Werkstuk Levensbeschouwing Klonen en genetische manipulatie

Transcriptie

1 Werkstuk Levensbeschouwing Klonen en genetische manipulatie Werkstuk door een scholier 5191 woorden 4 mei ,7 26 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Motivatie Ik heb dit thema gekozen omdat het idee rond klonen en genetische manipulatie een aantal toch wel redelijk belangrijke ethische vraagstukken oproept waar ik zelf ook wel een antwoord op zou willen weten / of zelf een mening over zou willen vormen, om deze daarna te kunnen vergelijken met de mening van de klasgenoten. Het thema klonen en genetische manipulatie sluit ook goed aan op het hoofdstuk genetica dat we dit jaar bij biologie bestuderen waardoor het voor ons toch wel een actueel thema is waarover iedereen van de klas een mening kan vormen ( dit komt goed van pas voor het 3e deel van de opdracht). Ik vind dit thema binnen de les godsdienst passen omdat er moeilijke ethische vraagstukken zijn waarbij de standpunten van de mensen die ervoor zijn, en zij die ertegen zijn zeer uiteenlopend zijn. Dit maakt klonen en genetische manipulatie een controversieel thema waar dus heel wat over te discussiëren valt. Dus is de volgende stap vragen stellen zoals : Is dit menswaardig?, Hoever kan / mag men hierin gaan?, Mogen mensen voor God spelen?. Dit zijn de vragen die binnen de les godsdienst passen. Ook het feit dat er verschillende manieren en doeleinden voor klonen en genetische manipulatie zijn, maakt klonen een interessant onderwerp om over te vertellen. Bijvoorbeeld het genetisch manipuleren van planten en gewassen zodat deze barre klimaten kunnen overleven, het klonen van bedreigde diersoorten om zo het uitsterven van een populatie te voorkomen, of zelfs uiteindelijk het klonen van een mens om verschillende redenen... De aanpak Toen ik voor het onderwerp klonen en genetische manipulatie koos ben ik eerst eens gaan praten met een neef van me die meer over dit onderwerp wist. Nadat hij me de knelpunten van deze techniek had uitgelegd ben ik beginnen zoeken naar de problemen die hij aanhaalde.ik wist dat mijn oorsprongkelijke onderwerp ( enkel klonen ) niet genoeg opleverde om een heel werkje rond te maken dus toen had ik het maar uitgebreid met genetische manipulatie en had ik het thema nog eens onderverdeeld in 3 subthema s ; Flora, Fauna en de mens. Toen ik de grote lijnen die het verslag zou volgen gelegd had was het tijd om aan informatie te geraken. Ik ben naar de bibliotheek van Deurne-Noord gegaan en daar hebben ze me op aanraden enkele boeken meegegeven.( vermeld op laatste blad ) In deze boeken vond ik precies wat ik zocht maar er bleef nog steeds een gat in het dierlijke onderdeel. Pagina 1 van 10

2 Toen ben ik gaan zoeken en kwam het ineens in mij op dat we vorig jaar bij nederlands een documentaire hadden gezien over Xenotranplantatie.( Dit is tevens dezelfde documentaire die ik ga laten zien bij deel 2 van de opdracht.) Toen besefte ik dat deze vorm van genetische manipulatie ook behoorde tot het onderdeel Fauna. Toen ben ik gaan zoeken op het internet ( enkel het internet ) naar informatie over Xenotransplantatie. Nadat ik voldoende informatie had over dit deel ben ik gaan zien naar de voor en nadelen van verschillende stellingen die ik over dit onderwerp vond. Deze voor en nadelen heb ik dan zo goed mogelijk geprobeerd in 1 tekst te gieten, wat naar mijn zeggen toch redelijk gelukt is. Voor het menselijke aspect van dit onderwerp ben ik eens gaan zien naar andere naslagwerken over dit onderwerp, zodat ik een idee had van hoe de structuur in elkaar moest zitten. Nadat de systematische uitleg klaar was moest ik nog een film, roman, gedicht, lied, of uiteenzetting vinden. Hier ben ik het langste mee bezig geweest omdat ik dacht dat u de meeste films te comercieel zou vinden. Daardoor heb ik gekozen voor de documentaire van vorig jaar. ( Nu moet ik enkel de dvd nog zien te lenen van Mr. Caels ) Ik denk dat