Algemene voorwaarden. Effectendienstverlening. In deze Algemene voorwaarden wordt verstaan onder. Algemene voorwaarden

Transcriptie

1 Algemene voorwaarden Effectendienstverlening ( ) 1 Definities In deze Algemene voorwaarden wordt verstaan onder Algemene voorwaarden De onderhavige Algemene voorwaarden Effectendienstverlening van SNS Bank. Beleggingsconcept De overeengekomen wijze waarop SNS Bank Effectendiensten verleent aan Klant. Bewaarnemer SNS Bank en/of SNS Global Custody B.V. Effecten Financiële instrumenten als bedoeld in artikel 1:1 Wet op het financieel toezicht (waaronder aandelen, opties en obligaties), ten aanzien waarvan SNS Bank haar dienstverlening aanbiedt. Effectendienstverlening Het verlenen van een beleggingsdienst als bedoeld in artikel 1:1 Wet op het financieel toezicht. Effectenrekening Een door de Klant bij SNS Bank aangehouden rekening voor het bewaren en administreren van Effecten van Klant, waaronder begrepen het administreren van vorderingen in Effecten op de Stichting. Geldrekening Een door de Klant bij SNS Bank (of een andere overeengekomen kredietinstelling) aangehouden rekening voor onder meer het debiteren en crediteren van gelden van Klant tengevolge van voor zijn rekening en risico uitgevoerde en/of afgewikkelde transacties in Effecten. Handelsplaats Plaats van uitvoering zoals bedoeld in artikel 1:1 Wet op het financieel toezicht. Klant De (rechts)persoon of -personen, die bij SNS Bank een Effectenrekening aanhoudt dan wel middels SNS Bank effectentransacties verricht. Overeenkomst De tussen SNS Bank en Klant aangegane klantenovereenkomst als bedoeld in artikel 4:89 Wet op het financieel toezicht. SNS Bank SNS Bank N.V., statutair gevestigd te Utrecht. Stichting Stichting SNS Beleggersgiro. Vermogensbeheer Het beheren van een individueel vermogen als bedoeld in artikel 1:1 Wet op het financieel toezicht. 2 Toepasselijkheid 2.1 Op de relatie tussen SNS Bank en de Klant zijn, ten aanzien van de Effectendienstverlening door SNS Bank, de Algemene voorwaarden van toepassing alsmede de Algemene (Bank)voorwaarden van SNS Bank, voor zover daarvan in de Algemene Voorwaarden niet is afgeweken.op verzoek van Klant zal SNS Bank kosteloos een exemplaar van haar Algemene (Bank)voorwaarden toezenden. 2.2 Voorts zijn op de relatie tussen SNS Bank en de Klant de voorwaarden en bepalingen van toepassing zoals overeengekomen in de betreffende overeenkomst terzake van de Effectendienstverlening door SNS Bank. 3 Wijziging voorwaarden 3.1 SNS Bank behoudt zich het recht voor deze Algemene voorwaarden te wijzigen. Onder wijzigingen worden ook aanvullingen verstaan. Wijzigingen worden jegens de Klant bindend vier weken nadat SNS Bank de Klant er schriftelijk of langs elektronische weg kennis van heeft gegeven dat zij de voorwaarden heeft gewijzigd. SNS Bank vermeldt daarbij waar de Klant de tekst van de gewijzigde voorwaarden kan verkrijgen. 3.2 Indien de Klant niet akkoord gaat met de aankomende wijziging(en) dient de Klant dit binnen drie weken na de kennisgeving, zoals bedoeld in het eerste lid, aan SNS Bank schriftelijk mede te delen. SNS Bank zal na ontvangst van deze mededeling de dienstverlening met onmiddellijke ingang beëindigen. 4 Klantclassificatie 4.1 Tenzij anders overeengekomen, wordt de Klant ingedeeld in de categorie van niet-professionele beleggers. Deze indeling geldt voor alle door SNS Bank verleende beleggingsdiensten en nevendiensten, ongeacht de soort Effecten waarin de Klant transacties wenst te verrichten. 4.2 SNS Bank is niet verplicht medewerking te verlenen aan een verzoek van de Klant om als een professionele belegger te worden aangemerkt. 5 Effectendienstverlening 5.1 De Effectendienstverlening van SNS Bank zal zich uitstrekken tot de met de Klant vooraf schriftelijk overeengekomen diensten. 5.2 Indien de Klant gebruik maakt van een Beleggingsconcept waarbij door SNS Bank beleggingsadviezen aan de Klant kunnen worden gegeven, brengt dit niet met zich mee dat SNS Bank verplicht is ongevraagd beleggingsadviezen te geven aan de Klant. 1

2 5.3 De Klant is bevoegd maar niet verplicht naar aanleiding van een eventueel beleggingsadvies van SNS Bank te beslissen om al dan niet een effectenorder aan SNS Bank te verstrekken. Alle beleggingsbeslissingen komen voor eigen rekening en risico van de Klant. 5.4 De in het kader van de effectendienstverlening door SNS Bank eventueel aan klant te verstrekken Beleggingsadviezen zijn gebaseerd op verwachtingen en inschattingen. De Klant of een derde mag er niet vanuit gaan dat deze verwachtingen uitkomen of dat inschattingen correct zijn. SNS Bank is niet aansprakelijk voor enige schade die het gevolg mocht zijn van het volgen van een door SNS Bank gegeven beleggingsadvies, tenzij dit advies op het moment dat dit werd gegeven, in alle redelijkheid niet gegeven had mogen worden. SNS Bank staat niet in voor de juistheid en volledigheid van informatie, voor zover deze berust op externe bronnen en aanvaardt daarvoor geen aansprakelijkheid. 5.5 Door SNS Bank gegeven beleggingsadviezen zijn niet noodzakelijkerwijs altijd in overeenstemming met researchrapporten van analisten in dienst van SNS Bank of aan SNS Bank gelieerde ondernemingen. 5.6 Brieven, reclame-uitingen, (persoonlijke) mailings, internettools, en andere middelen waarbij SNS Bank haar klanten attent maakt op een bepaalde beleggingsdienst of financieel instrument of hulp biedt bij het maken van een selectie, mogen door de klant niet beschouwd worden als een (persoonlijk) beleggingsadvies, tenzij anders aangegeven. 5.7 SNS Bank is niet gehouden de Klant in kennis te stellen van al dan niet openbare danwel van derden afkomstige informatie met betrekking tot de door de Klant aangehouden Effecten, tenzij daartoe een wettelijke verplichting bestaat. 5.8 Indien Klant orders doorgeeft aan SNS Bank zonder over de betreffende transacties beleggingsadvies te hebben gekregen van SNS Bank, wordt de order geacht op eigen initiatief van de Klant te zijn gegeven. De Klant is ervoor verantwoordelijk hierbij na te gaan of zijn transacties bij zijn persoonlijke en financiële situatie passen. 5.9 Indien Klant gebruik maakt van de dienst individueel vermogensbeheer, neemt de Klant geen beleggingsbeslissingen. 6 Risico s verbonden aan beleggen 6.1 De kenmerken van de Effecten waarop de dienstverlening van SNS Bank betrekking heeft waaronder de daaraan verbonden specifieke beleggingsrisico s, zijn nader toegelicht in de aan de Klant in dit document ter beschikking gestelde tekst Kenmerken van Effecten. Deze tekst is niet uitputtend. Op verzoek van de Klant zal SNS Bank aanvullende informatie (telefonisch) verstrekken. 6.2 Door het ondertekenen van een Overeenkomst voor het afnemen van een of meerdere Beleggingsconcepten geeft de Klant uitdrukkelijk te kennen I Adequaat door SNS Bank te zijn ingelicht over de risico s en gevolgen verbonden aan het beleggen in Effecten. II Zich volledig bewust te zijn van de risico s en gevolgen verbonden aan het beleggen in Effecten en, III Deze risico s en gevolgen te aanvaarden. 7 Aansprakelijkheid 7.1 SNS Bank verricht alle handelingen, in het bijzonder de uitvoering van effectenorders en daarmee samenhangende afwikkeling, voor rekening en risico van de Klant. Dit geldt ook indien SNS Bank hierbij op eigen naam contracteert. 7.2 SNS Bank zal niet aansprakelijk zijn voor direct en indirecte schade als gevolg van een waardedaling of waardestijging van Effecten dan wel van het voor de Klant beheerde vermogen, door de Klant geleden verliezen, gederfde winst, schade of welk nadeel dan ook, behalve indien en voor zover (rechtens) vast komt te staan dat deze schade het directe gevolg is van opzet of grove schuld van SNS Bank bij het verrichten van de door haar aangeboden diensten. 8 Koersopgaven 8.1 SNS Bank is niet verplicht koersopgaven te verstrekken aan Klant. 8.2 SNS Bank is niet aansprakelijk jegens de Klant of derden voor schade, direct danwel indirect, geleden als gevolg van of samenhangend met door SNS Bank verstrekte koersopgaven of koersinformatie. 9 Regelgeving en gebruiken De Klant onderwerpt zich en is gebonden aan de op de dienstverlening van toepassing zijnde wet- en regelgeving, waaronder de Wet op het financieel toezicht, alsmede de reglementen van NYSE Euronext, Euroclear Nederland en Euroclear NIEC, alsmede aan alle andere reglementen, voorschriften en gebruiken, die ten tijde waarop en ter plaatse waar die handelingen worden verricht van toepassing zijn. 10 Beleggerscompensatie De beleggingsdienstverlening van SNS Bank valt onder de reikwijdte van het beleggerscompensatie- en depositogarantiestelsel, zoals geregeld in de Wet op het financieel toezicht en nader uitgewerkt in het Besluit bijzondere prudentiële maatregelen, beleggerscompensatie en depositogarantie Wft. SNS Bank stelt op haar website snsbank.nl informatie over beide stelsels ter beschikking. Deze informatie is tevens in schriftelijke vorm verkrijgbaar bij (lokaal tarief). 2

