Met het oog op de toekomst

Transcriptie

1 Met Welkom het oog bij op de Philips toekomst Pensioenfonds Philips flex pensioen De pensioenwijzigingen in 5 stappen Stichting Philips Pensioenfonds Philips flex pensioen Met het oog op de toekomst

2

3 Met het oog op de toekomst Per 1 januari 2014 is de vernieuwde pensioenregeling Philips flex pensioen van start gegaan. De wijzigingen zijn bedoeld om de pensioenregeling toekomstbestendig te maken. En aan te sluiten bij de stappen die de overheid de afgelopen tijd heeft gezet om het Nederlandse pensioenstelsel aan te passen. In dit boekje staat wat u moet weten over deze wijzigingen. De pensioenwijzigingen in vijf stappen Dit boekje heeft vijf tabbladen. De tabs komen overeen met de stappen hieronder. Zo kunt u gericht de informatie vinden die voor u belangrijk is. Ook leest u wat wij van u verwachten. Op pagina 33 vindt u een checklist. Daarin staan in het kort de belangrijkste punten opgesomd. Tot slot vindt u achter tabblad 5 nog praktische informatie en handige tips Stap 1: Stap 2: Stap 3: Stap 4: Stap 5: Philips flex pensioen vernieuwd Met het oog op de toekomst Verleden Wat gebeurt er met het pensioen dat u in het verleden heeft opgebouwd? Toekomst Veranderingen in uw toekomstige pensioenopbouw Financiering Hoe wordt uw pensioenregeling betaald? Overgang naar de vernieuwde pensioenregeling Wat u verder nog moet weten Tip! Wilt u meer informatie over de pensioenwijzigingen? Ga naar: 3

4

5 1 Vernieuwd Philips flex pensioen vernieuwd Stap 1: Met het oog op de toekomst 1Sinds 1 januari 2014 is de vernieuwde pensioenregeling Philips flex pensioen van kracht. Philips en de vakorganisaties hebben samen afspraken gemaakt om de pensioenregeling van Philips te vernieuwen. Deze vernieuwing was nodig om een goede oudedagsvoorziening ook voor de toekomst mogelijk te maken. Binnen Philips is nu een vernieuwde pensioenregeling gevormd die aansluit bij de huidige fi nanciële omstandigheden en de wet- en regelgeving per 1 januari Waarom verandert de pensioenregeling? De overheid heeft op 1 januari 2014 aanpassingen doorgevoerd in het Nederlandse pensioenstelsel. De wettelijke richtlijn voor de pensioenleeftijd in Nederland was tot en met 2013 nog 65 jaar. Per 1 januari 2014 is deze verhoogd naar 67 jaar. Daarnaast staan door fi nanciële en economische ontwikkelingen pensioenen de laatste jaren onder grote druk. U heeft dat ook gemerkt: de pensioenen bij Philips Pensioenfonds zijn een aantal jaren niet verhoogd door indexatie. Wat voor u minder zichtbaar is, is dat de pensioenkosten van de onderneming de afgelopen jaren sterk zijn gestegen. Door de gestegen levensverwachting en de lage rente steeg de pensioenpremie in vijf jaar tijd met meer dan een kwart. Deze premie werd tot 1 januari 2014 geheel door Philips betaald. Voor Philips is het van groot belang om verdere premiestijgingen in de toekomst te voorkomen. Daarnaast is het voor Philips belangrijk dat er zo weinig mogelijk schommelingen zijn in de kosten van de pensioenregeling waardoor deze beter beheersbaar blijven. Wat zijn de belangrijkste wijzigingen? De belangrijkste wijzigingen zijn: - de pensioenrichtleeftijd gaat van 65 jaar naar 67 jaar in de vernieuwde pensioenregeling, - het opbouwpercentage van 1,85% is geen vast gegeven meer; de opbouw kan in de toekomst ook lager zijn, - de fi nanciering van de pensioenregeling wijzigt doordat Philips voortaan een vast premiepercentage betaalt. U gaat ook zelf een eigen bijdrage betalen. 5

6 De pensioenwijzigingen in vijf stappen Met het oog op de toekomst: Waarom wijzigingen? Lees meer in stap 1 Verleden: Wat gebeurt met het pensioen dat u in het verleden heeft opgebouwd? 1 januari 2014 Toekomst: Welke invloed hebben de pensioenwijzigingen op uw toekomstige pensioensituatie? Lees meer in stap 2 Lees meer in stap 3 Financiering: Hoe wordt uw pensioen betaald? Lees meer in stap 4 Overgang naar de vernieuwde pensioenregeling Lees meer in stap 5 6

7 2Verleden Stap 2: Wat gebeurt er met het pensioen dat u in het verleden heeft opgebouwd? 2 Sinds 1 januari 2014 bouwt u pensioen op in het vernieuwde Philips flex pensioen. U had op dat moment al pensioen opgebouwd bij Philips Pensioenfonds. Dat pensioen wordt omgerekend naar de pensioenrichtleeftijd in de vernieuwde regeling van 67 jaar. Daar hoeft u niets voor te doen. In dit tabblad geven wij u een toelichting op deze omrekening en de voordelen daarvan. Ook leest u over de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen de omrekening van uw opgebouwde pensioen. In de leeswijzer kunt u terugzien welke informatie uw Overzicht pensioenwijzigingen 1 januari 2014 geeft over de omrekening. Wat betekent omrekening van uw pensioen? U was al vóór 2014 deelnemer van Philips Pensioenfonds. U heeft op 31 december 2013 dan ook al een pensioen opgebouwd met een pensioenrichtleeftijd van 65 jaar. Opgebouwd pensioen op 31 december jaar 7

8 Van 65 jaar naar 67 jaar Het opgebouwde pensioen wordt automatisch omgerekend naar de vernieuwde pensioenregeling. Hierbij wordt uw pensioen met pensioenrichtleeftijd 65 jaar omgerekend naar de pensioenrichtleeftijd van 67 jaar. Het deel van uw pensioen tussen 65 en 67 jaar wordt omgezet in extra pensioen vanaf 67 jaar. In het plaatje ziet u dat het pensioen op 67 jaar daardoor hoger is. Pensioensituatie: omrekening uitgelegd jaar 67 jaar Pensioensituatie: na omrekening jaar Dezelfde waarde De waarde van uw pensioen is na omrekening gelijk aan de waarde voor omrekening. Door deze omrekening is uw gehele pensioen geadministreerd op pensioenrichtleeftijd 67. De omrekening heeft alleen betrekking op het verleden. Voor uw toekomstige pensioenopbouw geldt dat u sowieso pensioen gaat opbouwen op 67 jaar. 8

