Ordening ondergrond. Het is druk in de ondergrond GPKL en ondergrond

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ordening ondergrond. Het is druk in de ondergrond. 28-11-2013. 28-11-2013 GPKL en ondergrond"

Transcriptie

1 Ordening ondergrond Het is druk in de ondergrond. 1

2 Men zit elkaar steeds vaker in de weg. En er komen ook nog steeds nieuwe objecten bij. 2

3 De gevolgen worden merkbaar: Bron:gemeente Amsterdam GPKL en ondergrond Houd regie (ordenen, inmeten, registreren, toezicht) GPKL en ondergrond 3

4 Rotterdam beheert en beheerst de ondergrond op dezelfde manier als de bovengrond. Bron: gemeente Den Haag Visie op het gebruik van de ondergrond van Rotterdam 4

5 Principes (richtinggevend) A 1 Maatschappelijke opgave B RO Bovengrond 2 Gewenste functies 3 Afweging verdeling functies over Boven- en ondergrond C afstemming Ondergrond volgt functie Functie volgt ondergrond RO Ondergrond Verdelen functies over ondergrond Gebiedsgericht Benutten van producten en diensten van de ondergrond Beschermen Benutten Vervallen Reserveren Verbeteren? Bovengrond en ondergrond is één ruimte 5

6 één ruimte Ken de kwaliteiten van de ondergrond. Ondergrond volgt functie Functie volgt ondergrond 6

7 Gebiedsgericht Afwegen: gebruiken / beschermen / reserveren? 7

8 We doen dat niet alleen! CMR COB DCMR Erasmus HS HS Boor Bew Rotterdam CUR RCI Bodemgebr. RDM IGWR campus Buiten SKB RCP Bureau Ruimte NAI duurzaam Kennis / GW netw.organisaties ROM DSO LN netwerk Geothermie Amsterdam Concern Duurzame Nirov BB binnenstad WEB VNG Dordrecht Den Haag HBR Gemeenten Breda Ondergronds Netwerk Arnhem Amersfoort TTE BMC Limburg TNO H2Ruimte Innovatie team Commerciele bureaus Deltares IF tech Royal T&A Haskoning Hompe & Taselaar DLG TCB RWS Rijk I&M Agentschap NL Bodem+ Projectorg. UP bodem OG Provincies Brabant Zuid Holland Overijssel Zeeland Gelderland Contact Werkgr wbb BRO Bel.groep OG Deelname aan diverse overleggen en platforms COB platform ordening en ondergrond SKB carrousel ondergrond Structuurvisie ondergrond (STRONG) UP-bodemconvenant Beleidsvisie bodem Provincie Zuid-Holland WEB-Bodem Herziening Wbb Basisregistratie ondergrond 8

9 Deelname aan kennisontwikkelingsprojecten Afwegingskader ondergrond provincies en gemeenten; Ontwerpen met de ondergrond; De ondergrond in het bestemmingsplan; Masterplan ondergrond centrum Rotterdam; SKB-Bodemtool. Ambitie: duurzaam verdichten binnenstad Rotterdam 9

10 Ambities voor de binnenstad Verdichten nieuwe bewoners Vergroenen Duurzame stad Energie Klimaat Gezondheid Bereikbare stad Gastvrije stad Weet waar wat zit. 10

11 Weet wat waar zit. Waar komen ambities en ondergrond bij elkaar? Duurzame warmtevoorziening Warmtenet KWO Geothermie Bouwen (verdichten) Draagkracht Grondwater Zettingen Vergroenen / Stadslandbouw Bomen / kabels en leidingen Bodemkwaliteit Grondwaterstand Toerisme Archeologie Infrastructuur / vervoer Kabels en leidingen Tunnels Bereikbaarheid Parkeerkelders Metrotunnels Klimaatdoelstellingen Waterberging Energie Koudenet Gezondheid / veiligheid / beperken overlast Schone bodem / grondwater Urban cooling Niet Gesprongen Explosieven 2e WO K+L-goten Mooie buitenruimte Gebruik ondergrondse ruimte Fysieke objecten / obstakels (50) Waterveiligheid / wateroverlast Waterafvoer / waterberging Grondwater onder-/overlast Riolering 11

12 Verdichten Vergroenen 12

13 Verduurzamen: bodemenergie (geothermie, KWO) Klimaat-mitigatie 13

14 Bereikbare stad Gastvrije stad 14

15 Ken de relaties tussen de ondergrondse thema s onderling Bodemverontreiniging 15

16 Archeologie, Niet Gesprongen Explosieven Analyse maatregel parkeren, scenario s 16

17 Beoordelen van de effecten Masterplan ondergrond: gebruiken, beschermen, reserveren. Ordenen van de ondergrondse ruimte. 17

18 Ondergronds bestemmingsplan om dit ook juridisch te borgen. Case ontwerpen met de ondergrond Afwegingskader ondergrond provincies en gemeenten; Ontwerpen met de ondergrond; De ondergrond in het bestemmingsplan; Masterplan ondergrond centrum Rotterdam; SKB-Bodemtool. 18

19 Ontwerpen met de ondergrond - methodiek Casus: Capelle a/d Maas Ruimtelijke opgave Binnenstedelijke ontwikkeling 11 ha + 3 ha in stand te houden woningbouw 150 sociale huurwoningen koopwoningen Woonzorgcomplex (50 appartementen) Winkelcentrum + parkeervoorziening Reconstructie riolering t.p.v. bestaande bouw 19

20 Gegevens Bodem 0-5 m -mv. deklaag (klei, leem) 5-40 m-mv. 1e watervoerende pakket (zand) 3 ha sterk verontr. ophooglaag (1 meter) Grondwaterverontreiniging (CKW) tot 30 m-mv. bron niet meer aanwezig Bodem geschikt voor WKO en geothermie Drinkwaterwinning direct stroomafwaarts van het plangebied Plankaart 20

