Lijst der meest gebruikte afkortingen en benamingen 3 1. Regelgeving 3 2. Woorden, woordgroepen, officiële bronnen, benamingen en instanties 6

Transcriptie

1 Inhoudsopgave Lijst der meest gebruikte afkortingen en benamingen 3 1. Regelgeving 3 2. Woorden, woordgroepen, officiële bronnen, benamingen en instanties 6 Algemene inleiding 21 DEEL I DE OBP: EEN SCHETS (AAN DE HAND) VAN HET WETTELIJK KADER 25 Inleiding 25 Hoofdstuk 1 De verschillende OBP s in de reguliere politiestructuur: een situering uitgaand van de algemene taak van de OBP De algemene taakstelling van de OBP: de bestuurlijke politie Het begrip bestuurlijke politie geduid Algemeen toezicht en controles van bestuurlijke politie De hoedanigheid van OBP De WPA als rechtsgrond voor de OBP De OBP gedefinieerd, ook in relatie tot de officier van gerechtelijke politie (OGP) De overheden en politiefunctionarissen bekleed met de hoedanigheid van OBP Artikel 4 WPA: een bespreking De OBP en de formulering van de Wet Politieambt: een problematisering De territoriale bevoegdheid van de OBP Enkele relaties nader geduid De relatie OBP agent van bestuurlijke politie (ABP) De relatie OBP bestuurlijke directeur-coördinator (DirCo) De relatie OBP agent van politie (AP) De relatie OBP veiligheidsbeambte De relatie OBP bestuurlijke overheid De bereikbaarheid en terugroepbaarheid van de OBP Inzake de lokale politie Inzake de federale politie 43 Inhoudsopgave 11

2 Hoofdstuk 2 De bevoegdheden van de OBP: een dwarsdoorsnede van de regelgeving Een algemene duiding Het gebruik van geweld, boeien en vuurwapens als steunbevoegdheid Het gebruik van geweld Het gebruik van geweld door politiebeambten Het gebruik van geweld door agenten van politie Het gebruik van boeien Het gebruik van vuurwapens De regeling De wettelijke gronden voor het gebruik van vuurwapens De voorafgaande waarschuwing De melding van schietincidenten Het gebruik van vuurwapens volgens de onderrichtingen van een OBP De bestuurlijke aanhouding Een beknopte situering onder meer in relatie tot de gerechtelijke aanhouding De verschillende rechtsgronden voor een bestuurlijke aanhouding De rechtsgronden in de WPA De kernbepaling: artikel 31 WPA Nog enkele andere, specifieke bepalingen uit de WPA, dienstig als rechtsgrond voor een bestuurlijke aanhouding De bestuurlijke aanhouding in andere bijzondere wetten dan de WPA De Wet Beteugeling Dronkenschap De Drugswet De Vreemdelingenwet De modaliteiten inzake een bestuurlijke aanhouding Het begin en de duur van een bestuurlijke aanhouding De mogelijkheid van een veiligheidsfouillering bij een bestuurlijke aanhouding Het gebruik van geweld en boeien bij een bestuurlijke aanhouding De te vervullen formaliteiten bij een bestuurlijke aanhouding Het verwittigen van een OBP Officier van bestuurlijke politie

3 Het verwittigen van de bevoegde overheid van bestuurlijke politie Het register van de bestuurlijke aanhoudingen De fouillering voor opsluiting in een cel De rechten van de aangehouden persoon De verplichte mededelingen aan de bestuurlijk aangehouden persoon Het recht op verwittiging van een vertrouwenspersoon Het recht op medische bijstand Het recht op water, voedsel en hygiëne Het recht op bescherming tegen de publieke nieuwsgierigheid Het luchten van de bestuurlijk aangehouden persoon Het toezicht en de controle door de OBP op de bestuurlijke aanhouding De identiteitscontrole Het begrip identiteitscontrole De verschillende rechtsgronden voor een identiteitscontrole in artikel 34 WPA Een vrijheidsberoving Het plegen van een misdrijf De gedragingen van een persoon, materiële aanwijzingen of omstandigheden van tijd en plaats zoals bedoeld in artikel 34, 1, tweede lid WPA De wil een plaats te betreden die het voorwerp is van een bedreiging Het handhaven van de openbare veiligheid Het verzekeren van de naleving van de Vreemdelingenwet De modaliteiten inzake een identiteitscontrole De bevoegdheden van de agenten van politie op het vlak van de identiteitscontrole De bevoegdheden van de beveiligingsbeambten op het vlak van de identiteitscontrole Het CALog-personeel/onthaalpersoneel en de identiteitscontrole De veiligheidsfouillering van personen Een beknopte situering 87 Inhoudsopgave 13

