NATIONALE BOOMFEESTDAG

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "NATIONALE BOOMFEESTDAG"

Transcriptie

1 NATIONALE BOOMFEESTDAG maart

2 Boomfeestdag Rond het begin van de lente is het Nationale Boomfeestdag. Op deze dag planten scholieren uit het hele land bomen. Doelgroep Leerlingen van de hoogste klassen van het basisonderwijs (10-12 jaar) Vakken en kerndoelen Milieu Kerndoel 21 De leerlingen kunnen de wisselwerking tussen mens en milieu uitleggen. Ze kunnen in dat verband voorbeelden geven van enerzijds de betekenissen van het milieu voor mensen in Nederland en de rest van de wereld. (schoonheid, gezondheid, rust, bron voor voedsel en energie) en anderzijds ingrepen van de mens o het milieu (middelen van bestaan, verkeer, infrastructuur). Ze kunnen voorbeelden geven van situaties waarin die wisselwerking leidt tot milieuproblemen: vervuiling, aantasting en uitputting. Natuuronderwijs Domein F: mensen, planten, en dieren Kerndoel 30 De leerlingen kunnen: planten en dieren onderbrengen in een systematische indeling op een bij hun leeftijd passend niveau. Kerndoel 31 De leerlingen kunnen voorbeelden noemen van eigenschappen van organismen waaruit blijkt dat deze aangepast zijn aan de omgeving, voedselmogelijkheden en seizoenen. Kerndoel 32 Globaal de bouw van planten beschrijven en de vorm en functie van de belangrijkste onderdelen aangeven. Aangeven welke rol de verschillende typen organismen in de voedselkringloop spelen. Doelstellingen De leerling maakt kennis met de rol van bomen in de omgeving De leerling kent verschillende soorten bossen De leerling weet hoe het met bossen op de wereld gesteld is De leerling weet wat fotosynthese is STICHTING KENNISNET / CMO INTRODUCTIE - II

3 STICHTING KENNISNET/ CMO HANDLEIDING - 1

4 Geschiedenis van de boomfeestdag Introductie op het thema boomfeestdag. Wat is het? Wie heeft het ingesteld? Waarom is belangstelling voor bomen noodzakelijk? 1. Mensen gebruiken hout voor brandhout, voor de huizenbouw, voor het maken van meubels, gebruiken hout voor windschermen, winnen van bomen fruit, winnen van bomen rubber en oliën. 2. Het betekent dat ze het hele jaar door blijven staan. 3. Kastanjes, eikels, kokosnoten, beukennoten, enz. Wat is een bos? Het bos en zijn levensvormen. 1. Een ecosysteem 2. - Soorten bos Bossen in soorten en maten. 1. Het meest bekende voorbeeld is het tropisch regenwoud. Dat is weer onder te verdelen in mangrovebos of tropisch vloedbos, tropisch laagland regenwoud, tropisch bergregenwoud, tropisch nevelwoud of mistwoud. Er zijn ook droge tropische bossen. 2. De terugkeer van de bossen na de ijstijd. 3. Als de welvaart zou toenemen zou er ook geld vrijkomen voor onderzoek naar landbouw en zou de voedselproductie kunnen toenemen zonder dat dit ten koste van bestaand bos zou hoeven gaan. De afgelopen vijftig jaar is de hoeveelheid verbouwd voedsel in Amerika vervijfvoudigd zonder uitbreiding van de hoeveelheid landbouwgrond. 4. Bomen zijn in Europa en Amerika zelf landbouwproducten geworden die aan de papierbehoefte moeten voldoen. Fotosynthese Het proces nader verklaart. 1. Normaal is de hoeveelheid kooldioxide in de atmosfeer %. Als je met een grote groep mensen in een afgesloten ruimte zit neemt dit percentage toe. Bij en percentage van 1,5% kooldioxide krijg je hoofdpijn. 2. Longen ademen lucht in en stoten de kooldioxide in de lucht weer uit. Planten halen de kooldioxide uit de lucht en maken zuurstof als een afvalproduct bij het omzettingsproces van kooldioxide in glucose. 3. Fossiele brandstoffen zijn op dit moment de belangrijkste energiebron. Zonder deze brandstoffen zouden veel machines niet gebruikt kunnen worden. STICHTING KENNISNET/ CMO HANDLEIDING - 2

5 Meer informatie op internet: Officiële website van de Stichting Nationale Boomfeestdag Website van Staatsbosbeheer / Natuur- en milieu-educatie in de praktijk: Veldwerk Website van Natuurmonumenten STICHTING KENNISNET/ CMO HANDLEIDING - 3

Handleiding Leskist bomen groep 7/8

Handleiding Leskist bomen groep 7/8 Handleiding Leskist bomen groep 7/8 Inhoud pagina Inleiding 3 1. Doelgroep 4 2. Doelstelling 4 3. Relatie met kerndoelen en natuurmethoden 4 3.1. Kerndoelen 4 3.2. Natuurmethoden 4 4. Het aanbieden van

