Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 en 2
|
|
- Jelle Lambrechts
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door een scholier 1416 woorden 27 oktober ,3 30 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Terra Hoofdstuk 1 Het ontstaan van diversiteit 1 Is er vele variatie in Nederlandse landschappen? De landschappelijke hoofdsstructuur van een gebied wordt gevormd door alle landschappen in dat gebied samen. Volgens de eilandtheorie is de diversiteit op een eiland groter naarmate het eiland dichter bij het vasteland ligt en naarmate het eiland groter is. Natuurgebieden in Nederland zijn te vergelijken met eilanden, waar de diversiteit groter is naarmate de gebieden door verbindingszones beter te bereiken zijn. En naarmate de gebieden groter worden dor die verbindingszones. 2 Waardoor verander de landschappelijke diversiteit? Het Nederlandse landschap zoals wij dat nu kennen, is grotendeels gevormd in het Pleistoceen en het Holoceen. Natuurlijke processen hebben in eerste instantie het landschap gevormd. De diversiteit is tot de 20e eeuw toegenomen. Al zo lang als er mensen wonen in Nederland, hebben ze geprobeerd het landschap te veranderen. Vanaf de Middeleeuwen veranderde het landschap door de ontginningen. Door industrialisering en schaalvergroting in de 20e eeuw ontstond echter een minder gevarieerd landschap. Als gevolg van natuurontwikkelingsplannen wordt de diversiteit in landschappen tegenwoordig weer groter. 3 Wat is de invloed van de mens op milieu en inrichting van gebieden? De mens heeft de afgelopen eeuwen het landschap sterk veranderd. Dit leidde tot meer variatie, maar ook tot milieuproblemen als verontreiniging, aantasting en uitputting. Er is sprake van een milieuprobleem als de natuur niet meer in staat is om de verandering, onttrekking of toevoeging aan de natuur te verwerken. De natuur en het landschap hebben vier verschillende functies. De informatiefunctie, draagfunctie, productiefunctie en regulatiefunctie zijn essentieel voor het behoud van de natuur. Integraal ketenbeheer moet onder andere leiden tot het behoud van die functies. De overheid wil, zo blijkt uit haar plannen voor de ruimtelijke inrichting van regio s, uitdrukkelijk de functies van het natuurlijke milieu behouden. Dat leidt hoogstwaarschijnlijk tot verbetering van de Pagina 1 van 5
2 milieukwaliteit. 1-3 Nederland bestaat uit verschillende landschappen. Elk landschap heeft zijn eigen kenmerken. Alle landschappen samen vormen de landschappelijke hoofdstructuur. Het Nederlandse landschap is gedurende miljoenen jaren gevormd. Niet allen natuurlijke processen vormden en veranderden het landschap, ook de mens heeft een grote rol gespeeld. De diversiteit van het landschap is onder invloed van mens en natuur dus veranderd. Milieu en landschap hebben grote waarde voor de mens. Het landschap heeft verschillende functies. Om deze functies te behouden is het van belang dat we verstandig omgaan met natuur en milieu. Dat houdt in dat je bij het inrichten van een gebied rekening moet houden met die functies van natuur en milieu. De ecologische hoofdstructuur is een concept dat gebruik wordt bij de inrichting van het landschap. Uitgangspunt van de ecologische hoofdstructuur is het tegengaan van versnippering van natuurgebieden en vermindering van de afstand tussen natuurgebieden, zodat de diversiteit n stand blijft. De EHS is gebaseerd op de eilandtheorie. Het ROM-beleid, een samenwerkingsbeleid voor ruimtelijke ordening en milieu, speelt een belangrijke rol bij de inrichting van gebieden. Hoofdstuk 2 De werking van het natuurlijke milieu 1 Hoe werken ecosystemen op ruimtelijke schaalniveaus? Een ecosysteem bestaat uit een biotische en een abiotische omgeving en de interacties daartussen. Een ecosysteem ontwikkelt zich in de tijd (successie). Deze ontwikkeling kan veroorzaakt worden door interne en externe dynamiek. Ecosystemen vind je op elk ruimtelijk schaalniveau. Dat wil zegen op lokaal, regionaal, fluviaal, continentaal en mondiaal schaalniveau. Een gebied met ecosystemen op laag, lokaal niveau noem je een ecotoop 2 Welke invloed hebben activiteiten van de mens o ecosystemen? Ecosystemen op verschillende ruimtelijke schaalniveaus worden beïnvloe door activiteiten van de mens. Door verandering, aantasting of onttrekking van stoffen aan een ecosysteem of kringloop kan de mens milieuproblemen veroorzaken. Ingrijpen van de mens in natuur en milieu is het gevolg van maatschappelijke oorzaken als bevolkingsgroei, economische groei en technologische ontwikkelingen. Ingrepen zoals verontreiniging, aantasting en uitputting leiden tot milieueffecten en maatschappelijke effecten. Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling waarbij niet alleen mensen die nu op aarde leven in hun behoeften kunnen voorzien, maar ook de volgende generatie. Hiervoor is een andere manier van denken nodig, een mentaliteitsverandering, maar ook een andere, duurzame, manier van handelen. Pagina 2 van 5
