Psychiatrie in algemeen en academisch ziekenhuis
|
|
- Magdalena Christiaens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nederlandse Federatie voor Ziekenhuis Psychiatrie Psychiatrie in algemeen en academisch ziekenhuis
2 Psychiatrie in algemeen en academisch ziekenhuis Nederlandse Federatie voor Ziekenhuis Psychiatrie januari 2010
3 De Nederlandse Federatie voor Ziekenhuis Psychiatrie (NFZP) is de koepelorganisatie van de Afdeling Consultatieve - en Ziekenhuispsychiatrie van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP), de Vereniging voor PAAZ-managers (VPM) en de Afdeling Consultatieve Psychiatrie, onderdeel van Verplegenden en Verzorgenden Nederland (V&VNCP). Doel van de NFZP is het bevorderen van goede ziekenhuispsychiatrie Nadere informatie: w.buis@cwz.nl Ten geleide De ziekenhuispsychiatrie bevindt zich op het raakvlak van de somatische en de geestelijke gezondheidszorg. Vanuit deze positie is goed te zien dat het gaat om twee heel verschillende werelden. Tussen die werelden dreigt voortdurend een grote kloof te ontstaan. Maar lichaam en geest zijn één. Patiënten hebben vaak zowel lichamelijke als psychische klachten of aandoeningen. De ziekenhuispsychiatrie heeft een belangrijke taak bij het waarborgen van geïntegreerde somatische en psychiatrische zorg. Met deze brochure wil de Nederlandse Federatie voor Ziekenhuispsychiatrie (NFZP) bijdragen aan een goede invulling van de ziekenhuispsychiatrie en meer eenvormigheid op landelijk niveau. Deze informatie is op de eerste plaats bedoeld voor ziekenhuisbestuurders en professionals die werkzaam zijn in de ziekenhuispsychiatrie. Daarnaast is de brochure gemaakt voor partners op aanpalende terreinen van de zorg, voor zorgverzekeraars, voor beleidsmakers en voor andere betrokkenen en belangstellenden. Wil Buis, voorzitter NFZP Nederlandse Federatie voor Ziekenhuis Psychiatrie
4 Wat is ziekenhuispsychiatrie? Onder ziekenhuispsychiatrie verstaan we de functie psychiatrie, zoals algemene en academische ziekenhuizen van Nederland deze leveren of horen te leveren. We onderscheiden een basisfunctie en een specialistische functie: Basisfunctie Algemene psychiatrie met poliklinische, dagklinische en klinische zorg. Dit betreft vooral patiënten die voor het eerst decompenseren, of waarbij intensievere diagnostiek noodzakelijk is. Een zogenoemde PAAZ, een Psychiatrische Afdeling van een Algemeen Ziekenhuis, levert dan de klinische zorg. Specialistische functie Zorg voor specifieke patiëntencategorieën, met name die met een combinatie (comorbiditeit) van somatische en psychiatrische klachten of aandoeningen. Voor patiënten die opgenomen zijn op somatische afdelingen en voor patiënten op de Spoedeisende Hulp moet er een voorziening zijn voor consultatieve psychiatrie. Ook voor poliklinische en dagklinische patiënten van andere specialismen in het ziekenhuis moet deze zorg beschikbaar zijn. Daarnaast neemt de psychiatrie deel aan multidisciplinaire samenwerkingsverbanden rond bepaalde klachten of aandoeningen. Denk aan de geheugenpolikliniek, de pijnpolikliniek en de POP (pediatrie, obstetrie, psychiatrie)-polikliniek voor psychiatrische problemen rond zwangerschap en kraambed. Voor patiënten met meer complexe comorbiditeit zijn er in steeds meer ziekenhuizen multidisciplinaire opnameafdelingen, de zogeheten Psych-Med Units (PMU s) of Medisch-Psychiatrische Units (MPU s). De inbedding en samenhang van deze zorg is het beste gewaarborgd als het ziekenhuis een PAAZ heeft. Recente ontwikkelingen In 2005 constateerde de Inspectie voor de Gezondheidszorg dat de psychiatrische zorg in de ziekenhuizen zeer verschillend is ingevuld en niet transparant is (1). De laatste decennia is de psychiatrische deskundigheid in de algemene ziekenhuizen afgenomen. In de periode is het aantal PAAZ en met 56% afgenomen, van 87 naar 38 op een totaal van 111 respectievelijk 94 ziekenhuizen; in diezelfde periode nam ook de dagbehandelingcapaciteit af (2). De basisfunctie kwam daarmee te vervallen. De specialistische functie consultatieve psychiatrie voor patiënten die waren opgenomen op somatische afdelingen kwam onder druk te staan. Vaak vulden psychiaters van buiten het ziekenhuis deze functie in, zonder voldoende inbedding in het algemeen ziekenhuis. Dat heeft negatieve effecten op de afstemming van zorg, en daarmee ook op de kwaliteit van deze zorg. Één van de oorzaken van het teruglopen van het aantal PAAZ en was de verplichting dat GGZ-instellingen bij nieuwbouw alle psychiatrische voorzieningen, inclusief de PAAZ en, moesten onderbrengen. Dit leidde tot opheffing en ontmanteling van een groot aantal PAAZ en. Het Ministerie van VWS trok deze verplichting in 2004 weer in, omdat duidelijk werd dat deze beleidsregel nadelig was voor de integratie van somatische en psychiatrische zorg binnen het algemeen ziekenhuis. Het effect van deze maatregel ijlt echter nog na. Dit is erg nadelig voor patiënten met comorbiditeit; een patiëntengroep die, onder meer door de vergrijzing, een steeds groter aandeel inneemt in de ziekenhuispopulatie. Maar gelukkig is de terugkeer van PAAZ en naar het ziekenhuis in gang gezet. Ook komen er centra voor geïntegreerde somatische en psychiatrische zorg. Consultatieve en liaisonpsychiatrie Patiënten die vermoedelijk een psychiatrische aandoening hebben en op een somatische afdeling verblijven en (snel) behandeling behoeven, moeten in alle ziekenhuizen psychiatrische consulten en medebehandelingen op afroep kunnen krijgen. Deze consultverlening dient te voldoen aan de richtlijn Consultatieve Psychiatrie van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (5). In een psychiatrische consultatieve dienst hoort ook een Consultatief Psychiatrisch Verpleegkundige te participeren. Naast deze consultatieve functie is ook liaisonpsychiatrie wenselijk: een structurele samenwerking met andere specialisten. Dit kan leiden tot afspraken over screening op psychopathologie bij bepaalde patiëntencategorieën of over een gezamenlijke aanpak van aandoeningen of problemen. Ook het verstrekken van nascholing of intervisie kan hierbij horen. Het is aangetoond dat het ontwikkelen van liaisonactiviteiten de effectiviteit van de consultatieve psychiatrie bevordert (5). Deze liaisonactiviteiten kunnen zich ook richten op poliklinische patiënten. Voor de consultatieve en liaisonpsychiatrie hebben de volgende ziektebeelden en problemen prioriteit (6) : Delieren Bij somatisch zieke patiënten, met name bij oudere patiënten, komt een delier vaak voor. Dit is een acute verwardheid die het gevolg is van een somatische aandoening of medische behandeling. Verwarde patiënten kunnen gevaarlijk gedrag vertonen: weglopen, uittrekken van lijnen, voortijdig mobiliseren na een operatie, etc. Het optreden (3, 4)
