Lienke de Kroon Testadvies. - Afnameduur: minuten (individueel) - 12 subtests verschillende deelvaardigheden van rekenen

Transcriptie

1 ZAREKI-R-NL Lienke de Kroon Testadvies ZAREKI-R-NL Wat is de ZAREKI-R-NL? 1. Wat is de ZAREKI-R-NL? 2. Subtests 3. Scoring en percentielrange 4. Psychometrische eigenschappen 5. Casus uit de handleiding 6. Training Wat is de ZAREKI-R-NL? Kenmerken ZAREKI-R-NL - Dyscalculie-screener - Bewerking van Duitstalig instrument ZAREKI-R (2006) - Nederlandse normen - Geschikt voor leerlingen van groep 5 t/m klas 2 voortgezet onderwijs - Afnameduur: minuten (individueel) - 12 subtests verschillende deelvaardigheden van rekenen - Slechtst scorende 15% wordt aangeduid als risico op dyscalculie - Kwalificatieniveau 0 leerkrachten, IB ers, RT ers, logopedisten, orthopedagogen en psychologen - Methode-onafhankelijk 5 6 1

2 Verschil Nederlands-Duitse versie Materiaal complete set - Zelfde subtests - Handleiding - Uitgebreid met moeilijkere items leeftijdsbereik Nederlandse versie groter - Bij een aantal subtests tijdsscore meegenomen, dus ook informatie over de snelheid van oplossen - Scoreformulier voor de antwoorden - Werkblad - Stimulusboek - Handleiding grondig herschreven Verder nodig: - stopwatch - potlood voor de antwoorden van het kind 7 8 Wat staat er in de handleiding? Subtests - Informatie en inzichten rekenen in relatie tot de hersenen - Instructies en meetpretenties van de subtests - Analysetips voor kwalitatieve analyse van de resultaten Observaties (o.a. uitingen/pauzes/herhalingen) erg belangrijk bij elke subtest, overal en altijd noteren! - Psychometrische eigenschappen - Scoring - Casusbeschrijvingen Overzicht 12 subtests 1. Tellen 1. Tellen 2. Achteruit tellen 3. Getallen schrijven 4. Hoofdrekenen 5. Getallen lezen 6. Getallenlijn I en II 7. Getallen nazeggen 8. Getallen vergelijken (in woorden) 9. Perceptueel beoordelen van hoeveelheden 10. Cognitief beoordelen van hoeveelheden 11. Redactiesommen 12. Getallen vergelijken (cijfermatig) Hardop tellen van stippen en tegelijkertijd met vinger aanwijzen Het resultaat op antwoordblad in cijfers noteren (het kind)

3 2. Achteruit tellen 3. Getallen schrijven Hardop terugtellen vanaf 23 Het achteruit tellen is een voorwaarde voor het aftrekken 2 subtests: 23 tot 1 omvat twee tientaloverschrijvingen 67 tot 54 getallenruimte tot 100 getoetst Gesproken getallen omzetten naar cijfers Stijgende moeilijkheidsgraad Moeilijkheid van de items: - lengte van de getallen (belasting voor het werkgeheugen bijv. 14 en 4658) - verschillende syntactische structuurkenmerken van gesproken vorm en cijfers (38, 503) Twee extra opgaven voor groep 7 en hoger Hoofdrekenen (optellen, aftrekken, vermenigvuldigen) 5. Getallen lezen 28 eenvoudige rekenoperaties oplossen (10+, 10-, 8x) Sommen voorlezen kind moet mondeling antwoorden Variatie in moeilijkheidsgraad geeft inzicht in niveau van gebruikte strategieën Accuratesse + tijd gemeten (sneller = meer geautomatiseerd) 8 getallen (in cijfervorm) hardop lezen (omzetten in verbale vorm) één getal per pagina getoond in het stimulusboek Heeft kenmerken met subtest 3: -Andere getallen dus geen leereffect van invloed -Onderzoeken wanneer probleem in klank-tekenkoppeling (verbaal- >cijfers of cijfers->verbaal) Per onderdeel 2 extra opgaven voor kinderen uit groep 7 en hoger Getallenlijn I Deel 1 Verticale lijn (uiteinden 0-100): welke van de 4 dwarsstreepjes past bij het genoemde getal? 6 opgaven in stimulusboek De waarde van een getal t.o.v. andere getallen visueel ruimtelijk uitdrukken