9 Welke voordelen heeft de omrekening? Voordelen van omrekening van uw opgebouwde pensioen naar de vernieuwde pensioenregeling Uw volledige pensioen in één regeling: duidelijk en begrijpelijk Meer flexibele keuzemogelijkheden: minder voorwaarden voor eerder en later met pensioen gaan Kans op een betere toekomstige verhoging van uw pensioen door indexatie Uw volledige pensioen in één regeling: duidelijk en begrijpelijk Na omrekening blijft uw pensioensituatie overzichtelijk: uw volledige pensioen is ondergebracht in het Philips flex pensioen met een pensioenrichtleeftijd van 67 jaar. Hierdoor geeft uw pensioenoverzicht een overzichtelijk en begrijpelijk beeld van uw pensioensituatie. Belangrijk voor u om te weten: de omrekening van uw pensioen betekent niet dat u pas op 67-jarige leeftijd met pensioen kunt gaan. Door de omrekening behoudt u gewoon de mogelijkheid om uw pensioen op een andere leeftijd te laten ingaan. Ook alle andere flexibele keuzemogelijkheden blijven voor u bestaan. Meer flexibele keuzemogelijkheden Het Philips flex pensioen kent ruime flexibele keuzemogelijkheden. Daarmee kunt u uw pensioensituatie afstemmen op uw persoonlijke wensen. In de vernieuwde regeling blijven deze mogelijkheden bestaan. In stap 3 van dit boekje leest u er meer over. Hierna gaan we in op de flexibiliteit rond de keuze voor uw pensioenleeftijd. 9

10 Minder voorwaarden voor eerder en later met pensioen gaan Door de omrekening heeft u ruimere mogelijkheden voor de keuze van uw pensioenleeftijd. Dat komt doordat er bepaalde regels zijn voor het eerder of later laten ingaan van uw pensioen. Na omrekening van uw pensioen gelden minder voorwaarden. Hoe zit dat precies? Na omrekening kunt u uw pensioen op ieder gewenst moment laten ingaan tussen 60 en 67 jaar, ook als u dan nog werkt. Maar ook later, tot 70 jaar. Als u na uw 67-ste met pensioen wilt gaan, is daarvoor wel instemming van Philips nodig. Doorwerken Als uw opgebouwde pensioen niet wordt omgerekend, heeft een deel van uw pensioen een pensioenrichtleeftijd van 65 jaar. Dit pensioen mag u alleen uitstellen zolang u blijft werken. Heeft u geen dienstverband meer? Dan is Philips Pensioenfonds om fiscale redenen verplicht om dit pensioen op 65 jaar te laten ingaan. Na omrekening is de pensioenrichtleeftijd 67 jaar, maar heeft u in elk geval alle flexibiliteit om uw pensioen tussen 60 en 67 jaar te laten ingaan. Maximering Uw ouderdomspensioen mag samen met het AOW-pensioen van de overheid normaal gesproken maximaal 100% van uw salaris bedragen. Dat is wettelijk zo bepaald. Door de omrekening van 65 jaar naar 67 jaar wordt uw pensioen hoger. Het wordt immers twee jaar later en dus korter uitbetaald. Als u al lang bij Philips werkt, dan is de kans aanwezig dat uw pensioen hiermee het maximum van 100% van uw salaris overstijgt. Als deze overstijging het gevolg is van de omrekening, dan mag het pensioen meer zijn dan 100% van het salaris. 10

11 WW-uitkering Na omrekening gaat uw pensioen standaard in op 67 jaar. Als uw opgebouwde pensioen niet wordt omgerekend, heeft een deel van uw pensioen een pensioenrichtleeftijd van 65 jaar. Als u geen dienstverband heeft, dan moet Philips Pensioenfonds uw pensioen vanaf 65 jaar uitbetalen. Ontvangt u op dat moment ook een WW-uitkering, dan wordt deze gekort met de pensioenbetalingen. Door de omrekening van uw opgebouwde pensioen naar de vernieuwde regeling voorkomt u dit. Kans op een betere toekomstige verhoging van uw pensioen door indexatie Als u bij Philips werkt, bouwt u jaarlijks een deel van uw pensioeninkomen op. Om de koopkracht van dat opgebouwde pensioen te behouden, is het belangrijk dat uw pensioen wordt verhoogd door indexatie. Als uw pensioen wordt verhoogd, gebeurt dat op een vast moment (1 april). Daarbij streven we naar verhoging met het niveau van de collectieve schaalaanpassingen binnen Philips. Dat noemen we ook wel de looninflatie. In de vernieuwde pensioenregeling gelden andere regels voor de verhoging van uw pensioen door indexatie. Verhoging van uw pensioen door indexatie in de vernieuwde regeling Ondanks de ambitie om uw pensioen te verhogen door indexatie, is indexatie geen vanzelfsprekendheid. Of en in welke mate er geïndexeerd wordt, wordt namelijk elk jaar opnieuw bepaald door het College van Beheer. Voor u als pensioenopbouwer bestaat het indexatiebesluit uit twee delen: - Verhoging op basis van de prijsinflatie die wordt gefi nancierd uit het vermogen van Philips Pensioenfonds. De prijsinflatie wordt uitgedrukt in de afgeleide consumentenprijsindex van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). - Verhoging op basis van het (positieve) verschil tussen de loon- en prijsinflatie die wordt gefi nancierd uit de premiereserve. Deze premiereserve is nieuw per 1 januari U leest er meer over in stap 4 Financiering. Na omrekening van uw opgebouwde pensioen naar de vernieuwde regeling, komt uw gehele pensioen in aanmerking voor beide indexatie-delen. Als uw pensioen niet wordt omgerekend, geldt dat niet. Het pensioen dat u tot en met 31 december 2013 heeft opgebouwd, wordt dan een zogenoemde premievrije polis. Deze polis komt alleen in aanmerking voor de verhoging op basis van de prijsinflatie. Tip! Wilt u meer lezen over het indexatiebeleid van Philips Pensioenfonds en de verschillen tussen de indexatie voor pensioenopbouwers en de indexatie voor premievrije polishouders? Kijk dan op 11