4 5.2. De regeling van de veiligheidsfouillering van personen ontleed De verschillende rechtsgronden voor een veiligheidsfouillering van personen Personen wiens identiteit gecontroleerd wordt, mits voldaan aan bepaalde voorwaarden Personen die bestuurlijk of gerechtelijk aangehouden zijn Personen die deelnemen aan openbare bijeenkomsten die een reële bedreiging vormen voor de openbare orde Personen die toegang hebben tot plaatsen waar de openbare orde bedreigd wordt Het verzekeren van de veiligheid van het internationaal vervoer De modaliteiten inzake een veiligheidsfouillering van personen De mogelijkheid tot ontkleding Het geslacht van de fouilleerder Het gebruik van geweld Discretie en technieken De bevoegdheid van de agenten van politie op het vlak van de veiligheidsfouillering van personen De bevoegdheid van de veiligheidsbeambten op het vlak van de veiligheidsfouillering Het doorzoeken en ontruimen van gebouwen en onbebouwde zones Het onderscheid doorzoeken betreden : een korte duiding Het doorzoeken van gebouwen De regeling toegelicht aan de hand van een aantal kernkwesties De finaliteit van de zoeking De notie gevaar De notie gebouw Het tijdstip van het doorzoeken De notie de persoon die het werkelijk genot heeft van een niet voor het publiek toegankelijke plaats De middelen voor het doorzoeken van gebouwen De rol van de OBP inzake het doorzoeken van gebouwen Officier van bestuurlijke politie

5 De bevoegdheid van de agenten van politie op het vlak van het doorzoeken van gebouwen De ontdekking van een misdrijf tijdens een bestuurlijke doorzoeking van een gebouw Het doorzoeken van onbebouwde zones Het ontruimen van gebouwen en onbebouwde zones De verplichte tussenkomst van een OBP De noties gebouwen, zones en hun onmiddellijke omgeving De middelen voor het ontruimen van gebouwen en onbebouwde zones Het inlichten van de burgemeester Het inlichten van de persoon die het werkelijke genot heeft van de plaats Ontruimingen voorzien door politiereglementen De gedwongen ontruiming Het doorzoeken van voertuigen of andere vervoermiddelen De doorzoeking, bedoeld in artikel 27 WPA De doorzoeking, bedoeld in artikel 29 WPA De noties voertuig en vervoermiddel De verschillende rechtsgronden voor het doorzoeken van voertuigen of andere vervoermiddelen De modaliteiten inzake het doorzoeken van voertuigen of andere vervoermiddelen De rol van de OBP inzake het doorzoeken van voertuigen of andere vervoermiddelen De bevoegdheid van de agenten van politie op het vlak van het doorzoeken van voertuigen of andere vervoermiddelen De bestuurlijke inbeslagname De bestuurlijke inbeslagname gedefinieerd De regeling in artikel 30 WPA Een dwarsdoorsnede van artikel 30 Wet Politieambt Het voorwerp van de bestuurlijke inbeslagname De rol van de OBP bij de bestuurlijke inbeslagname Het gebruik van geweld De bewaring, teruggave en vernietiging van de inbeslaggenomen zaken De bevoegdheid van de agenten van politie op het vlak van de bestuurlijke inbeslagname 118 Inhoudsopgave 15

6 De bevoegdheid van de veiligheidsbeambten op het vlak van de bestuurlijke inbeslagname De bestuurlijke inbeslagname in andere bijzondere wetten dan de WPA De bestuurlijke inbeslagname in de Dierenbeschermingswet De bestuurlijke inbeslagname in de Wapenwet De bestuurlijke inbeslagname in de gemeentelijke politiereglementen De bevoegdheid om bijstand en hulp te vorderen Het vorderen van de medewerking van de bevolking bij ramp, onheil of schadegeval Het vorderen van personen bij fouillering voor opsluiting in een cel Het vorderen van hulp of bijstand van personen bij gevaar voor de politiebeambte of voor personen Het vorderen van bijstand van andere politiebeambten bij onmiddellijk gevaar voor personen De bevoegdheden voorzien in andere wetten dan de WPA Het sluiten van instellingen en het stopzetten van bepaalde manifestaties Het sluiten van instellingen Het stopzetten van bepaalde manifestaties De mogelijkheid tot delegatie door de burgemeester van zijn bevoegdheden aan een (andere) OBP Het afnemen van biometrische gegevens van vreemdelingen Het uitstellen inzake rally s van de start van een klassementsproef en het stilleggen van die proef De bevoegdheden vervat in de Voetbalwet Het heffen van een geldsom Het opleggen van een stadionverbod als beveiligingsmaatregel De bevoegdheden vervat in de Camerawet Een dwarsdoorsnede van de Camerawet De OBP en de beslissing tot het gebruik van mobiele bewakingscamera s in niet-besloten plaatsen De OBP en de beslissing tot het gebruik van mobiele bewakingscamera s in voor het publiek toegankelijke plaatsen Officier van bestuurlijke politie

