Toelichting bij kaarten POL2006

Transcriptie

1 Toelichting bij kaarten POL2006 Inleiding In de beleidsteksten van het Provinciaal Omgevingsplan Limburg 2006 wordt geregeld verwezen naar kaarten. In POL2006 zijn 30 kaarten opgenomen (zie bijgaand overzicht). Gebleken is dat er behoefte bestaat aan een aparte toelichting bij de kaarten, waarin informatie wordt gegeven over de achtergrond van het betreffende kaartbeeld en bijvoorbeeld de betekenis van kaartgrenzen. Zoals in hoofdstuk 7 van het POL2006 is uiteengezet is POL2006 een plan op hoofdlijnen, dat als een overkoepelende structuurvisie deel uit maakt van een POL-stelsel dat verder POL-aanvullingen, Beleidsnota s, Programma s, Verordeningen en Beleidsregels omvat. In POL2006 zijn diverse kaarten opgenomen die in feite verkleinde weergaven zijn van kaarten behorende bij een POL-aanvulling (b.v. kaart 4b groene waarden en de POL-aanvulling EHS) of een Verordening (b.v. kaart 4a kristallen waarden en de Provinciale Milieuverordening). Deze dwarsverbanden worden bij de navolgende toelichtingen bij de afzonderlijke kaarten steeds aangegeven. Ook wordt per kaart en vaak ook per legenda-eenheid verwezen naar de relevante hoofdstukken in POL2006. Bedacht moet worden dat de meeste POL-kaarten een schaal van 1: of meer hebben, waardoor kleinere gebieden niet (goed) weergegeven kunnen worden en/of afronding van gerafelde gebiedsgrenzen aan de orde is. Op een lager schaalniveau, bijvoorbeeld in een bestemmingsplan zal, afhankelijk van de lokale situatie en de definities van legenda-eenheden, sprake zijn van afwijkende grenzen of het onderscheiden van meerdere kleinere gebieden. In enkele gevallen zijn precieze en juridisch bindende gebiedsafbakeningen aan de orde. Indien dit het geval is, is dat expliciet vermeld. In alle overige gevallen geldt de hiervoor beschreven schaalafhankelijkheid en interpretatie van de kaarten. De weergegeven topografische informatie is afhankelijk van de kaartschaal. Bij een schaal 1: (Limburg op A4-formaat) zijn met name weergegeven de hoofdwegen, kanalen, maas, dorpen en steden. Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept

2 Kaart Titel Formaat Blz. 1 Perspectieven A0 3 2 Provinciale hoofdstructuur A3 8 2a Limburg binnen Euregio s A4 11 2b Limburg in Noordwest-Europa A3 11 2c Internationaal stroomgebied van de Maas A4 11 2d Nationaal ruimtelijke hoofdstructuur A4 12 3a Limburg in beleidsregio s A4 12 4a Kristallen waarden A0 12 4b Groene waarden A0 14 4c Blauwe waarden A0 18 4d Deelstroomgebieden Maas en Blauwe knooppunten A4 21 4e Status oppervlaktewaterlichamen volgens kaderrichtlijn Water A4 21 4f Aardkundige waarden. A4 22 4g Dichtheid cultuurhistorie A4 22 4h Archeologie A4 23 4i Historische bouwkunst A4 24 4j Nederzettingsvormen A4 25 4k Cultuurlandschappen A4 25 5a Economische hoofdstructuur A3 26 5b Bedrijventerreinen A3 27 5c (Inter-)nationaal infrastructuurnetwerk A4 27 5d Bereikbaarheid 2020 bij lagere en hogere groei A4 27 5e Regionaal verbindend wegennet A4 28 5f Buitenring Parkstad Limburg A4 28 5g Regionale en kleine luchthavens A4 29 5h Toerisme en recreatie A4 29 5i Landbouw A4 30 5j Ontgrondingen A3 32 6a Uitbreiding woningvoorraad A4 34 6b Stortplaatsen A4 34

3 Kaart 1. Perspectieven De volgende elementen zijn, grotendeels indicatief, weergegeven op kaart 1, die als een losse kaart op schaal 1: is bijgevoegd. P1 Ecologische hoofdstructuur (par. 3.3 en 4.3) De Ecologische hoofdstructuur (EHS, P1) omvat bestaande bos- en natuurgebieden, te ontwikkelen nieuwe natuur- en beheersgebieden, ecologisch water (Maasplassen) en beken met een specifiek ecologische functie (SEF-beken) (zie POL-aanvulling EHS, 2005). Erbinnen liggen bijzondere natuurgebieden zoals Nationale Parken, Natuurbeschermingswetgebieden, waardevolle bossen en de gebieden die zijn aangewezen (of aangemeld) als Vogel- en Habitatrichtlijngebied. Het gaat in alle gevallen om gebieden van nationale of Europese betekenis. De EHS maakt onderdeel uit van de Ruimtelijke hoofdstructuur volgens de Nota Ruimte. Binnen de EHS komen hier en daar op bestemmingsplanniveau andere bestemmingen en functies voor variërend van infrastructuur, landbouwgronden tot militaire terreinen, woningen en toeristische voorzieningen e.d. In de POL-aanvulling EHS zijn gedetailleerdere kaarten (1:25.000) opgenomen van P1 met daarbinnen onderscheiden de verschillende gebiedstypen (zie ook toelichting kaart 4b Groene Waarden). Het gaat in de POL-aanvullingen om gedetailleerde en harde gebiedsbegrenzingen. P2 Provinciale ontwikkelingszone Groen (par. 3.3 en 4.3) De POG omvat vooral landbouwgebieden als buffer rond de EHS, delen van steile hellingen met veel natuur en landschapselementen, ecologische verbindingszones, de beken met een specifiek ecologische functie (voor zover geen onderdeel van de EHS), hamsterkernleefgebieden, waterwingebieden met een natuurlijk karakter vanwege de waterbescherming en gronden die een natuurkarakter krijgen zoals bepaalde lopende ontgrondingen. Het zoekgebied van de Robuuste verbinding Schinveld-Mook maakt eveneens deel uit van de POG. Niet alle gronden binnen P2 veranderen in natuur. Een groot deel van de gronden is blijvend landbouwgrond. Binnen de POG komen op bestemmingsplanniveau andere bestemmingen en functies voor variërend van infrastructuur, landbouwgronden tot militaire terreinen, woningen en toeristische voorzieningen e.d. De begrenzing van de POG is geen harde of precieze lijn. In de POL-aanvulling EHS zijn meer gedetailleerde kaarten (1:25.000) opgenomen van P2 met daarbinnen onderscheiden de verschillende gebiedstypen. (zie ook toelichting kaart 4b Groene Waarden). Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept

4 P3 Ruimte voor veerkrachtige watersystemen (par. 3.3 en 4.4) Perspectief 3 betreft overwegend landbouwgronden en omvat het rivierbed van de Maas, de steilere hellingen en de van nature laaggelegen gronden, dat wil zeggen de beekdalen en laagtes, voor zover deze niet reeds onderdeel uitmaken van P1 (EHS) of P2 (POG). Locaal zijn ook uit beleidsmatige overwegingen gebieden als P3 aangegeven. Het rivierbed van de Maas is door het Rijk precies begrensd (Beleidslijn Grote rivieren). De steilere hellingen zijn afgeleid van de geomorfologische kaarten 1: (STIBOKA). Ook de beekdalen en laagtes zijn afgeleid van de bestaande bodemkaart en geomorfologische kaart 1: Binnen P3 komen op bestemmingsplanniveau andere bestemmingen en functies voor variërend van infrastructuur, landbouwgronden tot militaire terreinen, woningen en toeristische voorzieningen e.d. Het gaat daarom niet om harde lijnen, aangezien op gedetailleerdere schaal duidelijke afwijkingen kunnen voorkomen. Op kaart 1 zijn binnen de grens stedelijke dynamiek de steilere hellingen niet als P3 aangegeven. P4 Vitaal landelijk gebied (par. 3.3) Perspectief 4 heeft betrekking op overwegend landbouwgebieden met een van gebied tot gebied verschillende aard en dichtheid aan landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteiten. In Noord- en Midden Limburg valt het perspectief vrijwel overal samen met verwevingsgebied intensieve veehouderij (zie POL-aanvulling Reconstructieplan). Daarnaast komen op kleinere schaal woonbebouwing, al dan niet solitaire bedrijfsgebouwen, toeristisch-recreatieve voorzieningen en infrastructuur voor. Soms gaat het om oud-bouwlanden waarbij een gaaf cultuurhistorisch kavel-, wegen- en bebouwingspatroon samengaat met monumentale bebouwing en/of met landschappelijke openheid Andere kwaliteiten die voor kunnen komen zijn stiltegebied, grondwaterbeschermingsgebied, landschappelijke openheid of een bebouwingsarm karakter, leefgebieden voor ganzen en weidevogels. De gebiedsafbakening van P4 is indicatief. P5a Ontwikkelingsruimte landbouw en toerisme (par. 3.3) Perspectief 5a omvat gebieden met een overwegend landbouwkundig karakter in Noord en Midden Limburg, waarbij plaatselijk ook omgevingskwaliteiten aan de orde kunnen zijn. Het perspectief valt vrijwel overal samen met verwevingsgebied intensieve veehouderij (zie POL-aanvulling Reconstructieplan). Kwaliteiten die voor kunnen komen zijn oud-bouwlanden, stiltegebied, grondwaterbeschermingsgebied, landschappelijke openheid of een bebouwingsarm karakter, leefgebieden voor ganzen en weidevogels.

5 Daarnaast komen op kleinere schaal woonbebouwing, al dan niet solitaire bedrijfsgebouwen, toeristischrecreatieve voorzieningen en infrastructuur voor. De gebiedsafbakening van is indicatief. P5b Dynamisch landbouwgebied (par. 3.3) Het betreft de concentratiegebieden en projectvestigingsgebieden voor de glastuinbouw en de landbouwontwikkelingsgebieden (LOG) voor intensieve veehouderij (zie detailkaarten in POL,2001 en Reconstructieplan), en combinaties daarvan. Het betreft gebieden met een overwegend landbouwkundig karakter in Noord- en Midden-Limburg. Binnen P5 komen op kleinere schaal woonbebouwing, al dan niet solitaire bedrijfsgebouwen, toeristisch-recreatieve voorzieningen en infrastructuur voor. De LOG s zijn zoekgebieden voor projectmatige en/of individuele nieuwvestiging van intensieve veehouderij. De gebiedsafbakening van P5 is indicatief. Voor de Projectvestigingen glastuinbouw (POL2001) en de Landbouwontwikkelingsgebieden (Reconstructieplan) bestaan gedetailleerde kaarten. P6 Plattelandskern (par.3.3) Het betreft de kernen die in het verleden zijn gekwalificeerd op basis van de aanwezigheid van een minimaal voorzieningenpakket en waaraan dientengevolge in het kader van het volkshuisvestingsbeleid woningbouwcontingenten werden toegekend. Binnen dit gebied wordt geen nader onderscheid gemaakt naar b.v. woongebied, dienstverlening, winkelzones, volkstuinen, plantsoenen en begraafplaatsen. Alle kernen zijn voorzien van een harde buitenbegrenzing: de contour. Buiten de contour in het landelijk gebied is het instrumentarium van VORm van toepassing (Verhandelbare Ontwikkelingsrechten methode). Meer gedetailleerde kaarten zijn te vinden in de POL-aanvulling Contourenbeleid Limburg en de Atlas werkcontouren Noord en Midden Limburg. P7 Transportas binnen corridor (par. 3.3.) Op kaart zijn de centrale transportassen (b.v. A2, A73) van de corridors binnen Limburg met een apart symbool aangegeven. Dit is beperkt tot de autosnelwegen. Het is een symbool en geen ruimtelijke aanduiding. Van belang is dat er sprake is van vrijwaringstroken aan weerszijden van deze wegen. Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept

6 Grens stedelijke dynamiek (part. 3.3) De zeven stadsregio s in Limburg zijn ieder voorzien van een grens stedelijke dynamiek, de uiterste grens waarbinnen in de toekomst een bij het profiel passende veelheid aan functies, milieus en leefstijlen kan worden geaccommodeerd. De grens is bepaald op basis van de aanwezigheid van de natuurlijke waarden in het omliggende gebied, rekening houdend met de verwachte groei van de stedelijke functies. Soms is aangesloten bij aanwezige structuren zoals wegen om een duidelijke grens te geven. De grens is hard. P8 Stedelijke ontwikkelingszone (part. 3.3) Het perspectief Stedelijke ontwikkelingszone (P8) omvat landbouwgebieden tussen het bestaand stedelijk gebied en de grens stedelijke dynamiek rondom iedere stadsregio. Deze zones bieden allereerst plaats aan mensgerichte natuur zoals stadsparken, multifunctioneel bos, openluchtrecreatie en sportcomplexen. Deze functies zijn belangrijk voor het welzijn van de bewoners en vangen een deel van de stedelijke recreatiedruk op. Deze gebieden kunnen ook ruimte bieden aan stadsuitbreiding in de vorm van nieuwe woonwijken, bedrijventerreinen, kantoorlocaties en winkelgebieden. Dergelijke uitbreidingen zijn pas aan de orde als onderbouwd kan worden dat herstructurering van het bestaande gebied, inbreiding of revitalisering geen oplossing kan bieden. P9 Stedelijke bebouwing (par. 3.3) De stedelijke bebouwing (P9) omvat ondermeer de aanwezige of als zodanig in POL2001 en POLaanvullingen reeds geregelde woon- en winkel- en voorzieningengebieden, bedrijventerreinen en bijbehorende wegen. Er is hier in veel gevallen nog de nodige ontwikkelingsruimte. Alle aanwezige en/of geplande (goedgekeurde plannen voor) voorzieningen op het gebied van wonen, sociaal-culturele voorzieningen, diensten, kantoren, solitaire bedrijven, winkelcentra, plantsoenen, sportvoorzieningen wegen etc. zijn ondergebracht in de kaartlegenda 'stedelijke bebouwing', indien het gebied is gelegen binnen de grens stedelijke dynamiek. Het is aan de gemeente om hierbinnen differentiatie aan te brengen op bestemmingsplanniveau.