12 Voorbeeld verhoging van uw opgebouwde pensioen door indexatie Opgebouwd tot en met 31 december 2013 Verhoging indien wel omrekening 67 jaar prijsinflatie loon- min prijsinflatie Verhoging indien geen omrekening 65 jaar prijsinflatie Wat houdt bezwaar maken in? U heeft formeel de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen de omrekening van uw in het verleden opgebouwde pensioen. U ontvangt dan een zogenoemde premievrije polis van het pensioen dat u tot en met 31 december 2013 heeft opgebouwd. Dat is een aparte pensioenpolis waarvoor andere regels gelden. Hoewel u deze mogelijkheid heeft, is dat in vrijwel alle situaties niet verstandig. Het omrekenen van uw opgebouwde pensioen naar de vernieuwde pensioenregeling heeft namelijk een aantal voordelen voor u. Deze voordelen kunnen nadelen worden als u bezwaar maakt tegen de omrekening: - U mist een duidelijk totaaloverzicht van uw pensioensituatie. Op uw jaarlijkse pensioenoverzicht ziet u alleen uw pensioenopbouw vanaf 1 januari 2014 terug. Over uw premievrije polis wordt u apart geïnformeerd. - Uw tot en met 31 december 2013 opgebouwde pensioen komt niet in aanmerking voor een eventuele verhoging (indexatie) ter grootte van het verschil tussen de loon- en prijsinflatie. - U krijgt mogelijk te maken met beperkingen bij het uitstellen van uw pensioen. 12

13 Belangrijk! U kunt geen bezwaar maken tegen deelname aan de vernieuwde regeling, alleen tegen de omrekening. Iedereen bouwt vanaf 1 januari 2014 pensioen op in de vernieuwde regeling. Dat hebben Philips en de vakorganisaties zo afgesproken. Bezwaar maken heeft alleen betrekking op de omrekening van het pensioen dat u tot en met 31 december 2013 heeft opgebouwd naar de vernieuwde regeling. Hoe bezwaar maken? U bent niet verplicht om uw opgebouwde pensioen te laten omrekenen naar de vernieuwde pensioenregeling. Wilt u dit niet, dan kunt u tot 10 april 2014 bezwaar maken. Meer informatie over de mogelijkheid tot bezwaar maken leest u in stap 5 van dit boekje. Leeswijzer Overzicht pensioenwijzigingen 1 januari 2014 Waar is wel en geen rekening mee gehouden bij de omrekening? In dit overzicht is wél rekening gehouden met: - een eventuele suppletietoeslag: was u vóór 1 januari 2006 al in dienst bij Philips en toen ouder dan 25 jaar? Dan bouwt u ook de zogenoemde suppletietoeslag op. De suppletietoeslag is meegenomen in de omrekening van uw pensioen. In dit overzicht is géén rekening gehouden met: - een eventueel pensioen uit prepensioneringskapitaal. Als u een prepensioneringskapitaal heeft, dan blijft dit kapitaal naast de vernieuwde regeling bestaan. Dit kapitaal wordt pas omgezet in pensioen als u met pensioen of uit dienst gaat of voor die tijd komt te overlijden. Per 1 april 2014 wijzigen enkele punten in de beleggingen van uw prepensioneringskapitaal. U wordt daar apart over geïnformeerd. - een eventuele Anw-hiaatverzekering. Als u deze verzekering heeft afgesloten, ontvangt uw partner tot zijn/haar AOW-leeftijd een extra bedrag na uw overlijden. - eventuele premievrije polissen. Heeft u nog premievrij pensioen? Dan is dat niet meegenomen in de omrekening. U heeft een premievrij pensioen als u bijvoorbeeld bezwaar heeft gemaakt tegen de omrekening naar het Philips flex pensioen per 1 april Of als u daarna in dienst bent getreden en daarbij eventuele andere premievrije polissen bij Philips Pensioenfonds niet heeft overgedragen naar het Philips flex pensioen. - een eventuele echtscheiding. Als u in het verleden bent gescheiden, is een deel van uw ouderdomspensioen mogelijk voor uw ex-partner gereserveerd. Dat is het geval als u bij uw scheiding heeft gekozen voor verevening van uw pensioen. De bedragen die u ontvangt bij pensionering zijn dan lager dan de bedragen in het Overzicht pensioenwijzigingen 1 januari

14 Uw opgebouwde pensioen tot en met 31 december 2013 Op de pagina Uw opgebouwde pensioen tot en met 31 december 2013 is voor uw persoonlijke situatie weergegeven wat de omrekening voor u betekent. In de kolom Vóór omrekening ziet u uw pensioen zoals u dat tot en met 31 december 2013 heeft opgebouwd in het Philips flex pensioen. In de kolom Ná omrekening ziet u uw opgebouwde pensioen omgerekend naar de vernieuwde regeling. Uw opgebouwde pensioen tot en met 31 december 2013 A B Opgebouwd pensioen Vóór omrekening Ná omrekening Op basis van het pensioen dat u heeft opgebouwd tot en met 31 december 2013, ontvangt u: - vanaf 65 jaar zolang u leeft - vanaf 67 jaar zolang u leeft ht Bij uw overlijden ontvangt uw partner: - zolang hij/zij leeft C naar de op uw e Omrekening van uw opgebouwde pensioen Uw opgebouwde pensioen wordt automatisch omgerekend naar de vernieuwde pensioenregeling per 1 januari Bij deze omrekening is uw pensioen met een pensioenleeftijd van 65 jaar omgerekend naar de pensioenleeftijd van 67 jaar. Hierbij gaat geen waarde verloren. In het overzicht ziet u dat uw pensioen na omrekening hoger is. Het deel van uw pensioen tussen 65 en 67 jaar is namelijk omgerekend in extra pensioen vanaf 67 jaar. Door de omrekening is uw gehele pensioen geadministreerd op een pensioenleeftijd van 67 jaar. De omrekening heeft alleen betrekking op het verleden. Voor uw toekomstige pensioenopbouw geldt dat u sowieso pensioen gaat opbouwen op 67 jaar. Bezwaar maken U heeft formeel de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen de omrekening van uw in het verleden opgebouwde pensioen. Hoewel u deze mogelijkheid heeft, is dat in vrijwel alle situaties niet verstandig. Het omrekenen van uw opgebouwde pensioen naar de vernieuwde pensioenregeling heeft namelijk een aantal voordelen voor u. Deze voordelen kunnen nadelen worden als u bezwaar maakt tegen de omrekening. U leest hieronder in het kort wat deze voordelen zijn. Wilt u meer informatie? Leest u dan stap 5 van het boekje Met het oog op de toekomst. U leest daar ook wat u moet doen als u toch bezwaar wilt maken tegen de omrekening. Voordelen van omrekening naar de vernieuwde pensioenregeling: Uw volledige pensioen in één regeling: duidelijk en begrijpelijk Meer flexibele keuzemogelijkheden: minder voorwaarden voor eerder en later met pensioen gaan Kans op een betere toekomstige verhoging van uw pensioen door indexatie OVERZICHT PENSIOENWIJZIGINGEN PER 1 JANUARI 2014 n In dit overzicht is geen rekening gehouden met een eventueel prepensioneringskapitaal of een Anw-hiaatverzekering. Wilt u weten wat wel en niet is meegenomen in de omrekening? Kijk dan in het boekje Met het oog op de toekomst op pagina 13. STICHTING PHILIPS PENSIOENFONDS 3/4 14