4 Getallenlijn II Deel 2 Het kind moet nu zelf een markering aanbrengen dat past bij het genoemde getal De afstand van het dwarsstreepje wordt gemeten met een scoremal Per scoregebied aangegeven in de handleiding of het kind een 0, 1 of een 2 scoort grensgebied altijd in voordeel van het kind Getallen nazeggen 8. Getallen vergelijken (in woorden) 1. Cijferreeks nazeggen voorwaarts Maximaal 12 cijferreeksen (3 tot 6 cijfers lang) Beroep op aandacht en kortetermijngeheugen 2. Cijferreeks nazeggen achterwaarts Maximaal 15 cijferreeksen (2 tot 6 cijfers lang) Tweede deel extra beroep op het werkgeheugen Linker- en rechterhand vertegenwoordigen getal welke is groter? Onderscheid maken tussen de grootte van een getal in verhouding tot een ander getal Verschillende moeilijkheidsgraad Laatste vier items alleen afnemen bij kinderen vanaf groep 7 Afbreken: wanneer een kind een complete opgave niet kan herhalen Perceptueel beoordelen van hoeveelheden Het aantal schatten (stippen, ballen en bekers) nadat de stimulus enkele seconden is aangeboden Eerste twee makkelijkere items stimulus 2 seconden aangeboden Moeilijkere twee items stimulus 5 seconden aangeboden Rangschikking is onregelmatig

5 ? ? Waren er meer ballen of meer bekers? toetsen van relationele waarneming en beoordeling van de twee gepresenteerde verzamelingen

6 10. Cognitief beoordelen van hoeveelheden 11. Redactiesommen Beoordelen van een verzameling als veel/weinig in een bepaalde context (maatbegrip): 4 koelkasten in een keuken veel of weinig? In een kort verhaal aangeboden opdracht omzetten in analoge vergelijking (+ en -) en oplossen Accuratesse en tijd worden gemeten Vereist: mentaliseren en goed werkgeheugen Vb: Nick heeft 16 knikkers. Hij heeft 4 knikkers meer dan Eva. Hoeveel knikkers heeft Eva? Afbreken bij 4 opeenvolgende fouten Getallen vergelijken (cijfermatig) Omcirkelen van grootste getal van het getallenpaar Vergelijkbaar met Getallen vergelijken (woorden) opgebouwd 8 getallenparen in cijfervorm op het werkblad Variatie in moeilijkheidsgraad Laatste vier items alleen vanaf groep Scoring en percentielrange Scoring via Q-global (nieuw platform) - Volledig web based (op elke computer met internet te gebruiken) Geen licentiekosten - Betaling per testafname achteraf - Complete set ZAREKI-R-NL: 199,- excl. BTW - ZAREKI-R-NL-scoring 1,90 - Aanmelden via website ( 6

7 Scoring Optellen ruwe totaalscores per subtest invoeren scoreprogramma Percentielrange + tekstuele uitleg in een rapport (digitaal) Percentiel 15 of lager (op totaalscore): indicatie voor ernstige rekenproblemen en een risico op dyscalculie Observaties + kwalitatieve analyses belangrijk voor advies + aanpak rekenproblemen (analysetips in handleiding) Percentielrange Voorbeeld: 10-15: Het kind heeft een lage score behaald en hoort bij de laagst scorende 10-15%; het kind heeft wel hoger gescoord dan 10% van de kinderen, maar ook lager dan 85% van de kinderen. Dit kind heeft ernstige rekenproblemen en hier moet nader onderzoek naar gedaan worden Kwalitatieve interpretatie Voorbeeld kwalitatieve interpretatie Achteruit tellen Subtests kind van groep 5 of hoger hoort te beheersen: -Tellen -Achteruit tellen -Getallen lezen -Getallenlijn I -Cognitief beoordelen van hoeveelheden Meer dan 1 fout indicatie niet goed beheersen deelvaardigheid op itemniveau de fouten bekijken Achteruit tellen: Heeft het kind beide items fout? Controleer dan of het kind de getallenrij vooruit volledig beheerst (kan de rij snel en foutloos opnoemen). Zo niet, dan is er mogelijk sprake van het nog niet optimaal beheersen van de getallenruimte tot 100. Beheerst het kind de getallenrij vooruit wel, dan heeft het kind mogelijk een werkgeheugenprobleem (de mentale bewerking van omkering zorgt voor een extra belasting). Deelvaardigheden vaak nog aan te leren

