Meetvlakbeoordeling. Deze code van goede meetpraktijk beschrijft de toegepaste. werkwijze bij beoordeling van het meetvlak voor uitvoering

Transcriptie

1 Code van goede meetpraktijk van de VKL (Vereniging Kwaliteit Luchtmetingen) Wat doet de VKL? De Vereniging Kwaliteit Luchtmetingen (VKL) heeft ten doel, binnen de kaders van de Europese en Nationale wet- en regelgeving, een concrete bijdrage te leveren aan het waarborgen, ontwikkelen, toepassen en in stand houden van de kwaliteit van luchtmetingen in Nederland. De vereniging behartigt tevens de gemeenschappelijke belangen van haar leden. De vereniging zal zich daarbij in het bijzonder richten op het bevorderen van: Een correcte en integrale toepassing van Europese richtlijnen en Nationale regelgeving op het gebied van luchtmetingen; Maatregelen gericht op het tegengaan van oneerlijke concurrentie als gevolg van het niet toepassen hiervan. Voor verdere informatie kunt u terecht op de VKL-website Meetvlakbeoordeling Deze code van goede meetpraktijk beschrijft de toegepaste werkwijze bij beoordeling van het meetvlak voor uitvoering van metingen binnen de VKL. Deze werkwijze is na onderlinge afstemming binnen de technische commissie van de VKL tot stand gekomen. 1 6 CvGM-VKL 002 Versie 3.0 Maart 2009

2 Achtergrond Ten behoeve van het uitvoeren van lucht emissiemetingen dient voorafgaand aan de metingen altijd een meetvlakbeoordeling plaats te vinden. Dit is noodzakelijk om je er van te verzekeren dat het uiteindelijk genomen monster, ook daadwerkelijk representatief is voor de uiteindelijke emissie. In deze code wordt aangegeven hoe om te gaan met de meetvlakbeoordeling ten behoeve van de volgende drie verrichtingen. 1. De beoordeling voor het uitvoeren van debietmetingen 2. De beoordeling voor het uitvoeren van metingen naar stof en/of stofgebonden componenten 3. De beoordeling voor het uitvoeren van continue metingen naar gasvormige parameters. Naast de bovenstaande beoordelingen worden er aanbevelingen gedaan voor de locatie van het meetvlak. Deze zijn in onderstaande paragraaf opgenomen. Locatie van meetvlak Veiligheid Het meetvlak dient goed en veilig bereikbaar te zijn voor medewerkers en de benodigde apparatuur één en ander ter beoordeling door de meetinstantie. Zonodig dienen na overleg, door de opdrachtgever maatregelen te worden genomen. Plaatsing van het meetvlak Voor plaatsing van het meetvlak wordt binnen de VKL verwezen naar de aanbevelingen in de normering NEN- EN betreffende situering van het meetvlak. Het meetvlak in het afgaskanaal wordt daar gekozen waar de verstoring van de gasstroom door obstakels in het kanaal (zoals bochten en afsluiters) zoveel mogelijk is afgezwakt. De concentratieverdeling over het meetvlak van de te meten component dient zo gelijk mogelijk te zijn. Een meetvlak in een verticaal kanaal is te verkiezen boven eenzelfde in een horizontaal kanaal, omdat in een horizontaal kanaal zelfs bij hoge gassnelheden zich stof kan afzetten en er gemakkelijk ongelijkmatige stofverdelingen kunnen ontstaan. Voor uitvoering van debiet- en stofgebonden metingen dient het meetvlak zich in een recht leidinggedeelte te bevinden van minstens 7 maal de hydraulische diameter (Dh), om een voldoende homogene gassnelheidsverdeling in het meetvlak te hebben. Het meetvlak dient zich op een afstand te bevinden van 5Dh na een verstoring in boven genoemd recht leidinggedeelte. Wordt gemeten in een schoorsteen dan dient de minimale afstand tot de uitstroomopening van de schoorsteen eveneens 5 Dh te zijn. Het totale rechte leidingwerk dient dus in dit geval 10 Dh te bedragen. 2 6