3 11 Belangenconflicten 11.1 SNS REAAL hanteert een beleid met betrekking tot belangenconflicten dat van toepassing is op onder meer de relatie tussen SNS Bank en Klant. De meest actuele versie is te raadplegen op snsbank.nl/mifid of kan de Klant opvragen bij (lokaal tarief) In het bedrijf van SNS Bank bestaan zogenaamde Chinese Walls ter voorkoming van onder meer de verspreiding van koersgevoelige of andere vertrouwelijke marktinformatie. SNS Bank is ongeacht de reikwijdte van wettelijke voorschriften terzake, niet gehouden koersgevoelige of andere vertrouwelijke marktinformatie welke mogelijkerwijs bij haar bekend is, bekend te maken of anderszins te gebruiken bij haar dienstverlening aan Klant. 12 Instructies en mededelingen 12.1 De Klant kan SNS Bank schriftelijk, telefonisch of elektronisch instructies geven, waaronder opdrachten tot het in zijn naam en voor zijn rekening en risico verrichten van transacties in Effecten, indien en voor zover het de Klant in zijn relatie tot SNS Bank is toegestaan van het betreffende communicatiemiddel gebruik te maken SNS Bank is bevoegd maar niet verplicht om telefonisch door de Klant gegeven instructies en telefoongesprekken met de Klant op een geluidsdrager vast te leggen. SNS Bank is behoudens eventuele wettelijke verplichtingen niet verplicht om aldus vastgelegde gesprekken te bewaren en/of te archiveren dan wel aan de Klant ter beschikking te stellen in welke vorm dan ook SNS Bank is bevoegd een door de Klant gegeven order niet uit te voeren indien de Klant deze op een niet overeengekomen wijze heeft verstrekt, de order niet voldoet aan de door SNS Bank gestelde voorwaarden danwel indien de order voor SNS Bank niet duidelijk is of innerlijk tegenstrijdig is. SNS Bank is in deze gevallen niet aansprakelijk voor het niet (tijdig) uitvoeren van de order De Klant draagt er zorg voor dat er altijd voldoende saldo op zijn Geldrekening en zijn Effectenrekening aanwezig is voor de voldoening van al hetgeen Klant uit hoofde van de dienstverlening in Effecten aan SNS Bank verschuldigd is of zal zijn. 13 Volmacht 13.1 De Klant kan een derde schriftelijk volmacht verlenen tot de daarin nader omschreven rechtshandeling(en) met betrekking tot aan- en verkopen van Effecten. Deze volmacht dient aan SNS Bank ter beschikking gesteld te worden. SNS Bank kan eisen stellen aan de volmacht De volmacht eindigt I Bij overlijden, faillissement of schuldsanering, (voorlopige) surséance van betaling, onderbewindstelling, ondercuratelestelling van de Klant dan wel van de gevolmachtigde. II Bij herroeping door de Klant dan wel opzegging door de gevolmachtigde. III Door verloop van de periode, waarvoor de volmacht is verleend. Ten aanzien van de hierboven onder (I) en onder (II) genoemde gronden kan op het eindigen van de volmacht pas een beroep worden gedaan nadat SNS Bank daarvan schriftelijk in kennis is gesteld, behoudens dwingendrechtelijke bepalingen SNS Bank is bevoegd maar niet verplicht een volmacht te weigeren, als zij van oordeel is dat dit haar positie, de positie van de Klant of de kwaliteit van de beleggingsdienstverlening kan schaden Klant draagt er zorg voor dat er altijd voldoende saldo op zijn Geldrekening en zijn Effectenrekening aanwezig is voor de voldoening door SNS Bank van al hetgeen de Klant uit hoofde van de dienstverlening in Effecten aan SNS Bank verschuldigd is of zal zijn. 14 Aan SNS Bank verleende volmacht Klant verleent hierbij aan SNS Bank onherroepelijke volmacht om zijn Geldrekening en zijn Effectenrekening te belasten voor al hetgeen hij uit hoofde van de dienstverlening en andere daarmee verband houdende handelingen aan SNS Bank verschuldigd zal zijn. 15 Effectenrekening op naam van meerdere Klanten 15.1 Indien een Effectenrekening op naam van meerdere Klanten wordt aangehouden, zijn zij zowel tezamen als ieder afzonderlijk bevoegd - tenzij schriftelijk anders met SNS Bank is overeengekomen - om alle beheersen beschikkingshandelingen met betrekking tot tegoeden op de Effectenrekening te verrichten, zulks onder de volgende bepalingen I Na het overlijden van een Klant blijft (blijven) de andere betrokken Klanten bevoegd om beheers- en beschikkingshandelingen te verrichten. II Na het overlijden van een Klant hebben diens erfgenamen gezamenlijk dezelfde rechten als de overleden Klant. III Na schriftelijke mededeling van een Klant aan SNS Bank dat hij niet meer wenst dat door iedere Klant afzonderlijk beheers- en beschikkingshandelingen verricht worden, kunnen slechts alle betrokken Klanten gezamenlijk beheers- en beschikkingshandelingen verrichten. IV De erkenning door een Klant van een door SNS Bank verstrekte opgave van de tegoeden op de Effectenrekening is voor alle betrokken Klanten bindend. V Iedere Klant is tegenover SNS Bank hoofdelijk en voor het geheel aansprakelijk, voor al hetgeen SNS Bank te vorderen mocht hebben uit hoofde van of in verband met de Effectenrekening. 3

4 VI Opheffing van een Effectenrekening op naam van meerdere Klanten kan slechts geschieden met instemming van alle betrokken Klanten. VII Opgaven en wijzigingen van de vaste gegevens van een Effectenrekening op naam van meer Klanten kunnen slechts geschieden door alle betrokken Klanten tezamen Iedere Klant stemt ermee in dat een mededeling van SNS Bank aan één der Klanten beschouwd dient te worden als een mededeling aan iedere Klant. Ieder Klant is bevoegd namens de andere Klanten mededelingen aan SNS Bank te doen. 16 Orderuitvoering 16.1 SNS Bank zal bij het uitvoeren van orders van Klanten met betrekking tot Effecten, alsmede het plaatsen en doorgeven van orders bij derden handelen in overeenstemming met het door SNS Bank opgestelde orderuitvoeringsbeleid De Klant wordt geacht bij het geven van opdrachten of bij het in beheer geven van een vermogen, toestemming aan SNS Bank te geven voor orderuitvoering en orderdoorgifte conform het orderuitvoeringsbeleid, zoals dat van tijd tot tijd zal worden geactualiseerd op snsbank.nl/mifid. Deze toestemming omvat mede het gebruikmaken van mogelijkheden door SNS Bank om een order buiten een gereglementeerde handelsmarkt of multilaterale handelsfaciliteit om uit te voeren (OTC), voor zover dit overeenstemt met het orderuitvoeringsbeleid van SNS Bank De Klant wordt geacht, voordat hij beleggingsbeslissingen neemt, zich voldoende op de hoogte te stellen van wijzigingen in het orderuitvoeringsbeleid. SNS Bank stuurt op aanvraag de meest geactualiseerde versie van het orderuitvoeringsbeleid aan de Klant toe Door SNS Bank aan een handelsplaats ter uitvoering doorgegeven Effectenorders, die door de Klant niet als dagorder zijn opgegeven, vervallen op een door SNS Bank vooraf vastgestelde datum. Deze datum wordt weergegeven op de orderbevestiging SNS Bank neemt bij de uitvoering van orders de regels en gebruiken van de desbetreffende handelsplaats in acht. SNS is niet aansprakelijk jegens de Klant voor enige schade die Klant lijdt als gevolg van deze regels en gebruiken SNS Bank is bevoegd orders van Klanten samen te voegen met die van andere Klanten, in welk geval orders niet direct aan de handelsplaats ter uitvoering worden aangeboden. SNS Bank is alleen bevoegd van deze bevoegdheid gebruik te maken indien het onwaarschijnlijk is dat de samenvoeging van orders nadelig uitvalt voor de betrokken Klanten. Het kan evenwel niet worden uitgesloten dat samenvoeging van orders in een specifiek geval in het nadeel van de Klant is. SNS Bank is niet aansprakelijk voor enige schade die daaruit voortvloeit. Toewijzing van orders vindt plaats naar rato van de omvang van de oorspronkelijke orders Indien de Klant een limietorder opgeeft die, op grond van de omvang of andere omstandigheden, niet direct kan worden uitgevoerd, wordt de Klant geacht de bank te instrueren het bestaan en de kenmerken van de order niet aan derden kenbaar te maken. 17 Bijzondere omstandigheden Onverminderd het bepaalde in de Algemene voorwaarden is SNS Bank ingeval van bijzondere omstandigheden (waaronder het uitvallen van ordersystemen) niet aansprakelijk jegens de Klant voor eventuele schade die voortvloeit uit het niet (tijdig) of niet volledig uitvoeren van opdrachten, behoudens grove schuld of opzet van SNS Bank. 18 Administratie SNS Bank houdt voor eigen rekening een administratie bij die voldoet aan de daaraan bij of krachtens de Wet op financieel toezicht gestelde eisen en voorschriften. 19 Administratieve voorschriften 19.1 Alle beheers- en beschikkingshandelingen met betrekking tot (tegoeden op) de Effectenrekening zijn onderworpen aan door SNS Bank vast te stellen administratieve voorschriften en procedures Bij gebreke van tijdige ontvangst van volledige instructies van de Klant is SNS Bank bevoegd doch niet verplicht om voor rekening en risico van de Klant beheers- en beschikkingshandelingen te verrichten en daarbij keuzes te maken die naar haar oordeel het meest dienstig kunnen zijn aan het belang van een gemiddelde Klant. 20 Bewaring van Effecten 20.1 Op de bewaring van Effecten die deel uitmaken van een door SNS Bank gehouden verzameldepot als bedoeld in de Wet Giraal Effectenverkeer, zijn de bepalingen van die wet alsmede het bepaalde in het volgende artikellid van toepassing. Voor zover die Effecten aan uitloting onderhevig zijn, zal SNS Bank ervoor zorgdragen dat telkens bij uitloting aan iedere Klant afzonderlijk een met diens gerechtigheid overeenkomend bedrag aan voor aflossing aangewezen Effecten wordt toebedeeld De bewaring in Nederland van alle overige Effecten en van zich in het buitenland bevindende aan toonder en niet aan toonder Effecten geschiedt door SNS Global Custody BV Op de bewaring van deze Effecten zijn van toepassing de Bepalingen SNS Global Custody BV, die bij SNS Bank ter inzage liggen en op verzoek van de Klant kosteloos worden toegezonden. 4

