NDDHO2018. Atlas: het meest duurzame Onderwijsgebouw ter wereld

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "NDDHO2018. Atlas: het meest duurzame Onderwijsgebouw ter wereld"

Transcriptie

1 NDDHO2018 Atlas: het meest duurzame Onderwijsgebouw ter wereld

2 Atlas: het meest duurzame Onderwijsgebouw ter wereld Presentatie: Thijs Meulen (TU/e) Voorzitter: Alfred van Kessel (RVO) Referent: Marieke Versteijlen (Avans Hogeschool) Referent: Hans Scherpenzeel (RVO)

3 Bouwen aan de wereld van Morgen! NDDHO 2018 Draagvlak creëren de tot succes Thijs Meulen 25 mei 2018 Award 2017 winner Education & Health

4 Bewustwording BREEAM werkgroep duurzaamheid Project 3 Elphi Nelissen, Rick Harwig, Jan van de Kerkhof en Thijs Meulen THE REAL SECRET OF SUCCESS IS ENTHUSIASM Walter Chrysler De aarde is slechts één land waarvan alle mensen de burgers zijn. Bahá'u'lláh

5 Bestuurlijke agenda duurzaamheid (ambities) TU/e Campus in 2015 klimaatneutraal en in 2030 voor 50% energieneutraal Vergroten aandacht voor duurzaamheid in onderwijs Inzetten TU/e Campus als Living Lab voor innovatieve duurzaamheidsconcepten Positioneren en profileren TU/e als duurzame universiteit (o.a. via rankings) Geen gebruik van directe fossiele brandstoffen Gasloos 5 Bestuurlijke agenda

6 Sensitivity SWOT Emerging Nieuwste technieken Growth Opkomende technieken toegepast op kleine schaal Mature Bewezen technieken Declining Vervallen technieken techniek Bestaandebouw Nieuwbouw Living Lab 6 Sensitivity SWOT New to Product New to Company New to Business New to World

7 Campus2020 Gebouwen Flux 0,66 GJ/m² EPC 0,605 Outstanding 2007 Referentie 0,84 GJ/m² EPC DO100% 0,289 0,90 GJ/m² EPC 0,789 EPC 0,871 7 Campus2020 gebouwen

8 Vanuit outputspecificaties naar een Outstanding ambitie! Aandachtspunten hierin waren: SWOT analyse organisatie. De mens centraal. Van functioneel naar een gezond en inspirerend ontwerp. Synergie met de omgeving. BREEAM Atlas 79,2 % 93,86 % 8 Outputspecificaties Atlas

9 Management Gezondheid Energie Transport Water Materialen Afval Landgebruik & Ecologie Vervuiling 'Building Research Establishment Environmental Assessment Method' 9

10 Dienst Huisvesting South entrance

11 Niveau s van beïnvloeding gebruiker ARBO Bron: ir. G.J. (Gerarda) Nierman, omgevingspsycholoog, Royal Haskoning Buildings Metabolische waarnemingen: de kern waar het begint, eenvoudige waarnemingen ARBO = Arbeidsomstandigheden wetgeving 11

12 12 Niveau s van beïnvloeding gebruiker

13 13 Niveau s van beïnvloeding gebruiker

14 14 Van functioneel naar een gezond en inspirerend gebouw

15 Duurzaamheid in techniek Beperk energievraag (geen aardgas) Gebruik duurzame energie Materiaal besparing (grondstoffen) Innovatief Gevelconcept Smart Energysaving Lighting 15 Duurzaamheid

16 Aangesloten gebouwen: 2 warme, 1 koude en 15 gecombineerde gebruikers TSA TSA TSA 2 koeltorens 16 koude bronnen en 16 warme bronnen Broncapaciteit 125 m³/h total 2000 m³/h Verdeeld over 3 warme- en 3 koude clusters 16 WKO TU/e, beperk energievraag

17 Drie generaties gebouwen 2 de generatie Masterplan deels WKO 1 e generatie gebouwen beperkt WKO 17 Drie generaties gebouwen

18 3 de Generatiegebouwen volledig WKO Campus2020 Geen gebruik van directe fossiele brandstoffen Gasloos 18 3 de generatie gebouwen

19 Gebruik duurzame energie, PV op Sportcentrum en Spectrum 700 kwp Gegarandeerde opbrengst kwh per jaar 19 Gebruik duurzame energie

20 Besparing op grondstoffen Slim slopen! 20 Slim slopen

21 21 PAF ramen (Parallel-Ausstell-Fenster)

22 Actief gevelconcept Actief gevelconcept, waarin de RC waarde kan variëren met screens en waar maximaal gebruik wordt gemaakt van natuurlijke ventilatie. Eigenschap PAF ramen: Verhoogde luchtstroming rond de volledige omtrek van het venster vergemakkelijkt zeer efficiënte natuurlijke ventilatie tijdens het sterk verminderen van tocht. Frisse lucht wordt aangezogen via de onderkant van het venster, terwijl warme, muffe lucht wordt uitgestoten via de bovenkant van het venster, hierdoor wordt volledige circulatie van lucht in de ruimte gecreëerd 22 Innovatie

23 23

24 Smart Energysaving lighting 24 Innovatie

25 Energieverbruik voor- en na renovatie: Primaire energie Atlas reduceert het koeltoren verbruik met 15% GJ primair elektra primair aardgas primair totaal excl PV 25 Energieverbruik elektra kwh Aardgas m kwh

26 Toekomstplannen Op weg naar een gasloze Campus (terug naar m³) Drie TU/e gebouwen zijn volledig gasloos, vanaf 2018 vijf gebouwen Aanleg Smart-Grid voor warmtepompen Totaal Gas in m³ (graaddagen) Totaal Elektra in kwh Totaal Gas (graaddagen) Poly. (Totaal Gas (graaddagen)) Totaal Elektra Poly. (Totaal Elektra)