7 (Inter-)nationaal verbindend wegennet (par. 7.2) Het betreft het samenhangend stelsel van (inter-)nationale transportassen, die verbindingen vormen tussen de belangrijke stedelijke en economische centra in en buiten ons land. Regionaal verbindend wegennet (par. 7.3) Het betreft het samenhangend stelsel van wegen, dat de steden en verzorgingskernen binnen Limburg en belangrijke stedelijke en economische centra in en buiten ons land verbindt. Spoorwegen De bestaande spoorwegen zijn op de kaart aangegeven. Water Dit betreft de Maas, de kanalen, (grotere) waterplassen en (de grotere) beken. Op kaart 1 is geen onderscheid gemaakt naar de betekenis van de plas voor natuur, recreatie e.d. Voor de Maasplassen is dit wel gebeurd in het kader van de POL-aanvulling Zandmaas. Voor de beken is dit op kaarten 4c en 4e uitgewerkt. De weergave van de wateren en waterlopen is indicatief. Buiten de provinciegrenzen zijn de stedelijke gebieden, de bos- en natuurgebieden, en de grotere infrastructuur (weg, water en rail) op kaart aangegeven. De gegevens zijn ontleend aan Eurostat. Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept

8 Kaart 2. Provinciale Hoofdstructuur (par. 3.5) De volgende elementen zijn, indicatief en/of schetsmatig, weergegeven op kaart 2, die als A3 kaart is opgenomen. De provinciale hoofdstructuur omvat gebieden met projecten van (bovenregionaal) belang voor de ontwikkeling van de provincie Limburg of met een zeer complex karakter en waar de Provincie extra aandacht aan gaat geven. In paragraaf 3.5 zijn voor de diverse kaartonderdelen ambities aangegeven. Ecologische verbindingen (par. 2.3, 3.5 en 4.3) Schetsmatig zijn grensoverschijdende zones gemarkeerd waar in en na overleg met onze aangrenzende landen en provincies ingezet wordt op het realiseren of versterken van de verbinding tussen de grotere natuurgebieden aan weerszijden van de grens. De gebieden zijn ontleend aan de Nota Ruimte, Visie Drielandenpark en Visie Kempen-broek. Ecologische hoofdstructuur (par. 3.3, 3.5 en 4.3) Zie toelichting voor P1 (EHS) bij kaart 1 én kaart 4b Groene waarden. Het betreft de provinciale uitwerking van de EHS zoals die ook in de Nota Ruimte is opgenomen. De EHS maakt ook deel uit van de Nationale Ruimtelijke Hoofdstructuur. De POL-aanvulling EHS geeft de gedetailleerde en harde gebiedsbegrenzingen. Groen-Blauwe dooradering (par. 3.3, 3.5, 4.3 en 4.4) Het betreft de samengevoegde Perspectieven P2 (POG) en P3 (veerkrachtige watersystemen). Zie toelichting bij kaart 1. Nationaal Landschap (par. 2.2, 3.4 en 3.5) Het betreft de gebiedsdelen in Zuid-Limburg buiten de grenzen stedelijke dynamiek zoals die in de POLaanvulling Nationaal Landschap (2005) zijn vastgelegd. Het gebied maakt deel uit van de Nationale Ruimtelijke Hoofdstructuur (Nota Ruimte) en omvat tevens de Rijksbufferzones. Belangrijke natuur en landschapszones buiten de provinciegrens Buiten de provinciegrenzen zijn, aan de hand van vigerende Streekplannen, Gebietsentwikkelungspläne en Structuurplannen de grotere gebieden met overwegend bos- en natuurgebieden globaal geschetst.

9 Stadsregio s (par. 3.1, 3.2, 3.4 en 3.5) De gebieden in Limburg gelegen binnen de grenzen stedelijke dynamiek (zie toelichting bij kaart 1) vormen de stadsregio s zoals deze op kaart zijn aangegeven. Kaart 1 geeft een beter beeld van de grenzen, die hard zijn. De stadsregio s Maastricht, Parkstad-Limburg, Sittard-Geleen en Venlo maken deel uit van de Nationale Ruimtelijke Hoofdstructuur als economisch kerngebied en/of Nationaal stedelijk netwerk. Stedelijke gebieden buiten de provinciegrens Schetsmatig zijn aan de hand van vigerende streekplannen, Gebietsentwikkelungspläne, en structuurplannen de grotere stedelijke gebieden globaal geschetst. (Inter)nationaal Stedelijk Netwerk (MAHHL) (par. 2.1, 2.3en 3.5) Schetsmatig is het gebied aangegeven van het gebied Maastricht-Aachen-Heerlen Hasselt Liège. Belangrijke werklocaties (par. 3.5, 5.2, 5.3 en 5.8) De in POL,2001 als provinciale economische kerngebieden aangegeven gebieden zijn als belangrijke werklocaties op kaart 1 met een symbool gemarkeerd. Het gaat om de gebieden Siberië en Californië, Tradeport-Venlo, MAA, Chemelot, Graetheide, NEDCAR/IPS, St. Joost en Avantis. Speerpunt Toerisme (par. 3.5 en5.7) De in POL2001 opgenomen speerpunten Toerisme zijn eveneens op kaart 2 aangegeven, dwz. Mookerplas, Leukerplas, Arcen, Peelbergen, WSC Roermond, Valkenburg en Vaals. De Stadsregio s Maastricht en Parkstad Limburg behoren hier ook toe, maar zijn niet nog eens apart aangemerkt. Greenport (3.5, 5.2 en 5.8) Greenport Venlo heeft een fysieke kern dat bestaat uit de gebiedontwikkeling Klavertje4 met als belangrijke onderdelen de glastuinbouwgebieden Californië en Siberië, het bedrijventerrein TradeportNoord, Floriade 2012 en ZON Freshpark. Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept

10 Daarnaast gaat het om allerlei samenwerkingsverbanden met ondernemers, onderwijs- en onderzoeksinstellingen en overheden in een gebied dat zich uitstrekt over Noord-Limburg, ZuidoostBrabant en het aangrenzende gebied NordRhein-Westfalen, en heeft het ondermeer betrekking op de concentratiegebieden glastuinbouw en landbouwontwikkelingsgebieden intensieve veehouderij Schetsmatig is een soort kerngebied nabij Venlo en een groter samenwerkingsgebied op kaart 2 gezet. Logistieke knooppunten (par. 3.5 en 5.6) Het betreft de belangrijke logistieke knooppunten in Venlo en Sittard-Geleen. Deze zijn met een symbool indicatief aangegeven. Deze moeten voldoende ruimte bieden voor een efficiënte clustering van bijbehorende bedrijven, de uitbouw van de terminalfunctie en een optimale multimodale ontsluiting. Luchthavens (par. 3.3 en 5.5) Met een symbool zijn naast MAA de grotere burgerluchtvaartterreinen in de aangrenzende provincies en landen aangegeven. Internationale verbindingsas Weg/Rail/Water (par. 3.5 en 5.5) In verschillende kleuren zijn schetsmatig de vierbaanswegen, railverbindingen, en waterwegen binnen en buiten Limburg aangegeven. Internationale verbindingsas Aandachtspunt Met een aparte symbolen zijn schetsmatig trajecten aangegeven waar ontwikkelingen gaande zijn, wenselijk zijn of beïnvloed moeten worden. Regionale verbindingsas Weg/Rail (par. 3.5, 5.5 en 6.7) In verschillende kleuren zijn schetsmatig de regionale wegen en railverbindingen binnen Limburg aangegeven. Regionale verbindingsas Aandachtspunt Met een aparte symbolen zijn schetsmatig trajecten aangegeven waar ontwikkelingen gaande zijn, wenselijk zijn of beïnvloed moeten worden.