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 7

Samenvatting Biologie Thema 7 Samenvatting Biologie Thema 7 Samenvatting door een scholier 1416 woorden 5 juni 2012 6,8 19 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Par. 1 De mens is afhankelijk van het milieu. De mens

Nadere informatie

Handleiding Leskist bomen groep 7

Handleiding Leskist bomen groep 7 Handleiding Leskist bomen groep 7 Inhoud pagina Inleiding 3 1. Doelgroep 4 2. Doelstelling 4 3. Relatie met kerndoelen en natuurmethoden 4 3.1. Kerndoelen 4 3.2. Natuurmethoden 4 4. Het aanbieden van de

Nadere informatie

Thema 1 De wereld om je heen

Thema 1 De wereld om je heen Naut samenvatting groep 7 Mijn Malmberg Thema 1 De wereld om je heen Samenvatting De wereld van hout Veel dingen om je heen zijn gemaakt van hout. Hout is een natuurlijk materiaal, het komt van bomen.

Nadere informatie

BOERDERIJDIEREN. Bestaan ze straks alleen nog maar in onze herinnering?

BOERDERIJDIEREN. Bestaan ze straks alleen nog maar in onze herinnering? 12-21 september Boerderijdieren De boerderij is in de verdrukking. Steeds meer boerderijen verdwijnen, ze worden woonhuis of moeten het veld ruimen voor Vinex-locaties. De boerderijen zijn bepalend voor

Nadere informatie

Spanningen en ecologische problemen binnen regio s 11

Spanningen en ecologische problemen binnen regio s 11 Geogenie p. 76-83 Atlas p.... Spanningen en ecologische problemen binnen regio s 5.. Amazoniië,, van werelldwiijjd bellang 1. De ecologie van het regenwoud Noteer met behulp van je atlas de jaarlijkse

Nadere informatie

KLEE JENNE ILYANO KARA ROZELIEN QUINN NIENE FLEUR V. NOAH JULES NINA. Project Bomen

KLEE JENNE ILYANO KARA ROZELIEN QUINN NIENE FLEUR V. NOAH JULES NINA. Project Bomen KLEE JENNE ILYANO KARA ROZELIEN QUINN NIENE FLEUR V. NOAH JULES NINA Project Bomen FLEUR K. MATTEO LEI FYNN FERRE CHARLOTTE BERN LEONIE LOTTE ALINA STAN Wat is een boom? Bomen zijn de grootste planten

Nadere informatie

BOSSEN. Dwaal door onze groene wereld. Christiane Dorion

BOSSEN. Dwaal door onze groene wereld. Christiane Dorion DE BOSSEN IN Dwaal door onze groene wereld Christiane Dorion LEMNISCAAT ROTTERDAM Inhoud Wereldbossen 4 Groene reuzen 34 Van zaadje tot boom 6 Herken naaldbomen 36 Bladeren, stammen en wortels 8 Tropische

Nadere informatie

Invloeden uit milieu. In ecologie bestuderen we alle relaties tussen organismen en hun milieu (leefomgeving)

Invloeden uit milieu. In ecologie bestuderen we alle relaties tussen organismen en hun milieu (leefomgeving) Ecologie Thema1 Invloeden uit milieu In ecologie bestuderen we alle relaties tussen organismen en hun milieu (leefomgeving) Levende natuur Levenloze natuur = biotische factoren = abiotische factoren Niveau

Nadere informatie

Waar halen ze de ENERGIE. vandaan? Leerlijn

Waar halen ze de ENERGIE. vandaan? Leerlijn Leerlijn Waar halen ze de ENERGIE vandaan? Inleiding De lesmethode van Solarkids heeft een doorgaande leerlijn voor het basisonderwijs. De leerlijn is gebaseerd op de kerndoelen die zijn opgelegd door

Nadere informatie

BOER. Doelgroep Leerlingen van de groepen 5 en 6 van het basisonderwijs (8-10 jaar)

BOER. Doelgroep Leerlingen van de groepen 5 en 6 van het basisonderwijs (8-10 jaar) november Inleiding In de serie beroepen die we voor de middenbouw aanbieden behandelt deze lesbrief het beroep boer. De leerlingen krijgen informatie over de geschiedenis van het boerenberoep, de werkzaamheden

Nadere informatie

Veel veld voor vlees, weinig veld voor groenten

Veel veld voor vlees, weinig veld voor groenten Voeding > 3 e graad > lesmateriaal > kniptekst Sociaal vlees? Voor de leerkracht: Knip op voorhand de tekst in stukken op de lijnen. Houd de stukken tekst per titel samen. Veel veld voor vlees, weinig

Nadere informatie

Afhankelijk van de natuur. banner. Green Science CITAVERDE. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.