27 27

28 Dienst Huisvesting Atlas 2018

29 Gebouwstructuur

30 Dienst Huisvesting Onderwijs en studievoorzieningen bovenbouw

31 Dienst Huisvesting Entreehal zuidzijde, foodcourt, ontmoeten, aanlanden

32 Toetsen op vakmanschap Je werk vandaag goed doen is een geweldige stap voor morgen Sturen op perspectief Hij die niet stuurt wordt gestuurd Zicht op verandering Om perspectief te zien moet je dingen soms omdraaien Bouwen op kansen Het willen is het begin van de ontwikkeling 32 Samen meer mogelijk maken! Bron:

33 Atlas: het meest duurzame Onderwijsgebouw ter wereld Stelling 1. Mooi gebouw, mooie toepassingen én prettig om in te verblijven en te studeren.

34 Atlas: het meest duurzame Onderwijsgebouw ter wereld Stelling 2. Dit is een mooi voorbeeld, ik zou het voor onze onderwijsinstelling direct volgen

35 Hartelijk dank voor uw aandacht en deelname!

Duurzaamheids aspecten Atlas. Draagvlak creëren de tot succes

Duurzaamheids aspecten Atlas. Draagvlak creëren de tot succes Duurzaamheids aspecten Atlas Draagvlak creëren de tot succes Thijs Meulen 16 maart 2018 Bewustwording BREEAM werkgroep duurzaamheid Project 3 Elphi Nelissen, Rick Harwig, Jan van de Kerkhof en Thijs Meulen

Nadere informatie

Samen meer mogelijk maken

Samen meer mogelijk maken Samen meer mogelijk maken Draagvlak creëren de tot succes Thijs Meulen 11 mei 2017 Award 2017 winner Education & Health Bewustwording BREEAM werkgroep duurzaamheid Project 3 Elphi Nelissen, Rick Harwig,

Nadere informatie

Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. wonen zonder. energierekening

Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. wonen zonder. energierekening Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat wonen zonder energierekening regeltechniek Slimme installatieconcepten voor nieuwbouw en renovatie Vandaag nog beginnen

Nadere informatie

TVVL lezing EAE BREEAM. 15 feb 2017

TVVL lezing EAE BREEAM. 15 feb 2017 TVVL lezing EAE BREEAM 15 feb 2017 introductie Jean Frantzen Adviseur Duurzaam Bouwen DGMR Bouw bv Breeam Expert 2 Inhoud Intro Duurzaam? Doelen stellen Meten Breeam Breeam voor EAE 3 Waarom de bouw verduurzamen?

Nadere informatie

BENG en Bodemenergie Projectervaringen utiliteitbouw. 6 november 2016 Ir. Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs

BENG en Bodemenergie Projectervaringen utiliteitbouw. 6 november 2016 Ir. Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs BENG en Bodemenergie Projectervaringen utiliteitbouw 6 november 2016 Ir. Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs Techniplan Adviseurs Installatieadviseur Advies & engineering Duurzaamheid & innovatie Realisatie

Nadere informatie

Op weg naar CO 2 -neutrale huisvesting voor Hoger Onderwijs in Routekaarten beschrijven hoe we deze opgave gaan realiseren

Op weg naar CO 2 -neutrale huisvesting voor Hoger Onderwijs in Routekaarten beschrijven hoe we deze opgave gaan realiseren Op weg naar CO 2 -neutrale huisvesting voor Hoger Onderwijs in 2050 Routekaarten beschrijven hoe we deze opgave gaan realiseren Rijksdienst voor Ondernemend Nederland 1 24 mei 2019 Even voorstellen Michel

Nadere informatie

03 november 2011. Bart Brink manager business development / corporate coördinator Cradle to Cradle

03 november 2011. Bart Brink manager business development / corporate coördinator Cradle to Cradle 03 november 2011 Bart Brink manager business development / corporate coördinator Cradle to Cradle Voor meer informatie: b.brink@royalhaskoning.com of 06-55885393 Duurzaam ontwerpen Geïnspireerd door Cradle

Nadere informatie

CASESTUDY DUURZAME NIEUWBOUW DINTELOORD

CASESTUDY DUURZAME NIEUWBOUW DINTELOORD CASESTUDY DUURZAME NIEUWBOUW DINTELOORD PROJECTTEAM Opdrachtgever: Bouwmanagement: Aannemer: E-installateur: W-installateur: Koeling: Adviseurs: Van Oers United B.V. Van Vliet Bouwmanagement B.V. Bouwonderneming

Nadere informatie

De weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst

De weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst De weg van de energietransitie d.d. 20-11-2018 - VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst M3E groep (Vestigingen Rotterdam, Breda, Amsterdam ) M3E Kostenmanagement M3E Brandveiligheid consultants M3E

Nadere informatie

BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie

BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie Edwin van Noort Dutch Green Building Council Inleiding tot BREEAM NL DGBC is opgericht in juni 2008 Marktinitiatief: zorg voor 1 gemeenschappelijke taal in vastgoed

Nadere informatie

Een slim, duurzaam gebouw hoe maak je dat?

Een slim, duurzaam gebouw hoe maak je dat? Een slim, duurzaam gebouw hoe maak je dat? Donderdag 10 november Jan Kadijk, Hoofd DGBC Academy 2 3 4 6 7 8 9 DGBC: Onze rollen Stimuleren Communiceren Verbinden Inspireren Opleiden Certificeren BREEAM:

Nadere informatie

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integrale energiestrategie UU Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integraal en Samen! 2 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU Universiteit Utrecht Opgericht in 1636 30.000 studenten en 7.500 medewerkers

Nadere informatie

Steek Energie in je huis

Steek Energie in je huis Steek Energie in je huis 9 oktober 2012 Breda 1 Bouwbedrijf Boot B.V. Bouwbedrijf Boot is actief in de woningbouw (particulier, ontwikkeling), zorg huisvesting en utiliteit (scholen, kantoren, bedrijfsgebouwen).

