Zorg rond levenseinde
|
|
- Maarten van Beek
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Zorg rond levenseinde Palliatieve zorg en omgaan met levenseinde op acute geriatrie
2 . De oudere patiënt in het ziekenhuis. Multipathologie : kankerpatiënten cardiovasculaire aandoeningen, COPD, diabetes,dementie,nierfalen, levensmoeheid Frailty of broze patiënten/reeds veel verlieservaringen en weinig reserve of veerkracht Grote groep ouderen sterft na langdurige periode van chronisch ziek zijn.
3 Essentiële levensvragen voor patiënt en zorgverleners Welke richting? Zingeving en levenskwaliteit?
4 Wie is die patiënt op een acute afdeling geriatrie? Multipathologie/ acute ziekte /omgaan met beperkingen Slechtnieuwsgesprekken Patiënten bij wie nog een proefbehandeling wordt opgestart. Patiënten die de uitdrukkelijke wens hebben om niet meer behandeld te worden. Vraag naar euthanasie.
5 Welke verwachtingen naar medewerkers? Verschillende patiënten unieke personen. Omgaan in respect en waardigheid. Iedere patiënt heeft een gezicht en brengt een eigen verhaal. Continue inspelen op wisselende behoeften van patiënt en omgeving. Moeilijke zaken worden bespreekbaar gemaakt.
6 Levenseinde zorg: Onderdeel van palliatieve zorg Kenmerken van sterven zichtbaar en onafwendbaar Meestal periode van uren tot dagen Doel: waardige dood, verwerking van verlies door naasten, mantelzorgers anticiperen op symptomen en andere problemen ondersteuning van patiënt en naaste
7 Ik weet niet waar deze weg naartoe leidt. Alleen door hem stap voor stap te gaan zal ik misschien een antwoord vinden
8 Stap 1 Herkennen van de stervensfase. Ingaan stervensfase De patiënt komt niet meer uit bed De patiënt is slechts in staat slokjes te drinken De patiënt is apathisch De patiënt is niet in staat om tabletten te nemen Bestaande symptomen verergeren
9 Stap 1 Herkennen van de stervensfase. Nieuwe symptomen Verergering bestaande symptomen Extreme zwakte Langdurige sufheid en desoriëntatie Aandachtsproblemen Afwijzen vocht/voeding Problemen inname medicatie /weigeren
10 Stap 2 Omgaan in waarheid Patiënt wijzen op naderend overlijden Communicatie met familie/naasten /mantelzorgers Communicatie met andere hulpverleners Afscheid nemen mogelijk maken
11 Tender love and care Laat me dit nog zeggen
12 Tender love and care Eten en drinken zijn steeds minder nodig als je gaat sterven Bloedsomloop, lichaamstemperatuur, de ademhaling verandert Minder contact, verminderd bewustzijn Onrust en verwardheid Het leven loslaten Een levensfase vol contrasten Aan een sterfbed kunnen heel wat emoties loskomen of ook niet Waken: een kostbare tijd Ieder sterfbed kent een eigen tijd en heeft een eigen tempo
13 Zorgpad levenseinde Beoordeling patiënt bij aanvang stervensfase door het multidisciplinair team Continue opvolgen van symptomen en problemen bij patiënt/ondersteuning familie Zorg na overlijden
14 Wat is het doel van de zorgleidraad Verbeteren van de multidisciplinaire samenwerking rond de vaststelling van de laatste levensdagen/uren Verbeteren van kennis/bewustzijn van het stervensproces Verbeteren van de communicatie met naasten Vastleggen van eenduidige zorg/rapportage Evaluatie/verbeteren van de zorg
15 Hoe is dit gegroeid? Studie gedurende 2 jaar Informed consent van patiënt en familie Bij overlijden invullen vragenlijst door arts en verpleegkundige Bevraging van mantelzorger over zorg bij levenseinde Specifieke opleiding en training verpleegkundigen Vragen rond evaluatie en verbeteren van de zorg
16 Hoe is dit verder ontwikkeld? Opleiding na 2 jaar in UZ Gent met VUB. Interactief met andere ziekenhuizen en uitwisseling van ervaringen. Vertaling van zorgpad levenseinde met team geriatrie en palliatief support team naar elektronisch dossier. Opleiding van alle medewerkers die contact hebben met patiënt en familie Uitwerking van infobrochure samen met PST en palliatieve eenheid: stervende patiënt een dierbare verliezen Implementatie op andere afdelingen Opleiden artsen en medewerkers zorgafdelingen Planning verdere systematische uitrol inziekenhuis
17 Integratie in elektronisch dossier In AZ Sint Blasius werken wij met KWS als elektronisch dossier Standaard gebruiken wij een geriatrisch zorgplan dat uitgerold wordt en aanvullend kunnen specifieke zorgplannen gebruikt worden. Aanvullend op dit zorgplan hebben wij met enkele verpleegkundigen dit zorgpad levenseinde geïntegreerd in het G dossier Andere ziekenhuisafdelingen worden verder opgeleid en kunnen zo ook gebruik maken van dit zorgplan.