Afhankelijk van de natuur. banner. Green Science CITAVERDE. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs. banner Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Green Science CITAVERDE 12 juli 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/81673 Dit lesmateriaal is gemaakt met

Nadere informatie

Afhankelijk van de natuur vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Afhankelijk van de natuur vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 14 July 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62464 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

economische mogelijkheden sociale omgeving ecologisch kapitaal verborgen kansen

economische mogelijkheden sociale omgeving ecologisch kapitaal verborgen kansen economische mogelijkheden sociale omgeving ecologisch kapitaal verborgen kansen REDD+ een campagne voor bewustwording van suriname over haar grootste kapitaal Wat is duurzaam gebruik van het bos: Duurzaam

Nadere informatie

Aansluiting op het actuele curriculum (2014)

Aansluiting op het actuele curriculum (2014) Aansluiting op het actuele curriculum (2014) De verschillende modules van GLOBE lenen zich uitstekend om de leerlingen de verschillende eindtermen en kerndoelen aan te leren zoals die zijn opgesteld door

Nadere informatie

Een eenvoudige systematiek en een soortenlijst voor de basisschool

Een eenvoudige systematiek en een soortenlijst voor de basisschool Een eenvoudige systematiek en een soortenlijst voor de basisschool Verantwoording Een belangrijke doelstelling van het biologieonderwijs is dat leerlingen inzicht krijgen in de betekenis en het belang

Nadere informatie

In planten vindt fotosynthese plaats:

In planten vindt fotosynthese plaats: Thema6 ecologie + Thema 7 mens en milieu samenvatting 1 invloeden uit het milieu Invloeden uit het Alle organismen worden beïnvloed door hun milieu (leefomgeving) milieu o Het milieu wordt ook door organismen

Nadere informatie

Milieuproblemen: Stoffen worden in het milieu onttrokken (deel verwijderen) en er worden andere stoffen aan toegevoegd = veranderen van het milieu.

Milieuproblemen: Stoffen worden in het milieu onttrokken (deel verwijderen) en er worden andere stoffen aan toegevoegd = veranderen van het milieu. Biologie hoofdstuk 7 Mens en milieu Paragraaf 1 mens en het milieu de mens is afhankelijk van het milieu: - voedsel => voor de mens. - zuurstof => voor planten (fotosynthese) en om te ademen. - water =>

Nadere informatie

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 3de graad

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 3de graad Handige Harry s Handleiding en leerdoelen - 3de graad Van een aantal dieren kunnen aantonen dat ze aangepast zijn aan hun omgeving. De vaardigheden van dieren in verband brengen met hun levenswijze Voorbeelden

Nadere informatie

DE ACHTERKANT VAN DE MAAN aan 7 oktober 1959

DE ACHTERKANT VAN DE MAAN aan 7 oktober 1959 aan 7 oktober 1959 ACHTERKANT Op 7 oktober 1959 maakt het Russische ruimtevaartuig Loena-3 foto's van de achterkant van de maan. Voor het eerst kan de mens zien hoe de achterkant er uit ziet, want vanaf

Nadere informatie

VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde

VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde naam: Oliebol groep: 7 Inhoud inleiding Illegale houtkap sojateeld Palmolie Wat is ontbossing? Ontbossing in tropische regenwouden Wetten en regels hebben geen zin

Nadere informatie

Afhankelijk van de natuur vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62385

Afhankelijk van de natuur vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62385 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 06 June 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62385 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

HANDLEIDING EDUCATIEPROGRAMMA

HANDLEIDING EDUCATIEPROGRAMMA EDUCATIEPROGRAMMA 2 INLEIDING SOS Dolfijn is een expertise- en opvangcentrum voor walvisachtigen in We verzorgen noodhulp en opvang en zetten ons ook in voor de bescherming van deze dieren in de Noordzee,

Nadere informatie

6,4. Werkstuk door een scholier 1592 woorden 24 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Regenwouden. Inhoudsopgave

6,4. Werkstuk door een scholier 1592 woorden 24 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Regenwouden. Inhoudsopgave Werkstuk door een scholier 1592 woorden 24 mei 2004 6,4 53 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Regenwouden Inhoudsopgave Inleiding 1. Klimaat 2. Omgeving regenwoud 3. Mensen in regenwouden 4. Werken in

Nadere informatie

Planten en de mens vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Planten en de mens vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 08 June 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62376 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Shipibo Konibo Matsés Kayapó Ashaninka Quechua 1) Hoe noemt het label van duurzaam houtgebruik? A B C FDC FBC FSC 3) In welke twee landen bevindt zich een deel van het Amazonewoud? A B

Nadere informatie

HERFST. Doelgroep Leerlingen van de groepen 5 en 6 van het basisonderwijs (8-10 jaar)

HERFST. Doelgroep Leerlingen van de groepen 5 en 6 van het basisonderwijs (8-10 jaar) 22 september Seizoenen Lente, zomer, herfst, winter, lente, zomer, herfst, winter, lente, zomer, herfst. Elk jaar bestaat uit de kringloop van seizoenen. Altijd heeft de mens overgang van de seizoenen

Nadere informatie

Planten. over bloemetjes en bijtjes Knollen en citroenen

Planten. over bloemetjes en bijtjes Knollen en citroenen Planten over bloemetjes en bijtjes Knollen en citroenen Deze bijeenkomst Planten versus dieren Indeling van het plantenrijk Voortplanting Ecosystemen Indeling van het leven op aarde Er zijn 4 rijken: Bacteriën

