Beslisdocument Blindegeleidelijnen (BGL) en Gehandicaptenparkeerplaatsen (GPP)

Transcriptie

1 Beslisdocument Blindegeleidelijnen (BGL) en Gehandicaptenparkeerplaatsen (GPP) Februari 2012

2 Advies Blindegeleidelijnen (BGL) en Gehandicaptenparkeerplaatsen (GPP) Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Aanleiding/ achtergrond Het is belangrijk dat alle mensen, dus ook mensen met een (visuele of fysieke) beperking, in staat zijn gebruik te maken van voorzieningen zoals winkels, culturele en gezondheidscentra. Dit stelt eisen aan de inrichting van de openbare ruimte. In het Actieplan voor toegankelijkheid, bruikbaarheid en bereikbaarheid voor mensen met een beperking uit 2008 is aangegeven dat BGL één van de onderdelen betreft. Zolang er geen algemene beleidslijn is bepaald blijft het onderwerp vragen (o.a. uit de raad 21 januari 2010) oproepen. In feite hebben ook andere groepen, zoals mensen met een rolstoel of mensen die slecht ter been zijn, speciale voorzieningen/ extra hulpmiddelen nodig om gebruik te maken van de openbare ruimte. Concreet hebben we het dan over GPP s. Dit advies geeft een inventarisatie van de huidige situatie en gebruikerswensen ten aanzien van enerzijds de lokaties en anderzijds de eisen ten aanzien van de BGL en GPP. Het sluit af met conclusies en aanbevelingen. 1.2 Opdracht Eind 2010 heeft het college van B&W de opdracht gegeven fase 1 van het plan van aanpak uit te werken. Aan de hand van de uitkomsten uit dit Advies zal het college van B&W het vervolg te bepalen. De doelstelling van het project is te komen tot een uniforme standaard betreffende een verbeterde fysieke toegang tot diverse soorten voorzieningen binnen de Hoogeveense openbare ruimte voor mensen met een visuele of fysieke beperking. Het gaat hier om de onderdelen BGL en GPP. Fase 1 geeft een inventarisatie van de huidige situatie en gebruikerswensen ten aanzien van enerzijds de lokaties en anderzijds de eisen ten aanzien van de BGL en GPP. Het beoogd resultaat van het project is het opstellen van een beleidskader waaruit hapklare (beleids)brokken worden geformuleerd die zullen worden opgenomen in de Civiel- en Cultuurtechnische standaard van gemeente Hoogeveen. Het Advies Fase 1, geeft het college van B&W informatie en aanbevelingen waarop de invulling van zowel de locaties als specificaties van BGL en GPP s kan worden gebaseerd. Daarnaast willen we lange termijn afspraken met partners maken over BGL en GPP, zodat duidelijk is welke wensen worden uitgevoerd en onder welke voorwaarden of termijn. Het Maatschappelijk effect van het project is de zelfredzaamheid van mensen met een fysieke beperking aan het maatschappelijk leven bevorderen door verbetering van de fysieke toegang. Dit staat verwoord in de Sociale Structuurvisie en wordt verder uitgewerkt in 2

3 Samen voor elkaar het Hoogeveense WMO beleidsplan. We spreken hier over inclusief beleid. De WMO is verdeeld in prestatievelden. Producten die onder prestatieveld 5 vallen zijn onder andere het voor iedereen toegankelijk maken van de woonomgeving en openbare ruimte, evenals het toegankelijk maken van openbaar vervoer. Hiermee wordt de deelname aan het maatschappelijk verkeer van mensen met een beperking bevorderd. 1.3 Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt de BGL (lokaties en specificaties) uitgewerkt, terwijl hoofdstuk 3 dezelfde thema s behandelt ten aanzien van GPP. Afsluitend volgen de conclusies en aanbevelingen (hoofdstuk 4) en besluitvorming (hoofdstuk 5). 3

4 Hoofdstuk 2 Blindengeleidelijnen (BGL) Met blindengeleidelijnen (BGL) bedoelen we in dit advies gidslijnen, geleidelijnen en markeringen (zie bijlage 2 voor definitie). 2.1 Waar gaat het over? Voor wie zijn de BGL in Hoogeveen bedoeld en leveren de BGL een probleem op? Aantal blinden en slechtzienden in Hoogeveen Op dit moment wonen 100 mensen in specifieke woonvoorzieningen voor mensen met een gezichtsstoornis. Daarnaast woont een veel groter aantal gewoon thuis, verspreid over de hele gemeente. Gezichtsstoornissen zijn samen met coronaire hartziekten de meest voorkomende aandoeningen bij ouderen. In Hoogeveen zijn nu ruim duizend blinden en slechtzienden 1. Het aantal blinden en slechtzienden is onder 65-plussers veel hoger dan onder 65-minners. Het aandeel 65-plussers neemt de komende jaren sterk toe. We verwachten dat het aantal blinden en slechtzienden in 2020 met de helft toeneemt (totaal ruim 1.500). Verder vervult Hoogeveen een regiofunctie en is een Adviescentrum voor blinden en slechtzienden gevestigd aan t Haagje (ongeveer 300 bezoekers, deels uit de regio). Dit betekent dat op dit moment naar schatting rond de mensen gebruik maken van de Hoogeveense BGL. In 2020 zal dit toenemen tot gebruikers. Probleem? Uitgangspunt is aansluiting van plaatsen waar veel blinden/ slechtzienden woonachtig zijn via het openbaar vervoer op het ziekenhuis, winkelcentra en culturele centra. In Hoogeveen zijn 86 bushalten met BGL toegankelijk gemaakt voor blinden en slechtzienden overeenkomstig de landelijk gehanteerde richtlijnen van de CROW. Dit wil zeggen dat voorzieningen en winkelcentra in de kern en elk dorp met het openbaar vervoer bereikbaar zijn voor blinden en slechtzienden. Het betreft dan de belangrijkste bestemmingen en herkomsten en deze zijn terzijnertijd te raadplegen via internet. Ook op de perrons van het station NS liggen BGL die voldoen aan de richtlijnen. Echter, blinden/ slechtzienden die met het openbaar vervoer reizen stranden halverwege op het busstation als ze moeten overstappen om naar het centrum te reizen. Hetzelfde geldt voor het NS station. De toegang tot een aantal bestemmingen is voorzien van BGL: winkels in de Hoofdstraat en Schutstraat, de Tamboer, Museum De 5000 Morgen en Scala. Echter, de BGL aan de Hoofdstraat voldoet niet geheel aan de CROW-richtlijnen (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek). Op advies van onder andere Visio en het Gehandicaptenplatform is in 2008 gekozen voor het verbreden van de oorspronkelijke keitjes-lijnen met een BGL-tegel, 1 Cijfers zijn gebaseerd op landelijke cijfers blinden en slechtzienden en teruggerekend naar de Hoogeveense situatie. 4