18 Beoordeling start laatste levensfase Beslissing wordt door arts en team genomen. Tijdstip en datum worden genoteerd. Beslissingsboom wordt overlopen en arts plaatst handtekening stempel. Verantwoordelijk verpleegkundige bevestigt start zorgleidraad. Daarna wordt het Zorgpad levenseinde uitgerold in het verpleegkundig dossier
19
20
21
22
23
24 Stap 3 Bij overlijden patiënt 1. Invullen formasa formulier in KWS (check list) 2. Duidelijke communicatie welke stappen er nog moeten gebeuren 3. Duidelijke afspraken 4. Info brochure voor familie/mantelzorger: Rouwen is heel persoonlijk en bij verlies horen verschillende emoties Neem de tijd om te rouwen Geef emoties de ruimte Koester herinneringen Zoek de hulp die u nodig heeft 5. Tijd geven om rustig afscheid te nemen en ondersteuning bieden
25 Meerwaarde zorgpad 1. Betere symptoomcontrole bij patiënt 2. Verhoogd vertrouwen in de zorg bij de zorgverlener aan de patiënt en naaste. 3. Toegenomen betrokkenheid van de patiënt in de zorg en het medicatiegebruik. 4. Hoge tevredenheid bij de zorgverlener. 5. Verbeterde waardigheid bij de patiënt. 6. Verbeterde communicatie tussen de zorgverlener en de naaste 7. Hoge kwaliteitszorg gedurende de laatste levensdagen en uren van de patiënt 8. Minder overbodige diagnostische interventies gedurende de laatste levensdagen/stervensfase 9. Betere rouwverwerking door de naaste 10.Verbeterde onderlinge communicatie/samenwerking tussen de medewerkers=spreken dezelfde taal
26 Rol verpleegkundigen Alert zijn voor laatste levensfase Optreden als belangen behartiger voor de patiënt/naaste Artsen sensibiliseren Samenwerking met PST/minder interventies nodig
27 Wanneer ik doodga Hoop ik dat je bij me blijft En als het kan een eindje Met me meegaat Tot waar de horizon ons scheidt
Zorgpad Stervensfase. Lia van Zuylen, internist-oncoloog. Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam
Zorgpad Stervensfase Lia van Zuylen, internist-oncoloog Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam Inhoud Herkenning stervensfase Inhoud van Zorgpad Stervensfase Onderzoeksresultaten Zorgpad
Nadere informatieHET ZORGPAD STERVENSFASE
HET ZORGPAD STERVENSFASE 7 OKTOBER 2015 RHEA STROES ALINA PIETERMAN ZORGPAD STERVENSFASE WEER IETS NIEUWS Zorgpad, meer dan een checklist Volledig patiëntendossier, een checklist én een evaluatie- instrument
Nadere informatieHet sterven in onze tijd. Frank Schaapsmeerders, specialist ouderengeneeskunde Miranda Tiecken, woonbegeleider hospice de Hazelaar
Frank Schaapsmeerders, specialist ouderengeneeskunde Miranda Tiecken, woonbegeleider hospice de Hazelaar UKON symposium 16 april 213 Sterven in breder perspectief Tekenen van naderende dood Problemen rondom
Nadere informatieZorgpad Stervensfase
Zorgpad Stervensfase de laatste stand van zaken Lia van Zuylen, internist-oncoloog Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam Inhoud Belang markering stervensfase Zorgpad Stervensfase Nieuwe
Nadere informatieINFORMATIEBROCHURE VOOR PERSONEN DIE BETROKKEN ZIJN BIJ EEN STERFBED
De Stervensfase INFORMATIEBROCHURE VOOR PERSONEN DIE BETROKKEN ZIJN BIJ EEN STERFBED De stervensfase Aan het einde van het leven vinden soms na een kort, soms na een lang ziekbed lichamelijke en geestelijke
Nadere informatieOnderzoeksvragen vanuit de praktijk 17/10/2017
Onderzoeksvragen vanuit de praktijk 17/10/2017 Deze lijst van onderzoeksvragen kwam tot stand na een bevraging bij de coördinatoren van de regionale netwerken voor palliatieve zorg en de voorzitters van
Nadere informatiePALLIATIEVE ZORG. IFPC Turnhout 23 oktober Hilde Michiels coördinator palliatief support team
PALLIATIEVE ZORG IFPC Turnhout 23 oktober 2017 Hilde Michiels coördinator palliatief support team Palliatieve zorg - definitie Palliatieve zorg is de actieve totaalzorg voor mensen die ongeneeslijk ziek
Nadere informatiePalliatieve zorg. Beste patiënt
Beste patiënt Wij zijn er ons van bewust dat de stap naar palliatieve zorg een grote stap is. Als team willen wij u hierbij zoveel mogelijk ondersteunen en helpen. Daarom geven wij u graag de nodige informatie
Nadere informatiePalliatieve zorg in ontwikkeling
Palliatieve zorg in ontwikkeling Wim van Boerdonk Gertie van Gemert Marleen van Casteren Voor een warm thuis Programma Project: verbeteren stervensfase in Kalorama Inhoud: zorg in de stervensfase 1 Verbeteren
Nadere informatieZorgpad Stervensfase. Kwaliteit van zorg in de laatste levensdagen voor de patiënt en diens naasten. Lia van Zuylen, internist-oncoloog Erasmus MC