5 van een delier is bovendien gekoppeld aan een hogere morbiditeit en mortaliteit. Preventie (indien mogelijk) is heel belangrijk voor de prognose (7), evenals tijdige detectie en behandeling van het delier en het onderliggend somatisch lijden. De beste aanpak is dan ook een ziekenhuisbreed multidisciplinair delierprotocol. Het ziekenhuis moet dit goed implementeren en er blijvend aandacht voor vragen. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft het beleid over delieren per 2010 opgenomen in de Basisset Prestatie-indicatoren Ziekenhuizen. Suïcidepogingen Bij patiënten die na een zelfmoordpoging gezien worden is er meestal sprake van verwondingen of intoxicaties met geneesmiddelen. Deze aandoeningen hebben primair een medische interventie nodig. Daarnaast is een psychiatrische beoordeling noodzakelijk om het risico op recidief in te kunnen schatten en om na te gaan of er een onderliggende psychiatrische diagnose is, die behandeling nodig maakt. Elk ziekenhuis hoort een protocol te hebben voor beoordeling van alle patiënten die zich na een suïcidepoging voor behandeling melden (8). Alcoholgerelateerde problematiek Veel patiënten hebben aandoeningen of letsels die (mede) veroorzaakt zijn door overmatig alcoholgebruik, zoals leverziekten, maagklachten, neuropathie, maar ook depressieve- en angstklachten en cognitieve problemen. Ook bij ongevallen en gevolgen van fysieke agressie is vaak overmatig alcoholgebruik in het spel. Alcoholonthoudingsverschijnselen, onttrekkingsdelieren en cognitieve problemen, zoals een alcoholdementie of het syndroom van Wernicke, moeten psychiaters tijdig herkennen en adequaat behandelen. Een goede behandeling van een Wernicke encephalopathie kan een amnestische syndroom (syndroom van Korsakow) helpen voorkomen. Ook voor alcoholgerelateerde problematiek is een ziekenhuisbrede richtlijn nodig, evenals ketenzorg waarbij huisartsen en een instelling voor verslavingszorg betrokken zijn. Recent is duidelijk geworden dat het zogenaamde comazuipen bij jongeren geen uitzondering is. Hiervoor is samenwerking met kinderartsen en jeugdzorg nodig. Pijnteam In elk ziekenhuis hoort er een goed functionerend pijnbestrijdingteam te zijn, waarin ook een psychiater en een psycholoog participeren. Bij patiënten met chronische pijn komen vaak depressieve klachten voor die aandacht verdienen. Zwangerschap, lactatie, kraambed Specifieke deskundigheid op het gebied van zwangerschapsgerelateerde psychiatrische problematiek en met name de farmacotherapie hierbij hoort in elk ziekenhuis aanwezig te zijn. De POP-polikliniek werd in de inleiding reeds genoemd. Daarbij is de psychiatrische deskundigheid geïntegreerd in een logistiek goed georganiseerde samenwerking met gynaecoloog en kinderarts. Anorexia nervosa Voor patiënten met ernstig ondergewicht in een algemeen ziekenhuis is samenwerking tussen internist of kinderarts, psychiater en psycholoog nodig. Frequent voorkomende comorbiditeit Bij veel chronische aandoeningen komen 2 à 3 maal zoveel psychische stoornissen voor dan in de algemene bevolking, terwijl sprake is van een grote onderdetectie (9). Zo is er een verhoogde kans op depressieve stoornissen bij cardiovasculaire aandoeningen, CVA, diabetes, nierlijden, AIDS, COPD, M. Parkinson, verschillende vormen van kanker en reumatoïde artritis. Structurele aandacht hiervoor is wenselijk, in de vorm van zorgketens met afspraken over wie wat doet, of van multidisciplinaire behandelteams waarin ook een psychiater en psycholoog participeren. Afstemming met de huisarts als zorgcoördinator is essentieel. Multimorbiditeit en hoogcomplexe patiënten Voor deze patiënten moet integrale zorg, inclusief psychiatrische zorg, gewaarborgd zijn binnen en buiten het ziekenhuis. Vanwege de vergrijzing zal deze populatie de komende tijd snel toenemen. Screening op de noodzaak van integrale zorg kan zinvol zijn. Geheugenpoli Bij de diagnostiek van geheugenklachten en dementie is samenwerking tussen psychiater, neuropsycholoog, geriater en neuroloog essentieel, gezien het multidimensionele karakter van de klachten. Onbegrepen lichamelijke klachten Veel patiënten hebben chronische klachten die niet afdoende verklaard worden vanuit een somatische aandoening en ook niet door een psychiatrische aandoening, zoals angst of depressie. Deze patiënten doen vaak een groot beroep op de gezondheidszorg. Het is wenselijk voor deze patiënten werkafspraken te maken met huisartsen en specialisten en behandelmodules te ontwikkelen, samen met ziekenhuispsychologen. 8 9
6 Menskracht consultatieve dienst In een goed functionerende psychiatrische consultatieve dienst werken psychiaters en consultatief psychiatrisch verpleegkundigen (CPV) intensief samen. De CPV geven adviezen aan andere verpleegkundigen en overige disciplines op somatische afdelingen. Zij geven bejegeninsgsadviezen, signaleren dat er sprake is van (mogelijke) psychopathologie die aandacht verdient, participeren in behandelingen van patiënten met comorbiditeit en onderhouden, zowel binnen als buiten het ziekenhuis, contacten met andere zorgverleners. Verder verzorgen zij vaak de bijscholing van verpleegkundigen over hierboven genoemde probleemgebieden en dragen zij bij aan het ontwikkelen van ziekenhuisbrede protocollen of richtlijnen. Daarnaast kan de CPV of Nurse Practitioner onderdelen van de behandeling van patiënten overnemen van de psychiater, als deze hiertoe bevoegd en bekwaam is. Elk ziekenhuis moet over voldoende consultatief psychiatrische capaciteit beschikken en over een 24 uurs beschikbaarheid daarvan. In het algemeen wordt aanbevolen om per 340 consulten op jaarbasis 1 fte psychiater beschikbaar te stellen (exclusief bereikbaarheidsdiensten) (5). Een CPV kan in geen enkel ziekenhuis gemist worden; er zijn echter geen op getallen gebaseerde aanbevelingen. PAAZ en PMU / MPU Idealiter zou elk ziekenhuis een PAAZ moeten hebben met minstens 20 bedden. Dat geldt ook voor faciliteiten om patiënten te separeren, voorzieningen voor activerende, creatieve en psychomotorische therapieën en een multidisciplinair behandelteam waarin naast een psychiater ook een klinisch psycholoog participeert. Een dergelijke afdeling moet toegerust zijn voor: Patiënten met somatische en psychiatrische comorbiditeit Voor patiënten met somatische en psychiatrische comorbiditeit, die moeilijk te hanteren zijn op een somatische afdeling, is een psychiatrische afdeling met faciliteiten voor ernstig zieke patiënten (zoals hoog-laagbedden en de mogelijkheid om infusen of zuurstof te geven), onmisbaar. Binnen een PAAZ kan daarvoor een deel van de bedden benut worden. Voor deze Psych-Med-Units (PMU) (10) is voldoende somatische en psychiatrische verpleegkundige deskundigheid essentieel. Het is ook mogelijk dat bij een dergelijke unit de somatisch specialist hoofdbehandelaar is en/of blijft. Dan wordt doorgaans van MPU (Medisch-Psychiatrische Unit) gesproken. Het betreft dan formeel geen psychiatrische bedden. Electroconvulsietherapie In elke regio moet voldoende capaciteit zijn voor elektroconvulsietherapie. Deze moet voor levensbedreigende aandoeningen zoals letale catatonie snel beschikbaar zijn. Voor deze patiënten is een goed geoutilleerde PAAZ van groot belang. Er zijn ook andere biologische behandelvormen in ontwikkeling zoals diepe hersenstimulatie en nervus vagusstimulatie bij psychiatrische aandoeningen. Hiervoor is de context van een algemeen ziekenhuis wenselijk. Eerste opnames Voor patiënten die voor het eerst worden opgenomen is een PAAZ wenselijk. Dit is minder stigmatiserend en in het ziekenhuis zijn goede faciliteiten aanwezig voor integrale biopsychosociale diagnostiek. Daarbij hoort ook voorzien te zijn in mogelijkheden voor psychologisch testonderzoek. Ook is er de mogelijkheid om laagdrempelig andere medisch specialisten te consulteren en aanvullend (radiologisch, neurofysiologisch, etc) onderzoek te doen. Algemene psychiatrie Het is wenselijk dat ook patiënten buiten bovengenoemde groepen opgenomen worden op de PAAZ. Op die manier kan deze afdeling voldoende omvang hebben om een gedifferentieerd team rendabel in te zetten. Zo blijven de professionals voeling houden met een diversiteit van psychiatrische pathologie. Met name patiënten met stemmingsstoornissen passen goed in het profiel van een PAAZ