11 Kaart 2a. Limburg binnen Euregio s (par. 2.1) De kaart geeft de ligging van Limburg weer binnen de bestuurlijke grenzen medio 2006 van de vier euregio s waarbinnen Limburg actief is. Van noord naar zuid: de Duits-Nederlandse Euregio Rijn-Waal (ERW), de Duits-Nederlandse Euregio Rijn-Maas-Noord (ermn), de Vlaams-Nederlandse Euregio Benelux Middengebied (BMG) en de Duits-Nederlands-Vlaams-Waalse Euregio Maas-Rijn (EMR). De ligging in vier Euregio s weerspiegelt de internationaal centrale ligging van Nederlands Limburg, dat slechts voor een kwart grenst aan Nederland en voor het overige aan België en Duitsland. Dit verklaart ook de hoge betrokkenheid van Limburg binnen Euregionale Interregprogramma s en projecten. Actuele informatie over de leden en begrenzingen van elke Euregio is te vinden op hun Internet-websites : ERW : ermn: BMG óf EMR : Kaart 2b. Limburg in Noord-West Europa (par. 2.1, 5.5 en 5.6) Het betreft een schetsmatige kaart waarop de ligging van Limburg midden tussen de metropolitane stedelijke netwerken Vlaamse Ruit, Randstad Holland en Rijn-Ruhrgebiet is aangegeven. Tevens is de belangrijkste vervoersinfrastructuur weergegeven: weg-, spoor-, waterwegen, die binnen de EU worden aangemerkte als Trans Europese Netwerken (TEN s). Daarnaast zijn de hogesnelheidslijnen, de overige belangrijke autosnelwegen en de voor Limburg belangrijkste lucht- en zeehavens op kaart gezet. Kaart 2c. Internationaal stroomgebied van de Maas (par. 2.2 en 4.4). Deze kaart toont de globale gebiedsafbakening van het gehele Maasstroomgebied, met indicatief een onderverdeling naar deelstroomgebieden (bron: Rijkswaterstaat). Naast de diverse landsgrenzen is het grondgebied van de provincie Limburg ingekleurd. Voor het Maasstroomgebied dient in 2009 een beheersplan te zijn vastgesteld, conform de Kaderrichtlijn Water, met een gelijktijdige herziening van het provinciaal waterbeleid uit het POL. Kaart 4d geeft een meer verfijnde indeling van deelstroomgebieden binnen Limburg weer. Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept

12 Kaart 2d. Nationaal Ruimtelijke Hoofdstructuur (par. 2.2 en 3.5) Deze schetsmatige kaart is ontleend aan de Nota Ruimte. Het is een compilatie van de op Limburg betrekking hebbende PKB-kaartonderdelen. De weergave van het Nationaal landschap Zuid-Limburg is in overeenstemming van de nadere begrenzing die via de gelijknamige POL-aanvulling in 2005 is vastgelegd, en omvat tevens de rijksbufferzones. Kaart 3a. Limburg in beleidsregio s (par. 3.4). In POL2001 zijn, op basis van de aanwezige omgevingskwaliteiten en het aanwezige patroon aan gebieden en het functioneel gebruik, een 14-tal gebieden als beleidsregio s onderscheiden. Het zijn geen bestuurlijke grenzen en ze vormen evenmin een afspiegeling van (mogelijke) samenwerkingsverbanden. Voor deze 14 gebieden worden uiteenlopende kansen en mogelijkheden gezien voor ontwikkeling. Door de grenzen stedelijke dynamiek zijn de stadsregio s afgebakend. Het rivierbed van de Maas heeft een heel eigen karakteristiek door het op gezette tijden optreden van hoogwater. De (omgeving van de) hoogveengebieden (Peelvenen) en het gebied Zuid-Limburg (Nationaal Landschap) hebben zeer specifieke kenmerken en daarmee samenhangende ontwikkelingsperspectieven. De beleidsregio Peelland is in het kader van het Reconstructieplan als intensief hart gemarkeerd vanwege de sterke positie en ontwikkelingsmogelijkheden voor de landbouw. Kaart 4a Kristallen waarden (par. 4.2 en 4.4) De kaart Kristallen waarden is ontleend aan de gedetailleerdere kaarten van de Provinciale Milieuverordening. Op deze kaart, die als een losse A0-kaart op schaal 1: is bijgevoegd, zijn onderstaande elementen opgenomen. De begrenzing van de gebieden op de POL-kaart 4a is indicatief. De exacte begrenzing is aangegeven op de kaarten behorende bij de Provinciale Milieu Verordening (PMV).

13 Waterwingebieden De waterwingebieden vormen een onderdeel van perspectief 2. Het zijn gebieden waar ten behoeve van de drinkwatervoorziening grondwater of oppervlaktewater (via oeverinfiltratie) wordt gewonnen (zie ook par ). Voor diverse waterwingebieden is d.m.v. een driehoek met jaartal aangegeven wanneer de waterwinning zal worden beëindigd (planning). Enkele waterwinningen zijn in gebruik als strategische reserve. Grondwaterbeschermingsgebieden (freatisch/niet freatisch) De grondwaterbeschermingsgebieden zijn van een zodanige omvang dat de waterwinputten minimaal 25 jaar zijn beschermd tegen een mogelijke verontreiniging. Wij maken onderscheid in freatische en niet-freatische grondwaterwinningen, die elk weer in subgroepen zijn onder te verdelen (zie hiervoor paragraaf 4.4.5). In de Provinciale Milieu Verordening zijn hiertoe specifieke regels opgenomen voor de (nieuw)vestiging of uitbreiding van diverse soorten inrichtingen of constructies en voor het (verbod op) gebruik of vervoer van diverse (schadelijke) stoffen. Boringsvrije zone Roerdalslenk De gehele Roerdalslenk is een boringsvrije zone. De hier van nature aanwezige afschermende (klei)lagen bieden geologische bescherming van de diepe grondwatervoorraden. Boringen dieper dan 30 meter beneden maaiveld (o.a. ten behoeve van het slaan van waterputten) zijn ter bescherming van de strategische grondwatervoorraad alleen met ontheffing PMV toegestaan. Venloschol Ook in de Venloschol bevinden zich diepe grondwatervoorraden die van nature geologisch beschermd zijn. Hier geldt een verbod op nieuwe diepe onttrekkingen t.b.v. beregening (conform het beleid voor Optimaal Waterbeheer in de Landbouw, 2005) en voor overige toepassingen geldt een vergunningplicht, waarbij als uitgangspunt geldt dat nieuwe onttrekkingen niet worden vergund. De regels en de exacte begrenzing van de Venloschol zijn vastgelegd in de Verordening Waterhuishouding Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept

14 Stiltegebieden Het betreft gebieden die rustig zijn en rustig moeten blijven (par ). Zij kunnen voorkomen binnen de perspectieven 1 t/m 5a. Het doel is dat het niveau van door menselijke activiteiten veroorzaakt geluid hier lager is dan 40 db(a). In de Provinciale Milieu Verordening (PMV) zijn de regels opgenomen die gelden voor activiteiten in stiltegebieden. Bodembeschermingsgebied Mergelland In het Mergelland (liggend binnen perspectieven 1 t/m 4) streven we naar een kwaliteit van bodem, grondwater en landschap die voldoet aan de eisen die de aanwezige biotische, abiotische en cultuurhistorische waarden stellen (zie par ). Kaart 4b. Groene waarden (par. 3.3 en 4.3). Deze kaart is ontleend aan de gedetailleerdere kaarten van de POL-aanvulling Ecologische Hoofdstructuur en de Stimuleringsplannen Natuur, Bos en Landschap. De kaart is op schaal 1: en is als een losse A0-kaart bijgevoegd. De begrenzingen zijn indicatief. Voor de harde begrenzingen wordt verwezen naar de stimuleringsplannen NBL en de POL-aanvulling EHS. Bos- en natuurgebied Deze categorie omvat de bos- en natuurgebieden binnen de EHS (EHS is perspectief 1). Hiervoor is gebruik gemaakt van de bos- en natuurcategorieën uit de Stimuleringsplannen Natuur, Bos en Landschap. Door het schaalniveau van de kaart en door afrondingen kunnen er ook kleinere landbouwenclaves, woonbebouwing, bedrijfsgebouwen en toeristische voorzieningen aanwezig zijn. Bepaalde gebieden zijn aangewezen als Nationaal Park, Speciale Beschermingszone in het kader van de Habitat- en Vogelrichtlijn of Beschermd (Staats) natuurmonument op grond van de Natuurbeschermingswet. Zeer kleine solitair gelegen bos- en natuurelementen zijn niet weergegeven. Nieuwe natuurgebied De categorie omvat de Nieuwe natuurgebieden binnen de EHS (EHS is perspectief 1). Deze gebieden zijn begrensd als Nieuwe Natuur in de Stimuleringsplannen Natuur, Bos, en Landschap op basis van de SN (Subsidieregeling natuurbeheer 2000).

15 Binnen het Maasdal betreft dit ook natuurgerichte ontgrondingen of ontgrondingen met de na-bestemming natuur. Binnen nieuwe natuurgebieden wordt functiewijziging van landbouw naar natuur nagestreefd. Beheersgebied Deze categorie omvat de Beheersgebieden binnen de EHS (EHS is perspectief 1). Deze gebieden zijn begrensd als Beheersgebied in de Stimuleringsplannen Natuur, Bos en Landschap op basis van de SAN (Subsidieregeling agrarisch natuurbeheer. Alle 1 op 1 begrensde beheersgebieden zijn onderdeel van de EHS. Ecologische water In de POL-aanvulling Zandmaas (2002) is voor de Maasplassen een scheiding gemaakt tussen recreatief water en ecologisch water. Bij ecologisch water ligt het accent op het behoud van natuurwaarden en wordt tevens gestreefd naar een versterking van de natuurfunctie. Op basis van het beleid uit POL Zandmaas wordt de categorie ecologisch water tot de EHS gerekend. Zie tevens de POL-aanvulling Zandmaas en de POL-aanvulling EHS. Beschermd- en staats-natuurmonument Een Beschermd Natuurmonument en/of een Staatsnatuurmonument (in bezit Staatsbosbeheer) is een gebied dat in het kader van de Natuurbeschermingswet is aangewezen. Er is een specifieke regelgeving aan de orde met een vergunningenstelsel, en gekoppeld aan een beheersplan staan er voorzieningen open ter bescherming van de aanwezige natuur- en landschapswaarden. Ingrepen en activiteiten, zowel binnen het begrensde natuurmonument als daarbuiten, met een mogelijke schadelijke invloed op de natuur- en landschapswaarden van dat natuurmonument zijn vergunningplichtig. Speciale beschermingszone Vogel- en Habitatrichtlijn Deze categorie betreft een samenvoeging van de Speciale beschermingszones in het kader van de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn. Vogelrichtlijngebieden: Speciale beschermingszones zijn gebieden die op grond van de Europese Vogelrichtlijn(79/409/EEG) zijn aangewezen door het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij. In deze gebieden gelden de beschermingsbepalingen van de Vogelrichtlijn. Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept

16 De Speciale Beschermingszones maken onderdeel uit van Natura 2000, een Europees initiatief om een ecologisch netwerk van natuurgebieden in de Europese lidstaten duurzaam te beschermen. Habitatrichtlijngebieden: De Habitatrichtlijn (92/43/EEG) is een Europese Richtlijn betreffende de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna (geen vogels), die in juni 1994 in werking is getreden. Voor natuurlijke habitattypen opgenomen in bijlage I van de Richtlijn en de leefgebieden van de in bijlage II vermelde soorten dienen speciale beschermingszones te worden aangewezen, die deel gaan uitmaken van het Europees ecologisch netwerk van speciale beschermingszones, Natura 2000 genaamd. Dit netwerk moet de betrokken (51) natuurlijke habitattypen en leefgebieden van (34) soorten in hun natuurlijke verspreidingsgebied in een gunstige staat van instandhouding behouden of in voorkomend geval herstellen. Het Natura2000-netwerk bestrijkt ook de onder de Vogelrichtlijn aangewezen speciale beschermingszones. Overige functies in de EHS Alle Habitat-, Vogel- en Natuurbeschermingswetgebieden in Limburg maken onderdeel uit van de EHS. Binnen deze gebieden ligt nog een beperkt aantal ecologisch kwetsbaar gelegen gebieden die niet bestaan uit bos- en natuurgebied, nieuwe natuurgebied of beheersgebied. Deze gebieden zijn op de kaart aangeduid als Overige functies binnen de EHS. Provinciale Ontwikkelingszone Groen Perspectief 2 wordt gevormd door de Provinciale ontwikkelingszone groen (POG). Samen met de EHS vormt de POG de ecologische structuur in Limburg. Het beleid in de POG is gericht op het versterken en ontwikkelen van natuurwaarden. De POG omvat vooral landbouwgronden als buffer rond de EHS, steile hellingen, delen van ecologische verbindingszones, de hamsterkernleefgebieden, waterwingebieden (buiten de grens stedelijke dynamiek) die vanwege de bescherming van de drinkwaterwinning het karakter van een natuurgebied aannemen en gronden die een natuurkarakter krijgen, zoals bepaalde lopende ontgrondingen. Binnen de POG blijft de landbouw ook in de toekomst een belangrijke rol spelen. De POG is niet volledig afgewogen op bestemmingsplanniveau. Binnen de POG kunnen hier en daar op kleinere schaal woonbebouwing, al dan niet solitaire bedrijfsgebouwen, toeristisch-recreatieve voorzieningen en infrastructuur voorkomen.