Zorgpad Stervensfase Kwaliteit van zorg in de laatste levensdagen voor de patiënt en diens naasten. Lia van Zuylen, internist-oncoloog Erasmus MC (H)erkennen stervensfase Mw van Dalen, 52 jaar bekend met
Nadere informatieHet sterven nabij Informatie over het levenseinde
info voor naasten Het sterven nabij Informatie over het levenseinde Inhoud 01 Inleiding 03 02 Veranderingen 03 03 Het overlijden 05 04 Na het overlijden 06 04 Vragen? 06 05 Meer lezen 06 01. Inleiding
Nadere informatieSamenwerking tussen voorziening en Netwerk Palliatieve Zorg
Samenwerking tussen voorziening en Netwerk Palliatieve Zorg Veerle Coupez Verpleegkundige Palliatief deskundige Wie zijn we, wat doen we en wat kunnen we samen doen? Activiteiten Netwerk Activiteiten MBE
Nadere informatieTijd voor de dood. Stilstaan bij en tijd nemen voor de dood Oprecht en stap voor stap afscheid nemen. Beleidsnotitie Palliatieve Zorg
Beleidsnotitie Palliatieve Zorg Tijd voor de dood Stilstaan bij en tijd nemen voor de dood Oprecht en stap voor stap afscheid nemen Beleidsnotitie Tijd voor de dood Auteur(s) A.Trienekens Datum September
Nadere informatiePalliatieve sedatie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk
Palliatieve sedatie T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat
Nadere informatieDE STERVENSFASE, EEN HANDREIKING INFORMATIE OVER DE VERANDERINGEN DIE ZICH VOOR KUNNEN DOEN TIJDENS HET STERVEN
DE STERVENSFASE, EEN HANDREIKING INFORMATIE OVER DE VERANDERINGEN DIE ZICH VOOR KUNNEN DOEN TIJDENS HET STERVEN Een handreiking Bij de meesten van ons komt er een moment in het leven dat we gaan nadenken
Nadere informatieDe stervensfase. Beter voor elkaar
De stervensfase Beter voor elkaar Met deze folder willen wij u informeren over eventuele lichamelijke en geestelijke veranderingen die op kunnen treden aan het einde van het leven. Na een kort of een lang
Nadere informatieDe stervensfase. Informatie voor mensen die betrokken zijn bij een sterfbed in CWZ
De stervensfase Informatie voor mensen die betrokken zijn bij een sterfbed in CWZ 2 Aan het einde van het leven vinden - soms na een kort, soms na een lang ziekbed - lichamelijke en geestelijke veranderingen
Nadere informatieDe stervensfase. Informatie voor mensen die betrokken zijn bij een sterfbed
00 De stervensfase Informatie voor mensen die betrokken zijn bij een sterfbed 1 De stervensfase Aan het einde van het leven vinden - soms na een kort, soms na een lang ziekbed - lichamelijke en geestelijke
Nadere informatieDE STERVENSFASE INFORMATIE VOOR MENSEN DIE BETROKKEN ZIJN BIJ EEN STERFBED
DE STERVENSFASE INFORMATIE VOOR MENSEN DIE BETROKKEN ZIJN BIJ EEN STERFBED 778 Inleiding Aan het einde van het leven vinden soms na een kort, soms na een lang ziekbed lichamelijke en geestelijke veranderingen
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Geriatrie
PATIËNTEN INFORMATIE Geriatrie Mevrouw, mijnheer Welkom op de afdeling acute geriatrie. De dienst acute geriatrie van het Algemeen Ziekenhuis Lokeren beschikt over 26 bedden en biedt multidisciplinaire
Nadere informatieDe laatste zorg H E T N A C H T C O N G R E S, J U N I
De laatste zorg H E T N A C H T C O N G R E S, 1 5-1 6 J U N I 2 0 1 7 M A R G OT V E R K U Y L E N S P E C I A L I S T O U D E R E N G E N E E S K U N D E K A D E R A R T S PA L L I AT I E V E Z O R G
Nadere informatieDag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie
Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie Workshop Paul Vogelaar, verpleegkundig expert palliatieve zorg en pijn Lux Nova, palliatieve zorg & training 2 Work-shoppen 3 Dementie Combinatie
Nadere informatieWAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE ZORG ELKAAR ONTMOETEN
WAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE ZORG ELKAAR ONTMOETEN Studiedag werkgroep PST 08 februari 2019 Mathias Demuynck (geriater) Aurélie Van Lancker (geriatrisch verpleegkundige) WAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Geriatrie
PATIËNTEN INFORMATIE Geriatrie 2 Mevrouw, mijnheer Welkom op de afdeling acute geriatrie. De dienst acute geriatrie van het Algemeen Ziekenhuis Lokeren beschikt over 26 bedden en biedt multidisciplinaire
Nadere informatieDe stervensfase. Informatie voor mensen die betrokken zijn bij een sterfbed in CWZ
De stervensfase Informatie voor mensen die betrokken zijn bij een sterfbed in CWZ Aan het einde van het leven - soms na een kort, soms na een lang ziekbed - vinden lichamelijke en geestelijke veranderingen
Nadere informatieHet palliatief support team