3 3 Is de omvang van de milieugebruiksruimte overal hetzelfde? De aarde met haar hulpbronnen vormt de milieugebruiksruimte van de wereld. Wij kunnen gebruikmaken van die milieugebruiksruimte, maar moeten ervoor zorgen dat volgende generaties ook nog dezelfde mogelijkheden hebben. De milieugebruiksruimte bestaat uit vijf elementen: niet-vernieuwbare hulpbronnen, vernieuwbare hulpbronnen, water, energie en ruimte. Deze elementen moeten we zo duurzaam mogelijk gebruiken als we binnen de milieugebruiksruimte van Nederland willen komen en blijven. De milieugebruiksruimte wordt beïnvloed door een aantal natuurlijke en maatschappelijke processen en veranderingen: de mate van aantasting, verontreiniging en uitputting, de mate van beschikbare hulpbronnen, de mate van welvaart en de groei van de bevolking. 4 Hoe houd je de hulpbronnen bodem en zoet water in stand? De kwaliteit van de bodem in arme landen maar ook in Nederland wordt bedreigd door milieuproblemen als verontreiniging, aantasting en uitputting. In ontwikkelingslanden indirect door onder andere bevolkingsgroei, in Neerland door onder andere overconsumptie. We zullen daarom minder en duurzamer moeten produceren. In de toekomst zal de drinkwatervoorziening problemen opleveren. Dat komt door de toenemende vraag naar drinkwater en de vervuiling van het grond- en oppervlaktewater. Daarnaast leidt de winning van grondwater tot verdroging. Duurzaam omgaan met zoet water houdt in: minder verbruik van water en minder vervuiling van water. 1-4 Zowel op lokaal, regionaal, fluviaal, continentaal en mondiaal schaalniveau bestaan ecosystemen. Ecosystemen op regionaal niveau kunnen een landschap vormen. Ze maken tegelijkertijd deel uit van een ecosysteem op hoger schaalniveau. Ecosystemen op laag en hoog schaalniveau staan dus met elkaar in verbinding. Verschillende natuurlijke activiteiten en activiteiten van de mens kunnen ecosystemen beïnvloeden. Natuurlijke processen zoals de ontwikkeling van een ecosysteem. Activiteiten en ingrepen van de mens zoals aantasting, verontreiniging en uitputting. Voor het ingrijpen in het milieu door de mens zijn verschillende oorzaken aan te wijzen: bevolkingsgroei, economische groei en technologische ontwikkeling. Ook heeft het ingrijpen een aantal effecten: milieueffecten en maatschappelijke effecten. Het milieu heeft te lijden onder het ingrijpen van de mens. Om ervoor te zorgen dat ook onze kinderen nog van een goed milieu gebruik kunnen maken moeten we zorgen voor duurzame ontwikkeling. Dat houdt in dat we bewuster met het milieu moeten omgaan: minder produceren en consumeren, minder verbruiken en milieuvriendelijker produceren. De milieugebruiksruimte geeft aan hoe we zó van de aarde gebruik kunnen maken dat ook de volgende generatie mensen nog dezelfde mogelijkheden heeft. Begrippenlijst Hoofdstuk 1 Het ontstaan van diversiteit Pagina 3 van 5
4 Landschappelijke hoofdstructuur wordt gevormd door verschillende landschappen: - Zeekleilandschap -> vooral op akkerland, open landschap, rechthoekige verkaveling. Ontstaan door de zee+mens. - Veenlandschap -> bij hoog: grote rechthoekige stukken grond, kanalen, akkerland. Bij laag: lange samalle stukken grond, sloten en plassen, grasland. Beide: langgerekt dorp en ontstaan door vergaan van dikke lagen plantenresten+mens. - Zandlandschap -> vlak tot heuvelachtig, afwisselend bodemgebruik, gesloten landschap. Ontstaan door rivieren, ijs en wind. - Rivierkleilandschap -> oude dorpen op oeverwallen, rivieren en dijken. Ontstaan door rivieren+mens. - Lösslandschap -> hoogteverschillen, onregelmatige kavels, gesloten landschap Ecosystemen: leefgemeenschappen waar dieren van/met hun omgeving leven. - Diversiteit: het aantal planten en dieren. - Complexiteit: de onderlinge afhankelijkheid + beïnvloeding van planten en dieren. - Eilandtheorie: de diversiteit is op een eiland groter als het eiland dichter bij het vasteland ligt, en het een groot eiland is. - Ecotoop: gebied met een specifiek ecosysteem op laag niveau (weide). - Ecologische Hoofdstructuur (EHS): natuurgebieden aan elkaar verbinden d.m.v. verbindingszones, zodat de diversiteit toeneemt. - Schaalvergroting: je bekijkt het i.p.v. vanaf regionale schaal, vanaf nat./int. schaal (b.v.) - Ruilverkaveling: uitwisselen van kavels. Daardoor ontstaan grotere efficiëntere landbouwgronden. - Aantasting: verandering van het landschap, dus aan leefgebied van platen + dieren. - Uitputting: ontrekken van grondstoffen door mens. Natuur kan niet in t zeflde tempo de grondstoffen aanvullen. - Verontreiniging: iets (schadelijks) toevoegen aan het milieu (uitlaatgassen, olie op zee enz.). - Milieuprobleem: relatie mens/milieu is verstoord. Je hebt verschillende functies van het landschap: - Informatiefunctie -> je kunt er wat van leren. - Draagfunctie -> ze dragen leefgemeenschappen zoals planten/dieren. - Productiefunctie -> gebruiken producten voor andere dingen, zoals schelpen voor voetpaden. - Regulatiefunctie -> zee reguleert de waterhuishouding Milieukwaliteit: voortbestaan van de functies van natuur, milieu en natuurwaarden. - Nota s: plannen - ROM-gebieden: speciale gebieden waar men samenwerkt op het gebied van Ruimtelijke Ordening (RO) en Milieu (M). Hoofdstuk 2 De werking van het natuurlijke milieu Pagina 4 van 5