8 Kwalitatieve interpretatie Kwalitatieve interpretatie Subtests vaardigheden nog in ontwikkeling bij kinderen uit groep 5: -Getallen schrijven -Getallen vergelijken (in woorden) -Getallen vergelijken (cijfermatig) Score meer dan 1 sd onder het gemiddelde kwalitatieve analyse vanaf welke getalsgrootte kind geen begrip meer heeft Subtests doen beroep op statische (cognitieve) vaardigheden: -Getallenlijn II -Getallen nazeggen voorwaarts en achterwaarts -Perceptueel beoordelen van hoeveelheden Score lager dan 1 sd onder het gemiddelde opvallend en aanvullend onderzoek nodig Kwalitatieve interpretatie Subtests meten rekenvaardigheid als geheel: -Hoofdrekenen -Redactiesommen Score lager dan 1 sd onder het gemiddelde is opvallend Kwalitatieve analyse van de prestaties door middel van de tabel welke vaardigheden gaan wel goed en waar is meer begeleiding nodig + hoe komt het kind aan een antwoord? Psychometrische eigenschappen Psychometrische eigenschappen - Normering Betrouwbaarheid - Validiteit 8

9 Normering Betrouwbaarheid kinderen, ongeveer 100 per groep/klas - In de normeringsgroep zijn ook SBO leerlingen en leerlingen uit het praktijkonderwijs meegenomen - Gezamenlijk percentielen voor groep 5 en 6 en een gezamenlijke percentielgroep voor groep 7 t/m de 2e klas - Geen verschillen in deze groepen en daarom dezelfde groepen Totale score ZAREKI-R-NL Hoog (.91) Test-hertestcorrelatie gehele groep:.94 Na 2e afname score gemiddeld 5 punten hoger (leereffect) Overeenstemming in classificatie (dezelfde indicatie): 90,5% tussen test en hertest Conclusie: Betrouwbare test om te screenen op dyscalculie - Representatief voor opleidingsniveau, sekse en regio (CBS, 2010) Validiteit Casus uit de handleiding Subtests hebben grote overlap qua meetdomein, maar brengen ook verschillende deelvaardigheden in kaart Alleen een totaalscore subtests geschikt voor kwalitatieve analyse 55 kinderen met ernstige rekenproblemen significante afwijking van de normgroep Goede correlaties gevonden tussen totaalscore TTR, TEDI-MATH en Cito-toets ondersteuning begrips- en criteriumvaliditeit Casus ZAREKI-R-NL - 9-jarig meisje uit groep 6 - Problemen met rekenen vanaf groep 4 - Gemiddelde intelligentie en bijles onvoldoende vooruitgang - Overige schoolse vakken geen significante achterstanden - Moeite meerdere taken achter elkaar uit te voeren

10 Casus ZAREKI-R-NL Casus ZAREKI-R-NL - Totaalscore: <15 e percentiel risico ernstige rekenproblemen - Na kwalitatieve analyse op subtestniveau met name fouten op subtests 2, 4, 7 en 11 observaties! - Mogelijk werkgeheugenproblemen? - Moeite met langere en complexe sommen - Geautomatiseerde feitenkennis wel aanwezig Conclusie: - Verder neuropsychologisch onderzoek naar werkgeheugen - Specifieke herhaalde instructie van rekenstrategieën - Aandacht voor psychisch welbevinden van het meisje Vooraf aan het stellen van de diagnose dyscalculie: - uitsluiten werkgeheugenproblematiek of emotionele problemen alleen de oorzaak zijn voor de rekenproblemen - dieper ingaan op het soort sommen kan er nog vooruitgang geboekt worden? - Subtest 4 welke strategie wordt toegepast? Training Training Dyscalculie en rekenproblemen Doel: - onderscheid kunnen maken tussen dyscalculie en rekenproblemen - leren hoe je dit kunt vaststellen - kennis maken met diverse methodes om deze kinderen te begeleiden Doelgroep: IB ers, RT ers, rekencoördinatoren en leerkrachten Mogelijke onderwerpen: - Protocol en diagnose - Zareki + andere instrumenten - Samenhang dyslexie/intelligentie/leer- en ontwikkelingsproblemen Vragen? Bedankt voor uw aandacht! Of ga naar onze community: Forum Website & Webshop Community: - Online kennisplatform - Ervaringen, tips, casuïstiek, interessante artikelen en testspecifieke vragen delen met andere professionals Testadvies testadvies-nl@pearson.com Klantenservice info-nl@pearson.com Trainingen training-nl@pearson.com Bestellen Via de webshop of bestelling-nl@pearson.com