Nadere informatie

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016 De ontwikkeling van Smart grids Our common future Prof.dr.ir. Han Slootweg 30 september 2016 Agenda Het energiesysteem Verduurzaming van het energiesysteem De energietransitie Smart Grids 2 Energievoorziening

Nadere informatie

DUURZAAM WEERSELO WAAROM EN HOE

DUURZAAM WEERSELO WAAROM EN HOE WAAROM EN HOE Klimaat akkoord Parijs / Nederland Stimuleringsmaatregelen Accijns Energie besparing Inzet hernieuwbare bronnen Verminderen van fossiele brandstoffen 10-12-2018 1 KLIMAAT AKKOORD NL Nederlands

Nadere informatie

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening Wilfried Ivens (wilfried.ivens@ou.nl) Herman Eijdems (h.eijdems@mijnwater.com) René Verhoeven (r.verhoeven@mijnwater.com)

Nadere informatie

Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Voor onafhankelijke informatie en advies over: Raoul Santibanez Voor onafhankelijke informatie en advies over: Energie besparen en energie opwekken Luchtkwaliteit in huis Comfortverbetering in huis Levensloopbestendig wonen Klimaat adaptief wonen Subsidies,

Nadere informatie

Restwarmte als businesscase voor commerciële datacenters. Wim Kessels van Royal HaskoningDHV samen met Jeffrey Siemes van GeoComfort

Restwarmte als businesscase voor commerciële datacenters. Wim Kessels van Royal HaskoningDHV samen met Jeffrey Siemes van GeoComfort Restwarmte als businesscase voor commerciële datacenters Wim Kessels van Royal HaskoningDHV samen met Jeffrey Siemes van GeoComfort Even voorstellen Wim Kessels Senior Mechanical Engineer Mission Critical

Nadere informatie

BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie

BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie Ir. Harm Valk Nieman Groep 6 12 2016 BENG: op weg naar energieneutraliteit BENG => Bijna Energie Neutrale Gebouwen = nzeb => nearly Zero Energy

Nadere informatie

Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2

Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2 Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2 Industrie Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 1% besparing op gas en elektra per jaar. Totaal is dat 8 % besparing in 2020. Opbrengst: 100 kiloton.

Nadere informatie

Duurzaamheid = Business

Duurzaamheid = Business installatiegroep Duurzaamheid = Business Jan Nauta 22 juni 2010 Wijers: Goed verdienen aan duurzaamheid 18-06-2010 - Duurzaamheid is een strategische kans voor Nederland en het Nederlands bedrijfsleven.

Nadere informatie

ENERGIENEUTRALE REGIOKANTOREN ENEXIS

ENERGIENEUTRALE REGIOKANTOREN ENEXIS ENERGIENEUTRALE REGIOKANTOREN ENEXIS Regiokantoor Enexis Enexis brengt stroom en gas bij mensen en bedrijven thuis. Vandaag en morgen. Met de energie van morgen zijn we vandaag al bezig. Zo zijn we bezig

Nadere informatie

... Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045... Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst! Waarde creëren Stadhuisplein. Veranderende overheid

... Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045... Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst! Waarde creëren Stadhuisplein. Veranderende overheid Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045 Energieneutraal Veranderende overheid Waarde creëren Stadhuisplein Zichtbaar maken van innovatie Als duurzame stad Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst!

Nadere informatie

Wat is duurzaamheid nou echt? Vanuit het perspectief van Volantis

Wat is duurzaamheid nou echt? Vanuit het perspectief van Volantis Wat is duurzaamheid nou echt? Vanuit het perspectief van Volantis Ivo Blezer 26 september 2013 Titel presentatie 26 september 2013 Ivo Blezer 1 Agenda: 1. Even voorstellen 2. Wat is? 3. Wat is in gebouwen?

Nadere informatie

TEO/WKO WARMTE RENOVATIEWIJK SNEEK

TEO/WKO WARMTE RENOVATIEWIJK SNEEK TEO/WKO WARMTE RENOVATIEWIJK SNEEK Woningbouwcoöperatie Elkien heeft voornemens om in de wijk t Eiland in Sneek 300 woningen voor een deel te slopen en voor een deel te renoveren. Daarbij is de opgave

Nadere informatie

Content project website Gemeentelijke huisvesting. Breeam : BRL-2011 v1.0 Credit : MAN 9 Website. Document:150223 edv website man9

Content project website Gemeentelijke huisvesting. Breeam : BRL-2011 v1.0 Credit : MAN 9 Website. Document:150223 edv website man9 Content project website Gemeentelijke huisvesting Breeam : BRL-2011 v1.0 Credit : MAN 9 Website Document:150223 edv website man9 Gewijzigd op: maandag 13 juli 2015 om 11:12 Pagina: 1 van 7 Documenthistorie

Nadere informatie

PLUS LEVEN. Wetgeving 2015; epc van 0,4 / Wij reeds energieneutraal in 2015 icm windenergie Wetgeving per : BENG

PLUS LEVEN. Wetgeving 2015; epc van 0,4 / Wij reeds energieneutraal in 2015 icm windenergie Wetgeving per : BENG Wie zijn wij? Wij bouwen met een visie op lange termijn. Fossiele brandstoffen raken op, grondstoffen schaars. Toekomst vraagt om integrale benadering: kijk naar gebieden en veel disciplines hierbij betrekken,