7 Dagkliniek, polikliniek en consultatie aan de eerste lijn De doelgroepen voor de polikliniek en dagkliniek zijn - evenals voor de kliniek - allereerst patiënten met comorbiditeit en patiënten die intensievere diagnostiek behoeven, zoals patiënten die voor het eerst decompenseren. Een opnamevervangende en -verkortende dagbehandeling past bij de tendens om de duur van ziekenhuisopnames te beperken. Voor de polikliniek zijn korte lijnen met huisartsen en somatische specialisten kenmerkend. De huisarts wordt gerespecteerd in diens coördinerende poortwachterfunctie. Consultatie aan de eerste lijn of poliklinische psychiatrische diagnostiek en advies ten dienste van de huisarts, past bij de signatuur van het ziekenhuis en bij de lage drempel ervan. Deze kan ook breder benut worden dan alleen voor patiënten met comorbiditeit somatiek-psychiatrie en onbegrepen lichamelijke klachten. Ook psychiatrische consultatie voor patiënten die in een verpleeghuis verblijven, kan goed vanuit het algemene ziekenhuis plaatsvinden. Hetzelfde geldt voor consultatie aan revalidatiecentra en instellingen voor verstandelijk gehandicapten. Deze laatste categorie lijdt ook vaak aan relevante somatische aandoeningen. De medische signatuur van een ziekenhuispolikliniek- en dagkliniek is heel geschikt voor patiënten met ernstige stemmingsstoornissen. Dit geldt vooral als medicatie nodig is waarbij ernstige lichamelijke complicaties kunnen optreden, zoals lithium of MAOremmers. Poliklinisch en dagklinisch is samenwerking met klinisch psychologen van groot belang, om bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie te geven aan patiënten met stemmings- of somatoforme stoornissen. Een geïntegreerde polikliniek psychiatrie en psychologie heeft de voorkeur. Aan gespecialiseerde verpleegkundigen kunnen deeltaken in de poliklinische of dagklinische behandeling of bij de consultatie aan eerste lijn en aan andere instellingen gedelegeerd worden. Afstemming met andere disciplines en instellingen Medisch specialisten en huisartsen Een randvoorwaarde bij de behandeling van patiënten met comorbiditeit is een goede samenwerking met somatisch specialisten en huisartsen. Ketenzorg, werkafspraken en ziekenhuisbrede protocollen of richtlijnen zijn van belang om aan patiënten samenhangende en geïntegreerde zorg te kunnen bieden. Klinisch geriaters Vanwege de stijgende leeftijd van opgenomen patiënten en de toename van kwetsbare ouderen met multimorbiditeit is een goede samenwerking en afstemming met geriaters bij uitstek van belang. Aandachtspunten hierbij zijn delierpreventie, polyfarmacie, mogelijke geneesmiddeleninteracties en de coördinatie van de zorg. Ziekenhuispsychologen Goede psychiatrische zorg impliceert, conform de state of the art, dat elk ziekenhuis voldoende psychotherapeutische behandelcapaciteit heeft. Ziekenhuispsychologen kunnen deze waarborgen. Dit geldt bijvoorbeeld voor patiënten met aanpassingsstoornissen als reactie op een ernstige somatische aandoening. Een ander voorbeeld vormen de patiënten met comorbiditeit, bij wie een somatische aandoening of zwangerschap ertoe nopen om extra terughoudend te zijn met psychofarmaca. Een goede afstemming tussen ziekenhuispsychiaters en -psychologen heeft hoge prioriteit. Regionale GGZ-instellingen en verslavingszorg Een goede afstemming tussen ziekenhuispsychiatrie en regionale GGZ-instelling(en) en verslavingszorg is vereist om onderling op indicatie patiënten te kunnen doorverwijzen en overplaatsen
8 Opleiding en onderzoek EPD Financiering ziekenhuispsychiatrie Deskundigheidsbevordering, opleiding en onderzoek op het gebied van ziekenhuispsychiatrie en comorbiditeit zijn belangrijk om goede zorg te waarborgen en deze verder te ontwikkelen en wetenschappelijk te onderbouwen. Het is zeer aan te bevelen om in elk ziekenhuis opleidingsplaatsen voor de ziekenhuispsychiatrie te realiseren. Ook in de ziekenhuispsychiatrie kan een EPD verder ontwikkeld worden. De psychiatrie dient hierbij uiteraard in eerste instantie aan te sluiten bij ontwikkelingen in het eigen ziekenhuis om informatie met de andere medisch specialisten te kunnen delen. Daarnaast dient het ook mogelijk te zijn om te communiceren met andere GGZ-instellingen. Op die manier kunnen de zorgverleners de continuïteit van zorg voor de patiënt bevorderen. Anno 2009 is de financiering van de ziekenhuispsychiatrie in een overgangsfase. Momenteel zijn er twee financieringssystemen naast elkaar waarin de ziekenhuispsychiatrie wordt afgerekend: zowel financiering vanuit het GGZ-budget (met name de PAAZ en poliklinische activiteiten) als vanuit het Zorg-budget (consultatieve activiteiten). In de Nederlandse ziekenhuizen wordt de ziekenhuispsychiatrie op verschillende manieren gefinancierd, afhankelijk van historische en vaak lokale afspraken. DBC Zorg (A-segment) Over het algemeen geldt dat vanuit het Zorg-budget (A-segment) de consultatieve- en liaisonactiviteiten worden gefinancierd. In de ziekenhuisbudgetten zit historisch een bedrag voor financiering van psychiatrische zorg in algemene ziekenhuizen. Sommige ziekenhuizen financieren hiermee vanuit een GGZ-instelling ingekochte psychiatrische consultatie. Andere ziekenhuizen financieren hiermee hun eigen medewerkers van de consultatieve dienst - psychiaters, arts-assistenten, consultatief psychiatrisch verpleegkundigen - en/of hun vrijgevestigde psychiaters. Om de verrichte consultaties te verantwoorden en het budget te dekken, vindt declaratie plaats van Zorg DBC s consultatieve psychiatrie (zogenaamde Intercollegiale Consult, of Reguliere Zorg, slechts twee tarieven). Momenteel vindt er in het kader van het DOT-project (DBC s op weg naar transparantie) een herijking plaats van deze Zorg DBC s. DBC- Onderhoud is in overleg met de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie over de inhoud van deze DBC s en de normtijd voor de psychiater die daaraan gekoppeld moet worden. Dit lijkt een gunstige ontwikkeling, omdat hiermee na jaren een herijking plaatsvindt van deze DBC s. Dit zal hopelijk meer recht doen aan de praktijk van alle dag. DBC GGZ De financiering van de PAAZ vindt plaats vanuit het GGZ-budget. PAAZ en en zorgverzekeraars onderhandelen jaarlijks over het budget dat beschikbaar is. Dat budget wordt vastgesteld aan de hand van de oude systematiek. De in een jaar te verwachten AWBZparameters vormen daarvoor de basis. Denk aan intakecontacten, behandel- en begeleidingscontacten, psychotherapie-contacten en ligdagen. Daarnaast wordt momenteel de daadwerkelijk verrichte zorg (poliklinisch, dagklinisch en kliniek) gedeclareerd in GGZ DBC s, ter verantwoording van het vastgestelde budget. De NZa stelt per instelling verrekenpercentages vast, zodat de gedeclareerde DBC s financieel in de pas blijven met het toegekende budget op basis van de oude systematiek. PAAZ en zijn dus geconfronteerd met een dubbele registratie van deze parameters en GGZ DBC s. Verschil DBC Zorg - DBC GGZ DBC GGZ verschilt van DBC Zorg. Na het afsluiten van de GGZ DBC wordt bepaald aan de hand van de totale tijdsbesteding van de betrokken beroepen en een aantal onderscheidende verrichtingen in welke productgroep de GGZ DBC wordt afgerekend. Als er ook klinische verblijfsdagen bij een patiënt zijn geregistreerd, wordt aan de zogenaamde behandel-ggz-dbc ook een verblijfs-ggz-dbc gekoppeld. De PAAZ bepaalt met behulp van het vastgestelde DBC GGZ kostprijsmodel in welke kostencategorie hun verblijfsdagen worden ingedeeld. De kostprijs van een verblijfsdag voor een patiënt met veel somatische co-morbiditeit is dus waarschijnlijk hoger dan die van een patiënt zonder dergelijke zorgzwaarte. De kostprijs van een patiënt op de gesloten afdeling zal hoger zijn dan de kosten op de open afdeling. Dit systeem moet zich de komende jaren verder uitkristalliseren
