Hogeschool van Amsterdam College Duurzaam Bouwen. Tjerk Reijenga BEAR Architecten
|
|
- Joke de Ridder
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hogeschool van Amsterdam College Duurzaam Bouwen Tjerk Reijenga BEAR Architecten
2 Introductie Architect / directeur BEAR Architecten Bureau voor Ecologie, Architectuur en Renovatie (BEAR) Redacteur Duurzaam Bouwen / Sustainable Building 2
3 3
4 4
5 Milieuwoningen Dordrecht 5
6 Milieuwoningen in Zoetermeer 6
7 WNF Pandawoningen in Harderwijk 7
8 CO2 Neutrale woningen Etten-Leur 8
9 Nul-Energie woningen Lelystad CO2 -Leur 9
10 Duurzame Renovatie Schiedam 10
11 11
12 Nieuwbouw en Renovatie ECN in Petten 12
13 13
14 LEERDOEL Het kunnen maken van een (woning)project 14
15 Studiegids... Basisbegrippen Milieuproblemen in de bouw Bouwen met de zon Toepassing in stedebouw, gebouwontwerp, constructie en installaties Beoordelingsinstrumenten 15
16 Inhoudelijke Planning Les 1: Introductie, Basisbegrippen, Milieuproblemen in de bouw Les 2 en 3: Energie, Bouwen met de zon Les 4: Water, Materialen, Bouwafval Les 5 en 6: Toepassing in stedebouw, gebouwontwerp, constructie en installaties Les 6: Beoordelingsinstrumenten 16
17 Voorbeelden Woningen Ekobouw Gouda Milieuwoningen Zoetermeer Pandawoningen Harderwijk Nul-energiewoningen Etten-Leur Nul-energiewoningen Lelystad Centrum De Kleine Aarde Boxtel Kantoren ECN Petten 17
18 Tijds Planning Les 1: vrijdag 13 september Les 2: vrijdag 20 september Les 3: vrijdag 27 september Les 4: vrijdag 04 oktober Les 5: vrijdag 15 november Les 6: vrijdag 22 november (voorlopig) Examen: januari
19 Les Materiaal Deze colleges. Powerpoint presentaties kunnen worden gedownload van Internet als PDF bestand. Jellema 7 bouwmethodiek Hoofdstuk 5 Jellema 6A installaties Hoofdstuk 10 19
20 Wat is Duurzaam Bouwen? Het bewust treffen van maatregelen bij bouw, verbouw, beheer en onderhoud of sloop van gebouwen, z dat het milieu en de gezondheid worden ontzien, ook op langere termijn. 20
21 Waarom Duurzaam Bouwen? Om het ecosysteem Aarde in stand te houden en generaties na ons de mogelijkheid te geven zich verder te ontwikkelen. 21
22 Hoe het begon. 22
23 Wat betekent dat... 23
24 Wat er moet gebeuren... 24
25 De primaire- en secundaire milieuproblemen Vervuiling Uitputting Aantasting Schade aan menselijke gezondheid Schade aan plant en dier Schade door functieverlies van apparaten en gebouwen 25
26 Vervuiling Verontreiniging van natuurlijke kringlopen door een teveel aan chemische of fysische bestanddelen 26
27 Uitputting Verbruiken van bestanddelen van het milieu in grotere hoeveelheden dan door natuurlijke kringlopen wordt aangevuld 27
28 Aantasting Ingrijpen in het milieu waardoor de oorspronkelijke verschijningsvorm zodanig verandert dat dit als verslechtering wordt ervaren. 28
29 Schade aan menselijke gezondheid Door water- en luchtvervuiling, door verkeerslawaai of door een slecht binnenmilieu in woningen en gebouwen. 29
30 Schade aan plant en dier Het aantasten van de leefomgeving, verzuring van de bossen, kaalslag en ongecontroleerde stedelijke uitbreiding. 30
31 Schade door functieverlies van apparaten en gebouwen De aantasting van gebouwen door zure regen, het uitspoelen van bouwmaterialen naar oppervlaktewater of het uitlogen van (met gif) ge mpregneerd hout. 31
32 Driestappenstrategie Een strategie die bedoeld is om de milieubelasting van gebouwen te beperken. Toepasbaar op alle stromen die door een gebouw gaan zoals: energie, water, materialen en afval 32
33 Driestappenstrategie 1. Voorkom onnodig gebruik 2. Gebruik duurzame bronnen 3. Gebruik eindige bronnen verstandig 33
34 Wat zijn duurzame bronnen? Duurzame bronnen zijn bronnen die niet uitgeput raken maar op natuurlijke wijze worden aangevuld. Zoals: zonne-energie, windenergie en waterkracht maar ook natuurlijke grondstoffen zoals hout, vlas, riet en schelpen. 34