15 A B C Opgebouwd pensioen Vóór omrekening Dit zijn de bedragen aan jaarlijks pensioen die u tot en met 31 december 2013 in het Philips flex pensioen heeft opgebouwd. Hierbij zijn de bedragen weergegeven alsof u op 31 december 2013 uit dienst zou zijn gegaan bij Philips. De bedragen die u ziet zijn totaalbedragen. Ná omrekening In de kolom Ná omrekening staat het totaalbedrag omgerekend naar de pensioenrichtleeftijd 67 jaar. In het overzicht ziet u dat uw pensioen na omrekening hoger is. De waarde van uw pensioen is na omrekening echter gelijk aan de waarde voor omrekening. Nabestaandenpensioen U heeft ook een nabestaandenpensioen opgebouwd. Dit is een pensioeninkomen voor uw eventuele partner bij uw overlijden. Het nabestaandenpensioen is 70% van het ouderdomspensioen. Door de omrekening wordt het ouderdomspensioen, en dus ook het nabestaandenpensioen, hoger. Op dit pensioen heeft uw partner recht als u gehuwd bent, er sprake is van geregistreerd partnerschap of u als ongehuwd samenwoont én uw partner heeft aangemeld bij Philips Pensioenfonds. Het nabestaandenpensioen kunt u bij uitdiensttreding en pensionering eventueel inruilen voor een hoger ouderdomspensioen. 15

16

17 3Toekomst Stap 3: Veranderingen in uw toekomstige pensioenopbouw Het Philips flex pensioen zorgt voor een levenslang inkomen na uw pensionering. Als deelnemer aan het vernieuwde Philips flex pensioen bouwt u bovendien automatisch een nabestaandenpensioen op. Dit is een levenslang pensioeninkomen dat uw partner krijgt als u overlijdt. Deze basiselementen blijven in de vernieuwde pensioenregeling bestaan. Maar er wijzigt ook een aantal belangrijke punten. In dit tabblad leest u er meer over. In de leeswijzer kunt u terugzien welke informatie uw Overzicht pensioenwijzigingen 1 januari 2014 geeft over uw toekomstige pensioensituatie in de vernieuwde pensioenregeling. 3 Toekomst Alle wijzigingen op een rij: - de pensioenrichtleeftijd gaat van 65 jaar naar 67 jaar in de vernieuwde pensioenregeling, - het opbouwpercentage van 1,85% is geen vast gegeven meer; de opbouw kan in de toekomst ook lager zijn, - de fi nanciering van de pensioenregeling wijzigt doordat Philips voortaan een vast premiepercentage betaalt. U gaat ook zelf een eigen bijdrage betalen. Pensioenrichtleeftijd omhoog, flexibiliteit blijft mogelijk De wettelijke richtlijn voor de pensioenleeftijd was 65 jaar en is sinds 1 januari jaar. De vernieuwde pensioenregeling van Philips is daarop aangepast. Hier geldt nu ook een pensioenrichtleeftijd van 67 jaar voor de pensioenopbouw. In de vernieuwde pensioenregeling bouwt u dus langer pensioen op. Uw pensioen wordt hierdoor hoger. Het blijft mogelijk om eerder met pensioen te gaan, namelijk tussen 60 en 67 jaar. Na instemming van de onderneming kunt u uw pensioendatum ook uitstellen. U kunt dan tussen 67 en 70 jaar met pensioen. 17

18 Tip! Ook de AOW-leeftijd, ofwel het moment waarop u het wettelijke AOWpensioen gaat ontvangen, gaat in stappen omhoog. De AOW-leeftijd, die tot jaar was, wordt nu voor iedereen anders. Hoeveel later u AOWpensioen gaat ontvangen, hangt af van het moment waarop u geboren bent. Wilt u weten vanaf wanneer u recht heeft op AOW? Kijk dan op Uw nabestaanden- en wezenpensioen worden hoger In de vernieuwde pensioenregeling bouwt u nog steeds een nabestaandenpensioen voor uw partner op. Daarnaast is een wezenpensioen geregeld voor uw kinderen tot 21 jaar. Dat verandert niet. De hoogte van het nabestaanden- en wezenpensioen is afgeleid van uw ouderdomspensioen. In de vernieuwde pensioenregeling bouwt u langer, tot uw 67-ste, pensioen op. Uw ouderdomspensioen wordt hierdoor hoger en daarmee ook uw nabestaanden- en wezenpensioen. Daarbij is een stuk extra zekerheid geregeld. Als u tijdens uw dienstverband overlijdt, gaan wij er voor de hoogte van het nabestaanden- en wezenpensioen van uit dat u tot uw pensioendatum (67 jaar) bij Philips zou hebben gewerkt. Opbouwpercentage: geen vast gegeven meer U bouwt jaarlijks, net als voor 1 januari 2014, een ouderdomspensioen op tegen een opbouwpercentage van 1,85% van uw pensioengrondslag. Uw pensioengrondslag is het deel van uw salaris waarover u pensioen opbouwt. Het opbouwpercentage van 1,85% is echter geen vast gegeven meer. Onder bepaalde omstandigheden kan het opbouwpercentage worden verlaagd. U bouwt dan gedurende een bepaalde periode minder pensioen op. De verwachting is echter dat met het afgesproken premiepercentage een goede pensioenopbouw kan worden gerealiseerd. Meer informatie hierover leest u in stap 4 Financiering van dit boekje. Andere financiering van uw pensioenregeling De vernieuwde pensioenregeling heeft een ander karakter. Het is een uitkeringsovereenkomst met een middelloonambitie. Uw pensioenregeling wordt gefinancierd met een vast premiepercentage. Het is daarmee een zogenoemde collectieve beschikbare premieregeling. Maar wat betekenen al deze begrippen nu eigenlijk voor uw pensioen? U bouwt elk jaar pensioen op over uw bruto jaarsalaris. Als u met pensioen gaat, ontvangt u een pensioen dat gebaseerd is op het gemiddelde salaris dat u heeft verdiend bij Philips. Uw pensioenopbouw staat echter niet vast. De opbouw van uw pensioen wordt gefinancierd uit de premie die Philips betaalt. Als deze premie niet voldoende is, bouwt u gedurende een bepaalde periode minder pensioen op. Daarmee liggen de risico s in de vernieuwde regeling anders. Deze verschuiven meer naar u als deelnemer. In stap 4 Financiering leest u meer over de wijze waarop de vernieuwde pensioenregeling wordt gefinancierd. 18

