Eerste Wereldoorlog vmbo12

Transcriptie

1 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 19 juni 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Eerste wereldoorlog Vooraf Activiteiten Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Extra: LvoorL Begrippen Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Eerste wereldoorlog Vooraf Schrijf 10 woorden op waar je aan denkt bij de eerste wereld oorlog. Vergelijk je antwoord met een klasgenoot. Leerdoel Kenmerkend voor de eerste helft van 20e eeuw zijn twee wereldoorlogen. De oorlogen waren wereldoorlogen omdat er wereldwijd landen bij deze oorlogen betrokken waren. De oorlogen staan bekend als de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Na deze opdracht kun je uitleggen wat de oorzaken van de Eerste Wereldoorlog waren en vertellen hoe de oorlog verliep. Eindproduct Je maakt een toets van vijf vragen over de oorzaken en het verloop van de Eerste Wereldoorlog. Bij de toets maak je ook een antwoordmodel. De toets laat je maken door een klasgenoot. Daarna laat je de toets en het antwoordmodel beoordelen door je docent. Activiteiten Stap Groepsgrootte Activiteit Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Alleen Alleen Alleen + samen Alleen Kennisbank over twee wereldoorlogen bestuderen en vragen beantwoorden. Filmpje over de moord op Frans Ferdinand kijken en vragen beantwoorden. Tekst over de loopgravenoorlog, filmpje over Ypres kijken en vragen beantwoorden. Zelf een toets maken over het verloop van de eerste Wereldoorlog en door de docent laten nakijken. Benodigdheden Geen bijzonderheden. Tijd Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig. Stap1 Pagina 2

4 Kennisbank Geschiedenis Ga naar de Kennisbank geschiedenis. Bestudeer de inleiding en het tweede onderdeel van de kennisbank 'Oorzaken Eerste wereldoorlog'. Vergeet niet om ook het filmpje over de Eerste Wereldoorlog te bekijken. KB: Twee wereldoorlogen Beantwoord de volgende vragen: Kennisbank Geschiedenis maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/ waar of niet waar? Toen de eerste wereldoorlog uitbrak was Duitsland een keizerrijk. a. niet waar b. waar 2 waar of niet waar? Toen de eerste wereldoorlog uitbrak had Duitsland meer koloniën dan Groot-Brittannië. a. waar b. niet waar 3 Bij aanvang stonden twee groepen landen tegenover elkaar: de Centralen en de Entente. Welke landen vormden de Entente? a. Duitsland, Oostenrijk - Hongarije en Italië. b. Rusland, Frankrijk en Groot Brittannië. 4 Een van de oorzaken van WOI was een oorlog in 1870 tussen Frankrijk en de Duitse staten. Wie was de winnaar van deze Frans-Duitse oorlog? a. Duitsland b. Frankrijk Pagina 3

5 Stap2 Sarajevo begin WOI Op 28 juni 1914 bracht de Oostenrijkse troonopvolger Frans Ferdinand een bezoek aan Sarajevo. Een student schoot Frans Ferdinand neer. Deze gebeurtenis wordt wel gezien als de aanleiding van de Eerste Wereldoorlog. Bekijk onderstaand videofragment. Beantwoord naar aanleiding van dit videofragment de volgende vragen. Sarajevo begin WOI maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/ Wie was in 1914 de heerser over het Oostenrijk - Hongaarse Rijk? a. keizer Frans Jozef b. keizer Frans Ferdinand 2 Welk land had Oostenrijk - Hongarije in 1908 geannexeerd? a. Servië b. Bosnië-Herzegovina 3 Hoe heette de geheime verzetsbeweging die in Bosnië Herzegovina werd opgericht? a. De zwarte hand b. De rode hand Pagina 4

6 4 In welke stad vond de aanslag op Frans Ferdinand plaats? a. Belgrado b. Sarajevo 5 Wat was de reactie van keizer Frans Jozef op de aanslag op zijn zoon? a. Hij verklaarde Servië de oorlog. b. Hij sloot een verdrag met Servië. 6 Wat was de reactie van Rusland op de oorlogsverklaring aan Servië? a. Rusland ondersteunde de aanval op Servië. b. Rusland verzamelde haar troepen aan de Oostenrijkse grens. 7 Op welke datum vielen de Duitsers België binnen? a. 4 november 1914 b. 4 augustus Wat was het gevolg van het binnenvallen van België door de Duitsers? a. Groot-Brittannië werd bij het conflict betrokken. b. Nederland werd bij conflict betrokken. 9 Hoe groot was het aantal slachtoffers tijdens de eerste wereldoorlog? a b Tot welk land werden Servië, Kroatië en Bosnië-Herzegovina na de Wereldoorlog verenigd? a. Bulgarije b. Joegoslavië Stap3 Pagina 5