35 Wat zijn eindige bronnen? Eindige bronnen zijn bronnen die door het gebruik worden uitgeput. Zoals: aardgas, aardolie, kolen en ertsen. 35
36 1. Voorkom onnodig gebruik Beperk de energievraag Beperk de schoonwatervraag Beperk het materiaalgebruik en Voorkom afval 36
37 2. Gebruik duurzame bronnen Benut natuurlijke energiebronnen (zon, wind) Benut afvalwarmte Benut afvalwater Benut regenwater Benut natuurlijke grondstoffen (hout, vlas, schelpen) 37
38 3. Gebruik eindige bronnen verstandig Gebruik fossiele energie zo effici nt mogelijk Gebruik reststoffen Gebruik de minst schadelijke materialen en grondstoffen 38
39 Opdracht Doorlezen Jellema 7 bouwmethodiek Hoofdstuk 5: Inleiding en de subhoofdstukken 5.1, 5.3 en 5.4 (Bladzijde 347 t/m 350 en 354 t/m 356) 39
40 Ekobouw Gouda 40
41 Maatregelen 41
42 Plattegronden Zuidorientatie Serre zuid Tochtportaal noord Gebruiksruimten zuid Secundaire ruimten noord 42
Hogeschool van Amsterdam College Duurzaam Bouwen 4. Tjerk Reijenga BEAR Architecten / hto.html
Hogeschool van Amsterdam College Duurzaam Bouwen 4 Tjerk Reijenga BEAR Architecten www.bear.nl / hto.html Planning Les 4: Water, Materialen, Bouwafval Les 5 en 6: Toepassing in stedebouw, gebouwontwerp,
Nadere informatieAb Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO
Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO Esther Loozen Atze Boerstra (Stanley Kurvers) NvvA Symposium 2010 1 Programma Introductie door Esther Loozen Korte inleiding over duurzaamheid+ MVO door Atze
Nadere informatieKernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)
Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 7
Samenvatting Biologie Thema 7 Samenvatting door een scholier 1416 woorden 5 juni 2012 6,8 19 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Par. 1 De mens is afhankelijk van het milieu. De mens
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2, Mens en Milieu
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2, Mens en Milieu Samenvatting door een scholier 1017 woorden 30 juni 2004 7,4 42 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis H2 De milieugebruiksruimte op
Nadere informatieEconomie en milieu vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 17 October 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62169 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieTVVL lezing EAE BREEAM. 15 feb 2017
TVVL lezing EAE BREEAM 15 feb 2017 introductie Jean Frantzen Adviseur Duurzaam Bouwen DGMR Bouw bv Breeam Expert 2 Inhoud Intro Duurzaam? Doelen stellen Meten Breeam Breeam voor EAE 3 Waarom de bouw verduurzamen?
Nadere informatieLeerlingenhandleiding
Leerlingenhandleiding Afsluitende module De Beste Energiebron van Nederland Ontwikkeld door dr. T. Klop( naar idee van NPC en NBIC) Op alle lesmaterialen is de Creative Commons Naamsvermelding-Niet-commercieel-Gelijk
Nadere informatie1.7 Kwartet over de verschillende energiebronnen
2. 1. Lessuggesties Oriënterende en activiteiten op klasniveau 1.7 Kwartet over de verschillende energiebronnen Dit kwartet is een syntheseactiviteit. De meeste aspecten van energie die aan bod zijn gekomen,
Nadere informatieEconomie en milieu hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52456
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 02 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/52456 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 11 Mens en milieu
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 11 Mens en milieu Samenvatting door een scholier 1683 woorden 29 juni 2006 6,8 86 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 11 Mens
Nadere informatieGroep 8 - Les 4 Duurzaamheid
Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Lesduur: 30 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten wat de gevolgen zijn van energie verbruik. De leerlingen weten wat duurzaamheid is. De leerlingen
Nadere informatieDit dossier bestaat uit verschillende fiches, waar jullie in de klas mee aan de slag kunnen.