9 Financiering van bijzondere verrichtingen zoals electroconvulsietherapie (ECT) en de psychiatrisch-medische unit (PMU) De financiering van ECT is jarenlang een probleem geweest. Er was geen dekkend tarief voor de inspanningen. Voor de anesthesist was zelfs helemaal geen tarief vastgesteld. In DBC GGZ is afgesproken alle kosten van een ECT aan deze verrichting toe te rekenen. Te denken valt dan aan de kosten van de behandelkamer, het honorarium van de anesthesioloog, de kosten van de anesthesiemedewerker en de verkoeverkamerverpleegkundige. Belangrijk is dat deze kosten goed in beeld komen. Tot nu toe is dit niet duidelijk geregistreerd. DBC Onderhoud stelt nu in de nieuwe DBC GGZ-systematiek voor om ECT als onderscheidende verrichting op te nemen in de productstructuur. Dit betekent dat er in de nabije toekomst productgroepen met GGZ DBC s kunnen worden afgesloten waarin de kosten van ECT zijn meegenomen in de vaststelling van het tarief door de NZa. Of dit de verwachte verbetering oplevert zal moeten blijken. Aandachtspunten Zoals vermeld bepalen op dit moment de PAAZ en zelf wat de categorie is van hun verblijfsdagen. Dit betekent dat zij zelf beslissen welke kosten aan welke verblijfscategorie worden toebedeeld. Belangrijk is te vermelden dat de verpleegkundige formatie, de kosten van op de PAAZ gebruikte geneesmiddelen en alle aanvullende onderzoeken toegerekend worden aan de verblijfsdagen. Daaronder vallen ook de (poliklinisch verrichte) MRI s, röntgenonderzoek, EEG s, ECG s, laboratoriumbepalingen, inclusief de honoraria van deze specialisten. Het is dus belangrijk dat alle kostenverzwarende elementen, die maken dat een PMU hogere kosten heeft, goed in de systematiek verwerkt worden. Als het ziekenhuis straks wél in GGZ-DBC s gaat financieren, kan het deze kosten transparant en in goed overleg met de zorgverzekeraars afrekenen. Literatuur (1) Ziekenhuispsychiatrie niet transparant. Robben, PMB en Tietema, W Medisch Contact 60 (2005) (2) Zorgwekkende afname van psychiatrische behandelcapaciteit in Nederlandse ziekenhuizen in de periode Leentjens AFG, Sonderen I, Buis WMNJ Tijdschrift voor Psychiatrie, 51 (2009) (3) Consultatieve psychiatrie in de praktijk. Leentjens AFG, Bannink M, Boenink AD en Huyse FJ Van Gorcum, Assen, (4) Consultatieve en ziekenhuispsychiatrie in Nederland: op weg naar psychosomatische geneeskunde. Verwey B, Waarde JA van, Huyse FJ, Leentjens AFG Tijdschrift voor Psychiatrie 50 (2008) Jubileumnummer, (5) Richtlijn consultatieve psychiatrie. Leentjens AFG, Boenink AD e.a. De Tijdstroom Utrecht, (6) Buis W Een PAAZ is zo gek nog niet. Medisch Contact 63 (2008) (7) Zorg in verwardheid: een prestatieindicator voor delier in het algemeen ziekenhuis. Leentjens AFG Tijdschrift voor Psychiatrie 49 (2007) (8) Don t forget. Contributions to the assessment and management of suicide attempters in the general hospital. Proefschrift. Verwey B Wilco, Amersfoort, (9) Zorg voor heel de mens: psychiatrische en somatische comorbiditeit. Programmeringstudie. Feltz-Cornelis CM van der, Nuyen J, Verdurmen JEE en Pot AM Trimbos-Instituut, Utrecht, (10) De medisch-psychiatrische unit: meerwaarde voor patiënten, artsen en ziekenhuizen. Waarde JA van, Richter C, Müller METM, Verwey B Ned Tijdschrift voor Geneeskunde 148 (2004)
10 Colofon Tekst: 18 Wil Buis in samenwerking met Marjolein Bannink, Annette Boenink, Albert Leentjens, Hanneke Monster en Jeroen van Waarde. Jan Zandstra, Illustraties: Vormgeving: afdeling communicatie Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Nijmegen. Druk: Thoben Offset Nijmegen
11 Nederlandse Federatie voor Ziekenhuis Psychiatrie
NAAR EEN BETERE ZORG VOOR PATIËNTEN MET SOMATIEK ÉN PSYCHIATRIE
NAAR EEN BETERE ZORG VOOR PATIËNTEN MET SOMATIEK ÉN PSYCHIATRIE Beleidsplan 2007-2011 Stichting Nederlandse Federatie voor Ziekenhuis Psychiatrie December 2006 Inhoud 1. Inleiding 2. Mission statement
Nadere informatieOPLEIDINGSPLAN VOOR DE STAGE ZIEKENHUISPSYCHIATRIE ONZE LIEVE VROUWE GASTHUIS, AMSTERDAM
OPLEIDINGSPLAN VOOR DE STAGE ZIEKENHUISPSYCHIATRIE ONZE LIEVE VROUWE GASTHUIS, AMSTERDAM Versie 3.0 Auteurs: Jeroen Lijmer, psychiater en plaatsvervangend opleider Tjeerd van Benthem, psychiater en opleider
Nadere informatieTussentijdse bevindingen van het thematoezicht naar de ketenzorg rond psychiatrische patiënten met ernstige somatische comorbiditeit
Bijlage Tussentijdse bevindingen van het thematoezicht naar de ketenzorg rond psychiatrische patiënten met ernstige somatische comorbiditeit 1 Achtergrond De casus van de heer W., beter bekend als de casus
Nadere informatieKeuzestage Ziekenhuispsychiatrie. Delta Zorgboulevard. informatie voor aios
Keuzestage Ziekenhuispsychiatrie Delta Zorgboulevard informatie voor aios Verdiepingsstage Ziekenhuispsychiatrie Delta Zorgboulevard De verdiepingsstage Ziekenhuispsychiatrie is een stage met een gevarieerd
Nadere informatieOntwikkelingen in de ziekenhuispsychiatrie. Stanneke Lunter, psychiater ZGT, Roessingh, 1 e lijn
Ontwikkelingen in de ziekenhuispsychiatrie Stanneke Lunter, psychiater ZGT, Roessingh, 1 e lijn Ziekenhuispsychiatrie Wat is het? Waarom willen we het? Specifieke doelgroepen Specifieke behandelvormen
Nadere informatieCongres ziekenhuispsychiatrie
Congres ziekenhuispsychiatrie Het belang van integrale zorg psychiatrie & somatiek belicht vanuit de visie van de zorgverzekeraar 7 november 2013 Anouk Mateijsen Regio manager, Achmea Divisie Zorg & Gezondheid
Nadere informatieINTER-PSY Vechtdal Kliniek
Informatie voor verwijzers INTER-PSY Vechtdal Kliniek Polikliniek, deeltijdbehandeling en kliniek /opname Informatie voor verwijzers INTER-PSY Vechtdal Kliniek Algemene informatie INTER-PSY Vechtdal Kliniek
Nadere informatieDe psycholoog in Zuyderland Medisch Centrum. Medische Psychologie
De psycholoog in Zuyderland Medisch Centrum Medische Psychologie In deze folder informeren we u over de manier van werken van de psycholoog, verbonden aan de afdeling Medische psychologie van Zuyderland
Nadere informatieZorgwekkende afname van psychiatrische behandelcapaciteit in Nederlandse ziekenhuizen in de periode
korte bijdrage Zorgwekkende afname van psychiatrische behandelcapaciteit in Nederlandse ziekenhuizen in de periode 1998 2006 a.f.g. leentjens, i. sonderen, w.m.n.j. buis achtergrond Psychiatrische afdelingen
Nadere informatiePosition paper Organisatie van zorg voor SOLK
Position paper Organisatie van zorg voor SOLK NOLK, September 2013 Samenvatting Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) zijn klachten die na adequaat medisch onderzoek niet of niet
Nadere informatieConsultatieve en ziekenhuispsychiatrie in Nederland: op weg naar psychosomatische geneeskunde
korte bijdrage Consultatieve en ziekenhuispsychiatrie in Nederland: op weg naar psychosomatische geneeskunde b. verwey, j.a. van waarde, f.j. huyse, a.f.g. leentjens samenvatting In de afgelopen 25 jaar
Nadere informatieTRANSMURAAL PROTOCOL PSYCHIATRIE Herziene versie mei/juni 2009.