5 21 Inschakeling van derden en bewaring van Effecten door derden 21.1 SNS Bank en de bewaarnemer zijn bevoegd in het kader van de Effectendienstverlening gebruik te maken van derden voor onder meer het in bewaring geven van Effecten aan derden en het verkrijgen van rechten ten aanzien van de Effecten door tussenkomst van derden. SNS Bank zal in beginsel zorg dragen voor de keuze van derden en zij zal alleen aansprakelijk zijn voor tekortkomingen van derden indien zij bij de keuze van die derde niet de nodige zorgvuldigheid in acht heeft genomen SNS Bank wordt geacht in elk geval voldoende zorgvuldigheid in acht te hebben genomen, indien het betreffende effect uitsluitend door één daartoe bevoegde derde kan worden bewaard. SNS Bank is in dat geval niet verplicht tot het maken van een selectie De Klant is zich bewust van de mogelijkheid dat ingeval van niet-nakoming of faillissement van een derde partij, hij niet (al) zijn Effecten of gelden zal kunnen terugkrijgen, en dat dit risico zich met name kan manifesteren in staten waar het financieel toezicht niet waarborgt dat de Effecten of gelden van de Klant zijn afgescheiden van de Effecten of gelden van derden Indien SNS Bank en de Bewaarnemer Effecten in bewaring hebben gegeven bij een derde partij, kan deze derde partij de Effecten van de Klant aanhouden via een omnibusaccount waar Effecten van meerdere SNS Bank Klanten worden bewaard. Met een omnibusaccount wordt hier verstaan een verzamelrekening die wordt aangehouden bij een derde partij op naam van de Bewaarnemer. Klant is zich bewust van de mogelijkheid dat ingeval van niet-nakoming of faillissement van een derde partij, of indien er tekorten ontstaan op een dergelijk omnibusaccount, hij niet (al) zijn Effecten zal kunnen terugkrijgen. 22 Uitlevering Effecten Voorzover Effecten uitleverbaar zijn zal SNS Bank dan wel de Bewaarnemer zich op verzoek van Klant inspannen om zo mogelijk uitvoering te geven aan een verzoek tot uitlevering. SNS Bank alsmede de Bewaarnemer zijn gerechtigd Effecten die naar hun oordeel zich redelijkerwijs niet lenen voor open bewaring, uit de administratie te verwijderen. 23 Controle coupons SNS Bank is niet gehouden om de door Klant ter verzilvering aangeboden coupons van Effecten die niet bij SNS Bank of de Bewaarnemer in bewaring zijn gegeven, op uitloting te controleren, tenzij schriftelijk anders is overeengekomen. 24 Hoofdelijke aansprakelijkheid SNS Bank SNS Bank is jegens de Klant hoofdelijk aansprakelijk voor alle verplichtingen van de Bewaarnemer. 25 Beheer SNS Bank - voorzover noodzakelijk daartoe gevolmachtigd door de Bewaarnemer - is belast met en gerechtigd om in het kader van de beleggingsdienstverlening beheershandelingen te verrichten ten aanzien van de Effectenrekening van de Klant. SNS Bank is bevoegd tegenover derden de rechten van de Klant uit te oefenen, indien dit voor een goed beheer van de Effectenrekening wenselijk of noodzakelijk is. Behoudens het geval van opzet of grove schuld van de Bewaarnemer zelf, is de Bewaarnemer jegens de Klant niet aansprakelijk voor het beheer van de Effectenrekening. 26 Verwijderen van Effecten 26.1 Indien de Effectenrekening bepaalde Effecten of vorderingen bevat met een zodanig geringe totale waarde dat gezien de transactiekosten geen positieve verkoopopbrengst kan worden behaald, is SNS Bank gerechtigd deze Effecten van de Effectenrekening te verwijderen en in een verzameldepot onder te brengen. De Klant houdt aanspraak op enige waarde van de Effecten die nadien nog kan ontstaan Indien het administreren of bewaren van bepaalde Effecten voor SNS Bank zodanige directe of indirecte kosten of risico s met zich meebrengt, dat naar het oordeel van SNS Bank redelijkerwijs niet van haar gevergd kan worden deze Effecten langer aan te houden, is SNS Bank bevoegd de Effecten te verkopen namens de Klant en de opbrengst ervan bij te schrijven op de Effectenrekening van de Klant SNS zal van haar bevoegdheden zoals bedoeld in 27.1 en 27.2 geen gebruikmaken voordat de Klant gedurende een naar het oordeel van SNS Bank redelijke termijn in de gelegenheid is gesteld de Effecten te verkopen of over te boeken naar een andere bank. Deze termijn bedraagt minimaal twee weken. 27 Creditering onder voorbehoud Creditering van de geldrekening van de Klant door SNS Bank geschiedt ten alle tijden onder het voorbehoud dat SNS Bank tijdig en behoorlijk in het bezit komt van de tegenwaarde van de betreffende Effectentransactie. Bij gebreke daarvan, is SNS Bank bevoegd om zonder nadere aankondiging de creditering ongedaan te maken. 28 Kosten en tarieven SNS Bank brengt voor de door haar en de door de Bewaarnemer verrichte Effectendiensten bewaarloon, provisie(s) en (transactie)kosten alsmede door derde(n) aan haar doorbelaste bedragen, in rekening aan de Klant. De tarieven voor deze vergoedingen zoals deze van tijd tot tijd gelden alsmede de daaraan ten grondslag liggende berekeningen, stelt SNS Bank desgevraagd aan de Klant ter beschikking. SNS Bank is gerechtigd de door de Klant verschuldigde vergoedingen te debiteren van de geldrekening. 5

6 29 Royement Indien zich een wijziging voordoet in een Effect, zoals een split-up, een afstempeling, een aanvang van de handel ex-lotingskans of ex-dividend gaan van een fonds, worden lopende orders van de Klant door SNS Bank of door een gereglementeerde markt of multilaterale handelsfaciliteit onder omstandigheden geroyeerd. 30 Effectenkrediet Indien dit tussen partijen is overeengekomen en onder de daarbij gestelde voorwaarden, kan SNS Bank aan de Klant krediet verstrekken op basis van een pandrecht gevestigd op de bij Bewaarnemer in bewaring gegeven Effecten. Voor zover vóór 25 mei 2011 overeengekomen, is het Reglement inzake Effectenbevoorschotting SNS Bank N.V. van toepassing. Voor zover na 25 mei 2011 het effectenkrediet is overeengekomen en de Klant geen rechtspersoon is geldt uitsluitend het bepaalde in de Overeenkomst Effectenkrediet. 31 Verpanding 31.1 Tot meerdere zekerheid voor al hetgeen SNS Bank, uit welke hoofde dan ook, al dan niet opeisbaar of onder voorwaarde van de Klant te vorderen heeft of mocht krijgen, verpandt de Klant - voor zover mogelijk - hierbij (en zal de Klant op eerste verzoek van SNS Bank tot verpanding overgaan) aan SNS Bank a Al zijn huidige en toekomstige aandelen in de verzameldepots als bedoeld in de Wet Giraal Effectenverkeer waartoe de Klant als deelgenoot gerechtigd is of mocht worden. b Alle aan de Bewaarnemer in bewaring gegeven en in de toekomst in bewaring te geven Effecten - voor zover deze door Bewaarnemer ten behoeve van de Klant geïndividualiseerd zijn of zullen worden - alsmede alle huidige dan wel toekomstige rechten tot uitlevering van Effecten die voortvloeien uit de bewaargeving ten name van de Klant jegens Bewaarnemer, voor zover dit Effecten betreft die niet ten behoeve van de Klant zijn geïndividualiseerd. c Al zijn huidige en toekomstige vorderingen uit welke hoofde dan ook van de Klant jegens SNS Bank. d Al zijn huidige en toekomstige vorderingen jegens de Stichting Het in het vorige artikellid bedoelde pandrecht omvat mede een recht van pand op alle terzake de verpande Effecten, rechten en vorderingen te ontvangen vergoedingen. Het pandrecht zal telkens totstand komen op het moment waarop SNS Bank dan wel de Bewaarnemer de te verpanden goederen onder zich krijgt respectievelijk het moment waarop de rechten ontstaan Onverminderd het voorafgaande is de Klant verplicht om op eerste verzoek van SNS Bank al datgene te doen en daarvoor medewerking te verlenen teneinde het in dit artikel bedoelde pandrecht te vestigen en verleent daartoe hierbij een onvoorwaardelijk en onherroepelijke volmacht aan SNS Bank om alle handelingen te verrichten die noodzakelijk dan wel wenselijk zijn met het oog op het vestigen van de in dit artikel bedoelde pandrecht(en). 32 Herverpanding SNS Bank is bevoegd de Effecten en (andere) vermogensrechten die aan haar zijn verpand te herverpanden tot zekerheid van een schuld van SNS Bank jegens derden, mits deze schuld het door SNS Bank van de Klant (al dan niet opeisbaar) te vorderen bedrag niet overschrijdt, de herverpanding slechts geschiedt tot een zodanige omvang als SNS Bank nodig heeft als zekerheid voor hetgeen zij op het moment van herverpanding van de Klant (al dan niet opeisbaar) te vorderen heeft of kan krijgen en de herverpande Effecten onmiddellijk na aflossing van de schuld door SNS Bank, geen onderwerp van die herverpanding zijn. 33 Tenietgaan van Effecten Indien Effecten tenietgaan of op andere wijze uit de macht van SNS Bank of de Bewaarnemer raken door een oorzaak die niet aan SNS Bank en/of de bewaarnemer kan worden toegerekend, is SNS Bank noch de Bewaarnemer tot niet meer verplicht dan het treffen van recherchemaatregelen ten aanzien van die Effecten dan wel die Effecten te doen vervangen door duplicaten. In geval van vervanging door duplicaten, dient de Klant aan (nadere) door SNS Bank te stellen voorwaarden te voldoen waaronder in ieder geval afgifte van een door SNS Bank op te stellen vrijwaringverklaring. 34 Verklaring van Erfrecht Na het overlijden van een Klant kan SNS Bank verlangen dat degene(n) die wenst te beschikken over de Effectenrekening en/of Geldrekening op naam van de overleden Klant aangehouden tegoeden, een verklaring van erfrecht overlegt. SNS Bank is niet gehouden inlichtingen te verstrekken over handelingen met betrekking tot tegoeden op de Effectenrekening die voor de datum van overlijden van de Klant zijn verricht. 35 Faillissement, beslag 35.1 De Klant is verplicht SNS Bank terstond schriftelijk in te lichten omtrent (iedere aanvraag tot) diens faillissement, indiening van een verzoek tot verlening van (voorlopige) surséance van betaling alsmede de verlening zelf, dan wel (een aanvraag tot) onderbewindstelling of ondercuratelestelling Gedurende faillissement, (voorlopige) wettelijke schuldsanering, onderbewindstelling of ondercuratelestelling van de Klant, mogen alleen door de curator en/ of de bewindvoerder van de Klant dan wel door de Klant met medewerking van de bewindvoerder handelingen met betrekking tot tegoeden op de Effectenrekening worden verricht. Indien SNS Bank of de Bewaarnemer een Effectenrekening voor meer Klanten aanhoudt, is daarvoor tevens de medewerking van die andere Klanten vereist. 6