INTRODUCTIE Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen; koken, onszelf warm houden, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel
Nadere informatieLessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW. Groep 6, 7, 8
Lessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW Groep 6, 7, 8 Eindhoven, 8 september 2011 In het kort In deze lesbrief vind je een aantal uitgewerkte lessen waarvan je er één of meerdere kunt uitvoeren.
Nadere informatieDe opwarming van de aarde en klimaatverandering
SITUATIE VANDAAG DE FEITEN FEIT 1 De opwarming van de aarde en klimaatverandering SITUATIE VANDAAG DE FEITEN FEIT 2 De verontreiniging van lucht, water en bodem SITUATIE VANDAAG DE FEITEN FEIT 3 De uitputting
Nadere informatieDuurzaamheid hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 July 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/52459 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieHoe denken Schiedammers over bepaalde duurzame maatregelen en in hoeverre dragen zij zelf bij aan een duurzaam Schiedam?
Hoe denken Schiedammers over bepaalde duurzame maatregelen en in hoeverre dragen zij zelf bij aan een duurzaam Schiedam? Kenniscentrum MVS november 2015 oud papier gescheiden aanbieden textiel gescheiden
Nadere informatieFossiele brandstoffen? De zon is de bron!
Energie 5 en 6 3 Fossiele brandstoffen? De zon is de bron! Filmpjes werkblad Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: weten dat fossiele brandstoffen hele oude resten van planten zijn. kunnen een
Nadere informatieFlipping the classroom
In dit projectje krijg je geen les, maar GEEF je zelf les. De leerkracht zal jullie natuurlijk ondersteunen. Dit zelf les noemen we: Flipping the classroom 2 Hoe gaan we te werk? 1. Je krijgt of kiest
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 en 2
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door een scholier 1416 woorden 27 oktober 2004 5,3 30 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Terra Hoofdstuk 1 Het ontstaan van diversiteit
Nadere informatieOntwerpen met bio-based bouwmateriaal
Ontwerpen met bio-based bouwmateriaal Burritt Mansion Huntsville, Alabama, 1938 MICHEL POST / ORIO ARCHITECTEN Michel Post Architect / ORIO architecten Voorzitter Vereniging Strobouw Nederland Lid van
Nadere informatieMilieuproblemen: Stoffen worden in het milieu onttrokken (deel verwijderen) en er worden andere stoffen aan toegevoegd = veranderen van het milieu.
Biologie hoofdstuk 7 Mens en milieu Paragraaf 1 mens en het milieu de mens is afhankelijk van het milieu: - voedsel => voor de mens. - zuurstof => voor planten (fotosynthese) en om te ademen. - water =>
Nadere informatiePraktische opdracht ANW Biobased economy keuzekaart
Praktische opdracht ANW Biobased economy k Praktische-opdracht door een scholier 1807 woorden 26 juni 2011 4,7 3 keer beoordeeld Vak ANW Keuzeopdracht ANW Jan H. 4V SGL 09-06-2011 Biobased Economy Het
Nadere informatieVertaling Aardrijkskunde Afval en energie
Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie Vertaling door een scholier 1337 woorden 2 juni 2004 5,8 76 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde AFVAL EN ENERGIE Energie Het is heel moeilijk te zeggen wat energie
Nadere informatieSamenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari keer beoordeeld. Aardrijkskunde. H3 2 t/m t/m 10
Samenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari 2019 0 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand H3 2 t/m 4 + 8 t/m 10 2 Aarde: de ecologische kringloop Ecosysteem: een natuursysteem waarbinnen
Nadere informatieLeerlingenbundels Technologische Opvoeding
Leerlingenbundels Technologische Opvoeding 1 Thema: Energie Naam:... Klas: Datum:... Nr.:. 2 1 Energie experimenten Science 1.1 Inleidende opdracht rond energie Als je zegt: "Ik heb vandaag geen energie.
Nadere informatieHoofdstuk 3. en energieomzetting
Energie Hoofdstuk 3 Energie en energieomzetting Grootheid Energie; eenheid Joule afkorting volledig wetenschappelijke notatie 1 J 1 Joule 1 Joule 1 J 1 KJ 1 KiloJoule 10 3 Joule 1000 J 1 MJ 1 MegaJoule
Nadere informatieStapelen of assembleren op de bouw?