3 Code van goede meetpraktijk van de VKL (Vereniging Kwaliteit Luchtmetingen) Door het uitvoeren van metingen kan worden vastgesteld of de plaats van een meetvlak geschikt is voor het uitvoeren van een emissiemeting. Indien er niet aan de gestelde criteria wordt voldaan zullen de optredende afwijkingen en de invloed van deze afwijkingen (een mogelijk grotere meetonnauwkeurigheid) aan de opdrachtgever worden gemeld. Debietmetingen Een meetvlak is geschikt voor uitvoering van een debietmeting als het aan onderstaande criteria uit de ISO voldoet. Parameter Gassnelheid Richting gasstroom van kanaal Fluctuaties drukverschil per meetpunt Dynamische en statische druk Verdeling gassnelheid Richting Temperatuurafwijkingen Voldoende aantal assen Criterium > 5 m/s en < 50 m/s < 15 t.o.v. lengteas <24 Pa P > 5 Pa Afwijking gemiddelde snelheid per as < 5% van het totale gemiddelde Geen negatieve luchtsnelheden < 5% van het gemiddelde Afhankelijk van diameter 3 6 CvGM-VKL 002 Versie 3.0 Maart 2009

4 Stof- en Stofgebonden metingen Voor stofvormige en stofgebonden componenten is de verdeling praktisch nooit gelijkmatig in verband met de massatraagheid van deeltjes (een en ander is afhankelijk van de snelheidsverdeling van het meetvlak en de deeltjesgrootteverdeling). Een meetvlak is geschikt voor het uitvoeren van metingen naar stofgebonden componenten indien het aan de onderstaande criteria uit de NEN-EN voldoet. Parameter Criterium Gassnelheid V > 2 m/s Richting gasstroom < 15 t.o.v. lengteas van kanaal Verdeling gassnelheid Vmax/Vmin < 3 Richting Geen negatieve luchtsnelheden Voldoende aantal assen Afhankelijk van diameter Continue gasvormige metingen De meetvlakbeoordeling wordt uitgevoerd conform NEN-ISO 10396: Emissies van stationaire bronnen - Monsterneming voor de automatische bepaling van gasconcentraties. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van de NEN-EN 15259: Meetmethoden emissies van stationaire bronnen Meetstrategie, meetplanning, verslaglegging en ontwerp van meetlocaties. Beoordeling In het schema op pagina 6 is de toegepaste methodiek weergegeven. Let op: bij continue gasvormige metingen dient er tevens aan de criteria voor debietmetingen voldaan te worden. Indien de metingen met een lijnprobe worden verricht dienen de meetopeningen zich wel conform de ISO op de juiste afstanden te bevinden. Indien de metingen enkel verricht worden voor vaststelling van de concentratie (debiet kan berekend worden of is niet van belang) wordt de meetvlakbeoordeling uitgevoerd conform NEN-ISO Indien de afwijkingen t.o.v. het gemiddelde < 10% zijn, wordt er volstaan met een puntmeting in het kanaal. Indien de afwijkingen >10% van het gemiddelde bedragen vindt bepaling van de monsternamemethodiek plaats conform NEN-EN 15259: 2007 Bij deze beoordeling kan een vast referentiepunt gebruikt worden. Indien mogelijk zal het meetsysteem van de opdrachtgever als referentiepunt gebruikt worden bij de meetvlakbeoordeling. Afhankelijk van de concentratieverdeling zijn de volgende 2 situaties mogelijk: De metingen dienen op een bepaald referentiepunt te worden uitgevoerd; De metingen dienen getraverseerd te worden. Traversemetingen De traversemetingen met de continue monitoren worden uitgevoerd m.b.v. verwarmde lans i.v.m. mogelijke condensatie van het afgas op het moment dat de lans ver uit het kanaal steekt. 4 6

