Partijdigheid van de gerechtelijk deskundige

Transcriptie

1 dr. J. Joling RV 26 november 2015 LRGD (on)partijdigheid van de gerechtelijk Kosten Onderzoeksvrijheid van de gerechtelijk Accountant als Partijdigheid van de gerechtelijk Formeel kader Toetsing voorafgaande aan de benoeming en/of tijdens de uitvoering van het onderzoek Schijn van partijdigheid vanuit het perpectief van een partij Rechter toetst of die schijn objectief gerechtvaardigd is Partijenkunnenverwijtneerleggenbijde of bij de rechter Geen beroep mogelijk 1

2 Toetsing Zakelijk en privé vrij ten opzichte van partijen? En professioneel? En ten opzichtevan de betrokkenadvocaten, accountants en adviseurs? Is partijdigheid hetzelfde als vooringenomenheid? NB vooraccountant geldende (verdergaande) fundamentele beginselen) Harde normen? Casuïstisch van aard Omgangsvormen: vriendelijken beleefd, maar zakelijk en met professionele distantie Achteraf een grap uitleggen lukt vaak niet meer Aandacht voor mondelinge uitdrukkingen het zieternietgoeduitvooru De invulling Voor en tegen dezelfde advocaat optreden? Gelijktijdig of volgtijdig? Waar ligt de grens t.a.v. ex-collega s? 2

3 Kostenmaximum? HR 13 november 2002 Rechterkankostenbegrotingtoetsenen partijen mogen daar op reageren Wet kentgeenmaximum, maar rechtermag wel bovengrens bepalen Verzoektot stellenvan maximum door een partij moet gemotiveerd worden afgewezen Bij voorlopig nonderzoek Belangbijonderzoekgeletop de hoogtevan de vordering(verzoeker) Indiende nietakkoordgaatmet door verzoeker gesteld kostenmaximum: geen onderzoek Criterium voor de : voldoende onderzoekstijd voor deugdelijk werk? De onderzoeksvrijheidvan de 3

4 Binnende grenzenvan de opdracht De nodige vrijheid om onderzoek te verrichten op de wijzedie de het beste voorkomt best practices van het vakgebiedvan de Vrijheidt.a.v. inrichtingvan het onderzoek, waaronder de keuze voor de methodiek Partijen kunnen vragen om (ook) een bepaaldemethodetoe tepassen(art. 198 lid 2 Rv), maar daaraan hoeft de niet te voldoen Wel motiveringsplicht: waarom is de gekozen methode verantwoord en de gevraagde methode niet? Kande rechteraan de een methode voorschrijven? geen onderzoek in de administratie toe te passen waarderingsgrondslag is X HR: rechterkanbepalenwelkemethodede moet toepassen De Groot: eigenverantwoordelijkheidvoorde of de toepassing verantwoord is gelet op de omstandighedenvan het gevalen best practices. 4

5 De accountant als Het accountantsoordeel bij een geschil Begrip assurance Gerechtelijknrapportbevatper definitieeenantwoordop vragenen is dus concluderend Geen accountantscontrole, dus onbetrouwbare informatie Verstorenvan waarheidsvindingdoor rapport van accountant als partij De tuchtrechter over de accountant als partij De accountant mag de objectieve waarheidsvindingdoor de rechter niet belemmeren wanneer hij als partij zijn rapportage inbrengt in een gerechtelijke procedure. Als partij "wellicht" beter aansluiten bij de eisen die Standaard 3000 stelt dan die van Standaard Het gaat namelijk meestal om rapportages waarin de accountant op grond van een onderzoek tot uitspraken komt waarvan ook anderen dan de opdrachtgever kennis zullen nemen. Terwijl die uitspraken feitelijk mede bedoeld zijn om het standpunt van een partij te ondersteunen doordat de accountant daaraan als een zijn gezag verleent. Daardoor zit in dit soort rapportages "intrinsiek een aspect van assurance". 5

6 Geen oordeel? Het CBblijkt te oordelen dat bij dergelijke opdrachten het trekken van conclusies uit den boze is: 'Betrokkene heeft, overeenkomstig RAC 4400, uitsluitend feiten vastgelegd zoals deze hem uit de administratie en overige in het onderzoek betrokken bescheiden bleken. Het rapport bevat geen waardeoordelen omtrent het handelen van personen. Hierbij acht het College van belang dat in het rapport in neutrale en kleurloze termende feitelijke bevindingen zijn weergegeven.' Assurance in concept NV COS 4400N In de huidige standaard is opgenomen 'wordt geen zekerheid verschaft'. Volgens de IAASB gaat het bij assuranceom een overall conclusie bij een verantwoording. De nieuwe vertaling onderkent beter dat de accountant in de technische zin van de standaard geen zekerheid tot uitdrukking brengt, maar dat de gebruiker bepaald comforthieraan kan ontlenen omdat hij er vanuit mag gaan dat de accountant zijn werkzaamheden goed heeft gedaan en dat zijn bevindingen dus kloppen. 'de accountant spreekt geen zekerheid uit maar - zoals de standaard zegt -hij voert wel toetsende werkzaamheden uit die hij ook kan uitvoeren bij een assurance-opdracht. Anders gezegd: de accountant gebruikt de gereedschapskist die hij ook hanteert bij een assurance-opdracht.' 'Wel de toetsende werkzaamheden van een assurance-opdracht'? 'Wel de gereedschapskist van een assuranceopdracht'? Maar 'geen zekerheid'? 6

7 Aandachtspuntenin Praktijkhandreiking geschillen 1127 Duidelijkaangevendatsprakeis van een partijstandpunt maar geen ongepaste beïnvloeding(en wel assurance?) Tendenties aangeven(en neutraliseren ) Interpretatiesvan de feitendoor opdrachtgever en/of accountant benoemen Alternatieven voor methodiek en variabelen? Zijn er voor de objectieve waarheidsvinding relevante beperkingen? 7