Nadere informatie

Waterstof in de energietransitie Sleutelrol, maar geen heilige graal

Waterstof in de energietransitie Sleutelrol, maar geen heilige graal Waterstof in de energietransitie Sleutelrol, maar geen heilige graal Even voorstellen: Mara Wustmans 2015 t/m heden: Adviseur gebouwinstallaties bij Royal HaskoningDHV 2013-2014: Technisch trainee bij

Nadere informatie

Netwerk Groene Bureaus Themabijeenkomst BREEAM-NL 6 december Jeroen van Haasteren

Netwerk Groene Bureaus Themabijeenkomst BREEAM-NL 6 december Jeroen van Haasteren Netwerk Groene Bureaus Themabijeenkomst BREEAM-NL 6 december 2013 Jeroen van Haasteren !! Programma 1. Intro DGBC 2. Waarom en hoe verduurzamen? 3. Hoe werkt certificeren? 4. Ecologische credits in operationele

Nadere informatie

Bouwlokalen: Energieplus Bouwen en Renoveren. Haico van Nunen

Bouwlokalen: Energieplus Bouwen en Renoveren. Haico van Nunen : Energieplus Bouwen en Renoveren Haico van Nunen 2013 BOUWHULPGROEP: advies en architectuur Architectuur en stedenbouw: de bestaande stad Advisering: wijk- en locatieontwikkeling Innovatie: energie, milieu

Nadere informatie

18/10/2013. Arch. Christophe Debrabander voor Bostoen. De woning van 2020 werfbezoek. 17 oktober 2013, de woning van 2020

18/10/2013. Arch. Christophe Debrabander voor Bostoen. De woning van 2020 werfbezoek. 17 oktober 2013, de woning van 2020 Arch. Christophe Debrabander voor Bostoen De woning van 2020 werfbezoek 1 onze MISSIE: Omdat comfortabel wonen een behoefte is van iedereen, (ver-)bouwt Bostoen betaalbare, energiezuinige wooneenheden

Nadere informatie

Energietransitie. Bouw op onze kennis

Energietransitie. Bouw op onze kennis Energietransitie Bouw op onze kennis Programma Introductie Energieverbruik van een woning Energieverbruik in de praktijk Energieneutraal + Opslag van energie Bewoner centraal Wat doen wij? Een greep uit

Nadere informatie

Aardgas eruit, Bodemenergie erin Nederland Gasloos in de praktijk

Aardgas eruit, Bodemenergie erin Nederland Gasloos in de praktijk Inhoudsopgave Gasloos Ondernemen Kuijpers Aanpak Gasloos ondernemen Duurzaam en Circulair Aardgas eruit, Bodemenergie erin Nederland Gasloos in de praktijk Energievakbeurs 9 Oktober 2018 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Atlas TU Eindhoven. NAi Jaarboek 2019/2020. Team V Architectuur

Atlas TU Eindhoven. NAi Jaarboek 2019/2020. Team V Architectuur Atlas TU Eindhoven NAi Jaarboek 2019/2020 Team V Architectuur Atlas, TU Eindhoven De verbouwing van Atlas maakt deel uit van een grootschalige vernieuwing van de voorheen naar binnen gekeerde TU/e-campus

Nadere informatie

Naar een energie-transitie in de HO-Sector; kiezen voor échte duurzame energie. Bert Schutte

Naar een energie-transitie in de HO-Sector; kiezen voor échte duurzame energie. Bert Schutte Naar een energie-transitie in de HO-Sector; kiezen voor échte duurzame energie Bert Schutte Naar een energie-transitie in de HO-Sector; kiezen voor échte duurzame energie Bert Schutte Huidige situatie

Nadere informatie

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over: Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke informatie en advies over: Duurzaam (ver)bouwen Energie besparen Zelf duurzame energie opwekken Duurzame financiering Subsidies ~45% Energielabel D of lager Een gemiddeld

Nadere informatie

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas SolarFreezer Comfort zonder aardgas Jacques Mathijsen April 2017 1 Energie per woning Gemiddeld energie verbruik in Nederland woning met 2.2 personen Elektrische energie 100% = 3.500 kwh Thermische energie

Nadere informatie

Duurzame stroom in het EcoNexis huis

Duurzame stroom in het EcoNexis huis Groepsopdracht 1, vmbo Duurzame stroom in het EcoNexis huis Vooraf Er zijn steeds meer mensen op de wereld. En die hebben gemiddeld ook steeds meer geld te besteden. Daarom is er steeds meer energie nodig.

Nadere informatie

Wie zijn wij? Van 0-meting tot haalbare business case. Programma. De methode. Meten van duurzaamheid. Heldere kijk op duurzaamheid.

Wie zijn wij? Van 0-meting tot haalbare business case. Programma. De methode. Meten van duurzaamheid. Heldere kijk op duurzaamheid. Van 0-meting tot haalbare business case Meer informatie: www.w-e.nl www.gprsoftware.nl ir. Janny Stevens (stevens@w-e.nl) ir. Saskia van Hulten (hulten@w-e.nl) Wie zijn wij? W/E adviseurs www.w-e.nl Saskia

Nadere informatie

From: BREEAM-NL MAN 9 Kennisoverdracht Date: Augustus Casestudie Renovatie en nieuwbouw magazijn

From: BREEAM-NL MAN 9 Kennisoverdracht Date: Augustus Casestudie Renovatie en nieuwbouw magazijn From: BREEAM-NL MAN 9 Kennisoverdracht Date: Augustus 2019 Casestudie Renovatie en nieuwbouw magazijn Inhoud INLEIDING... 3 HET GEBOUW... 3 BREEAM-NL... 3 ALGEMENE PROJECTGEGEVENS... 4 KOSTEN/BATEN...

