Consultatiedocument Standaard 4400N Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden 30 juli 2015

Transcriptie

1 Dit document maakt gebruik van bladwijzers Consultatiedocument Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden 30 juli 2015 Consultatieperiode loopt tot en met 21 september 2015

2 Consultatiedocument Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Wijzigingen Uitleg over de opdracht Toepassingsgebied Professioneel kritische instelling (PKI) Opdrachtvoorwaarden verplicht schriftelijk Aandacht voor fraude en onwettig handelen Ingangsdatum 4 3 Consultatieproces Algemene vragen Specifieke vragen 5 4 Reacties 5 Koninklijke NBA 2

3 1 Inleiding Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden is een specifiek Nederlandse standaard (dit is aangeduid met de toevoeging N ) De NBA heeft Standaard 4400 herzien met als doelstelling deze te verduidelijken. Daarbij is de standaard omgezet naar het clarity format. Dit format leidt er toe dat de standaard zelfstandig leesbaar wordt en een opbouw kent naar vereisten (norm) en toelichtingen, zoals ook is doorgevoerd in de controlestandaarden en de standaarden voor samenstellings- en beoordelingsopdrachten. De huidige Standaard 4400 Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden met betrekking tot financiële informatie leidt in de praktijk regelmatig tot vragen of problemen. Kernvraag voor een gebruiker daarbij is wat het betekent dat een accountant geen assurance opdracht uitvoert, maar wel toetsende werkzaamheden doet en de feitelijke bevindingen daaruit rapporteert. Met als belangrijkste vervolgvraag: wat betekent het voor mij als gebruiker als de accountant geen assurance geeft, maar ik volgens de standaard wel mijn eigen conclusies kan trekken? Voor accountants speelt met name de vraag of zij professionele oordeelsvorming kunnen toepassen. In de praktijk lijkt dit regelmatig fout te gaan. Zo komt in een aantal uitspraken van de accountantskamer over het gebruik van deze standaard naar voren dat de accountant door het trekken van conclusies zekerheid heeft verschaft ( assurance ). Maar ook bij invoering van het verbod op het uitvoeren van niet-controlediensten bij oob s in de Wta ontstond discussie over de bedoeling van de opdracht. In de herziene standaard wordt getracht de grenzen helderder weer te geven. De IAASB 1 heeft nog geen herziene ISRS 4400 beschikbaar in een beter leesbaar formaat, die in Nederland overgenomen kan worden. Bij het ontwikkelen van de nieuwe standaard is daarom de huidige ISRS 4400 inhoudelijk als uitgangspunt genomen waarin doelstellingen, vereisten en toepassingsgerichte artikelen zijn opgenomen. De NBA legt deze standaard ter consultatie aan u voor met het verzoek hierop uiterlijk 21 september te reageren. Het is de bedoeling dat de standaard na de verwerking van de reacties wordt opgenomen in de NV COS ter vervanging van de huidige Standaard Wijzigingen 2.1 Uitleg over de opdracht Zoals bovenstaand aangegeven, geeft de herziene standaard meer uitleg over de opdracht. Zo wordt in de inleiding ingegaan op de overeenkomsten en verschillen met een assurance-opdracht (paragraaf 4). De uitvoerende werkzaamheden zijn de werkzaamheden die ook bij een assurance-opdracht worden uitgevoerd de standaard spreekt in dit kader over vergelijkbaar met assurancewerkzaamheden. Een belangrijk verschil is echter dat bij een 4400-opdracht de werkzaamheden worden bepaald door de opdrachtgever. Dit in tegenstelling tot een assurance-opdracht waar de accountant op grond van zijn eigen risicoanalyse en vaststelling van de materialiteit de werkzaamheden bepaalt. Het gevolg is dat de accountant vaak niet voldoende werkzaamheden uitvoert om op grond daarvan te komen tot een conclusie of oordeel zoals hij dat bij een assurance opdracht tot uitdrukking brengt. Het verschil tussen een assuranceopdracht en overeengekomen specifieke werkzaamheden kan met het volgende voorbeeld worden toegelicht: Stel dat de opdrachtgever tien onkostendeclaraties van het management wil laten testen om te weten of deze goed zijn onderbouwd en geaccordeerd. De accountant kan over deze tien declaraties zijn bevindingen weergeven. Bijvoorbeeld dat hij heeft vastgesteld dat de declaraties adequaat zijn onderbouwd of dat bij een declaratie de onderbouwing of de goedkeuring ontbrak. Daarbij kan hij professionele oordeelsvorming toepassen. Maar hij kan op basis van zijn werkzaamheden niet zeggen wat deze bevinding betekent voor de juistheid van alle onkostendeclaraties van het management. Wil men dat wel dan moet de accountant zelf de werkzaamheden bepalen die nodig zijn om tot voldoende en geschikte assurance-informatie te kunnen komen. De accountant komt dus op basis van zijn 1 International Auditing and Assurance Standards Board Koninklijke NBA 3

