De huishoudsituatie van schoolgaande jongeren. Publicatiereeks Census 2001

Transcriptie

1

2

3 De huishoudsituatie van schoolgaande jongeren Publicatiereeks Census 2001 Centraal Bureau voor de Statistiek Juli 2004

4 De huishoudsituatie van schoolgaande jongeren Publicatiereeks Census 2001 Prijs: NAF 25,- Verkrijgbaar bij: Centraal Bureau voor de Statistiek Fort Amsterdam z/n Tel. (599-9) Fax. (599-9) adres: Website: Centraal Bureau voor de Statistiek Willemstad, Curaçao Nederlandse Antillen Het overnemen van (delen van) deze publicatie is toegestaan mits voorzien van een volledige bronvermelding

5 Inhoudsopgave Lijst van Tabellen...3 Lijst van Figuren...4 Voorwoord...5 Samenvatting...7 Inleiding...9 Definities...10 Hoofdstuk 1. Bonaire Huishoudens en schoolgaande kinderen...11 Huishoudparticipatiegraad...11 Schoolgaanden per huishouden...11 Geslacht van het hoofd Inkomenssituatie van huishoudens met schoolgaande kinderen...12 Inkomensverdeling van huishoudens...12 Inkomensverdeling en geslacht van het hoofd Opleidingssituatie van hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen...14 Opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden...14 Opleidingsniveau en geslacht van het hoofd...14 Hoofdstuk 2. Curaçao Huishoudens en schoolgaande kinderen...16 Huishoudparticipatiegraad...16 Schoolgaanden per huishouden...16 Geslacht van het hoofd Inkomenssituatie van huishoudens met schoolgaande kinderen...17 Inkomensverdeling van huishoudens...17 Inkomenverdeling en geslacht van het hoofd Opleidingssituatie van hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen...18 Opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden...18 Opleidingsniveau en geslacht van het hoofd...19 Hoofdstuk 3. St. Maarten Huishoudens en schoolgaande kinderen...21 Huishoudparticipatiegraad...21 Schoolgaanden per huishouden...21 Geslacht van het hoofd Inkomenssituatie van huishoudens met schoolgaande kinderen...22 Inkomensverdeling van huishoudens...22 Inkomensverdeling en geslacht van het hoofd Opleidingssituatie van hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen...24 Opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden...24 Opleidingsniveau en geslacht van het hoofd...24 Hoofdstuk 4. St. Eustatius Huishoudens en schoolgaande kinderen...26 Huishoudparticipatiegraad...26 Schoolgaanden per huishouden...26 Geslacht van het hoofd Inkomenssituatie van huishoudens met schoolgaande kinderen...27 Inkomensverdeling van huishoudens...27 Inkomensverdeling en geslacht van het hoofd Opleidingssituatie van hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen...28 Opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden...28 Opleidingsniveau en geslacht van het hoofd...29 Hoofdstuk 5. Saba Huishoudens en schoolgaande kinderen...30 Huishoudparticipatiegraad...30 Schoolgaanden per huishouden...30 Geslacht van het hoofd Inkomenssituatie van huishoudens met schoolgaande kinderen...31 Inkomensverdeling van huishoudens...31 Inkomensverdeling en geslacht van het hoofd Opleidingssituatie van hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen...33 Opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden...33 Opleidingsniveau en geslacht van het hoofd

6 Hoofdstuk 6. Een vergelijking van de eilanden Huishoudens en schoolgaande kinderen...35 Huishoudparticipatiegraad...35 Schoolgaanden per huishouden...35 Geslacht van het hoofd Inkomenssituatie van huishoudens met schoolgaande kinderen...36 Inkomensverdeling van het huishouden...36 Inkomensverdeling en geslacht van het hoofd Opleidingssituatie van hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen...37 Opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden...37 Opleidingsniveau en geslacht...39 Bijlagen

7 Lijst van Tabellen Bonaire Tabel 1.1. Huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren Tabel 1.2. Huishoudens met schoolgaande jongeren naar aantal schoolgaanden per huishouden Tabel 1.3. Participatie huishoudens aan onderwijs naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 1.4. Huishoudens en schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 1.5. Huishoudens en schoolgaanden per inkomensklasse Tabel 1.6. Huishoudens naar inkomensklasse en naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 1.7. Gemiddelde inkomens van huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 1.8. Huishoudens en schoolgaanden naar opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden Tabel 1.9. Huishoudens naar opleidingsniveau en naar geslacht van het hoofd van het huishouden Curaçao Tabel 2.1. Huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren Tabel 2.2. Huishoudens met schoolgaande jongeren naar aantal schoolgaanden per huishouden Tabel 2.3. Participatie huishoudens aan onderwijs naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 2.4. Huishoudens en schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 2.5. Huishoudens en schoolgaanden per inkomensklasse Tabel 2.6. Huishoudens naar inkomensklasse en naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 2.7. Gemiddelde inkomens van huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 2.8. Huishoudens en schoolgaanden naar opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden Tabel 2.9. Huishoudens naar opleidingsniveau en naar geslacht van het hoofd van het huishouden St. Maarten Tabel 3.1. Huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren Tabel 3.2. Huishoudens met schoolgaande jongeren naar aantal schoolgaanden per huishouden Tabel 3.3. Participatie huishoudens aan onderwijs naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 3.4. Huishoudens en schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 3.5. Huishoudens en schoolgaanden per inkomensklasse Tabel 3.6. Huishoudens naar inkomensklasse en naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 3.7. Gemiddelde inkomens van huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 3.8. Huishoudens en schoolgaanden naar opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden Tabel 3.9. Huishoudens naar opleidingsniveau en naar geslacht van het hoofd van het huishouden St. Eustatius Tabel 4.1. Huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren Tabel 4.2. Huishoudens met schoolgaande jongeren naar aantal schoolgaanden per huishouden Tabel 4.3. Participatie huishoudens aan onderwijs naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 4.4. Huishoudens en schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 4.5. Huishoudens en schoolgaanden per inkomensklasse Tabel 4.6. Huishoudens naar inkomensklasse en naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 4.7. Gemiddelde inkomens van huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 4.8. Huishoudens en schoolgaanden naar opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden Tabel 4.9. Huishoudens naar opleidingsniveau en naar geslacht van het hoofd van het huishouden Saba Tabel 5.1. Huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren Tabel 5.2. Huishoudens met schoolgaande jongeren naar aantal schoolgaanden per huishouden Tabel 5.3. Participatie huishoudens aan onderwijs naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 5.4. Huishoudens en schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 5.5. Huishoudens en schoolgaanden per inkomensklasse Tabel 5.6. Huishoudens naar inkomensklasse en naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 5.7. Gemiddelde inkomens van huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 5.8. Huishoudens en schoolgaanden naar opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden Tabel 5.9. Huishoudens naar opleidingsniveau en naar geslacht van het hoofd van het huishouden

