Fossielen uit de Noordzee
|
|
- Bertha van den Berg
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Fossielen uit de Noordzee Lesbrief websessie Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor klas 1 en 2 (VMBO/H/V)
2 lesbrief Fossielen uit de Noordzee 1 Introductieles 2 Beschrijving websessie 3 Afsluiting 4 Bijlage: het starten van een websessie Tijdsbesteding Totaal Uitzending Afsluiting Doelgroep Klas 1-2 VMBO/H/V ca. 1 uur en 25 minuten ca. 30 minuten ca. 10 minuten (ca. 25 minuten met optionele activiteit) Aansluiting kerndoelen basisvorming 1 : Algemeen: Leerlingen werpen een blik achter de schermen van Naturalis. Ze krijgen een beeld van de collectie van het museum, van het werk van een Naturalis-expert, zijn kennis van zaken en de betekenis ervan voor de wetenschap. Nr. 29: Leerlingen verwerven kennis over en krijgen inzicht in sleutelbegrippen uit het gebied van de levende natuur en leert deze sleutelbegrippen te verbinden met situaties in het dagelijks leven. Nr. 30: Leerlingen leren dat mensen, dieren en planten in wisselwerking staan met elkaar en hun omgeving (milieu) en dat technologische en natuurwetenschappelijke toepassingen de duurzame kwaliteit daarvan zowel positief als negatief kunnen beïnvloeden. Nr. 31: Leerlingen verwerven kennis over en inzicht in processen uit de levende en niet-levende natuur en hun relatie met omgeving en milieu. in het kort Leerlingen onderzoeken in groepjes fossiele botten. De resultaten van hun onderzoek leggen ze voor aan een expert van het museum Naturalis tijdens een webuitzending. In een afsluitende les kunnen de leerlingen de expert helpen om het skelet van een onbekend, uitgestorven dier in elkaar te zetten. 2 Fossielen uit de Noordzee 1 Bron:
3 1 Introductieles ca. 45 minuten Leerlingen maken kennis met echte fossielen. Leerlingen geven met informatie uit tabellen, plaatjes, zoekkaarten, een model (skelet van de mens) de fossiele botten een plek in het zoogdierskelet. Leerlingen denken na over de kennis die wetenschappers uit fossielen kunnen halen. Leerlingen denken na over de resultaten van hun onderzoek:wat zijn ze te weten gekomen en wat is de betekenis daarvan? Deze les start met een inleiding bedoeld om aan de leerlingen uit te leggen wat het verband is tussen de doos met Noordzeefossielen en onderzoek door museum Naturalis. Deze inleiding wordt ondersteund door een powerpointpresentatie 2. Tijdens de presentatie maken leerlingen kennis met het museum en met het wetenschappelijk onderzoek dat er achter de schermen plaatsvindt, onder andere aan fossielen. De presentatie toont wat wetenschappers met hun onderzoek aan fossiele botten te weten kunnen komen over het leven in het heden en het verleden. Leerlingen krijgen de unieke kans om zelf te onderzoeken welke informatie er verborgen ligt in fossiele botten. Een buitenkans! De leerlingen bekijken in kleine groepje (2-3) een bot. Wat zie je aan het bot? Welk bot kan het zijn geweest? Waar let je op? Aan de hand van een (online) determinatiesleutel en een model van het menselijk skelet (zie benodigd materiaal) onderzoeken de leerlingen uit welk deel van het skelet het bot afkomstig is. Daarna bedenken ze van welk dier de botten zijn. Het is daarbij vooral belangrijk dat leerlingen goed kijken en in staat zijn om uit te leggen hoe ze aan hun antwoord komen. Uiteindelijk leggen de leerlingen, bijvoorbeeld d.m.v. een kringgesprek, hun resultaten bij elkaar en proberen ze tot een gezamenlijk beeld te komen van het dierenleven, het klimaat en het landschap in het tijdperk waaruit de botten afkomstig zijn. Hebben ze een idee over de ouderdom van de botten? En kunnen ze met hun onderzoeksresultaten iets zeggen over het landschap en het klimaat in de tijd dat de eigenaar van hun bot heeft geleefd? Benodigd materiaal 2 De presentatie en de bijbehorende tekst kunt u downloaden via de site 3 Fossielen uit de Noordzee Voor het herkennen van de botten gebruiken leerlingen de bottentabel onder het kopje botten determineren op Voor het herkennen van tanden en kiezen staat er op dezelfde site een kiezentabel: kiezen determineren. Een printbare versie van beide tabellen is te downloaden op de webpagina van deze gastles onder het kopje lesmateriaal. Om de leerlingen een idee te geven van de grootte en de functie van de botten, is het handig als ze de beschikking hebben over een model van een menselijk skelet. Bij gebrek aan een (levensgroot) model, kan ook gewerkt worden met duidelijke afbeeldingen van het menselijk skelet.
