Op Pacemaker Op service Op bedieners lichaamsdeel niveau niveau niveau Romp (met pacemaker) Romp of hoofd Ledematen 0,5 mt 40 mt 8 mt 0,25 mt 30 mt 300 mt Informatiebron SEMI-S2 Arbo Op bediener niveau Op service niveau Maximale totale som van de straling per jaar Stralingsdosis 2 usv/uur 10 usv/uur 1 ms

31 Stoffen (deeltjes) 0.1 nm 1 nm 10 nm 100 nm 1 µm 10 µm 100 µm 1 mm 10 mm Smog Roet dieselmotor Asbest Kwarts stofdeeltjes Virussen Kolenstof Nanodeeltjes Olienevel Stof Bacteriën Menselijke haar Pesticides Röntgen UV licht Zichtbaar licht Infrarood licht Vergelijking met elektromagnetisch spectrum

32 Stoffen (chemisch)

33 Stoffen (reactief) Soort Gas Stof zone Omschrijving 0 een explosief gasmengsel is voortdurend of gedurende lange perioden aanwezig 1 kans op aanwezigheid van een explosief gasmengsel onder normaal bedrijf is groot 2 kans op aanwezigheid van een explosief gasmengsel is gering en slechts gedurende korte tijd 20 een explosiegevaarlijke stofwolk is voortdurend of gedurende lange perioden aanwezig 21 kans op aanwezigheid van een explosiegevaarlijke stofwolk onder normaal bedrijf is groot 22 kans op aanwezigheid van een explosiegevaarlijke stofwolk is gering en slechts gedurende korte tijd

34 Ergonomie (Afmetingen)

35 Ergonomie (Tilgewicht) Toepassingsgebied M ref (kg) Percentage van Bevolkingsgroep V en M Vrouwen Mannen Huishoudelijk gebruik a 5 Geen gegevens beschikbaar Kinderen en ouderen Totale populatie Gehele huishoudelijke populatie Professioneel gebruik (algemeen) b Gehele werkende populatie inclusief jongeren en ouderen gehele werkende populatie Professioneel gebruik (uitzonderingen) c Volwassen werkende populatie 30 Geen gegevens beschikbaar Speciale werkende populatie Speciale werkende 35 populatie 40 a Wanneer een machine voor huishoudelijk gebruik wordt ontworpen zou 10 kg moeten worden genomen als algemeen referentiegewicht bij de risicobeoordeling. Als kinderen en ouderen in de beoogde populatie worden meegerekend zou het referentiegewicht moeten worden verlaagd tot 5 kg b Wanneer een machine voor professioneel gebruik wordt ontworpen zou het referentiegewicht niet meer dan 25 kg moeten bedragen. c Hoewel zijn er uitzonderlijke situaties mogelijk waar het referentiegewicht de 25 kg te boven gaat (bijvoorbeeld waar de technologische ontwikkeling onvoldoende gevorderd zijn.) Onder deze speciale voorwaarden dienen andere maatregelen te worden genomen om het risico te beheersen volgens de EN 614 (bijvoorbeeld technische hulpmiddelen, gebruikerinstructies en/of speciale opleiding voor de beoogde groep bedieners)

36 Omgeving

37 Gevarenzones Foutsoorten Nalatigheid Ontijdigheid Overbodigheid Verwisseling Selectiefout Volgordefout Communicatiefout Toelichting Handeling die wordt nagelaten. Handeling die niet op tijd plaatsvindt. Handeling die niet noodzakelijk is voor procedure. Correcte handeling uitgevoerd op verkeerde eenheid / component. Onjuist geselecteerde bediening. Juiste handeling in een verkeerde volgorde. Onjuiste communicatie / interpretatie.

38 Gevarenanalyse Nr Gebruiksfase Gebruiker Taak Scenario Gevaar Gevarenzone Gevaarlijke situatie Gevaarlijke gebeurtenis 1 productie bediener Plaat opleggen Snijden werkgebied Handen nabij scherpe rand 2 Handen glijden over scherpe rand 3

39 EN-ISO Risico

40 Beschermende maatregelen Risico inschatting Risico inschatting Verdere Beschermende maatregelen reductie? (voor de maatregelen) (na de maatregelen) E W B G R In ontwerp Beveiliging / afscherming Informatie E W B G R Ja / Nee Ref Nee Parameters: E: Ernst van de verwonding E1 = `lichte verwonding (normaal herstelbaar), bijvoorbeeld: schram, rijtwond, lichte wond EHBO, etc. E2 = ernstige verwonding (normaal onomkeerbaar, inclusief dood, bijvoorbeeld: gebroken of geplet ledemaat, breuk, ernstige snijwond, dood, etc. B: Blootstellingsduur, tijdsduur/frequentie met betrekking tot de gevaarlijke situatie B1 = twee keer of minder per shift of minder dan 15minuten cumulative blootstelling per shift. B2 = meer dan twee keer per shift of meer dan 15minuten cumulative blootstelling per shift W: Waarschijnlijkheid dat een gevaarlijke gebeurtenis optreedt W1 = Zo goed als onmogelijk. W2 = Komt wel eens voor. W3 = Komt zeer regelmatig voor. G: Gevaarsafwending, mogelijkheid om gevaar te ontwijken G1 = Is goed mogelijk. G2 = Zeer lastig tot onmogelijk.

41 Stellen van vragen In paragraaf staat dat een afscherming geen aanleiding mag geven tot aanvullende gevaren. Geef een aantal voorbeelden van risico s die door het aanbrengen van afschermingen kunnen worden geïntroduceerd of worden vergroot. Bij het reduceren van risico s verbonden aan bestaande machines worden vaak geen inherente maatregelen genomen met de motivatie dat het nemen van inherente maatregelen leidt tot aanpassing van het ontwerp en dus tot een nieuwe machine. Geef een aantal voorbeelden van inherente maatregelen die genomen kunnen worden zonder het ontwerp of de functie van de machine ingrijpend te wijzigen.

42 Meer weten..