Avontuurlijke ruimtestages. 6 dagen / 5 nachten (van dag 1 om 17 u tot dag 6 om 15 u)

Transcriptie

1 Euro Space Center 05/05/2014 1/5 PROGRAMMA VAN DE ACTIVITEITEN Earth Camp stages 6 dagen - 5 nachten Duur 6 dagen / 5 nachten (van dag 1 om 17 u tot dag 6 om 15 u) Timing n Dag u : Aankomst/onthaal + installatie in de kamers u : Avondmaal u : Briefing over het verloop van het verblijf n Dag 2 tot en met dag u : Opstaan u : Ontbijt u : Activiteiten rond de ruimte en de biodiversiteit 1 : Middagmaal 1 : Activiteiten rond de ruimte en de biodiversiteit met een pauze van 30 om u u : Vrij u : Avondmaal en avondactiviteit n Dag 6 tot 1 : Idem als hierboven 1 : Ruimte en biodiversiteit, voorstelling aan de ouders u : Diploma - uitreiking u: Vertrek Programma van de activiteiten rond de ruimte en de biodiversiteit (onder voorbehoud van wijzigingen) BUITENAARDSE BOODSCHAP RUIMTE De aarde en de ruimte Astronomie :, Weersatelliet, telecommunicatiesatelliet en GPS-satelliet :, Ruimte en milieu :, Titan en de buitenaardse wezens :. Triangulatie Weerkunde Teledetectie BIODIVERSITEIT Het proces van de gewone spar Het natuurreservaat Natura 2000 La fange Mariette De forelzone Marsau Natuurlijke selectie, voedselketen en biodiversiteit In de aardbodem Het ontstaan van de mens Planten, fotosynthese, ademhaling, enz. Met de microscoop ANTWOORD AAN DE BUITENAARDSE WEZENS Uitreiking van de diploma s van Experten in biodiversiteit TOTAAL van de activiteiten rond de ruimte en de biodiversiteit s Avonds : ontspanning, wandelingen, sport, spelletjes, cinema, enz u 3

2 Euro Space Center 05/05/2014 2/5 BESCHRIJVING VAN DE ACTIVITEITEN Earth Camp stages 6 dagen - 5 nachten DE RUIMTE EN DE AARDE 1. Buitenaardse boodschap Ontvangst en lezing van een brief van Frank De Winne die werd overgemaakt aan het Euro Space Center. Ontdekking van een gecodeerde boodschap. Frank De Winne heeft aanwijzingen gevraagd aan specialisten in geheimschrift. De experten (onze stagiairs) moeten de vertaalsleutel vinden. Ze ontcijferen en lezen de boodschap. Het is een boodschap van buitenaardse wezens die in moeilijkheden zijn op Titan, een maan van Saturnus. De buitenaardse wezens vragen om hen informatie door te geven over de biodiversiteit en het leven op onze planeet. Onze experten beslissen welke strategie ze gaan hanteren om de buitenaardse wezens te helpen. Wat moeten ze kennen om hen een antwoord te kunnen geven? 2. Astronomie Ontdekking van de hemel en lokalisatie van de Krabnevel van het sterrenbeeld van de stier, waarvan de buitenaardse wezens afkomstig zijn. Ze hebben hun oorspronkelijke planeet achtergelaten en hebben voordeel getrokken uit een zwaartekrachtsbijstand van de talrijke stersystemen (Rigel, Betelgeuze, Aldebaran, enz.), waarvan de meest recente het stersysteem van Sirius is. Na een interstellaire reis van ongeveer 9450 jaar zijn ze nabij de zon aangekomen. Tijdens hun eerste waarnemingen, meer dan jaar geleden, was de aarde kouder dan nu. Daarom hebben ze dus voor Titan gekozen, een planeet die onze experten in het planetarium ontdekken. Video s : Titan en Enceladus, twee manen van Saturnus. Ligt de maan aan de oorsprong van de biodiversiteit? Wat is de oorsprong van water en van de materie? 3. Satellieten en het milieu Briefing over de werking en het gebruik van satellieten. Ze zijn noodzakelijk voor talrijke aspecten van het milieu : opvolging van de weersomstandigheden, bestudering van parameters zoals de hoogte van de zeespiegel, het smelten van gletsjers, de temperatuur van het water en het atmosfeer, enz.; de opvolging van migrerende dieren aan de hand van bakens; het opsporen van natuurrampen; de geolocalisatie, enz.

3 Euro Space Center 05/05/2014 3/5 4. Triangulatie Het principe van de GSP uitleggen en de GPS gebruiken. Dankzij de satellieten worden afstanden berekend. Hoe gaat dit in zijn werk? Het principe bestaat al sinds de Oudheid en heet de triangulatie. Om dit principe te begrijpen, zullen de experten een sleutel moeten vinden en zo de coördinaten van de volgde buitenactiviteit vinden. Voor de observatiesessies die buiten plaatsvinden, zal een wandel-gps (Dakota 20) worden gebruikt. 5. Stofvrije zaal Simulatie van de integratie van een satelliet. De stagiairs moeten de verschillende elementen die samen het platform van elke communicatiesatelliet vormen, onderling verbinden, ongeacht de nuttige belasting of de missie: zender, ontvanger, codeertoestel, decodeertoestel, enz. Kleine lichtgevende cellen bevestigen wanneer de verbinding correct heeft plaatsgevonden. 6. Weerkunde Ontdekking van de warme lucht die stijgt dankzij de opwarming van de grond door de zon. Experimenten omtrent de druk en het gewicht van lucht. Ontmoeting van twee luchtmassa s en hun wolken. De weersvoorspellingen en de dominerende winden begrijpen. Video over de vorming van wolken en van neerslag. 7. Teledetectie Observatie van de aarde. Oefeningen om objecten te herkennen : bossen, huizen, rivieren, landbouwgronden, enz. gefotografeerd aan de hand van satellieten. DE AARDE EN ZIJN BIODIVERSITEIT 8. Het proces van de gewone spar De bosbewoners zijn zeer boos. Ze hebben klacht neergelegd tegen de gewone spar om een voorbeeld te stellen. Deze laatste, die nabij de rivier staat, blijft zeer kalm en is vastbesloten om zich niet te laten doen. De verdachte wordt beschuldigd van de volgende ernstige misdrijven : 1. Illegale uitwijzing, zonder opzegtermijn of schadevergoeding, van dier- en plantensoorten. 2. Poging tot vergiftiging. 3. Schending van de veiligheid van de natuurlijke evenwichten. Schuldig of niet?