5 waarmee de BGL 70 cm werd. Het gebruik van deze BGL levert desondanks problemen op voor de gebruikers. Echter, de Bibliotheek en het Podium zijn nog niet bereikbaar voor blinden/ slechtzienden. Daarnaast gaat het om het Adviescentrum voor blinden en slechtzienden ( t Haagje). Het Adviescentrum krijgt jaarlijks ongeveer 300 bezoekers, waarvan een deel afkomstig is uit de regio. De bushaltes bij het ziekenhuis zijn aangepast voor blinden/ slechtzienden. Echter, de verbinding met de BGL op het ziekenhuisterrein ontbreekt. Blinden/ slechtzienden die met de bus naar het ziekenhuis reizen kunnen niet zelfstandig het ziekenhuis binnenkomen. Kortom, de blinden en slechtzienden zijn niet voldoende in staat gebruik te maken van de verschillende voorzieningen vanwege de gebrekkige toegankelijkheid als gevolg van het ontbreken van een geschikte BGL op cruciale plaatsen. 2.2 Huidige situatie & korte termijn planning Op welke locaties? Zie paragraaf Probleem? hierboven voor de bestemmingen. We gaan uit van locaties van herkomst met een concentratie van blinden/ slechtzienden. Het betreft een toekomstige woonvoorziening aan de Amshoffweg (37 personen), waarin de woningen van Visio in de Weide zullen opgaan. In Zuid is een woonvoorziening aan de Boekenberghstraat (12 personen). De nabijgelegen bushaltes zijn aangepast voor blinden/ slechtzienden. De specificaties Voor de vorm van een BGL zijn geen wettelijke bepalingen, alleen richtlijnen. Landelijk worden gewoonlijk de richtlijnen van CROW en/ of de richtlijnen van de Consumentenbond gehanteerd. Deze wijken nauwelijks van elkaar af. Om zich op de tast en eventueel restzicht te kunnen oriënteren, maken blinden en slechtzienden gebruik van gidslijnen, geleidelijnen en markeringen. Gidslijnen en geleidelijnen moeten zo gestrekt mogelijk gesitueerd worden met zo min mogelijk richtingveranderingen en aftakkingen. (Zie bijlage 2 of voor meer details Wensen gebruikers We hebben gesproken met de Werkgroep Toegankelijkheid en de Werkgroep Vervoer van het Gehandicaptenplatform. In deze paragraaf zijn ook de wensen van Visio verwerkt. Wenselijke locaties Uitgangspunt is aansluiting van plaatsen waar veel blinden/ slechtzienden woonachtig zijn op het ziekenhuis, winkelcentra (Hoofdstraat-Schutstraat), culturele centra (Museum De 5000 Morgen, Tamboer, Scala, Podium, Bibliotheek), buurthuizen en vervoer (aanlooproute (relevante) bushaltes en station). Daarnaast gaat het om voorzieningen die specifiek voor 5