21 TNO Deltares Kans Bedreiging Geen directe relatie Building site preparation Ecology Water Energy concepts Soil conditions 21

Verbreed bodembeleid

Verbreed bodembeleid Verbreed bodembeleid Ondergrondkwaliteiten in beeld Structuurvisie Rijk Beleidsvisie Bodem provincie Atlas van de ondergrond Besluit bodemenergiesystemen Hij had tekeningen gezien van de gangen waar zulke

Nadere informatie

Bodemenergie in de gemeente Arnhem

Bodemenergie in de gemeente Arnhem Bodemenergie in de gemeente Arnhem Congres ILB 14 februari 2012 Marc van der Burght Beleidsadviseur Energie en Bodem Open systeem Gesloten systeem 1 Arnhem wil bodemenergie als bron van duurzame energie

Nadere informatie

Ondergronds ordenen in Arnhem

Ondergronds ordenen in Arnhem 1 Marion Visser Gemeente Arnhem Afdeling Milieu Structuurvisie Duurzame ontwikkeling, Arnhem in 2040: balans people, planet, profit Onderwerp PEOPLE PLANET 2 PROFIT / PROSPERITY Prettig toeven in een gezond

Nadere informatie

Ondergrondscans gemeenten Waalwijk en Capelle a/d IJssel. Gijsbert Schuur - Oranjewoud

Ondergrondscans gemeenten Waalwijk en Capelle a/d IJssel. Gijsbert Schuur - Oranjewoud Ondergrondscans gemeenten Waalwijk en Capelle a/d IJssel Gijsbert Schuur - Oranjewoud Wat ga ik u vertellen? Strong Ondergrondscans Waalwijk en Capelle a/d IJssel Doel Proces Resultaten Hoe nu verder Rapport

Nadere informatie

Afstemming in de ondergrond

Afstemming in de ondergrond Kennisconferentie Duurzame Ontwikkeling van de Ondergrond Afwegingen voor de diepe ondergrond: wat kom je tegen? Afstemming in de ondergrond Linda Maring (Deltares) Arjan van Harten (Provincie Drenthe)

Nadere informatie

Denk dieper over assets en de toekomst

Denk dieper over assets en de toekomst Denk dieper over assets en de toekomst Lidwien Besselink Ingenieursbureau Amsterdam Denk dieper: de QUIZ 6 vragen Denk Dieper! Lidwien Besselink R&D, G&O, V&OR, IB, Waternet Gemeente Amsterdam 9

Nadere informatie

Assetmanagement van de ondergrond. Joost Martens Gemeente Rotterdam Stedelijk Beheer

Assetmanagement van de ondergrond. Joost Martens Gemeente Rotterdam Stedelijk Beheer Assetmanagement van de ondergrond Joost Martens Gemeente Rotterdam Stedelijk Beheer Assetmanagers van stedelijk beheer tunnels lichtmasten wegen riolen bomen en groen speelplaatsen bruggen kademuren Risicoketen

Nadere informatie

Bodembeheer: duurzaam in de breedte

Bodembeheer: duurzaam in de breedte Bodembeheer: duurzaam in de breedte Lokale / Regionale BodemAmbities Bodembeheer: moet je doen! Rob Lamers Uitvoeringsprogramma Bodembeleidsbrief Inhoud presentatie: Wat is de Routeplanner BodemAmbities?

Nadere informatie

De ondergrond als basis voor een duurzame toekomst.

De ondergrond als basis voor een duurzame toekomst. De ondergrond als basis voor een duurzame toekomst. Bodemenergie in Haarlem Marc van Someren (Bodem en Water Consultancy) 14 februari 2012 ILB Congres Media Plaza - Utrecht De ondergrond als basis voor

Nadere informatie

Verbinden van onder- en bovengrond

Verbinden van onder- en bovengrond Verbinden van onder- en bovengrond Gebieden en clusters: Slimmer omgaan met grondwater Inhoud - Gebiedsgerichte benadering - Toelichting locaties: multi sectorale opgave - Het proces Deventer 18 november

Nadere informatie

Meten en weten aan grondwater in de toekomst

Meten en weten aan grondwater in de toekomst Meten en weten aan grondwater in de toekomst IHW netwerk dag Amersfoort 2016.10.13 Auke Oostra DGRW - Bodem Mijn achtergrond: geologie en bodemsanering 2 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Grondwater

Nadere informatie

Bodemenergie in Arnhem Stimuleren en regie

Bodemenergie in Arnhem Stimuleren en regie Stimuleren en regie 12 juni 2013 Marc van der Burght Gelders netwerk Energie Beleidsmedewerker Bodem en Energie Open systeem 2011 Zes programmalijnen: 1. Energieneutraal Arnhem 2. Toonaangevend cluster

Nadere informatie

Grondwater en ondergrond: een afweging waard!

Grondwater en ondergrond: een afweging waard! Grondwater en ondergrond: een afweging waard! Douwe Jonkers plv programmamanager Bodem en Ondergrond Symposium De waarde van grondwater, 23 september 2015 Maatschappelijk belang Meer maatschappelijke aandacht

Nadere informatie

De ondergrond als energiefabriek

De ondergrond als energiefabriek De ondergrond als energiefabriek Onbekende keuzes en complexiteit Door Frans Dubbeldam, Ruimte en Duurzaamheid, Gemeente Amsterdam De ondergrond als energie fabriek van de toekomst: onbekende keuzes en

Nadere informatie

Het Hart van Holland. Omgevingsvisie 2040

Het Hart van Holland. Omgevingsvisie 2040 Het Hart van Holland Regionale Agenda Omgevingsvisie 2040 GEMEENTERAAD KAAG & BRAASSEM 7 DECEMBER 2016 JEROEN TRAUDES kaag en braassem katwijk leiden leiderdorp noordwijk oegstgeest teylingen voorschoten

Nadere informatie

WKO-coach Drenthe Kansen gemeente Westerveld in beeld. Rutger Wierikx IF Technology 9 februari 2012