deze film een goed beeld geeft van hoe de vork in de steel zit bij Xenotransplantatie. Nadat ik ook dit had gevonden was ik bijna klaar en moest ik enkel nog de teksten structureren, de bronnen vermelden en de lay-out wat verzorgen. Met het maken van deze essay ben ik ongeveer een 2-tal weekenden bezig geweest ik hoop dat het is wat u er van verwacht. Systematische uitleg over het onderwerp In dit deel gaan we dieper in op de verschillende standpunten en aspecten van klonen en genetische manipulatie. We verdelen het thema in een dierlijk & plantaardig deel en een menselijk deel waarna we van iedere stelling de voor en nadelen van dit aspect bespreken. Genetische manipulatie van planten Klonen wordt al eeuwen gedaan bij planten. Het gaat dan om planten of gewassen die vermeerderd worden door het stekken en enten. Ook het planten van knollen, zoals bij de aardappel is te beschouwen als het klonen van een gewas. De moderne wetenschap is bezig met het genetisch manipuleren van allerlei groenten en fruit( bvb. De gigantische appels tomaten ) met als doel een zo groot mogelijke vrucht te maken die ook bij moeilijkere klimaatsomstandigheden kan groeien. Dit heeft zo z n voordelen ( arme mensen in ontwikkelingslanden hebben zo toch iets om te eten, en omdat de vruchten ook daar kunnen groeien kunnen ze die ook zelf gaan kweken.) Voordelen van de genetische manipulatie bij planten De vruchten zijn groter en beter geschikt om in barre omstandigheden te overleven, en door manipulatie is het aantal slechte groenten sterk afgenomen waardoor het aanbod groter is lagere prijs, meer mensen hebben eten ( minder kans op een slechte oogst in ontwikkelingslanden ).Het zal in de toekomst ook nodig zijn om betere planten te kweken omdat de voedselvoorzieningen voor de toekomst in het gedrang komen. Dit komt door de verbeterde levensomstandigheden en het laag sterftecijfer in de geïndustrialiseerde landen. Nadelen van de genetische manipulatie bij planten De GGO s ( genetisch gemanipuleerde organismen ) kunnen gaan kruisen met andere planten waardoor ook irriterende gewassen resistent kunnen gaan worden tegen dat bepaalde gen. Zo kan er bvb een super Pagina 2 van 10

3 brandnetel ontstaan. De GGO s verstoren ook de voedselketen. Doordat de planten immuun worden tegen bepaalde insecten, gaat laatstgenoemde massaal uitsterven, waardoor ook beter ontwikkelde organismen problemen zullen krijgen. In dit aspect van genetische manipulatie zijn er meerdere meningen maar we zullen dit beperken tot 2 groepen. Enerzijds zijn er de voorstanders van genetische manipulatie, dit zijn meestal de grote bedrijven die in gentechnologie investeren. De hoofdgedachte van deze groep mensen is dat zij de wereld proberen te helpen door betere planten te creëren, zo helpen ze volgens zichzelf de honger uit de wereld en helpen ze onrechtstreeks mee aan de ontwikkeling in ontwikkelingslanden. Dat is ook wel zo maar wel ten koste van het milieu, ondanks het feit dat in de meeste gevallen de grote bedrijven deze vruchten telen in ontwikkelingslanden maakt dat de kleine boeren zo nog minder winst kunnen maken wat niet leidt tot welvaart in de ontwikkelingslanden. De tegenstanders van genetische manipulatie van planten vinden dat de grote bedrijven zich niet moeten gaan inmengen met de natuur, en dat ze moeten stoppen met voor God te spelen. Hun visie is dat alles gewoon met rust moet worden gelaten. Ook het feit dat de rijke bedrijven hun nieuwe gemanipuleerde zaden gaat telen in arme landen waardoor de arme boeren nog meer concurrentie krijgen valt bij deze doelgroep niet in de smaak. Genetische manipulatie en klonen bij dieren Het genetisch manipuleren van dieren gebeurt ook al eeuwenlang, denk maar aan het kruisen van een hengst ( paard ) en een ezelin ( ezel ) om een muilezel te krijgen waardoor het dier beter en harder op het land kon werken. Tegenwoordig gaat men genetische manipulatie uitvoeren bij dieren (dierenproeven) om zo een oplossing voor menselijke problemen te vinden. Bijvoorbeeld: Japanse onderzoekers zijn erin geslaagd om muizen genetisch te manipuleren zodat deze het gen niet meer bezitten dat hen bang maakt voor katten ( de muizen zijn nieuwsgierig en gaan de katten onderzoeken... met alle gevolgen vandien.) In dit voorbeeld gaan de onderzoekers de muizen, gebruiken om menselijke fobieën te genezen, zo kan bijvoorbeeld een vrouw die vroeger smetvrees had nu gewoon van het leven genieten. De meeste mensen vinden dit wel een goede manier om onderzoek te doen zolang het dieren blijven waar ze niet mee sympathiseren ( bvb ratten : deze kweken snel en hebben niet echt een goede reputatie.) Het is ook goedkoper veel goedkoper dan het betalen van menselijke proefpersonen en als er al eens iets misgaat dan is het niet zo n probleem, want de volgende staat al klaar. Bovendien zijn er ook dieren zoals bijvoorbeeld het varken wiens organen het beste op die van de mens lijken, hierdoor gaat het menselijke lichaam deze organen minder gemakkelijk afstoten. Het proces waarbij organen van dieren menselijke organen vervangen wordt Xenotransplantatie genoemd hierover nu wat uitleg. Xenotransplantatie wordt al eeuwenlang toegepast, zo werden er bijvoorbeeld vroeger tijdens de eerste wereldoorlog kikkerhuiden getransplanteerd wanneer iemand brandwonden had. Het duurde nog een lange tijd vooraleer men overschakelde op varkens omdat de chimpasee ( waaruit de mens is geëvolueerd ) gelijkaardige organen vertoonde die ook geschikt waren voor de mens, er waren al enkele geslaagde operaties uitgevoerd met bijvoorbeeld een hart van een chimpansee. Een groot nadeel van de transplantaties met organen was dat zo ook overdraagbare ziekten die toen voor de mens nog onbekend waren werden overgebracht. Zo is het HIV virus waar de chimpansee immuun voor was bij de mens Pagina 3 van 10

4 geraakt waaruit het befaamde AIDS-virus is ontstaan. Om de mogelijke bijwerkingen van Xenotransplantatie te onderzoeken en te ontdekken heeft de regering toestemming geven om met Xenotransplantatie te experimenteren. Een groot voordeel van Xenotransplantatie is dat het zo het schrijnende tekort aan organen kan oplossen, omdat men varkens kan blijven kweken is deze bron van organen eindeloos mits men deze varkens in uiterst hygiënische vokbedrijven kan kweken. Wanneer Xenotranplantatie uiteindelijk op grote schaal zou worden toegepast zouden er genoeg organen zijn waardoor er minder mensen vroegtijdig zouden sterven wat zal leiden tot minder wrok bij de nabestaanden. Ook de moeilijke vraag aan de nabestaanden om al dan niet het lichaam van de verwante af te staan voor de organen indien deze dit nog niet had vermeld voor zijn overlijden wordt zo vermeden.xenotranplantatie is ook gemakkelijker voor de persoon die het nodig heeft, omdat deze zo niet hoeft te wachten tot iemand overlijdt die toevallig dezelfde bloedgroep heeft en in het beste geval de ( nog niet beschadigde ) organen bezit die deze persoon nodig heeft. Een ander voordeel van Xenotransplantatie is dat de patiënt zo een nieuw, jong hart krijgt in plaats van een oud hart dat al versleten is, zo wordt de kans dat deze patiënt in de toekomst een 2e transplantatie nodig heeft verkleind. Helaas zijn er ook factoren die de goedkeuring van Xenotransplantatie op grote schaal tegenwerken, zoals bijvoorbeeld de geloofsachtergrond van de patiënt en die van de tegenstanders. Volgens de drie wereldgodsdiensten mag xenotransplantatie niet worden toegestaan, als je kijkt naar hun opvattingen hierover: Islam en Jodendom Deze geloofsovertuigingen gaan uit van het feit dat varkens onrein zijn, wat dus al een groot probleem oplevert aangezien de organen van varkens het dichtste aansluiten bij die van de mens. Christendom Volgens de Bijbel zijn de mensen de herders over alles wat op deze aarde leeft, de mens is door God aangesteld om op de aarde te passen tot hij