5 - Abiotische omgeving: niet-levende omgeving. - Biotische omgeving: levende omgeving. - Interactie: b.v. tussen abiotische en biotische omgeving: planten en dieren leven met elkaar. - Tolerantiegrenzen: grenzen waarbinnen leven mogelijk is. - Successie: ontwikkeling in de tijd. - Pioniersstadium: beginfase. - Climax: eindfase - Stabiliteit: geen ingrijpende veranderingen. - Interne dynamiek: veranderingen binnen het ecosysteem zelf (successie). - Externe dynamiek: verandering door b.v. mens (successie). - Milieueffecten: zoals verzuring, verzilting. -> Compartimentoverstijgende milieueffecten: lucht+water+bodem verontreinigt. - Maatschappelijke effecten: m.b.t. gezondheid en veiligheid van mensen. - Duurzame ontwikkeling: ontwikkeling met het oog op de volgende generatie. - Milieugebruiksruimte: aarde+hulpbronnen. -> niet vernieuwbare grondstoffen -> vernieuwbare grondstoffen+bronnen -> water -> energie -> ruimte (landbouwgrond) - Ecologisch produceren: zonder bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Pagina 5 van 5
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2, Mens en Milieu
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2, Mens en Milieu Samenvatting door een scholier 1017 woorden 30 juni 2004 7,4 42 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis H2 De milieugebruiksruimte op
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Nederlandse Landschappen, het natuurlijk milieu, klimaatveranderingen
Samenvatting Aardrijkskunde Nederlandse Landschappen, het natuurlijk milieu, klimaatveranderingen Samenvatting door R. 5420 woorden 10 februari 2009 7,4 7 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde 1. Nederlandse
Nadere informatieAntwoorden door een scholier 722 woorden 23 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Hoofdstuk 4 Mens en milieu.
Antwoorden door een scholier 722 woorden 23 november 2002 4 69 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 4 Mens en milieu Paragraaf 1 Vraag 1: a) Dat zijn de levende onderdelen van de natuur. b) Water,
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2 (Mens & Milieu)
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2 (Mens & Milieu) Samenvatting door een scholier 1934 woorden 6 december 2004 5,3 25 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 2 De werking en het gebruik van het
Nadere informatiePraktische opdracht Aardrijkskunde het Nederlands Landschap
Praktische opdracht Aardrijkskunde het Nederlands Landschap Praktische-opdracht door een scholier 2220 woorden 15 juni 2007 6,3 33 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Praktische opdracht 3 Inleiding Deze
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Mens en milieu
Samenvatting Aardrijkskunde Mens en milieu Samenvatting door een scholier 3190 woorden 26 september 2003 5,1 28 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde H1: Natuurlijk milieu & de mens Het natuurlijke milieu
Nadere informatieHoofdvraag: Hoe kan een gebied of een landschap milieuaantasting door verdroging optreden en hoe kan dit worden tegengegaan?
Praktische-opdracht door een scholier 1523 woorden 16 januari 2006 6,4 18 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Stap 1: De onderzoeksvraag Hoofdvraag: Hoe kan een gebied of een landschap
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 11 Mens en milieu
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 11 Mens en milieu Samenvatting door een scholier 1683 woorden 29 juni 2006 6,8 86 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 11 Mens
Nadere informatieConcrete begrenzing EHS en GHS in het plangebied Voorste Stroom te Tilburg
Concrete begrenzing EHS en GHS in het plangebied Voorste Stroom te Tilburg Opdrachtgever: gemeente Tilburg Maart 2009 Antonie van Diemenstraat 20 5018 CW Tilburg 013-5802237 Eac@home.nl Pagina 1 Inhoudsopgave
Nadere informatieDe beleidsopgave vanaf 1990
1 De beleidsopgave vanaf 1990 Kustzone Slufter in de duinenrij bij Bergen, bij (hoge) vloed kan zeewater in de eerste duinvallei binnenstromen. Dit biedt een geschikt milieu voor veel zeldzame (planten)soorten.
Nadere informatieAmbities bodem en grondwater
Ambities bodem en grondwater Ambitie Basis Comfort Excellent Samenvatting Veilig, gezond en te exploreren binnen wettelijke regels Multifunctioneel gebruik van de bodem Voor alle functies blijft bodem
Nadere informatieBIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering
BIODIVERSITEIT RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering DUURZAME ONTWIKKELING INTEGRAAL WATERBEHEER BIODIVERSITEIT Wat? Belang?