7 35.3 Bij (derden) beslaglegging onder SNS Bank en/of de Bewaarnemer ten laste van de Klant zullen geen beschikkingshandelingen met betrekking tot de desbetreffende tegoeden op de Effectenrekening worden verricht. 36 Privacy 36.1 SNS Bank is ingevolge wet- en regelgeving, waaronder de reglementen van Euronext Amsterdam NV en de Wet op het financieel toezicht, verplicht ter medewerking aan de handhaving en controle op de naleving van deze regels gegevens te verstrekken uit de door SNS Bank gehouden persoonsregistratie(s) SNS Bank hoeft geen toestemming van de Klant voor de verstrekking van gegevens aan derden indien een al dan niet in het buitenland gevestigde (toezichthoudende) autoriteit dit dwingend voorschrijft. 37 Vergoedingen tussen marktpartijen In het kader van de door SNS Bank verrichte Effectendienstverlening kan het voorkomen dat SNS Bank vergoedingen of provisies betaalt aan dan wel ontvangt van derden, of nietgeldelijke voordelen behaalt. De Klant zal geen aanspraak kunnen maken op de door SNS Bank ontvangen vergoedingen van derden. SNS Bank publiceert een samenvatting van kenmerken van de toepasselijke regelingen op de website snsbank.nl. Hierin wordt ook aangegeven waar nadere details opvraagbaar zijn. Op aanvraag zal SNS Bank deze samenvatting ook schriftelijk verstrekken. 41 Duur en beëindiging 41.1 De rechtsverhouding terzake van de Effectendienstverlening (hierna: de relatie) van SNS Bank aan de Klant, is aangegaan voor onbepaalde tijd, tenzij partijen uitdrukkelijk en schriftelijk anders zijn overeengekomen Zowel de Klant als SNS Bank is gerechtigd de relatie met onmiddellijke ingang op te zeggen door middel van een schriftelijk bericht aan de wederpartij De relatie eindigt onmiddellijk zonder dat enige opzegging vereist is, indien de Klant I Als rechtspersoon failliet wordt verklaard dan wel (voorlopige) surséance van betaling aanvraagt. II Als rechtspersoon ophoudt te bestaan. III Als natuurlijk persoon overlijdt Behoudens voorzover door SNS Bank en de Klant schriftelijk anders is overeengekomen I Worden transacties in Effecten welke op de datum van beëindiging van de relatie nog niet zijn afgewikkeld, door SNS Bank zoveel mogelijk afgewikkeld en II Blijft gedurende deze afwikkeling ieder der partijen gebonden aan de tussen partijen gesloten overeenkomst(en), alsmede aan deze voorwaarden. 38 Klachten Indien de Klant ontevreden is omtrent de dienstverlening door SNS Bank kan de Klant een klacht bij SNS Bank indienen. SNS Bank zal de klacht in behandeling nemen, administreren en tijdig behandelen. 39 Communicatie De communicatie tussen de Klant en SNS Bank, waaronder mede begrepen correspondentie langs schriftelijke of elektronische weg, zal in de Nederlandse taal plaatsvinden, tenzij anders overeengekomen. 40 Toepasselijk recht en Forum 40.1 Op de relatie tussen SNS Bank en de Klant is uitsluitend Nederlands recht van toepassing Geschillen tussen de Klant en SNS Bank worden aanhangig gemaakt bij de daartoe bevoegde Nederlandse rechter, tenzij wetgeving of internationale verdragen dwingend anders voorschrijven In afwijking van artikel 40.2 is de Klant, indien zij als eisende partij optreedt, bevoegd om, met inachtneming van het geldende reglement, geschillen aanhangig te maken bij het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid) 7

8 Reglement inzake effectenbevoorschotting SNS Bank N.V. Dit reglement geldt voor rechtspersonen. Dit reglement geldt tevens voor natuurlijke personen die op 25 mei 2011 gebruik maakten van effectenbevoorschotting. In dit reglement zijn de voorwaarden en condities opgenomen waarop SNS Bank N.V. (SNS Bank) bereid is krediet aan de klant te verstrekken met als onderpand de bij SNS Bank in bewaring gegeven effecten. SNS Bank is nimmer verplicht klanten krediet te verstrekken. 1 Begripsomschrijving Alle in dit reglement gebruikte definities hebben dezelfde betekenis als de definities opgenomen in de algemene voorwaarden van effectendienstverlening van SNS Bank. Dit reglement is een overeenkomst strekkende tot kredietverlening en verpanding van effecten tussen SNS Bank en klant en is mede een nadere uitwerking van de in de Algemene voorwaarden Effectendienstverlening opgenomen bepaling omtrent kredietverlening op basis van de effectenportefeuille als onderpand. De algemene voorwaarden effectendienstverlening zijn op dit reglement van toepassing. Verder worden in dit reglement de navolgende definities en begrippen gebruikt Bevoorschotting Het verlenen van een krediet door SNS Bank aan klant, op onder meer de uitdrukkelijke voorwaarde dat de effectenportefeuille aan SNS Bank wordt verpand. Bevoorschottingswaarde De (maximale) hoogte van het bedrag waarvoor SNS Bank bereid is krediet te verstrekken. Deze hoogte is afhankelijk van de dekkingswaarde die SNS Bank toekent aan de effectenportefeuille van klant die haar tot pand strekt. Effectenbeurs Een van overheidswege erkende effectenbeurs. Effectenportefeuille Alle bij SNS Bank op naam van de klant in bewaring gegeven effecten. Eurozone Die landen binnen de Europese Unie die de euro als nationale munteenheid erkend hebben. Fonds Alle effecten, behorend tot een specifieke categorie, dat wil zeggen effecten waaraan gelijke rechten zijn verbonden en die zijn uitgegeven door eenzelfde instelling. Trekkingspercentage Het percentage van de actuele waarde van een fonds dat deel uitmaakt van de effectenportefeuille, dat in aanmerking komt voor bevoorschotting. Spreidingspercentage Het maximale aandeel dat een enkel fonds mag uitmaken van de totale portefeuille van de klant. Dit spreidingspercentage wordt berekend over de totale trekkingswaarde van de portefeuille. 8 2 Krediet 2.1 Indien de klant gebruik wenst te maken van kredietverlening door SNS Bank tegen verpanding van de bij SNS Bank in bewaring gegeven effecten en SNS Bank bereid is krediet te verstrekken dan zal zulks zijn overeengekomen en vastgelegd in de overeenkomst tot effectenbemiddeling of de overeenkomst tot vermogensbeheer (inclusief bijlagen). 2.2 Het door SNS Bank aan de klant te verstrekken krediet zal nimmer meer bedragen dan de bevoorschottingswaarde van de effectenportefeuille. Dit krediet is een kredietfaciliteit waarvan de hoogte dagelijks kan variëren. 2.3 Klant zal slechts gerechtigd zijn over het krediet te beschikken, indien en vanaf het moment dat aan alle door SNS Bank gestelde voorwaarden is voldaan. Daarna beschikt klant tot wederopzegging over de kredietfaciliteit. 3 Verpanding effectenportefeuille 3.1 Tot zekerheid voor de voldoening door klant aan al zijn verplichtingen, uit welke hoofde dan ook, jegens SNS Bank, in het bijzonder voor de terugbetaling van het verstrekte krediet, verpandt klant zijn effectenportefeuille hierbij aan SNS Bank, die deze verpanding hierbij aanvaardt. 3.2 Het pandrecht op de effectenportefeuille zal tot stand komen op de wijze zoals bepaald in de Algemene Voorwaarden Effectendienstverlening SNS Bank. 4 Berekening bevoorschottingswaarde 4.1 SNS Bank berekent de bevoorschottingswaarde van de effectenportefeuille van klant aan de hand van de trekkingspercentages en het spreidingspercentage, genoemd in respectievelijk artikel 5 en artikel De in het vorige artikellid bedoelde percentages worden toegepast op de beurswaarde van de effectenportefeuille die in bezit is van klant. De beurswaarde wordt dagelijks vastgesteld aan de hand van de slotkoers van de vorige dag. 4.3 Indien de effectenportefeuille niet de in artikel 6 lid 2 vereiste spreiding heeft, kan SNS Bank een lagere bevoorschottingswaarde toekennen. 5 Trekkingspercentages 5.1 De trekkingspercentages ter berekening van de bevoorschottingswaarde van de effectenportefeuille, als bedoeld in deze overeenkomst, luiden als volgt ~ ~ Voor aandelen en/of participaties in beleggingsfondsen genoteerd aan een effectenbeurs binnen de eurozone bedraagt het trekkingspercentage 60% (zestig procent) van de beurswaarde. ~ ~ Voor in euro s luidende obligaties genoteerd aan een effectenbeurs binnen de eurozone bedraagt het trekkingspercentage 80% (tachtig procent) van de beurswaarde.