19 Eigen bijdrage Tot nu toe was het zo dat Philips de volledige pensioenpremie voor haar rekening nam. Dat verandert in de vernieuwde regeling. Vanaf 1 april 2014 gaat u zelf maandelijks een eigen bijdrage betalen voor uw pensioen via uw salaris. Deze bijdrage wordt geleidelijk ingevoerd: 1% vanaf 1 april 2014 en 2% vanaf 1 januari De bruto eigen bijdrage wordt berekend over uw pensioengrondslag. De pensioengrondslag is het deel van uw salaris waarover pensioen wordt opgebouwd. Op uw salarisspecifi catie ziet u vanaf april 2014 de eigen bijdrage terug. Tip! Wilt u meer weten over de eigen bijdrage en over begrippen als pensioengevend salaris en franchise? Of wilt u andere voorbeelden zien? Op kunt u het artikel Een eigen bijdrage betalen: wat betekent dat? downloaden. 19

20 Wat draagt Frank zelf bij voor zijn pensioen? Frank is 38 jaar en werkt bij Philips. Zijn pensioengevend salaris bedraagt De franchise per 1 april 2014 is Franks pensioengrondslag is dan ( ) Frank betaalt vanaf 1 april 2014 elk jaar een pensioenpremie van 1% van zijn pensioengrondslag. Hij draagt per jaar dus (1% x ) 468,36 bij. Uitgaande van de geldende belastingtarieven, betekent dit dat Frank netto ongeveer 195 kwijt is aan zijn pensioen. Per maand is dat netto ongeveer 16. Vanaf 1 januari 2015 wordt de pensioenpremie 2% van de pensioengrondslag. Hij draagt vanaf dan per jaar dus (2% x ) 936,72 bij. Dat betekent netto ongeveer 390 per jaar en per maand ongeveer

21 Flexibel pensioen met keuzemogelijkheden Het Philips flex pensioen kent ruime keuzemogelijkheden. Daarmee kunt u uw pensioensituatie afstemmen op uw persoonlijke wensen. In de vernieuwde regeling blijven deze mogelijkheden bestaan: - U kunt uw pensioen nog steeds eerder laten ingaan dan de pensioenrichtleeftijd van 67 jaar. Maar ook later: tot 70 jaar. Als u na uw 67-ste met pensioen wilt gaan, is daarvoor instemming van Philips nodig. - U kunt uw nabestaandenpensioen geheel of gedeeltelijk inruilen voor extra ouderdomspensioen. U bouwt automatisch een nabestaandenpensioen op. Dit is een pensioeninkomen voor uw eventuele partner bij uw overlijden. Iedereen bouwt een nabestaandenpensioen op, ongeacht of u wel of geen partner heeft. Op het moment dat u met pensioen gaat, kunt u kiezen wat u met het opgebouwde nabestaandenpensioen wilt doen. U kunt het nabestaandenpensioen behouden voor uw partner. Heeft u geen partner of een partner met een eigen toereikend inkomen? Dan kunt u ervoor kiezen om uw nabestaandenpensioen geheel of gedeeltelijk in te ruilen voor extra ouderdomspensioen. - U kunt de hoogte van het overbruggingspensioen variëren. Als u voor uw AOW-leeftijd met pensioen gaat, ontvangt u nog geen AOW-pensioen van de overheid. U kunt dan tot uw AOW-leeftijd een overbruggingspensioen inkopen voor de periode waarin u nog geen AOW-pensioen krijgt. De hoogte van dit overbruggingspensioen kunt u variëren. - U kunt gebruikmaken van de hoog-laagregeling. U kunt ervoor kiezen om in de eerste jaren na uw pensionering meer pensioen te krijgen. En daarna minder. Dat is handig als u denkt dat u in de eerste jaren meer geld nodig heeft. Hierbij kunt u kiezen meer pensioen te krijgen tot uw AOW-leeftijd of 72 jaar. Tip! De Pensioenplanner is volledig ingericht op de vernieuwde pensioenregeling. Zo kunt u alle individuele keuzemogelijkheden die u heeft bij pensionering, doorrekenen voor uw persoonlijke pensioensituatie. In de Pensioenplanner gaan we uit van de situatie dat u geen bezwaar maakt tegen de omrekening naar de vernieuwde pensioenregeling. Doet u dat wel, dan ziet u na verwerking van uw bezwaar in de Pensioenplanner alleen het pensioen dat u vanaf 1 januari 2014 in de vernieuwde pensioenregeling opbouwt: 21