Nadere informatieAardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo)
Aardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo) Sectoren kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden Kernen 1. Burgerschap 36: hoofdzak de Nederlandse
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde oud programma havo 2009 - I
Beoordelingsmodel Migratie en vervoer Opgave 1 Scheepvaart in Europa 1 maximumscore 2 De containeroverslag van Rotterdam is in de periode 2000-2005 minder toegenomen dan die van concurrenten Hamburg en
Nadere informatieEindexamen aaardrijkskunde havo 2008-II
Natuur en milieu Opgave 5 De milieugebruiksruimte zoet water Gebruik de bronnen 8 en 9 van het bronnenboekje. De werkelijk beschikbare hoeveelheid neerslag die een Aziaat kan gebruiken om te voorzien in
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vwo 2004-I
Eamen aardrijkskunde vwo 24-I Mens en milieu Opgave 6 bron 15 Afbeelding van de Gelderse IJssel uit het Gelders Waterrecht ligging kaartfragment 5 1 km bron: Spek, T., F.D. Zeiler, E. Raap, Van de Hunnepe
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect
Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk door een scholier 1310 woorden 20 juni 2006 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het Broeikaseffect Inhoudsopgave Inleiding 1.0 Wat is het broeikaseffect?
Nadere informatie5,5. Samenvatting door een scholier 3114 woorden 18 december keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Hoofdstuk 1: Natuurlijk milieu en de mens
Samenvatting door een scholier 3114 woorden 18 december 2004 5,5 33 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Natuurlijk milieu en de mens ECOSYSTEMEN Tekst 1 Het natuurlijk milieu Natuurlijke milieu
Nadere informatieDe kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling
De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling Prof. dr. Patrick Meire Universiteit Antwerpen Ecosystem management research group De polders, tussen de kust en zandig/zandlemig
Nadere informatieIk heb gekozen voor vier gemeenschappelijke deelvragen, deze behandel ik per landschap.
Werkstuk door een scholier 2220 woorden 4 maart 2003 6,1 59 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde 1.1 Inleiding Nederland, een land wat bestaat uit verschillende soorten landschappen. Al deze landschappen
Nadere informatieHogeschool van Amsterdam College Duurzaam Bouwen. Tjerk Reijenga BEAR Architecten www.bear.nl
Hogeschool van Amsterdam College Duurzaam Bouwen Tjerk Reijenga BEAR Architecten www.bear.nl Introductie Architect / directeur BEAR Architecten Bureau voor Ecologie, Architectuur en Renovatie (BEAR) Redacteur
Nadere informatieEcosysteem voedselrelaties
Ecosysteem ecologie Ecosysteem voedselrelaties Oceanen: voedselweb + energiestromen Ga naar Mypip.nl en open de oefening 3 voedselketen - voedselweb Doe de oefening en maak vervolgens de aangeleverde vragen.
Nadere informatieSamenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari keer beoordeeld. Aardrijkskunde. H3 2 t/m t/m 10
Samenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari 2019 0 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand H3 2 t/m 4 + 8 t/m 10 2 Aarde: de ecologische kringloop Ecosysteem: een natuursysteem waarbinnen
Nadere informatieExamen HAVO. aardrijkskunde. tijdvak 1 dinsdag 26 mei 9.00-11.30 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen HAVO 2009 tijdvak 1 dinsdag 26 mei 9.00-11.30 uur oud programma aardrijkskunde Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 29 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 54 punten te behalen.
Nadere informatiePost I. A: Oude duinen B: Zeekleilandschap. Bodemgebruik: A: Bos. B: Grasland
Post I Opdracht I: Om welke twee landschappen gaat het? A: Oude duinen B: Zeekleilandschap Grondsoorten: Bodemgebruik: Inrichtingselementen: A: Oud duinzand A: Bos A: Kasteel, woningen B: Jonge zeeklei
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde oud programma havo I
Aanwijzingen voor de kandidaat Bij een aantal vragen in dit examen is een cursieve regel achter de eigenlijke vraagzin opgenomen. In deze cursieve regel staat precies vermeld welke antwoordelementen in
Nadere informatieSectorwerkstuk Aardrijkskunde Landschappen
Sectorwerkstuk Aardrijkskunde Landschappen Sectorwerkstuk door een scholier 1784 woorden 31 januari 2006 5,8 79 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Aardrijkskunde P1 De aarde is ongeveer 4,6 miljard. Nederland
Nadere informatieEconomie en milieu hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52456
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 02 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/52456 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieDEEL 3. Naverwerking. Provincie West-Vlaanderen DE BERGEN 159
DEEL 3 Naverwerking 159 160 In dit deel worden enkele opdrachten voorgesteld om de waarnemingen uit een excursie in De Bergen te ordenen en samen te voegen tot een overzichtelijk geheel. Op basis daarvan
Nadere informatieAanbeveling 6: Stimuleer behoud en herstel biodiversiteit in eigen land