Nadere informatie

Groene Fabriek Lochem

Groene Fabriek Lochem Groene Fabriek Lochem CCS Energie, innovatief en integraal 12 adviseurs Onderwerpen Biomassa Mono-mestvergisting op de boerderij Biogasopwerking tot Groen gas Mestraffinage Houtstook / torrefactie Kennisoverdracht

Nadere informatie

WORKSHOP ENERGIEVISIE

WORKSHOP ENERGIEVISIE WORKSHOP ENERGIEVISIE STELLING 1 Wij werken al vanuit een energievisie WAT ZIT ER IN EEN ENERGIEVISIE Hoe gaan we om met energie in bestaande bouw en in nieuwbouw, in zowel woningbouw als utiliteit en

Nadere informatie

Ecologie & BREEAM. Lucas Marijs, 6 december 2013, Utrecht

Ecologie & BREEAM. Lucas Marijs, 6 december 2013, Utrecht Ecologie & BREEAM Lucas Marijs, 6 december 2013, Utrecht Duurzame ontwikkeling Even terug naar de basis Duurzame ontwikkeling De basis Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften

Nadere informatie

INNAX Gebouw & Omgeving

INNAX Gebouw & Omgeving INNAX Gebouw & Omgeving Gebouwverduurzamer van A tot Z Pieter Klep, 26 oktober 2017 Waarom energietransitie? Belangrijke ontwikkelingen Regeerakkoord (Rutte II) energieneutraal 2050 Klimaatakkoord Parijs

Nadere informatie

Duurzame stroom in het EcoNexis huis

Duurzame stroom in het EcoNexis huis Groepsopdracht 1 Duurzame stroom in het EcoNexis huis Inleiding De wereldbevolking groeit, en de welvaart stijgt ook steeds meer. Daarom neemt de vraag naar energie (elektriciteit, gas, warmte) wereldwijd

Nadere informatie

Urban Energy research agenda for TU Delft. Thema 1: Future Proof Buildings and Neighbourhoods. Towards zero energy buildings and beyond

Urban Energy research agenda for TU Delft. Thema 1: Future Proof Buildings and Neighbourhoods. Towards zero energy buildings and beyond Urban Energy research agenda for TU Delft Thema 1: Future Proof Buildings and Neighbourhoods Towards zero energy buildings and beyond dr.ir. Sabine Jansen & collega s 1 Thema s 1. The integrated picture

Nadere informatie

De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren

De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren Inspiratie voor de avond Marc Londo, ECN Beleidsstudies Alkmaar 1 april 2015 www.ecn.nl Boodschappen 1. De energiehuishouding verandert, en daar zijn

Nadere informatie

Groene ICT en Duurzame ontwikkeling: Meters maken in het HO. 31-1-2013 Groene ICT en Duurzame ontwikkeling

Groene ICT en Duurzame ontwikkeling: Meters maken in het HO. 31-1-2013 Groene ICT en Duurzame ontwikkeling : Meters maken in het HO Visie ICT groeit, ongecontroleerd, in een ijzingwekkend tempo. In hetzelfde tempo groeit onze afhankelijkheid, ongecontroleerd. Dit levert een enorm spanningsveld waarvan weinig

Nadere informatie

Hoe kunnen we oudbouw woningen energieneutraal maken?

Hoe kunnen we oudbouw woningen energieneutraal maken? Groen Links Zuid Holland, 11 oktober 2014 Hoe kunnen we oudbouw woningen energieneutraal maken? Lessons learned 20x Energieneutraal Samenwerking Gemeente Den Haag, gemeente Delft en Stadsgewest Haaglanden

Nadere informatie

nearly Zero Energy Buildings

nearly Zero Energy Buildings nearly Zero Energy Buildings samen op weg naar energieneutraal Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Naslag werk in whitepaper www.unica.nl Visie Gebouwen Faciliteren bedrijfsprocessen. Duurzame gebouwen zijn

Nadere informatie

Duurzame Warmte voor Iedereen

Duurzame Warmte voor Iedereen Duurzame Warmte voor Iedereen Welke Warmtepomp Waar? Charles Geelen partner technisch secretaris Dutch Heat Pump Association Welke Warmtepomp Waar Toepassen 2 Geen tijd te verliezen! Welke Warmtepomp Waar

Nadere informatie

kijk, leer en kopieer: het etrium

kijk, leer en kopieer: het etrium kijk, leer en kopieer: het etrium ir. Jeroen Scheepmaker sr.. consultant business development PROVADA - DUURZAAMHEIDSPAVILJOEN - 8 juni 2011 Source: Wassermann, Manos Meisen feiten etrium: zeer energiezuinig

Nadere informatie

Modernisering Revisie Loopwerken NedTrain Haarlem. BREEAM-NL kwalificatie Excellent

Modernisering Revisie Loopwerken NedTrain Haarlem. BREEAM-NL kwalificatie Excellent Modernisering Revisie Loopwerken NedTrain Haarlem BREEAM-NL kwalificatie Excellent Modernisering Revisie Loopwerken NedTrain is het revisie- en moderniseringsbedrijf voor onderdelen en de wagons van treinen.

Nadere informatie

DE SLIMSTE MENS TER IS BETER KLAAR VOOR DE ENERGIETRANSITIE. WinVorm 11 juni Dominiek Vandewiele

DE SLIMSTE MENS TER IS BETER KLAAR VOOR DE ENERGIETRANSITIE. WinVorm 11 juni Dominiek Vandewiele DE SLIMSTE MENS TER WERELD IS BETER KLAAR VOOR DE ENERGIETRANSITIE WinVorm 11 juni 2013 Dominiek Vandewiele De energietransitie komt! De derde landschappelijke energierevolutie? Even praktisch De energietransitie

Nadere informatie

Smart Heat Pumps vs. Smart Grids

Smart Heat Pumps vs. Smart Grids Smart Heat Pumps vs. Smart Grids Laurent Vercruysse Technical Director Energie toekomst =? Verwarming - Elektriciteit Blz. 3 September 2013 Energie toekomst =? We zullen ons nieuwe vragen moeten stellen