9 ~ ~ Voor aandelen en obligaties genoteerd op een voor SNS Bank aanvaardbare buitenlandse beurs buiten de eurozone en voor niet in euro s luidende obligaties genoteerd aan een effectenbeurs binnen de eurozone bedragen de trekkingspercentages 50% (vijftig procent) van de beurswaarde. ~ ~ Voor alle deelnemingsrechten in beleggingsinstellingen (zogenaamde huisfondsen) gelieerd aan en garantieproducten, uitgegeven door SNS REAAL N.V. of één van haar dochtermaatschappijen, genoteerd aan een effectenbeurs binnen de eurozone, bedragen de trekkingspercentages 70% (zeventig procent). 5.2 Warrants, opties en andere financiële producten komen niet in aanmerking voor bevoorschotting. SNS Bank is gerechtigd om zonder opgave van redenen op ieder moment van het bovenstaande af te wijken danwel bepaalde effecten niet in aanmerking te nemen voor bevoorschotting. 5.3 Voor het berekenen van de bevoorschottingswaarde worden in aandelen converteerbare obligatieleningen beschouwd als aandelen. 5.4 Marginverplichtingen worden in mindering gebracht op de bevoorschottingswaarde. 5.5 Een eventueel ten laste van klant in de boeken van SNS Bank voorkomend obligo uit hoofde van door SNS Bank gestelde garanties, of uit enig andere hoofde ook, zal in mindering komen op de bevoorschottingswaarde. 6 Voorwaarden spreiding en spreidingspercentage 6.1 Klant draagt zorg voor een evenwichtige opbouw van de effectenportefeuille. 6.2 Om in aanmerking te komen voor de maximale bevoorschottingswaarde is klant gehouden een zodanige spreiding binnen de effectenportefeuille aan te brengen dat de beurswaarde van één (1) fonds niet meer dan 25% (vijfentwintig procent) van de totale beurswaarde van de effectenportefeuille bedraagt. 7 Wijziging trekkingspercentages en spreidingspercentage 7.1 SNS Bank behoudt zich te allen tijde het recht voor om wijziging(en) aan te brengen in de vermelde trekkingspercentages en het spreidingspercentage. 7.2 Indien SNS Bank het trekkingspercentage en/of het spreidingspercentage voor een bepaalde categorie van fondsen wijzigt, dan stelt SNS Bank klant hiervan schriftelijk in kennis. 7.3 Indien de wijziging tot gevolg heeft dat het verstrekte krediet aan klant de bevoorschottingswaarde van de effectenportefeuille overschrijdt, zal SNS Bank klant hiervan schriftelijk in kennis stellen. Klant verbindt zich om alsdan - indien noodzakelijk onmiddellijke maatregelen te treffen die bewerkstelligen dat het krediet de bevoorschottingswaarde van de effectenportefeuille niet overschrijdt, conform het gestelde in artikel 9 van deze overeenkomst. 8 Verplichting klant voor voldoende bevoorschottingswaarde 8.1 Het aan de klant te verstrekken krediet zal nimmer de bevoorschottingswaarde van de effectenportefeuille mogen overschrijden. 8.2 Indien het door SNS Bank aan de klant verstrekte krediet, door welke omstandigheid dan ook de bevoorschottingswaarde van de effectenportefeuille overschrijdt zal de klant onmiddellijk, maar in ieder geval binnen vijf werkdagen, overgaan tot bijstorting in contanten en/of het stellen van additionele zekerheden en/of de verkoop van effecten uit de betreffende effectenportefeuille. 8.3 Klant verklaart het krediet niet mede aan te wenden tot het behalen van rentevoordelen c.q. tot het plegen van rentearbitrage door middel van transacties welke niet geacht kunnen worden te behoren tot het normale beheer van het vermogen van klant. 9 Opeisbaarheid De kredietfaciliteit en het door klant verschuldigde debetsaldo is terstond en zonder opzegging, ingebrekestelling, of andere formaliteit opeisbaar a Wanneer klant zijn verplichtingen uit deze overeenkomst of enige andere overeenkomst met SNS Bank toerekenbaar niet nakomt. b Bij overlijden van klant of wanneer klant onder curatele of bewind wordt gesteld. c Indien klant zodanige voorbereidingen treft dat de verwachting gerechtigd is dat klant Nederland spoedig zal verlaten. d Indien klant enig bedrag ter zake van het verstrekte krediet niet, niet tijdig of niet behoorlijk voldoet. e Het faillissement van klant wordt aangevraagd, klant een eigen aangifte tot faillietverklaring doet,klant failliet wordt verklaard, een akkoord buiten faillissement aanbiedt of (voorlopige) surséance van betaling aanvraagt. f Wanneer op een aanzienlijk deel van het vermogen van klant conservatoir dan wel executoriaal beslag wordt gelegd of daarop anderszins verhaal wordt gezocht. g Indien klant binnen de door SNS Bank gestelde termijn van maximaal vijf werkdagen geen gevolg geeft aan het verzoek van SNS Bank tot het stellen van zekerheden, vervangen of aanvullen van onderpand, margin of welke zekerheid ten behoeve van het verstrekte krediet dan ook. In dat geval is SNS Bank bevoegd om binnen de gestelde termijn de effectenposities te sluiten dan wel andere zekerheden uit te winnen. h Bij beëindiging van de tussen SNS Bank en klant gesloten overeenkomst tot effectenbemiddeling dan wel de overeenkomst tot vermogensbeheer. 9

10 Bepalingen SNS Global Custody B.V. 1 SNS Bank N.V. (hierna te noemen de Bank ), en SNS Global Custody B.V., (hierna te noemen: SNSGC ), dragen er zorg voor dat a Alle effecten niet opgenomen in een verzameldepot als bedoeld in de Wge, zoals deze van tijd tot tijd zal luiden, die de Bank in eigen naam onder zich heeft of onder zich zal krijgen ten behoeve van een klant teneinde deze voor een klant in bewaring te houden, door de Bank namens die Klant en op diens naam in bewaring zullen worden gegeven aan SNSGC en door SNSGC voor de klant in bewaring zullen worden genomen. b Alle door de Bank uit hoofde van de relatie tussen de klant en de Bank voor een klant gehouden Rechten (als hierna omschreven) uitsluitend worden gehouden door SNSGC en door SNSGC ten behoeve van de betreffende klant worden uitgeoefend, een en ander voor zover zulks ten aanzien van het betreffende Recht redelijkerwijs mogelijk is. Onder Rechten wordt verstaan alle door SNSGC als zodanig aanvaarde rechten die door de Bank en/of SNSGC op eigen naam gehouden worden ten behoeve van klanten ten aanzien van (I) effecten aan toonder die zich in het buitenland bevinden en ii) niet aan toonder luidende effecten. Onder effecten worden verstaan aandelen, obligaties, en alle overige door SNSGC als zodanig aanvaarde goederen. 2 De bepalingen 3 en 4 zijn uitsluitend van toepassing op de door SNSGC voor de klant in bewaring genomen effecten. De bepalingen 5 tot en met 7 zijn uitsluitend van toepassing op de door SNSGC gehouden Rechten. 3 Hoewel - behoudens in die gevallen waarin de effecten zouden zijn geïndividualiseerd - de juridische eigendom der effecten bij bewaarnemer berust, is het de bewaarnemer niet toegestaan enig aan de eigendom der effecten verbonden recht uit te oefenen, behoudens de rechten van de eigenaar voortvloeiend uit onvrijwillig bezitsverlies. 4.1 De bewaarnemer is gehouden de nummers der effecten te allen tijde te individualiseren, met dien verstande dat Zij I Van premie-obligaties en van andere effecten waarbij aan speciale nummers speciale rechten verbonden zijn de nummers te allen tijde voor iedere klant afzonderlijk moet individualiseren. II Van effecten - niet onder (I) vallende - welke aan uitloting onderhevig zijn, tijdig voor het tijdstip waarop een uitloting plaatsvindt, de nummers of delen van nummers en/of andere kenmerken die bij loting van belang zijn, voor iedere klant afzonderlijk moet individualiseren. III De onder (I) en (II) bedoelde nummers, delen van nummers en/of kenmerken aan de klant moet verantwoorden. 4.2 De bewaarnemer heeft echter, wanneer hem dat in het belang van een klant raadzaam voorkomt, de bevoegdheid ook andere effecten dan die hierboven onder (I) en (II) genoemd voor een klant te individualiseren door vastlegging van de nummers en deze individualisering wederom op te heffen. 5 SNSGC zal met betrekking tot de door haar ten behoeve van de klant gehouden Rechten uitsluitend jegens de klant verplichtingen hebben. De klant is bij uitsluiting bevoegd aan de Bank opdrachten met betrekking tot de voor hem gehouden Rechten te verstrekken, welke de Bank namens klant aan SNSGC zal verstrekken. Het is SNSGC niet toegestaan de Rechten uit te oefenen, anders dan overeenkomstig de instructies van de klant en het in deze bepalingen bepaalde. 6 SNSGC zal voorzover het zulks nodig acht in verband met de werkzaamheden ten behoeve van klanten, gebruik maken van derden, waarbij onder meer sprake zal kunnen zijn van het in bewaring geven van effecten aan derden en het verkrijgen van rechten ten aanzien van effecten via derden. De Bank draagt zorg voor selectie van die derden. De Bank is niet aansprakelijk voor tekortkomingen van die derden indien zij aantoont dat zij bij de keuze van die derden de nodige zorgvuldigheid in acht heeft genomen. Indien de Bank niet aansprakelijk is voor tekortkomingen van die derden, dan zal zij, indien de klant schade heeft geleden, in ieder geval al het redelijke doen om de klant behulpzaam te zijn bij het ongedaan maken van zijn schade. SNSGC zal nimmer aansprakelijk zijn voor tekortkomingen van bedoelde derden, behoudens indien aan SNSGC zelf opzet of grove schuld te verwijten valt. 7 De Bank en SNSGC zullen niet verplicht zijn de nummers van de door SNSGC gehouden Rechten of de daarmee corresponderende effecten te registreren, zij het dat met betrekking tot Rechten ten aanzien van effecten waarbij bijzondere rechten verbonden zijn aan bepaalde nummers, de betreffende nummers apart voor de klant zullen worden geadministreerd, en dat voor zover de Rechten of de daartegenover staande effecten onderhevig zijn aan uitloting, de Bank en SNSGC ervoor zorg zullen dragen dat, telkens bij uitloting, een bedrag wordt toegewezen aan de klant, dat overeenkomt met de gerechtigheid van de klant tot voor aflossing aangewezen Rechten of daartegenover staande effecten. 8 De voor- en nadelen welke voortvloeien uit of verband houden met de eigendom c.q. het eigenaarschap van de in bewaring gegeven effecten en gehouden Rechten komen voor rekening en risico van de klant, zodat de SNSGC ter zake van deze effecten of Rechten geen enkel economisch of commercieel risico loopt. 9 De Bank is belast met de werkzaamheden die het beheer der aan SNSGC in bewaring gegeven effecten en door SNSGC gehouden Rechten met zich brengt, waaronder het innen van rente en dividenden, het realiseren van 10