Aanbeveling 6: Stimuleer behoud en herstel biodiversiteit in eigen land De Taskforce Biodiversiteit & Natuurlijke Hulpbronnen adviseert: Stimuleer in eigen land reeds gestelde doelen voor het behoud en
Nadere informatieWandelen voor Water 2013
Wandelen voor Water 2013 Eerst maar even voorstellen Frank van Batenburg Ondernemer: Bedrijfskundig Bureau Gastles over WATER Powerpoint, filmpjes, interactief met opdrachten Vragen mag je direct stellen
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde havo I
Eindexamen aardrijkskunde havo 999 - I 3 Antwoordmodel Bevolkingsgeografie Uit het antwoord moet blijken dat een lage vruchtbaarheid er voor zorgt dat jongere leeftijdsklassen onvoldoende worden aangevuld
Nadere informatieDomeinbeschrijvingen entreetoets Mens en Wereld: aardrijkskunde, gekoppeld aan Geowijzer
Domeinbeschrijvingen entreetoets Mens en Wereld: aardrijkskunde, gekoppeld aan Geowijzer code Omschrijving Hoofdstuk en paragraaf Aarde en Landschappen 2 De aarde is een van de planeten die in een vaste
Nadere informatieCompensatieverordening gemeente Midden-Drenthe
Compensatieverordening gemeente Midden-Drenthe Verordening vastgesteld: 26-06-2003 In werking getreden: 15-09-2003 COMPENSATIEVERPLICHTING Artikel 1 Voor de toepassing van deze verordening wordt verstaan
Nadere informatieHet Nederlandse landschap. Rianne van den Braak. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/72126
Auteur Rianne van den Braak Laatst gewijzigd 01 March 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/72126 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieUNITING THE ORGANIC WORLD
International Federation of Organic Agriculture Movements Principles of Organic Agriculture 1 Beginselen van de Biologische Landbouw De Beginselen vormen de wortels, waaruit de biologische landbouw groeit
Nadere informatieProvincie Vlaams Brabant
156 Provincie Vlaams Brabant OPEN RUIMTE Open ruimte is de zuurstof van onze ruimte. Het is dus een kostbaar goed, dat we moeten beschermen. Voor de Visienota Ruimte betekent dit dat we de verdere inname
Nadere informatieNieuwe strategieën voor mondiale biodiversiteit. Prof. dr. Maarten Hajer
Nieuwe strategieën voor mondiale biodiversiteit Prof. dr. Maarten Hajer Waarom deze studie? 2 Convention on Biological Diversity (CBD) Rio de Janeiro 1992 193 landen, 3 doelen 18-29 oktober 2010: COP10
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde havo 2008-I
Natuur en milieu Opgave 5 Wieringen en de Wieringermeer Gebruik de bronnen 9 en 10 en atlaskaarten 44A en 45A (53e druk: 49A en 49C) De Wieringermeer is een droogmakerij. 3p 20 Geef drie kenmerken van
Nadere informatie6,7. Paragraaf 1, Hoe is het Nederlandse landschap ontstaan. Samenvatting door een scholier 835 woorden 10 januari keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 835 woorden 10 januari 2005 6,7 63 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 8, Landschappen. Paragraaf 1, Hoe is het Nederlandse landschap ontstaan. 1. Landschap: Het
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Water hoofdstuk 2
Samenvatting Aardrijkskunde Water hoofdstuk Samenvatting door Jordan 93 woorden 14 december 017 6,1 18 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Samenvatting Aardrijkskunde Water Hoofdstuk 1 Rivieren in China
Nadere informatieToespraak commissaris van de Koning bij het Gelders Oogstfeest
1: Toespraak commissaris van de Koning bij het Gelders Oogstfeest Otterlo, natuurgebied Oud Reemst, 5 oktober 2017 Het is met veel plezier, dat ik vanmiddag het Gelders Oogstfeest mag openen met een bespiegeling
Nadere informatieBasisinzichten Aardrijkskunde
Basisinzichten Aardrijkskunde Indeling Kennisgebieden 1. Landschappen 2. Bevolking 3. Bestaansmiddelen Regio s 1. Nederland 2. Europa 3. Wereld Vaardigheden A. De leerlingen kunnen samenhang tussen verschijnselen
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vwo 2002-II
Mens en Milieu Het rivierkleilandschap vervult een belangrijke functie in de ecologische hoofdstructuur. 3p 23 A: Welk deel van het rivierkleigebied is bij uitstek geschikt om deel uit te maken van de
Nadere informatieRECREATIE & NATUUR EN STARING ADVIES
RECREATIE & NATUUR EN STARING ADVIES In een groot deel van de Nederlandse bos- en natuurgebieden wordt veel gerecreëerd; op land, op het water en in de lucht. In de meeste gevallen kunnen de natuurfunctie
Nadere informatieExamen HAVO. aardrijkskunde
aardrijkskunde Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 22 juni 9.00 11.30 uur 20 05 Voor dit examen zijn maximaal 50 punten te behalen; het examen bestaat uit 29 vragen. Voor
Nadere informatieHogeschool van Amsterdam College Duurzaam Bouwen 4. Tjerk Reijenga BEAR Architecten / hto.html
Hogeschool van Amsterdam College Duurzaam Bouwen 4 Tjerk Reijenga BEAR Architecten www.bear.nl / hto.html Planning Les 4: Water, Materialen, Bouwafval Les 5 en 6: Toepassing in stedebouw, gebouwontwerp,
Nadere informatieEindexamen vmbo gl/tl aardrijkskunde 2011 - I
Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. De Nederlanders en hun vakantiebestemmingen 1 maximumscore 1 De Veluwe / het Veluwemeer 2 maximumscore 2 1 = juist
Nadere informatieExamen HAVO. aardrijkskunde. tijdvak 2 woensdag 20 juni 9.00-11.30 uur. Bij dit examen horen bijlagen.