6 blinden/ slechtzienden zijn: het Adviescentrum ( t Haagje), centra voor Dagbesteding (Hoofdstraat en Nicolaas Beetsplein). Gebruikers hebben naast de centra genoemd in paragraaf 2.1 ook behoefte aan een BGL bij buurt/ dorpshuizen en het Centrum voor Dagbesteding. We gaan uit van locaties van herkomst met een concentratie van blinden/ slechtzienden. Het betreft woningen van Visio in de Weide (toekomstige woonvoorziening aan de Amshoffweg) en in Zuid (Boekenberghstraat). De nabijgelegen bushaltes van de huidige voorzieningen zijn aangepast voor blinden/ slechtzienden. De Werkgroep Toegankelijkheid van het Gehandicaptenplatform heeft een puntenplan opgesteld (zie bijlage 3) waarvan een deel reeds is uitgevoerd of in de planning is. Wenselijke specificaties Voor specificaties BGL verwijst Gehandicapten Platform naar doc Geleidelijnen OV en ontwerprichtlijnen geleidelijn op De belangrijkste specificaties betreffen: De breedte van de BGL dient 2 tegels (dwz 60 cm) met hoogteverschillen en met een contrasterende kleur te zijn met aan beide zijden 60 cm obstakelvrij. NB Beschikbare ruimte benutten Het betreft gidslijnen en geleidelijnen Het betreft markering van overgangen en gevaarlijke situaties Mankementen In het puntenplan constateert het Gehandicaptenplatform eveneens mankementen aan huidige BGL in centrumgebied (zie bijlage 3). Het Gehandicaptenplaform vraagt de gemeente deze op te lossen. 2.3 Netwerkgedachte Het heeft geen zin om her en der kleine stukjes BGL aan te brengen. Een blinde/ slechtziende heeft behoefte aan routes van en naar de belangrijkste bestemmingen. Dat betekent dat de BGL met elkaar tot een netwerk moeten worden gevormd. Een netwerk is een verzameling van verbindingen tussen punten van herkomsten en bestemmingen van de doelgroep zo efficiënt en effectief mogelijk te verbinden volgens standaard specificaties. Via dit netwerk zijn de bestemmingen in het centrum, de bushalten aan de rand van het centrum en het station NS met elkaar verbonden. In Hoogeveen zijn verschillende netwerken mogelijk: Netwerk Centrum Netwerk Stationsgebied Netwerk Ziekenhuis (Zorgpark) Deze netwerken worden door busdiensten met elkaar en de herkomstgebieden (wijken en dorpen) verbonden. Door te zorgen voor een Netwerk Centrum (winkels en voorzieningen zijn bereikbaar) in combinatie met een Netwerk stationsgebied (koppeling NS met busstation via stationsplein) en een Netwerk Ziekenhuis (verbinding tussen bushalte en ziekenhuis of breder met 6

7 koppeling Zorgpark) zijn blinden/ slechttzienden in staat gebruik te maken van de winkels en de belangrijkste voorzieningen. De fysieke structuurvisie beschrijft het belang van een goede verbinding tussen het station en het centrum voor voetgangers en fietsers. Een BGL tussen het station en centrum draagt hieraan bij. In het kaartje (bijlage 5) is dit netwerk aangegeven, waarbij in groen de bestaande delen van het netwerk zijn aangegeven, in blauw de geplande delen en in rood die delen die nog ontbreken. Het kaartje betreft alleen de kern Hoogeveen en niet de andere wijken of dorpen. In feite is het voor de netwerkgedachte alleen nodig vanuit de wijken of dorpen een vervoerssysteem op te zetten en te koppelen aan het centrumkaartje. Concreet betekent dit Ontsluiting busstation met NS door BGL Ontsluiting station naar centrumgebied door BGL Ontsluiting bibliotheek en Scala door BGL Ontsluiting bushalte met gemeentehuis (Compagnieshuis) door BGL Ontsluiting adviescentrum Visio door BGL Ontsluiting bushalte Alteveerstraat met Hoofdstraat door BGL Ontsluiting bushalte ziekenhuis met ziekenhuis Ontsluiting bushalte ziekenhuis met zorgpark 7

8 Hoofdstuk 3 Gehandicaptenparkeerplaatsen (GPP) 3.1 Huidige situatie & korte termijn planning Aantallen GPP gebruikers 1062 mensen in Hoogeveen hebben een gehandicaptenparkeerkaart en 63 mensen hebben een parkeerplaats op kenteken voor hun huis. Gezien de regiofunctie maken mensen van buiten Hoogeveen ook gebruik van de GPP. Op welke locaties? In de Beleidsregels aanwijzing gehandicaptenparkeerplaatsen 2009 staat het volgende: Het college wijst algemene gehandicaptenparkeerplaatsen aan bij gebouwen en locaties waarin minimaal één of meerdere bestuurders die houder zijn van een geldige GPPparkeerkaart aanwezig kunnen zijn Betreffende locaties zijn in ieder geval: a. Wooncomplexen & Flats- het aantal GPP s is afhankelijk van het aantal GPPparkeerplaatshouders woonachtig aldaar (artikel 3) Het college wijst in beginsel twee algemene gehandicaptenparkeerplaatsen aan bij: b. Instellingen, waaronder zorginstellingen c. Sporthallen & Sportterreinen d. Winkelcentra Blijkt in de praktijk van alledag aantoonbaar dat in een van de laatst genoemde situaties dat onvoldoende is dan worden er één of meer (extra) plaatsen aangewezen. Dit werkt naar tevredenheid van alle partijen. De specificaties Hoogeveen hanteert de richtlijnen CROW. In de praktijk komen de 2 Hoogeveense GPP overeen met de CROW 2%-regel. Dit betekent dat in Hoogeveen in feite de CROWrichtlijnen volgt. Zie bijlage 4 voor richtlijnen, uitgegeven door de CROW. 3.2 Gebruikerswensen We hebben gesproken met de Werkgroep Toegankelijkheid en de Werkgroep Vervoer van het Gehandicaptenplatform. Wenselijke locaties Het Gehandicaptenplatform kan zich vinden in de gehanteerde Beleidsregels aanwijzing gehandicaptenparkeerplaatsen Het GPF zou graag openbare gebouwen, zoals buurthuizen, toegevoegd zien in deze lijst. Verder gaat ze akkoord met het gemeentelijk beleid ten aanzien van de locaties van GPP. Wenselijke specificaties Voor specificaties GPP verwijst Gehandicapten Platform naar het Handboek toegankelijkheid blz (consumentenuitgave). Deze komt overeen met de richtlijnen uit de CROW. 8