7 Loopgravenoorlog Lees het verhaal over de Eerste Wereldoorlog. De Eerste Wereldoorlog Iedereen ging ervan uit dat de Eerste Wereldoorlog maar kort zou duren. Toch werd het een oorlog die veel levens en geld kostte. Duitsland was verwikkeld geraakt in een oorlog op twee fronten. Aan de ene kant vocht Duitsland tegen Frankrijk en aan de andere kant tegen Rusland. Daarom bedacht de chef van de Duitse Generale Staf, generaal Von Schlieffen, een plan om dat te kunnen voorkomen. Dit plan was eigenlijk de oorzaak van de talloze levens die verloren gingen. Door België De gedachte was dat het Franse leger sneller gevechtsklaar zou zijn dan het Russische. Daarom moest Frankrijk als eerste worden uitgeschakeld. Het Duitse leger zou om de Franse verdedigingsforten heen, door België heen optrekken naar Parijs. Als Parijs zich overgegeven had, kon daarna met Rusland worden afgerekend. Tegenstand De werkelijkheid bleek anders. Toen de Duitsers België binnen vielen, stuitten ze op veel meer tegenstand dan was verwacht. Bovendien bleek Rusland veel sneller gemobiliseerd dan verwacht. Duitsland moest daar extra troepen naar toe sturen en vocht dus alsnog op twee fronten tegelijkertijd. In september 1914 wisten de Duitse legers zich alsnog door België heen te vechten. Ze trokken door Noord-Frankrijk, maar ook de Fransen, bijgestaan door de Engelsen (British Expeditionary Force) boden grote tegenstand. Ingraven Bij de rivier de Marne kwam het westelijke front uiteindelijk tot stilstand. De Duitsers groeven zich in. Omdat de Engelsen en Engelsen dit ook deden, ontstond er een frontlinie van de Franse kust tot aan Zwitserland. Loopgravenoorlog De loopgraven vormden een stelsel van honderden gangen, kilometers lang. De loopgraven waren goed te verdedigen met machinegeweren, artillerie en prikkeldraad. De aanvaller zou het moeilijk krijgen. Daarom vielen er ook zoveel doden en duurde de oorlog ontzettend lang. De Eerste Wereldoorlog zou vooral bekend worden als een loopgravenoorlog. Bekijk ook het volgende videofragment. Het fragment bevat enkele schokkende beelden. Beantwoord nu de volgende vragen. Pagina 6

8 1. Waarom wordt de Eerste WO wel een loopgravenoorlog genoemd? 2. Waaruit blijkt dat er bij Ieper zwaar gevochten is. Bespreek je antwoorden met een klasgenoot. Stap4 Eindproduct Tijd om aan de slag te gaan met het eindproduct van deze opdracht. Bedenk een toets van vijf vragen over de oorzaken en het verloop van de Eerste Wereldoorlog. Van de vijf vragen moeten er drie over de oorzaken van de oorlog gaan. Schrijf van alle vragen ook de antwoorden op. Geef ook aan hoeveel punten je per vraag kan halen en hoe het cijfer berekend wordt. Laat de toets maken door een klasgenoot. Kijk de toets na. Heeft hij/zij een voldoende voor de toets gehaald? Vraag hem/haar om feedback op de toets. Natuurlijk maak je ook zijn of haar toets. Geef op een goede manier feedback. Klaar? Laat de toets beoordelen door je docent. Extra: LvoorL Leerlingen voor leerlingen Op de website vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt. Hieronder staat een video die goed past bij dit thema. Bekijk de video. Kun je de video goed volgen? Bespreek de inhoud van de video met een klasgenoot. Video: WO I - Flash Let op: Als je de video wilt stoppen, druk dan eerst op de stopknop en klik dan de popup weg. Begrippen Nationalisme Het eigen land (de natie) als het belangrijkste beschouwen en andere landen als minder zien. Bondgenootschap Een verdrag tussen staten, zakenpartners of individuen. De reden hiervoor is dat er een gemeenschappelijk voordeel wordt behaald. Deze bondgenootschappen komen veel voor in de Keizerrijk Een rijk met een keizer aan het hoofd. Duitsland was vanaf 1871 een keizerrijk onder leiding van Wilhem I. Entente Entente is de naam voor een aantal losse bondgenootschappen in de 20e eeuw. Met name de bondgenootschappen tussen de landen die in de Eerste Wereldoorlog tegenover de Centralen Pagina 7

9 geschiedenis. Imperialisme Wanneer landen hun macht in andere delen van de wereld uitbreiden door gebieden te veroveren en controleren. Herstelbetalingen Betalingsverplichtingen die de aanvallende partij van een oorlog kunnen worden opgelegd. Deze betalingen kunnen zowel in geld als in natura afgelost worden. De Centralen Een verbond tussen een aantal landen in de Eerste Wereldoorlog. De Centralen bestonden uit: het Duitse Keizerrijk, Oostenrijk-Hongarije, Bulgarije en het Ottomaanse Rijk. Deze landen vochten tegen de geallieerden. Wereldoorlog Een oorlog die niet beperkt is tot een land, regio of werelddeel maar wereldwijd, over een groot deel van de aarde, wordt uitgevochten. Eerste Wereldoorlog Strijd tussen de Centralen en Geallieerden, tussen 1914 en 1918, die grotendeels in loopgraven werd uitgevochten. stonden. Militarisme Een land is militaristisch wanneer het leger een heel grote rol speelt in de samenleving. Dienstplicht De verplichting om tijdelijk werkzaamheden uit te voeren door (een deel van) de bevolking. Meestal spreken we hiervan bij militaire dienstplicht, waarbij jonge mensen een tijdlang verplicht deel uitmaken van het leger. Kolonialisme Het willen bezitten en veroveren van koloniën. Wapenwedloop Meerdere landen die niet willen dat hun vijanden beter bewapend zijn en daarom zelf investeren in wapens. Geallieerden Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland. Pagina 8

10 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 19 juni 2017 om 14:28 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau Leerinhoud en doelen Eindgebruiker Moeilijkheidsgraad Studiebelasting Trefwoorden VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2; Mens en maatschappij; leerling/student gemiddeld 2 uur en 0 minuten leerlijn, rearrangeerbare Pagina 9