Nadere informatie

Les Koolstofkringloop en broeikaseffect

Les Koolstofkringloop en broeikaseffect LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Les Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Zonlicht dat de aarde bereikt, zorgt ervoor dat het aardoppervlak warm

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Biologie Samenvatting Hoofdstuk 7 2b

Samenvatting Biologie Biologie Samenvatting Hoofdstuk 7 2b Samenvatting Biologie Biologie Samenvatting Hoofdstuk 7 2b Samenvatting door D. 1983 woorden 30 september 2012 8,1 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Par. 1 De mens is afhankelijk

Nadere informatie

Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk

Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk Inleiding 1 PLANTEN 1.1 Indeling van het plantenrijk 1.1.1 De groene wereld van de planten 1.1.2 Wieren (algen) 1.1.3 Mossen 1.1.4 Paardenstaarten 1.1.5 Varens

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 11 Mens en milieu

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 11 Mens en milieu Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 11 Mens en milieu Samenvatting door een scholier 1683 woorden 29 juni 2006 6,8 86 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 11 Mens

Nadere informatie

Bos/Houtproducten : een koolstofput

Bos/Houtproducten : een koolstofput Bos/Houtproducten : een koolstofput CEI-BOIS, ROADMAP 2010, GEBASEERD OP EEN ARTIKEL VAN DR. IR. E. DEFAYS, BELGIAN WOODFORUM Broeikasgassen terugdringen kan enerzijds door de emissie van de broeikasgassen,

Nadere informatie

Werkstuk Maatschappijleer Broeikaseffect

Werkstuk Maatschappijleer Broeikaseffect Werkstuk Maatschappijleer Broeikaseffect Werkstuk door een scholier 1897 woorden 18 januari 2003 6,4 35 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Wat is het broeikaseffect? Wat is het broeikaseffect nu precies?

Nadere informatie

Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL. 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: *

Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL. 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: * Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: * * * 2 Hoe kun je de naam van een organisme opzoeken?

Nadere informatie

d rm Neder wa e landopg

d rm Neder wa e landopg Opgewarmd Nederland deel Natuur, water en landbouw: aanpassen Ecosystemen en klimaat Water, mens en landschap: eeuwenlang een gevaarlijk samenspel Polders, sloten en plassen: binnenwateren in beweging

Nadere informatie

1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken van energie. Kortom alle processen in organismen.

1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken van energie. Kortom alle processen in organismen. THEMA 1 1 Stoffen worden omgezet 2 Fotosynthese 3 Glucose als grondstof 4 Verbranding 5 Fotosynthese en verbranding 1 Stoffen worden omgezet. Stofwisseling is het vormen van nieuwe stoffen en het vrijmaken

Nadere informatie

Economie en milieu vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Economie en milieu vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 17 October 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62169 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

AANPASSEN OF WEGWEZEN?

AANPASSEN OF WEGWEZEN? DAG VAN DE BIODIVERSITEIT 22 mei Inleiding 22 mei is de Internationale Dag van de Biodiversiteit. Deze dag werd door de Verenigde Naties in 1992 uitgeroepen ter ondersteuning van het Verdrag van de Biodiversiteit.

Nadere informatie

DE REIS VAN SINT BRANDAAN

DE REIS VAN SINT BRANDAAN DE REIS VAN SINT BRANDAAN 16 mei Inleiding Op 16 mei wordt de feestdag van Sint Brandaan gevierd, de beschermer van alle zeevaarders. Brandaan was een onverschrokken Ierse monnik die in de zesde eeuw volgens

Nadere informatie

Inhoud Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus...

Inhoud Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus... Inhoudsopgave Inhoud Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Algemeen doel van de lescyclus... 5 3.2. De doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen...

Nadere informatie

Bloeiend plantje Spoor van een dier

Bloeiend plantje Spoor van een dier Volwassen boom Jonge boom Dode boom Hoge struik Lage struik Varen Mos Klimmende plant Bloeiend plantje Spoor van een dier Paddenstoel (op de grond) Bodemdiertje Paddenstoel (op een boom) Activiteit 3 :

Nadere informatie

Voorbereiding en planning van een thema

Voorbereiding en planning van een thema Voorbereiding en planning van een thema Thema: Bouw / groep(en): Periode: Doelstellingen: Kernbegrippen relatie kerndoelen en vakken: Wat is de inbreng van kinderen? (Wat zijn de interesses van leerlingen

Nadere informatie

Biologie ( havo vwo )

Biologie ( havo vwo ) Tussendoelen Biologie ( havo vwo ) Biologie havo/vwo = Basis Biologische eenheid Levenskenmerk Uitleggen hoe bouw en werking van onderdelen van een organisme bijdragen aan de functies voeding, verdediging

Nadere informatie

Doelgroep: Leerlingen van de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs (10-12 jaar)

Doelgroep: Leerlingen van de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs (10-12 jaar) VAN HALLOWEEN TOT WEERWOLF 31 oktober Inleiding Op 1 november is het in Nederland de dag van Allerheiligen. In de Verenigde Staten, Ierland, Groot-Brittannië en enkele andere landen wordt daags tevoren,

Nadere informatie

Begrippen. Broeikasgas Gas in de atmosfeer dat de warmte van de aarde vasthoudt en zo bijdraagt aan het broeikaseffect.