terugkomt. Dit houdt in dat ze ook voor alle dieren moeten zorgen en dat ze deze zeker niet mogen vermoorden. ( enkel indien het om een nood aan voedsel gaat ) Er zijn natuurlijk nog andere nadelen verbonden aan Xenotransplantatie, zo kunnen er bijvoorbeeld virussen en bacteriën van het varken naar de patiënt overgedragen worden. Het varken zou er dan immuun voor zijn maar voor de mens kan het dodelijk zijn ( zie het geval met Hiv en de chimpansees ). Er kunnen nog andere nadelige bijwerkingen zijn, zoals bijvoorbeelde de levensduur van een varken, dat korter is dan een mensenleven, waardoor deze persoon meerdere harten in zijn leven zal krijgen ( en moeten betalen ). Ook het feit dat een menselijk lichaam niet-eigen organen gaat afstoten kan veel problemen opleveren, bijvoorbeeld onherstelbare beschadiging van het getransplanteerde orgaan. Tegenwoordig hebben wetenschappers tegen dit laatste probleem al wel een oplossing gevonden, namelijk het genetisch modificeren van het DNA van het varken. Hierdoor wordt het DNA van het varken aangepast aan het DNA van de patiënt waardoor de kans op afstoting drastisch wordt verkleind. Nadat het DNA van deze varkens genetisch gemodificeerd is worden de varkens naar speciale boerderijen gebracht waar deze daarna worden gekweekt. ( zodat mensen hun DNA niet steeds moet modificeren ) De varkens worden opgesloten in kleine hokjes en alles rond hen wordt gesteriliseerd, waardoor het idee Pagina 4 van 10

5 van een varken dat in de modder rolt ook ineens mee uitsterft. Nog een ander nadeel van Xenotransplantatie zijn de psychologische en sociale gevolgen. De mensen die met een orgaan van een varken rondlopen zullen allerlei complexen krijgen waardoor deze het moeilijk gaan krijgen op sociaal vlak ( het idee dat men met een orgaan van een dier rondloopt is al moeilijk om te verwerken ), zeker als je kan zien dat een varken niet echt een hoge positie ineemt op de rangorde van de dieren. De dierenrechtenactivisten hebben enkele bezwaren tegen het toepassen van deze techniek op grote schaal. Ze vinden het niet kunnen dat dieren moeten lijden om de mens te helpen. De onderzoekers daarentegen zeggen dat het aantal dieren dat word gebruikt voor deze techniek niets is vergeleken met het aantal dieren dat geconsumeerd wordt. Een ander argument van de tegenstanders is dat het milieu waar de dieren in leven erbarmelijk is, daarop zeggen de wetenschappers dat deze dieren het nog altijd beter hebben dan de dieren die in de Bio-industrie gebruikt worden. En het laatste argument dat de tegenstanders hanteren is dat men het DNA van een dier niet mag veranderen omdat men nog niet zeker weet wat er gebeurt op een langere termijn indien men de dieren genetisch blijft veranderen. Hier hebben de wetenschappers nog geen antwoord op. Naast de voordelen van genetische modificatie van het dierlijke DNA zijn er ook voordelen aan het klonen van dieren. Zo kan eeen melkboer bijvoorbeeld klonen maken van zijn beste melkkoe waardoor zo zijn productie stijgt. Een ander voorbeeld, soms gebeurt het dat er een uitzonderlijk groot exemplaar van een dier bestaat laat ons zeggen van een koe in dit geval. Indien de mens deze koe dan zou kunnen klonen en zorgen dat haar nakomelingen ook groot zijn zou dit een enorme hulp betekenen voor de mensen die in ontwikkelingslanden leven. Hierdoor zouden zij sterkere trekdieren hebben voor op het land en beter vee met meer vlees aan. Zo zou deze technologie de mensen in de 3e wereld kunnen helpen. Nadat wetenschappers erin geslaagd waren om voor het eerst een dier te klonen (een schaap genaamd Dolly) waren regeringen bezorgd waartoe dit kon leiden. Hierdoor werden er nationale en internationale verdragen opgesteld waarbij men een zo rechtvaardig mogelijk standpunt ten opzichten van klonen aanneemt. (hier gaan we verder op in bij het volgende onderdeel) Genetische manipulatie en klonen bij de mens Klonen bij de mens, is net zoals euthanasie en abortus een onderwerp waarover al heel wat controverse is geweest. Er zijn zowel voorstanders en tegenstanders van het probleem met beiden zeer sterke argumenten. 