9 Hoofdstuk 4 Conclusies en Advies fase 1 Omdat de inventarisatie reeds zoveel informatie opleverde, hebben we voor zowel de BGL als de GPP naast de inventarisatie van de diverse onderdelen tevens een advies toegevoegd. 4.1 BGL Aantal blinden en slechtzienden In Hoogeveen zijn nu ruim duizend blinden en slechtzienden. Het aantal blinden en slechtzienden is onder 65-plussers veel hoger dan onder 65-minners. Het aandeel 65-plussers neemt de komende jaren sterk toe. We verwachten dat het aantal blinden en slechtzienden in 2020 met de helft toeneemt (totaal ruim 1.500). Verder vervult Hoogeveen een regiofunctie en is een Adviescentrum voor blinden en slechtzienden gevestigd aan t Haagje (ongeveer 300 bezoekers, deels uit de regio). Dit betekent dat op dit moment naar schatting rond de mensen gebruik maken van de Hoogeveense BGL. In 2020 zal dit toenemen tot gebruikers. Gezien het toenemende aantal blinden en slechtzienden, dat voor deelname aan het maatschappelijk verkeer afhankelijk is van BGL, verdient het aanbeveling een BGLnetwerk na te streven van herkomst met bestemmingen als winkels en voorzieningen Netwerkgedachte Een blinde/ slechtziende heeft behoefte aan routes van en naar de belangrijkste bestemmingen. Dat betekent dat de BGL met elkaar tot een netwerk moeten worden gevormd. Een netwerk is een verzameling van verbindingen tussen punten van herkomsten en bestemmingen van de doelgroep zo efficiënt en effectief mogelijk te verbinden volgens standaard specificaties. Via dit netwerk zijn de bestemmingen in het centrum, de bushalten aan de rand van het centrum en het station NS met elkaar verbonden. In Hoogeveen zijn verschillende netwerken mogelijk: Netwerk Centrum Netwerk Stationsgebied Netwerk Ziekenhuis (Zorgpark) Deze netwerken worden door busdiensten met elkaar en de herkomstgebieden (wijken en dorpen) verbonden. Door te zorgen voor een Netwerk Centrum (winkels en voorzieningen zijn bereikbaar) in combinatie met een Netwerk stationsgebied (koppeling NS met busstation via stationsplein) en een Netwerk Ziekenhuis (verbinding tussen bushalte en ziekenhuis of breder met koppeling Zorgpark) zijn blinden/ slechttzienden in staat gebruik te maken van de winkels en de belangrijkste voorzieningen. De fysieke structuurvisie beschrijft het belang van een goede verbinding tussen het station en het centrum voor voetgangers en fietsers. Een BGL tussen het station en centrum draagt hieraan bij. In het kaartje (bijlage 5) is dit netwerk aangegeven, waarbij in groen de bestaande delen van het netwerk zijn aangegeven, in blauw de geplande delen en in rood die delen die nog 9

10 ontbreken. Het kaartje betreft alleen de kern Hoogeveen en niet de andere wijken of dorpen. In feite is het voor de netwerkgedachte alleen nodig vanuit de wijken of dorpen een vervoerssysteem op te zetten en te koppelen aan het centrumkaartje. Buiten de genoemde netwerken worden in principe geen BGL aangelegd. Het netwerk dient de herkomstgebieden (dorpen en wijken), via het openbaar vervoer, te verbinden met bestemmingen als winkels en voorzieningen in het centrum, stationsgebied en ziekenhuis. Het is dan niet nodig een BGL aan te leggen in wijk- of dorpscentra. Het gaat dan om een Netwerk Centrum, Netwerk Stationsgebied en Netwerk Ziekenhuis. Op welke locaties? Een groot deel van Hoogeveen centrum is inmiddels of wordt binnenkort ontsloten door BGL. Concreet betekent dit dat de volgende punten nog moeten worden uitgevoerd: Ontsluiting busstation met NS Ontsluiting station naar centrumgebied door BGL Ontsluiting bibliotheek en Scala door BGL Ontsluiting bushalte met gemeentehuis (Compagnieshuis) door BGL Ontsluiting adviescentrum Visio door BGL Ontsluiting bushalte Alteveerstraat met Hoofdstraat door BGL Ontsluiting bushalte ziekenhuis met ziekenhuis Ontsluiting bushalte ziekenhuis met zorgpark Dit betekent ontsluiting van het busstation/ NS, het gemeentehuis, de bibliotheek, scala, adviescentrum Visio, bushalte met Hoofdstraat en bushalte met ziekenhuis. (zie bijlage 5 voor een kaartje) Een aangepaste busverbinding is aangelegd bij het ziekenhuis, echter een sub-netwerk BGL op het ziekenhuisterrein ontbreekt. Het betreft deels gemeentelijk en deels privéterrein van het ziekenhuis. Netwerk Ziekenhuis voorzien van BGL. Hiertoe afspraken met ziekenhuis Bethesda maken over de invulling van BGL op het ziekenhuisterrein. Niet wachten op werk-metwerk Het zorgpark is niet voorzien van een BGL. Visio heeft hier een woonvoorziening voor 37 personen in de planning. BGL tussen de toekomstige woonvoorziening van Visio (Zorgpark Amshoffweg) met het ziekenhuis aanleggen. De specificaties Het Gehandicaptenplatform geeft aan dat de specificaties van de BGL volgens wenselijk zijn. Deze zijn conform de CROWrichtlijnen, dus akkoord. 10