Examen HAVO 2007 tijdvak 2 woensdag 20 juni 9.00-11.30 uur aardrijkskunde Bij dit examen horen bijlagen. Dit examen bestaat uit 30 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 60 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieGrip op ecologische risico s met de Ecologische Kosten-Baten Analyse Aukje Beerens (ARCADIS)
Grip op ecologische risico s met de Ecologische Kosten-Baten Analyse Aukje Beerens (ARCADIS) Even opwarmen: Wat is natuur? Natuur volgens bevoegde gezagen Aspect Gezichtspunt bodem Wat is natuur? Definitie
Nadere informatieAb Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO
Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO Esther Loozen Atze Boerstra (Stanley Kurvers) NvvA Symposium 2010 1 Programma Introductie door Esther Loozen Korte inleiding over duurzaamheid+ MVO door Atze
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde havo 2005-I
Natuur en milieu Opgave 6 bron 13 Fragment van een deel van de topografische kaart van Noord-Brabant rond 1990 vrij naar: Staatsbosbeheer, het land van Peel en Maas, Roermond, 1996 1p 18 Welk deel van
Nadere informatied rm Neder wa e landopg
Opgewarmd Nederland deel Natuur, water en landbouw: aanpassen Ecosystemen en klimaat Water, mens en landschap: eeuwenlang een gevaarlijk samenspel Polders, sloten en plassen: binnenwateren in beweging
Nadere informatieStikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie
Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie Jan Willem Erisman Arnhem, 24 januari 2018 Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was
Nadere informatieEconomie en milieu vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 17 October 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62169 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatie5,9. Werkstuk door een scholier 2020 woorden 20 februari keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 2020 woorden 20 februari 2000 5,9 173 keer beoordeeld Vak Biologie De mensen van tegenwoordig hier in Nederland vinden het de meest normale zaak ter wereld dat bij het opendraaien
Nadere informatieKeurmerk: Duurzame school
Keurmerk: Duurzame school Doorlopende leerlijn voor duurzame ontwikkeling van basisonderwijs (PO) t/m voortgezet onderwijs (VO) PO-1 Kennis en inzicht (weten) Vaardigheden (kunnen) Houding (willen) Begrippen
Nadere informatieRegionaal Landschap Groene Corridor vzw
Regionaal Landschap Groene Corridor vzw Geen drempels voor Agrarisch natuurbeheer Wat is RLGC? Gït Geïntegreerde projecten Doelstellingen cursus Waarom dit initiatief? Wat willen we bereiken? Uitgangssituatie
Nadere informatieGenetische benaderingswijze = manier waarop je de ontstaansgeschiedenis van het Nederlandse landschap kan bestuderen
Samenvatting door een scholier 3624 woorden 28 mei 2007 7,2 43 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis NATUUR EN MILIEU SAMENVATTING EXAMEN 2007 Hoofdstuk 1 Puur Natuur $ 1.1 Geologie en Geomorfologie
Nadere informatieAANSLUITING CURRICULUMVOORSTEL WATEREDUCATIE GROEP 7-8
1 KLIKPLAAT WAT IS WATER Lesblad Wat is water Water, ijs en waterdamp Oplossen Sterk water Drijven en zinken Zoet en zout Overal is water INHOUD LESMODULE: [DOMEIN WATER EN LEVEN] Leerling geeft water
Nadere informatieOnderzoek flora en fauna
Onderzoek flora en fauna 1. Conclusie Geconcludeerd wordt dat voor de beoogde functieveranderingen geen ontheffing in het kader van de Flora- en faunawet vereist is. Hierbij dient wel gewerkt te worden
Nadere informatieLEZEN. Terpentijd - 1500
1 LEZEN Terpentijd - 1500 Friesland bestaat eigenlijk uit drie delen: de klei, het veen en het zand. De eerste boeren woonden op het zand (De Wouden en Gaasterland). Hun aardewerk in de vorm van trechters
Nadere informatieIJstijden. Blauw = tussenijstijd Rose = ijstijd
IJstijden Blauw = tussenijstijd Rose = ijstijd IJstijden Glaciaal tijdens het pleistoceen 2.500.000-100.000 jaar geleden 1. ijs duwt de bodem naast en voor zich om hoog en zo ontstonden stuwwalen. 2. ijs
Nadere informatieVraag en antwoord Ecologische Hoofdstructuur
Vraag en antwoord Ecologische Hoofdstructuur Maart 2013 Wat is de ecologische hoofdstructuur (EHS)? De ecologische hoofdstructuur is een samenhangend netwerk van bestaande en nog te ontwikkelen belangrijke
Nadere informatieCHALLENGE LANDSCHAP Kwaliteit door ontwikkelen
CHALLENGE LANDSCHAP 2070 Kwaliteit door ontwikkelen 54 JAAR TERUG, 54 JAAR VOORUIT landschap in transitie - 1962 1962 54 JAAR TERUG, 54 JAAR VOORUIT landschap in transitie - 2016 2016 LANDSCHAP IN 2070
Nadere informatieLEVE(ND) ZUID-HOLLAND
LEVE(ND) ZUID-HOLLAND Een aantrekkelijke provincie met 15 natuurtoppers* Initiatiefnemers: Geen prachtige landschappen zonder soortenrijkdom Zuid-Holland is een prachtige provincie met een grote diversiteit
Nadere informatieAquatische ecologie. Module 1: Ecologische principes van watersystemen. Lesdag 1. drs. M. Maessen (Grontmij)
lesdag onderwerp docent(en) Module 1: Ecologische principes van watersystemen Lesdag 1 Ochtend - Watersysteem - Van mondiaal tot lokaal - Kringlopen en balansen - Hydrologische kringloop - Relatie grondwater
Nadere informatieBiologie inhouden (PO-havo/vwo): Dynamisch evenwicht
Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Dynamisch evenwicht kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 34: De leerlingen leren zorg te dragen