22 Leeswijzer bij uw Overzicht pensioenwijzigingen 1 januari 2014 Uw pensioensituatie vanaf 1 januari 2014 na omrekening Op de pagina Uw pensioensituatie vanaf 1 januari 2014 na omrekening is uw toekomstige pensioensituatie weergegeven. Hierbij is rekening gehouden met de omrekening van uw opgebouwde pensioen naar de vernieuwde pensioenregeling. Uw pensioensituatie vanaf 1 januari 2014 na omrekening Bij pensionering A B C D E Opgebouwd pensioen op 1 januari 2014 Op basis van het pensioen dat u heeft opgebouwd op 1 januari 2014, ontvangt u: - vanaf 67 jaar zolang u leeft Op te bouwen pensioen vanaf 1 januari 2014 Als u vanaf 1 januari 2014 tot 67-jarige leeftijd pensioen opbouwt, ontvangt u: - vanaf 67 jaar zolang u leeft Te bereiken pensioen op 67 jaar Als u uw huidige dienstverband voortzet tot 67-jarige leeftijd, ontvangt u: - vanaf 67 jaar zolang u leeft Bij overlijden Uw partner ontvangt - vanaf uw overlijden zolang hij/zij leeft Heeft u geen partner? Heeft u bij het bereiken van de 67-jarige leeftijd geen partner? Dan wordt het nabestaandenpensioen ingeruild voor extra ouderdomspensioen. Dat betekent in de huidige situatie dat het nabestaandenpensioen van wordt ingeruild voor extra ouderdomspensioen. Uw te bereiken ouderdomspensioen op 67 jaar wordt daardoor verhoogd naar Het nabestaandenpensioen bedraagt na inruil 0. In dit overzicht is geen rekening gehouden met een eventueel prepensioneringskapitaal of een Anw-hiaatverzekering. Wilt u weten wat wel en niet is meegenomen in de omrekening? Kijk dan in het boekje Met het oog op de toekomst op pagina 13. Let op: Uw pensioenopbouw is gebaseerd op een opbouwpercentage van 1,85%. Dat opbouwpercentage is geen vast gegeven. Het kan onder bepaalde omstandigheden ook lager zijn. U bouwt dan gedurende een bepaalde periode minder pensioen op. «psnfrnaamadre «psnfradresrege «psnfradresrege «psnfradresrege «psnfradresrege Datum Kenmerk Betreft Geachte «psnfrn Op 1 januari 201 pensioenregeling Hieronder vermel Overzicht pensio Dit Overzicht pe pensioenregeling - Uw opgebouw naar de pens - Uw pensioen uw pensioeno toekomstige Meer informatie In het meegestuu op uw persoonlijk opgebouwde pen Pensioenplanner krijgen in uw act Heeft u vragen? Heeft u vragen o het telefoonnumm Met vriendelijke g Stichting Philips Let op: Alle vermelde uitkeringen zijn bruto bedragen per jaar. Hierover moeten dus nog premies en belasting worden betaald. Uw pensioen wordt in maandelijkse termijnen uitgekeerd. Ton de Visser Hoofd Pensioena 4/4 STICHTING PHILIPS PEN 22

23 A B C D E Opgebouwd pensioen op 1 januari 2014 Dit is uw opgebouwde pensioen tot en met 31 december 2013, omgerekend naar de pensioenrichtleeftijd van 67 jaar. Maakt u bezwaar tegen de omrekening? Dan is uw uitgangssituatie op 1 januari 2014 weergegeven in de kolom Vóór omrekening op de pagina Uw opgebouwde pensioen tot en met 31 december 2013 van uw overzicht. Op te bouwen pensioen vanaf 1 januari 2014 Dit is het pensioenbedrag dat u opbouwt vanaf 1 januari 2014 tot de pensioenrichtleeftijd van 67 jaar. Deze pensioenopbouw is gebaseerd op een opbouwpercentage van 1,85%. Dat opbouwpercentage is geen vast gegeven. Het kan onder bepaalde omstandigheden ook lager zijn. U bouwt dan gedurende een bepaalde periode minder pensioen op. Te bereiken pensioen op 67 jaar Dit is het pensioeninkomen dat u vanaf 67 jaar ontvangt als u tot die leeftijd bij Philips pensioen blijft opbouwen op basis van uw huidige gegevens. Hierbij is uitgegaan van omrekening van uw pensioen. In uw te bereiken pensioen is geen rekening gehouden met toekomstige ontwikkelingen. Deze ontwikkelingen kunnen wel (positieve of negatieve) invloed hebben op uw uiteindelijke pensioen. Zoals verhoging van uw pensioen door indexatie en veranderingen in uw persoonlijke gegevens. Maar ook maatregelen zoals verlaging van het opbouwpercentage in de toekomst. Uw partner ontvangt Dit is het bedrag dat uw partner ontvangt na uw overlijden, rekening houdend met omrekening van uw pensioen. Op dit pensioen heeft uw partner recht als u gehuwd bent, er sprake is van geregistreerd partnerschap of als u ongehuwd samenwoont én uw partner heeft aangemeld bij Philips Pensioenfonds. Heeft u geen partner? Op uw overzicht ziet u ook de pensioenbedragen als u ervoor kiest om uw nabestaandenpensioen in te ruilen voor een hoger ouderdomspensioen. Die bedragen zijn voor u van toepassing als u bij pensionering geen partner heeft. Of als u een partner heeft die in een eigen inkomen kan voorzien. Uw ouderdomspensioen wordt daardoor hoger. Maar na uw overlijden is er geen inkomen voor uw partner meer. Tip! Op pagina 13 van dit boekje leest u precies waarmee wel en geen rekening is gehouden in het Overzicht pensioenwijzigingen 1 januari

24

25 4Financiering Stap 4: Hoe wordt uw pensioenregeling betaald? Om de pensioenen te kunnen betalen, is geld nodig. Een belangrijk verschil tussen de huidige en de vernieuwde pensioenregeling is de manier waarop de pensioenregeling wordt gefinancierd. Uw pensioen wordt enerzijds betaald uit beleggingsopbrengsten die het Pensioenfonds maakt. Anderzijds uit de premies die worden ontvangen voor de opbouw van uw pensioen. En deze premie gaat wijzigen. In de vernieuwde pensioenregeling is een vast premiepercentage afgesproken. Dat heeft belangrijke gevolgen die wij in deze stap toelichten. Vast premiepercentage Tot nu toe betaalde Philips jaarlijks de totale pensioenpremie die nodig was voor pensioenopbouw in dat jaar. Daarnaast was voorheen sprake van een extra opslag op de premie als de fi nanciële positie van het Pensioenfonds niet goed was. Dat is veranderd. In de vernieuwde pensioenregeling draagt Philips een vast premiepercentage (24%) van de salarissen af waaruit de pensioenregeling betaald moet worden. Daaronder valt ook uw eigen bijdrage. 4 Financiering Wat gebeurt er met die 24%? Philips Pensioenfonds gebruikt de totale pensioenpremie van 24% van alle salarissen, met vermindering van kosten, voor het fi nancieren van uw jaarlijkse pensioenopbouw van 1,85%. Blijft er na de betaling van kosten en pensioenopbouw nog geld over, dan stort het Pensioenfonds het overschot in een aparte pot. Deze pot noemen we ook wel de premiereserve. Dit is zo vastgelegd in de cao-afspraken over de vernieuwde pensioenregeling. Is in een jaar de storting van 24% van alle salarissen niet voldoende om de pensioenopbouw van 1,85% te fi nancieren? Dan wordt het tekort uit de premiereserve gehaald, mits de premiereserve voldoende middelen bevat. Is dat niet zo, dan wordt het opbouwpercentage voor dat jaar verlaagd. U bouwt dan dus gedurende een jaar minder pensioen op. 25