Nadere informatie

Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober

Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober 2018 -- Programma: Even voorstellen Begrippen BENG (2020) Schil Ventileren Anders verwarmen

Nadere informatie

De opkomst van all-electric woningen

De opkomst van all-electric woningen De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige

Nadere informatie

ENERGIERAPPORTAGE ENERGIE mrt

ENERGIERAPPORTAGE ENERGIE mrt ENERGIERAPPORTAGE ENERGIE 2-217 mrt 218 INLEIDING EN MANAGEMENTSAMENVATTING INLEIDING Deze rapportage heeft betrekking op het energie van Avans hogeschool en wordt gebruikt om de resultaten van de diverse

Nadere informatie

De Transitieagenda in uitvoering Recyclingsymposium

De Transitieagenda in uitvoering Recyclingsymposium Circulaire Bouweconomie De Transitieagenda in uitvoering Recyclingsymposium Prof.ir. Elphi Nelissen Voorzitter Begeleidingsgroep CBE Lid Taskforce Bouwagenda TU Eindhoven Decaan Bouwkunde Hoogleraar Building

Nadere informatie

Van Energiebesparen naar CO2-neutraal

Van Energiebesparen naar CO2-neutraal 17 mei 2017, SP Eindhoven Van Energiebesparen naar CO2-neutraal Kans en bedreigingen in de huursector Jaap van Leeuwen (Woonbond) Klimaatontwikkeling: Gemiddelde temperatuur in 2017 tov gemiddelde 1950-1980

Nadere informatie

Energieverspilling is zinloos

Energieverspilling is zinloos Aan de slag in de Bestaande Bouw Energieverspilling is zinloos in het verleden en daarna samengesteld door: Martin Liebregts Haico van Nunen Donderdag 13 september 2007 Milieu - Aandacht in de tijd 2/31

Nadere informatie

Duurzaamheid & innovatie. Stadsraad Goedereede 25 september 2018

Duurzaamheid & innovatie. Stadsraad Goedereede 25 september 2018 Duurzaamheid & innovatie Stadsraad Goedereede 25 september 2018 Wat is duurzaamheid? Neem een minuut of 2 om met uw buurman van gedachten te wisselen: wat is duurzaamheid? Wat houdt het wel in? Wat niet?

Nadere informatie

Fontys Hogescholen Elise Ritzen Junior projectmanager Marlie Dix Communicatie adviseur

Fontys Hogescholen Elise Ritzen Junior projectmanager Marlie Dix Communicatie adviseur Fontys Hogescholen 30.05.2018 Elise Ritzen Junior projectmanager e.ritzen@mijnwater.com Marlie Dix Communicatie adviseur m.dix@mijnwater.com 1 Mijnwater BV 2012 Programma 14.00: aankomst Heerlen 14.05:

Nadere informatie

Voorwaarden aansluiting appartementen en woningen op WKO bron DSKII

Voorwaarden aansluiting appartementen en woningen op WKO bron DSKII Voorwaarden aansluiting appartementen en woningen op WKO bron DSKII Stichting Spaarnesant 04 februari 2014 9X3803 Entrada 301 Postbus 94241 1090 GE Amsterdam +31 20 569 77 00 Telefoon 020-5697701 Fax info@amsterdam.royalhaskoning.com

Nadere informatie

ENERGIEAKKOORD. Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN

ENERGIEAKKOORD. Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN ENERGIEAKKOORD Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN 2 - Wie zijn wij? - Visie Ekwadraat - Beleid - Doelstellingen - Middelen - Financiering Inhoud - Conclusies en aanbevelingen 3 INLEIDING

Nadere informatie

Presentatie Pioneering 27 september 2011

Presentatie Pioneering 27 september 2011 Presentatie Pioneering 27 september 2011 1 Contactgegevens Dinkelborgh energie (DBE) Presentatie voor Pioneering Hans Visser (DBE) 06 53 87 86 79 Dinkelborgh Energie Wilhelminastraat 8 7591 TN Denekamp

Nadere informatie

Ontwikkelen van BREEAM Outstanding voor gebouw The Edge

Ontwikkelen van BREEAM Outstanding voor gebouw The Edge Ontwikkelen van BREEAM Outstanding voor gebouw The Edge Seminar Duurzaam bouwen met Staal 3 september 2015 Over C2N Enkele recente projecten: C2N is een ona+ankelijke vastgoedadviseur, gespecialiseerd

Nadere informatie

Voorgenomen BENG-eisen: struikelblokken voor ziekenhuizen en hoger onderwijs?

Voorgenomen BENG-eisen: struikelblokken voor ziekenhuizen en hoger onderwijs? Auteur Ir. W.H. (Wim) Maassen PDEng, Senior Consultant Royal HaskoningDHV, en TU/e Fellow Technische Universiteit Eindhoven Voorgenomen BENG-eisen: struikelblokken voor ziekenhuizen en hoger onderwijs?

Nadere informatie

Amsterdam: energie neutrale stad!