WKO-coach Drenthe Kansen gemeente Westerveld in beeld. Rutger Wierikx IF Technology 9 februari 2012 WKO-coach Drenthe Kansen gemeente Westerveld in beeld Rutger Wierikx IF Technology 9 februari 2012 Inhoud 1. Introductie 2. Inventarisatie a. Bodemgeschiktheid b. Bouwontwikkelingen c. Omgevingsbelangen

Nadere informatie

Woningen. Prijzen en transacties. Provincie / Steden. Marktgegevens en prognoses. Transactieprijzen koopwoningen in mediaan 2016

Woningen. Prijzen en transacties. Provincie / Steden. Marktgegevens en prognoses. Transactieprijzen koopwoningen in mediaan 2016 Woningen 2017 Provincie / Steden Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties Aantal inwoners 2016 Aantal woningen 2016 Woningvoorraad/ huishoudens/inwoners 2020 2025 Koopwoningen Aantal verkochte

Nadere informatie

Berekening van effecten voor WKO systemen tot 50 m³/uur. Begeleidingscommissie BUM Bodemenergie provincies 17 Januari 2012

Berekening van effecten voor WKO systemen tot 50 m³/uur. Begeleidingscommissie BUM Bodemenergie provincies 17 Januari 2012 Berekening van effecten voor WKO systemen tot 50 m³/uur Begeleidingscommissie BUM Bodemenergie provincies 17 Januari 2012 1 Hypothese Een onttrekking van 10 m³/uur met één bron heeft dezelfde hydrologische

Nadere informatie

Beleid ondergrond Provincie Noord- Brabant

Beleid ondergrond Provincie Noord- Brabant Beleid ondergrond Provincie Noord- Brabant Visie op het benutten van de potenties in de ondergrond 1. Inleiding Aan Kopie aan - Datum 20 september 2013 Contactpersoon A.L. Visser-Grijp Telefoon (06) 18

Nadere informatie

ONTWIKKEL EEN GEZAMENLIJKE VISIE OP HET DUURZAAM BODEMGEBRUIK. Bijeenkomst XXX dag-maand-jaar, Locatie

ONTWIKKEL EEN GEZAMENLIJKE VISIE OP HET DUURZAAM BODEMGEBRUIK. Bijeenkomst XXX dag-maand-jaar, Locatie ONTWIKKEL EEN GEZAMENLIJKE VISIE OP HET DUURZAAM BODEMGEBRUIK Bijeenkomst XXX dag-maand-jaar, Locatie OPZET VAN DE PRESENTATIE Bodemvisie Waarom? Doel Middel Ingrediënten SPRONG Wie, wat, waarom? Het proces

Nadere informatie

Programma STRONG. landsdelige bijeenkomsten. Toets probleemstelling

Programma STRONG. landsdelige bijeenkomsten. Toets probleemstelling Programma STRONG landsdelige bijeenkomsten Toets probleemstelling Inhoud: Wat is STRONG, Structuurvisie Ondergrond, Probleemstelling? Oogst provinciale workshops 2013 Opbouw Probleemstelling Thema s probleemstelling

Nadere informatie

Ruimtelijke ordening in Leiden

Ruimtelijke ordening in Leiden Ruimtelijke ordening in Leiden Presentatie 25 mei 2009 KvK Leiden 2 Programma 1. Wet Ruimtelijke Ordening 2. Structuurvisie Leiden 3. Actualiteit bestemmingsplannen in Leiden 4. Hoe komt een bestemmingsplan

Nadere informatie

Regie. Op kabels en leidingen

Regie. Op kabels en leidingen Regie Op kabels en leidingen Henk van der Maas Adviseur bij Stadsbeheer Rotterdam Geert Roovers Lector Bodem en Ondergrond Adviseur Antea Group Drukte! Regie? Programma: Introductie Dilemma s Dialoog Reflectie

Nadere informatie

Bodemenergie: Anno nu en kansen in de toekomst

Bodemenergie: Anno nu en kansen in de toekomst Bodemenergie: Anno nu en kansen in de toekomst Eindsymposium Meer met Bodemenergie 24 april 2012 Wageningen Maurice Henssen Bioclear b.v. Inhoud Bodemenergie anno 2012 Waarom MMB? Het proces van MMB Highlights

Nadere informatie

Naar een kennisprogramma Bodem & Ondergrond

Naar een kennisprogramma Bodem & Ondergrond Naar een kennisprogramma Bodem & Ondergrond Douwe Jonkers Directoraat-Generaal Ruimte & Water COB-congres 30 oktober 2014 Inhoud Aanleiding Thema s Werkwijze Start Kennisprogramma Bodem & Ondergrond Vandaag:

Nadere informatie

Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen

Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen Regiobijeenkomst bodemenergie Presentatie 2 Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen Peter Kouwenhoven Nicole Hardon 21 september 2012 Inhoud presentatie Huidige situatie Advies Taskforce WKO Interferentie

Nadere informatie

Woningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties. Prijs per m² GBO in mediaan 2017

Woningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties. Prijs per m² GBO in mediaan 2017 Woningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties woningen woningen. Provincie Drenthe Assen 67.700 31.400 Woningvoorraad 32.900 33.700 33.700 Tussenwoning 448 16,7 166.000

Nadere informatie

De ordening van bodemenergie in de ondergrond

De ordening van bodemenergie in de ondergrond De ordening van bodemenergie in de ondergrond Roep om regie! Het wordt druk in de Nederlandse ondergrond, en met het besluit Bodemenergie wil de overheid de toepassing van bodemenergie verder stimuleren.