Nadere informatieLeerdoelen en kerndoelen
Leerdoelen en kerndoelen De leerdoelen in de leerlijn vallen in het leerdomein Oriëntatie op jezelf en de wereld. Naast de gebruikelijke natuur en milieukerndoelen (kerndoelen 39, 40 en 41) zijn ook de
Nadere informatieCitizen science Waterkwaliteit en de aansluiting bij het onderwijs. Reina Kuiper - SME Advies
Citizen science Waterkwaliteit en de aansluiting bij het onderwijs Reina Kuiper - SME Advies Inhoud Onderwijsontwikkeling Relevante vakken Kerndoelen Begrippen en concepten Waarde voor het onderwijs Onderwijsontwikkeling
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/37037 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/37037 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Lupatini, Manoeli Title: Microbial communities in Pampa soils : impact of land-use
Nadere informatieEcologie en landschap
Ecologie en landschap Knippen, snijden, steken en onderhoud Medewerker buitenruimte Vakbekwaam hovenier Vakbekwaam medewerker groenvoorziening Manager natuur en recreatie Chantal ter Steege 2014-2015 Periode
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijwetenschappen Hoofdstuk 1 t/m 4: Milieu
Samenvatting Maatschappijwetenschappen Hoofdstuk 1 t/m 4: Milieu Samenvatting door een scholier 1922 woorden 5 juni 2015 0 keer beoordeeld Vak Maatschappijwetenschappen Hoofdstuk 1: Waarom staat milieu
Nadere informatieLesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2
Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO NATUUR EN MILIEU De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.
Nadere informatieoprichtings manifest
oprichtings manifest 23 januari 2008 Water is een onafhankelijke organisatie, die staat voor schoon en natuurlijk ingericht water waaraan en waarop het goed en veilig wonen, werken en recreëren is. Zo
Nadere informatieAfhankelijk van de natuur. banner. Green Science CITAVERDE. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.
banner Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Green Science CITAVERDE 12 juli 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/81673 Dit lesmateriaal is gemaakt met
Nadere informatieNaam: WATER. pagina 1 van 8
Naam: WATER Geen leven zonder water Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te
Nadere informatieVerdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc.
WATERTOETSPROCES Globale checklist waterbelangen in de ruimtelijke ordening Bij het watertoetsproces let het waterschap op alle wateraspecten. Doorgaans krijgen het voorkomen van wateroverlast en de zorg
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk en
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1.1 1.2 en 4.1 4.2 Samenvatting door een scholier 1402 woorden 5 december 2017 7 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Humboldt Aardrijkskunde toetsweek 1
Nadere informatiegebiedsvisie beers-vianen Vernieuwd kampenlandschap waarborgt kwalitatieve transformatie van landelijk gebied
gebiedsvisie beers-vianen Vernieuwd kampenlandschap waarborgt kwalitatieve transformatie van landelijk gebied 4. beplanting 3. erven 2. ontsluiting 1. water en reliëf Gebiedsvisie Beers-Vianen Vernieuwd
Nadere informatieWat is biodiversiteit? Hoeveel biodiversiteit is er (wereldwijd en
Biodiversiteit Cursus Natuur-in-zicht 1 Inhoud Wat is biodiversiteit? Hoeveel biodiversiteit is er (wereldwijd en bij ons)? Waar komt die biodiversiteit vandaan? Waarom is biodiversiteit belangrijk? Hoe
Nadere informatieHET BESTE MEDICIJN TER WERELD antwoordblad
Opdracht 1 Weet jij waar je poep en plas blijft nadat je hebt doorgetrokken?. Bijvoorbeeld. Het verdwijnt in het riool. Dan gaat het naar de waterzuiveringsinstallatie. Wat is je eerste indruk van de sanitaire
Nadere informatieEen visie op de toekomstige landbouw in Nederland
Een visie op de toekomstige landbouw in Nederland Jan Willem Erisman ALV Markdal, Galder, 24 september 2018 Inhoud Introductie Louis Bolk Instituut Achtergronden huidige landbouw De visie van de minister
Nadere informatieRegionale. bijdrage aan. een stapsgewijze oplossing van een. wereldprobleem
Regionale bijdrage aan een stapsgewijze oplossing van een wereldprobleem De vraag naar opbrengst van land (voedsel, hout, biobrandstof en katoen) zal in 2050 met 30 tot 80% verder toenemen. Planbureau
Nadere informatieNieuwe indicator die de werking van de nieuwe Wro in beeld brengt. Nieuwe indicator die de werking van de nieuwe
Bijlage behorende bij brief FEZ2009.046.066 van 10 juli 2009 Effect- en prestatieindicatoren begroting 2010 indicatoren begroting 2010 begroting 2009 Toelichting Artikel 1. Optimaliseren van de ruimtelijke
Nadere informatieSTEENMEELBEMESTING. Een andere kijk op bodemvruchtbaarheid. Bron:
STEENMEELBEMESTING Een andere kijk op bodemvruchtbaarheid Bron: www.slideshare.net Kennis uit het verleden Justus von Liebig (19 e eeuw) Vindt procedé kunstmest uit. Wijst later op de gevaren bij aanhoudend
Nadere informatieDocentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa)
Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa) Lees ter voorbereiding onderstaande teksten. Het milieu De Europese Unie werkt aan de bescherming en verbetering van
Nadere informatieExamen HAVO. aardrijkskunde. tijdvak 2 woensdag 18 juni 9.00-11.30 uur. Bij dit examen horen een bijlage en een uitwerkbijlage.