4 2 Beschrijving websessie ca. 30 minuten De leerlingen weten wat een paleontoloog is. De leerlingen weten hoe je aan fossiele botten kunt zien welk dier het is. De leerlingen herkennen aan de hand van het menselijk skelet verschillende onderdelen van een zoogdierskelet. De leerlingen weten waarom er fossiele botten van landzoogdieren op de bodem van de zee liggen. De leerlingen weten dat landschappen door de tijd heen kunnen veranderen. Tijdens de websessie zal een museummedewerker, een bottenexpert, aan de leerlingen vragen voorleggen over hun fossielenonderzoek en waar nodig toelichten hoe je bepaalde botten kunt herkennen en welke informatie dat oplevert. De expert stelt zich voor en vertelt kort over de werkzaamheden van een paleontoloog: wat is een paleontoloog en wat doet deze persoon. De leerlingen vertellen per groepje wat ze gevonden hebben over hun fossiel en de geeft dan vervolgens aanvullende uitleg. Tot slot vraagt de expert aan de leerlingen naar hun ideeën over landzoogdieren in de Noordzee. Na de uitleg van de leerlingen sluit de expert af met enige informatie over het ontstaan van ijstijden. Op verzoek van de leerkracht kan de expert de optionele vervolgopdracht inleiden (zie afsluiting). Tips voor de uitzending Tips voor de leerlingen: Bedenk niet van tevoren welke vraag je wilt stellen. Luister en kijk goed naar de expert en steek je vinger op zodra je een vraag hebt. Als je een vinger opsteekt zal de leerkracht met de microfoon naar je toe komen, of neem je plaats voor de webcam om je vraag te stellen. Als je aan de beurt, bent stel je dan eerst voor (noem je voornaam) en spreek rustig en duidelijk in de microfoon. Spreek niet luider dan normaal. Blijf bij de microfoon totdat de expert je vraag heeft beantwoord. Hij vraagt meestal of zijn uitleg je vraag beantwoordt. Soms zal de expert je verzoeken even te wachten met vragen stellen, zodat hij iets kan laten zien. Onze expert wil jullie vragen graag beantwoorden. Reken er wel op dat misschien niet iedereen aan de beurt komt. Bedenk: domme vragen bestaan niet! Tips voor de leerkracht: U bent de regisseur. Onze expert zal het leergesprek sturen maar u bent als leerkracht tijdens de uitzending verantwoordelijk voor een ordelijk verloop van het stellen van vragen. Verdeel zelf de spreektijd onder de leerlingen. Bereid met de leerlingen de uitzending voor. Het is voor een goed verloop van deze uitzending noodzakelijk dat de leerlingen in staat zijn om iets te vertellen over het door hen onderzochte fossiel. 4 Fossielen uit de Noordzee
5 3 Afsluiting ca. 10 minuten (of 25 minuten met optionele activiteit) Leerlingen de gelegenheid geven om te reflecteren op de uitzending. Leerlingen laten reflecteren op hetgeen ze geleerd hebben. Spreek met de leerlingen na wat ze van de uitzending vonden: Wat vonden jullie het leukst? Wat hadden jullie verwacht? Wat was lastig te begrijpen? Hebben jullie nog vragen over dingen die door de expert zijn verteld? Wat is het belangrijkste dat je vandaag hebt geleerd? optionele activiteit: De leerlingen weten nu het een en ander van botten. Kunnen ze met hun kennis nu ook het skelet van een onbekend zoogdier in elkaar knutselen? Download het pdf-document (staat onder lesmateriaal van deze gastles). Knip de skeletonderdelen uit en leg de verschillende delen bij elkaar, zoals jij denkt dat het skelet er uit heeft gezien. Tip: vergelijk het skelet met dat van de mens. Klaar? Kijk goed naar het resultaat. Van wat voor dier is dit skelet? Waaraan kan je dat zien? 5 Fossielen uit de Noordzee
Fossielen uit de Noordzee.