Begrippen. Broeikasgas Gas in de atmosfeer dat de warmte van de aarde vasthoudt en zo bijdraagt aan het broeikaseffect. LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Informatieblad Begrippen Biobrandstof Brandstof die gemaakt wordt van biomassa. Als planten groeien, nemen ze CO 2 uit de lucht op. Bij verbranding van de biobrandstof komt

Nadere informatie

Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010

Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010 Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010 Persbericht Wat vind je in de virtuele edukit? Een dynamische website Activiteiten in detail De algemene campagne ikgeeflevenaanmijnplaneet.be

Nadere informatie

Werkblad Naut Thema 1: De wereld om je heen

Werkblad Naut Thema 1: De wereld om je heen Werkblad Naut Thema 1: De wereld om je heen 1.1 De wereld van hout Trek een lijn naar de goede tekst. 1 De vracht-auto brengt de boomstammen naar de fabriek. De fabriek zaagt planken. 2 Heel veel planken.

Nadere informatie

Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1

Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Sara Van de Velde Cluster Aardrijkskunde biologie - fysica Groep 2 LS 2 Academiejaar 2001-2002 Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent

Nadere informatie

Fotosynthese vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/62437

Fotosynthese vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/62437 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 05 juli 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62437 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde havo 2005-I

Eindexamen aardrijkskunde havo 2005-I Natuur en milieu Opgave 6 bron 13 Fragment van een deel van de topografische kaart van Noord-Brabant rond 1990 vrij naar: Staatsbosbeheer, het land van Peel en Maas, Roermond, 1996 1p 18 Welk deel van

Nadere informatie

WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS?

WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? Wanneer is een bos een bos? Een paar bomen samen vormen pas een bos als ze een oppervlakte van 1/2 hectare beslaan. Dat is gelijk aan 5000 m² en ongeveer even groot als

Nadere informatie

- Het bamboebos - Leerkracht - handreiking

- Het bamboebos - Leerkracht - handreiking Colofon De reuzenpanda Les voor groep 3/4 Tijdsduur: 3 x 1 uur China - Het bamboebos - Aardrijkskunde Pagina 1 Inleiding In deze les gaan de leerlingen een maquette bouwen. De klas wordt in vier groepen

Nadere informatie

Groep 8 Basisles: Elektriciteit opwekken

Groep 8 Basisles: Elektriciteit opwekken Leerkrachtinformatie Lesduur: 35 tot 40 minuten Deze basisles kunt u op verschillende manieren organiseren: A. Klassikaal (35 minuten) U verzorgt en begeleidt de les. U gebruikt hierbij deze leerkrachtinformatie

Nadere informatie

Economie en milieu hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52456

Economie en milieu hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52456 Auteur VO-content Laatst gewijzigd 02 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/52456 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Stadswerken. Kerndoelen. Programma NMC. Groep 1 t/m 8. www.utrecht.nl/nmc

Stadswerken. Kerndoelen. Programma NMC. Groep 1 t/m 8. www.utrecht.nl/nmc Stadswerken Kerndoelen www.utrecht.nl/nmc Programma NMC Groep 1 t/m 8 Kerndoelen nader toegelicht De NMC-programma s geven met kerndoelen over Mens en Samenleving, Natuur en Techniek en Ruimte vooral invulling

Nadere informatie

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 2de graad

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 2de graad Handige Harry s Handleiding en leerdoelen - 2de graad Van een aantal dieren kunnen aantonen dat ze aangepast zijn aan hun omgeving. De vaardigheden van dieren in verband brengen met hun levenswijze Voorbeelden

Nadere informatie

DinoLab LIVE Lesbrief websessie

DinoLab LIVE Lesbrief websessie DinoLab LIVE Lesbrief websessie Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 6, 7 en 8 1 DinoLab LIVE lesbrief DinoLab LIVE 1 Introductieles 2 Beschrijving websessie 3 Afsluiting 4 Bijlage:

Nadere informatie

De lesactiviteit Het Beste Bos Ede is een samenwerking van Het Groene Wiel en IVN Ede.

De lesactiviteit Het Beste Bos Ede is een samenwerking van Het Groene Wiel en IVN Ede. 1 Colofon De lesactiviteit Het Beste Bos Ede is een samenwerking van Het Groene Wiel en IVN Ede. Deze handleiding hoort bij de leskist Het Beste Bos Ede. Dit is een, in samenwerking met IVN Ede, aangepaste

Nadere informatie

Hogeschool van Amsterdam College Duurzaam Bouwen 4. Tjerk Reijenga BEAR Architecten / hto.html

Hogeschool van Amsterdam College Duurzaam Bouwen 4. Tjerk Reijenga BEAR Architecten  / hto.html Hogeschool van Amsterdam College Duurzaam Bouwen 4 Tjerk Reijenga BEAR Architecten www.bear.nl / hto.html Planning Les 4: Water, Materialen, Bouwafval Les 5 en 6: Toepassing in stedebouw, gebouwontwerp,