11 claimrechten, het verkrijgen van nieuwe coupon- of dividendbladen, het verrichten van conversiehandelingen, het deponeren van aandelen voor aandeelhoudersvergaderingen alsmede met het uitvoeren van verkoopopdrachten en het (doen) geven van instructies aan correspondenten met betrekking tot dergelijke werkzaamheden. Voor zover mogelijk zal SNSGC de Bank steeds in staat stellen deze werkzaamheden zo nodig namens SNSGC te verrichten, waaronder wordt begrepen het waar noodzakelijk ter beschikking stellen van de effecten dan wel onderdelen daarvan aan de Bank. Behoudens in het geval van opzet of grove schuld van SNSGC en/of de Bank berust terzake van deze werkzaamheden geen aansprakelijkheid bij SNSGC en/of SNS SNSGC is verplicht met betrekking tot elke soort effecten en Rechten er te allen tijde zorg voor te dragen dat de door haar gehouden effecten en Rechten van die soort naar hun inhoud en - waar toepasselijk - hoeveelheid overeenstemmen met de daartegenover staande rechten (tot uitlevering) van klanten jegens SNSGC Indien door een oorzaak welke niet aan de opzet of grove schuld van de Bank en/of SNSGC kan worden toegerekend, (I) de door SNSGC gehouden Rechten van enige fondssoort te eniger tijd tekort schieten ten opzichte van de daartegenover staande rechten van klanten jegens SNSGC ten aanzien van genoemde fondssoort, dan wel (II) de door SNSGC bewaarde effecten van een fondssoort, welke niet door vastlegging van de nummers als eigendom van bepaalde klanten zijn aangemerkt, teniet gaan of op andere wijze uit de macht van SNSGC dan wel de Bank geraken, zal het tekort door SNSGC worden omgeslagen over de klanten die rechten ten aanzien van een betreffende fondssoort kunnen doen gelden jegens SNSGC aan het einde van de werkdag in Nederland voorafgaand aan de dag waarop het verschil door de Bank in Nederland wordt vastgesteld en wel in verhouding tot de omvang van de rechten van die klanten ten aanzien van de betreffende fondssoort op dat moment. Ingeval een tekort wordt omgeslagen is SNSGC niet aansprakelijk jegens klanten dan wel tot enige schadevergoeding gehouden SNSGC en/of de Bank zijn in het geval als bedoeld in het voorgaande lid tot niet meer verplicht dan het nemen van maatregelen teneinde te trachten de oorzaak van het verschil voor zover mogelijk weg te nemen en het treffen van maatregelen om de uit de macht van SNSGC geraakte effecten te doen vervangen door duplicaten dan wel recherchemaatregelen te dien aanzien. Met name zijn SNSGC en/of de Bank niet verplicht effecten of Rechten te verwerven ter opheffing van het verschil. De kosten gemaakt met de in dit artikellid bedoelde maatregelen kunnen op dezelfde voet als in de vorige alinea voor het tekort bepaald is worden omgeslagen De in de tweede alinea bedoelde omslag van het tekort zal geheel of gedeeltelijk ongedaan gemaakt worden naarmate dat tekort ten gevolge van door SNSGC dan wel de Bank genomen maatregelen afneemt Zodra SNSGC ontdekt dat er een tekort is ontstaan of kan ontstaan heeft zij het recht uitvoering van opdrachten met betrekking tot de effecten of Rechten van de betreffende fondssoort te weigeren, totdat vastgesteld is dat geen tekort ontstaat of omslag van het tekort heeft plaatsgevonden. SNSGC zal in een dergelijk geval met de meeste spoed handelen en indien er sprake is van een omslag daarover terstond aan klanten die daarbij betrokken zijn mededeling doen. 11 Voor de door de klant aan de Bank en SNSGC voor hun werkzaamheden verschuldigde bedragen zal de Bank de in haar boeken gevoerde rekening van de klant debiteren. 12 De Bank garandeert jegens de klant de richtige nakoming van alle verplichtingen van SNSGC jegens de klant. 13 Wijzigingen en aanvullingen van deze bepalingen, mits door de Bank en SNSGC tezamen aangebracht, zullen ook voor de klant bindend zijn één maand nadat daarvan door publicatie in tenminste twee veel gelezen Nederlandse dagbladen en één veel gelezen buitenlands financieel dagblad mededeling is gedaan. Het bepaalde in artikel 12 is echter niet voor wijziging vatbaar. 14 Indien en voor zover op grond van haar onredelijk bezwarende karakter of op grond van redelijkheid en billijkheid op enige hier opgenomen bepaling geen beroep kan worden gedaan, komt deze de werking toe van een als een geldig aan te merken bepaling, waarvan de strekking in zodanige mate aan de eerste bepaling beantwoordt, dat aangenomen moet worden dat deze bepaling zou zijn opgenomen, indien van de eerste wegens haar ongeldigheid was afgezien. 15 Op deze bepalingen en de door deze bepalingen beheerste werkzaamheden van de Bank en SNSGC is Nederlands recht van toepassing. Geschillen met betrekking tot deze bepalingen en bedoelde werkzaamheden zullen worden voorgelegd aan de bevoegde rechter te Utrecht. In afwijking van het in de voorgaande zin bepaalde is de klant, indien hij als eisende partij optreedt, bevoegd om binnen de grenzen van de desbetreffende reglementen van de Geschillencommissie Bankzaken en de Klachtencommissie DSI geschillen bij die commissies aanhangig te maken. 11

12 Algemene Bankvoorwaarden Deze algemene voorwaarden zijn tot stand gekomen in overleg tussen de Nederlandse Vereniging van Banken en de Consumentenbond in het kader van de Coördinatiegroep Zelfreguleringsoverleg van de Sociaal-Economische Raad en treden in werking per 1 november Over overige (product)voorwaarden die van toepassing kunnen zijn heeft geen overleg plaatsgevonden. De Consumentenbond behoudt zich het recht tot collectieve actie voor met betrekking tot dergelijke voorwaarden. 1 Werkingsfeer Deze algemene bankvoorwaarden gelden voor alle bestaande en toekomstige rechtsverhoudingen tussen de bank en de klant, voor zover daarvan niet is afgeweken in overeenkomsten en/of in bijzondere voorwaarden. Algemene voorwaarden die een buitenlandse vestiging van de bank gebruikt voor haar rechtsverhoudingen met de klant hebben voor die rechtsverhoudingen, voor zover er onderlinge strijdigheid is, voorrang op deze algemene bankvoorwaarden. Als door of namens een klant andere algemene voorwaarden van toepassing zijn of worden verklaard, gelden die niet in de rechtsverhouding met de bank, tenzij de bank daarmee schriftelijk heeft ingestemd. 2 Zorgplicht bank en klant 1 De bank neemt bij haar dienstverlening de nodige zorgvuldigheid in acht en houdt daarbij naar beste vermogen rekening met de belangen van de klant. Geen van de bepalingen van deze algemene bankvoorwaarden of van de door de bank gebruikte bijzondere voorwaarden kan aan dit beginsel afbreuk doen. 2 De klant neemt jegens de bank de nodige zorgvuldigheid in acht en houdt daarbij naar beste vermogen rekening met de belangen van de bank. De klant stelt de bank in staat haar wettelijke en contractuele verplichtingen na te kunnen komen en haar dienstverlening correct te kunnen uitvoeren. De klant mag van de diensten en/of producten van de bank geen oneigenlijk of onrechtmatig gebruik (laten) maken, waaronder mede begrepen gebruik dat strijdig is met wet- en regelgeving, dienstbaar is aan strafbare feiten of schadelijk is voor de bank of haar reputatie of voor de integriteit van het financiële stelsel. 3 Activiteiten en doeleinden De klant verschaft de bank, met inachtneming van de geldende privacywetgeving, op haar eerste verzoek informatie over zijn activiteiten en doeleinden en over de redenen van (voorgenomen) afname van diensten en/of producten van de bank. De klant deelt desgevraagd aan de bank de herkomst mee van bij de bank gestorte of te storten gelden, ondergebrachte of onder te brengen waardepapieren en van in (open) bewaring gegeven of te geven zaken. 4 Niet-openbare informatie De bank hoeft bij haar dienstverlening geen gebruik te maken van niet-openbare informatie, waaronder koersgevoelige informatie. 5 Inschakeling derden 1 De bank mag bij haar dienstverlening gebruik maken van derden en werkzaamheden (deels) uitbesteden. De bank mag zaken, waardepapieren, effecten of financiële instrumenten van de klant, al dan niet op naam van de bank, aan derden in bewaring geven of door derden laten beheren. 2 Als de klant de bank een opdracht of volmacht geeft, mag de bank ter uitvoering daarvan ook handelen met zichzelf als wederpartij, en mag zij die opdracht of volmacht ook aan een derde geven. 3 De bank neemt bij de keuze van derden de nodige zorgvuldigheid in acht. Als de klant zelf een derde heeft ingeschakeld of aangewezen, zijn de gevolgen van die keuze voor rekening van de klant. 6 Risico van verzendingen Als de bank in opdracht van de klant gelden of financiële instrumenten, waaronder effecten, aan de klant of aan derden zendt, geschiedt de verzending voor risico van de bank. Als de bank in opdracht van de klant andere zaken of waardepapieren aan de klant of aan derden zendt, geschiedt die verzending voor risico van de klant. 7 Klantgegevens De klant en zijn vertegenwoordigers zijn verplicht aan de bank alle medewerking te verlenen en informatie te verstrekken voor het vaststellen en verifiëren van onder meer hun identiteit, burgerservicenummer, geboortedatum, burgerlijke staat, handelingsbekwaamheid en -bevoegdheid, huwelijksof partnerschapsgoederenregime, rechtsvorm, woon- en/of (statutaire) vestigingsplaats, - voor zover van toepassing - hun inschrijvingsnummer in het handelsregister en/of andere registers en hun BTWnummer. Wijzigingen in deze gegevens moeten zo spoedig mogelijk schriftelijk aan de bank worden meegedeeld. De bank mag van documenten, waaruit deze gegevens blijken, kopieën maken, de gegevens registreren en bewaren. Als de klant een rechtspersoon of samenwerkingsverband is, zijn de klant en zijn vertegenwoordigers tevens verplicht op eerste verzoek van de bank inzicht te verschaffen in de eigendoms- en zeggenschapsstructuur van de rechtspersoon of het samenwerkingsverband. 8 Handtekening De klant en zijn vertegenwoordigers deponeren op eerste verzoek van de bank een voorbeeld van hun handgeschreven handtekening bij de bank op een wijze en/of in een vorm als door de bank bepaald. Het van een persoon verkregen voorbeeld geldt tegenover de bank als weergave van zijn actuele 12