Lesbrief websessie Fossielen uit de Noordzee. Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 5, 6, 7 en 8 Inhoud lesbrief 1. Introductieles 2. Beschrijving websessie 3. Afsluiting Tijdbesteding
Nadere informatieFossielen uit de Noordzee
Fossielen uit de Noordzee Lesbrief websessie Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 5, 6, 7 en 8 Inhoud lesbrief Fossielen uit de Noordzee 1 Introductieles 2 Beschrijving websessie
Nadere informatieBeest binnenste buiten
Beest binnenste buiten Lesbrief websessie Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor klas 1 en 2 (VMBO/H/V) lesbrief Beest binnenste buiten 1 Introductieles 2 Beschrijving websessie 3 Afsluiting
Nadere informatieLesbrief online gastles. Een bek vol tanden. Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 5, 6, 7 en 8
Lesbrief online gastles Een bek vol tanden Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 5, 6, 7 en 8 Inhoud lesbrief 1. Introductieles 2. Beschrijving uitzending Online gastles 3. Afsluiting
Nadere informatieDinoLab LIVE Lesbrief websessie
DinoLab LIVE Lesbrief websessie Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 6, 7 en 8 1 DinoLab LIVE lesbrief DinoLab LIVE 1 Introductieles 2 Beschrijving websessie 3 Afsluiting 4 Bijlage:
Nadere informatieDe kunst van het opzetten
De kunst van het opzetten Lesbrief websessie Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 5, 6, 7 en 8 Inhoud lesbrief De kunst van het opzetten 1 Introductieles 2 Uitzending 3 Afronding
Nadere informatieBeest binnenste buiten
binnenste buiten Lesbrief websessie Beest binnenste buiten Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 5, 6, 7 en 8 Inhoud lesbrief 1. Introductieles 2. Beschrijving websessie 3. Afsluiting
Nadere informatieDe kunst van het opzetten
Lesbrief websessie De kunst van het opzetten Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 5, 6, 7 en 8 Inhoud lesbrief 1. Introductieles 2. Uitzending 3. Afronding Inhoud in het kort:
Nadere informatieBottenbeest. Activiteit in de klas Docentblad
Bottenbeest Activiteit in de klas Docentblad Doelgroep: basisonderwijs groep 5 t/m 8 Duur: ongeveer 1 uur Doelen: De leerlingen leren redeneren en hun argumentatie uit te leggen aan anderen; De leerlingen
Nadere informatieSkeletpuzzel. Activiteit in de klas Docentblad
Skeletpuzzel Activiteit in de klas Docentblad Doelgroep: voortgezet onderwijs Duur activiteit: 45 minuten Doelen: De leerlingen redeneren en leggen hun argumentatie uit aan anderen; De leerlingen ervaren
Nadere informatieLes 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar
Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Overzicht Doelen Leerlingen vormen een beeld bij het onderzoek van de professor Leerlingen vergroten hun woordenschat door het leren van nieuwe vaktermen
Nadere informatieVakopdrachten. Opdracht Geschiedenis Londen. Voor geschiedenis moet je in het British Museum en in het Imperial War Museum opdrachten doen:
Vakopdrachten Opdracht Geschiedenis Londen. Voor geschiedenis moet je in het British Museum en in het Imperial War Museum opdrachten doen: Maak groepjes van twee of drie personen. Maak in het British Museum
Nadere informatieWerkbladen Voortgezet onderwijs. Naam leerling:
Werkbladen Voortgezet onderwijs Naam leerling: Inhoud: Uitleg werkblad Dit werkblad hoort bij de film Giganten uit de IJstijd. Een film die je meeneemt naar de laatste ijstijd, zo n 116.000 tot 10.000
Nadere informatieTeam 5: Natuur. Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel
Zonnepanelen op school Team 5: Natuur Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel Jullie gaan onderzoeken of de plant een zonnecel is en wie daar gebruik van maken 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken
Nadere informatieGebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag
Instructieblad Gebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag Onderzoeken is leuk omdat je wat over jezelf leert: wat je kunt en hoe creatief je bent. Ook leer je over je omgeving en de wereld.
Nadere informatieBiologie inhouden (PO-havo/vwo): Voortplanting
Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Voortplanting kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 34: De leerlingen leren zorg te dragen voor de
Nadere informatieheeft mosasauruspoep? en andere vragen Groep 3-4, Groep 5-6 & Groep 7-8
WELKE KLEUR heeft mosasauruspoep? en andere vragen ------------------------------------------ Groep 3-4, Groep 5-6 & Groep 7-8 WELKOM Wat leuk dat jullie geïnteresseerd zijn in ons museum. Wij zijn een
Nadere informatieprimair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding
primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding Inhoud Een doorlopende leerlijn erfgoededucatie 3 Leerdoelen 6 Voorbereiding op het museumbezoek 7 De museumles Mijn verhaal
Nadere informatieIn je kracht. Werkboek voor deelnemers
In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatieLesbrief bij Security4kids. De Rome Club. Dit lesmateriaal is gemaakt voor bovenbouw basis & onderbouw middelbaar
Lesbrief bij Security4kids De Rome Club Dit lesmateriaal is gemaakt voor bovenbouw basis & onderbouw middelbaar De Rome Club - Docent Doel De leerlingen laten nadenken over internet, wachtwoorden, virussen
Nadere informatieWie ben jij? HANDLEIDING
HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan
Nadere informatieOnder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius. Lesbrief
Onder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius Lesbrief Lesbrief Onder onze voeten U gaat met uw klas een bezoek brengen aan Min40Celsius, aan de hand van deze lesbrief kunt het bezoek (kort) voorbereiden.