4 bevindingen niet tot een conclusie of een oordeel over het object van onderzoek in zijn geheel. De vraagstelling of informatiebehoefte van de opdrachtgever is bij beide opdrachten dan ook verschillend. Die informatie behoefte is vaak bepaald op grond van de voorkennis die de gebruiker heeft. Rekening houdend met die voorkennis kan het dus best zo zijn dat de gebruiker tot conclusies kan komen die de accountant niet kan trekken. Daarom geeft de standaard ook aan dat de gebruiker zelf conclusies moet trekken. In dit kader is van belang dat de nieuwe Nederlandse standaard beter aansluit bij de bestaande IAASB standaard. De uitdrukking no assurance is expressed is nu vertaald als wordt geen zekerheid tot uitdrukking gebracht. In de huidige standaard is opgenomen wordt geen zekerheid verschaft. Daarbij moet in gedachten worden gehouden dat het bij assurance volgens de IAASB gaat over een overall conclusie bij een verantwoording. De nieuwe vertaling onderkent beter dat de accountant in de technische zin van de standaard geen zekerheid tot uitdrukking brengt, maar dat de gebruiker wel bepaalde comfort hieraan kan ontlenen omdat hij er vanuit mag gaan dat de accountant zijn werkzaamheden goed heeft gedaan en dat zijn bevindingen dus kloppen. De kenmerken van de opdracht zijn vervolgens uitgewerkt in diverse vereisten en toepassingsgerichte paragrafen. 2.2 Toepassingsgebied In is het toepassingsgebied zowel financiële als niet-financiële informatie (zie par. A1). In de huidige standaard is dit financiële informatie waarbij de standaard nuttige aanwijzingen kan geven voor onderzoeken met betrekking tot niet-financiële informatie. De reden voor de verruiming is dat in de praktijk regelmatig niet-financiële onderzoeken voorkomen die uitgevoerd worden als opdracht tot overeengekomen specifieke werkzaamheden. 2.3 Professioneel kritische instelling (PKI) De definitie van het begrip professioneel kritische instelling (PKI) is in de NV COS specifiek gericht op een assurance-opdracht. PKI wordt voor opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden ook relevant bevonden (zie par. 19). Dit met name omdat de werkzaamheden bestaan uit toetsende werkzaamheden die vergelijkbaar zijn met werkzaamheden die uitgevoerd worden bij een assurance-opdracht. Daartoe is het begrip PKI uit de begrippenlijst aangepast aan het specifieke karakter van deze Standaard (zie par. 13). 2.4 Opdrachtvoorwaarden verplicht schriftelijk In is ervoor gekozen om een schriftelijke bevestiging van de opdrachtvoorwaarden verplicht te stellen (zie par. 25). In de huidige standaard is dit vrijwillig waarbij is aangegeven dat dit in het belang is van opdrachtgever en accountant. De reden voor verplichting is dat het juist bij een opdracht die op maat wordt gemaakt voor de beoogde gebruikers van belang is om misverstanden te voorkomen. 2.5 Aandacht voor fraude en onwettig handelen In de huidige standaard wordt niet ingegaan op de rol van de accountant in het geval van fraude. In is opgenomen wat te doen in het geval van vermoede fraude of het vermoede nietnaleven van wet- en regelgeving (par. 29). Dit in aansluiting op de maatschappelijke verwachtingen over de rol van accountants naar analogie tot wat van een accountant verwacht wordt bij de herziene Standaard 4410 Samenstellingsopdrachten. 2.6 Ingangsdatum De beoogde ingangsdatum van is 1 januari 2017 waarbij eerdere toepassing is toegestaan. Dit geeft accountants de nodige tijd zich voor te bereiden. Koninklijke NBA 4

5 3 Consultatieproces Wij nodigen u uit om te reageren op onderstaande consultatievragen over de herziene standaard. 3.1 Algemene vragen 1 Is de standaard duidelijk over de werkzaamheden die mogen worden uitgevoerd.? Zo nee, graag toelichten waarom niet. 2 Heeft de standaard gevolgen voor de aanpak van 4400-opdrachten in uw praktijk/omgeving? Het antwoord graag motiveren. 3 Heeft u suggesties voor voorbeelden in de standaard (vergelijk paragraaf A9)? Zo ja, graag toelichten. 3.2 Specifieke vragen 4 Is duidelijk hoe u uw bevindingen kunt rapporteren in het kader van een 4400 opdracht? 5 Is duidelijk wanneer sprake is van een bevinding en wanneer van een conclusie/oordeel? 6 Gebruikt u de standaard voor niet-financiële informatie? Zo ja, welke onderwerpen zijn dat en bent u van mening dat deze op basis van de huidige standaard kunnen worden uitgevoerd? 7 Kunt u zich vinden in: a de toevoeging van een professioneel kritische instelling (PKI)? b de verplichting om de opdrachtvoorwaarden schriftelijk vast te leggen? c de opname van een paragraaf over fraude en onwettig handelen? U wordt verzocht de antwoorden toe te lichten als u opmerkingen heeft over het betreffende onderdeel. 4 Reacties Uw reactie op de herziene zien wij graag uiterlijk 21 september tegemoet. Dit kan in algemene zin maar u helpt ons vooral door antwoord te geven op de consultatievragen. Mail uw reactie naar consultatie-wet-en-regelgeving@nba.nl. Voor de verwerking willen wij u vragen een kopie van de reactie in Word mee te zenden. Alle reacties zijn in principe openbaar tenzij u bij de indiening expliciet aangeeft dat u hier geen prijs op stelt. Op basis van de reacties stelt de NBA een definitieve op, die zal worden vastgesteld door het NBA-bestuur. Zodra dit proces is afgerond, vermoedelijk begin 2016, wordt de nieuwe gepubliceerd en opgenomen in de nieuwe versie van de NV COS. Koninklijke NBA 5

6