Stapelen of assembleren op de bouw? De principes van Industrieel, Flexibel en Demontabel Bouwen en het belang daarvan voor de bouwnijverheid Prof.ir Nico Hendriks Technische Universiteit Eindhoven BDA
Nadere informatieLA 21 VANUIT HET ENERGIEPERSPECTIEF. Inleiding
LA 21 VANUIT HET ENERGIEPERSPECTIEF. Inleiding Deze visie op de toekomst is gezien vanuit het energieperspectief. Energie is een fysische grootheid en geen door mensen uitgevonden concept. Bij alles wat
Nadere informatieEnergie uit oppervlaktewater. Fred Zoller, docent opleiding Climate & Management KNAG Onderwijsdag 2014 Duurzame leefomgeving
Energie uit oppervlaktewater Fred Zoller, docent opleiding Climate & Management KNAG Onderwijsdag 2014 Duurzame leefomgeving Inhoud workshop Introductie: Opleiding Climate & Management Workshop Context
Nadere informatieQuadruple P voor een duurzame stad: People Planet Profit en Project
Quadruple P voor een duurzame stad: People Planet Profit en Project prof. ir Kees Duijvestein em. Duurzame Ontwikkeling in de Gebouwde Omgeving StadsOntwerp & Milieu (SOM) groep faculteit Bouwkunde TU
Nadere informatieLessenplan C2C, dé duurzame oplossing?
Lessenplan C2C, dé duurzame oplossing? (gebaseerd op lessen van 50 minuten) Les 1 en 2: Bekijken van de DVD Afval is Voedsel (Vpro Tegenlicht 6 oktober 2006) Maken van de verwerkingsopdrachten. De DVD
Nadere informatieINLEIDING Bovendien vervuilen diezelfde energiebronnen onze planeet!
INLEIDING Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen: koken, verwarmen, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel verschillende
Nadere informatieBeleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu
Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem
Nadere informatieDat kan beter vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/82623 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieOntstaan. Onderdeel Onderwerpen Beelden. Logo, foto s, plattegrond met route beschrijving
Onderdeel Onderwerpen Beelden 6. Stichting E.V.A. -ontstaan -filosofie -E.V.A. concept -adres -routebeschrijving Logo, foto s, plattegrond met route beschrijving Ontstaan De Stichting E.V.A.- Ecologisch
Nadere informatieWaar halen ze de ENERGIE. vandaan? Leerlijn
Leerlijn Waar halen ze de ENERGIE vandaan? Inleiding De lesmethode van Solarkids heeft een doorgaande leerlijn voor het basisonderwijs. De leerlijn is gebaseerd op de kerndoelen die zijn opgelegd door
Nadere informatiede 6 belangrijkste misvattingen op de weg naar een 100% duurzame energievoorziening
de 6 belangrijkste misvattingen op de weg naar een 100% duurzame energievoorziening De 6 belangrijkste misvattingen op de weg naar een 100% duurzame energievoorziening BEKENDHEID EUROPESE ENERGIEDOELSTELLINGEN
Nadere informatieBedreigingen. Broeikaseffect
Bedreigingen Vroeger gebeurde het nogal eens dat de zee een gat in de duinen sloeg en het land overspoelde. Tegenwoordig gebeurt dat niet meer. De mensen hebben de duinen met behulp van helm goed vastgelegd
Nadere informatie1E SCHOOL. duurzaam gerenoveerd
1E SCHOOL duurzaam gerenoveerd DUURZAAM RENOVEREN investeren in MEERVOUDIGE OPBRENGST INHOUD PRESENTATIE 1 Niet duurzame school 2 Duurzaam bouwen & leven 3 Duurzame energie, kleinschalig opgewekt 4 Passief
Nadere informatieHet Groene Kompas Voor duurzame ontwikkeling in het MBO. Door Heleentje Swart, Nordwin College dmbo Congres, Nieuwegein, 14 december 2016
Het Groene Kompas Voor duurzame ontwikkeling in het MBO Door Heleentje Swart, Nordwin College dmbo Congres, Nieuwegein, 14 december 2016 Aanleiding en achtergrond van het Groene Kompas Uitleg over het
Nadere informatieDuurzaamste kantoor van Nederland bouw gestart
BWC Sustainable Development BV Postbus 107 1400 AC BUSSUM Duurzaamste kantoor van Nederland bouw gestart Bussum, 4 maart 2009 - De bouw is gestart van het meest duurzame kantoorgebouw van Nederland: de
Nadere informatieLAAT DE WIND WAAIEN
LAAT DE WIND WAAIEN 2019 zal worden herinnerd als het jaar waarin iets veranderde, toen kinderen staakten om volwassenen te vragen actie te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan. Geïnspireerd
Nadere informatieNulenergie in Brussel: perspectieven?