1. Het genetisch manipuleren van cellen om zo stamcellen te verkrijgen die gebruikt kunnen worden om lichamelijke problemen op te lossen. Nadat een eicel bevrucht is door een zaadcel gaan in deze zygote celdelingen plaatsvinden. De cellen die hieruit ontstaan zijn totipotent ( dit wil zeggen dat deze cellen nog kunnen uitgroeien tot alle soorten cellen, van bijvoorbeeld hersencellen tot levercellen. Zodra er 5 dagen zijn verstreken en de zygote genoeg totipotente cellen heeft aangemaakt kan men in speciaal gesteriliseerde omstandigheden cellen van het jonge embryo gaan ontrekken. Van zodra er cellen worden ontrokken aan het embryo sterft deze. (aangezien dit later tot een mens gegroeid zou zijn kan men in een zekere zin spreken van moord). Het proces waarbij men de stamcellen uit een jong embryo gaat halen om vervolgens deze cellen te kweken en om er daarna specifieke cellen uit te maken wordt therapeutisch klonen genoemd. Pagina 5 van 10

6 Korte toelichting van therapeuthisch klonen Het grootste voordeel van deze stamcellen, is dat deze nog kunnen uitgroeien tot alle 256 soorten cellen die een mens bezit. Door toevoeging van bepaalde vitaminen en door de cellen te laten delen in speciaal aangepaste omstandigheden kan men zo de cellen voorbereiden voor de transplantatie. Deze nieuwe technologie is een doorbraak voor mensen die lijden aan ziekten waar weefsel en cellen permanent zijn beschadigt of waar deze cellen in een veel te kleine verhouding voorkomt ( bijvoorbeelde mensen die lijden aan Parkinson omdat er bepaalde zenuwcellen beschadigt zijn, mensen die aan diabetes lijden omdat er niet voldoende levercellen zijn die insuline produceren, etc... ) Ook voor niet-erfelijke aandoeningen zoals hartaanvallen en herseninfarcten kan deze technologie een oplossing zijn. De nieuwe cellen worden dan ingebracht in het orgaan waar deze zich dan gaan nestelen. Op hun beurt gaan deze nieuwe cellen opnieuw delen waardoor er meer nieuwe goede cellen zijn die de plaats innemen van de oude slechte cellen, zo voorkomt men dat de aandoening van de patiënt verergert. Dit is wat er ideaal zou moeten gebeuren, maar het kan ook misgaan. Zo kunnen er bijvoorbeeld ook defecten optreden bij de nieuwe cellen zoals ongecontroleerde celdeling waardoor de patiënt een vorm van kanker krijgt. Dit was aan het licht gekomen nadat er bij een patiënt restanten van stamcellen waren teruggevonden in een kankergezwel. Een ander probleem dat opduikt indien men met stamcellen gaat werken is dat deze cellen nog altijd van een menselijk embryo komen. Ondanks het feit dat deze cellen net zoals bij de varkens genetisch gemodificeerd zijn kunnen er nog altijd vormen van afstoting optreden Een ander voordeel van het gebruik van stamcellen is dat deze behandeling op lange termijn voordeliger is. Indien men in plaats van stemcellen de patiënt gaat behandelen met traditionele methoden gaat deze meerdere dure operaties moeten ondergaan in de loop van zijn leven. De behandeling met stamcellen daarentegen is éénmalig waardoor de patiënt zijn leven niet moet herschikken rond de revalidatie en meerdere kliniekbezoeken. De benodigde stamcellen kunnen ook verkregen worden uit de rest -embryo s van IVF behandelingen. ( In Vitro Fertilisatie, met andere woorden kunstmatige inseminatie) Hierdoor worden de embryo s niet voor niets gedood maar kunnen ze nog gebruikt worden om andere mensen te genezen. Er zijn natuurlijk ook nadelen verbonden aan het werken me stamcellen. Zodra men de stamcellen uit een embryo haalt sterf deze, en aangezien het een menselijk embryo is wordt dit door vele mensen als moord beschouwt dit staat de ontwikkeling en het gebruik van stamcellen op grote schaal in de weg. Het vaticaan heeft zo zijn bedenkingen over deze