Nadere informatieMuseumles Tureluurtje. Docentenhandleiding
Museumles Tureluurtje Docentenhandleiding September 2014 Inhoud De museumles in het kort... 3 Voorbereiding in de klas... 3 In het museum... 3 Afsluiting in de klas... 3 De museumles uitgewerkt... 4 Introductieles
Nadere informatieWat ga je schrijven: een verklarende tekst. Voorbereiden op het schrijven: een film bekijken
Les 1: Verklaren hoe planten groeien Wat ga je schrijven: een verklarende tekst Hoe komt het eigenlijk dat planten groeien? Je schrijft een verklarende tekst voor leerlingen van een andere klas. Welke
Nadere informatieDe studenten maken vanuit verschillende perspectieven nieuws over vluchtelingen en ontdekken hoe moeilijk het is om objectief te blijven.
Praktische informatie Uitleg & instructie In samenwerking met: Als vervolg op het bezoek aan het Humanity House, kunnen studenten met de les Vluchtelingen in Beeld op school actief aan de slag met hun
Nadere informatieVissen op prehistorische botten
Doel Materialen Vak Niveau Duur Werkwijze Veldwerktip De leerlingen kunnen: vertellen hoe de Noordzee er 10.000 jaar geleden uitzag, vertellen waarom er botten van prehistorische zoogdieren in de Noordzee
Nadere informatieArie Aardvarken. Lesbrief
Arie Aardvarken Lesbrief Arie Aardvarken Lesbrief In Naturalis ontmoet u met uw groep Arie Aardvarken. Hij laat uw leerlingen ontdekken dat dieren heel handig in elkaar zitten. Het museumbezoek bestaat
Nadere informatielesbrief vervolgles Ulrum
lesbrief vervolgles Ulrum Terpen- en Wierdenland lesbrief Ulrum Inhoud Inleiding 3 Lesoverzicht 4 Introductie 5 Kerndoelen 6 Aansluiting bij de canon 7 Deze lesbrief is ontwikkeld door erfgoedjuf Dineke
Nadere informatieLesbrief Beestjes tekenen naar verhaal
Lesbrief Beestjes tekenen naar verhaal Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: ± 45 minuten Leerstofgebied: Wereldoriëntatie, Kunstzinnige oriëntatie Werkvorm: Zelfstandig Doel van de opdracht: Het leren hoe
Nadere informatieVerdiepingsopdrachten challenge 2: Spinaziekrachtproef
Verdiepingsopdrachten challenge 2: Spinaziekrachtproef Je eigen reclamecampagne In groepjes, eventueel als huiswerkopdracht Opdracht: Creatief denken Duur: 60 minuten (of twee lessen van 30 minuten) Introductie
Nadere informatieInleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Opbouw van de lescyclus Doelstellingen...
1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Opbouw van de lescyclus... 5 3.2. Doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen & natuurmethoden...
Nadere informatieLesbrief: Woonwijk van de toekomst Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst
Lesbrief: Woonwijk van de toekomst Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding In de toekomst zal onze samenleving er anders
Nadere informatieTHUIS IN DE WERELD LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS GROEP 7 EN 8 TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! THUIS IN DE WERELD PAG > 1
PAG > 1 THUIS IN DE WERELD PRIMAIR ONDERWIJS GROEP 7 EN 8 ------------ THUISGEVOEL LESBRIEF Overal ter wereld voelen mensen zich thuis. Wat heb jij nodig om je thuis te voelen? Betekent dat fijne thuisgevoel
Nadere informatieAardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo)
Aardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo) Sectoren kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden Kernen 1. Burgerschap 36: hoofdzak de Nederlandse
Nadere informatieOnderzoekend leren Een windmolen op school: waar moet hij staan?
Onderzoekend leren Een windmolen op school: waar moet hij staan? Inhoudsopgave Inleiding 3 Context 3 Doelen van de les 3 Overzicht van de les 4 Lesbeschrijving Een windmolen op school 5 Stap 1. Introductie
Nadere informatieLesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg
Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Lesduur: ± 45 minuten Werkvorm: Groepjes of alleen Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Doel van de opdracht: Het leren herkennen van een bij,
Nadere informatieArie Aardvarken. Lesbrief. Tips
Lesbrief Arie Aardvarken In Naturalis ontmoet u met uw groep Arie Aardvarken. Hij laat uw leerlingen ontdekken dat dieren heel handig in elkaar zitten. Het museumbezoek bestaat uit een interactieve rondleiding
Nadere informatieWebsite maken Mediawijsheid lessen Juli 2013
Website maken Mediawijsheid lessen Juli 2013 Website maken - Docent Sociale Media als Facebook/Twitter/Instagram is het medium waar veel pubers zich op begeven. Ouders zeggen wel eens dat de smartphone
Nadere informatieLeren als een expert!
