Besluitvorming in de Palliatieve fase

Transcriptie

1 Besluitvorming in de Palliatieve fase Renske Karens

2 Programma Welkom en introductie Besluitvorming in de Palliatieve fase Markering palliatieve zorg Terminale fase / Stervensfase Instrumenten Verpleegkundig methodiek

3 De dood komt onverwachts Hoe onverwachts is dat? Jaarlijks sterven mensen in Nederland 80% van de overlijdens komt niet onverwacht. ( ) 53% overlijdt thuis 22% in het verpleeghuis 25% in het ziekenhuis. 32% overlijdt aan kanker 29% aan hart en vaatziekten IKNL.nl

4 Palliatieve zorg in Nederland

5 Illness trajectories Scott a Murray et all BMJ 30 april 2005

6 Ondersteuning bieden aan patiënten, naasten,hulpverleners en organisaties Informatie Diagnose, prognose, behandeling en begeleiding Manier van (samen)werken Klinisch/praktisch Verantwoordelijkheden, samenwerking, materialen, kennis en scholing, richtlijnen en procedures, meetinstrumenten, EPD, etc Emoties Delen, duiden, veiligheid Betekenis maken Onderlinge reflectie, waar gaat het echt om, normen waarden Herkenning, erkenning, uniciteit, liefde

7 Wat vraagt dat van jou als verpleegkundige?

8 Palliatieve richtlijnen Multidisciplinaire richtlijnen voor de palliatieve zorg symptomen ziektegerelateerd rondom levenseinde overig Zie:

9 Symptomen in de terminale fase Laatste week (Klinkenberg, 2004) Vermoeidheid 83% Kortademigheid 50% Pijn 48% Verwardheid 36% Angst/onrust 31% Depressie 28% Misselijkheid/braken 25% Laatste 48 uur (Lichter and Hunt, 1990) Urine-incontinentie 53% Kortademigheid 22% Pijn 52% Onrust 42% Reutelen 50% Transpireren 14% Misselijkheid/braken 14%

10 Herkennen stervensfase VOELEN - TAST Vastklampen Zoekend, plukkend gedrag De kou RUIKEN Doodslucht Typische ademgeur De doodsangst

11 Herkennen stervensfase ZIEN Doodsmasker ; doodsdriehoek Neus steekt meer uit Rusteloosheid HOREN Patiënt vertelt dat het einde nadert; vraagt om ziekenzalving Patiënt klaagt over (intense) kou Verminderde communicatie

12 Herkennen stervensfase INTUITIE ZESDE ZINTUIG en WETEN (kennis, ervaring) Veranderingen van gedrag Niet-pluisgevoel De patiënt doet iets ongewoons; neemt bijv. anders afscheid Vreemde dromen over overleden mensen, angstdromen,. Je weet het

13 Tekenen van naderend overlijden Dag(en) voor overlijden Reutelen (% patiënten ) 0,9 1,3 1,9 3,5 5,1 9,1 15,2 29,1 47,6 Apnoe 0,1 1,6 2,5 2,6 3,5 6,0 10,5 17,8 29,5 Anurie 2,3 2,2 3,2 3,6 4,5 7,3 14,2 31,1 47,3 Somnolentie 5,7 7,3 9,3 12,7 17,4 23,9 36,2 57,2 75,0 Hufkens, K. (2003). Objectief waarneembare tekens van het naderend overlijden bij palliatieve patiënten. Afstudeerscriptie, faculteit Medisch-Sociale wetenschappen, Katholieke Universiteit Leuven 11/10/

14 Zin van waken?

15 Instrumenten Repos VAS DOS Ondersteuning / signaleringsinstrumenten (IKNL) - Signaleringsbox - De beslisschijf Ondersteuning Zorgproces: - Zorgpad Stervensfase

16 Beslisschijf IKNL st=pl4zuygula-tul3llxioincnk9nlz0wy82

17 Palliatief redeneren Uitgangpunten: - Individueel (prioriteit en wens van patiënt centraal) - Proactief - Multidimensioneel - Mono en multidisciplinair - Toekomstperspectief - Toepassing palliatieve richtlijnen - Maakt de kwaliteit van de zorg inzichtelijk en meetbaar Bron: IKNL

18 Palliatief redeneren Vier fasen Breng situatie in kaart Vat problematiek samen en maak proactief beleid Maak afspraken over evaluatie van beleid Stel beleid zo nodig bij en blijf evalueren

19 Meerwaarde methodiek Door deze aanpak ontstaat voor de patiënt en naasten (en hulpverlener) inzicht in: Wat er (waarschijnlijk) aan de hand is wat hij wil / en of kan wat zijn behandelaar / behandelend team tot doel heeft wat de risico s zijn die bij bepaalde keuzes horen wat de mogelijkheden voor aanpak en bijstelling zijn Bron: IKNL Ervaring in de zaal?

20 Suprise question Zou ik verbaasd zijn als deze patiënt binnen 12 maanden zou over lijden? Doel meer bewustzijn creëren bij de zorgverlener Bezinnen op de invulling van laatste levensfase Knelpunten Onvoldoende transmurale overdracht

21 Knelpunten in de keten. Overdracht Behandelbeperkingen Wel / niet reanimeren Kennis / kunde....punt van discussie!

22 Handige adressen Palliatief Consulenten Team - 24 uur per dag: Richtlijnen palliatieve zorg: - www. pallialine.nl - App PalliArts - bestellen van richtlijnenboek, zakboekje en signaleringsboxen

23 Afronding Hoe ziet de palliatieve zorg er over 10 jaar uit.?