11 In de praktijk worden de CROW-richtlijnen in Hoogeveen toegepast; alternatieven zijn op voorhand niet uitgesloten. In de Hoofdstraat is gebruik gemaakt van een alternatieve vorm. Voor blinden en slechtzienden levert het gebruik van de BGL die niet aan de eisen voldoet of ontbreken van BGL problemen op. Het gehandicaptenplatform heeft een lijst met knelpunten van bestaande BGL in Hoogeveen ontwikkeld. Het betreft BGL die uitmonden in fietsenrekken, maar ook obstakels die zich nabij de BGL bevinden die gevaarlijke situaties opleveren. Zie hiervoor bijlage 3. Landelijke uniformiteit is juist voor deze doelgroep belangrijk, zodat ze zich overal in Nederland beter kunnen oriënteren. Indien er toch wordt afgeweken van de landelijke richtlijnen moet dit goed gemotiveerd gebeuren. De richtlijnen van de CROW hanteren bij de aanleg van de BGL. Financiën De aanleg van BGL is niet meegenomen in de meerjarenbegroting. De financiën vormen de begrenzing bij het bepalen van de normen en de uitvoering van BGS en GPP s. We stellen derhalve voor om een BGL aan te leggen in werk-met-werk-situaties. De meerkosten zijn dan minimaal en kunnen worden meegeraamd in het betreffende projectplan. Zodra binnen Hoogeveen infrastructurele werkzaamheden in gang worden gezet, zullen de standaarden BGL en GPP worden toegepast. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling bestaande situaties op de schop te nemen met als enig doel het aanbrengen of aanpassen van de BGL of GPP. De BGL zal alleen worden aangelegd volgens het kaartje (zie bijlage 5). Namens de blinden/ slechtzienden heeft het Gehandicaptenplatform een lijst met mankementen ten aanzien van de huidige BGL aangegeven. Deze mankementen leiden ertoe dat blinden/ slechtzienden de BGL niet optimaal kunnen gebruiken (zie bijlage 3). De huidige mankementen oplossen binnen de reguliere middelen. Gebruik BGL Het gehandicaptenplatform geeft aan dat het aanleggen van een BGL alleen zinvol is als deze op een goede manier kunnen worden gebruikt. Vaak staan obstakels op of nabij de BGL. Naast bewustwording zou hiertoe handhaving ingezet dienen te worden. Ook binnen de verschillende gemeentelijke afdelingen alert zijn op bewustwording. Dit onderdeel dient nog te worden uitgewerkt. Bewustwording van het gebruik van BGL voor niet-gebruikers en handhaving inzetten. 4.2 GPP Er zijn geen grote problemen geconstateerd op het gebied van GPP. Het beleid werkt prima in de praktijk. Het bestaande beleid is vergelijkbaar met de richtlijnen uit de CROW, qua lokatie als specificatie. Daarnaast kunnen gebruikers aangeven waar onvoldoende GPP s zijn. 11

12 Het Gehandicaptenplatform geeft aan dat ze buurthuizen wil toevoegen aan de openbare gebouwen uit de Beleidsregels aanwijzing gehandicaptenparkeerplaatsen De Beleidsregels aanwijzing gehandicaptenparkeerplaatsen voortzetten. Het is niet nodig de buurthuizen toe te voegen aan de Beleidsregel. Het huidige beleid biedt voldoende mogelijkheden aanpassingen op maat te doen. Bij de aanleg of renovatie van openbare gebouwen vooraf de gebruikers raadplegen aangaande GPP s. 4.3 Algemeen Richtlijnen BGL en GPP De richtlijnen BGL en GPP toevoegen aan het Civieltechnisch Handboek Wensen GPF op- en afritjes Het Gehandicaptenplatform heeft aangegeven dat op- en afritjes als probleem worden ervaren door rolstoelgebruikers. Ze zouden graag een vloeiende overgang van de straat naar de drempels hebben, in plaats van een goot. Op- en afritten moeten minimaal 0,80 m lang zijn en zonder goot zijn uitgevoerd (hoogte 8 cm). Op plekken waar overgestoken wordt geen gootjes of een rooster erover. De richtlijnen op- en afritjes toevoegen aan het Civieltechnisch Handboek Vastleggen afspraken Om misverstanden te voorkomen is het belangrijk dat alle partijen helder voor ogen hebben welke afspraken er bestaan op het gebied van BGL en GPP. Vastleggen van afspraken BGL en GPP met het Gehandicaptenplatform en Visio 4.4 Vervolg In het Plan van aanpak is aangegeven dat in fase 2 een aantal scenario s zal worden uitgewerkt. Gezien de uitkomsten van de inventarisatie uit fase 1 is dit niet nodig. BGL Overnemen van de aanbevelingen. Op korte termijn betekent dit dat het lijstje met knelpunten van het gehandicaptenplatform zal worden opgelost. We gaan er vanuit dat deze kosten binnen de reguliere middelen kunnen worden opgevangen. Daarnaast zal het netwerk ziekenhuis op korte termijn worden aangelegd. Hiervoor dient budget te worden gevonden. Door het opnemen van de specificaties en locaties van de BGL in het Civieltechnisch handboek wordt in toekomstige plannen de BGL uit de 3 netwerken meegenomen. GPP Omdat de praktijk in grote lijnen overeenkomt met de wensen van de gebruikers, hoeft geen nieuw beleid te worden ontwikkeld. Advies is het bestaande beleid (lokaties en specificaties) op te nemen in het Handboek civieltechnische standaard. 12

