Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3

Transcriptie

1 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 1045 woorden 3 jaar geleden 8,8 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Samenvatting geschiedenis H3 Paragraaf 1 Indirecte gevolgen voor de 1 e wereldoorlog (dieper liggende oorzaken) Nationalisme, landen / volkeren waren trots op hun land, dat wilden ze graag laten zien, vaak ten kosten van andere landen. Militarisme, in deze tijd werd er veel geld gestoken in het beste leger te hebben, werd gebruikt om te laten zien hoe sterk ze waren. Bondgenootschappen, landen gaan samen werken, dan staan ze sterker tegenover andere landen. Extra oorzaken van de 1 e wereldoorlog Industrialisatie, grote en snelle productie van voertuigen en wapens, zodat legers sneller vervoerbaar en sterker worden. Problemen in de Balkan, Rusland, Turkije en Oostenrijk-Hongarije wilden allemaal een stuk van de Balkan. Revanche Frankrijk op Duitsland, Duitsland had in de oorlog met Frankrijk een aantal stukken Frans grondgebied afgepakt, Frankrijk wilde dit graag terug. Modern Imperialisme, de meeste landen wilden zo veel mogelijk kolonies, dus was er strijd om de kolonies. Bondgenootschappen De geallieerden: Verenigde Staten, Italië, Servië, Engeland, Rusland en Frankrijk. De centralen: Bulgarije, Oostenrijk-Hongarije, Duitsland en Turkije. De Oorzaak tot uitbraak 1e wereldoorlog: Moord op Frans-Ferdinand, kroonprins van Oostenrijk-Hongarije door een Serviër Princip, lid van de terreurbende, de Zwarte Hand. Hierna een aantal principes die tot oorlog werden verklaard: 1. Moordaanslag Princip in Sarajevo. 2. Oostenrijk-Hongarije geeft Servië de schuld en verklaart Servië de oorlog. 3. Duitsland steunt Oostenrijk-Hongarije 4. Rusland steunt Servië en mobiliseert zijn troepen aan de Duitse en Oostenrijk-Hongaarse grens. Pagina 1 van 5

2 5. Frankrijk steunt Rusland. 6. Duitsland verklaart de oorlog aan Rusland en Frankrijk en valt aan. 7. Duitsland gaat door België Noord-Frankrijk binnen. 8. Engeland schiet België te hulp en verklaart de oorlog aan Duitsland. Paragraaf 2 Om een tweefrontenoorlog te voorkomen, bedacht generaal Von Schlieffen een strategisch plan (het Von Schlieffen Plan): Frankrijk aanvallen en verslaan. Derest van Duitsland richten op het Oosten (Rusland). Via België à Parijs om de Fransen aan te vallen 1 Augustus 1914: Rusland en Duitsland verklaren oorlog. 4-5 Augustus 1914: Duitsland viel België binnen, Rusland had betere mobilisatie, Von Schlieffen Plan mislukte. Loopgraven De loopgraven waren door prikkeldraad beschermd tegen aanvallers, met tussenliggende verbindingsgangen. Het kostte vele doden. Zeeblokkade De Duitsers kaapten met onderzeeërs de schepen van de geallieerden. Daardoor ontstonden er in de geallieerde landen tekorten aan voedingsmiddelen en grondstoffen. Februarirevolutie Rusland -> tsaar Nicolaas II regeerde met harde hand. - 80% van de Russen was boer. Een groot deel van de opbrengst ging naar de edelman. - Arbeiders in de industrie hadden het zwaar, ze verdienden weinig en hadden lange werkdagen. - Revolutionairen die de positie van de arbeiders en boeren wilden verbeteren, werden in de gevangenis gegooid of moesten in werkkampen in Siberië werken. Dus kwam de bevolking in opstand, de Februarirevolutie brak uit. - Tsaar Nicolaas II werd afgezet en er kwamen Voorlopige Regering (er moesten eerst nog verkiezingen komen) - Tegen de wens van de bevolking zette de Voorlopige Regering de oorlog voort. Oktoberrevolutie Lenin en Trotski (revolutionairen) waren uit Rusland verbannen (naar Siberië). Ideeën van Karl Marx en Friedrich Engels ( 19e eeuwse schrijvers): - Alle fabrieken en landgoederen moeten worden ontreinigt en tot gemeenschappelijk bezit worden gemaakt. Pagina 2 van 5