Leren als een expert! Welk vak vind jij lastig? Wiskunde, of juist Frans? Ken je iemand die heel goed is in dat vak? En heb je wel eens aan diegene gevraagd hoe hij/zij voor dat vak leert? Als je dat weet,
Nadere informatieAVONTURENPAKKET DE UITVINDERS
LESBRIEVEN LEERLINGENBESTAND LESBRIEF 2: RAVIJN OVERSTEKEN Verhaal: De Uitvinders en De Verdronken Rivier (deel 2) Het ravijn Opdracht 1: Opdracht 2: Opdracht 3: Brainstorm ravijn oversteken Bruggen bouwen
Nadere informatieVoorstel van de Taakgroep Vernieuwing Basisvorming voor nieuwe kerndoelen onderbouw VO
Voorstel van de Taakgroep Vernieuwing Basisvorming voor nieuwe kerndoelen onderbouw VO Voorstel van de Taakgroep Vernieuwing Basisvorming voor nieuwe kerndoelen onderbouw VO Onderdeel van de eindrapportage
Nadere informatieWat ga je schrijven: een verklarende tekst. Voorbereiden op het schrijven: een film bekijken
Les 1: Verklaren hoe planten groeien Wat ga je schrijven: een verklarende tekst Hoe komt het eigenlijk dat planten groeien? Je schrijft een verklarende tekst voor leerlingen van een andere klas. Welke
Nadere informatieAVONTURENPAKKET DE UITVINDERS
LESBRIEVEN LEERLINGENBESTAND LESBRIEF 1: WATER VERZAMELEN Verhaal: De Uitvinders en De Verdronken Rivier Opdracht 1: Opdracht 2: Opdracht 3: Opdracht 4: Brainstorm over water Bouw een water-takel-kraan
Nadere informatieGELOVEN IN DE WERELD LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! GELOVEN IN DE WERELD PAG > 1
PAG > 1 GELOVEN IN DE WERELD VOORTGEZET ONDERWIJS LESBRIEF WAAR GELOOF JIJ IN? Overal in de wereld geloven mensen. Ze geloven in goden, natuurkrachten, voorouders of geloven juist dat dit allemaal niet
Nadere informatieFIRST LEGO League als onderwijsprogramma
FIRST LEGO League als onderwijsprogramma In dit document staat beschreven hoe je de FIRST LEGO League kunt integreren in het lesprogramma en hoe het aansluit op de kerndoelen voor de onderbouw van het
Nadere informatieOptische illusie en gezichtsbedrog
Start Hoe gaan het doen Wat gaan klaarleggen Betekenis of Hoe vergroten hun Wat is rol bij deze Optische illusie en gezichtsbedrog We denken met de leerlingen na over optische illusie en gezichtsbedrog.
Nadere informatieTheater/Bioscoop De Nieuwe Kolk
Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Reclame maken, doe je zo! Groep 6 Les 3 Camera, Set, Action! Les 1 Camera, Set, Action! Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Groep 6 90 minuten Samenvatting van de les De leerlingen
Nadere informatieDrukte bij de molen groep 5/6
Verhalend ontwerp over Olie- en Koren Woldzigt in Roderwolde Drukte bij de groep 5/6 Episode 1: Mensen rond 1900 De leerkracht laat een oud kistje of blikje zien. Daarin zitten allemaal kaartjes. Op die
Nadere informatieVoorbereidende les Het geheim van kapitein Jan May
Voorbereidende les Het geheim van kapitein Jan May Lesactiviteit: wereldkaart tekenen en een woordweb maken Groep: 7 en 8 Lesdoel: De leerlingen ontdekken dat Nederland slechts een klein onderdeel is van
Nadere informatieNa het bekijken van de video en het bestuderen van bovenstaande illustratie, moet je de onderstaande vragen kunnen maken.
Je hebt naar de Mythbusters video praten tegen planten gekeken. Het Mythbusterteam doet in deze video onderzoek naar de invloed van praten op de kiemsnelheid en groeisnelheid van planten. De Mythbusters
Nadere informatie4 Vind me dan. Achtergrondinfo Planten en dieren hebben allerlei manieren om niet op te vallen. Deze kunnen onderverdeeld worden in:
4 Vind me dan Er is altijd wel een verjaardag of een ander feestje om te vieren. En bij een feestje horen cadeautjes. Maar voor het zover is, wil je het cadeautje natuurlijk zo goed mogelijk verstoppen.