Nadere informatie

BOOM de kampioen. vertelt over de plek die alle bomen over de hele wereld in ons. Er zijn ontelbaar veel boomsoorten en soms heeft een boom

BOOM de kampioen. vertelt over de plek die alle bomen over de hele wereld in ons. Er zijn ontelbaar veel boomsoorten en soms heeft een boom BOOM de kampioen vertelt over de plek die alle bomen over de hele wereld in ons leven innemen. En in het leven van de dieren. Er zijn ontelbaar veel boomsoorten en soms heeft een boom ook nog eens familieleden

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 3

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 3 Samenvatting Biologie Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 1018 woorden 18 januari 2017 0 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Biologie samenvatting H3 3.1 Ecosysteem: afgebakend gebied met

Nadere informatie

Samenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari keer beoordeeld. Aardrijkskunde. H3 2 t/m t/m 10

Samenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari keer beoordeeld. Aardrijkskunde. H3 2 t/m t/m 10 Samenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari 2019 0 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand H3 2 t/m 4 + 8 t/m 10 2 Aarde: de ecologische kringloop Ecosysteem: een natuursysteem waarbinnen

Nadere informatie

Ecotanken quiz antwoorden

Ecotanken quiz antwoorden Ecotanken quiz antwoorden 1. Waarom laten we, steeds vaker, auto s rijden op alternatieve brandstoffen. A: De minerale (fossiele) stoffen raken op B: Slecht voor het milieu Uitleg vraag 1 Alle stoffen

Nadere informatie

HAVENS EN DE REIS VAN BONTEKOE

HAVENS EN DE REIS VAN BONTEKOE EN 28 december EN Inleiding Schepen vertrekken of leggen aan. Op de kade wordt gezwaaid en afscheid genomen. En wie na een lange reis terugkeert, wordt begroet door de thuisblijvers. De zee oefent een

Nadere informatie

3. De leerlingen kunnen bij leeractiviteiten uiteenlopende strategieën en vaardigheden

3. De leerlingen kunnen bij leeractiviteiten uiteenlopende strategieën en vaardigheden 16 oktober Inleiding In de serie beroepen behandelt deze lesbrief het beroep bakker. De leerlingen krijgen informatie over de geschiedenis van het broodbakken, de ingredienten van brood en over gezond

Nadere informatie

Planten voor de Prins Werkmap Eerste graad Basisonderwijs

Planten voor de Prins Werkmap Eerste graad Basisonderwijs Planten voor de Prins Werkmap Eerste graad Basisonderwijs Tekeningen: Jowan De Saedeleer Inleiding Wil jij Prins Baldewijn helpen om terug in zijn kasteel te gaan wonen? Dan moet je op zoek gaan naar nuttige

Nadere informatie

LES 3: Wereldvoedselvraagstuk

LES 3: Wereldvoedselvraagstuk LES 3: Wereldvoedselvraagstuk 1 Les 3: Wereldvoedselvraagstuk Vakken Zedenleer/godsdienst, economie, aardrijkskunde, PAV Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken,

Nadere informatie

Leerdoelen en kerndoelen

Leerdoelen en kerndoelen Leerdoelen en kerndoelen De leerdoelen in de leerlijn vallen in het leerdomein Oriëntatie op jezelf en de wereld. Naast de gebruikelijke natuur en milieukerndoelen (kerndoelen 39, 40 en 41) zijn ook de

Nadere informatie

BEELD EN GELUID. Doelgroep Leerlingen van de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs

BEELD EN GELUID. Doelgroep Leerlingen van de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs 2 oktober Inleiding Op 2 oktober 1951 vond de eerste officiële tv-uitzending in Nederland plaats. Inmiddels is de tv een medium geworden dat een belangrijke plaats inneemt in het leven van de meeste Nederlanders.

Nadere informatie

Poep & Plas Handleiding voor leerkrachten

Poep & Plas Handleiding voor leerkrachten Poep & Plas Handleiding voor leerkrachten onderwerp Educatie over reststromen in het basisonderwijs afzender IVN Flevoland Inhoudsopgave Inleiding... 3 Doel... 3 Over de handleiding... 3 Achtergrondinformatie...

Nadere informatie

NATIONALE HERDENKING NATIONALE VIERING

NATIONALE HERDENKING NATIONALE VIERING 4 en 5 mei NATIONALE HERDENKING OP 4 MEI EN OP 5 MEI Elk jaar herdenken we op 4 mei de gevallenen van de Tweede Wereldoorlog en vieren we op 5 mei de bevrijding. Er zijn steeds minder mensen in Nederland

Nadere informatie

BOSSEN WERELDWIJD 8 + EDUKIT 4

BOSSEN WERELDWIJD 8 + EDUKIT 4 8 BOSSEN WERELDWIJD Verschillende soorten bossen In de vorige edukit hebben we het gehad over de 2 grote categorieën in bomen, loofbomen en naaldbomen. Nu wordt het uitzicht van een bos niet enkel bepaald

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 Samenvatting door Lucas 3493 woorden 25 maart 2017 0 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Paragraaf 1. China is een aantrekkelijk lagelonenland door de vrijemarkteconomie.