7 Verplichtingen die de Camerawet oplegt aan de OBP op het vlak van de inzet van mobiele camera s Strafbepalingen in de Camerawet 138 Besluit 138 DEEL II DE OBP IN DE CONCRETE PRAKTIJK 139 Inleiding 139 Hoofdstuk 1 De recurrente operationele taken van de OBP Het toezicht op de handelingen van bestuurlijke politie, gesteld door de ABP s: een praktische invulling Het toezicht op het gebruik van geweld, in het bijzonder op vuurwapengebruik Evaluatie en toezicht: een permanente taak voor de leidinggevende De meldingsplicht inzake (vuurwapen) geweld De rol van de OBP op het vlak van permanente vorming en opvang/begeleiding bij (schiet)incidenten Het toezicht op de bestuurlijke aanhoudingen Het toezicht op de identiteitscontroles Algemeen De aanwezigheid ter plaatse van de OBP Het toezicht op de veiligheidsfouilleringen van personen Algemeen De aanwezigheid ter plaatse van de OBP Het toezicht op de doorzoekingen en ontruimingen van gebouwen en onbebouwde zones Het toezicht op de doorzoekingen van voertuigen of andere vervoermiddelen De omkadering van de (interventie)diensten: een schets van de verschillende facetten Een eerste facet: sturing door briefing en debriefing Een tweede facet: toezicht op de dienstuitvoering Een derde facet: samenwerking tussen de verschillende politionele diensten Een vierde facet: samenwerking van de politionele diensten met andere diensten 150 Inhoudsopgave 17

8 2.5. Een vijfde facet: voldoende en aangepaste middelen en een optimaal gebruik ervan De vraag naar de wenselijkheid van een permanente aanwezigheid van de OBP met wachtdienst Het informatiebeheer Een synopsis van het wettelijk kader De relevante bepalingen uit de WGP De relevante bepalingen uit de WPA De gemeenschappelijke richtlijn MFO De omgang met informatie inzake gebeurtenissen De omgang met informatie inzake groeperingen De omgang met informatie inzake personen De omgang met informatie inzake plaatsen De gemeenschappelijke en dwingende richtlijn MFO Het bepalende criterium voor de inzameling en verwerking van informatie: het concrete belang De drievoudige rol van de OBP op het vlak van het informatiebeheer Het aansturen van en het toezicht op de inzameling van bestuurlijke informatie Het informeren van de bevoegde overheden Het toezicht op de betrokken procedures De operationele (coördinatie en) leiding van politieoperaties Het begrip operationele leiding geduid De verschillende facetten van de operationele leiding De voorbereiding Het aanvragen van versterking De operationele leiding as such De debriefing en de evaluatie Het aanvragen van versterkingen De laterale steun De supralokale versterking De inzet van het interventiekorps (CIK) Het systeem van de gehypothekeerde capaciteit (HyCap) De gespecialiseerde steun van de federale politie De inzet van de gespecialiseerde interventie (GIS) De inzet van de cavalerie (CAV) De inzet van de hondensteun (DACH) Officier van bestuurlijke politie

9 De inzet van de luchtsteun (DAFA) De inzet van de scheepvaartpolitie (SPN) De steun van diensten die geen politiediensten zijn De steun van Defensie De steun van DOVO De steun van de civiele bescherming 170 Hoofdstuk 2 De rol van de OBP in het kader van noodsituaties De noodsituatie: definitie en wettelijk kader De globale aanpak van noodsituaties (het crisisbeheer) Een welbepaalde chronologie Een multidisciplinair beheer Twee coördinatiestructuren De operationele coördinatie De beleidscoördinatie De politionele actoren in het gebeuren van de noodsituaties (discipline 3) De directeur discipline 3 (Dir D3) De directeur politie (Dir Pol) De rol van de OBP in het kader van noodsituaties De taak van de dispatching in de fase vanaf de eerste melding van de noodsituatie tot de aankomst van de eerste OBP De opdrachten van de OBP tijdens de eerstehulpfase Een dwarsdoorsnede van de taken van de OBP in de eerstehulpfase Een evaluatie van de toestand: een model van een stappenplan Aandachtspunten tijdens de eerstehulpfase De evacuatiemogelijkheden voor de OBP in het kader van een noodsituatie De opdrachten van de OBP tijdens de beheerfase De opdrachten van de OBP tijdens de herstelfase 182 Hoofdstuk 3 De verdere professionalisering van de functie van de OBP: enkele beschouwingen De sanctie- en toezichtsmechanismen inzake het politioneel optreden als argumenten pro verdere professionalisering Drie pijlers voor verdere professionalisering De uitwerking van duidelijke en concrete richtlijnen, te bundelen in een werkmap 186 Inhoudsopgave 19

10 2.2. Een reflectie over een functiebeschrijving voor de OBP De uitbouw van een gedegen systeem van (voortgezette) opleiding en training voor de OBP De noodzaak van levenslang leren Mogelijke opleidingsmodules als bouwstenen voor een gepaste opleiding en training Het wettelijk kader De gemeenschapsgerichte politiezorg Operationele politiecompetenties Mogelijke themata voor een voortgezette opleiding en training 195 Besluit 196 Algemeen besluit 197 Selectieve bibliografie 199 Eindnoten 233 Trefwoordenregister Officier van bestuurlijke politie