4 Euro Space Center 05/05/2014 4/5 9. Het natuurreservaat Natura 2000 La fange Mariette De fotosynthese ligt aan de basis van de zuurstofproductie en van de ozonlaag die de levende wezens op de continenten beschermt tegen de ultraviolette stralingen van de zon. Deze organismen kunnen eindelijk uit het water komen! Doorheen deze activiteit ontdekken de experten enkele belangrijke stappen van de evolutie van de planten. Ze ontdekken enkele plantenfamilies, identificeren ze aan de hand van een eenvoudige identificatiesleutel en bestuderen de voornaamste eigenschappen verbonden aan het feit dat ze uit het water zijn gekomen. 10. De forelzone Marsau De Marsau is een kleine rivier waarvan de oorsprong in de fange Mariette achter het Euro Space Center ligt. Beschrijving van de zones van de rivier (forel, vlagzalm, barbeel en brasem) in verband met de temperatuur en de stroom. De experts gaan de inwoners van de rivier vissen en in kleine reservoirs plaatsen: steenvliegen, eendagsvliegen, anderen insecten, vlokreeften, waterpissebedden, wormen, slakken, enz. Deze worden geklasseerd en geteld. Berekening van een vereenvoudigde biotische index. Bestudering van de voornaamste eigenschappen van de verzamelde wezentjes alvorens ze weer in de rivier vrij te laten. Migratie van vissen en opvolging aan de hand van de Argos - bakens. 11. Natuurlijke selectie en voedselketen Het milieu heeft een invloed op het voortbestaan en de reproductie van de soorten. De individuen met de best aangepaste eigenschappen overleven en de anderen verdwijnen : dit heet de natuurlijke selectie. Een beter aangepast individu leeft beter en plant zich meer voort. Om het principe van de natuurlijke selectie beter te begrijpen, bootsen we het leven van de vlinders na : de berkenspanner zal onze held zijn voor dit experiment. Deze vlinder is zwart, leeft s nachts en slaapt overdag op berken. De meesjes, die deze insecten overdag eten, zijn hun grootste vijand. Wat gebeurt er wanneer, door een fout tijdens het kopieerproces, er plots een witte berkenspanner ontstaat? Hoe gaan de verschillende bevolkingen van de voedselketen, de meesjes, de berkenspanners en de berken, evolueren. 12. In de aardbodem De aardbodem is een belangrijk element voor het leven. Miljoenen organismen leven er (260 miljoen per vierkante meter), gaande van het kleinste tot het grootste organisme, bijvoorbeeld bacteriën en mollen. Bestudering, identificatie en opstelling van schema s van deze biodiversiteit, die onder andere organisch materiaal gaat omzetten in minerale zouten noodzakelijk voor de planten. 13. Het ontstaan van de mens Aan de hand van videofragmenten maken onze experten kennis met de biodiversiteit. Het is een opeenvolging van nieuwigheden die sinds LUCA, de gemeenschappelijke voorvader van alle levende wezens van de levensstamboom, aan de basis van de mensheid ligt. Een soort?

5 Euro Space Center 05/05/2014 5/5 De systematiek is de wetenschap van de classificatie. Talrijke criteria kunnen worden gebruikt : de kleur, de grootte, de alfabetische volgorde, de aanwezigheid van kenmerken als de vleugels, de tweevoetigheid, enz. De logica die vandaag als de meest relevante logica wordt beschouwd om de soorten te classificeren, is die van de evolutieve verwantschap. De mens heeft bijvoorbeeld een gemeenschappelijke voorvader met de aap. Dankzij de bovenvermelde activiteiten identificeren de experten de voornaamste nieuwigheden betreffende de planten. Deze nieuwigheden vloeien voort uit belangrijke veranderingen van de aarde sinds het ontstaan ervan. De geschiedenis van de zoogdieren weergeeft ook de grote nieuwigheden van hun aanpassing aan het leven op aarde. Welke eigenschappen gaan leiden tot het ontstaan van de primaat, de mens? 14. Planten, fotosynthese, ademhaling, enz. De planten produceren gassen die noodzakelijk zijn voor de dieren, terwijl dieren gassen produceren die noodzakelijk zijn voor de planten. De planten leveren voedingsmiddelen aan de dieren en de dieren leveren voedingsmiddelen aan de planten. Uitvoering van experimenten over het metabolisme van het leven en de onderlinge afhankelijkheid van de levende wezens : n De productie van zuurstof door de planten die CO² nodig hebben ; n De wateromloop door de plant dankzij transpiratie ; n De productie van CO² door de dieren die O² nodig hebben. 15. Met de microscoop Alle organismen, zowel de allerkleinste als de allergrootste organismen, zijn belangrijk en spelen een rol in een ecosysteem. n Bestudering aan de hand van een microscoop van de bacteriën in yoghurt, in het speeksel en in spirulina. n Identificatie van cuticula en van stoma s bij de planten.