Nadere informatie

STRONG Samen met decentrale

STRONG Samen met decentrale STRONG Samen met decentrale overheden en maatschappelijke organisaties werkt het Rijk aan ambitieus beleid voor de ondergrond Ruud Cino Programmamanager Bodem en Ondergrond Maatschappelijk belang Meer

Nadere informatie

Provinciaal Omgevingsplan Limburg

Provinciaal Omgevingsplan Limburg Provinciaal Omgevingsplan Limburg Presentatie t.b.v. Regionalrat Düsseldorf, Provinciale Staten Gelderland en Provinciale Staten Limburg Arnhem, 7 maart 2012 POL POL = Provinciaal Omgevingsplan Limburg,

Nadere informatie

Concept-handreikingen Monitoring afdeklagen Grootschalig onderzoek metalen in bodem. Bodemonderzoek van de toekomst

Concept-handreikingen Monitoring afdeklagen Grootschalig onderzoek metalen in bodem. Bodemonderzoek van de toekomst Concept-handreikingen Monitoring afdeklagen Grootschalig onderzoek metalen in bodem Bodemonderzoek van de toekomst CCvD Bodembeheer 14 december 2017 WAT KOMT AAN DE ORDE Voortraject Ambities bodemwerkveld

Nadere informatie

Oproep voor bijdrage

Oproep voor bijdrage Oproep voor bijdrage Donderdag 16 mei 2019 Concertgebouw de Vereeniging te Nijmegen 31e Symposium Bodem Breed Hèt netwerk event van de bodem en ondergrond www.bodembreed.nl Bodem Breed 2019 Concertgebouw

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond

Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond Samen met decentrale overheden en maatschappelijke organisaties werkt het Rijk aan ambitieus beleid voor bodem en ondergrond - Werken met één UP Bodem en Ondergrond

Nadere informatie

CHECKLIST ONDERGRONDKANSEN: AANTREKKELIJK WONEN EN WERKEN IN APELDOORN

CHECKLIST ONDERGRONDKANSEN: AANTREKKELIJK WONEN EN WERKEN IN APELDOORN CHECKLIST : AANTREKKELIJK WONEN EN WERKEN IN APELDOORN Versterk de identiteit van de Buitenstad door landschappelijke, aardkundige en archeologische waarden zichtbaar op te nemen in de ruimtelijke inrichting

Nadere informatie

WKO en sanering gecombineerd in Spoorzone Woerden

WKO en sanering gecombineerd in Spoorzone Woerden WKO en sanering gecombineerd in Spoorzone Woerden Ko Hage (TTE) Delft, 1 december 2010 TTE consultants verbinden van ondergrond en bovengrond - Opgericht in 1999 door drie ingenieurs (The Three Engineers)

Nadere informatie

Communicatie over de ondergrond

Communicatie over de ondergrond Communicatie over de ondergrond Flexival 28 januari 2014, sessie 2 en 4 Marc van der Burght gem. Arnhem Erik Kolkman - Daelinck 1 Programma: Het verhaal van de Arnhemse ondergrond De wethouder op TV Communicatiestrategie

Nadere informatie

Praktijkervaringen, pilots en projecten in de regio. Sessie 2.2 Linda Maring

Praktijkervaringen, pilots en projecten in de regio. Sessie 2.2 Linda Maring Praktijkervaringen, pilots en projecten in de regio Sessie 2.2 Linda Maring Waar gebeurt het? Aan de slag kaart VNG + UP bodem en Ondergrond https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/aandeslag/producten/aandeslagkaart/

Nadere informatie

Rotterdam en Graafschade

Rotterdam en Graafschade Rotterdam en Graafschade Beperking overlast in het Rotterdamse met No-Digtechnieken Wil Kovács Hoofd Leidingenbureau en Beheer Ondergrond Gemeente Rotterdam 17 maart 2016 Waar gaat het volgens de gemeente

Nadere informatie

Kijk eerst Onder de grasmat..! De.. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Kijk eerst Onder de grasmat..! De.. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Kijk eerst Onder de grasmat..! De.. Tjaart Vos Programmabureau BRO directie RO directoraat-generaal Bestuur en Wonen (DGBW) 3-4-2018 Verhaal lijn

Nadere informatie

Highlights Meer met Bodemenergie

Highlights Meer met Bodemenergie Highlights Meer met Bodemenergie Diep onder Drenthe Bijeenkomst over Warmte Koude Opslag 12 juni 2012, Provinciehuis te Assen Maurice Henssen, Bioclear b.v. Inhoud Bodemenergie anno 2012 Waarom Meer met

Nadere informatie

Verkenning Bodemdaling

Verkenning Bodemdaling Verkenning Bodemdaling Versterking bestaande aanpak Foto: G. Boerekamp Aanpak De verkenning is uitgevoerd door Tommy Bolleboom (RWS/Bodem+) i.s.m. Niels Kinneging (RWS), Gilles Erkens (Deltares) en Michiel

Nadere informatie

Vastgoedbericht mei 2010

Vastgoedbericht mei 2010 Vastgoedbericht mei 20 Het Kadaster brengt maandelijks een vastgoedbericht uit. Hierin worden statistieken gepresenteerd met de ontwikkelingen van de afgelopen maand: de prijsindex, het aantal verkochte

Nadere informatie

Vastgoedbericht juli 2010

Vastgoedbericht juli 2010 19 augustus 20 Vastgoedbericht juli 20 Het Kadaster brengt maandelijks een vastgoedbericht uit. Hierin worden statistieken gepresenteerd met de ontwikkelingen van de afgelopen maand: de prijsindex, het

Nadere informatie

Vastgoedbericht augustus 2010

Vastgoedbericht augustus 2010 Vastgoedbericht augustus 20 Het Kadaster brengt maandelijks een vastgoedbericht uit. Hierin worden statistieken gepresenteerd met de ontwikkelingen van de afgelopen maand: de prijsindex, het aantal verkochte

Nadere informatie

Vastgoedbericht december 2010

Vastgoedbericht december 2010 Vastgoedbericht december 20 Het Kadaster brengt maandelijks een vastgoedbericht uit. Hierin worden statistieken gepresenteerd met de ontwikkelingen van de afgelopen maand: de prijsindex, het aantal verkochte