8 Eilanden van de Nederlandse Antillen Tabel 6.1. Huishoudens met schoolgaande jongeren Tabel 6.2. Huishoudens met schoolgaande jongeren naar aantal schoolgaanden per huishouden Tabel 6.3. Participatie huishoudens aan onderwijs naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 6.4. Huishoudens en schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 6.5. Huishoudens en schoolgaanden in de laagste inkomensklasse Tabel 6.6. Huishoudens in de laagste inkomensklassen naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 6.7. Gemiddelde inkomens van huishoudens naar geslacht van het hoofd van het huishouden Tabel 6.8. Huishoudens en schoolgaanden naar opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden Tabel 6.9. Huishoudens naar opleidingsniveau en naar geslacht van het hoofd van het huishouden Lijst van Figuren Grafiek 1 Huishoudens naar aantal schoolgaande jongeren, Bonaire Grafiek 2 Huishoudens naar aantal schoolgaande jongeren, Curacao Grafiek 3 Huishoudens naar aantal schoolgaande jongeren, St. Maarten Grafiek 4 Huishoudens naar aantal schoolgaande jongeren, St. Eustatius Grafiek 5 Huishoudens naar aantal schoolgaande jongeren, Saba

9 Voorwoord Het kunnen kwantificeren van de situatie en ontwikkelingen die te maken hebben met het onderwijs is onmisbaar in alle fasen van beleid: diagnose, voorbereiding, besluitvorming, uitvoering, monitoren en evaluatie.een goed onderwijs (-systeem) en goede statistieken gaan hand in hand. Censusgegevens zijn in dit verband een goede aanvulling op het inzicht dat gegeven wordt door statistieken die gebaseerd zijn op schooladminstratieve cijfers. De meerwaarde van de Census is gelegen in het feit dat het de mogelijkheid biedt voor het koppelen van onderwijsvariabelen aan kenmerken van personen, huishoudens en geografische indelingen. De Census maakt het ook mogelijk om de situatie op de verschillende eilanden van de Nederlandse Antillen op een uniforme wijze in kaart te brengen. Een andere waardevol aspekt van de Census is dat ontwikkelingen over langere perioden kunnen worden beschreven. Daarnaast biedt de Census de mogelijkheid om educatieve kenmerken van de bevolking die niet meer schoolgaand is te beschrijven. De voorliggende publicatie dient beschouwd te worden als een eerste publicatie in de geplande publicatiereeks over Census en onderwijs in de Nederlandse Antillen. In deze publicatie worden enkele kenmerken van huishoudens met schoolgaande kinderen behandeld. Deze publicatie is geschreven door Drs. Mike Jacobs, hoofdmedewerker Sociale en Culturele Statistieken bij het Centraal Bureau voor de Statistiek. Technische ondersteuning werd verleend door de heer Oswin Francinet. Een woord van dank gaat uit naar een ieder die op directe of indirecte wijze heeft bijgedragen aan de totstandkoming van deze publicatie. De Directeur, Drs. R.P. Römer 5

10 6

11 Samenvatting Uit internationale studies blijkt dat er geen sprake is van gelijke onderwijskansen voor jongeren vanwege verschillen in sociale herkomst. Sociaal-economische kenmerken van huishoudens spelen een belangrijke rol bij de vraag hoe jongeren uiteindelijk presteren in het onderwijs. Jongeren afkomstig uit huishoudens met een zwakke sociaal-economische basis hebben in het algemeen minder gunstige schoolprestaties en schoolloopbanen. Vanuit dit uitgangspunt wordt op basis van Censusgegevens een kwantitatief beeld geschetst van de huishoudsituatie van schoolgaande jongeren aan de hand van van een tweetal indicatoren: het inkomen van het huishouden waar jongeren uit afkomstig zijn en de opleiding dat door het hoofd van het huishouden gevolgd is. In een groot deel van de huishoudens in de Nederlandse Antillen zijn een of meer schoolgaande kinderen aanwezig. De participatie van huishoudens aan onderwijs bedraagt voor Bonaire 45,6 procent, Curaçao 47,5 procent, St. Maarten 40,3 procent, St. Eustatius 41,2 procent en Saba 36,4 procent. Gemiddeld zijn er ongeveer 2 schoolgaande kinderen per huishouden (met schoolgaande kinderen) (zie tabel 6.1 en 6.2.) Een belangrijk deel van de schoolgaande jongeren op de eilanden van de Nederlandse Antillen afkomstig is afkomstig uit huishoudens met een weinig gunstig financieel en opleidingsklimaat. Het percentage kinderen uit huishoudens met een brutoinkomen van 1000 gulden of minder per maand is op de eilanden als volgt: Bonaire 10,7 procent; Curaçao 20,4 procent: St. Maarten 14,2 procent; St. Eustatius 16,5 procent en Saba 12,6 procent. Indien wordt uitgegaan van een huishoudinkomen van ten hoogste 2000 gulden bruto per maand, dan blijkt ongeveer 30 tot 40 procent verschillend per eiland- van de schoolkinderen op te groeien in een huishouden met dergelijke financiële omstandigheden (zie tabel 6.5.) Met het opleidingsniveau van de hoofden van huishoudens waaruit schoolgaande jongeren uit afkomstig zijn is het niet altijd best gesteld. Het percentage kinderen uit huishoudens waarvan het hoofd maximaal een lagere schoolopleiding heeft is in Bonaire 16,6 procent, Curacao 21,2 procent, St. Maarten 22,5 procent, St. Eustatius 38,6 procent en Saba 28,6 procent. Verder blijkt dat afgerond 35 tot 50 procent - verschillend per eiland - van de schoolgaande jongeren uit een huishouden komt waarvan het hoofd slechts een lage opleiding (mavo/lbo) heeft gevolgd (zie tabel 6.8). De sociale realiteit van de eilanden is dat een groot aantal huishoudens met schoolgaande kinderen een vrouw aan het hoofd van dit huishouden heeft staan: Bonaire 29,3 procent; Curaçao 39 procent; St. Maarten 36 procent; St. Eustatius 42,2 procent en Saba 24,2 procent. Huishoudens met een vrouw aan het hoofd worden over het algemeen gekenmerkt door een lager opleidingsniveau van het hoofd en een lager huishoudinkomen vergeleken met huishoudens met een man aan het hoofd. (zie tabel 6.7 en 6.9) Schoolgaande kinderen afkomstig uit deze huishoudens waar een vrouw aan het hoofd staat verkeren hiermee in relatief weinig rooskleurige omstandigheden. Met deze publicatie hoopt het CBS een bijdrage te leveren aan het inzichtelijk maken van die factoren die een belangrijke rol spelen ten aanzien van de schoolprestaties en schoolloopbanen van jongeren. 7