13 Op- en afritjes Inmiddels zijn afspraken gemaakt over de afmetingen. Er hoeft geen beleid te worden ontwikkeld. Advies is het bestaande beleid (lokaties en specificaties) op te nemen in het Handboek civieltechnische standaard. Draagvlak Dit advies is besproken in de programma s Meedoen en Duurzaamheid en Mobiliteit en de overleggen: Intern overleg Ontwikkeling Stadscentrum (TOS), Klankbordgroep Stadscentrum, het Centrum Management en de WMO-raad, alvorens de besluitvorming door B&W. 13

14 Hoofdstuk 5 Besluitvorming B&W stemt in met de volgende beslispunten 1. Gezien het toenemende aantal blinden en slechtzienden, dat voor deelname aan het maatschappelijk verkeer afhankelijk is van BGL, verdient het aanbeveling een BGLnetwerk na te streven van herkomst met bestemmingen als winkels en voorzieningen. 2. Het netwerk dient de herkomstgebieden (dorpen en wijken), via het openbaar vervoer, te verbinden met bestemmingen als winkels en voorzieningen in het centrum, stationsgebied en ziekenhuis. Het is dan niet nodig een BGL aan te leggen in wijk- of dorpscentra. Het gaat dan om een Netwerk Centrum, Netwerk Stationsgebied en Netwerk Ziekenhuis. 3. Dit betekent ontsluiting van het busstation/ NS, het gemeentehuis, de bibliotheek, scala, adviescentrum Visio, bushalte met Hoofdstraat en bushalte met ziekenhuis. (zie bijlage 5 voor een kaartje) 4. Netwerk Ziekenhuis voorzien van BGL. Hiertoe afspraken met ziekenhuis Bethesda maken over de invulling van BGL op het ziekenhuisterrein. Niet wachten op werkmet-werk 5. BGL tussen de toekomstige woonvoorziening van Visio (Zorgpark Amshoffweg) met het ziekenhuis aanleggen. 6. De richtlijnen van de CROW hanteren bij de aanleg van de BGL. 7. Zodra binnen Hoogeveen infrastructurele werkzaamheden in gang worden gezet, zullen de standaarden BGL en GPP worden toegepast. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling bestaande situaties op de schop te nemen met als enig doel het aanbrengen of aanpassen van de BGL of GPP. De BGL zal alleen worden aangelegd volgens het kaartje (zie bijlage 5). 8. De huidige mankementen oplossen binnen de reguliere middelen. 9. Bewustwording van het gebruik van BGL voor niet-gebruikers en handhaving inzetten. 10. De Beleidsregels aanwijzing gehandicaptenparkeerplaatsen voortzetten. Het is niet nodig de buurthuizen toe te voegen aan de Beleidsregel. Het huidige beleid biedt voldoende mogelijkheden aanpassingen op maat te doen. Bij de aanleg of renovatie van openbare gebouwen vooraf de gebruikers raadplegen aangaande GPP s. 11. De richtlijnen BGL en GPP toevoegen aan het Civieltechnisch Handboek 12. De richtlijnen op- en afritjes toevoegen aan het Civieltechnisch Handboek 13. Vastleggen van afspraken BGL en GPP met het Gehandicaptenplatform en Visio Hiermee is de projectopdracht afgerond. 14

15 Bijlagen 1. Aanpak fase 1 uit Plan van aanpak 2. Definitie/ Specificaties BGL huidige situatie 3. Puntenplan, inclusief Mankementen BGL 4. CROW-richtlijnen GPP 5. Kaartje BGL netwerk 15

16 Bijlage 1 Aanpak fase 1 Activiteiten Fase 1 Verkenning Stap 1. Vraagverkenning BGS De opdracht checken met de wethouders Meedoen en Duurzaamheid & Mobiliteit Resultaat: Opdracht Stap 2. Plan van aanpak BGS en GP In samenwerking met Afd Realisatie en Beheer een Plan van aanpak opstellen. Plan van aanpak via Trojka Meedoen vaststellen door B&W. Resultaat: Plan van aanpak Stap 3. Inventarisatie gebruikerswensen BGS en GP Beeld van de wensen van gebruikers inventariseren. Hiervoor gebruikers benaderen: WMO raad, Gehandicaptenplatform en Visio. Resultaat: Beeld van de wensen van gebruikers Stap 4. Inventarisatie huidig Hoogeveens beleid BGS en GP In samenwerking met Afd Realisatie en Beheer achterhalen of en welke afspraken al bestaan in Hoogeveen over BGS en GP. Checken afspraken bij programma s Meedoen, Duurzaamheid & Mobiliteit (vervoer) en Ontwikkelt (o.a. project Stadscentrum). Resultaat: Reeds bestaand beleid in beeld Stap 5. Inventarisatie locaties In kaart brengen waar eventuele concentraties blinden/ slechtzienden en slecht ter been zijnden enerzijds en winkels, voorzieningen en toegang tot vervoer anderzijds zijn gelokaliseerd in Hoogeveen. In samenwerking met WMO raad, Gehandicaptenplatform, Visio, ander. Resultaat: Inventarisatie relevante locaties in relatie tot maatschappelijke voorzieningen Stap 6. Eisen BGS en GP Realisatie en Beheer brengt minimum wettelijke eisen aan de vorm en op welke locaties gemeente verantwoordelijk is in kaart. BSP verkent de wenselijke vorm van BGS en GP volgens gebruikers. Deze worden getoetst aan de kwaliteitseisen van het programma Ontwikkelt. Resultaat: Minimum wettelijke eisen vs gewenste BGS en GP in kaart Resultaat fase 1: Feitenmateriaal is geïnventariseerd. Resultaten terugkoppelen naar trojka s Meedoen en Duurzaamheid & Mobiliteit. 16