TRANSMURAAL PROTOCOL PSYCHIATRIE Herziene versie mei/juni 2009. Werkafspraken De afdeling psychiatrie, gevestigd in het Academisch Psychiatrisch Centrum van het AMC, kent 4 zorglijnen: 1. Acute zorg 2.
Nadere informatieInhoud. Aanleiding Doel Samenstelling Werkmodel Activiteiten Resultaten
Inhoud Aanleiding Doel Samenstelling Werkmodel Activiteiten Resultaten 1 Aanleiding 1. Steeds groter wordende groep kwetsbare klinische patiënten van 70 jaar en ouder die kwetsbaar zijn voor functieverlies:
Nadere informatiePsychiatrie en somatiek erkennen noodzaak tot samenwerking bij psychiatrische patiënten met somatische comorbiditeit
Psychiatrie en somatiek erkennen noodzaak tot samenwerking bij psychiatrische patiënten met somatische comorbiditeit De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft in 2012 tot begin 2013 een thematoezicht
Nadere informatieMedPsych Center Voor poliklinische patiënten
MedPsych Center Voor poliklinische patiënten Brengt medische en psychische kennis samen MedPsych Center voor poliklinische patiënten 1. Inleiding 3 2. Welke patiënten kunnen bij de MPC terecht? 4 3. Diagnostiek
Nadere informatiePOP polikliniek. voor vrouwen vóór, tijdens en na de zwangerschap. Wat moet u echt weten! We kijken samen hoe we u kunnen helpen.
POP polikliniek voor vrouwen vóór, tijdens en na de zwangerschap U heeft een afspraak op de POP-poli. Dit betekent Psychiatrie, Obstetrie (verloskunde) en Pediatrie (kindergeneeskunde). In de POP polikliniek
Nadere informatieAchtergronddocument Specifieke groepen binnen de GGZ
Achtergronddocument Specifieke groepen binnen de GGZ Specifieke groepen binnen de GGZ 1 2 Achtergronddocument bij advies Hoogspecialistische GGZ 1 Inleiding In dit achtergronddocument bespreekt de commissie
Nadere informatieBijlage 1. Ontwikkelingen in de ziekenhuispsychiatrie
Bijlage 1. Ontwikkelingen in de ziekenhuispsychiatrie Tot eind jaren vijftig van de vorige eeuw waren er nauwelijks effectieve behandelingsmogelijkheden voor psychiatrische stoornissen. Het medisch model,
Nadere informatieWERKAFSPRAKEN OVER COMMUNICATIE ROND KWETSBARE OUDEREN
WERKAFSPRAKEN OVER COMMUNICATIE ROND KWETSBARE OUDEREN Huisartsenpraktijk (huisarts en/of POH) levert 1 e lijns zorg, d.w.z. doet diagnostisch onderzoek en behandeling t.b.v. álle inwoners in thuissituatie
Nadere informatieSamen met de kinderartsen
Samen met de kinderartsen L.H.M. Berg, kinder- en jeugdpsychiater GGNet Jeugd Indeling Visie beroepsvereniging (NVvP) op plaatsbepaling van psychiatrie Aanvulling afdeling Kinder en Jeugd Casus 5-jarige
Nadere informatieZorgprogramma Lijf & Leven. Beter in je lijf, beter in je hoofd Herstel van psychiatrische aandoeningen door een betere lichamelijke gezondheid.
Zorgprogramma Lijf & Leven Beter in je lijf, beter in je hoofd Herstel van psychiatrische aandoeningen door een betere lichamelijke gezondheid. Levensverwachting met tot wel 20 jaar verkort 85% van patienten
Nadere informatieWERKAFSPRAKEN OVER COMMUNICATIE ROND KWETSBARE OUDEREN
WERKAFSPRAKEN OVER COMMUNICATIE ROND KWETSBARE OUDEREN Begripsbepaling De werkgroep hanteert het NHG Standpunt. Kwetsbare ouderen zijn: ouderen met complexe problematiek, die diverse aandoeningen hebben
Nadere informatiePSYCHIATRIE & PSYCHOLOGIE. Psychiatrisch Medische Unit (PMU)
PSYCHIATRIE & PSYCHOLOGIE Psychiatrisch Medische Unit (PMU) Psychiatrisch Medische Unit (PMU) U bent opgenomen op de psychiatrisch medische unit van het St. Antonius Ziekenhuis. De PMU is onderdeel van
Nadere informatiePilot nieuwe functie: Het concept ziekenhuisarts Het belang van generalisten in het ziekenhuis. Abe Meininger UMCG
Pilot nieuwe functie: Het concept ziekenhuisarts Het belang van generalisten in het ziekenhuis Abe Meininger UMCG Vergrijzing, multimorbiditeit en chronische zorg Zorgcomplexiteit neemt toe Te hoge kosten,
Nadere informatieBehandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH)
Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Bavo Europoort helpt specialist in psychiatrie Inhoudsopgave Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Doelgroep
Nadere informatieINDIGO HET ANTWOORD OP DE BASIS GGZ
INDIGO HET ANTWOORD OP DE BASIS GGZ Inhoudsopgave Indigo Brabant 2 Wat is de Basis GGZ? 2 Wat kan Indigo mij bieden? 4 1. POH-GGZ 2. Generalistische Basis GGZ Specialistische GGZ 7 Heeft u vragen? 7 Contact
Nadere informatieDe delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid
De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid Marja Jellesma-Eggenkamp Klinische geriatrie Alysis 25 mei 2010 symposium Zevenaar 1 Kwetsbare ouderen inleiding >25% opgenomen patiënten 70+ 10-40%
Nadere informatieGeneralistische Basis GGZ en Specialistische GGZ
Generalistische Basis GGZ en Specialistische GGZ Informatie voor huisartsen Organisatie voor geestelijke gezondheidszorg GGZ Rivierduinen biedt vele vormen van geestelijke gezondheidszorg voor alle leeftijden;
Nadere informatieINTER-PSY Vechtdal Kliniek
Polikliniek en deeltijdbehandeling INTER-PSY Vechtdal Kliniek Polikliniek en deeltijdbehandeling Informatie voor patiënten, familie en naastbetrokkenen INTER-PSY Vechtdal Kliniek Algemene informatie INTER-PSY
Nadere informatieSomatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten: De richtlijn
Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten: De richtlijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Dokter, ik ben zo moe. Vermoeidheid Hoofdpijn Buikklachten
Nadere informatieRichtlijn consultatieve psychiatrie
Richtlijn consultatieve psychiatrie A.F.G. Leentjens, A.D. Boenink, J.J. van Croonenborg, J.J.E. van Everdingen, C.M. van der Feltz-Cornelis, N.C. van der Laan, H. van Marwijk, T.W.D.P. van Os, H.N. Sno
Nadere informatiePalliatieve zorg voor andere doelgroepen
Palliatieve zorg voor andere doelgroepen CVA, Dementie, COPD, Hartfalen, psychiatrische aandoening, verstandelijke beperking 27 november Rob Krol en Annemiek Kwast Aanleiding IKNL activiteiten palliatieve
Nadere informatieElektroconvulsie therapie. Een behandeling bij ernstige psychiatrische aandoeningen. Informatie voor verwijzers
Elektroconvulsie therapie Een behandeling bij ernstige psychiatrische aandoeningen Informatie voor verwijzers Effectieve behandelmethode Elektroconvulsie therapie (ECT) passen we toe bij mensen met specifieke
Nadere informatieSamen Beter. Op weg naar 2020
Samen Beter Op weg naar 2020 Ambitie BovenIJ ziekenhuis 2020 Op weg naar 2020 wil het BovenIJ ziekenhuis met en voor alle bewoners van Amsterdam-Noord e.o. bijdragen aan een betere gezondheid en een betere
Nadere informatieCasusbeschrijving Pleyade
Casusbeschrijving Pleyade Bekostiging Specialist ouderengeneeskunde buiten het verpleeghuis Colofon: D. van der Velden, sr. Beleidsadviseur Pleyade November 2016 Visie Pleyade Pleyade wil de kwetsbare
Nadere informatieMedische psychiatrische unit (MPU)
PSYCHIATRIE & PSYCHOLOGIE Medische psychiatrische unit (MPU) Unit B Medische Psychiatrische Unit (MPU) U bent opgenomen op de Medische Psychiatrische Unit van het St. Antonius Ziekenhuis. De MPU is onderdeel
Nadere informatieHerkennen van psychiatrische comorbiditeit in het algemeen ziekenhuis: meten is weten?