Het palliatief support team T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont
Nadere informatieCommunicatie rond palliatieve sedatie
Communicatie rond palliatieve sedatie D A G VA N D E M E D I C AT I E V E I L I G H E I D, 2 1 M A A R T 2 0 1 7 M A R G OT V E R KU Y L E N, S P E C I A L I S T O U D E R E N G E N E E S KU N D E / K
Nadere informatieContinue Palliatieve sedatie, feiten en fabels 19-09-2013. Specialist ouderengeneeskunde/docent. Probeer te verwoorden wat volgens jou
Continue Palliatieve sedatie, feiten en fabels 19-09-2013 Margot Verkuylen Specialist ouderengeneeskunde/docent Wat is het? Probeer te verwoorden wat volgens jou palliatieve sedatie is PALLIATIEVE SEDATIE
Nadere informatiede stervensfase informatie voor mensen die betrokken zijn bij een sterfbed
de stervensfase informatie voor mensen die betrokken zijn bij een sterfbed de stervensfase Aan het einde van het leven vinden - soms na een kort, soms na een lang ziekbed - lichamelijke en geestelijke
Nadere informatieZorg rondom het levenseinde
Zorg rondom het levenseinde Waar de zorg om mensen gaat Waar de zorg om mensen gaat Zorg in de laatste levensfase Als genezing niet meer mogelijk is In de laatste fase van ons leven kunnen we voor belangrijke
Nadere informatieEen dierbare verliezen
Een dierbare verliezen Over de gevoelens die u kan ervaren en tips om goed voor uzelf te zorgen INFORMATIEBROCHURE VOOR DE NABESTAANDEN Een dierbare verliezen U hebt kort geleden iemand verloren. Dat
Nadere informatiePatiënteninformatie. Verloop van een stervensfase
Patiënteninformatie Verloop van een stervensfase Inleiding Stervensfase in 10 stappen 1 Evolutie in de mobiliteit 2 Verzwakking van de stem en slikproblemen 3 Verminderde vochtinname 4 Vermoeidheid 5 Verwardheid
Nadere informatieImplementatie Zorgpad stervensfase
Implementatie Zorgpad stervensfase Navigatie naar een goed einde Navigatie naar een goed einde René de Bakker Verpleeghuisarts Verpleeghuis De Blaauwe Hoeve Hulst rdebakker@curamus.nl Navigatie naar een
Nadere informatieDe stervensfase Een folder over de veranderingen die zich kunnen voordoen tijdens het sterven.
De stervensfase Een folder over de veranderingen die zich kunnen voordoen tijdens het sterven. Bij de meesten van ons komt er een moment in het leven dat we gaan nadenken over de dood en het doodgaan.
Nadere informatieKenmerken van de stervensfase
Kenmerken van de stervensfase Het Zorgpad Stervensfase is gebaseerd op de Liverpool Care Pathway for the dying patient (LCP). De LCP is door het Erasmus MC Rotterdam en het IKNL locatie Rotterdam integraal
Nadere informatieDe mantelzorger als professionele partner in uw zorgnetwerk Hilde Vandenhoudt, Thomas More Koen Van der Borght, Zorggroep Orion Leo Geudens,
De mantelzorger als professionele partner in uw zorgnetwerk Hilde Vandenhoudt, Thomas More Koen Van der Borght, Zorggroep Orion Leo Geudens, Huisartsenvereniging Turnhout Een hart voor Regio Turnhout Allen
Nadere informatiePalliatieve sedatie 14 oktober 2015. Margot Verkuylen Specialist ouderengeneeskunde www.margotverkuylen.nl
Palliatieve sedatie 14 oktober 2015 Margot Verkuylen Specialist ouderengeneeskunde www.margotverkuylen.nl Palliatieve sedatie in het hospice Veel kennis en ervaring Wat weten we over de praktijk? Dilemma
Nadere informatiePalliatieve zorg in de eerste lijn. Ruben S. van Coevorden, huisarts IKA Consulent palliatieve zorg
Palliatieve zorg in de eerste lijn Ruben S. van Coevorden, huisarts IKA Consulent palliatieve zorg Palliatieve zorg Geen Cure, maar Care streven naar een comfortabel einde Als genezing niet meer mogelijk
Nadere informatieZorg in de laatste levensfase. Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC
Zorg in de laatste levensfase Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Verschillen Nederland buitenland Palliatieve zorg is geen specialisme Palliatieve zorg is in principe
Nadere informatiePalliatieve sedatie is geen euthanasie. Medische aspecten
Palliatieve sedatie is geen euthanasie Medische aspecten Hoe kwam deze richtlijn er? Werkgroep artsen met interesse in palliatieve zorg Uit meerdere regionale ziekenhuizen en 1 ste lijn Meerdere specialiteiten
Nadere informatiePalliatieve zorg bij dementie Saskia Danen - de Vries
Saskia Danen Palliatieve zorg bij dementie Saskia Danen - de Vries Laatste levensfase Patiënten met dementie bevinden zich allen in een chronisch progressief proces. Palliatieve zorg bij dementie Laatste
Nadere informatieStervensfase. voor naasten en familie