Nadere informatie

Vastgoedbericht november 2010

Vastgoedbericht november 2010 21 december 20 Vastgoedbericht november 20 Het Kadaster brengt maandelijks een vastgoedbericht uit. Hierin worden statistieken gepresenteerd met de ontwikkelingen van de afgelopen maand: de prijsindex,

Nadere informatie

Welkomstwoord. Gedeputeerde Jeannette Baljeu

Welkomstwoord. Gedeputeerde Jeannette Baljeu WELKOM HAAGSE REGIO Welkomstwoord Gedeputeerde Jeannette Baljeu Programma 19.00 Welkomstwoord 19.15 Presentaties workshops 19.40 Ronde 1 workshops 20.10 Pauze en wisseling workshops 20.30 Ronde 2 workshops

Nadere informatie

Vastgoedbericht oktober 2010

Vastgoedbericht oktober 2010 Vastgoedbericht oktober 20 Het Kadaster brengt maandelijks een vastgoedbericht uit. Hierin worden statistieken gepresenteerd met de ontwikkelingen van de afgelopen maand: de prijsindex, het aantal verkochte

Nadere informatie

Houden we voldoende drinkwater? Aanvullende Strategische Voorraden voor de drinkwatervoorziening

Houden we voldoende drinkwater? Aanvullende Strategische Voorraden voor de drinkwatervoorziening Houden we voldoende drinkwater? Aanvullende Strategische Voorraden voor de drinkwatervoorziening Voldoende drinkwater in de toekomst Door bevolkingsgroei en economische groei kan de vraag naar drinkwater

Nadere informatie

Links naar brondocumenten

Links naar brondocumenten Links naar brondocumenten PS-doelen en GS-taken Visie Ruimte en Mobiliteit Beleidsvisie Cultureel Erfgoed en Basisvoorzieningen Cultuur 2017-2020 Beleidsvisie en uitvoeringsstrategie regionale economie

Nadere informatie

Vastgoedbericht september 2010

Vastgoedbericht september 2010 Vastgoedbericht september 20 Het Kadaster brengt maandelijks een vastgoedbericht uit. Hierin worden statistieken gepresenteerd met de ontwikkelingen van de afgelopen maand: de prijsindex, het aantal verkochte

Nadere informatie

Vastgoedbericht april 2010

Vastgoedbericht april 2010 Vastgoedbericht april 20 Het Kadaster brengt maandelijks een vastgoedbericht uit. Hierin worden statistieken gepresenteerd met de ontwikkelingen van de afgelopen maand: de prijsindex, het aantal verkochte

Nadere informatie

Wonen binnen bestaand bebouwd gebied,

Wonen binnen bestaand bebouwd gebied, Indicator 6 september 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel uitbreiding van

Nadere informatie

Geel in omgevingsvisies

Geel in omgevingsvisies Geel in omgevingsvisies De RWS-bijdrage aan de nationale, provinciale en gemeentelijke omgevingsvisies Peter Harmsen Adviseur ruimtelijke ontwikkelingen Waar zijn we van? 2 RWS BEDRIJFSINFORMATIE Duurzame

Nadere informatie

Presentatie Bloemen uit Brabant Gebiedsgericht grondwaterbeheer in de gemeente Dongen

Presentatie Bloemen uit Brabant Gebiedsgericht grondwaterbeheer in de gemeente Dongen Presentatie Bloemen uit Brabant Gebiedsgericht grondwaterbeheer in de gemeente Dongen 3 november 2014 Voorstellen Gijsbert Schuur Adviseur bodem en ondergrond Antea Group Astrid Egberts (afw.) Beleidsmedewerker

Nadere informatie

Verbeteren afstemming en samenwerking bodem, water en ruimte

Verbeteren afstemming en samenwerking bodem, water en ruimte Verbeteren afstemming en samenwerking bodem, water en ruimte Project ondergrond - Team Implementatie Ondergrond Inleiding Het project ondergrond, onderdeel van het uitvoeringsprogramma (UP) van het convenant

Nadere informatie

Over denken en doen. Doorvertaling van EV in RO. 7 december december 2010 ARCADIS Imagine the result

Over denken en doen. Doorvertaling van EV in RO. 7 december december 2010 ARCADIS Imagine the result Over denken en doen Doorvertaling van EV in RO 7 december 2010 7 december 2010 ARCADIS 2010 1 Imagine the result Doel Stap van ambitie/ DENKEN naar DOEN gezet? Inzicht in doorvertaling van EV in RO Hoofdvraag:

Nadere informatie

Bestemmingsplan "Partiele herziening verbod voor winning van schaliegas en schalie-olie, gemeente Zwijndrecht"

Bestemmingsplan Partiele herziening verbod voor winning van schaliegas en schalie-olie, gemeente Zwijndrecht Bestemmingsplan "Partiele herziening verbod voor winning van schaliegas en schalie-olie, gemeente Zwijndrecht" Gemeente: Zwijndrecht Datum: februari 2015 Fase: vastgesteld bestemmingsplan TOELICHTING HOOFDSTUK

Nadere informatie

Afstemming van functie in de ondergrond Afstemming van functies in de ondergrond

Afstemming van functie in de ondergrond Afstemming van functies in de ondergrond Afstemming van functie in de ondergrond Afstemming van functies in de ondergrond Johan Valstar Inhoud presentatie 1. Functies in de ondergrond 2. Ontwikkelingen in de ondergrond 3. Voorbeeld van knelpunt:

Nadere informatie

Ons kenmerk: Z / mevrouw M.A. de Jong, de heer H. de Rijk

Ons kenmerk: Z / mevrouw M.A. de Jong, de heer H. de Rijk Notitie Ons kenmerk: Z-2015-15661 / 15945 Behandeld door: mevrouw M.A. de Jong, de heer H. de Rijk Onderwerp: Aantal pag. 5 Bijlagen: Concept notitie reikwijdte en detailniveau planmer Structuurvisie Ondergrond