Nulenergie in Brussel: perspectieven? Seminarie Duurzaam Gebouw 22 maart 2013 Ir. Ismaël Daoud Politiek adviseur, Duurzaam bouwen en Energie Kabinet d'evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu,
Nadere informatieIntersteno Ghent 2013- Correspondence and summary reporting
Intersteno Ghent 2013- Correspondence and summary reporting DUTCH Wedstrijd Correspondentie en notuleren De wedstrijdtekst bevindt zich in de derde kolom van de lettergrepentabel in art. 19.1 van het Intersteno
Nadere informatieEen duurzaam bestaan voor de woning
Een duurzaam bestaan voor de woning Over de milieueffecten van het onderhouden, aanpassen en bewonen van woningen Arjen Meijer en Ad Straub, Onderzoeksinstituut OTB 3-11-2011 Delft University of Technology
Nadere informatieCirculaire economie en de bouw & vastgoed sector
Circulaire economie en de bouw & vastgoed sector Cradle2Cradle Café Geert Dirkse & Irene Samwel 12 april 2018 Irene Samwel Den Haag 6 april 2017 2 2 Circulariteit in de praktijk 1 Circulaire economie:
Nadere informatiec l e u r e n _ m e r k e n RUIMTELIJKE PLANNING EN ARCHITECTUUR
c l e u r e n _ m e r k e n RUIMTELIJKE PLANNING EN ARCHITECTUUR - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Nadere informatieStakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0
Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Ir. Piet van Luijk / min. BZK 03-12-2013 1 Waar staan we Bepalingsmethode die aansluit op Europese bepalingsmethoden Nationale MilieuDatabase die geschikt
Nadere informatieToelichting infopaneel energie
Inleiding Waarom zouden we voor hernieuwbaar energie gaan? De 3 begrippen die bij transitie aan bod zijn gekomen sluiten volledig aan bij het gebruik van hernieuwbare energie. 1 Om ons milieu te sparen
Nadere informatieDuurzame stroom in het EcoNexis huis
Groepsopdracht 1, vmbo Duurzame stroom in het EcoNexis huis Vooraf Er zijn steeds meer mensen op de wereld. En die hebben gemiddeld ook steeds meer geld te besteden. Daarom is er steeds meer energie nodig.
Nadere informatieBronnen van energie. Rianne van den Braak. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/68693
Auteur Rianne van den Braak Laatst gewijzigd 03 February 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/68693 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieBewust Duurzaam Bouwen. Deel 1: Waarom?
Bewust Duurzaam Bouwen Deel 1: Waarom? 1 Bewust Duurzaam Bouwen Bron: www.klimaat.be 2 1. Waarom? 1. Milieu 2. Energie 3. Overheid 4. Comfort 3 1. Waarom? 1. Milieu 2. Energie 3. Overheid 4. Comfort 4
Nadere informatieEnergie: hoe duurzaam is jouw school? Esther van der Meer. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Esther van der Meer 05 June 2013 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/31896 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieStartnotitie Energietransitie. November 2018
Startnotitie Energietransitie November 2018 Startnotitie Energietransitie Een klimaatneutrale stad. Dat is wat Rotterdam wil zijn. Een groene en gezonde stad met schone lucht voor iedereen. Met een economie
Nadere informatieNaar een duurzaam Hyperion. Bouwen als een. Wortels halen water uit de grond om dit te transporteren door de aderen van de boom
Bouwen als een boom Materialen en Energie Stadskantoor in Venlo gebouwd volgens Cradle to Cradle principes Wortels zijn de fundering Wortels halen water uit de grond om dit te transporteren door de aderen
Nadere informatieGROENE TEST. Naam:.. 1. Het verbruik van fossiele grondstoffen veroorzaakt ecologische problemen. Welke?