praktijken want in de pauselijke encycliek staat dat er een mens ontstaat zodra een zaadcel en een eicel versmelten, daardoor zijn er al veel discussies ontstaan. Het lijkt erop dat het gewone volk in deze zaak de kant van de kerk kiest want volgens de mensen blijft het toch om een mens gaan. Wetenschappers weten dat dit een probleem wordt,daarom proberen ze nu op andere manieren stamcellen te bemachtigen. Zo zijn enkele wetenschappers erin geslaagd om bij muizen stamcellen uit hun huid te halen en ze daarna te gebruiken bij diezelfde muis (zo hoeven ze geen dure modificatie van het DNA te betalen). Sinds November 2007 zijn wetenschappers in staat om deze techniek ook bij mensen toe te passen. Hierdoor valt de morele kwestie of het al dan niet moord op een persoon is weg, omdat er geen embryo s worden gevormd. Pagina 6 van 10

7 De wetgeving Zoals reeds vermeld werden er na het klonen van het eerste dier overal ter wereld verdragen opgemaakt ten aanzien van klonen. Hier volgen de belangrijkste : De Verenigde Naties De verenigde Naties werken aan een internationale conventie tegen het reproductief klonen van mensen Unesco De Unesco heeft een niet-bindende universele verklaring inzake het Menselijk Genoom en Mensenrechten door 186 landen laten ondertekenen. Artikel 11 verbiedt praktijken die indruisen tegen de menselijke waardigheid, zoals het reproductief klonen van mensen. De Wereld Gezondheidsorganisatie De Wereld Gezondheidsorganisatie werkt nog aan een definitieve verklaring, maar acht hoe dan ook het klonen van volwassen individuen niet ethisch aanvaardbaar. De Raad van Europa De raad heeft aan zijn Verdrag inzake Mensenrechten en Biogeneeskunde een protocol toegevoegd dat stelt dat elke interventie met het doel een genetisch identiek mens te maken, verboden is. Genetisch identiek betekent in dit geval met hetzelfde celkernmateriaal. In het verdrag zijn ook regels opgesteld voor het werken met menselijke embryo s. Deze regels zijn er de oorzaak van dat België het verdrag nog niet heeft ondertekend. België wil eerst een wet maken die regelt wat er wel en niet met embryo s mag. De EU In de EU-richtlijn inzake de juridische bescherming van biotechnologische uitvindingen staat dat het verlenen van een octrooi op een werkwijze voor het reproductief klonen van een mens of waarbij gebruik gemaakt wordt van een menselijk embryo in strijd is met de openbare orde en goede zeden. Deze richtlijn sluit dergelijke werkwijzen van octrooiverlening dus uit. Deze wetgevingen gelden enkel voor menselijke klonen, op het gebied van genetische modificatie en klonen bij dieren zijn er momenteel nog geen wetgevingen, de wetenschap blijft alleszins toch dierenproeven uitvoeren omdat deze goedkoper en veiliger zijn. Hierdoor kunnen de wetenschappelijke onderzoekscentra voor genetische modificatie en klonen op fel verzet rekenen van dierenrechtenorganisaties en dierenrechtactivisten zoals bvb WWF en Greenpeace. Conclusie De vraag is hoe ver willen we gaan in de wereld met het klonen en hoever mogen we gaan. De een wil een perfect wezen maken en de ander vind dat daar te veel risico s aan kleven. Veel jeugdigen zien er de voordelen van in, maar vooral de nadelen. Maar vroeger of later zullen we toch meer met klonen te maken krijgen, omdat deze nieuwe wetenschap zo veel voordelen biedt. Ondanks de sterke argumenten van zowel de voorstanders als de tegenstanders zullen er altijd risico s en nadelen blijven bestaan, maar de voordelen hiervan wegen tegen de nadelen op. Eigen kritische bedenkingen Ik vind dat klonen en genetische modificatie mag worden toegestaan onder bepaalde wetgevingen en tot een bepaald niveau. Ik zal een standpunt geven ten opzichte van de 3 onderdelen die ik besproken heb. 1. Genetische modificatie bij planten. Hier heb ik weinig tot niets op tegen, deze vorm van genetische manipulatie is toegestaan vandaag de dag met uitzondering in bepaalde landen. Mexico bijvoorbeeld heeft een verbod op invoer van genetisch Pagina 7 van 10