Stervensfase voor naasten en familie Inhoud Bewustzijn en contact 3 Onrust en verwardheid 3 Voeding 4 Ademhaling 4 Bloedcirculatie 5 Waken 5 Na het overlijden 6 Tot slot 7 Contactgegevens 7 mei 2016 coördinator
Nadere informatiepalliatieve sedatie gericht op het verlichten van lijden in de laatste levensfase
palliatieve sedatie gericht op het verlichten van lijden in de laatste levensfase Bij mensen in de laatste levensfase zijn pijn, angst, benauwdheid en ongemak soms niet meer te behandelen. Als de levensverwachting
Nadere informatieSymposium palliatieve zorg
Symposium palliatieve zorg Zorgmodule palliatieve zorg Markeren van de palliatieve fase Markeren van de palliatieve fase 20 oktober 2016 Angelie van de Crommert Karin van Veen Als ik sterven zal. Claudia
Nadere informatiePalliatieve sedatie WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL
Palliatieve sedatie WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL Kwaliteit en Veiligheid Wij doen mee! Onze kwaliteit aantoonbaar maken Ons ziekenhuis heeft zich geëngageerd om het accreditatielabel van het Nederlands
Nadere informatiePalliatieve zorgen. Studentenbrochure
Palliatieve zorgen Studentenbrochure 01. Inleiding Binnenkort loop je stage op de palliatieve eenheid en het palliatief support team (PST). Deze brochure is een voorbereiding op jouw stage. De bedoeling
Nadere informatieVragen over het (gaan) gebruiken van het Zorgpad Stervensfase? Raadpleeg de handleiding of neem contact op met:
blad Afdeling: Behandelend arts: Start van het Zorgpad Stervensfase Criteria voor het aanbreken van de stervensfase Het Zorgpad Stervensfase wordt gestart als het betrokken multidisciplinaire behandelteam
Nadere informatieWat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg?
Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg? 2 Definitie Palliatieve zorg (WHO 2002) Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten,
Nadere informatieBesluitvorming in de Palliatieve fase
Besluitvorming in de Palliatieve fase Renske Karens 26-10-2016 Programma Welkom en introductie Besluitvorming in de Palliatieve fase Markering palliatieve zorg Terminale fase / Stervensfase Instrumenten
Nadere informatieBeslissingen en zorg rond het levenseinde. Manda Westeneng Merie Bruins & Alette Zeeman
Beslissingen en zorg rond het levenseinde Manda Westeneng Merie Bruins & Alette Zeeman Opening Psalm 4:9 In vrede leg ik mij neer En meteen slaap ik in, Want U, HEER, laat mij veilig wonen In een vertrouwd
Nadere informatieZorgpad Stervensfase Interne training lesmodule
Zorgpad Stervensfase Interne training lesmodule mei 2018 Zorgpad Stervensfase Dit onderwijsmateriaal is geschreven voor professionals die binnen zorginstellingen (gaan) werken met het kwaliteitsinstrument
Nadere informatieHET PALLIATIEF ZORGBELEID. Alles wat nog gedaan moet worden als men denkt dat er niets meer kan gedaan worden
HET PALLIATIEF ZORGBELEID Alles wat nog gedaan moet worden als men denkt dat er niets meer kan gedaan worden Palliatieve zorg is totaalzorg De term palliatie is afgeleid van het latijnse woord: pallium
Nadere informatieZorg en kwaliteit van leven in de stervensfase. Jantsje Tadema - Fekken Pietje Anna Feenstra
Zorg en kwaliteit van leven in de stervensfase Jantsje Tadema - Fekken Pietje Anna Feenstra Huidige situatie Zorgpad stervensfase Oorsprong Inhoud Stervensfase Casus Werkveld? Ervaring zorgpad? 1997 Liverpool
Nadere informatiePalliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg
Palliatieve Zorg Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Wat is het belangrijkste speerpunt van palliatieve zorg? A Genezing B Kwaliteit van leven C Stervensbegeleiding
Nadere informatieTeksten: folder Waken van Netwerk Palliatieve zorg folder de Stervensfase bij Zorgpad Stervensfase IKC
Teksten: folder Waken van Netwerk Palliatieve zorg folder de Stervensfase bij Zorgpad Stervensfase IKC www.attentzorgenbehandeling.nl 0800 2883689 Attent Zorg en Behandeling Waken en wachten Een naderend
Nadere informatieBasisscholing Palliatieve Zorg voor artsen 2 november 2006 Nationaal Congres Palliatieve Zorg Sasja Mulder Onderwijs in palliatieve zorg in de medische specialisten opleiding 2001 2003 COPZ project ontwikkeling
Nadere informatieProject Versterking van Palliatieve Zorg in Suriname
Project Versterking van Palliatieve Zorg in Suriname Ernstig zieke mensen voor wie geen genezing meer mogelijk is, willen de laatste fase van hun leven graag thuis doorbrengen in hun eigen vertrouwde omgeving.