GROENE TEST Naam:.. 1. Het verbruik van fossiele grondstoffen veroorzaakt ecologische problemen. Welke? O Afkoeling van het klimaat O Meer vulkaanuitbarstingen O Zure regen O Zoete regen 2. Waarvoor dienen
Nadere informatieDe Energiezuinige Wijk - De opdracht
De Energiezuinige Wijk De Energiezuinige Wijk De opdracht In deze opdracht ga je van alles leren over energie en energiegebruik in de wijk. Je gaat nadenken over hoe jouw wijk of een wijk er uit kan zien
Nadere informatieCirculaire Bouweconomie
Circulaire Bouweconomie De Transitieagenda Bouw Circulair Prof.ir. Elphi Nelissen Voorzitter Transitieteam Circulair Bouwen Lid Taskforce Bouwagenda TU Eindhoven Decaan Bouwkunde Hoogleraar Building Sustainability
Nadere informatieDUURZAAM BOUWEN: de moderne aanpak
DUURZAAM BOUWEN: de moderne aanpak 26 maart 2007 toelichting voor de Raadscommissie Wonen en Verkeer Van de gemeente VAALS Dubo-Centrum Limburg Will Zeedzen Duurzaam bouwen: wat is dat? Ten eerste: Wij
Nadere informatieEen slim, duurzaam gebouw hoe maak je dat?
Een slim, duurzaam gebouw hoe maak je dat? Donderdag 10 november Jan Kadijk, Hoofd DGBC Academy 2 3 4 6 7 8 9 DGBC: Onze rollen Stimuleren Communiceren Verbinden Inspireren Opleiden Certificeren BREEAM:
Nadere informatieProject: Duurzaamheid
: Project Wat is duurzaamheid? Vanuit dit project gaan we kijken naar wat duurzaamheid is. Het klinkt eigenlijk best wel sjiek! Het klinkt als iets dat heel lang mee gaat. Maar wat is duurzaamheid nu eigenlijk?
Nadere informatieWP4: Verbeterde schattingsmethode materiaalhoeveelheden in constructies! 1 april 2015, TKI KIEM!
WP4: Verbeterde schattingsmethode materiaalhoeveelheden in constructies 1 april 2015, TKI KIEM WP4 - Verbeterde schattingsmethode materiaalhoeveelheden Projectpartners IMd Raadgevende Ingenieurs, Rotterdam
Nadere informatieDuurzaamheid. Sander Niessing. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/76953
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Sander Niessing 11 May 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/76953 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieWerkblad - Les 2 - Waterbouw en ecologie
BOUWEN MET DE NATUUR In Nederland proberen we de natuur te herstellen, maar de natuur kan zelf ook een handje helpen. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de aanleg van de Marker Wadden, een eilandengroep in het
Nadere informatieWERKBOEK: Certificaat A Duurzaamheid. Techniek en Technologie. NIVEAU: 1 t/m 4. Naam: Klas:
WERKBOEK: Certificaat A Duurzaamheid DOMEIN: LEERWEG: Techniek en Technologie BOL en BBL NIVEAU: 1 t/m 4 Naam: Klas: Versie 13-02-2013 Voorwoord Bij elke opleiding binnen het domein Techniek en Technologie
Nadere informatieEnergie uit afvalwater
Energie uit afvalwater 15 november 2011 Giel Geraeds en Ad de Man Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas Onderwerpen Introductie
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 4 en 5
Samenvatting ANW Hoofdstuk 4 en 5 Samenvatting door een scholier 1452 woorden 9 april 2006 4,5 6 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar ANW SAMENVATTING HOOFDSTUK 4 + 5 HOOFDSTUK 4: Paragraaf 1: Deelvraag:
Nadere informatieEnergie: inleiding en beleid Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving (
Indicator 11 augustus 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Energiedragers De economie
Nadere informatieVan duurzaam denken naar duurzaam doen
Van duurzaam denken naar duurzaam doen Onze welvaart gaat ten koste van onze planeet en generaties na ons. Wij kunnen daar iets aan doen. Als we onze verantwoordelijkheid nemen. Maar hoe? Verantwoording