Nadere informatie

Ontwikkelingen bij gemeenten in voorbereiding op de Omgevingswet. Van rijksregels via Omgevingsvisie naar Omgevingsplan

Ontwikkelingen bij gemeenten in voorbereiding op de Omgevingswet. Van rijksregels via Omgevingsvisie naar Omgevingsplan Ontwikkelingen bij gemeenten in voorbereiding op de Omgevingswet Van rijksregels via Omgevingsvisie naar Omgevingsplan Wordt er al gewerkt aan bodem en ondergrond in omgevingsplannen? Aanvullingsbesluit

Nadere informatie

Leven in een verstedelijkte Delta; Het belang van kennis van de ondergrond Jacqueline Cramer, hoogleraar duurzaam innoveren UU

Leven in een verstedelijkte Delta; Het belang van kennis van de ondergrond Jacqueline Cramer, hoogleraar duurzaam innoveren UU Leven in een verstedelijkte Delta; Het belang van kennis van de ondergrond Jacqueline Cramer, hoogleraar duurzaam innoveren UU Quality of live Opzet Lezing Waarom is er kennis over de ondergrond nodig?

Nadere informatie

Toezicht op Brzo-bedrijven. Algemene Rekenkamer, 18 september 2014

Toezicht op Brzo-bedrijven. Algemene Rekenkamer, 18 september 2014 Toezicht op Brzo-bedrijven Algemene Rekenkamer, 18 september 2014 Even voorstellen Boukje van der Lecq Hoofd bureau Staf, beleid en regie van de afdeling Haven en Industrie Saskia Bartel Senior stafjurist

Nadere informatie

Gebiedsgericht Grondwater Beheer: het kan nu! Arne Alphenaar Regiobijeenkomst Kansrijke gebieden Zwolle 17 mei 2011

Gebiedsgericht Grondwater Beheer: het kan nu! Arne Alphenaar Regiobijeenkomst Kansrijke gebieden Zwolle 17 mei 2011 Gebiedsgericht Grondwater Beheer: het kan nu! Arne Alphenaar Regiobijeenkomst Kansrijke gebieden Zwolle 17 mei 2011 Kansrijke gebieden voor beheer van verontreinigd grondwater Bodemconvenant, uitvoeringsprogramma

Nadere informatie

Programma Discussieronde 1 over GGB Wbb Discussieronde 2 over GGB Breed

Programma Discussieronde 1 over GGB Wbb Discussieronde 2 over GGB Breed Programma Inleiding SKB cahier en casus (Peter Rood) Discussieronde 1 over GGB Wbb Casus GGB Rotterdam (Bert Den Doelder) Discussieronde 2 over GGB Breed Afronding: Kennisnetwerken (Martijn van Houten)

Nadere informatie

Titelpagina met ruimte Kosten en baten klimaatadaptatie binnen de gemeente Amerfsoort

Titelpagina met ruimte Kosten en baten klimaatadaptatie binnen de gemeente Amerfsoort Titelpagina met ruimte Kosten en baten klimaatadaptatie binnen de gemeente Amerfsoort Paul Camps 18 september 2014 Inhoud Amersfoort Natuurlijke alliantie Voorbeelden Vragen 2/12 titel van de presentaties

Nadere informatie

Programma. Governance dilemma s van de diepe ondergrond. Parallelsessie Kennisconferentie Duurzame Ontwikkeling Ondergrond.

Programma. Governance dilemma s van de diepe ondergrond. Parallelsessie Kennisconferentie Duurzame Ontwikkeling Ondergrond. Governance dilemma s van de diepe ondergrond Parallelsessie Kennisconferentie Duurzame Ontwikkeling Ondergrond, Assen Hanneke Puts (TNO) Frency Huisman (UP Bodemconvenant) Programma 15.15 16:10 uur Parallelsessies

Nadere informatie

WELKOM Platform bodembeheer bijeenkomst 26 januari 2016, Provinciehuis Zuid-Holland De nieuwe beleidsontwikkelingen ondergrond

WELKOM Platform bodembeheer bijeenkomst 26 januari 2016, Provinciehuis Zuid-Holland De nieuwe beleidsontwikkelingen ondergrond WELKOM Platform bodembeheer bijeenkomst 26 januari 2016, Provinciehuis Zuid-Holland De nieuwe beleidsontwikkelingen ondergrond www.platformbodembeheer.nl Programma tijd onderdeel spreker 13:00 Welkom en

Nadere informatie

De rol van Bodemenergie in de energietransitie Guido Bakema, IF Technology

De rol van Bodemenergie in de energietransitie Guido Bakema, IF Technology De rol van Bodemenergie in de energietransitie Guido Bakema, IF Technology 22 % van de warmtevoorziening in 2050 met Bodemenergie (CE Delft), van 4 PJ (nu) naar 100 PJ (2050) Maar, bodemenergie is geen

Nadere informatie

SOCIALSPATIAL: WHY, HOW & WHAT

SOCIALSPATIAL: WHY, HOW & WHAT SOCIALSPATIAL: WHY, HOW & WHAT WHY HOW WHAT WHY WHY Wij geloven dat er maatschappelijke vraagstukken zijn waar geoinformatie kan helpen in het creëren van baanbrekende oplossingen. WHAT HOW HOW WHAT Sociale

Nadere informatie

Bodem & Klimaat. Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer

Bodem & Klimaat. Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer Bodem & Klimaat Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer Jaartemperaturen en warmterecords in De Bilt sinds het begin van de metingen in 1706 Klimaatverandering KNMI scenarios Zomerse dagen Co de Naam