Nadere informatieINFO VOOR PATIËNTEN EN MANTELZORGERS GEHEUGENPROBLEMEN BIJ OUDEREN BEGELEIDING VAN PATIËNTEN EN MANTELZORGERS
INFO VOOR PATIËNTEN EN MANTELZORGERS GEHEUGENPROBLEMEN BIJ OUDEREN BEGELEIDING VAN PATIËNTEN EN MANTELZORGERS Laura Van Biervliet, LUCA 2012 INHOUD 01 Begeleidingsprogramma 4 02 Opvolging 5 03 Praktisch
Nadere informatieStoppen met dialyse Ondersteuning in de laatste levensfase.
Stoppen met dialyse Ondersteuning in de laatste levensfase www.nwz.nl Inhoud Gesprek 3 Als u stopt met dialyseren 5 Adviezen voor uw naasten 6 Uw vragen 8 2 U overweegt in overleg met uw nefroloog van
Nadere informatieVroegtijdige zorgplanning in woonzorgcentra. hype of hulp? Dr. Gert Huysmans, Voorzitter Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen
Vroegtijdige zorgplanning in woonzorgcentra hype of hulp? Dr. Gert Huysmans, Voorzitter Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen 2 Historiek medische zorg Besef dat gezondheidzorg bestaat uit meerderheid
Nadere informatiede stervensfase informatie voor betrokkenen bij een sterfbed
de stervensfase informatie voor betrokkenen bij een sterfbed U bent betrokken bij een naaste die binnenkort zal gaan overlijden. De stervensfase is begonnen. Misschien gaat u nu steeds bij uw naaste blijven,
Nadere informatieHoe een delier herkennen?
Infobrochure Delier Inhoud Wat is een delier?. 3 Hoe een delier herkennen?. 3 Is een delier niet gewoon dementie?.4 Hoe behandelen we een delier?. 5 Wat kan u als familie doen?. 5 Meer info of vragen?.
Nadere informatie1. Vragenlijst hulpverleners voor overlijden palliatieve eenheid, palliatief supportteam en mobiele thuisequipe Over de patiënt
1. Vragenlijst hulpverleners voor overlijden palliatieve eenheid, palliatief supportteam en mobiele thuisequipe Over de patiënt Leeftijd Geslacht Diagnose Vragenlijst hulpverlener voor overlijden vraag
Nadere informatieFeedback rapport Kwaliteitsindicatoren palliatieve zorg. Fictief voorbeeld feedbackrapport TEAM X
Feedback rapport Kwaliteitsindicatoren palliatieve zorg Fictief voorbeeld feedbackrapport TEAM X Auteurs: Kathleen Leemans, Joachim Cohen Contact: kleemans@vub.ac.be 02/477.47.64 De indicatorenset is ontwikkeld
Nadere informatieWat zou jij willen? Voor je dierbaren? Voor jezelf?
21 juni 2016 Franca Horstink; Specialist Ouderen Geneeskunde, SCEN arts Laetitia Schillemans;Gespecialiseerd verpleegkundige oncologie en palliatieve zorg Beide Consulent; Palliatie Team Midden Nederland
Nadere informatieMacht- en krachtrelaties in de palliatieve zorg
Macht- en krachtrelaties in de palliatieve zorg Naomi Van De Moortele, psychologe hematologie en palliatieve zorgen UZ Gent An Lievrouw, psychologe digestieve oncologie UZ Gent Workshop: 1. Palliatieve
Nadere informatieZorgen rondom sterven
Geriatrie Zorgen rondom sterven www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Welke zorg... 3 Wat kan familie betekenen... 3 Het stervensproces... 4 Eten en drinken... 5 Medicijnen... 5 Waar sterven... 5 Na de dood...