8 gemanipuleerde maïs, omdat dit land het oorsprongkelijke land van herkomst is van maïs wilden ze hun natuurlijke diversiteit behouden wat begrijpelijk is. Indien deze toepassing enkel gecontroleerd gebruikt wordt.(d.w.z. dat er controle is op de invoer in een land en dat in labo s alle mogelijke nadelen die deze GGO s met betrekking tot hun ecosysteem en de natuurlijke biodiversiteit kan hebben gecontroleerd zijn.) en het de mensen ten goede komt dan heb ik geen bezwaar tegen het invoeren van deze gemanipuleerde soort. 2. Genetische modificatie en klonen bij dieren. Bij deze toepassing beginnen er al wat ethische vragen op te komen zoals dieren hebben ook gevoelens en voelen ook pijn, de dieren kunnen zichzelf niet verdedigen, maar zolang deze toepassing nuttig is en geen verspilling van het dier, vind ik dat deze toepassing kan en moet worden gebruikt zo worden er meerdere levens gered. ( Voorbeeld : het varken voor Xenotransplantatie waarbij alle organen van het varken worden gebruikt worden en waarbij de overige delen van het varken ook voor consumptie vatbaar zijn.) Natuurlijk zijn er ook donkere kanten aan deze toepassing, zo zal er sowieso een zwarte markt van organen komen waar deze zwaar afgeprijsd aangeboden worden. Deze schijnbaar gezonde organen komen dan waarschijnlijk van ordinaire varkens in tegenstelling tot de organen van genetisch gemanipuleerde varkens. Een ander etisch probleem is Zouden mensen wel nieuwe organen mogen krijgen? Ik vind dat dit enkel in bepaalde gevallen zou mogen worden toegestaan, want we kampen tegenwoordig al met verschillende maatschappelijke problemen zoals vergrijzing van de bevolking en overpopulatie. Hierdoor zou ik een verbod opleggen om nieuwe organen te geven aan mensen die ouder zijn dan 75 en aan mensen die een zwaar strafblad hebben. Ook het reproductief klonen van bepaalde dieren zou ik toestaan. Zo zou men bijvoorbeeld bedreigde diersoorten zoals de panda en de panter in gevangenschap kunnen klonen, hetgeen uitsterving voorkomt. Maar mogen mensen eigenlijk wel voor God spelen? Mogen ze dieren genetisch veranderen? Zolang het dier er geen last van heeft en zolang het met een bepaald doel is zie ik er het kwaad niet van in. 3. Het genetisch manipuleren en klonen van stamcellen en embryo s. Hier wordt het al wat moeilijker om een rechtvaardig oordeel te vellen over wat mag en wat niet zou mogen. Ik zal een persoonlijke mening vellen over enkele stellingen. 3.1 Stamcellen mogen ontrokken worden uit embryo s ten gunste van de gastheer. Naar mijn mening is het toegelaten om stamcellen te ontrekken uit embryo s die genen van de gastheer bevatten. Zo kan men het embryo als het ware als het kind van de gastheer beschouwen. Ik vind dat deze dan het recht heeft om te kiezen of hij al dan niet zijn embryo s dood ( door stamcellen te ontrekken ), dit zou hetzelfde zijn als ouders die voor een abortus kiezen. Indien de gastheer lijdt aan een erge afwijking zoals bijvoorbeeld Diabetes of Leukemie waarvoor men zeer dure behandelingen moet bekostigen om donorcellen te krijgen ( in het geval van Leukemie ) vind ik het niet meer dan normaal om de mogelijk te hebben om een embryo te kweken en lichaamseigen stamcellen af te tappen waardoor de patiënt een zo normaal mogelijk leven kan leiden. Het is tenslotte een onuitputtelijke bron en men zou beter eerst eens zien naar het kwaliteit van het leven van de patiënt alvorens het feit aan te halen dat er embyo s slecht worden behandelt. 3.2 Men mag klonen met mensen. Tegenwoordig zijn er nog altijd geen wetten die het reproductief klonen van mensen toelaat. Ik vind dat deze techniek niet mag worden toegepast op mensen, zo knoeit men met de natuur en er nog niet Pagina 8 van 10