17 Bijlage 2 Definitie/ Specificaties BGL huidige situatie De specificaties Voor de vorm van een BGL zijn geen wettelijke bepalingen, alleen richtlijnen. Landelijk worden gewoonlijk de richtlijnen van CROW en/ of de richtlijnen van de Consumentenbond gehanteerd. Deze wijken nauwelijks van elkaar af. Om zich op de tast en eventueel restzicht te kunnen oriënteren, maken blinden en slechtzienden gebruik van gidslijnen, geleidelijnen en markeringen. Gidslijnen en geleidelijnen moeten zo gestrekt mogelijk gesitueerd worden met zo min mogelijk richtingveranderingen en aftakkingen. (Zie voor meer details Hier komen de richtlijnen op neer: Hoogteverschil en materiaalverschil kan functioneren als natuurlijke gidslijn. Voorbeelden: gazonranden, hekken, muurtjes, verhogingen langs het wegdek of verschillen in bestratingsmateriaal. De looplijn van een visueel gehandicapte ligt ongever 0,6 m. naast de natuurlijke gidslijn en daarom moet ook de ruimte naast de gidslijn vrij van obstakels zijn. Wanneer natuurlijke gidslijnen ontbreken of tot gevaarlijke situaties leiden, moeten geleidelijnen worden aangebracht. Een geleidelijn bestaat uit een 0,6 m brede strook (2 tegels) van een met de voet voelbaar ribbelprofiel, bij voorkeur geel of wit, die in de looprichting ligt. Omdat een blinde de geleidelijn vaak gebruikt om overheen te lopen, moet de afstand tot obstakels of gevaarlijke situaties minimaal 0,3 m (1 tegel) zijn. In totaal is de lijn dus 1,20 m breed. Daarnaast moet de lijn ononderbroken zijn. Richtingveranderingen groter dan 45 graden en keuzepunten worden aangegeven met een attentiemarkering. Attentiemarkering Een attentiemarkering wordt toegepast om een richtingverandering of keuzemoment in een geleidelijn aan te geven en bij toeleiding naar een natuurlijke gidslijn. De attentiemarkering dient voelbaar te zijn met de voet en de stok; een kruispunt of bocht met een richtingverandering die groter is dan 45 graden, wordt aangegeven met een noppenmarkering van 0,6 x 0,6 m. Waarschuwingsmarkeringen worden gebruikt om blinden en slechtzienden te waarschuwen voor gevaarlijke of onduidelijke situaties in de route en bij het aangeven van richtingsveranderingen groter dan 45 graden en keuzemomenten. Een waarschuwingsmarkering moet met de voet en de stok voelbaar zijn. De afmetingen zijn 0,6 x 1,8 m. met noppenprofiel of door middel van een opstaande rand rond een obstakel. Overgang geleidelijn/gidslijn De overgang kan op twee manieren worden vormgegeven. Wanneer de geleidelijn min of meer parallel aan de gidslijn eindigt en de route aan de hand van een natuurlijke gidslijn vervolgd kan worden, moet de overlap tussen de geleidelijn en de gidslijn 0,6 tot 0,9 m. bedragen. Waneer de geleidelijn loodrecht op de natuurlijke gidslijn staat, moet de geleidelijn tussen 0,3 en 0,6 m. voor de natuurlijke gidslijn eindigen. 17