12 8

13 Inleiding In januari 2001 is de vierde Algemene Volks-en Woningtelling gehouden in de Nederlandse Antillen. In dit onderzoek is informatie verzameld over diverse onderwerpen omtrent de bevolking. Een belangrijk onderdeel van de Census-vragenlijst heeft betrekking op de educatieve kenmerken van de schoolgaande en niet-schoolgaande bevolking. Hiermee biedt de Census database de mogelijkheid om uiteenlopende analyses gerelateerd aan het thema onderwijs/opleiding te verrichten. Centraal in deze publikatie staat de beschrijving van enkele kenmerken van huishoudens waar schoolgaande jongeren uit afkomstig zijn. Uitgangspunt voor deze publicatie is het gegeven dat de schoolloopbaan en schoolresultaten van jongeren niet alleen afhankelijk zijn van de kwaliteit van het onderwijs. Sociale achtergronden van jongeren spelen een belangrijke rol bij de vraag hoe jongeren uiteindelijk presteren op onderwijsgebied. Over het verband tussen gezinskenmerken en schoolloopbaan van jongeren zijn er in de loop der jaren en internationaal gezien vele studies gepubliceerd 1. De rode draad door deze onderzoeken is dat er geen sprake is van gelijke onderwijskansen voor jongeren vanwege verschillen in sociale herkomst. Sociaal-economische kenmerken van het gezin werken door in het thuisklimaat van de schoolgaande jongeren en zijn bepalend voor opvoedingsstijlen, normen- en waardenorientaties, voorbeeldgedrag, pedagogische kwaliteiten, school-betrokkenheid en de beschikbare materiële middelen van de ouders. Dit thuisklimaat speelt een sterk determinerende rol ten aanzien van de schoolloopbaan van jongeren. De kans op succes in het onderwijs hangt daarmee in belangrijke mate samen met de sociaal-economische positie van het huishouden waarin het kind opgroeit. Deze publicatie heeft als doel om aan de hand van een tweetal sociaal-economische indicatoren huishoudinkomen en opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden - een kwantitatief beeld te schetsen van de huishoudsituatie waarin schoolgaande kinderen op de eilanden van de Nederlandse Antillen opgroeien. Deze basispublicatie beperkt zich tot een beschrijving van de huishoudsituatie van schoolgaande kinderen en legt nog geen verbanden met educatieve kenmerken van de kinderen. In afzonderlijke publicaties zullen dit soort analyses aan de orde komen. De publicatie is als volgt opgezet. De publicatie begint met een samenvatting van de inhoud. Vervolgens wordt in de hoofdstukken 1 tot en met 5 de situatie voor Bonaire, Curacao, St. Maarten, St. Eustatius en Saba beschreven. In elk hoofdstuk wordt voor elk eiland ingegaan op de volgende onderwerpen: de huishoudparticipatiegraad, de situatie m.b.t. het opleidingsniveau en inkomen van het huishouden en de specifieke situatie van huishoudens met schoolgaande kinderen waar een man respektievelijk een vrouw aan het hoofd staat. In hoofdstuk 6 worden de belangrijkste eilandelijke resultaten met elkaar vergeleken. 1 Voor een overzicht wordt verwezen naar: Onderwijssociologie.(2001) Jules Peschar en Anton Wesselingh. Wolters-Noordhoff. Education and its Impact on Poverty: Equity or Exclusion (2002). Asha Kambon and Lancelot Busby. Unesco. American Schooling and Educational Inequality: A Forecast for the 21st Century. (2001) Adam Gamoran. Sociology of Education, Vol.74, Extra Issue p Sociaal Cultureel Planbureau, Rapporten 1998, 1999, 2000 Schoolprestaties van ouders en kind.modus jrg.1.no.1/oktober 1995 p Taal en schoolprestaties in Curacao:enkele resultaten.modus jrg.1.no.4/ juli 1996 p

14 Definities Huishouden Een huishouden bestaat uit een groep mensen die gezamenlijk gebruik maakt van een aantal faciliteiten (kookgelegenheid en woonkamer) in een woonverblijf. Binnen een huishouden kunnen er één of meerdere gezinnen en andere inwonende personen voorkomen. Invalshoek voor deze analyse is het huishouden en niet zozeer de gezinnen daarbinnen. Hoofd van het huishouden Het hoofd van het huishouden is de persoon die als zodanig door de andere leden van het huishouden is aangewezen als hoofd. Indien er bijvoorbeeld een vrouw aan het hoofd van het huishouden staat betekent het niet in alle gevallen dat er geen partner aanwezig is. Bijlage I geeft verdere informatie over de samenlevingsverbanden binnen een huishouden gerelateerd aan het geslacht van het hoofd van het huishouden. Huishoudinkomen Het huishoudinkomen is het gezamenlijk inkomen van alle leden van het huishouden gemeten in bruto inkomen per maand. Schoolgaande jongeren of kinderen Formeel worden alleen die personen die een dagopleiding volgen gerekend tot de schoolgaande bevolking. In deze publikatie is echter een brede definitie gehanteerd waarbij vanwege het onderwerp de huishoudsituatie - gekozen is om ook bezoekers van peuterscholen mee te rekenen. De aantallen kunnen dus afwijken van de aantallen in andere CBSpublicaties. Huishoudparticipatiegraad ( aan onderwijs) De huishoudparticipatiegraad aan onderwijs of de participatiegraad voor huishouden drukt de verhouding uit tussen het aantal huishoudens met een of meer schoolgaande jongeren en het totaal aantal huishoudens. Schoolparticipatiegraad Dit is de verhouding tussen de schoolgaande bevolking (personen) en de totale populatie. Opleidingsniveau Dit is de hoogst gevolgde opleiding van een persoon die niet meer op school zit. Andere begrippen hiervoor zijn : de mate van geschooldheid en scholingsgraad. Opleidingsratio De opleidingsratio wordt gedefinieerd als de verhouding tussen het aantal personen met een middelbare of hoge opleiding en het aantal personen met een lage of zeer lage opleiding. Formule: (personen met opleiding: havo,vwo,mbo,hbo,wo ) / (geen, lager,lbo,mavo) x 100 = ratio Een opleidingsratio van (bijv.) 40 betekent: voor iedere 100 personen met een lage/zeer lage opleiding zijn er 40 personen met een middelbare/hoge opleiding. 10