Herkennen van psychiatrische comorbiditeit in het algemeen ziekenhuis: meten is weten? Angela van Baalen, verpleegkundig specialist GGZ Centrum Ouderen en Ziekenhuispsychiatrie, Reinier van Arkel groep
Nadere informatieCOP-zorg. Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg. Hein Visser, Mira Jong
COP-zorg Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg Hein Visser, Mira Jong Wie, wat, waar is COP zorg COP zorg: consultteam ondersteunende en palliatief zorg Nurse based team: verpleegkundig specialisten
Nadere informatieEr was eens. Opzet en implementatie van de Medisch Psychiatrische Unit OLVG. Tamara van Lieshout Projectleider MPU 2011
Er was eens Opzet en implementatie van de Medisch Psychiatrische Unit OLVG Tamara van Lieshout Projectleider MPU 2011 Psychiatrie & Medische Psychologie 5 psychiaters 7 AIOS 10 psychologen 3 VS (io) 2
Nadere informatieDe Polikliniek Ziekenhuispsychiatrie
De Polikliniek Ziekenhuispsychiatrie Welkom op de Polikliniek Ziekenhuispsychiatrie van HMC (Haaglanden Medisch Centrum). U bent door uw medisch specialist doorverwezen voor onderzoek of medebehandeling
Nadere informatieMedPsych Center (MPC) Voor klinische patiënten
MedPsych Center (MPC) Voor klinische patiënten Brengt medische en psychische kennis samen MedPsych Center (MPC) voor klinische patiënten 1. Welkom 3 2. Voor welke patiënten is de MPU bedoeld? 3 3. Wachtlijst
Nadere informatieGids voor de. oudere patiënt. behandeling van de. voor huisartsen en andere verwijzers. Tijd en aandacht voor ouderen
Gids voor de behandeling van de oudere patiënt voor huisartsen en andere verwijzers Tijd en aandacht voor ouderen Voorwoord In dit boekje vindt u informatie over de klinisch geriater. Het is speciaal bedoeld
Nadere informatieOnverklaard maakt onbemind. 8 februari 2011 Utrecht
Psychiatrisch Consultatieve Dienst SLAZ/VUmc Onverklaard maakt onbemind Prof.dr.Adriaan Honig 8 februari 2011 Utrecht Onverklaard maakt onbemind AGENDA Wat verstaan we onder somatisch onvoldoende verklaarde
Nadere informatiePOP als onderdeel van psychosociale zorg Almere 2009-2012. Monique Frohn, psychiater Gunilla Kleiverda, gynaecoloog Dianne Maingay, kinderarts
POP als onderdeel van psychosociale zorg Almere 2009-2012 Monique Frohn, psychiater Gunilla Kleiverda, gynaecoloog Dianne Maingay, kinderarts Almere algemeen Ongeveer 2000 bevallingen in FZ, 250 thuis,
Nadere informatie> Consultatie bestaat uit producten door Katja Teunissen
> Consultatie bestaat uit producten door Katja Teunissen Inleiding Sociaal psychiatrisch verpleegkundigen zijn grotendeels werkzaam binnen instellingen waar specialistische geestelijke gezondheidszorg
Nadere informatieVeranderingen in de GGZ 2014
Wijzigingen en aandachtspunten bij het inkoopproces Informatiebijeenkomst voor NIP leden Bas Wijffels Senior-beleidmedewerker Bekostiging NIP Onderwerpen van vanavond? Inhoudelijke veranderingen in de
Nadere informatieDe huisarts. De psycholoog. Published on 113Online zelfmoordpreventie (https://www.113online.nl)
Published on 113Online zelfmoordpreventie (https://www.113online.nl) Home > Over hulpverleners Verschillende soorten hulpverleners hebben verschillende opleidingen. Door dit verschil zijn ze goed in verschillende
Nadere informatieLiaison in de kinder en jeugdpsychiatrie
Liaison in de kinder en jeugdpsychiatrie Kinder- en jeugdpsychiater : Dr Elfi Van den haute Hoofdverpleegkundige : Sandra Gissens Overzicht Betekenis liaison Biopsychosociaal: van model naar zorg Modellen
Nadere informatieKwaliteit van geriatrische zorg voor kwetsbare ouderen in de GGZ. Verslag project, conclusie en aanbevelingen
Kwaliteit van geriatrische zorg voor kwetsbare ouderen in de GGZ Verslag project, conclusie en aanbevelingen Initiatief Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie (NVKG) Met ondersteuning van Afdeling
Nadere informatieDeelprestaties behandeling Bijzondere productgroepen Diagnostiek
BIJLAGE 1: Diagnose behandeling combinaties (dbc s) 7 van 15 Deelprestaties behandeling Bijzondere productgroepen Diagnostiek 007 Diagnostiek - vanaf 0 tot en met 99 minuten 194,90 008 Diagnostiek - vanaf
Nadere informatieWijzigingen in uw Basisverzekering
De wijzigingen in uw zorgverzekering voor 2014 Wijzigingen in uw Basisverzekering Eigen risico artikel 2 Verplicht eigen risico lid 1 350 360 Vrijwillig eigen risico Bij een vrijwillig eigen risico van
Nadere informatieParkinsonzorg en behandeling in Groningen, Maartenshof
Parkinsonzorg en behandeling in Groningen, Maartenshof Verleden, heden en toekomst Annebaukje Berkhof-Huiser, specialist ouderengeneeskunde Wijnand Rutgers, neuroloog Verleden Dagbehandeling Maartenshof
Nadere informatieKWALITEITSONTWIKKELING GGZ
KWALITEITSONTWIKKELING GGZ Kwalitatief goede zorg tegen aanvaardbare kosten Door Sebastiaan Baan Korte uitleg animatie: https://youtu.be/dl6n5hix2d Y 2 NETWERK KWALITEITSONTWIKKELING GGZ Landelijk Platform
Nadere informatieMet elkaar in gesprek over kwaliteitsverbetering en hoogspecialistische ggz. Door Ralph Kupka en Sebastiaan Baan
Met elkaar in gesprek over kwaliteitsverbetering en hoogspecialistische ggz Door Ralph Kupka en Sebastiaan Baan Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ Sebastiaan Baan Netwerk LPGGz NIP NVvP Nederlands Huisartsen
Nadere informatieAmbulant Geriatrisch Team. voor Diagnostiek en Consultatie
Ambulant Geriatrisch Team voor Diagnostiek en Consultatie AZG/28/0314 juli 2014 Ambulant Geriatrisch Team voor Diagnostiek en Consultatie In deze folder leest u alles over het Ambulant Geriatrisch Team
Nadere informatieBehandel- en expertisecentrum Niet aangeboren hersenletsel (NAH)/ neuropsychiatrie
Behandel- en expertisecentrum Niet aangeboren hersenletsel (NAH)/ neuropsychiatrie 20135014 PP bavo Neuro algemeen brochure.indd 1 24-09-13 13:48 Behandel- en expertise centrum NAH/neuropsychiatrie Het
Nadere informatieJe bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014
Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014 Comorbiditeit: Voorkomen van verschillende stoornissen bij 1 persoon. Dubbele diagnose: Verslaving (afhankelijkheid en misbruik
Nadere informatieDe verschillen tussen Eerstelijns én Tweedelijns
De verschillen tussen Eerstelijns én Tweedelijns & In de Bres biedt 'Eerstelijns Kortdurende Hulp' en 'Tweedelijns Specialistische Zorg', maar wat is het verschil? In Nederland ziet de zorgstructuur er
Nadere informatiePalliatieve zorg in het Elkerliek ziekenhuis
Palliatieve zorg in het Elkerliek ziekenhuis LOOV, 4 november 2014 Ingrid van Asseldonk Verpleegkundig specialist palliatieve zorg Programmaleider palliatieve zorg Consulent palliatieve zorg IKNL Elkerliek
Nadere informatieDat scheelt een slok op een borrel?