Nadere informatieUITGANGSPUNT: WERELDWIJDE (OVER)CONSUMPTIE. Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 2
Ton Bastein TNO UITGANGSPUNT: WERELDWIJDE (OVER)CONSUMPTIE Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 2 Biomassa en voedsel Kunststoffen Maakindustrie Bouw Consumptiegoederen Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 3 UIT
Nadere informatieKlimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft
Klimaatneutrale gemeenten Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige expertise
Nadere informatieNDDHO2018. Atlas: het meest duurzame Onderwijsgebouw ter wereld
NDDHO2018 Atlas: het meest duurzame Onderwijsgebouw ter wereld Atlas: het meest duurzame Onderwijsgebouw ter wereld Presentatie: Thijs Meulen (TU/e) Voorzitter: Alfred van Kessel (RVO) Referent: Marieke
Nadere informatieDuurzaam bouwen met behulp van GPR. Rijtse Vennen, Deurne. 27-7-2010 ir Ad Hoogers
Duurzaam bouwen met behulp van GPR Rijtse Vennen, Deurne Basisprincipe duurzaamheid daar duurzaamheid ruimte hier nu leefbaarheid tijd later Duurzaam bouwen Milieubewust bouwen Toekomstgericht bouwen Uitgedrukt
Nadere informatieParagraaf 1: Fossiele brandstoffen
Scheikunde Hoofdstuk 2 Samenvatting Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Fossiele brandstof Koolwaterstof Onvolledige verbranding Broeikaseffect Brandstof ontstaan door het afsterven van levende organismen,
Nadere informatieWelkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen
Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen Na deze toolbox begrijp je: Wat Duurzaam Ondernemen betekent Waarom het Belangrijk is om CO2 uitstoot te verminderen Welke Richtlijn SPIE hanteert om duurzaam
Nadere informatieDefinitie. Wat is Duurzaamheid?
Duurzaamheid Definitie Wat is Duurzaamheid? Waarom is duurzaamheid belangrijk? Bevolkingsgroei 7naar 9Miljard Waarom is duurzaamheid belangrijk? Grondstofschaarste Waarom is duurzaamheid belangrijk? Ontbossing
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel
Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Duurzaam materiaalgebruik: problematiek en uitdagingen Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie Stilstaan
Nadere informatieMilieuvervuiling vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 23 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/63332 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieSamenvatting Mens & Milieu Biologie voor Jou VMBO 4a
Samenvatting Mens & Milieu Biologie voor Jou VMBO 4a 4.1 Mensen zijn van het milieu afhankelijk voor: Voedsel (via fotosynthese) Zuurstof (via fotosynthese) Water Energie Grondstoffen Recreatie Milieuproblemen:
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect
Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk door een scholier 1310 woorden 20 juni 2006 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het Broeikaseffect Inhoudsopgave Inleiding 1.0 Wat is het broeikaseffect?
Nadere informatieProject: CO 2 -neutrale nulenergiewoning, Merelbeke. CO 2 -neutraal Nulenergie. Bio-ecologisch
CO 2 -neutraal Nulenergie Bio-ecologisch Pieter VERSTRAETE Architect & energiedeskundige - Zaakvoerder NEO-architectuur - Projectverantwoordelijke DuBo, MilieuAdviesWinkel E info@neo-architectuur.be W
Nadere informatieAlternatieve energiebronnen
Alternatieve energiebronnen energie01 (1 min, 5 sec) energiebronnen01 (2 min, 12 sec) Windenergie Windmolens werden vroeger gebruikt om water te pompen of koren te malen. In het jaar 650 gebruikte de mensen
Nadere informatie6,9. Aardolie. Aardgas. Steenkool. Kernenergie. Werkstuk door een scholier 2060 woorden 29 februari keer beoordeeld. Scheikunde.