Nadere informatieadviezen de stervensfase na een hernia-operatie ZorgSaam
adviezen de stervensfase na een hernia-operatie ZorgSaam 1 2 DE STERVENSFASE De stervensfase Aan het einde van het leven vinden - soms na een kort, soms na een lang ziekbed lichamelijke en geestelijke
Nadere informatieINDICATORENFICHES VOOR KWALITEITSMETING PALLIATIEVE ZORG
INDICATORENFICHES VOOR KWALITEITSMETING PALLIATIEVE ZORG Kathleen Leemans, Joachim Cohen, Lieve Van den Block, Robert Vander Stichele, Luc Deliens - Vrije Universiteit Brussel 2013 Vragenlijst hulpverleners
Nadere informatiePatiënt m / v Geboortedatum (dd/mm/jjjj)
blad 1 Afdeling Patiëntnummer Behandelend arts Invuldatum Start van het Zorgpad Stervensfase Criteria voor het aanbreken van de stervensfase Het Zorgpad Stervensfase wordt gestart als het multidisciplinaire
Nadere informatieEuthanasie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk
Euthanasie T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat
Nadere informatieVoorafgaande zorgplanning en omgaan met het levenseinde informatie voor patiënten
Voorafgaande zorgplanning en omgaan met het levenseinde informatie voor patiënten 2 Wilsverklaring en levenseinde Stilstaan bij je levenseinde is nooit gemakkelijk. Toch kan het zinvol zijn erover na te
Nadere informatieWat te doen als er niets meer aan te doen is? Over palliatieve zorg en ergotherapie
Groeien in leven en sterven Wat te doen als er niets meer aan te doen is? Over palliatieve zorg en ergotherapie Dr. Alexander Verstaen (psycholoog) Centrum PERENNIS Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen
Nadere informatiePalliatieve zorgafdeling. Kwaliteit van leven, ook in de laatste levensfase
Palliatieve zorgafdeling Kwaliteit van leven, ook in de laatste levensfase V 1.0_ 2013 Het is belangrijk een mens Om je heen te hebben... die je niet alleen hoort, maar ook naar je luistert die niet alleen
Nadere informatieItems algemene bevolking aantal of N: 35
Items algemene bevolking aantal of N: 35 Dit instrument is ontwikkeld door Katrien Moens en eigendom van het onderzoekscentrum PRAGODI, HUB. Meningsuitspraken: Likert-schaal: helemaal oneens oneens eens
Nadere informatiePROGRAMMA. 14u15: PLENAIRE TERUGKOPPELING
PROGRAMMA 12u00: ONTHAAL MET BROODJES LUNCH 12u30: PLENAIRE INLEIDING Visie Mijn wensen voor mijn gezondheidszorg: VZP op maat van de patiënt Casus uit de praktijk 13u15: MULTIDISCIPLINAIRE UITWISSELING
Nadere informatieSterven in het ziekenhuis Informatie voor naasten over de stervensfase
Algemeen Sterven in het ziekenhuis Informatie voor naasten over de stervensfase De tekst in deze folder is voor een deel gebaseerd op de folder Stervensfase van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL),
Nadere informatieCasus Hoe wensen mensen te sterven? Samen werken rond. vroegtijdige zorgplanning. Samen werken rond. Vroegtijdige Zorgplanning
DEELSEL Gent : (SEL : samenwerking Eerste Lijn) Samen werken rond vroegtijdige zorgplanning Samen werken rond Vroegtijdige Zorgplanning Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Uitgangspunt van dit project : Toename
Nadere informatieContinue sedatie tot aan het overlijden in Vlaamse woonzorgcentra
Continue sedatie tot aan het overlijden in Vlaamse woonzorgcentra Prof. Johan Bilsen Dr. Sam Rys OZ-groep Mental Health and Wellbeing, Department of Public Health, Vrije Universiteit Brussel Achtergrond
Nadere informatieHet zorgtraject van de bewoner in De Wingerd
Woon- & Zorgcentrum De Wingerd Het zorgtraject van de bewoner in De Wingerd Dr. Jo Lisaerde Het zorgtraject van de bewoner Belevingsgerichte zorg: wie is deze bewoner? Zorgplanning: wat wenst de bewoner
Nadere informatieCasus Hoe wensen mensen te sterven? Waarom vroegtijdig nadenken over zorg? Samen werken rond. vroegtijdige zorgplanning.
DEELSEL Gent : (SEL : samenwerking Eerste Lijn) Samen werken rond vroegtijdige zorgplanning Samen werken rond Vroegtijdige Zorgplanning Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Uitgangspunt van dit project : Toename
Nadere informatieSamen sterk, eigen regie in de laatste levensfase. 5 oktober Suzanne Schellekens Corien van der Sluijs Huisartsen Riethoven
Samen sterk, eigen regie in de laatste levensfase 5 oktober 2019 Suzanne Schellekens Corien van der Sluijs Huisartsen Riethoven Markeren fasen ongeneeslijke ziekte Advance Care Planning, wat is dat? Gesprek
Nadere informatieZORG VOOR EEN MENSWAARDIG LEVENSEINDE
ZORG VOOR EEN MENSWAARDIG LEVENSEINDE 1. INLEIDING De beslissing nemen om te verhuizen naar een WZC is niet vanzelfsprekend. Vele zaken worden afgewogen vooraleer de beslissing valt. Dit ook voor wat het
Nadere informatieGefaseerde Tijdigheid
Gefaseerde Tijdigheid Marc Eyck, huisarts Gezondheidscentrum Neerbeek Consulent Palliatieve Zorg Hoofd Beleid NHG Belangenverstrengeling Geen Op tijd en proactief bespreken keuzes laatste levensfase Deze
Nadere informatiePalliSupport. Zorgpad. PalliSupport Transmurale zorg voor ouderen
PalliSupport Zorgpad PalliSupport Transmurale zorg voor ouderen Datum: februari 2018 Email: pallisupport@amc.nl Projectleiding: drs. I. (Isabelle) Flierman prof. dr. B.M. (Bianca) Buurman prof. dr. D.L.