Amsterdam: energie neutrale stad! Amsterdam: energie neutrale stad! 20 april 2009 Inhoud: - Aanleiding - Ambities - Aanpak -Case Kolen voor elektriciteit Klimaatverandering Grondstoffen: olie 2a Ons gas raakt op: Zes probleem kenmerken

Nadere informatie

BENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen

BENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen BENG Bijna Energie Neutrale Gebouwen 1. Introductie 2. BENG methodiek 3. EPC versus BENG 4. Hoe kunnen we hierop inspelen? 1. BENG Introductie Introductie Nederlandse versie van de Europese wetgeving nearly

Nadere informatie

Duurzaam, mvo, energiezuinig & klimaatneutraal

Duurzaam, mvo, energiezuinig & klimaatneutraal Duurzaam, mvo, energiezuinig & klimaatneutraal Huidge situatie aarde Het klimaat verandert, de aarde warmt op Huidge situatie energie Energievoorraad stagneert Huidge situatie bevolking De arbeidsmarkt

Nadere informatie

Case study tbv BREEAM Credit MAN 9 tbv nieuwbouw kantoor en bedrijfshal GKB te Barendrecht

Case study tbv BREEAM Credit MAN 9 tbv nieuwbouw kantoor en bedrijfshal GKB te Barendrecht Case study tbv BREEAM Credit MAN 9 tbv nieuwbouw kantoor en bedrijfshal GKB te Barendrecht Beschrijving van het project: GKB Vastgoed BV realiseert aan de Augustapolder 13 te Barendrecht een nieuw kantoor

Nadere informatie

Beleggen. met. betekenis. performance. leefbaarheid. duurzaam. met impact. oplossingen. klimaat. stedelijke gaa. ontwikkeling. samenleving.

Beleggen. met. betekenis. performance. leefbaarheid. duurzaam. met impact. oplossingen. klimaat. stedelijke gaa. ontwikkeling. samenleving. Beleggen zullen met samenleving betekenis leefbaarheid welzijn steeds uitgevoerd kwalit transparante hoge gezonde moe stedelijke gaa zullen klimaat oplossingen toekomst financiële duurzaam performance

Nadere informatie

met lage temperatuur warmtebron Kennisgroep lage temperatuur warmtenetten

met lage temperatuur warmtebron Kennisgroep lage temperatuur warmtenetten Effectieve Kostenefficiënte of woonlasten of woonlastenefficiënte efficiënte aardgasvrije aardgasloze oplossingen wijken met lage temperatuur warmtebron Kennisgroep lage temperatuur warmtenetten Algemene

Nadere informatie

Roadmapenergiebesparing Nibbixweer. Nibbixweer energieneutraal: verantwoord investeren in een duurzame toekomst

Roadmapenergiebesparing Nibbixweer. Nibbixweer energieneutraal: verantwoord investeren in een duurzame toekomst Roadmapenergiebesparing Nibbixweer Nibbixweer energieneutraal: verantwoord investeren in een duurzame toekomst Voorwoord Beste lezer Nibbixweer staat voor samen leven in een duurzame omgeving. Het gemeentelijk

Nadere informatie

Hoe krijg je het eerste volledig WELL gecertificeerde gebouw van Nederland?

Hoe krijg je het eerste volledig WELL gecertificeerde gebouw van Nederland? brings concepts to life Hoe krijg je het eerste volledig WELL gecertificeerde gebouw van Nederland? Bastiaan Beerens Peter Buurman Adviseur Bouwfysica en Gezonde Gebouwen - WELL AP Sustainability Director

Nadere informatie

Energie neutraal Veenendaal De aanpak en de inhoud

Energie neutraal Veenendaal De aanpak en de inhoud Energie neutraal Veenendaal 2035 De aanpak en de inhoud Inhoud Waarom energieneutraal en wanneer? 1 e opzet programmaplan Resultaten interne consultatie Resultaten externe consultatie Enkele voorbeelden

Nadere informatie

Duurzaamheid in gebouwen hoe pak ik dat aan en wat levert het op? M.G.E. Som Amsterdam Arena, 12 oktober 2011

Duurzaamheid in gebouwen hoe pak ik dat aan en wat levert het op? M.G.E. Som Amsterdam Arena, 12 oktober 2011 Duurzaamheid in gebouwen hoe pak ik dat aan en wat levert het op? M.G.E. Som Amsterdam Arena, 12 oktober 2011 Inleiding Trias Energetica Besparen van energie, monitoring gedrag techniek Duurzame toepassingen

Nadere informatie

Hoe kan ik energie besparen en verduurzamen in de eigen woning? Los van het gas? Teus van Eck maart 2019

Hoe kan ik energie besparen en verduurzamen in de eigen woning? Los van het gas? Teus van Eck maart 2019 Hoe kan ik energie besparen en verduurzamen in de eigen woning? Los van het gas? Teus van Eck maart 2019 Doel van de bijeenkomst Informatie over: 1. Waarom doen we dit en waar staan we in Nederland? 2.

Nadere informatie

Concepten voor nieuwbouw woningen EPC 0,4. 20 september 2013 Han Verheul

Concepten voor nieuwbouw woningen EPC 0,4. 20 september 2013 Han Verheul Concepten voor nieuwbouw woningen EPC,4 2 september 213 Han Verheul Concepten voor EPC,4 Concept 1: isolatie Rc = 5, HR-WTW en PV; Concept 2: warmtevraagbeperking, Rc = 7, zonneboiler en HR-WTW; Concept

Nadere informatie

Warmtepomp voor (w)elke oplossing? Van idealistische oriëntatie naar realistische aanpak. Ronald Schilt

Warmtepomp voor (w)elke oplossing? Van idealistische oriëntatie naar realistische aanpak. Ronald Schilt Warmtepomp voor (w)elke oplossing? Van idealistische oriëntatie naar realistische aanpak. Ronald Schilt Inhoud Voorstellen Warmtepomp in breder perspectief Valkuilen en uitdagingen Voorbeeldproject Missie:

Nadere informatie

Energieneutraal leven

Energieneutraal leven Programma Opening John Bouwman, vestigingsdirecteur Rijswijk Energieneutraal leven Harm Valk, senior adviseur energie & duurzaamheid Brandveilig leven Ruud van Herpen, senior adviseur brandveiligheid Pauze