Dat scheelt een slok op een borrel? Alcoholpoli voor MDL-patiënten Tamara van Lieshout Verpleegkundig Specialist GGZ Onze Lieve Vrouwe Gasthuis 550 bedden Toonaangevend Gastvrij Businessunits PBU Psychiatrie
Nadere informatieSymposium dementie Samen anders denken, èn doen!
Symposium dementie Samen anders denken, èn doen! 7 februari 2019 Workshop De rol van de specialist ouderengeneeskunde Bert van Essen, specialist ouderengeneeskunde, kaderarts specialist ouderengeneeskunde
Nadere informatieDilemma s rondom actieve levensbeëindiging bij bejaarden. Paul Beuger, huisarts, Scenarts Jos Verkuyl, geriater
Dilemma s rondom actieve levensbeëindiging bij bejaarden Paul Beuger, huisarts, Scenarts Jos Verkuyl, geriater Programma Inleiding Casuistiek, in groepen Centrale terugkoppeling Inzicht vanuit geriatrisch
Nadere informatieInhoud presentatie De alcoholpolikliniek in het algemeen ziekenhuis
disclosure Potentiele belangenverstrengeling: Jaap Nanninga: geen Annie van der Kooij: geen Inhoud presentatie De alcoholpolikliniek in het algemeen ziekenhuis Nascholingsdag Ouderenpsychiatrie en Verslaving
Nadere informatiePalliatieve zorg in het ZGT
30 oktober 2014 Mw. Dr. I.M. Oving Internist-Oncoloog Palliatieve zorg in het ZGT Op het juiste moment en de juiste plaats Namens het palliatief consult team Palliatieve zorg, op het juiste moment en de
Nadere informatiePOP poli Radboud universitair medisch centrum
POP poli Zwanger zijn en moeder worden zijn meestal mooie ervaringen. Helaas geldt dit niet voor alle vrouwen. In de zwangerschap en na de bevalling zijn vrouwen kwetsbaarder en krijgen daardoor makkelijker
Nadere informatieZorgprogramma voor mensen met gerontopsychiatrische problematiek in het verpleeghuis
Zorgprogramma voor mensen met gerontopsychiatrische problematiek in het verpleeghuis Anne van den Brink Specialist Ouderengeneeskunde Onderzoeker Pakkende ondertitel Inhoud presentatie Inleiding Aanleiding
Nadere informatieBeleidsplan Nederlandse Federatie Ziekenhuispsychiatrie
uitgave januari 2013 Beleidsplan Nederlandse Federatie Ziekenhuispsychiatrie 2013-2015 De Nederlandse Federatie voor Ziekenhuispsychiatrie - NFZP De NFZP is de koepelorganisatie van verenigingen van binnen
Nadere informatiePresentatie. POP poli Aandachtspunten bij kinderwens, zwangerschap en bevalling bij cliënten met psychische klachten/aandoeningen.
Astrid Pool, CPV/SPV Werkzaam bij GGZ-NHN PEAC Heerhugowaard (Persoonlijkheid, Eetstoornissen, ADHD en Complexe trauma) Ziekenhuispsychiatrie en POP Poli Presentatie POP poli Aandachtspunten bij kinderwens,
Nadere informatieBeroepentabel. DBC-Onderhoud 67 86. Spelregels v20131105
Beroepentabel Hoofdbehandelaar en behandelaren De hoofdbehandelaar is een zorgverlener die, in reactie op de zorgvraag van een patiënt, bij de patiënt de diagnose stelt en door wie of onder wiens verantwoordelijkheid
Nadere informatieMedische psychologie in de DOT
Medische psychologie in de DOT Marieke de Visscher DBC consulent St. Antonius Ziekenhuis 10 mei 2012 - PAZ Achtergrond - context Financiering Medische Psychologie al discussiepunt sinds start DBC systematiek
Nadere informatieAntwoord van staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 9 december 2010)
AH 740 2010Z13219 Antwoord van staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 9 december 2010) 1 Bent u bekend met nieuw onderzoek van Michigan State University
Nadere informatiePatiënteninformatie. Psychiatrie- Obstetrie- Paediatrie (POP)-poli. Informatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi.
Patiënteninformatie Psychiatrie- Obstetrie- Paediatrie (POP)-poli Informatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi. Inhoudsopgave Pagina Inleiding 4 Psychiatrische aandoeningen en kinderwens of
Nadere informatieheeft krachtens de paragrafen 2 en 4 van hoofdstuk 4 van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg)
TARIEFBESCHIKKING DBC GGZ Nummer Datum ingang Datum beschikking Datum verzending TB/CU-5041-01 1 januari 2011 21 februari 2011 23 februari 2011 vlgnr. Geldig tot Behandeld door 1 EOUN/ymem/Cure De Nederlandse
Nadere informatieDe regels zijn gelijk. Toch is iedereen anders. Wlz-toegangscriteria voor cliënten met een psychische stoornis
De regels zijn gelijk. Toch is iedereen anders. Wlz-toegangscriteria voor cliënten met een psychische stoornis De Wet langdurige zorg (Wlz) wordt ook toegankelijk gemaakt voor cliënten vanaf 18 jaar met
Nadere informatieToelichting productstructuur DBC GGZ RG12
Toelichting productstructuur DBC GGZ RG12 Versie 20111201 Ingangsdatum: 1 januari 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 1.1 Voor wie is dit document bedoeld...3 1.2 Welke informatie is er in dit document
Nadere informatieWelkom Casemanagement Dementie 12 april 2016
Welkom Casemanagement Dementie 12 april 2016 Inhoud Iets over de GGZ Via afdeling Ouderenzorg Naar taken van de SPV Het GGZ traject dementie Met aandeel van de SPV (PIT?) Naar gedwongen afronding (IBS/RM)
Nadere informatieMultidisciplinaire richtlijn diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag
Multidisciplinaire richtlijn diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag A.M. van Hemert, A.J.F.M. Kerkhof, J. de Keijser, B. Verwey, C. van Boven, J.W. Hummelen, M.H. de Groot, P. Lucassen, J. Meerdinkveldboom,
Nadere informatieACUTE ZORG SIONSBERG 2.0 ACUTE ZORG SIONSBERG 2.0. Wie sturen de patiënten: ACUTE ZORG SIONSBERG 2.0. Opvang basis acute zorg: Ons Streven:
Ons Streven: Kwalitatief goede en veilige zorg Dichtbij en makkelijk toegankelijk Duurzaam en tegen lagere kosten 24/7 beschikbaar, dan ook Dokterswacht bestaansrecht! Wie sturen de patiënten: Huisartsen
Nadere informatieBeleidsregels indicatiestelling AWBZ 2010. Bijlage 7. Behandeling
2010 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Doelstelling functie 4 2.1 Algemeen 4 2.2 Aanvullende functionele diagnostiek 5 2.3 Kortdurende behandeling gericht op herstel en/of het aanleren van vaardigheden of
Nadere informatieGRZ vanuit het perspectief van de klinisch geriater samenwerken in de ouderengeneeskunde
GRZ vanuit het perspectief van de klinisch geriater samenwerken in de ouderengeneeskunde Arend Arends, klinisch geriater Topzorg voor ouderen Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieBeleidsregels indicatiestelling AWBZ Bijlage 7. Behandeling
2009 Versie 1 januari 2009 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Doelstelling functie 4 2.1 Algemeen 4 2.2 Aanvullende functionele diagnostiek 4 2.3 Kortdurende behandeling gericht op herstel en/of het aanleren
Nadere informatieBuitengewoon Delta. algemene informatie
Buitengewoon Delta algemene informatie Buitengewoon Delta Delta Psychiatrisch Centrum is gespecialiseerd in diagnostiek, behandeling en begeleiding van mensen met een psychische of psychiatrische aandoening.