26 De premiereserve Het College van Beheer kan besluiten de premiereserve in te zetten voor de realisatie van het opbouwpercentage van 1,85%, voor een hogere indexatie voor de pensioenopbouwers of om overschotten ten goede te laten komen aan het vermogen van het Fonds. - Pensioenopbouw voor pensioenopbouwers De premiereserve is in eerste instantie bedoeld om een pensioenopbouw van 1,85% van de pensioengrondslag te realiseren. Dus in een jaar waarin de premie van 24% van alle salarissen onvoldoende is, wordt de inhoud van de premiereserve gebruikt om 1,85% te realiseren. - Indexatie voor pensioenopbouwers Als de premiereserve voldoende middelen bevat, die niet nodig zijn voor het realiseren van het opbouwpercentage, wordt de inhoud gebruikt om voor de pensioenopbouwers een hogere indexatie te realiseren. Deze indexatie bestaat dan uit het (positieve) verschil tussen de loon- en prijsinflatie. U leest in stap 2 van dit boekje meer over de indexatie in de vernieuwde pensioenregeling. - Pensioenvermogen voor iedereen Bij een bepaald niveau van de premiereserve, worden geen nieuwe stortingen meer gedaan in de premiereserve. De overschotten komen dan ten goede aan het vermogen van het Fonds. Hiermee wordt de financiële situatie van het Fonds als geheel versterkt, waardoor de kans op indexatie enigszins toeneemt voor pensioenopbouwers, pensioenontvangers en voormalige Philips-medewerkers die nog pensioen hebben bij het Fonds. Extra waarde Omdat de risico s in de vernieuwde regeling anders liggen, draagt Philips eenmalig een waarde van 600 miljoen bij aan Philips Pensioenfonds. Dat versterkt de positie van het Fonds en vergroot de kans op toekomstige indexaties voor alle deelnemers. Van die 600 miljoen wordt een waarde van 100 miljoen toegevoegd aan de premiereserve. De verwachting is dat door die toevoeging de premiereserve goed zijn werk kan doen: het realiseren van een opbouwpercentage van 1,85% en het realiseren van een hogere indexatie. 26

27 Eenmalige extra bijdrage e 6oo MILJOEN e 500 miljoen pensioenvermogen e 100 miljoen premiereserve Toevoeging 600 miljoen In het cao-overleg is afgesproken dat een deel van het totale bedrag van 600 miljoen aan de premiereserve wordt toegevoegd. De extra bijdrage is namelijk in twee delen te splitsen: miljoen wordt toegevoegd aan het pensioenvermogen van Philips Pensioenfonds miljoen wordt toegevoegd aan de premiereserve. 27

28

29 Overgang naar de vernieuwde pensioenregeling Stap 5: Wat u verder nog moet weten 5In dit tabblad vindt u een tijdlijn van de belangrijkste informatiemomenten. Ook leest u hoe u te werk gaat als u bezwaar wilt maken tegen de omrekening van uw opgebouwde pensioen. In de checklist op pagina 33 staan alle belangrijke punten beknopt opgesomd. Welke informatie kunt u verwachten? Januari 2014 Vanaf 1 januari 2014 bouwt u pensioen op in het vernieuwde Philips flex pensioen. Februari 2014 U heeft deze maand het Overzicht pensioenwijzigingen 1 januari 2014 samen met dit boekje ontvangen. Op het overzicht kunt u zien wat de overgang naar de vernieuwde pensioenregeling voor u persoonlijk betekent. U kunt gebruikmaken van de Pensioenplanner via De Pensioenplanner is dan ingericht op de vernieuwde pensioenregeling. Zo kunt u individuele keuzemogelijkheden die u straks bij pensionering heeft, doorrekenen voor uw persoonlijke pensioensituatie. April 2014 U betaalt een eigen bijdrage voor uw pensioen. U ziet uw eigen bijdrage terug op uw salarisspecifi catie. Wilt u bezwaar maken tegen de omrekening van uw opgebouwde pensioen naar de vernieuwde pensioenregeling? Dan kunt u dat tot 10 april 2014 kenbaar maken. Op pagina 30 is beschreven wat u dan precies moet doen. 5 Overgang Mei/juni 2014 U ontvangt uw Uniform Pensioenoverzicht Het Uniform Pensioenoverzicht bevestigt de invoering van de vernieuwde pensioenregeling per 1 januari Ook is uw keuze rond de omrekening van uw opgebouwde pensioen verwerkt in het pensioenoverzicht. 29

30 Bezwaar maken tegen omrekening: hoe gaat u te werk? U bent niet verplicht om uw opgebouwde pensioen om te laten rekenen naar de vernieuwde pensioenregeling. U heeft formeel de mogelijkheid om bezwaar te maken. Overweegt u bezwaar te maken tegen de omrekening? Dan is het in elk geval goed om kennis te nemen van de informatie die is beschreven vanaf pagina 12 van dit boekje. Het omrekenen van uw opgebouwde pensioen naar de vernieuwde pensioenregeling heeft namelijk een aantal voordelen voor u. Deze voordelen kunnen nadelen worden als u bezwaar maakt tegen de omrekening. Als u er toch bewust voor kiest om uw opgebouwde pensioen niet om te laten rekenen, dan gaat u als volgt te werk: U gaat naar en downloadt het formulier Bezwaar omrekening opgebouwd pensioen. U vult het formulier volledig in. U en uw eventuele partner ondertekenen beiden het formulier. U stuurt het formulier uiterlijk 10 april 2014 onder vermelding van Bezwaarformulier naar Philips Pensioenfonds, Antwoordnummer 35, 5600 VB Eindhoven. Philips Pensioenfonds stuurt u binnen tien werkdagen na ontvangst een bevestiging van uw bezwaarschrift. U ontvangt een brief waarin u de keuze krijgt om uw opgebouwde nabestaandenpensioen in te ruilen voor extra ouderdomspensioen. U ontvangt een premievrije polis van uw tot 1 januari 2014 opgebouwde pensioen. 30