15 Hoofdstuk 1. Bonaire 1.1 Huishoudens en schoolgaande kinderen Huishoudparticipatiegraad Tabel 1.1. Huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren, Bonaire Huishoudens Aantal huishoudens absoluut % Met schoolgaande jongeren ,6 Zonder schoolgaande jongeren ,4 Totaal huishoudens ,0 Tabel 1.2. Huishoudens met schoolgaande jongeren naar aantal schoolgaanden per huishouden, Bonaire, 2001 Aantal Aantal huishoudens schoolgaanden absoluut % schoolg. % , , , , , , Totaal ,0 100 Gemiddeld 1,8 Grafiek 1 Geen schoolgaanden 54% Huishoudens naar aantal schoolgaande jongeren, Bonaire 2001 aantal schoolgaanden Wel met schoolgaanden 46% 1 21% 2 16% 3 6% 4+ 2% In 2001 zijn in Bonaire huishoudens geteld. In van deze huishoudens zijn in totaal schoolgaande kinderen aanwezig. Relatief gezien zijn in bijna de helft van alle huishoudens in Bonaire een of meer schoolgaande kinderen aanwezig. De huishoudparticipatiegraad aan onderwijs bedraagt 45,6 procent voor Bonaire. Schoolgaanden per huishouden De meeste huishoudens (82%) met schoolgaande kinderen hebben 1 of 2 schoolgaande kinderen. 16 procent van deze huishoudens heeft 3 of 4 schoolgaande kinderen. In slechts 2 procent van de huishoudens betreft het huishoudens met 5 of meer schoolgaande kinderen. Het gemiddeld aantal kinderen dat naar school gaat uit huishoudens met schoolgaande kinderen bedraagt bijna 2 (1,8). Geslacht van het hoofd Tabel 1.3 geeft de situatie weer voor wat betreft het geslacht van het hoofd van het huishouden. Huishoudens met een man aan het hoofd hebben in 46,2 procent van de gevallen schoolgaande kinderen in huis; bij huishoudens met een vrouw aan het hoofd is dit 44,2 procent. De participatiegraad voor huishoudens is vrijwel gelijk voor huishoudens met een man versus een vrouw aan het hoofd. Uit de tabel 1.4. blijkt dat in 29,3 procent van alle huishoudens met schoolgaande kinderen er een vrouw aan het hoofd van het huishouden is. Uit oogpunt van een analyse over de 11

16 Tabel 1.3. Participatie huishoudens aan onderwijs naar geslacht van het hoofd van het huishouden, Bonaire 2001 Huishoudens Hoofd van het huishouden Man Vrouw absoluut % absoluut % Met schoolgaande jongeren , ,2 Totaal huishoudens , ,0 Tabel 1.4. Huishoudens* en schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden, Bonaire 2001* Hoofd van het huishouden Huishoudens met schoolgaanden Aantal schoolgaande jongeren absoluut % absoluut % Gemiddeld Man , ,1 1,8 Vrouw , ,9 1,8 Totaal , ,0 1,8 *Huishoudens met schoolgaande jongeren Tabel 1.5. Huishoudens* en schoolgaanden per inkomensklasse, Bonaire 2001 Bruto huishoudinkomen Huishoudens Schoolgaanden per maand absoluut % absoluut % , , , , , , , , , , , , , , ,4 60 2, ,4 38 1, ,4 38 1, ,5 71 2,4 Onbekend 17 1,0 31 1,0 Totaal , ,0 * Huishoudens met schoolgaande jongeren achtergronden van schoolgaanden is dit een interessant gegeven. In een recente CBS publicatie over huishoudens in de Nederlandse Antillen blijkt immers dat huishoudens met een vrouw aan het hoofd over het algemeen gekenmerkt worden door een zwakke sociaal-economische positie: een laag opleidingsniveau en een laag huishoudinkomen 1. Voor Bonaire geldt tevens dat in 82 procent van huishoudens met een vrouw aan het hoofd er geen partner aanwezig is (zie bijlage 1.). Uit onderzoek blijkt dat ook factoren zoals opleidingsniveau van de ouders en inkomen van het gezin als verklarende variabelen gelden voor het feit dat kinderen uit eenoudergezinnen hun schoolloopbaan op een lager niveau afsluiten 2 In het hierna volgende wordt aandacht besteed aan de inkomensen opleidingssituatie van huishoudens met schoolgaande kinderen. Daarbij wordt ook de specifieke situatie van huishoudens met een mannelijk versus vrouwelijk hoofd belicht. 1.2 Inkomenssituatie van huishoudens met schoolgaande kinderen Inkomensverdeling van huishoudens In 10,7 procent van de huishoudens met schoolgaande kinderen is het huishoudinkomen niet hoger dan 1000 gulden (bruto) per maand. In deze huishoudens zijn 319 schoolgaanden aanwezig. Dit is ook 10,7 procent van de schoolgaande bevolking. Bij een inkomensklasse tot en met 2000 gulden per maand blijkt 31 procent van de huishoudens onder deze 1 Huishoudens in de Nederlandse Antillen. CBS oktober Onderwijssociologie (2001) p.40 12