Nadere informatie

metadata_organisatie Aantal Gemiddelde Gemiddelde Alterra Alterra, Wageningen UR Andes B.V Beheer PDOK BIJ

metadata_organisatie Aantal Gemiddelde Gemiddelde Alterra Alterra, Wageningen UR Andes B.V Beheer PDOK BIJ Rijlabels Waarde maart Waarde decem metadata_organisatie Aantal Gemiddelde Gemiddelde Alterra 2 66 64 Alterra, Wageningen UR 82 66 65 Andes B.V. 6 56 56 Beheer PDOK 1 91 62 BIJ12 33 99 1 Bridgis BV 4 57

Nadere informatie

Oproep voor bijdrage

Oproep voor bijdrage Hèt netwerk event van de bodem en ondergrond Oproep voor bijdrage 28 e Nationaal Symposium Bodem Breed Dinsdag 29 november 2016 / RWS gebouw Westraven te Utrecht Beheer en inrichting van onze fysieke leefomgeving:

Nadere informatie

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van K. Verbeek en W. Dijkstra (CDA) (d.d. 26 januari 2009) Nummer 2239

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van K. Verbeek en W. Dijkstra (CDA) (d.d. 26 januari 2009) Nummer 2239 van Gedeputeerde Staten op vragen van K. Verbeek en W. Dijkstra (CDA) (d.d. 26 januari 2009) Nummer 2239 Onderwerp Behoefte aan beleid voor aardwarmte en Koude en Warmte Opslag (KWO) Aan de leden van Provinciale

Nadere informatie

De Ladder: hulpje of barriere?

De Ladder: hulpje of barriere? Retail en recht, 11 mei 2017 De Ladder: hulpje of barriere? Remko Bak Dit is Rho adviseurs Integraal bureau voor de leefruimte Leeuwarden 140 medewerkers RO in alle facetten Alle belangrijke disciplines

Nadere informatie

NAS en de LIFE-IP aanvraag NL- NASCCELERATE

NAS en de LIFE-IP aanvraag NL- NASCCELERATE NAS en de LIFE-IP aanvraag NL- NASCCELERATE Maandag 10 december 2018 Jeroen van Leuken (RIVM), Coördinator LIFE- IP aanvraag Doelstelling van LIFE IP Leer- en faciliteermechanisme organiseren zodat belangrijke

Nadere informatie

Omgevingsvisie Delft

Omgevingsvisie Delft Omgevingsvisie Delft De Omgevingsvisie Omgevingswet Aangenomen in 1 e en 2 e kamer In werking: 2020/2021 Omgevingsvisie loopt vooruit op de Omgevingswet Nieuwe instrumenten Omgevingsvisie Omgevingsplan

Nadere informatie

GEBIEDSGERICHT BEHEER VAN VERONTREINIGD GRONDWATER. Achtergronddocument deel II casusbeschrijvingen

GEBIEDSGERICHT BEHEER VAN VERONTREINIGD GRONDWATER. Achtergronddocument deel II casusbeschrijvingen SKB project PP 6325 GEBIEDSGERICHT BEHEER VAN VERONTREINIGD GRONDWATER = Je kunt er niet om heen = Achtergronddocument deel II casusbeschrijvingen 3 september 2007 Den Haag Voorwoord Voor u ligt het Achtergronddocument

Nadere informatie

SKB-Duurzame Ontwikkeling Ondergrond Showcase Amersfoort

SKB-Duurzame Ontwikkeling Ondergrond Showcase Amersfoort SKB-Duurzame Ontwikkeling Ondergrond Showcase Amersfoort Water, bodem en groen vormen de groene alliantie. De gemeente Amersfoort borgt de alliantie in drie etalagegebieden én in haar structuurvisie, het

Nadere informatie

Gebiedsgericht grondwaterbeheer in Hengelo

Gebiedsgericht grondwaterbeheer in Hengelo Gebiedsgericht grondwaterbeheer in Hengelo ILB-congres 14 februari 2012 Annemieke van Es-Boeren Inhoud Grondwaterkwaliteit in Hengelo Een oplossing zoeken Gebiedsgericht grondwaterbeleid De gebiedsgerichte

Nadere informatie

Grondwater in de omgevingsvisie

Grondwater in de omgevingsvisie Grondwater in de omgevingsvisie De Omgevingswet treedt in 2019 in werking en verplicht het Rijk, provincie en gemeente tot het opstellen van een omgevingsvisie. Over de termijn waarbinnen de omgevingsvisie

Nadere informatie

Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen. presentatie Peter Kouwenhoven

Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen. presentatie Peter Kouwenhoven Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen presentatie Peter Kouwenhoven Aanpassing 6 (7) bestaande AMvB s Water besluit Abm Waterbesluit Activiteitenbesluit milieubeheer Blbi Bbk Besluit lozen buiten inrichtingen

Nadere informatie

Bouwen in natuurgebieden in de Ecologische Hoofdstructuur,

Bouwen in natuurgebieden in de Ecologische Hoofdstructuur, Bouwen in natuurgebieden in de Ecologische Hoofdstructuur, 2000-2012 Indicator 10 september 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Voorkomen van natte terreinen tijdens en na de bouw

Voorkomen van natte terreinen tijdens en na de bouw Voorkomen van natte terreinen tijdens en na de bouw Henny van Dijk Adviseur/projectleider regionale en stedelijke infrastructuur Royal Haskoning Inhoud presentatie Wateroverlast tijdens het bouwen: problematiek

Nadere informatie

Bodemenergie en grondwaterverontreiniging

Bodemenergie en grondwaterverontreiniging Bodemenergie en grondwaterverontreiniging Een nieuw werkveld VVMA congres Lunteren april 2011 Hans Slenders Imagine the result Bodemenergie Grondwaterverontreiniging Ontwikkelingen Voorbeelden BOEG BOdemEnergie

Nadere informatie

Format Ruimtelijke Onderbouwing (versie 1, aug 2014) INHOUDSOPGAVE

Format Ruimtelijke Onderbouwing (versie 1, aug 2014) INHOUDSOPGAVE Format Ruimtelijke Onderbouwing (versie 1, aug 2014) INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 1.1. Algemeen 1.2. Aanleiding en doel 1.3. Plangebied 1.4. Leeswijzer 2. PLANBESCHRIJVING 2.1. Bestaande situatie 2.2. Gewenste