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 2. Deze bijlage bevat informatie.

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 2. Deze bijlage bevat informatie. Bijlage VMBO-KB 2013 tijdvak 2 biologie CSE KB Deze bijlage bevat informatie. KB-0191-a-13-2-b Tropische regenwouden Lees eerst informatie 1 tot en met 3 en beantwoord dan vraag 42 tot en met 50. Bij het

Nadere informatie

5,5. Samenvatting door M woorden 10 juni keer beoordeeld Allemaal nodig? Wij maken deel uit van de voedselkringloop.

5,5. Samenvatting door M woorden 10 juni keer beoordeeld Allemaal nodig? Wij maken deel uit van de voedselkringloop. Samenvatting door M. 1285 woorden 10 juni 2013 5,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 13.1 Allemaal nodig? Wij maken deel uit van de voedselkringloop. Consumenten dieren en mensen Afvaleters

Nadere informatie

afbeelding 1 Aquaponics: planten kweken op vissenpoep Een nieuwe duurzame manier om voedsel te produceren!

afbeelding 1 Aquaponics: planten kweken op vissenpoep Een nieuwe duurzame manier om voedsel te produceren! Aquaponics Tijdens het bekijken van een website met suggesties voor profielwerkstukken raken Joey en Tom geïnteresseerd in het onderwerp aquaponics (afbeelding 1). afbeelding 1 Aquaponics: planten kweken

Nadere informatie

Aerobe dissimilatie = de afbraak van glucose (maar ook vetzuren en aminozuren) met behulp van zuurstof, waardoor energie vrijkomt om ATP te maken.

Aerobe dissimilatie = de afbraak van glucose (maar ook vetzuren en aminozuren) met behulp van zuurstof, waardoor energie vrijkomt om ATP te maken. Begrippenlijst door Lauke 1056 woorden 23 oktober 2017 5,5 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Begrippen biologie hoofdstuk 2 Aerobe dissimilatie = de afbraak van glucose (maar ook vetzuren en

Nadere informatie

Overzicht lessenserie Energietransitie. Lessen Energietransitie - Thema s en onderwerpen per les.

Overzicht lessenserie Energietransitie. Lessen Energietransitie - Thema s en onderwerpen per les. 1 Lessen Energietransitie - Thema s en onderwerpen per les. 2 Colofon Dit is een uitgave van Quintel Intelligence in samenwerking met GasTerra en Uitleg & Tekst Meer informatie Kijk voor meer informatie

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Biobased economy keuzekaart

Praktische opdracht ANW Biobased economy keuzekaart Praktische opdracht ANW Biobased economy k Praktische-opdracht door een scholier 1807 woorden 26 juni 2011 4,7 3 keer beoordeeld Vak ANW Keuzeopdracht ANW Jan H. 4V SGL 09-06-2011 Biobased Economy Het

Nadere informatie

Inleiding Indeling van het plantenrijk Indeling van het dierenrijk Andere manieren van ordenen Ecologie...

Inleiding Indeling van het plantenrijk Indeling van het dierenrijk Andere manieren van ordenen Ecologie... ECOLOGIE Inhoudsopgave Inleiding... 3 Indeling van het plantenrijk... 4 Indeling van het dierenrijk... 5 Andere manieren van ordenen... 6 Ecologie... 6 Biotische- en a-biotische factoren... 9 Producenten,

Nadere informatie

HOUTSKELET BOUW VOOR EEN BETER KLIMAAT

HOUTSKELET BOUW VOOR EEN BETER KLIMAAT HOUTSKELET BOUW VOOR EEN BETER KLIMAAT 2 4 3 1 5 6 IR. NELLE THYSEN, ONDERZOEKSTER BIJ HET TECHNISCH CENTRUM VAN DE HOUTNIJVERHEID De duurzaamheidscel van het TCHN heeft recent meer dan zestig studies

Nadere informatie

Africa Wood Grow Ltd. Dream about a tree and start with a seed.

Africa Wood Grow Ltd. Dream about a tree and start with a seed. Nieuwsbrief 10 10 juli 2011 Africa Wood Grow Ltd. Dream about a tree and start with a seed. Beste Lezers, AWG doet het goed, over één maand bestaat we al weer een jaar. Een jaar waarin we acht hectare

Nadere informatie

Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden.

Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden. Gebeurteniskaarten positieve gebeurteniskaarten Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden. Jullie hebben samen betoogd tegen het kappen

Nadere informatie

- de explosieve groei van de wereldbevolking - de manier van leven die verandert (machines, industrie, grootschaligheid)

- de explosieve groei van de wereldbevolking - de manier van leven die verandert (machines, industrie, grootschaligheid) Samenvatting Thema 4: Mens en milieu Basisstof 1 Mensen hebben het milieu nodig voor het krijgen van: - voedsel - water - energie - grondstoffen - zuurstof - een plekje om je er te recreëren Milieuproblemen

Nadere informatie

LANDSEXAMEN MAVO

LANDSEXAMEN MAVO LANDSEXAMEN MAVO 2018-2019 Examenprogramma BIOLOGIE M.A.V.O. 1 Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het commissie-examen. Het centraal examen wordt afgenomen in één zitting

Nadere informatie

6+ 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 3+ 8 + Opdracht EDUKIT 3

6+ 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 3+ 8 + Opdracht EDUKIT 3 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 6+ 10 + Wanneer is een bos een bos? Een paar bomen samen vormen pas een bos als ze een oppervlakte van 1/2 hectare beslaan. Je zou dit kunnen vergelijken met een voetbalvel

Nadere informatie

Keurmerk: Duurzame school

Keurmerk: Duurzame school Keurmerk: Duurzame school Doorlopende leerlijn voor duurzame ontwikkeling van basisonderwijs (PO) t/m voortgezet onderwijs (VO) PO-1 Kennis en inzicht (weten) Vaardigheden (kunnen) Houding (willen) Begrippen

Nadere informatie

De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017

De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017 Jan Peter Nap Hanze Research Energy De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017 Energietransitie 2 Er staat veel op het spel Klimaatverandering - CO 2, opwarming, milieu, afspraken

Nadere informatie

Aardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo)

Aardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo) Aardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo) Sectoren kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden Kernen 1. Burgerschap 36: hoofdzak de Nederlandse

Nadere informatie

Stichting Fuente Verde

Stichting Fuente Verde Stichting Fuente Verde Bestuur Jaarverslag 2014 & Beleidsplan 2015 Michiel Tamminga voorzitter Robert Posthumus secretaris Walter Frijters penningmeester Dit document bestaat uit: 1. Financieel jaarverslag

Nadere informatie

BEDREIGDE DIEREN. Doelgroep Leerlingen van de groepen 5 en 6 van het basisonderwijs (8-10 jaar)

BEDREIGDE DIEREN. Doelgroep Leerlingen van de groepen 5 en 6 van het basisonderwijs (8-10 jaar) 14 oktober Bedreigde Dieren Op 14 oktober 1996 publiceerde de IUCN*, een internationale koepel van natuurorganisaties, haar eerste Rode Lijst van Bedreigde Diersoorten. Deze Rode Lijst is inmiddels een

Nadere informatie

De Aarde Zweet, Leuven 28 november IPCC voorspelt klimaatverandering en verdere zeespiegelstijging. Hoe erg is dat? December 1,

De Aarde Zweet, Leuven 28 november IPCC voorspelt klimaatverandering en verdere zeespiegelstijging. Hoe erg is dat? December 1, De Aarde Zweet, Leuven 28 november 2009 IPCC voorspelt klimaatverandering en verdere zeespiegelstijging. Hoe erg is dat? 2 Het hangt er vanaf hoe het verder gaat 1 1972 1976 4 2 Publieke opinie: De ijstijd

Nadere informatie

Schoolaanbod natuureducatie Staatsbosbeheer basisscholen Terschelling

Schoolaanbod natuureducatie Staatsbosbeheer basisscholen Terschelling Schoolaanbod natuureducatie Staatsbosbeheer basisscholen Terschelling Aan: de basisscholen van Terschelling Van: Staatsbosbeheer op Terschelling Datum: 17-8-2015 Betreft: natuurlessen Hallo, sinds een

Nadere informatie

04 Communicatie met de scholen

04 Communicatie met de scholen Inhoudsopgave 01 02 03 Doelgroep & doelstellingen Het idee Wat wordt er gemaakt? 04 Communicatie met de scholen 2 Introductie Kerndoel 40: De leerlingen leren in de eigen omgeving veel voorkomende planten

Nadere informatie

ARTSEN ZONDER GRENZEN

ARTSEN ZONDER GRENZEN ARTSEN ZONDER GRENZEN 20 december Inleiding Artsen zonder Grenzen is één van de meest aansprekende hulporganisaties van de laatste jaren. Vanaf de oprichting op 20 december 1984 tot nu toe is de organisatie

Nadere informatie

Aanpassingen van delen van de plant aan de levensomstandigheden

Aanpassingen van delen van de plant aan de levensomstandigheden Onderzoeksactiviteit in de serres van Plantentuin Meise Te begeleiden door de leerkracht Aanpassingen van delen van de plant aan de levensomstandigheden 1 Centrale onderzoeksvraag Op welke manieren zijn

Nadere informatie

2 Landschapszones op aarde SO 1

2 Landschapszones op aarde SO 1 Aardrijkskunde 1 havo/vwo 2 Landschapszones op aarde SO 1 Deze toets bestaat uit tien vragen: open vragen en meerkeuzevragen. Ook zijn er vragen waarbij de atlas (Grote Bosatlas, editie 54) nodig is. Bij

Nadere informatie

HOUT, DE LINK TUSSEN BOS EN BOUWEN. Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer

HOUT, DE LINK TUSSEN BOS EN BOUWEN. Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer HOUT, DE LINK TUSSEN BOS EN BOUWEN Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer Natuurlijk en duurzaam ontwerpen Gebouwen kunnen profiteren van de bijzondere eigenschappen, structuur en het ecologische voordeel

Nadere informatie