9 voldoende onsderzoek gedaan om met zekerheid te zeggen of het kloonproces al dan niet zal slagen. Hoewel ik tegen deze stelling ben kan ik wel begrip opbrengen voor uitzonderlijke situaties. Wanneer er bijvoorbeeld een kind word geboren waarvan de kansen hoog zijn dat hij / zij zijn 3e levensjaar niet zal halen, of wanneer een kind door een accident om het leven komt vind ik wel dat als de ouders het willen er een uitzondering gemaakt kan worden. Zo wordt de pijn van de ouders verzacht en vermits het kind 2-3j is zullen ze harder gehecht raken aan het 2e kind (de kloon ). Het enige nadeel van deze techniek is dat de cellen in de kloon in deze fase van het onderzoek even oud zijn als de cellen die de gastheer bezit.dit was het geval bij dolly. ( zij had artritis toen ze werd geboren ) Therapeutisch klonen is een ander verhaal, hierbij krijgen we geen gelijke kopie van de gastheer maar een compleet nieuwe mens. Deze techniek zou men kunnen zien als een laatste mogelijkheid waarbij kinderloze stellen hun kinderwens alsnog in vervulling kunnen zien gaan. Ik heb gekozen voor de optie documentaire omdat het redelijk moeilijk was om op het internet een goede film of roman te vinden waarin het thema klonen/ genetische manipulatie goed aan bod kwam zonder al te veel richting een actie of thriller te gaan. Ik heb besloten om een fragment over Xenotranplantatie te laten zien omdat we vorig jaar tijdens de les nederlands een documentaire hiervan gezien hadden. De film handelt over de nieuwe technologie die de mens in staat stelt om op een gemakkelijkere manier en op grote schaal organen te kweken die niet worden afgestoot door de mens. Dit was nodig omdat er voordien te lange wachtlijsten waren voor de patiënten die dringend nood hadden aan een nieuw orgaan. Dit orgaan zou dan ook nog van een persoon die dezelfde bloedgroep heeft moeten komen, omdat het anders afgestoten zou worden door het lichaam van de patiënt. In deze documentaire zien we hoe het er aan toe gaat op zo n hygiënische organenboerderij. Allereerst worden de raszuivere varkens gekweekt onder speciale hygiënische omstandigheden. De bevruchting gebeurt onder een toeziend oog van de wetenschappers, een onbevruchte eicel wordt ontrokken waarna de wetenschappers het kunstmatig bevruchten in een laboratoria.( IVF ) Tijdens deze fase van de bevruchting wordt ook het DNA van het varken genetische gemodificeerd waardoor er later geen afstoting kan plaatsvinden. Nadat de eicel succesvol bevrucht is wordt deze terug ingebracht in de baarmoeder van een surrogaatvarken ( Meestal het varken waar de eicel vandaan kwam. ) Nu het surrogaatvarken zwanger was deden ze om de paar dagen een routineonderzoek en lieten ze deze van haar rust genieten in haar hygiënisch hok en gaven ze haar enkel nog gespecialiseerde gezonde voeding om de kans op een miskraam te verkleinen. Ondertussen gaan de onderzoekers naar een andere afdeling van de instelling waar de varkens zo hygiënisch mogelijk geslacht worden. Nadat ze geslacht zijn worden de varkens zorgvuldig ontleed, waarbij de organen in speciale koelkasten worden bewaard, één van de onderzoekers noteert zorgvuldig het gewicht, de grootte, tijdstip van overlijden enz... Deze organen worden daarna verkocht aan bepaalde organenbanken of aan ziekenhuizen. De prijs varieert van orgaan tot orgaan maar voor een gezond dierlijk orgaan kan men toch al snel rekenen op iets van de $. In deze documentaire worden er ook heel wat voordelen aangehaald waarom het goed is om aan Xenotransplantatie te doen (deze worden al aangehaald in de systematische uitleg van het onderwerp). Pagina 9 van 10

10 Bronnen Boeken Verzele Maurits, Hello Dolly,pagina s Albrecht Johan, Biotechnologie en genetische manipulatie, tussen hype en hysterie pagina s Kruit Wilfred, Klonen, Over het kunstmatig kopiëren van leven Pagina s 25-halfweg pagina 30 Bout Henriëtte, Allemaal klonen, pagina s Devolder Katrien en Braeckman Johan, Copyright: een bio-ethische essay Pagina s ( naslagwerk van de Universiteit leuven ) Websites - members.lycos.nl/allesoverklonen Pagina 10 van 10