Examen HAVO 2008 tijdvak 2 woensdag 18 juni 9.00-11.30 uur aardrijkskunde Bij dit examen horen een bijlage en een uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 32 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 62 punten
Nadere informatieHoogveenherstel in de Groote Peel
Hoogveenherstel in de Groote Peel Verslag veldwerkplaats Nat Zandlandschap 9 oktober 2009, De Groote Peel Inleiders: Gert-Jan van Duinen (Stichting Bargerveen/Afd. Dierecologie, Radboud Universiteit Nijmegen)
Nadere informatie3 havo 4 water, 2 t/m 4
3 havo 4 water, 2 t/m 4 Mozambique: soms te veel India: vaak te weinig De blauwe planeet: alles stroomt Welke kringloop heeft de meeste betekenis voor de mens en waarom? De lange kringloop (B) omdat deze
Nadere informatieEEN DUIM VOOR DELEN. ik deel INFOFICHE. daar wordt iedereen beter van
daar wordt iedereen beter van EEN DUIM VOOR DELEN INFOFICHE 1 1.1 DEFINITIE Delen is een vorm van consuminderen (minder verbruiken) en consumanderen (anders verbruiken). Bij delen ligt het accent op gebruiken
Nadere informatiePraktijk : Voorschrift bacterieel wateronderzoek
LTO42 Toets 5.1 Boek: Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk, Blz 321-324, Blz 328-332, Blz 336-345)
Nadere informatie2/27/2011. Overzicht. Natuur is een publiek goed
Wat is de economische waarde van natuur in Oost-Brabanten wat betekent dat voor toekomstgerichte natuurbehoudsactie? Johan Eyckmans milieu-econoom Hogeschool-Universiteit Brussel & K.U.Leuven 1 Overzicht
Nadere informatieDe bodem draagt de bio-economie
De bodem draagt de bio-economie Bio-economie gaat over het geheel aan producten uit biomassa: voedsel, veevoer, energie, materialen, chemicalien, etc. 1 Hoeveel biomassa kan de wereld produceren? Voldoende
Nadere informatieRuimtelijke kwaliteit van het Suikerunieterrein en omgeving
Ruimtelijke kwaliteit van het Suikerunieterrein en omgeving Analyse en aanbevelingen - Gemaakt als onderdeel van het beoordelingskader voor ontwikkelingsrichtingen voor het Suikerunieterrein - 6 mei 2010
Nadere informatieVakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie
Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie Context 4: Omgeving en duurzame ontwikkeling. De leerlingen: 1. participeren aan milieubeleid en -zorg op school; 2. herkennen
Nadere informatieUITGANGSPUNTEN NOTITIE. Plan: Algemene projectgegevens:
UITGANGSPUNTEN NOTITIE Plan: Algemene projectgegevens: Projectomschrijving: 8 woningen Holtenweg Vries Oppervlakte plangebied: 2185 m2 Toename verharding in plangebied: 400 m2 Kaartlagen geraakt: Ja Aanvrager
Nadere informatieLESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE OPDRACHTEN
NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam
Nadere informatieHelder, schoon... Rivierwater. Het belang van schoon oppervlaktewater in Nederland
Helder, schoon... Rivierwater Het belang van schoon oppervlaktewater in Nederland Introductie door Peter Stoks, directeur RIWA Het belang van schoon oppervlaktewater Schoon water. We kunnen niet zonder.
Nadere informatieWat is de economische waarde van natuur in Oost-Brabant en wat betekent dat voor toekomstgerichte natuurbehoudsactie?
Wat is de economische waarde van natuur in Oost-Brabant en wat betekent dat voor toekomstgerichte natuurbehoudsactie? Johan Eyckmans milieu-econoom Hogeschool-Universiteit Brussel & K.U.Leuven 1 Overzicht
Nadere informatie