17 grens te zitten. Dit betekent tevens dat 31 procent van de schoolgaande jeugd uit deze huishoudens afkomstig is. Inkomensverdeling en geslacht van het hoofd Tabel 1.6 geeft informatie over de inkomensverdeling van huishoudens met schoolgaande kinderen naar geslacht van het hoofd. Er valt een duidelijk verschil waar te nemen tussen huishoudens waar mannen en vrouwen aan het hoofd staan. In 18,5 procent van de huishoudens met een vrouw als hoofd beschikt men over maximaal 1000 gulden per maand. Bij de huishoudens met een man aan het hoofd heeft 7,4 procent een huishoudinkomen van 1000 gulden of minder. Bijna de helft (46,4%) van alle huishoudens met vrouwelijke hoofden zit in de inkomensklasse tot maximaal 2000 gulden per maand. Bij de huishoudens met een mannelijk hoofd zit een kwart (25,1%) in deze inkomensgroep. Tabel 1.6. Huishoudens* naar inkomensklasse en naar geslacht van het hoofd van het huishouden, Bonaire Bruto huishoudinkomen per maand Geslacht van het hoofd man vrouw totaal absoluut % absoluut % absoluut % , , , , , , , , , , , , ,9 46 9, , ,1 21 4, , ,4 9 1,8 97 5, ,2 2 0,4 40 2, ,7 3 0,6 23 1, ,9 1 0,2 24 1, ,2 4 0,8 42 2,5 Onbekend 7 0,6 10 2,0 17 1,0 Totaal , , ,0 * Huishoudens met schoolgaande jongeren Huishoudens met schoolgaande kinderen en een vrouw aan het hoofd zijn oververtegenwoordigd in de lagere inkomensklassen. Deze huishoudens hebben een gemiddeld inkomen dat 34 procent ( gulden) lager is dan het gemiddeld inkomen van huishoudens met schoolgaande kinderen en een man aan het hoofd.(zie tabel 1.7). Schoolgaande kinderen uit huishoudens met een vrouw aan het hoofd verkeren in het algemeen in een financieel achtergestelde positie vergeleken met schoolgaande kinderen in huishoudens met een mannelijk hoofd. 13

18 Tabel 1.7. Gemiddelde inkomens van huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden, Bonaire Hoofd van het huishouden Huishoudens verschil vrouw/man Man Vrouw absoluut Relatief (%) zonder schoolgaanden ,0 met schoolgaanden ,1 alle (totaal) huishoudens ,2 Bedragen zijn gemiddelde bruto inkomens per maand 1.3 Opleidingssituatie van hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen Opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden In 16,8 procent van alle huishoudens met schoolgaande kinderen heeft het hoofd een zeer lage opleiding (maximaal lagere school). In deze huishoudens zijn 494 kinderen aanwezig. Dit komt neer op 16,6 procent van alle schoolgaanden. Bijna de helft (49,6 %) van alle hoofden van huishoudens heeft een lage opleiding (mavo/lbo). Dit betekent dat ongeveer de helft (51,2%) van alle schoolgaanden uit een huishouden komt waarvan het hoofd een lage opleiding (mavo/lbo) heeft. Het opleidingsniveau kan ook worden uitgedrukt door middel van de opleidingsratio.de opleidingsratio wordt gedefiniëerd als de verhouding tussen het aantal personen met een middelbare of hoge opleiding en het aantal personen met een zeer lage of lage opleiding. De opleidingsratio bedraagt gemiddeld 44.6 voor hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen. Dit betekent dat voor elke 100 personen met een lage of zeer lage opleiding er 44.6 personen zijn met een middelbare of hoge opleiding. Tabel 1.8. Huishoudens* en schoolgaanden naar opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden, Bonaire Opleiding hoofd huishouden Huishoudens Schoolgaanden absoluut % absoluut % zeer laag (geen/lager onderwijs) , ,6 laag (mavo/lbo) , ,2 middelbaar (havo/vwo/mbo) , ,0 hoog (hbo/wo) , ,0 Onbekend 69 4, ,3 Totaal , ,0 Opleidingsratio 44.6 * Huishoudens met schoolgaande jongeren Opleidingsniveau en geslacht van het hoofd Tabel 1.9 geeft informatie over het opleidingsniveau van hoofden van huishoudens naar geslacht. Er is een duidelijk verschil in opleiding tussen mannelijke en vrouwelijke hoofden van huishoudens. 23,8 Procent van de vrouwelijke hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen heeft een zeer lage opleiding. Bij de huishoudens met schoolgaande 14

19 kinderen en een man aan het hoofd heeft 13,9 procent van de hoofden van huishoudens een zeer lage opleiding. Het percentage hoofden van huishoudens met een lage opleiding (mavo/lbo) is bijna gelijk voor mannelijke (49,7%) en vrouwelijke (49,6%) hoofden van huishoudens. Vrouwelijke hoofden van huishoudens scoren daarentegen lager voor de categorieën onderwijs op middelbaar en hoger niveau vergeleken met mannelijke hoofden van huishoudens. De opleidingsratio bedraagt respectievelijk 50,4 en 32,3 voor mannelijke en vrouwelijke hoofden van huishoudens. Tabel 1.9. Huishoudens* naar opleidingsniveau en naar geslacht van het hoofd van het huishouden, Bonaire Opleiding hoofd huishouden Geslacht van het hoofd man vrouw totaal absoluut % absoluut % absoluut % zeer laag (geen/lager onderwijs) , , ,8 laag (mavo/lbo) , , ,6 middelbaar (havo/vwo/mbo) , , ,0 hoog (hbo/wo) ,2 43 8, ,6 Onbekend 53 4,5 16 3,3 69 4,1 Totaal , , ,0 Opleidingsratio *Huishoudens met schoolgaande jongeren Schoolgaande kinderen uit huishoudens met een vrouw als hoofd verkeren in het algemeen in een minder gunstig opleidingsklimaat dan schoolgaande kinderen uit huishoudens met een man aan het hoofd. 15