17 Omdat de EHS en POG gezamenlijk de ecologische structuur in Limburg vormen geldt de POG als zoekgebied voor beheersgebieden en nieuwe natuur indien herbegrenzing van de EHS plaatsvindt. Hamsterkernleefgebied De hamsterkernleefgebieden, die deel uitmaken van de POG, zijn de belangrijkste deelgebieden uit het totaal aan nog aanwezig hamsterleefgebied in Zuid- en Midden-Limburg. Zij zijn aangegeven in het Beschermingsplan hamster Om de natuurwaarden binnen de kernleefgebieden te versterken is circa 150 hectare begrensd als Nieuwe natuur. Deze gebieden worden wel onderdeel van de EHS zodra de begrenzing is vastgesteld via begrenzing in het stimuleringsplan. Daarnaast is er voor circa 350 hectare de mogelijkheid voor agrariërs om beheersoverkomsten af te sluiten (als ruime jas, geen EHS). Zoekgebied robuuste verbinding Om de ruimtelijke samenhang van de EHS op nationaal en internationaal niveau te verbeteren zijn in de Nota Ruimte 13 robuuste verbindingen opgevoerd, waaronder de in Limburg gelegen robuuste verbinding Schinveld-Mook. De Robuuste verbinding Schinveld-Mook zal door de provincie in overleg met de regio nog gedetailleerd begrensd worden in een POL-aanvulling en Stimuleringsplan Natuur, Bos en Landschap. Zolang er nog geen sprake is van duurzame natuurontwikkeling (na verwerving of een langlopend contract) maakt de Robuuste verbinding geen onderdeel uit van de EHS maar van de POG (perspectief 2). Ecologische verbindingszone Ecologische verbindingszones (EVZ) maken zowel onderdeel uit van de EHS als de POG. Er is voor gekozen om deze zones op de kaart met een arcering weer te geven omdat voor EVZ concrete operationele doelen in het reconstructieplan geformuleerd worden en EVZ ook als zodanig in de Stimuleringsplannen opgenomen zijn. Het beleid is gericht op realisatie van de verbindingzones die de verbreiding, migratie en uitwisseling van soorten tussen en binnen de EHS en POG mogelijk moeten maken. Binnen de EVZ (als onderdeel van de POG) blijft de landbouw ook in de toekomst een belangrijke rol spelen. Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept

18 Ontgrondingen Deze categorie is een weergave van eerder vastgesteld beleid en van reeds genomen besluiten omtrent ontgrondingsvergunningen. Deze categorie zegt niets over de beoordeling van toekomstige aanvragen voor een ontgrondingsvergunning in de betreffende gebieden. Naast het aspect natuur dienen immers bij een aanvraag om een ontgrondingsvergunning nog talloze andere belangen en aspecten te worden afgewogen. Zie tevens de POL-aanvulling EHS, Grensmaas en Zandmaas. Beek met een specifiek ecologische functie (SEF) Deze beken zijn onderdeel van de EHS voor zover zij gelegen zijn in of grenzen aan de overige categorieën van de EHS. De overige delen zijn onderdeel van de POG. Bij deze beken wordt met voorrang gezorgd voor behoud en herstel van de natuurlijke waterkwaliteit en systeemeigen processen als meandering en vismigratie. Tevens zal bij de herinrichting van deze beken ten behoeve van een meer ecologisch functioneren de verbindende functie voor natuurgebieden versterkt worden. Voor de SEF beken is het van belang dat voldoende ruimte voor eventuele herinrichtingen gewaarborgd blijft. Alleen de grotere SEF beken zijn onderdeel van deze categorie. Een nadere verfijning is te vinden in de waterbeheersplannen van de waterschappen. Zie ook bij kaart 4c blauwe waarden. Kaart 4c. Blauwe waarden (par. 4.4). De kaart blauwe waarden is al losse A0-kaart bijgevoegd. Op schaal 1: zijn de volgende typen van gebieden indicatief op kaart gezet. De begrenzingen zijn ontleend aan diverse bronnen. Dit wordt per legenda aangegeven. Hydrologisch gevoelige natuurgebieden De verdrogingsgevoelige natuurgebieden vormen een onderdeel van de EHS (zie ook paragraaf 4.4.3). De ligging van de EHS en POG is indicatief op kaart 4c weergegeven. Een deel van deze gebieden heeft op basis van de aanwezige natuurwaarden prioriteit in de aanpak van de verdroging: de prioritaire en kansrijke verdroogde natuurgebieden en de (overige) natte gebieden uit de Vogel- en Habitatrichtlijn (zie ook Actieplan Verdrogingsbestrijding, ). De begrenzing is indicatief en gebaseerd op de Ecohydrologische Atlas Limburg, 1997.

19 Hydrologisch gevoelige VHR-gebieden Vogel- en Habitatrichtlijn gebieden met hydrologisch gevoelige natuurwaarden zijn onderdeel van de EHS. Deze gebieden zijn (inter)nationaal van belang in het kader van de realisatie van Natura 2000 en vormen voor de Kaderrichtlijn Water een belangrijk ordenend kader: geen achteruitgang van de natte natuurwaarden en herstel in Deels vallen deze VHR-gebieden samen met de prioritaire en kansrijke verdroogde natuurgebieden. Samen vormen ze de natte natuurparels die voorrang hebben bij herstel van de natte natuurwaarden (zie ook paragraaf 4.4.3). De begrenzing is indicatief en wordt door het Rijk (LNV) exact begrensd. Bufferzones rond prioritaire en kansrijke verdroogde natuurgebieden In en rondom de prioritaire en kansrijke verdroogde natuurgebieden ligt de nadruk op de uitvoering van hydrologische maatregelen en geldt regelgeving ten aanzien van grondwateronttrekkingen. De bufferzones (gelegen binnen de perspectieven 1 t/m 5) (zie ook paragraaf 4.4.3) rondom de prioritaire en kansrijke verdroogde natuurgebieden zijn afzonderlijk aangeduid vanwege verschil in regelgeving. Rondom prioritaire gebieden is het beleid gericht op stand-still ten aanzien van onttrekkingen èn op sanering van bestaande putten (via toetsing aan GGOR). In bufferzones rond de kansrijke gebieden geldt alleen het standstill principe. De begrenzing op de kaart is indicatief. De exacte begrenzing is samen met regelgeving ten aanzien van onttrekkingen opgenomen in de Verordening waterhuishouding Beekdalen en laagtes buiten Maasdal Het betreft lager gelegen gebieden (beekdalen, droogdalen, kwelgebieden en laagten), waar het neerslagoverschot en vaak ook het uittredende grondwater (kwel) via beken (en droogdalen) wordt afgevoerd. Beekdalen hebben vaak een ecologische functie als verbindingszone, zijn landschappelijk en cultuurhistorisch van belang als een bebouwingsarm, vaak nog kleinschalige gebied met een overwegend graslandkarakter, herbergen de haarvaten van het veerkrachtig watersysteem en zijn zoekgebieden voor het vasthouden, bergen en vertragen van de waterafvoer. Ook de droogdalen in Zuid-Limburg zijn hierbij van belang. Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept

20 In deze gebieden (onderdeel van perspectief 1, 2 of 3) komen diverse taakstellingen samen, onder meer op het gebied van natuurontwikkeling, vasthouden, bergen en (vertraagd) afvoeren van water, maar ook landschappelijke, aardkundige, cultuurhistorische waarden en extensieve recreatie spelen hier een sturende rol (zie ook paragraaf 4.4.2). De begrenzing is indicatief en afgeleid van de bodemkaart en geomorfologische kaarten op schaal 1: Beken met een specifiek ecologische functie (SEF-beken) In deze beken met een natuurfunctie (onderdeel van de EHS en POG) wordt met prioriteit het hoogste ecologische kwaliteitsniveau (conform de waterstreefbeelden uit de RWSV) nagestreefd via de realisatie van natuurlijke, systeemeigen processen. Aanleg van meander- en inundatiezones, opheffen van ecologische barrières (o.a. vismigratie) en natuurlijk oeverbeheer dragen bij aan het vasthouden, bergen en vertragen van de waterafvoer en het verminderen/afvlakken van piekafvoeren (zie ook paragraaf 4.4.3). De ligging van de SEF-beken is indicatief begrensd, alleen de grotere SEF-beken met een stroomgebied van meer dan 10 km2 zijn aangeduid op de kaart, conform de KRW. In de beheersplannen van de waterschappen zijn aanvullend hierop een aantal kleinere SEF-beken aangeduid. De SEF-beken vormen een hard en ordenend kader voor de uitvoering van het waterbeheer door waterschappen en gemeenten. Op de legger van de waterschappen zijn deze beken exact begrensd op gedetailleerd schaalniveau. Kaart 4e toont de voorlopige status van de oppervlaktewaterlichamen (conform de Kaderrichtlijn Water) met hun indicatieve begrenzing. Beken met een algemeen ecologische functie (AEF-beken) Dit zijn de overige beken, waar een basis ecologisch kwaliteitsniveau wordt gehandhaafd en pas op langere termijn verder herstel van kwaliteiten en processen wordt nagestreefd. De ligging van de AEF-beken is indicatief begrensd, alleen de grotere AEF-beken met een stroomgebied van meer dan 10 km2 zijn aangeduid op de kaart. In de beheersplannen van de waterschappen zijn aanvullend hierop een aantal kleinere AEF-beken aangeduid. Op de legger van de waterschappen zijn deze beken exact begrensd op gedetailleerd schaalniveau. Kaart 4e toont de voorlopige status van de oppervlaktewaterlichamen (conform de Kaderrichtlijn Water) met hun indicatieve begrenzing.

21 Veerkrachtig watersysteem Maas. De uiterste ruimtelijke begrenzing van de Maas is overeenkomstig het besluit van Provinciale Staten tot vaststelling van de provinciale stroomgebiedsvisie Maas De begrenzing op de kaart is indicatief en staat in principe los van meer exacte begrenzingen van het rijk zoals die van het Besluit rijksrivieren(brr), het indicatief ruimtebeslag ten gevolge van de Integrale Verkenning Maas en de kaartbeelden van de Beleidslijn Grote Rivieren. Binnen de begrenzing is het provinciaal beleid ten aanzien van de (ontwikkeling van) de Maas (zie ook paragraaf 4.4.6) mede in relatie tot haar omgeving van toepassing. Kaart 4d. Deelstroomgebieden Maas en blauwe knooppunten (par. 4.4). Binnen het internationale Maasstroomgebied worden regionale (en deels grensoverschrijdende) deelstroomgebieden onderscheiden. Deze deelstroomgebieden zijn de beheerseenheden in de integrale waterbeheersplannen van de waterschappen en spelen een rol bij implementatie van de Kaderrichtlijn Water. Er worden drie zogeheten blauwe knooppunten onderscheiden, conform afspraken uit het Nationaal bestuursakkoord Water en de Nota Ruimte van het Rijk. Deze worden gezien als de belangrijkste contactpunten tussen de Maas en het regionale watersysteem, waar knelpunten met betrekking tot wateroverlast en watertekort met relevantie op nationale schaal kunnen optreden. De begrenzingen van de stroomgebieden en de ligging van de knooppunten is indicatief. Kaart 4e. Status oppervlaktewaterlichamen volgens Kaderrichtlijn Water (par. 4.4) Oppervlaktewaterlichamen: beken met een stroomgebied van meer dan 10 km2 in omvang. Deze zijn onderverdeeld in de volgende categorieën (op basis van hydromorfologische criteria): Natuurlijke waterlichamen: oorspronkelijke beken met een natuurlijke beekmorfologie. Deze beken dienen in 2015 de Goede Ecologische Toestand te bezitten (conform de KRW). Sterk veranderde waterlichamen: oorspronkelijke beken die door menselijke ingrepen geheel of deels geen natuurlijke hydromorfologie meer bezitten. Kunstmatige waterlichamen: gegraven waterlopen. Beide laatstgenoemde categorieën hebben een lagere ecologische doelstelling en dienen in principe in 2015, doch uiterlijk in 2027 het Goede Ecologisch Potentieel te bezitten (conform de KRW). Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept

22 De begrenzing en statusaanduiding van de waterlichamen is voorlopig indicatief. In 2009 zal een definitieve begrenzing en aanduiding van de status van de waterlichamen door de provincie worden vastgesteld en vastgelegd in een POL-aanvulling. De statusaanduiding is een verplichting vanuit de Kaderrichtlijn Water en geeft de beleidsruimte weer met betrekking tot het behalen van de ecologische doelstellingen. Indicatief is op deze kaart ook de ligging van de perspectieven P1, P2 en P3 aangeduid (zie ook 3.3 en 4.3). Kaart 4f. Aardkundige Waarden (par. 4.5) De inventarisatie van aardkundige waarden voor de provincie Limburg ten behoeve van het POL is verricht door het Platform aardkundige waarden van de Stichting Aardkundige Waarden (SAW) op basis van expert judgement (Gonggrijp et al., 1999). Bij de inventarisatie is ook gebruik gemaakt van gegevens uit 1986, 1989 en 1990 (Gonggrijp, 1986; Wolfert, 1989 en Wolfert, 1990). De gebruikte methodiek is ontwikkeld door Gonggrijp (1996) en is als standaard geaccepteerd door het rijk en vervolgens toegepast bij de landelijke inventarisatie van aardkundige waarden in de zogenaamde "operatie landijs" (Koomen, 1999). Bij de waardetoekenning is vooral aandacht besteed aan de aspecten kenmerkendheid, zeldzaamheid, educatieve waarde en samenhang. Met name het aspect samenhang heeft zwaar meegewogen bij de beoordeling. Als uitgangspunt geldt dat de aardkundige elementen en patronen goed zichtbaar zijn. De inventarisatie en beoordeling hebben geleid tot de aangegeven legenda-eenheden en waardering in de legenda van kaart 4f. GEA-objecten worden vertegenwoordigd door locaties met een hoge aardkundige waarde van beperkte omvang (punt- of lijnlocaties), zoals wegontsluitingen, groeves, terras- of breukranden, geologische monumenten, type-locaties of bronnen. Bij GEA-gebieden betreft het aardkundig waardevolle gebieden van grote omvang onder te verdelen in gebieden van internationaal/nationaal belang en gebieden van provinciaal/regionaal belang. Kaart 4g. Dichtheid Cultuurhistorie (par. 4.5) De dichtheid cultuurhistorie is gebaseerd op een rekenkundige bewerking en weging van de gegevens vanuit kaarten over archeologie, historische bouwkunst en historische geografie.