Nadere informatie

Klimaatbestendige stad

Klimaatbestendige stad Klimaatbestendige stad Joke van Wensem Samenwerken aan water en klimaat Programmaplan en kennisagenda Algemeen en programmering: Deltaprogramma RA/IenM, STOWA, RWS, CAS, Deltares Projectentournee: Deltaprogramma

Nadere informatie

Doorstart ontwikkeling Goese Schans

Doorstart ontwikkeling Goese Schans Doorstart ontwikkeling Goese Schans Informatie avond planologie 8 juni 2015 programma Opening door wethouder Terugblik op afgelopen periode en uitleg over de nieuwe situatie Uitleg over zienswijze op het

Nadere informatie

Steeds minder startersleningen beschikbaar

Steeds minder startersleningen beschikbaar RAPPORT Starterslening in Nederland Steeds minder startersleningen beschikbaar Uitgevoerd in opdracht van www.starteasy.nl INHOUD Starterslening in Nederland Steeds minder startersleningen beschikbaar

Nadere informatie

Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling

Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling 6 maart 2017 ir. A. Schiltmans MCD Meeting Bouwcampus, Grip op de Maas (heel) kort DGO Context van gas naar warmte Welke alternatieven zijn er Grootschalige

Nadere informatie

Een gedragen bodemvisie: belangen en kennis betrekken & doorwerking borgen

Een gedragen bodemvisie: belangen en kennis betrekken & doorwerking borgen Een gedragen bodemvisie: belangen en kennis betrekken & doorwerking borgen Versie 1.1 23-10-2009 Opgesteld door: Mike Duijn (TNO), Gerald Jan Ellen (TNO), Linda Maring (Deltares) Aanleiding voor de cursus

Nadere informatie

Bodem in de Omgevingswet. Seminar Bodem en Grondwater onder de Omgevingswet Utrecht, 16 maart 2016 Juul Osinga

Bodem in de Omgevingswet. Seminar Bodem en Grondwater onder de Omgevingswet Utrecht, 16 maart 2016 Juul Osinga Bodem in de Omgevingswet Seminar Bodem en Grondwater onder de Omgevingswet Utrecht, 16 maart 2016 Juul Osinga (osinga@engineers.nl, 0634874111) Inhoud Achtergrond: Beleidsontwikkeling bodem Opkomst bodembeleid

Nadere informatie

Evaluatie Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen

Evaluatie Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen Verkenning Bodemenergie / Evaluatie Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen presentatie Peter Kouwenhoven Stakeholdersbijeenkomst UP Bodem en Ondergrond Inhoud presentatie Aanleiding evaluatie Conclusies

Nadere informatie

Vastgoedbericht juni 2010

Vastgoedbericht juni 2010 Vastgoedbericht juni 20 Het Kadaster brengt maandelijks een vastgoedbericht uit. Hierin worden statistieken gepresenteerd met de ontwikkelingen van de afgelopen maand: de prijsindex, het aantal verkochte

Nadere informatie

EHS-herijking van invloed op uiterwaardentransitie in Utrecht en Gelderland? Master scriptie planologie

EHS-herijking van invloed op uiterwaardentransitie in Utrecht en Gelderland? Master scriptie planologie EHS-herijking van invloed op uiterwaardentransitie in Utrecht en Gelderland? Master scriptie planologie D.F.G. van Nuland 2012 EHS-herijking van invloed op uiterwaardentransitie in Utrecht en Gelderland?

Nadere informatie

Ondergrond game 1. Algemeen 2. Doelen People Planet Woningen Energie en water 3. Maatregelen die de gemeente kan nemen

Ondergrond game 1. Algemeen 2. Doelen People Planet Woningen Energie en water 3. Maatregelen die de gemeente kan nemen Ondergrond game 1. Algemeen Als gemeente heeft u als doel om de leefbaarheid van de stad te verbeteren. Het is belangrijk voor uw partij om dit op een duurzame manier te bereiken. Er is bovendien vraag

Nadere informatie

Basisscholen in krimpgebieden in schooljaar 2017/2018

Basisscholen in krimpgebieden in schooljaar 2017/2018 Basisscholen in krimpgebieden in 2017/2018 In welke provincies sluiten de meeste basisscholen? Aan het begin van 2017/2018 zijn in Groningen, Zeeland, Limburg en Flevoland rond 2% van de basisscholen gesloten

Nadere informatie

Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen

Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen 14 februari 2012 Peter Kouwenhoven Jan Frank Mars Inhoud presentatie Twee typen bodemenergiesystemen Ontwikkelingen Ambities Rijk Hoofdlijnen wijzigingsbesluit Taken

Nadere informatie

Presentatie Provincie Zeelan. Presentatie Regierol Bodemsanering. Walter Jonkers Medewerker Regie Bodembeleid

Presentatie Provincie Zeelan. Presentatie Regierol Bodemsanering. Walter Jonkers Medewerker Regie Bodembeleid Presentatie Regierol Bodemsanering Walter Jonkers Medewerker Regie Bodembeleid Opbouw inleiding Beleidsmatige opzet Spelersveld Invulling Normblad SIKB 8001 Knelpunten Vragen en discussie Beleidsmatige

Nadere informatie

In opdracht van Jansen Bouwontwikkeling BV is ons bureau betrokken bij de waterhuishouding van het project Ceres te Bemmel.

In opdracht van Jansen Bouwontwikkeling BV is ons bureau betrokken bij de waterhuishouding van het project Ceres te Bemmel. NOTITIE NUMMER : P11-0455 : ONDERWERP : advies waterhuishouding : DATUM : 17 december 2012 PLAATS : ELST OPGESTELD DOOR : H.W. Boom 1 Algemeen In opdracht van Jansen Bouwontwikkeling BV is ons bureau betrokken

Nadere informatie