Nadere informatieLesbrief Ik zie, ik zie wat jij niet ziet
Lesbrief Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Lesbrief voor po groep 5 tot en met 8 Introductie Deze lesbrief bereidt u en uw leerlingen voor op een bezoek aan Museum de Fundatie, Paleis aan de Blijmarkt in
Nadere informatieBrief LES. tegelijk GR EN. Groep 7 en 8
Brief LES Groep 7 en 8 ALLE FIETSERS TEGELIJK GROEN Deze verkeerslessen gaan over de alle fietsers kruispunten. In 1989 heeft Groningen het eerste kruispunt aangelegd waar de verkeerslichten voor alle
Nadere informatielesbrieven avonturenpakket de uitvinders en de verdronken rivier leerlingen werkblad Lesbrief 2:
lesbrieven leerlingen werkblad Lesbrief 2: RAVIJN OVERSTEKEN Verhaal: De Uitvinders en De Verdronken Rivier (deel 2) Het ravijn Opdracht 1: Opdracht 2: Opdracht 3: Brainstorm ravijn oversteken Bruggen
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Rachel van der Pijl P14EhvADT De Springplank. Eindhoven
Nadere informatieLekker belangrijk. Handleiding voor leerkrachten en ouders. - Samen in de klas -
Lekker belangrijk Lekker belangrijk, samen in de klas is een initiatief van de Kleine Ambassade. Met het boek en lesmateriaal willen wij kinderen (en volwassenen) meer kennis geven over zichzelf en elkaar.
Nadere informatieWorkshop Tweede Kamerverkiezingen
Workshop Tweede Kamerverkiezingen Korte omschrijving workshop In deze workshop leren de deelnemers wat de Tweede Kamer doet, hoe ze moeten stemmen en op welke partijen ze kunnen stemmen. De workshop bestaat
Nadere informatieLESBRIEF: Schooljournaal
LESBRIEF: Schooljournaal Versie: 2017-02-20 Wat ga je leren? Je leert hoe een nieuwsuitzending (een journaal ) tot stand komt. En wat er allemaal bij komt kijken voordat de uitzending gereed is. Je gaat
Nadere informatieLesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg
Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Natuur en techniek Werkvorm: Klassikaal en deels alleen Duur: ± 45 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren over
Nadere informatieBELAND JIJ OP EEN VULKANISCH EILAND?
BELAND JIJ OP EEN VULKANISCH EILAND? 2 TOT 4 UUR Groep 4 5 6 7 8 Begin november 1963 ontstond er een nieuw eiland in de Atlantische Oceaan, ongeveer 33 kilometer ten zuiden van IJsland. Een week eerder
Nadere informatieDino's. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres DigilessenPO 06 December 2012 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/40935 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatiehelemaal niet niet mee eens niet mee eens mee eens helemaal mee eens. In deze vragenlijst staan een aantal uitspraken over leren en kennis.
helemaal niet niet niet helemaal Naam: In deze vragenlijst staan een aantal uitspraken over leren en kennis. Jij moet aangeven of je het met de uitspraken eens bent of niet. Bij elke vraag kun je kiezen
Nadere informatie- Het bamboebos - Leerkracht - handreiking
Colofon De reuzenpanda Les voor groep 3/4 Tijdsduur: 3 x 1 uur China - Het bamboebos - Aardrijkskunde Pagina 1 Inleiding In deze les gaan de leerlingen een maquette bouwen. De klas wordt in vier groepen
Nadere informatieChina. Stadsgeluiden in China. 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad. Vakgebied: Muziek. Lesduur: 60 minuten per les
China Stadsgeluiden in China 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad Vakgebied: Muziek Lesduur: 60 minuten per les China Pagina 1 - Stadsgeluiden in China - Colofon Stadsgeluiden in China Les voor groep
Nadere informatieLesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg? 1
Bij, wesp, hommel of zweefvlieg? 1 Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Lesduur: Werkvorm: Leerstofgebied: ± 45 minuten Groepjes of zelfstandig Wereldoriëntatie Doel van de opdracht: Het leren herkennen van een bij,
Nadere informatieEn, wat hebben we deze les geleerd?
Feedback Evaluatie Team 5 En, wat hebben we deze les geleerd? FEED BACK in de klas En, wat hebben we deze les geleerd? Leerkracht Marnix wijst naar het doel op het bord. De leerlingen antwoorden in koor:
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Een weekend in de provincie Utrecht Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Een weekend in de provincie Utrecht
Nadere informatieKeurmerk: Duurzame school
Keurmerk: Duurzame school Doorlopende leerlijn voor duurzame ontwikkeling van basisonderwijs (PO) t/m voortgezet onderwijs (VO) PO-1 Kennis en inzicht (weten) Vaardigheden (kunnen) Houding (willen) Begrippen
Nadere informatie"de juiste keuze" traingingsspel
"de juiste keuze" traingingsspel Challenge jouw hond en zorg voor dat jullie samen de beste resultaten gaan behalen met de "de juiste keuze" training, die de basis zal vormen voor elke volgende oefening.