Nadere informatieDe lange weg is vaak te kort.
www.hhzhlier.be 1 h.-hartziekenhuis vzw De lange weg is vaak te kort. Dr. F. Krekelbergh Geriater Verantwoordelijke arts palliatieve zorgen Levenseinde is belangrijk moment Vroeg of laat Leven : veel verlieservaringen
Nadere informatieGesprekshulp Palliatieve Zorg
Gesprekshulp Palliatieve Zorg Deze vragenlijst voor het gesprek met het Palliatief Advies Team bestaat uit twee delen. Het invullen kost tussen de 5 en 20 minuten. Pagina 1: Lijst met veel voorkomende
Nadere informatieZorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen: een begaanbare weg
Zorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen: een begaanbare weg Jeroen Janssens Specialist Ouderengeneeskunde, commissielid 8-12-2016 Opbouw Workshop 1. Vragen
Nadere informatieDOP DIGITAAL ONCO PLATFORM
DOP DIGITAAL ONCO PLATFORM Samenwerking tussen Universitair Ziekenhuis Gent VZW CoZo Vlaanderen Universitair Centrum voor Verpleegkunde en Vroedkunde Doelstellingen Educatie op maat aanbieden Een tijdige
Nadere informatieZorg rond het levenseinde
Groeningelaan 7 8500 Kortrijk Tel.nr. 056/24 52 71 Faxnr. 056/24.52.64 Zorg rond het levenseinde Zorg rond het levenseinde 12 Voor meer informatie over voorgaande onderwerpen, kan u contact opnemen met
Nadere informatieVU Huisarts in opleiding. Palliatieve Terminale Zorg (PTZ)
VU Huisarts in opleiding Palliatieve Terminale Zorg (PTZ) Palliatieve fase en sterfbed heeft wetmatigheden, onafhankelijk van de ziekte Palliatieve zorg is niet ziektegericht, het is mensgericht: Het is
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. De stervensfase. Informatie over veranderingen die zich kunnen voordoen tijdens het sterven
PATIËNTEN INFORMATIE De stervensfase Informatie over veranderingen die zich kunnen voordoen tijdens het sterven 2 PATIËNTENINFORMATIE Bij de meesten van ons komt er een moment in het leven dat we gaan
Nadere informatieCOMMUNICEREN OVER HET LEVENSEINDE : WAAROM???
Ik wil niet leven zoals een plant Als ik mijn familie niet meer ken, wil ik liever dood Ik wil niet afzien! Mijn broer denkt zus, en ik zo, wat moeten we nu doen? Hebben wij nu wel de juiste keuzes gemaakt?
Nadere informatieSymposium 14 april 2009. aanpassing richtlijnen palliatieve sedatie Karin van Heijst en Trijntje Buiter
Symposium 14 april 2009 aanpassing richtlijnen palliatieve sedatie Karin van Heijst en Trijntje Buiter Palliatieve sedatie Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn in de laatste levens of stervensfase.
Nadere informatiePalliatieve sedatie: opmaat voor een nationaal programma. Jeroen Hasselaar, September 2012
Palliatieve sedatie: opmaat voor een nationaal programma Jeroen Hasselaar, September 2012 Palliatieve zorg; alleen stervenden? Sterfte aan chronisch ziekten in 2006 in Nederland BMC Pall Care 2009 8:4
Nadere informatieNationaal programma palliatieve zorg & seamless palliative care trajectory
Nationaal programma palliatieve zorg & seamless palliative care trajectory Het programma beoogt om in 2020 voor de palliatieve patiënt en zijn naasten te kunnen voorzien in optimale palliatieve zorg van
Nadere informatieINFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN
Palliatieve Zorg INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN PALLIATIEVE ZORG Palliatieve zorg is de zorg die u ontvangt wanneer genezen niet meer kan en kwaliteit van leven voor u belangrijk is. Als team bieden wij
Nadere informatieVAN BETEKENIS TOT HET EINDE; DOEN ÉN LATEN IN DE LAATSTE LEVENSFASE.
Welkom! WE DENKEN VANAVOND MET ELKAAR NA OVER HET THEMA: VAN BETEKENIS TOT HET EINDE; DOEN ÉN LATEN IN DE LAATSTE LEVENSFASE. Openingslied: psalm 139: 7 en 8 7. Gij hebt mij immers zelf gemaakt, mij met
Nadere informatieProcedure euthanasie ouderenzorg
Procedure euthanasie ouderenzorg 1. Euthanasie: Volgens de Belgische wetgeving wordt euthanasie omschreven als het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een andere dan de betrokkene op diens verzoek
Nadere informatie