Nadere informatie

1. Meten van duurzaamheid 2. Het instrument BREEAM 3. BREEAM: hoe werkt het? 4. Proces en kwaliteitsborging 13-10-2015 3

1. Meten van duurzaamheid 2. Het instrument BREEAM 3. BREEAM: hoe werkt het? 4. Proces en kwaliteitsborging 13-10-2015 3 1 2 Meten is weten 1. Meten van duurzaamheid 2. Het instrument BREEAM 3. BREEAM: hoe werkt het? 4. Proces en kwaliteitsborging 13-10-2015 3 Waarde duurzaam gebouw JLL nov 2013: Twee-derde van ondervraagden

Nadere informatie

Warmtepompen en WKO: Toekomstperspectieven. Peter Centen CTO Nathan

Warmtepompen en WKO: Toekomstperspectieven. Peter Centen CTO Nathan Warmtepompen en WKO: Toekomstperspectieven Peter Centen CTO Nathan EPC - Nieuwbouw Energielabels - Bestaande bouw Brandstofverbruik(primair) per sector Bron: Publicatie CE Delft december 2015 Beleiden

Nadere informatie

duurzaamheidsscores Stadhuiskwartier Deventer

duurzaamheidsscores Stadhuiskwartier Deventer Stadhuiskwartier Deventer BAM Utiliteitsbouw heeft zich gecommitteerd aan de 5 pijlers van Bewuste Bouwers Uitgegeven: 01 januari 2014 Geldig tot: 31 december 2014 Directie Bewuste Bouwers: Voorwaarden

Nadere informatie

FORUMGEBOUW UNIVERSITY & RESEARCH CENTRE WAGENINGEN

FORUMGEBOUW UNIVERSITY & RESEARCH CENTRE WAGENINGEN FORUMGEBOUW UNIVERSITY & RESEARCH CENTRE WAGENINGEN OMSCHRIJVING PROJECT FORUMGEBOUW Object in het park Het Forumgebouw is het centrale onderwijsgebouw, ontwikkeld in het kader van de totale herhuisvestingplannen

Nadere informatie

ASR Renovatie Archimedeslaan 10 Utrecht. Projectbeschrijving BREEAM-NL

ASR Renovatie Archimedeslaan 10 Utrecht. Projectbeschrijving BREEAM-NL ASR Renovatie Archimedeslaan 10 Utrecht Projectbeschrijving BREEAM-NL Aanleiding De Raad van Bestuur van ASR heeft in 2009 het besluit genomen dat alle bedrijfsonderdelen uiterlijk ultimo 2015 in het gebouw

Nadere informatie

Duurzame elektriciteit in het EcoNexis huis

Duurzame elektriciteit in het EcoNexis huis Werkblad 1, mbo Duurzame elektriciteit in het EcoNexis huis Inleiding De wereldbevolking groeit al jaren vrij stevig. En de wereldwijde behoefte aan energie groeit mee: we kúnnen simpelweg niet meer zonder

Nadere informatie

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016 Living Labs Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016 dr.ir. Elke den Ouden expertise in smart lighting & smart cities @ TU/e Where innovation starts TU/e Living Labs Een Living

Nadere informatie

Fellow Symposium Building Physics and Services 20-03-2013 Toekomstgericht renoveren op basis van scenario s

Fellow Symposium Building Physics and Services 20-03-2013 Toekomstgericht renoveren op basis van scenario s Fellow Symposium Building Physics and Services 20-03-2013 Toekomstgericht renoveren op basis van scenario s Wim Maassen Fellow Life Cycle Performance Design CV Wim Maassen Fellow Technische Universiteit

Nadere informatie

Jaarrapportage Q4 ENERGIE Maart

Jaarrapportage Q4 ENERGIE Maart Jaarrapportage Q4 ENERGIE 218 Maart 219 INLEIDING EN MANAGEMENTSAMENVATTING INLEIDING Deze rapportage heeft betrekking op het energie van Avans hogeschool en wordt gebruikt om de resultaten van de diverse

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Bijpraten Raadsleden Vlissingen, 10 april 2017 Agenda > Welkom: Harry van der Maas (voorzitter stuurgroep) > Stand

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta BZW Bijeenkomst Middelburg, 4 april 2017 Inhoudsopgave 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken

Nadere informatie

Technologische invulling energie strategie Sciencepark. Jan-Maarten Elias

Technologische invulling energie strategie Sciencepark. Jan-Maarten Elias Technologische invulling energie strategie Sciencepark Jan-Maarten Elias Smartgrid warmte/koude Parkeren Sporthal Matrix IC gebouwen Lab HIER BENT U NU WKO Kantoren FNWI-fac. Kantoren Kassen Datacenter

Nadere informatie

Naar een duurzaam IHP Hoe borg je dat? Jan Roelofs Marieke Stevering-Rutten Kennisdag Ruimte-OK 16 april 2019

Naar een duurzaam IHP Hoe borg je dat? Jan Roelofs Marieke Stevering-Rutten Kennisdag Ruimte-OK 16 april 2019 Naar een duurzaam IHP Hoe borg je dat? Jan Roelofs Marieke Stevering-Rutten Kennisdag Ruimte-OK 16 april 2019 Programma van vandaag - Introductie PentaRho - Onderzoek naar duurzaamheid in IHP s - Analyse

Nadere informatie

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Zonder Energieopslag geen Energietransitie Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Duurzame Energie Koepel 6 brancheorganisaties (wind, zon, bodemenergie, bio, warmtepompen,

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Wat moet de CV installateur met PV PV heeft de toekomst. Door: Richard Ogink

Wat moet de CV installateur met PV PV heeft de toekomst. Door: Richard Ogink Wat moet de CV installateur met PV PV heeft de toekomst Door: Richard Ogink Wat moet de CV installateur met PV Indeling presentatie 1. Zon als duurzame energiebron 2. Wetgeving 3. PV in de praktijk 4.

Nadere informatie

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft Klimaatneutrale gemeenten Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige expertise

Nadere informatie