13 handgeschreven handtekening, ongeacht de hoedanigheid waarin hij tegenover de bank handelt, totdat de bank van een wijziging in kennis is gesteld. 9 Volmacht en vertegenwoordigingsbevoegdheid 1 De klant mag aan een derde volmacht geven om namens hem met de bank te handelen. De gevolmachtigde is niet bevoegd de aan hem verleende volmacht door te geven aan een derde. De klant is tegenover de bank aansprakelijk voor het nakomen van verplichtingen, die zijn aangegaan door de gevolmachtigde. De bank kan verlangen dat een volmacht op een bepaalde wijze en/ of in een bepaalde vorm en/of volgens een bepaalde procedure wordt gegeven. De bank hoeft niet met een gevolmachtigde te (blijven) handelen. 2 Als de bevoegdheid van een vertegenwoordiger van de klant eindigt of zich in verband met die bevoegdheid een wijziging voordoet, is de klant verplicht, ongeacht inschrijving in openbare registers of openbaarmaking daarvan, dat einde of die wijziging zo spoedig mogelijk schriftelijk aan de bank mee te delen. De bank mag opdrachten die aan haar zijn gegeven door een vertegenwoordiger voordat of kort nadat de bank die mededeling van het einde of de wijziging heeft ontvangen, rechtsgeldig (blijven) uitvoeren als zij die uitvoering redelijkerwijs niet kan voorkomen. 3 De algemene bankvoorwaarden en alle overige tussen de klant en de bank toepasselijke bepalingen, regels en beperkingen zijn van overeenkomstige toepassing op de vertegenwoordiger in verband met de uitoefening van zijn vertegenwoordiging. De klant is verantwoordelijk voor de naleving daarvan door zijn vertegenwoordiger en zal er voor zorgen dat de klant en de vertegenwoordiger elkaar volledig geïnformeerd houden over al hetgeen voor hen als klant en vertegenwoordiger van belang is of kan zijn. 10 Persoonsgegevens De bank mag persoonsgegevens van de klant en van diens vertegenwoordigers, alsmede gegevens met betrekking tot door de klant afgenomen producten en diensten, verwerken met inachtneming van de geldende wet- en regelgeving en de bank bindende gedragscodes en deze binnen de groep waartoe de bank behoort uitwisselen voor het beheer van de relatie met de klant, ter voorkoming en bestrijding van criminaliteit en voor commerciële doeleinden. Persoonsgegevens kunnen ook worden uitgewisseld met derden die de bank inschakelt bij haar bedrijfsvoering of de uitvoering van bankdiensten. Dit kan, onder meer in het kader van het betalingsverkeer, doorgifte meebrengen aan derden in landen die niet hetzelfde beschermingsniveau kennen als Nederland. Persoonsgegevens kunnen zowel tijdens als na de verwerking voorwerp zijn van onderzoek door bevoegde nationale autoriteiten van de landen waar dergelijke gegevens zich vanwege het verwerkingsproces bevinden. 11 (Beeld- en geluid-)opnamen De bank mag binnen de grenzen van de toepasselijke weten regelgeving (beeld- en geluid-)opnamen maken ten behoeve van doeleinden als een goede bedrijfsvoering, bewijslevering, criminaliteitsbestrijding en kwaliteitsbewaking. Als de klant nakoming door de bank verlangt van een verplichting tot afgifte van een kopie of transscriptie van een opname, moet hij eerst de relevante specificaties opgegeven zoals de relevante datum, tijdstip en locatie. 12 Continuïteit in dienstverlening De bank stelt zich het adequate functioneren van voorzieningen ten behoeve van haar dienstverlening (bijvoorbeeld apparatuur, programmatuur, systemen, infrastructuur, netwerken) ten doel, maar staat er niet voor in dat deze voorzieningen continu actief en storingsvrij zullen zijn. De bank streeft ernaar onderbreking / storing, voor zover dit binnen haar invloedsfeer ligt, binnen redelijke grenzen te vermijden of anders de onderbreking / storing binnen redelijke tijd te verhelpen. 13 Overlijden klant 1 De bank moet zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis worden gesteld van het overlijden van de klant. Zolang de bank niet op deze wijze in kennis is gesteld van het overlijden van de klant, mag zij door of namens hem gegeven opdrachten (blijven) uitvoeren. De bank mag opdrachten die aan haar zijn gegeven voordat of kort nadat de bank in kennis is gesteld van het overlijden van een klant rechtsgeldig (blijven) uitvoeren als zij die uitvoering redelijkerwijs niet kan voorkomen. 2 Na het overlijden van de klant kan de bank verlangen dat degene(n) die stelt/stellen bevoegd te zijn (rechts) handelingen met betrekking tot de nalatenschap van de klant te verrichten ten bewijze daarvan een verklaring van erfrecht, afgegeven door een Nederlandse notaris, en/of andere door de bank acceptabel geoordeelde documenten aan de bank overlegt/overleggen. 3 De bank is niet verplicht opnieuw informatie te verschaffen over handelingen en transacties die zijn verricht voor het moment van het overlijden van de klant. 14 Naam en adres van de klant 1 De klant deelt de bank mee naar welk adres voor hem bestemde documenten en/of informatie kunnen worden gezonden. De klant deelt naams- en adreswijzigingen zo spoedig mogelijk schriftelijk aan de bank mee. Als het adres van de klant door zijn toedoen niet (meer) bij de bank bekend is, kan de bank onderzoek doen naar het adres van de klant zonder daartoe verplicht te zijn. De kosten van een dergelijk onderzoek komen voor rekening van de klant. De klant die geen bij de bank 13

14 bekend adres heeft, wordt geacht zijn postadres te hebben gekozen op het adres waar de bank gevestigd is, tenzij anders overeengekomen. 2 Als een product of dienst van de bank door twee of meer personen wordt afgenomen, zendt de bank de documenten en/of informatie naar het adres dat door die personen aan de bank is opgegeven. Als daarover geen overeenstemming (meer) bestaat tussen die personen, mag de bank zelf kiezen naar welk adres van die personen zij de documenten en/of informatie zendt. 15 Nederlandse taal De communicatie tussen de bank en de klant geschiedt in het Nederlands, tenzij schriftelijk anders is overeengekomen. De bank kan verlangen dat de klant documenten die luiden in een andere taal dan het Nederlands, ten genoegen van haar op kosten van de klant in het Nederlands of in een andere door de bank akkoord bevonden taal laat vertalen door een daartoe naar het oordeel van de bank bekwaam persoon. Een in Nederland in de desbetreffende taal beëdigd vertaler is in ieder geval daartoe bevoegd. 16 Gebruik van communicatiemiddelen De klant is verplicht in het verkeer met de bank zorgvuldig en veilig om te gaan met het gebruik van internet, fax, , post of andere communicatiemiddelen. 17 Gegevens en opdrachten 1 De klant draagt er zorg voor dat de bank tijdig beschikt over alle gegevens waarvan de bank aangeeft of waarvan de klant redelijkerwijs moet begrijpen dat deze noodzakelijk zijn voor een correcte dienstverlening door de bank. De klant draagt er zorg voor dat tot de bank of tot een door de bank aangewezen derde gerichte verklaringen, zoals opdrachten, opgaven en mededelingen aan de bank, duidelijk en volledig zijn en de juiste gegevens bevatten. De klant houdt zich daarbij aan door de bank gegeven voorschriften en aanwijzingen. 2 De klant maakt bij zijn tot de bank, of tot een door de bank aangewezen derde, gerichte verklaringen gebruik van door de bank voorgeschreven of goedgekeurde gegevensdragers of communicatiemiddelen. De klant gebruikt deze met inachtneming van door de bank gegeven voorschriften en aanwijzingen. 3 De bank mag de uitvoering van opdrachten opschorten of weigeren als deze niet op een correcte wijze zijn gegeven. De bank mag in bijzondere omstandigheden weigeren een door of namens de klant gegeven opdracht uit te voeren of een gevraagde dienst te verrichten. 18 Bewijskracht en bewaartermijn bankadministratie Tegenover de klant strekt een uittreksel uit de administratie van de bank tot volledig bewijs, behoudens door de klant geleverd tegenbewijs. De bank hoeft haar administratie niet langer te bewaren dan de wettelijke bewaartermijnen. 19 Controle van door de bank verschafte gegevens en uitgevoerde opdrachten 1 De klant moet de door de bank aan hem verzonden of op een andere wijze aan hem ter beschikking gestelde bevestigingen, rekeningafschriften, nota s of andere opgaven of andere gegevens zo spoedig mogelijk na ontvangst controleren. Als de bank aan de klant dergelijke berichten elektronisch ter beschikking stelt, moet de klant de gegevens zo spoedig mogelijk controleren nadat zij aan hem ter beschikking zijn gesteld. Als datum van verzending of terbeschikkingstelling geldt de datum van verzending of terbeschikkingstelling zoals die blijkt uit kopieën, verzendlijsten of anderszins uit de administratie van de bank. De klant moet zo spoedig mogelijk controleren of de bank door of namens hem gegeven opdrachten juist en volledig heeft uitgevoerd. Als de klant geen bericht van de bank ontvangt, terwijl hij weet of zou moeten weten dat hij een bericht van de bank kan verwachten, stelt hij de bank daarvan zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis. 2 Als de klant een onjuistheid of onvolledigheid constateert, moet hij de bank daarvan zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis stellen en alle redelijke maatregelen nemen ter voorkoming van (verdere) schade. Als de bank constateert dat zij een fout of vergissing heeft gemaakt, herstelt zij die zo spoedig mogelijk. De bank stelt de klant zo spoedig mogelijk in kennis van de geconstateerde fout of vergissing. 3 De bank is bevoegd een fout of vergissing zonder instemming van de klant te herstellen en om een onterechte boeking ongedaan te maken. De bank is bevoegd om de creditering van een rekening van de klant ingevolge een door een beschikkingsonbevoegde of handelingsonbekwame persoon gegeven opdracht ongedaan te maken. 4 Als de klant een kopie vraagt van al eerder door de bank aan hem verstrekte gegevens, zal de bank die binnen redelijke termijn en tegen vergoeding van door de bank te maken redelijke kosten aan de klant verschaffen, tenzij de bank de gegevens niet meer heeft of de bank een redelijke grond heeft om niet aan het verzoek te voldoen. 14