Nadere informatieWat goed dat je geïnteresseerd bent in de stage '' Leer ze 'n Lesje "voor jouw MaS bij Amnesty International!
DRAAIBOEK LEER ZE N LESJE Wat goed dat je geïnteresseerd bent in de stage '' Leer ze 'n Lesje "voor jouw MaS bij Amnesty International! 1. Je kunt beginnen met het doen van de e-learning op de Amnesty
Nadere informatie? Hier heb ik een vraag bij.?? Dit snap ik niet.! Dit valt me op! N Dit is nieuw voor me.
Zonder hulp: onduidelijkheden ophelderen 1. Lees de tekst actief. Schrijf de volgende tekens in de kantlijn bij de tekst om te laten zien dat je actief leest. X Dit klopt niet met wat ik al wist/dacht.
Nadere informatieVincent-stripverhaal MAKEN VOELEN SAMENWERKEN KIJKEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po.
Vincent-stripverhaal Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs Vincent-stripverhaal Een opdracht voor groep 5 of 6 gericht op inleven en maken. Leerlingen maken samen een stripverhaal, gebaseerd
Nadere informatieBrief LES. tegelijk GR EN. Handleiding voor de leerkracht Groep 7 en 8
Brief LES Handleiding voor de leerkracht Groep 7 en 8 ALLE FIETSERS TEGELIJK GROEN INLEIDING/AANLEIDING Vanuit de basisscholen kwam het signaal dat leerlingen verwarring ervaren op alle fietsers groen
Nadere informatieDrents Archief. Het meisje met de hoepel. Groep 2 Thema-overzicht
Drents Archief Het meisje met de hoepel Groep 2 Thema-overzicht Thema-overzicht Het meisje met de hoepel Groep 2 Drents Archief Kern van het thema Een beeld vertelt een verhaal. Om het verhaal te kunnen
Nadere informatieChina Pagina 1. - Wie nodig jij uit voor een Chinese maaltijd? -
China Pagina 1 Colofon Uitnodiging voor maaltijd in Chinees Les voor groep 6-8 150-180 minuten Handvaardigheid Let op! In deze les opzet werken leerlingen in tweetallen, en maken samen 1 werkstuk, maar
Nadere informatieDobbelstenenrace LESRICHTLIJN OVERZICHT LES LESDOELEN MATERIALEN, MIDDELEN EN VOORBEREIDING. Opstarten - 15 minuten
U UNPLUGGED Dobbelstenenrace Lestijd: 20 minuten Deze basisles omvat alleen oefeningen. Er kunnen inleidende en afrondende suggesties worden gebruikt om dieper op het onderwerp in te gaan als daar tijd
Nadere informatieProject / Werkstuk Naam: Klas: 1
Project / Werkstuk Naam: Klas: 1 Kruis hier aan met welke stap je reeds klaar bent en noteer de datum. Stappen Datum Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Stap 6 Stap 7 Stap 8 Stap 9 Stap 10 Stap 11 Stap
Nadere informatieNieuwtjes en groetjes
Nieuwsbrief Nieuwsbrief 1 / 2 Nieuwtjes en groetjes vanuit groep 1/2 Bijbelverhalen Psalm en lied Bij het thema Letter M TAAL THUIS Kleurplaat Voorlichtingsuurtje Oudermorgen Spelinloop Computeren gr.2
Nadere informatieDuur van de les Introductie (gesprek) 15 minuten Kern (reflecteren en controleren met werkblad) 30 minuten Afsluiting, uitleg volgende les 5 minuten
Les 9 Reflecteren en controleren Voorbereiden U zorgt ervoor dat u weer groepjes aan elkaar heeft gekoppeld voor de feedback en dat de nieuwsitems, geprint of digitaal, beschikbaar zijn voor de groepjes.
Nadere informatieSheet 2: Bekijk met de kinderen de tussenstand van Afval the Game op Instagram en/of Facebook. Hoe gaat het bij de kinderen met inzamelen?