20 Hoofdstuk 2. Curaçao 2.1 Huishoudens en schoolgaande kinderen Huishoudparticipatiegraad In 2001 zijn in Curaçao huishoudens geteld. In van deze huishoudens zijn in totaal schoolgaande kinderen aanwezig. Relatief gezien zijn in bijna de helft van alle huishoudens in Curaçao een of meer schoolgaande kinderen aanwezig. De huishoudparticipatiegraad bedraagt 47 procent. Tabel 2.1. Huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren, Curaçao, 2001 Aantal huishoudens Huishoudens absoluut % Met schoolgaande jongeren ,0 Zonder schoolgaande jongeren ,0 Totaal huishoudens ,0 Tabel 2.2. Huishoudens met schoolgaande jongeren naar aantal schoolgaanden per huishouden, Curaçao, 2001 Aantal Aantal Huishoudens schoolgaanden absoluut % schoolg. % , , , , , , Totaal ,0 100 Gemiddeld 1,8 Grafiek 2 Geen schoolgaanden 53% Huishoudens naar aantal schoolgaande jongeren, Curaçao Met schoolgaanden 47% aantal schoolgaanden 1 22% 2 17% 3 6% 4+ 2% Schoolgaanden per huishouden De meeste huishoudens (83%) met schoolgaande kinderen hebben 1 of 2 schoolgaande kinderen. Huishoudens met 3 of 4 schoolgaande kinderen vormen 16% van de huishoudens met kinderen. In slechts 1 procent van de huishoudens betreft het huishoudens met 5 of meer schoolgaande kinderen. Het gemiddeld aantal kinderen dat naar school gaat uit huishoudens met schoolgaande kinderen bedraagt bijna 2 (1,8). Geslacht van het hoofd Tabel 2.3 geeft de situatie weer voor wat betreft het geslacht van het hoofd van het huishouden. Huishoudens met een man aan het hoofd hebben in 47,5 procent van de gevallen schoolgaande kinderen; bij huishoudens met een vrouw als hoofd is dit 46,3 procent (zie 2.3c). Voor beide typen huishoudens geldt dat de huishoudparticipatiegraad vrijwel gelijk is. Uit tabel 2.4 blijkt dat in 39 procent van de huishoudens met schoolgaande kinderen een vrouw aan het hoofd is. Ook voor Curaçao geldt dat huishoudens met een vrouw aan het hoofd over het algemeen gekenmerkt worden door een zwakke sociaal-economische positie: een laag opleidingsniveau en een laag huishoudinkomen. Voor Curacao geldt tevens dat in 88 procent van huishoudens met een vrouw aan het hoofd er geen partner aanwezig is (zie bijlage 1.). In de volgende paragrafen wordt ingegaan op de inkomens- en opleidingssituatie van 16

21 Tabel 2.3. Participatie huishoudens aan onderwijs naar geslacht van het hoofd van het huishouden, Curaçao, 2001 Hoofd van het huishouden Huishoudens Man Vrouw absoluut % absoluut % Met schoolgaande jongeren , ,3 Totaal huishoudens , ,0 Tabel 2.4. Huishoudens* en schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden, Curaçao, 2001 Hoofd van het huishouden Huishoudens met schoolgaanden Aantal schoolgaande jongeren Gemiddeld absoluut % absoluut % Man , ,1 1,8 Vrouw , ,9 1,8 Totaal , ,0 1,8 *Huishoudens met schoolgaande jongeren Tabel 2.5. Huishoudens* en schoolgaanden per inkomensklasse, Curaçao, Bruto huishoudinkomen Huishoudens Schoolgaanden per maand absoluut % absoluut % , , , , , , , , , , , , , ,2 huishoudens met schoolgaande kinderen. Daarbij wordt ook de specifieke situatie van huishoudens met een mannelijk versus vrouwelijk hoofd belicht. 2.2 Inkomenssituatie van huishoudens met schoolgaande kinderen Inkomensverdeling van huishoudens In 19,4 procent van de huishoudens met schoolgaande kinderen is het huishoudinkomen niet hoger dan 1000 gulden (bruto) per maand. In deze huishoudens zijn schoolgaanden aanwezig. Dit is 20,4 procent van de schoolgaande bevolking. Bij een inkomensklasse tot en met gulden maand blijkt 37 procent van de huishoudens onder deze grens te zitten. Bijna 38 procent van de schoolgaande jeugd komt uit een huishouden met een inkomen dat niet hoger is dan 2000 gulden bruto per maand. Inkomenverdeling en geslacht van het hoofd , ,4 Tabel 2.6 geeft informatie over de , ,7 inkomensverdeling van huishoudens onbekend ,2 6,0 1, ,1 6,0 1,3 met schoolgaande kinderen naar geslacht van het hoofd. Er is een duidelijk verschil in de inkomensverdeling Totaal , ,0 van huishoudens waar * Huishoudens met schoolgaande jongeren mannen en vrouwen aan het hoofd staan. 32,7 Procent van de huishoudens met een vrouw als hoofd beschikt over maximaal 1000 gulden per maand. Bij de huishoudens met een man aan het hoofd heeft 10,9 procent een huishoudinkomen van 1000 gulden of minder. Meer dan de helft (55,1%) van alle huishoudens met een vrouw aan het hoofd zit in de inkomensklasse tot maximaal 2000 gulden per maand. Bij de huishoudens met een mannelijk hoofd zit ruim een kwart (25,5%) in deze inkomensgroep. 17

22 Tabel 2.6. Huishoudens* naar inkomensklasse en naar geslacht van het hoofd van het huishouden, Curaçao, 2001 Geslacht van het hoofd Bruto huishoudinkomen per maand man vrouw totaal absoluut % absoluut % absoluut % , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,0 76 1, , ,1 57 0, , , , ,0 onbekend 104 0, , ,3 Totaal , , ,0 * Huishoudens met schoolgaande jongeren Huishoudens met schoolgaande kinderen en een vrouw aan het hoofd zijn oververtegenwoordigd in de lagere inkomensklassen. Deze huishoudens hebben een gemiddeld inkomen dat ongeveer 50 procent ( gulden) lager ligt dan het gemiddeld inkomen van huishoudens met een man aan het hoofd. Tabel 2.7. Gemiddelde inkomens van huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden, Curaçao, 2001 Huishoudens Man Hoofd van het huishouden Vrouw verschil vrouw/man absoluut relatief / % zonder schoolgaanden ,4 met schoolgaanden ,9 alle (totaal) huishoudens ,4 Bedragen zijn gemiddelde bruto inkomens per maand Huishoudens met een vrouw aan het hoofd hebben over het algemeen een minder gunstige financiële situatie te bieden aan de schoolgaande kinderen uit dat huishouden vergeleken met huishoudens met een mannelijk hoofd. 2.3 Opleidingssituatie van hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen Opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden In 20,5 procent van alle huishoudens met schoolgaande kinderen heeft het hoofd een zeer lage opleiding (maximaal lagere school). In deze huishoudens zijn kinderen aanwezig. Dit 18