Werkstuk door een scholier 2060 woorden 29 februari 2004 6,9 109 keer beoordeeld Vak Scheikunde Inleiding Van dit werkstukje kun je leren welk soort energie goed is voor het milieu. Dit werkstukje gaat
Nadere informatieEEN BODEM VOOR WATER
EEN BODEM VOOR WATER Hemel en grondwaterbeleid Breda 2011 RWZI De gemeente is verantwoordelijk voor de afvoer van afvalwater naar de rioolwaterzuivering (RWZI: een soort wasmachine voor water). RWZI De
Nadere informatieNME centrum Betuwe LES 1
NME centrum Betuwe LES 1 les 1 COLOFON Deze handleiding hoort bij het project Energie? Zuinig! Dit project is een combinatie van de Leskist Energie? Natuurlijk Duurzaam! en het landelijke project Energieke
Nadere informatieNME centrum Betuwe LES 1
NME centrum Betuwe LES 1 les 1 COLOFON Deze handleiding hoort bij het project Energie? Zuinig! Dit project is een combinatie van de Leskist Energie? Natuurlijk Duurzaam! en het landelijke project Energieke
Nadere informatieadviseurs Brede school Waterhoef Inzicht in duurzaamheid W/E adviseurs Energie, Milieu, Bouwfysica Voor opdrachtgevers met ambitie:
Brede school Waterhoef Inzicht in duurzaamheid W/E adviseurs adviseurs Energie, Milieu, Bouwfysica Voor opdrachtgevers met ambitie: projectadvies instrumentontwikkeling implementatie 1 Dubo Nieuwe Stijl
Nadere informatieBio is een marketing kreet. Die veel te vaak wordt misbruikt
Bio is een marketing kreet Die veel te vaak wordt misbruikt Bio based plastics Besparing aardolie is onnodig Besparing aardolie is vaak fictie CO2 besparing is niet bewezen Grondstof productie gaat vaak
Nadere informatieWie weet wat Avri doet?
Opdracht 1 Welkom Wie weet wat Avri doet? Opdracht 1 antwoord Welkom Wie weet wat Avri doet? In Rivierenland zamelt Avri afval in. Opdracht 2 Woordweb Als je het woord afval hoort, waar denk je dan aan?
Nadere informatieOmgang met ratten en muizen in dierplagen
Centre for Sustainable Animal Stewardship Omgang met ratten en muizen in dierplagen Duurzaam en Verantwoord? -Samenvatting- Centre for Sustainable Animal Stewardship (CenSAS), 2018. Samenvatting van het
Nadere informatieVorming Duurzaam Gebouw : ENERGIE
Vorming Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel DUURZAME GEBOUWEN: INLEIDING Catherine Massart Architecture en Climat UCL Doelstellingen van de presentatie Een globale visie over de uitdagingen en
Nadere informatieFacet Een rationeel, transparant en duurzaam ontwikkel- en bouwproces
Facet Een rationeel, transparant en duurzaam ontwikkel- en bouwproces Facet, voor elk ontwikkel- en bouwproces Corporaties, overheden, beleggers, zorg- en onderwijsinstellingen en projectontwikkelaars
Nadere informatieMilieu. Waterkwaliteit: Denk aan: nitraat uitspoeling / erfwater / gewasbeschermingsmiddelen / alles wat oppervlakte- en grondwater kan vervuilen
Naam: Milieu Waterkwaliteit: Denk aan: nitraat uitspoeling / erfwater / gewasbeschermingsmiddelen / alles wat oppervlakte- en grondwater kan vervuilen Slootrandenbeheer Baggeren Krabbescheer bevorderen
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3: Draagkracht
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3: Draa Samenvatting door Lisette 1894 woorden 18 april 2017 7,7 94 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand 2 Aarde: de ecologische kringloop Ecosysteem:
Nadere informatieGeen regenwater in het riool van Smallingerland 2016.
Geen regenwater in het riool van Smallingerland 2016. School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Geen regenwater in het riool van Smallingerland 2016. Opdrachtgever De heer J. den Besten, beleidsmedewerker
Nadere informatieBegrippen. Broeikasgas Gas in de atmosfeer dat de warmte van de aarde vasthoudt en zo bijdraagt aan het broeikaseffect.
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Informatieblad Begrippen Biobrandstof Brandstof die gemaakt wordt van biomassa. Als planten groeien, nemen ze CO 2 uit de lucht op. Bij verbranding van de biobrandstof komt
Nadere informatieJanuari 2011 Vereniging van Bouwkunst Tilburg Workshop Duurzame Stedenbouw. sebas.veldhuisen@terristories.nl
Januari 2011 Vereniging van Bouwkunst Tilburg Workshop Duurzame Stedenbouw sebas.veldhuisen@terristories.nl programma 29 januari 2011 Duurzame Stedenbouw10:00 - Ontvangst met koffie en thee 10:15 - Presentatie
Nadere informatieOverzicht lessenserie Energietransitie. Lessen Energietransitie - Thema s en onderwerpen per les.
1 Lessen Energietransitie - Thema s en onderwerpen per les. 2 Colofon Dit is een uitgave van Quintel Intelligence in samenwerking met GasTerra en Uitleg & Tekst Meer informatie Kijk voor meer informatie
Nadere informatie