18 Bijlage 3 Puntenplan, inclusief mankementen volgens Gehandicaptenplatform De Werkgroep Toegankelijkheid van het Gehandicaptenplatform heeft een puntenplan opgesteld (zie bijlage 6) waarvan een deel reeds is uitgevoerd of in de planning is. Mankementen In het puntenplan constateert het Gehandicaptenplatform eveneens mankementen aan huidige BGL in centrumgebied (zie hieronder). Het gehandicaptenplafrom vraagt gemeente deze op te lossen. Locatie Mankement Aanpak 1 Rotonde De Weide BGL aanwezig en compleet =goed voorbeeld 2 Rotonde Jos van BGL aanwezig en compleet =goed voorbeeld Aalderenlaan 3 Kruising bij motel BGL afwezig * 4 Op- en afrit westzijde A28 BGL afwezig * 5 Op- en afrit oostzijde BGL afwezig * 6 Kruising bij McDonalds BGL afwezig * 7 Kruising bij Van Limburg BGL afwezig * Stirumstraat 8 Schutstraat zuidzijde BGL eindigt pardoes Werk met werk Schutstraat noordzijde BGL eindigt pardoes Werk met werk Schutstraat algemeen gebruik van prullenbakken en Via beheer bankjes verhindert gebruik BGL 10 Reviusweg foute uitmond BGL (niet haaks) Onderhoudsbudget Kruising Alteveerstraat BGL ontbreekt op vluchtstrook Werk met werk Ingang Tamboerpassage BGL eindigt in fietsenrekken Onderhoudsbudget Kerkstraat noordzijde palen en terrassen aan de BGL Vervalt door verleggen van BGL via van Echtenstraat Werk met werk 14 Einde Raadhuisstraat paal in BGL Opgelost 15 Ingang Tamboer BGL ligt bij palen terwijl er Werk met werk ruimte genoeg is 16 Verbinding Tamboer- Werk met werk Museumlaantje & Museumlaantje-bibliotheek 17 Hoofdstraat (kerkplein) onderbreking in BGL voor kerk Werk met werk NB Hoogste prioriteit voor Platform gehandicapten 18 Verbinding bus & trein op BGL is deels afwezig Werk met werk NS station 19 Verbinding bushalte met ziekenhuis BGL is deels afwezig Plan opstellen ism ziekenhuis 2012 *3 t/m7 betreffen een verbinding van de Zuidwoldigerweg met Hoofdstraat. Gezien de netwerkgedachte zullen hier geen BGL worden aangelegd. Verbinding tussen De Weide en het Centrum komt tot stand via busverbinding. 18

19 Bijlage 4 Richtlijnen CROW GPP vs De specificaties Betreft richtlijnen, uitgegeven door de CROW. Bij gebouwgebonden parkeerplaatsen (ook woongebouwen en parkeergarages) 2% op het totaal aantal parkeerplaatsen met een minimum van 1 plaats, zo dicht mogelijk bij de entree. Een gehandicaptenparkeerplaats: bij langsparkeren is het parkeervak minimaal 6 m. lang Een gehandicaptenparkeerplaats: bij haaks parkeren is het parkeervak minimaal 3,5 m. breed. De afmetingen van een gehandicaptenparkeerplaats moeten duidelijk zichtbaar zijn op het wegdek en moet voorzien zijn van een verkeersbord E6. De algemene gehandicaptenparkeerplaats moet bereikbaar zijn via een voetpad. In- en uitstapstrook op straatpeil en afwerking horizontaal en stroef. Vrije hoogte minimaal 2,3 m. Wenselijke specificaties Voor specificaties GPP verwijst Gehandicapten Platform naar het Handboek toegankelijkheid blz (consumentenuitgave) De belangrijkste specificaties betreffen: De plaatsen moeten vrij blijven voor gebruik door gehandicapten en moeten daarom met het verkeersbord E6 worden gemarkeerd. De plaatsen moeten ruime afmetingen hebben opdat gehandicapten met hulpmiddelen in- en uit kunnen stappen. De afstand vanaf de GPP tot de entree mag bij voorkeur niet langer zijn dan 25 m en fysiek overbrugbaar. Een lengtehelling van de GPP mag niet steiler zijn dan 1 : 20 en een dwarshelling van de GPP mag niet steiler zijn dan 1 : 50 19

20 Bijlage 5 Plattegrond BGL 20

21 Bijlage 6 Puntenlijst Gehandicaptenplatform 21

22 22

23 23

24 24

25 25

26 26

27 27

28 28

29 Bijlage 7 Advies WMO-raad Hoogeveen WMO-raad Hoogeveen Postadres: Veldbrake PW Pesse Hoogeveen, 29 november 2011 Aan het College van Burgemeester en Wethouders van de Gemeente Hoogeveen Postbus PA Hoogeveen Betreft: Beslisdocument Blindegeleidelijnen (BLG) en Gehandicaptenparkeerplaatsen (GPP) juli 2011 Kenmerk: wmo/jn/1108 Geacht College, In de vergadering van de WMO-raad van de gemeente Hoogeveen op 24 november 2011 is het Beslisdocument Blindegeleidelijnen (BLG) en Gehandicaptenparkeerplaatsen (GPP) juli 2011 aan de orde geweest. De raad heeft ingestemd met inhoud en strekking van genoemd document. In diezelfde vergadering heeft de WMO-raad besloten om aan het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Hoogeveen ten aanzien van voornoemd document een positief advies uit te brengen. Hoogachtend, J. Nijmeijer Secretaris Stichting WMO-raad Gemeente Hoogeveen 29

30 WMO-raad Hoogeveen Postadres: Veldbrake PW Pesse Hoogeveen, 29 november 2011 Aan de Gemeenteraad van de Gemeente Hoogeveen Postbus PA Hoogeveen Betreft: Beslisdocument Blindegeleidelijnen (BLG) en Gehandicaptenparkeerplaatsen (GPP) juli 2011 Kenmerk: wmo/jn/1109 Geachte Raad, In de vergadering van de WMO-raad van de gemeente Hoogeveen op 24 november 2011 is het Beslisdocument Blindegeleidelijnen (BLG) en Gehandicaptenparkeerplaatsen (GPP) juli 2011 aan de orde geweest. De raad heeft ingestemd met inhoud en strekking van genoemd document. In diezelfde vergadering heeft de WMO-raad besloten om aan het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Hoogeveen ten aanzien van voornoemd document een positief advies uit te brengen. Hoogachtend, J. Nijmeijer Secretaris Stichting WMO-raad Gemeente Hoogeveen 30