5 Code van goede meetpraktijk van de VKL (Vereniging Kwaliteit Luchtmetingen) De meting vindt minimaal 2 minuten per traversepunt plaats. Alleen mogelijk bij voldoende grote meetopeningen en nodig bij kanalen groter dan 0,4 m Bijzondere situaties Naast de bovengenoemde standaard situaties zijn er verschillende omstandigheden waarbij sprake is van een bijzondere situatie. Een bijzondere situatie kan vragen om een aangepaste strategie op basis van inzicht en ervaring. De strategie dient voorafgaand aan de metingen overlegd te worden met de opdrachtgever en het bevoegde gezag. Voorbeelden van bijzondere situaties zijn: Metingen na een denox-installatie In deze gevallen is de kans groot op het voorkomen van inhomogeniteit en fluctuatie in concentraties ten gevolge van de ammoniak inspuiting. Bij voorkeur vinden hier traversemetingen plaats. Metingen in grote kanalen (> 2, 5 m) Indien de meetopeningen in het kanaal tegenover elkaar zijn gesitueerd, wordt er per as vanaf 2 kanten gemeten. Indien dit niet mogelijk is zullen enkel de haalbare traversenpunten worden gemeten. Metingen in een kanaal waarin een aantal stromen samenkomen In deze gevallen is het mogelijk dat de beide stromen ongemengd het afgaskanaal verlaten. Bij voorkeur vinden hier traversemetingen plaats. Ook kan ervoor gekozen worden het aantal meetpunten te verhogen om een beter beeld van de concentratieverdeling te krijgen. Metingen bij hoge temperaturen (T > 500 C) Indien het mogelijk is zal de meetapparatuur uit veiligheidsoverwegingen aangesloten worden op het meetsysteem van de opdrachtgever. Metingen bij hoge druk Indien het mogelijk is zal de meetapparatuur uit veiligheidsoverwegingen aangesloten worden op het meetsysteem van de opdrachtgever of van een speciaal daarvoor door de opdrachtgever aangebrachte meetvoorziening. Metingen in sterk fluctuerende afgasstromen In deze gevallen wordt er een voldoende snelle traversenmeting uitgevoerd bij de beoordeling van de geschiktheid van het meetvlak. Indien blijkt dat er sprake is van een inhomogene verdeling zal tijdens de uitvoering van de werkelijke metingen een 2e meting van een component op een vast punt plaatsvinden om een beeld van de procesfluctuaties te krijgen. Metingen in kanalen met (grote) onderdruk In dit soort kanalen is het eerste meetpunt aan de rand van het kanaal meestal niet representatief door het in lekken van buiten. De frequentie van uitvoering van een meetvlakbeoordeling zal in overleg met de opdrachtgever en het bevoegde gezag worden vastgelegd. 5 6 CvGM-VKL 002 Versie 3.0 Maart 2009

6 Vastlegging beoordeling meetvlak Na vaststelling van de geschiktheid van het meetvlak (homogeniteitbepaling) zullen de meetresultaten en de hierbij gevoerde bedrijfsvoering (info van opdrachtgever) worden gedocumenteerd door de meetinstantie en aan de opdrachtgever worden overhandigd. Bij toekomstige continue gasvormige metingen op dezelfde locatie bij onveranderde bedrijfsvoering zal er geen uitgebreide geschiktheidbeoordeling plaatsvinden, maar kan worden volstaan met een verwijzing naar de al uitgevoerde beoordeling. Enkel indien er sprake is van wijzigingen in meetvlak of de bedrijfsvoering zal de uitgebreide geschiktheidbeoordeling opnieuw worden uitgevoerd. uitvoering traversemetingen bepaling concentratie per traversepunt per component bepaling gemiddelde per component afwijking per traversepunt < 10% van het gemiddelde per component [NEN-ISO 10396] nee of of ja beoordeling volgens NEN-EN gebruik lijnprobe puntmeting meting op een bepaald referentiepunt traversemetingen Schema voor concentratiemetingen 6 6