3 - Voorspelden een revolutie van fabrieksarbeiders. - Door de 1e wereldoorlog zou niet alleen het geïndustrialiseerde West-Europa, maar ook Rusland klaar zijn voor een revolutie. De Duitsers lieten Lenin per trein van Zwitserland via Duitsland naar Sint-Petersburg reizen. Lenin kreeg geld mee om zijn revolutie te organiseren en zo chaos in Rusland te vergroten. Toen Lenin aankwam: - Hij beloofde land, brood en vrede - Hij zou de arbeiders fabrieken geven en de boeren alle grond. - In oktober 1916 vonden Lenin en Trotski dat het land klaar was voor de communistische revolutie. -> Ze hadden succes en de communisten kwamen aan de macht. Maart 1918: Lenin sloot vrede met Duitsland, Rusland verloor daardoor veel grondgebied. Lenin maakte dat niks uit, hij wilde het land communistisch maken. Ook verwachtte hij dat in de rest van Europa het communisme werd ingevoerd. Paragraaf 3 April 1917 : Amerika ging meedoen met de oorlog (dat maakte het ook een wereldoorlog).de Amerikanen begonnen in het voorjaar 1918 een aanval omdat ze geen andere mogelijkheid meer zagen. De geallieerden konden uiteindelijk de Duitsers tot een terugtocht dwingen. De socialist Elbert vormde met andere partijen een nieuwe Duitse regering. Tekende op 11 november de wapenstilstand. Januari 1919 : De geallieerden begonnen hun onderlinge onderhandelingen over de vredesverdragen met elk van de centralen. In Juni 1919 moest Duitsland in de Spiegelzaal van het paleis van Versailles het Dictaat ondertekenen Juni 1919: Duitsland moest Verdrag van Versailles tekenen, dat hield in dat Duitsland de schuld kreeg van de oorlog en verloor veel grondgebied. Wilson President van Amerika, he kept us out of the war en safe the World for democracy Paragraaf 4 Door een burgeroorlog werd de oude hoofdstad St. Petersburg, Moskou. Door de verkiezingen kregen: - Privébezit afgeschaft - Fabrieken staatseigendom Pagina 3 van 5

4 - Boeren gratis leveren Later: Nieuwe Economische Politiek (NEP)(Opgericht door Lenin) - Boeren producten verkopen + opbrengst zelf - Kleine fabrieken privébezit Productie, handel; voedsel genoeg. Lenin stierf - Strijd tussen Trotski en Stalin, Stalin won en Trotski werd naar Siberië gestuurd wegens landverraad. Lonen worden (ongeveer) gelijk. Een dokter verdient ongeveer evenveel als een stratenveger. Probleem: De productie zakt in: Mensen willen niet werken voor de staat Oplossing: NEP (Nieuwe Economische politiek) Boeren zelf producten verkopen en houden de opbrengst Kleine fabrieken Privébezit Privébezit toegestaan Paragraaf 5 Lenin Schuilnaam (voor de politie) - Jurist - Schreef in tijdschriften (1900) - Deed mee aan revolutie (1905) - 1e WO vluchtte naar Zwitserland - Na Februarirevolutie keerde terug (15 april 1917 St. Petersburg) - Regeerde na de Oktoberrevolutie tot Voerde showprocessen op Stalin Door politieke activiteiten verbannen, maar ontsnapte steeds - Wraakzuchtig, wantrouwde iedereen - Vertrouwde Lenin en Trotski - Na 1928 aan de macht - Tegenstanders werden vervolgd - Gevolg protesten: Stalin liet regio s uithongeren en tegenstanders werden doodgeschoten of naar werkkampen gestuurd. beheerd door Goelag, in Siberië, totaal onbereikbaar. = Goelagarchipel Pagina 4 van 5

5 - Propaganda liet zien aan de Russen over het communisme en het heilzame werk van Stalin. in het onderwijs, op straat, in de krant, kinderen werden er mee grootgebracht. zo kreeg de Sovjet Unie een totalitair systeem Pagina 5 van 5