23 Om deze gegevens met elkaar te kunnen combineren en de verschillende waarden bij elkaar te kunnen optellen zijn de basiskaarten herleid tot rasterkaarten (raster van 500 x 500 meter). Vanuit elke kaart is aan de cellen een waarde toegekend, op basis van het aantal of de kwaliteit van de erin voorkomende elementen, waarbij in het geval van kaarten met (min of meer) puntvormige elementen aan cellen hogere waarden zijn toegekend dan in het geval van kaarten met lijnen en vlakken. Door optelling van de toegekende waarden ontstaat een kaartbeeld waarbij alle cellen uiteenlopende totaalwaarden hebben gekregen in de waardereeks Deze waardereeks is weer vereenvoudigd tot 5 waardeklassen. Een concentratie van hoge en zeer hoge waarden is bepalend geweest voor de aanduiding 'concentratiepunt of concentratiegebied', de sterren op de kaart. Hier is sprake van een ruimtelijke dichtheid van archeologische, historisch-bouwkundige en historisch-geografische waarden. Voor meer informatie wordt verwezen naar: Basiskaarten van de Limburgse cultuurhistorie en daarbij behorende toelichting, provincie Limburg, Kaart 4h. Archeologie (par. 4.5) Deze kaart geeft informatie over bekende archeologische monumenten en de archeologische verwachtingswaarde van gebieden in Limburg. De grenzen op de kaart zijn indicatief. De archeologische terreinen, die op deze kaart staan aangegeven, zijn afkomstig van de Archeologische Monumentenkaart Limburg (AMK). Deze terreinen vormen het resultaat van een beredeneerde keuze uit een veel groter aantal bekende archeologische vindplaatsen. De criteria, op grond waarvan deze keuze is gemaakt, zijn op de eerste plaats de kwaliteit en de gaafheid. Daarnaast zijn zeldzaamheid, contextwaarde en de belevingswaarde van een monument in de keuze betrokken. De Archeologische Monumentenkaart Limburg is in 1995 samengesteld door de ROB. De kaart is dynamisch. Aangezien elk jaar door aantasting terreinen afvallen en door nieuwe ontdekkingen terreinen worden toegevoegd, wordt de kaart regelmatig geactualiseerd (zie click cultuurhistorische waardenkaart). De archeologische terreinen die op deze kaart staan aangegeven, vormen slechts een klein deel van de aanwezige waarden. Om meer zicht te krijgen op gebieden waar archeologische vondsten verwacht kunnen worden, is door de ROB een archeologische verwachtingskaart ontwikkeld. Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept

24 Dit is de Indicatieve Kaart Archeologische Waarden (IKAW), waaraan de archeologische verwachtingswaarde voor gebieden op kaart 4h is ontleend. Aangezien mensen in het verleden steeds een geschikte plek in het landschap zochten om te wonen, is het mogelijk om verwachtingen op te stellen voor archeologische vindplaatsen. Door een analyse van de bodem en de geologie te combineren met al bekende vindplaatsen, kunnen keuzen getoond worden, die mensen in het verleden gemaakt hebben. Op deze wijze wordt meer inzicht verkregen over plaatsen waar nog onbekende archeologische waarden te verwachten zijn. Op deze kaart zijn de archeologische verwachtingen van gebieden geclassificeerd als 'hoog', 'middel' en 'laag'. Stads- en dorpskernen zijn nog niet geclassificeerd omdat hiervoor te weinig bodemkundige informatie voorhanden is. De gebieden, waar als gevolg van verstoringen geen archeologische waarden meer aanwezig zijn, bijvoorbeeld als gevolg van ontgrondingen, zijn op de kaart in wit aangegeven. Kaart 4i. Historische bouwkunst (par. 4.5) Weergegeven zijn de locaties van overwegend oude monumenten en stads- en dorpsgezichten uit de periode vóór De informatie is afkomstig uit het Register van beschermde monumenten o.g.v. artikel 6 Monumentenwet De stippen geven de puntlocaties van rijksmonumenten c.q. historische buitenplaatsen aan, de rode vlakarcering de beschermde stads- en dorpsgezichten. Voor meer informatie: Basiskaarten van de Limburgse cultuurhistorie en daarbij behorende toelichting, provincie Limburg, Bij monumentale historische bouwkunst gaat het om onroerende zaken met een ouderdom van tenminste vijftig jaar die van algemeen belang zijn 'wegens hun schoonheid, hun betekenis voor de wetenschap of hun cultuurhistorische waarde'. Daarbij wordt er een kunstmatig onderscheid gemaakt tussen zogenoemde oude en jonge monumenten, waarmee in principe de bouwkunst uit de periode vóór respectievelijk na 1850 wordt bedoeld. Met beschermde stads- en dorpsgezichten worden cultuurhistorisch waardevolle ensembles bedoeld, die door de ministers van OCW en VROM als zodanig zijn aangewezen. Deze aanwijzing gaat vergezeld van een eenduidige omgrenzing en waardenstelling en heeft uiteindelijk tot gevolg dat de betreffende gemeente de verplichting heeft om ter bescherming van de waarden in het betreffende gezicht een bestemmingsplan vast te stellen. De resultaten van het Monumenten Selectie Project voor bouwkunst en stedenbouw uit de periode zijn grotendeels nog niet in het kaartbeeld verwerkt.

25 Het aantal rijksmonumenten in Limburg is door het MSP toegenomen met ruim 700 tot in totaal ruim 4600 rijksmonumenten. Het aantal beschermde stads- en dorpsgezichten zal eveneens toenemen. De aanwijzing van deze gezichten is nog deels in procedure. Ook is het aantal beschermde historische buitenplaatsen toegenomen door een inhaaloperatie. De in het kader van het Monumenten Inventarisatie Project geïnventariseerde bouwkunst en stedenbouw uit de periode , bijna objecten en complexen, is niet in dit kaartbeeld verwerkt maar is wel opgenomen op de cultuurhistorische waardenkaart voor Limburg. Op deze cultuurhistorische waardenkaart komen op termijn ook foto s van alle MIP objecten beschikbaar. Dit MIP bestand vormde de basis voor de selectie i.h.k.v. het MSP. Gemeentelijke monumenten zijn niet in dit kaartbeeld opgenomen omdat onvoldoende gegevens digitaal beschikbaar waren. Kaart 4j. Nederzettingsvormen (par. 4.5) De zwarte vlakken geven oude kernen en gehuchten aan, die sedert het eerste kwart van de 19e eeuw slechts weinig of matig zijn veranderd voor wat betreft nederzettingsstructuur en bebouwingsbeeld. De kaart laat het onderscheid tussen de weinig en de matig veranderde kernen en gehuchten niet zien. De gegevens zijn ontleend aan: J. Renes, Cultuurlandschap en historisch-landschappelijke waarden in het streekplangebied Zuid-Limburg, DLO-Staring Centrum Wageningen 1991; J. Renes, Landschappen van Maas en Peel; geschiedenis, kenmerken en waarden van het cultuurlandschap van Noord- en Midden-Limburg. Typen en mate van verandering van de kernen, DLO-Staring Centrum, Wageningen Voor meer informatie: Basiskaarten van de Limburgse cultuurhistorie en daarbij behorende toelichting, provincie Limburg, 1999 Kaart 4k. Cultuurlandschappen (par. 4.5) Dit kaartbeeld geeft een beeld van de oude en jonge cultuurlandschappen in Limburg. De oude cultuurlandschappen zijn onderverdeeld in de legenda kernen, bouwland en grasland en bevatten het gebied dat voor 1806/1840 in intensief gebruik was. Provinciaal Omgevingsplan Limburg 22 sept