15 20 Goedkeuring opgaven bank Als de klant de inhoud van de door of namens de bank aan hem gezonden of ter beschikking gestelde bevestigingen, rekeningafschriften, nota s, andere opgaven of andere gegevens van de bank aan de klant niet schriftelijk heeft betwist binnen dertien maanden nadat die gegevens door of namens de bank aan de klant ter beschikking zijn gesteld, geldt de inhoud van die gegevens in elk geval en onverminderd de voor de klant uit artikel 19 voortvloeiende verplichtingen als door de klant te zijn goedgekeurd. Als in die gegevens rekenfouten voorkomen, herstelt de bank die, ook nadat de termijn van dertien maanden is verstreken. 21 Bewaar- en geheimhoudingsplicht 1 De klant moet aan hem ter beschikking gestelde middelen zoals formulieren, informatiedragers, communicatieen beveiligingsmiddelen, passen, pin en toegangscodes en wachtwoorden zorgvuldig bewaren en behandelen. De klant moet met persoonlijke pin- en toegangscodes en dergelijke zorgvuldig omgaan en deze geheim houden voor andere personen. De klant houdt zich aan de door de bank gegeven beveiligingsvoorschriften. 2 Als de klant weet of redelijkerwijze kan vermoeden dat door of namens de bank aan hem ter beschikking gestelde middelen in handen van een onbevoegde zijn geraakt of daarmee misbruik is of kan worden gemaakt of dat een onbevoegde zijn pin- en/of toegangscode(s) kent, moet hij daarvan terstond mededeling doen aan de bank. 22 Provisies, rente en kosten 1 De bank brengt voor haar dienstverlening provisies, rente en kosten in rekening. De bank mag de hoogte hiervan wijzigen, tenzij schriftelijk anders is overeengekomen. Als de hoogte van die provisies, rente en kosten niet vooraf tussen de klant en de bank is overeengekomen, zal de bank de bij haar gebruikelijke provisies, rente en kosten in rekening brengen. 2 In haar dienstverlening informeert de bank de klant zo veel als redelijkerwijs mogelijk over de hoogte van haar tarieven (provisies, rente, kosten). De bank draagt er zorg voor dat informatie hierover op eenvoudige wijze verkrijgbaar is. 3 De bank mag de door de klant aan haar verschuldigde provisies, rente en kosten debiteren ten laste van een rekening van de klant bij de bank zonder voorafgaande kennisgeving aan de klant. Als door de debitering een ongeoorloofde debetstand op de rekening ontstaat, moet de klant die debetstand onmiddellijk aanzuiveren zonder dat daartoe een ingebrekestelling door de bank vereist is. 23 Creditering onder voorbehoud Bij creditering van een ten gunste van de klant (te) ontvangen bedrag geldt als voorbehoud dat de bank dit bedrag daadwerkelijk, definitief en onvoorwaardelijk, ontvangt. Als hieraan niet is voldaan, mag de bank de creditering zonder voorafgaande kennisgeving door debitering van een gelijk bedrag, met terugwerkende kracht, ongedaan maken. Als het (te) ontvangen bedrag bij creditering is omgezet in een andere valuta dan mag de bank de debitering uit voeren in die andere valuta tegen de wisselkoers op het moment van uitvoering. In verband met de ongedaanmaking gemaakte kosten komen voor rekening van de klant. 24 Pandrecht 1 Door het van toepassing worden van deze algemene bankvoorwaarden heeft de klant a Zich verbonden de volgende goederen met inbegrip van de daarbij behorende nevenrechten aan de bank te verpanden tot zekerheid van al hetgeen de bank op enig moment, uit welken hoofde ook, van hem te vorderen heeft of verkrijgt i Alle (geld-)vorderingen die de klant, uit welken hoofde ook, op de bank heeft of verkrijgt. ii Alle zaken, waardepapieren, effecten en andere financiële instrumenten die de bank of een derde voor haar, uit welken hoofde ook, van of voor de klant onder zich heeft of verkrijgt. iii Alle aandelen in verzameldepots die de bank onder haar beheer heeft of verkrijgt. iv Alle goederen die in de plaats van de goederen onder i, ii, of iii (zullen) treden. b Voor zover rechtens mogelijk, de sub a bedoelde goederen aan de bank in pand gegeven. c De bank onherroepelijk volmacht gegeven, met het recht van substitutie, om die goederen namens de klant, eventueel steeds herhaald, aan zichzelf te verpanden, en alles te doen wat dienstig is voor de verpanding. 2 De klant staat er voor in dat hij tot de verpanding bevoegd is en dat de desbetreffende goederen vrij (zullen) zijn van rechten en aanspraken van anderen dan de bank; 3 De bank zal de verpande goederen, als de klant daarover wil beschikken, vrijgeven indien de waarde van de daarna resterende verpande goederen voldoende dekking biedt voor al hetgeen zij, uit welken hoofde ook, van de klant te vorderen heeft of zal krijgen. De bank mag pas tot uitwinning van het verpande overgaan als zij een opeisbare vordering heeft op de klant en de klant met de nakoming daarvan in verzuim is. De bank zal niet meer van het verpande uitwinnen dan nodig is voor de voldoening van de schuld van de klant. Nadat de bank van haar uitwinningbevoegdheid gebruik heeft gemaakt, zal zij de klant daarvan zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis stellen. 15

16 25 Verrekening De bank mag altijd hetgeen zij al dan niet opeisbaar of onder voorwaarde van de klant te vorderen heeft, verrekenen met al dan niet opeisbare tegenvorderingen van de klant op de bank, ongeacht de valuta waarin de vorderingen en tegenvorderingen luiden. Als de vordering van de bank op de klant of de tegenvordering van de klant op de bank nog niet opeisbaar is, maakt de bank als de vordering van de bank en de tegenvordering van de klant in dezelfde valuta luiden van haar verrekeningsbevoegdheid geen gebruik tenzij op de tegenvordering beslag wordt gelegd of daarop anderszins verhaal wordt gezocht, daarop een beperkt recht wordt gevestigd, de klant zijn tegenvordering onder bijzondere titel overdraagt, de klant failliet wordt verklaard of in surseance van betaling geraakt of een andere insolventieregeling of een wettelijke schuldsanering op de klant van toepassing wordt. Vorderingen in vreemde valuta worden verrekend tegen de koers van de dag van verrekening. De bank stelt de klant zo mogelijk voorafgaand aan de verrekening daarvan in kennis. 26 Zekerheden 1 Door het van toepassing worden van deze algemene bankvoorwaarden heeft de klant zich jegens de bank verbonden om voor alle bestaande en alle toekomstige vorderingen van de bank op de klant, uit welken hoofde ook, op eerste verzoek van de bank, ten genoegen van de bank, (aanvullende) zekerheid te stellen. Deze dient steeds zodanig te zijn, en daartoe zo nodig door de klant ten genoegen van de bank te worden vervangen en / of aangevuld, dat de bank gelet op het risicoprofiel van de klant, de dekkingswaarde van de zekerheden en eventuele andere voor de bank relevante factoren, doorlopend voldoende zekerheid heeft en zal hebben. De bank zal op verzoek van de klant de reden van die zekerheidstelling, of de vervanging of aanvulling daarvan, meedelen. De omvang van de gevraagde zekerheid moet in een redelijke verhouding staan tot de verplichtingen van de klant. 2 Pand- en hypotheekrechten van de bank strekken voor het geval een andere bankinstelling als haar rechtsopvolgster onder algemene titel de bankrelatie van de bank met de klant, geheel of gedeeltelijk, voortzet mede ten gunste van die andere bankinstelling alsof deze de bank zelf was. 3 De bank kan haar pand- of hypotheekrechten op ieder moment, geheel of gedeeltelijk, door opzegging beëindigen. 4 Vestiging van een (nieuwe) zekerheid ten gunste van de bank strekt niet tot vervanging of vrijgave van (bestaande) zekerheden. 5 Als deze algemene bankvoorwaarden tegenover de klant worden gebruikt ter wijziging, aanvulling en/of vervanging van eerdere algemene (bank-)voorwaarden, blijven alle uit hoofde van die eerdere algemene (bank-) voorwaarden bestaande zekerheden, rechten op zekerheden en verrekenbevoegdheden, onverkort van kracht naast de overeenkomstige rechten en bevoegdheden uit hoofde van deze algemene bankvoorwaarden. 27 Onmiddellijke opeisbaarheid Als de klant in verzuim is met de nakoming van enige verplichting jegens de bank, mag de bank haar vorderingen op de klant door opzegging onmiddellijk opeisbaar maken, tenzij dit gelet op de geringe betekenis van het verzuim niet gerechtvaardigd is. Een dergelijke opzegging geschiedt schriftelijk met vermelding van de reden. 28 Bijzondere kosten 1 Als de bank wordt betrokken bij een beslag, geschil of procedure tussen de klant en een derde, dan zal de klant de daaruit voor de bank voortvloeiende kosten (bijvoorbeeld rechtsbijstandskosten) volledig aan haar vergoeden. 2 Alle overige bijzondere kosten van de bank voortvloeiend uit de relatie met de klant komen voor rekening van de klant voor zover dit redelijk is. 29 Belastingen en heffingen Alle belastingen, heffingen en dergelijke onder welke naam dan ook en door wie ook geheven die betrekking hebben op de relatie tussen de klant en de bank komen voor rekening van de klant, tenzij schriftelijk anders is overeengekomen of een bepaling van dwingend recht anders voorschrijft. 30 Vorm mededelingen Mededelingen aan de bank moeten schriftelijk worden gedaan, tenzij uitdrukkelijk met de bank een andere wijze van communicatie is overeengekomen. 31 Incidenten en calamiteiten Als zich bij (de uitvoering van) een overeenkomst tussen de bank en de klant een incident of calamiteit dreigt voor te doen, voordoet of zich heeft voorgedaan, moet de klant op verzoek van de bank alles doen of nalaten wat de bank in verband daarmee redelijkerwijs noodzakelijk acht. 32 Partiële nietigheid of vernietigbaarheid Mocht een bepaling in deze algemene bankvoorwaarden nietig of vernietigbaar zijn, dan heeft dit niet tot gevolg dat een andere bepaling daarvan (deels) nietig of vernietigbaar is. Als een bepaling in deze algemene bankvoorwaarden nietig of vernietigbaar mocht zijn, wordt zij vervangen door een geldige bepaling die het meest de strekking van de nietige of vernietigbare bepaling benadert. 33 Toepasselijk recht Op de relatie tussen de bank en de klant is Nederlands recht van toepassing, tenzij dwingend recht anders bepaalt of anders is overeengekomen. 16

17 34 Klachten en geschillen 1 Als de klant niet tevreden is over de dienstverlening van de bank, moet hij zich eerst wenden tot de bank met inachtneming van de bij de bank daarvoor geldende procedure. 2 Geschillen tussen de klant en de bank worden uitsluitend voorgelegd aan de bevoegde Nederlandse rechter, behoudens dwingend recht en het volgende a De klant kan een geschil ook voorleggen aan de bevoegde geschillen- en klachtencommissies. b De bank kan een geschil ook voorleggen aan de voor de klant in aanmerking komende buitenlandse rechter. 35 Opzegging van de relatie Zowel de klant als de bank kan de relatie tussen hen schriftelijk geheel of gedeeltelijk opzeggen. Als de bank de relatie opzegt, deelt zij desgevraagd de reden van de opzegging aan de klant mee. Na opzegging van de relatie worden de tussen de klant en de bank bestaande individuele overeenkomsten zo spoedig mogelijk afgewikkeld met inachtneming van de daarvoor geldende termijnen. Tijdens de afwikkeling blijven deze algemene bankvoorwaarden en de op de individuele overeenkomsten toepasselijke specifieke voorwaarden van toepassing. 36 Contractsoverneming Door het van toepassing worden van deze algemene bankvoorwaarden heeft de klant, voor het geval van (gedeeltelijke) overdracht van de onderneming van de bank, er bij voorbaat medewerking aan verleend dat zijn rechtsverhouding met de bank in het kader van die (gedeeltelijke) overdracht (gedeeltelijk) op een derde overgaat. 37 Wijzigingen en aanvullingen van de algemene bankvoorwaarden Wijzigingen en aanvullingen van deze algemene bankvoorwaarden worden niet van kracht dan nadat met representatieve Nederlandse consumenten- en ondernemersorganisaties overleg is gepleegd over die wijzigingen en aanvullingen en over de wijze waarop die wijzigingen en aanvullingen ter kennis van de klant worden gebracht. De wijzigingen en aanvullingen worden gedeponeerd ter griffie van de rechtbank te Amsterdam. De wijzigingen en aanvullingen zullen niet eerder van kracht worden dan zestig dagen na de datum van deponering. De tekst van deze algemene bankvoorwaarden is op 27 juli 2009 door de Nederlandse Vereniging van Banken gedeponeerd onder nummer 61/2009 ter griffie van de rechtbank te Amsterdam. SNS Bank N.V., gevestigd te Utrecht, KvK Utrecht, 14 augustus