23 komt neer op 21,2 procent van alle schoolgaanden. Bijna de helft (47%) van alle hoofden van huishoudens heeft een lage opleiding (mavo/lbo). Het opleidingsniveau kan ook worden uitgedrukt door middel van de opleidingsratio. De opleidingsratio bedraagt gemiddeld 44.2 voor hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen. Dit betekent dat voor elke 100 personen met hoogstens een lage opleiding er 44.2 personen zijn met een middelbare of hoge opleiding. Tabel 2.8. Huishoudens* en schoolgaanden naar opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden, Curaçao, 2001 Opleiding hoofd huishouden Huishoudens Schoolgaanden absoluut % absoluut % zeer laag (geen/lo) , ,2 laag (mavo/lbo) , ,6 middelbaar (havo/vwo/mbo) , ,4 hoog (hbo/wo) , ,2 Onbekend 521 2, ,6 Totaal , ,0 Opleidingsratio 44.2 * Huishoudens met schoolgaande jongeren Opleidingsniveau en geslacht van het hoofd Tabel 2.9 geeft informatie over het opleidingsniveau van hoofden van huishoudens naar geslacht. Er is een duidelijk verschil in opleiding tussen mannelijke en vrouwelijke hoofden van huishoudens. 28,4 procent van de vrouwelijke hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen heeft een zeer lage opleiding. Bij de huishoudens met schoolgaande kinderen en een man aan het hoofd heeft 15,5 procent van de hoofden van huishoudens een zeer lage opleiding. Daar staat tegenover dat vrouwelijke hoofden van huishoudens lager scoren voor de categorieën onderwijs op middelbaar en hoger niveau vergeleken met de mannelijke hoofden van huishoudens. De opleidingsratio bedraagt respektievelijk 60,0 en 24,6 voor mannelijke en vrouwelijke hoofden van huishoudens. Tabel 2.9. Huishoudens* naar opleidingsniveau en naar geslacht van het hoofd van het huishouden, Curaçao, 2001 Geslacht van het hoofd Opleiding hoofd huishouden man vrouw totaal absoluut % absoluut % absoluut % zeer laag (geen/lo) , , ,5 laag (mavo/lbo) , , ,0 middelbaar (havo/vwo/mbo) , , ,3 hoog (hbo/wo) , , ,5 onbekend 252 2, , ,6 totaal , , ,0 opleidingsratio *Huishoudens met schoolgaande jongeren 19

24 Schoolgaande kinderen uit huishoudens met een vrouw als hoofd verkeren in het algemeen in een minder gunstig opleidingsklimaat dan kinderen uit huishoudens met een man aan het hoofd. 20

25 Hoofdstuk 3. St. Maarten 3.1 Huishoudens en schoolgaande kinderen Huishoudparticipatiegraad In 2001 zijn in St. Maarten huishoudens geteld. In van deze huishoudens zijn in totaal schoolgaande kinderen aanwezig. De huishoudparticipatiegraad bedraagt 40,3 procent; dit betekent dat in 40,3 procent van alle huishoudens in St. Maarten er één of meer schoolgaande kinderen aanwezig zijn. Tabel 3.1. Huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren, St. Maarten, Huishoudens Aantal huishoudens absoluut % Met schoolgaande jongeren ,3 Zonder schoolgaande jongeren ,7 Totaal huishoudens ,0 Tabel 3.2. Huishoudens met schoolgaande jongeren naar aantal schoolgaanden per huishouden, St. Maarten, Aantal Aantal Huishoudens schoolgaanden absoluut % schoolg. % , , , , , , Totaal ,0 100 Gemiddeld 1,7 Grafiek 3 Geen schoolgaanden 60% Huishoudens naar aantal schoolgaande jongeren, St. Maarten Met schoolgaanden 40% aantal schoolgaanden 1 21% 2 13% 3 4% 4+ 2% Schoolgaanden per huishouden De meeste huishoudens (85%) met schoolgaande kinderen hebben 1 of 2 schoolgaande kinderen. Huishoudens met 3 of 4 schoolgaande kinderen vormen 14 % van de huishoudens met kinderen. In slechts 1 procent van de huishoudens betreft het huishoudens met 5 of meer schoolgaande kinderen. Het gemiddeld aantal kinderen dat naar school gaat uit huishoudens met schoolgaande kinderen bedraagt bijna 2 (1,7). Geslacht van het hoofd Tabel 3.3. geeft informatie over de participatie van huishoudens aan onderwijs uitgeplitst naar het geslacht van het hoofd van het huishouden. Huishoudens met een man aan het hoofd hebben in 39,3 procent van de gevallen schoolgaande kinderen; bij huishoudens met een vrouw als hoofd is dit 42,3 procent. Participatiegraad aan onderwijs is voor beide typen huishoudens nier erg verschillend. Verder blijkt uit de cijfers in tabel 3.4 dat in 36 procent van de huishoudens met schoolgaande kinderen een vrouw aan het hoofd is. Ook voor St. Maarten geldt dat huishoudens met een vrouw aan het hoofd over het algemeen gekenmerkt worden door een zwakke sociaal-economische positie: een 21

26 laag opleidingsniveau en een laag huishoudinkomen. In 86 procent van huishoudens met een vrouw aan het hoofd er geen partner aanwezig is (zie bijlage 1.). In de volgende paragrafen wordt ingegaan op de inkomens- en opleidingssituatie van huishoudens met schoolgaande kinderen. Daarbij wordt ook ingegaan op de specifieke situatie van huishoudens met een man aan het hoofd versus huishoudens met een vrouw aan het hoofd. Tabel 3.3. Participatie huishoudens aan onderwijs naar geslacht van het hoofd van het huishouden, St. Maarten, Hoofd van het huishouden Huishoudens Man Vrouw absoluut % absoluut % Met schoolgaande jongeren , ,3 Totaal huishoudens , ,0 Tabel 3.4. Huishoudens* en schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden, St. Maarten, Hoofd van het huishouden Huishoudens met schoolgaanden Aantal schoolgaande jongeren absoluut % absoluut % Gemiddeld Man , ,0 1,7 Vrouw , ,0 1,6 Totaal , ,0 1,7 *Huishoudens met schoolgaande jongeren 3.2 Inkomenssituatie van huishoudens met schoolgaande kinderen Inkomensverdeling van huishoudens In 13,9 procent van de huishoudens met schoolgaande kinderen is het huishoudinkomen niet hoger dan 1000 gulden (bruto) per maand. In deze huishoudens zijn schoolgaanden aanwezig. Dit is 14,2 procent van de schoolgaande bevolking. Bij een inkomensklasse tot gulden per maand blijkt een derde (32,6%) van de huishoudens onder deze grens te zitten. Het betekent dat een derde (32,4 %) van de schoolgaande jeugd uit een huishouden komt met een inkomen dat niet hoger is dan 2000 gulden per maand. Tabel 3.5. Huishoudens* en schoolgaanden per inkomensklasse, St. Maarten Bruto huishoudinkomen Huishoudens Schoolgaanden per maand absoluut % absoluut % , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,4 onbekend 142 3, ,7 Totaal , ,0 * Huishoudens met schoolgaande jongeren Inkomensverdeling en geslacht van het hoofd Tabel 3.6 geeft informatie over de inkomensverdeling van huishoudens met schoolgaande kinderen naar geslacht van het hoofd. In huishoudens met een vrouw aan het hoofd heeft 20 procent van de huishoudens een inkomen van 1000 gulden of lager per maand. Dit is bijna het dubbele van het percentage dat geldt voor huishoudens met een man aan het hoofd: 10,5% zit in de inkomensgroep van hoogstens 1000 gulden per maand. Bijna de helft (45,2%) van alle huishoudens met schoolgaande kinderen waar een vrouw aan het hoofd staat, heeft een huishoudinkomen van hoogstens 22