Nadere informatievolwassenen en ouderen
volwassenen en ouderen Inhoudsopgave 1. Aanmelding... 1 2. Eerste gesprek... 1 3. De verdere behandeling... 2 4. Privacy en kwaliteit... 2 5. Kosten... 3 6. Eigen risico... 3 7. Tot slot... 4 AmaCura is
Nadere informatieStandpunt NVGzP inzake hoofdbehandelaarschap in de specialistische
Standpunt NVGzP inzake hoofdbehandelaarschap in de specialistische GGZ In april van dit jaar publiceerde de Inspectie voor de Gezondheidszorg een concept-advies over het hoofdbehandelaarschap in de specialistische
Nadere informatieNOTA ORGANISATIE 2E EN 3E LIJNS VERLOSKUNDIGE ZORG. Versie 1.0
NOTA ORGANISATIE 2E EN 3E LIJNS VERLOSKUNDIGE ZORG Versie 1.0 Datum Goedkeuring 22-03-2006 Methodiek Consensus based Discipline Verantwoording NVOG Algemeen Deze nota is opgesteld door vertegenwoordigers
Nadere informatieLeg hoofdbehandelaarschap bij de psychiater
Leg hoofdbehandelaarschap bij de psychiater Publica tie Jaargan g Rubrie k Auteur Pagina' s Nr. 26-27 juni 2013 2013 Medisch Contact Artikelen Chris Vleugels 1448-1450 Regie in gespecialiseerde ggz hoort
Nadere informatieInformatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi.
Patiënteninformatie Psychiatrie- Obstetrie- Paediatrie POP-poli Informatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi. 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Inleiding 4 Psychiatrische aandoeningen
Nadere informatie1300 jaar 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Opvang van suicidale patienten op SEH Dr. R.F.P. de Winter, psychiater afdelingshoofd-zorg Bureau 24-uurszorg Den Haag Drs R.C. van Nieuwenhuizen, chirurg,, medisch manager SEH Sint Lucas Andreas Ziekenhuis,
Nadere informatieComplexiteit vraagt maatwerk. Henk Mathijssen 12 oktober 2017
Complexiteit vraagt maatwerk Henk Mathijssen 12 oktober 2017 Welkom Deze foto van Onbekende auteur is gelicentieerd onder CC BY-NC-SA Deze foto van Onbekende auteur is gelicentieerd onder CC BY-SA Arnoud
Nadere informatiehet antwoord op de Basis GGZ
het antwoord op de Basis GGZ mentale ondersteuning direct en dichtbij 2 Inhoudsopgave Indigo Wat is de Basis GGZ? Verwijscriteria Wat kan Indigo mij bieden? 1. POH-GGZ 2. Generalistische Basis GGZ 3. mirro:
Nadere informatieuniversitair centrum psychiatrie jaaroverzicht
universitair centrum psychiatrie jaaroverzicht 2016 X universitair centrum psychiatrie jaaroverzicht 2016 Voorwoord Het Universitair Centrum Psychiatrie is een academisch centrum voor topreferente psychiatrische
Nadere informatiehet antwoord op de Basis GGZ
het antwoord op de Basis GGZ mentale ondersteuning direct en dichtbij Inhoudsopgave Indigo Wat is de Basis GGZ? Verwijscriteria Wat kan Indigo mij bieden? 1. POH-GGZ 2. Generalistische Basis GGZ 3. mirro:
Nadere informatieRisico-indicatoren. Basisset Geestelijke Gezondheidszorg, Verslavingszorg en Forensische zorg. Utrecht, december 2013
Risico-indicatoren 2014 Basisset Geestelijke Gezondheidszorg, Verslavingszorg en Forensische zorg Utrecht, december 2013 Inleiding INLEIDING Voor u ligt de basissetrisico-indicatoren Geestelijke Gezondheidszorg,
Nadere informatieDeelprestaties behandeling Bijzondere productgroepen Diagnostiek
BIJLAGE 1: Diagnose behandeling combinaties (dbc s) 7 van 15 Deelprestaties behandeling Bijzondere productgroepen Diagnostiek 007 Diagnostiek - vanaf 0 tot en met 99 minuten 194,90 008 Diagnostiek - vanaf
Nadere informatieAmbulante behandeling
Ambulante behandeling Ouderen Ambulante behandeling Mondriaan Ouderen geeft behandeling aan mensen met psychische en psychiatrische problemen vanaf de derde levensfase. Mondriaan Ouderen heeft verschillende
Nadere informatieDeeltijdbehandeling onbegrepen lichamelijke klachten
Deeltijdbehandeling onbegrepen lichamelijke klachten 2 Deze folder geeft u informatie over het deeltijdprogramma (gedeeltelijk) onbegrepen lichamelijke klachten op de zorgeenheid Psychiatrie van het CWZ.
Nadere informatieVerenso. Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde en sociaal geriaters
Verenso Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde en sociaal geriaters WetLz April 2014 Wet Langdurige Zorg (Wet LZ) Alleen de meest kwetsbare mensen hebben in de toekomst recht op passende zorg (en
Nadere informatiehet antwoord op de Basis GGZ
het antwoord op de Basis GGZ mentale ondersteuning direct en dichtbij Inhoudsopgave Indigo Wat is de Basis GGZ? Verwijscriteria Wat kan Indigo mij bieden? 1. POH-GGZ 2. Generalistische Basis GGZ Mirro:
Nadere informatieDe Nederlandse Zorgautoriteit heeft met inachtneming van Hoofdstuk 4, paragrafen 4.2 en 4.4, van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg),
TARIEFBESCHIKKING DBC GGZ Kenmerk Datum ingang Datum beschikking Datum verzending TB/CU-5061-01 1 januari 2012 28 november 2011 30 november 2011 vlgnr. Geldig tot Behandeld door 1 De Nederlandse Zorgautoriteit
Nadere informatieJEUGDHULP HOLLAND RIJNLAND
JEUGDHULP HOLLAND RIJNLAND Aan: Werkgroep kostencomponenten jeugd GGZ (met aanbieders) Van: TWO jeugdhulp Holland Rijnland Datum: 12-07-2017 Onderwerp: Concept omschrijving diensten Jeugd GGZ 2018, behorende
Nadere informatie