31 Praktische zaken en handige tips Dit boekje beschrijft de belangrijkste informatie over de pensioenwijzigingen per 1 januari Samen met het persoonlijke Overzicht pensioenwijzigingen 1 januari 2014 geeft dit pakket veel informatie over uw vernieuwde pensioenregeling en de gevolgen voor uw pensioen. Wilt u er nog meer over weten of is voor u een bijzondere situatie van toepassing? Hieronder vindt u nog enkele praktische zaken en handige tips. Bent u 60 jaar of ouder? Dan ontvangt u bij dit informatiepakket nog extra informatie over het kiezen van uw pensioenleeftijd. Een inkomende waardeoverdracht Het kan zijn dat u een inkomende waardeoverdracht heeft lopen. Dat is het geval als u bezig bent uw pensioen van een vorige werkgever over te dragen naar Philips Pensioenfonds. Als deze procedure nog niet is afgerond, dan ziet u dit pensioen nog niet terug in het Overzicht pensioenwijzigingen 1 januari U ontvangt nadere informatie van Philips Pensioenfonds zodra uw waardeoverdracht is afgerond. De website van Philips Pensioenfonds is volledig aangepast aan de vernieuwde pensioenregeling. Maar er is ook een speciaal informatieplein ingericht waar alle informatie over de vernieuwde pensioenregeling is terug te vinden. Denk daarbij naast de specifi eke uitleg over de veranderingen ook aan veelgestelde vragen en antwoorden, eerder gepubliceerde artikelen uit Generaties en actualiteiten. Kijk hiervoor op En natuurlijk kunt u hier alle beschikbare brochures en formulieren van de vernieuwde pensioenregeling downloaden. Deze documenten kunt u ook opvragen bij de Klantenservice van Philips Pensioenfonds (zie pagina 34). Tip! U kunt met uw vragen over de pensioenwijzigingen terecht bij de Klantenservice van Philips Pensioenfonds. De contactgegevens vindt u op pagina

32 Inzicht in uw pensioensituatie via de Pensioenplanner U heeft een pensioenregeling met diverse flexibele keuzemogelijkheden. U krijgt een goed beeld van uw pensioensituatie als u uw persoonlijke keuzes doorrekent. Dat kunt u doen met de Pensioenplanner. Het Overzicht pensioenwijzigingen 1 januari 2014 houdt nog geen rekening met individuele keuzes. De Pensioenplanner geeft u de mogelijkheid om zelf berekeningen te maken op basis van de vernieuwde pensioenregeling. Zo kunt u zien wat de financiële gevolgen zijn van uw keuzes. De Pensioenplanner is aangepast aan de vernieuwde pensioenregeling vanaf 1 januari Daarbij is rekening gehouden met de omrekening van uw opgebouwde pensioen naar de vernieuwde pensioenregeling. Tip! Met uw salarisnummer en uw wachtwoord kunt u inloggen op de Pensioenplanner. Ga daarvoor naar: Bent u uw wachtwoord kwijt? Dan kunt u daar ook een nieuw wachtwoord aanvragen. Jaarlijks pensioenoverzicht Eén keer per jaar krijgt u van ons uw persoonlijk Uniform Pensioenoverzicht thuisgestuurd. Hierop vindt u alle financiële informatie over uw persoonlijke pensioensituatie bij Philips Pensioenfonds. In het eerstvolgende Uniform Pensioenoverzicht dat u van ons ontvangt, ziet u uw pensioensituatie in de vernieuwde pensioenregeling. Pensioenreglement Uw pensioenregeling is in het pensioenreglement beschreven. U kunt het pensioenreglement downloaden via U kunt het ook aanvragen bij de Klantenservice van Philips Pensioenfonds. 32

33 Checklist Weet u wat de belangrijkste wijzigingen in uw pensioen zijn? U kunt in dit boekje lezen wat de belangrijkste wijzigingen zijn. Heeft u vragen of zijn er onduidelijkheden op uw Overzicht pensioenwijzigingen 1 januari 2014? Bekijk dan de veelgestelde vragen en antwoorden op Of bel met de Klantenservice van Philips Pensioenfonds. Het telefoonnummer is (vanuit het buitenland ). De Klantenservice is op werkdagen bereikbaar van 9.00 tot uur. Meer contactgegevens vindt u op pagina 34 van dit boekje. Staan uw partnergegevens juist geregistreerd op het overzicht? Wilt u uw partner aanmelden bij Philips Pensioenfonds? Of kloppen de gegevens van uw partner niet? Vul dan het formulier Partnerregistratie in. U kunt het formulier downloaden via of aanvragen bij de Klantenservice van Philips Pensioenfonds (zie pagina 34). Uw opgebouwde pensioen is op 1 januari 2014 automatisch omgerekend naar de vernieuwde pensioenregeling. U ontvangt voor de zomer uw Uniform Pensioenoverzicht met uw nieuwe pensioensituatie. U hoeft geen verdere actie te ondernemen. Tenzij u het niet eens bent met de omrekening van uw opgebouwde pensioen. U kunt bezwaar maken. Dit kunt u aan ons doorgeven via het formulier Bezwaar omrekening opgebouwd pensioen. U kunt het formulier downloaden op Uw bezwaar moet vóór 10 april 2014 bij ons binnen zijn. U ontvangt daarna van ons een bevestiging.! Actiepunt Wilt u uw partner aanmelden bij Philips Pensioenfonds? Of kloppen de gegevens van uw partner niet? Vul dan het formulier Partnerregistratie in. U kunt het formulier downloaden via of aanvragen bij de Klantenservice van Philips Pensioenfonds. 33! Checklist

34 Contactgegevens Heeft u vragen? Neemt u dan gerust contact op met onze Klantenservice. De contactgegevens van de Klantenservice zijn: Philips Pensioenfonds Postbus JP Eindhoven Bezoekadres : Beukenlaan VD Eindhoven Telefoon : (Nederland) : (Buitenland) (geopend op werkdagen van 9.00 tot uur) Fax : (pensioenvragen) : info@philipspensioenfonds.nl (brochureaanvragen) : brochures@philipspensioenfonds.nl Internet : 34

35 Dit boekje is op zorgvuldige wijze tot stand gekomen. Wij zijn uitgegaan van de bij ons bekende gegevens en uw pensioenreglement. Het pensioenreglement is uiteindelijk bepalend. U kunt het pensioenreglement downloaden via

36