27 Nafl.2000; ruim een kwart (25,5%) van de huishoudens met een man aan het hoofd zit in deze inkomensklasse. Huishoudens met schoolgaande kinderen en een vrouw aan het hoofd zijn oververtegenwoordigd in de lagere inkomensklassen. Tabel 3.6. Huishoudens* naar inkomensklasse en naar geslacht van het hoofd van het huishouden, St. Maarten, 2001 Bruto huishoudinkomen per maand Geslacht van het hoofd man vrouw totaal absoluut % absoluut % absoluut % , , , , , , , , , , , , , , , ,1 69 4, , ,6 48 2, , ,7 32 1, , ,4 22 1, , ,0 15 0, , ,4 43 2, ,9 onbekend 66 2,2 76 4, ,0 Totaal , , ,0 * Huishoudens met schoolgaande jongeren Huishoudens met schoolgaande kinderen en een vrouw aan het hoofd hebben een gemiddeld inkomen dat 37 procent ( gulden) lager ligt dan het gemiddeld inkomen van huishoudens met schoolgaande kinderen en een man aan het hoofd. Tabel 3.7. Gemiddelde inkomens van huishoudens met en zonder schoolgaande jongeren naar geslacht van het hoofd van het huishouden, St. Maarten, 2001 Huishoudens Man Hoofd van het huishouden Vrouw verschil vrouw/man absoluut relatief / % zonder schoolgaanden ,6 met schoolgaanden ,2 alle (totaal) huishoudens ,3 Bedragen zijn gemiddelde bruto inkomens per maand Schoolgaande kinderen uit huishoudens met een vrouw aan het hoofd verkeren in het algemeen in een achtergestelde financiële situatie vergeleken met schoolgaande kinderen in huishoudens met een mannelijk hoofd. 23

28 3.3 Opleidingssituatie van hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen Opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden In 23 procent van alle huishoudens met schoolgaande kinderen heeft het hoofd een zeer lage opleiding (hoogstens lagere school). In deze huishoudens zijn kinderen aanwezig. Dit komt neer op 22,5 procent van alle schoolgaanden. Bijna 40 procent (38,6%) van alle hoofden van huishoudens heeft een lage opleiding (mavo/lbo). Dit betekent dat bijna 40 procent (39,7%) van alle schoolgaande kinderen uit een huishouden komt waarvan het hoofd een lage opleiding (mavo/lbo) heeft. Het opleidingsniveau kan ook worden uitgedrukt door middel van de opleidingsratio. De opleidingsratio bedraagt gemiddeld 52.3 voor hoofden van huishoudens met schoolgaande kinderen. Dit betekent dat voor elke 100 personen met hoogstens een lage opleiding er 52.3 personen zijn met een middelbare of hoge opleiding. Tabel 3.8. Huishoudens* en schoolgaanden naar opleidingsniveau van het hoofd van het huishouden, St. Maarten, Opleiding hoofd huishouden Huishoudens Schoolgaanden absoluut % absoluut % zeer laag (geen/lo) , ,5 laag (mavo/lbo) , ,7 middelbaar (havo/vwo/mbo) , ,1 hoog (hbo/wo) , ,6 onbekend 290 6, ,0 totaal , ,0 opleidingsratio 52.3 * Huishoudens met schoolgaande jongeren Opleidingsniveau en geslacht van het hoofd Tabel 3.9 geeft informatie over het opleidingsniveau van hoofden van huishoudens naar geslacht. In 22,4 procent van de huishoudens met een mannelijk hoofd heeft dit hoofd een zeer lage opleiding; het percentage huishoudens met een vrouwelijk hoofd met een zeer laag opleidingsniveau is nauwelijks hoger (24%). Het percentage mannelijke en vrouwelijke hoofden van huishoudens met aan lage opleiding (mavo/lbo) bedraagt respektievelijk 37 en 41,6 procent. Vrouwelijke hoofden van huishoudens scoren lager voor de categorieen onderwijs op middelbaar en hoger niveau vergeleken met mannelijke hoofden van huishoudens De opleidingsratio s van mannelijke en vrouwelijke hoofden van huishoudens zijn als volgt: 58,8 voor de mannelijke en 42,0 voor de vrouwelijke hoofden van huishoudens. Voor schoolgaande kinderen uit huishoudens met een vrouwelijk hoofd is het opleidingsklimaat in het algemeen minder gunstig vergeleken met schoolgaande kinderen uit huishoudens met een man als hoofd. 24

29 Tabel 3.9. Huishoudens* naar opleidingsniveau en naar geslacht van het hoofd van het huishouden, St. Maarten, 2001 Opleiding hoofd huishouden Huishoudens en geslacht van het hoofd man vrouw totaal absoluut % absoluut % absoluut % zeer laag (geen/lo) , , ,0 laag (mavo/lbo) , , ,6 middelbaar (havo/vwo/mbo) , , ,7 hoog (hbo/wo) , , ,5 onbekend 175 5, , ,1 totaal , , ,0 opleidingsratio *Huishoudens met schoolgaande jongeren 25