Afval the Game Docentenhandleiding les 2 Duur Voor deze les hebt u ongeveer 80 minuten nodig. Leerdoelen De kinderen hebben in de vorige les geleerd dat het belangrijk is om plastic te scheiden, zodat
Nadere informatieAlgoritmes in het dagelijks leven:
U UNPLUGGED Algoritmes in het dagelijks leven: Papieren vliegtuigjes Lestijd: 20 minuten Deze basisles omvat alleen oefeningen. Er kunnen inleidende en afrondende suggesties worden gebruikt om dieper op
Nadere informatieAuteursrecht van beeldend kunstenaars
Lesbrief 5 Auteursrecht van beeldend kunstenaars Voorbereiding Doelen - De leerlingen weten wat de regels zijn rondom het hergebruiken van afbeeldingen van beeldende kunst. - De leerlingen weten wanneer
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen
Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Als je een tekst gaat lezen, is het goed om jezelf vragen te stellen. Dat vragen stellen moet je voortdurend doen. Voor het lezen kun je al een lijstje
Nadere informatieCultuureducatie met Kwaliteit
Cultuureducatie met Kwaliteit Doorlopende leerlijn literatuur Groep 7 Lessenreeks basis Deze leerlijn is ontwikkeld door Bibliotheek Zoetermeer. Schrijversbezoek Informatie over Schrijversbezoek Groep
Nadere informatieProject 'positief opvoeden' Maandag: complimentendag! Aangezien we werken rond positief opvoeden, starten we de projectweek met een positieve dag.
Project 'positief opvoeden' Maandag: complimentendag! Aangezien we werken rond positief opvoeden, starten we de projectweek met een positieve dag. De leerlingen gaan elkaar vandaag eens extra veel complimenten
Nadere informatieLESBRIEF NR 1 OPDRACHT 1 FEEST! SAMSAM = 40 JAAR! VOOR GROEP 7 + 8 +
LESBRIEF NR 1 VOOR GROEP 7 + 8 + DOWNLOAD DEZE LESBRIEF OOK OP SAMSAM.NET Wat is Samsam? Samsam is een cross-mediale methode over wereldburgerschap en kinderrechten. Het doel van Samsam is leerlingen te
Nadere informatieTe veel, te rijk, te weinig. Waterpark Lankheet
Waterpark Lankheet Erfgoed/NME project voor groep 8 Handleiding leerkracht Opdrachtgever: Waterpark Lankheet en Commissie Culturele Vorming Haaksbergen Bronmateriaal: Waterpark Lankheet/Historische Kring
Nadere informatieLes 2 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar
Les 2 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Overzicht Doelen Leerlingen leren wat een faculteit is Leerlingen leren meer over de faculteiten op de Radboud Universiteit Leerlingen leren om een
Nadere informatiet Fort, een vesting vol vroeger les 3 Handleiding voor de leerlingen
t Fort, een vesting vol vroeger les 3 Handleiding voor de leerlingen Les 3: Foto s kiezen en presenteren 1. Foto s kiezen Op het fort hebben jullie op drie verschillende locaties foto s gemaakt. De leerkracht
Nadere informatieHandleiding Online groepssessie.
Handleiding Online groepssessie.. Versie oktober 2015 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. De belangrijkste functies. 3 A Uw eerste scherm. 3 B. Teksten / berichten typen. 3 C Microfoon en webcam aanzetten.
Nadere informatieThuis in de Buurt. Delfshaven!
Thuis in de Buurt Delfshaven! Naam: Klas: Groep: Watskeburt? Voor je ligt het cursistenboekje voor het project Jongeren: Thuis in de Buurt. De komende 10 weken gaan jullie met ongeveer 125 studenten verschillende
Nadere informatieCitizen science Waterkwaliteit en de aansluiting bij het onderwijs. Reina Kuiper - SME Advies
Citizen science Waterkwaliteit en de aansluiting bij het onderwijs Reina Kuiper - SME Advies Inhoud Onderwijsontwikkeling Relevante vakken Kerndoelen Begrippen en concepten Waarde voor het onderwijs Onderwijsontwikkeling
Nadere informatieLesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk
Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding In de lesbrieven van het thema Aan het werk hebben jullie
Nadere informatieDAAR ZIT MUZIEK IN! LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS GROEP 3 T/M 6 MUZIKALE REIS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! DAAR ZIT MUZIEK IN! PAG > 1
PAG > 1 DAAR ZIT PRIMAIR ONDERWIJS GROEP 3 T/M 6 MUZIEK IN! LESBRIEF MUZIKALE REIS Overal in de wereld maken mensen muziek en laten mensen zich door elkaars muziek inspireren. De door reizigers meegebrachte
Nadere informatieCHALLENGE 3 Fast Fashion Fast Food - Stappenplan
In de vorige les heb je gezien dat er wereldwijd vraagstukken zijn rond water. Op sommige plekken is er te veel water. Op andere plekken is er geen druppeltje meer te vinden. Je zag ook dat de oorzaken
Nadere informatie2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27
Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend
Nadere informatieTuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieHUISWERKGIDS SCHOOLJAAR 2011-2012
HUISWERKGIDS SCHOOLJAAR 2011-2012 1 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk bladzijde 1. Inleiding De huiswerkgids 3 2. Hoe maak en leer je huiswerk? 4 3. Het leren van woorden (spelling/engels) 5 4. Het leren van topografie
Nadere informatie