Resolutions of the Council of Policy of Cape of Good Hope Cape Town Archives Repository, South Africa

Transcriptie

1 Resolutions of the Council of Policy of Cape of Good Hope Cape Town Archives Repository, South Africa Reference code: C. 223, pp Dingsdag d:n 22:e April 'S voormiddags present de Edelen Heer Commissaris, beneevens den Heere Gezachhebber en de Heeren Leeden de Wet, van Rheede van Oudtshoorn; Brandt en Bergh. Aanvankelijk wierd door den Edelen Heer Commissaris ter tafel geproduceerd een Rapport aan zijn Edele ingedient over de examinatie van't geschut en ammunitie van de op eergisteren van hier vertrokkene Retourscheepen Drechterland en Leïde, mitsgaders de uitkomende Scheepen De Zeelelij, Siam, de Hertog van Brunswijk, de Generaal Washington, en Vreedenburg, en nadien uit dat berigt is koomen te blijken dat alle de voornoemde Scheepen zig in staat hebben bevonden om behoorlijke defensie te kunnen bieden zoo is verstaan het zelve rapport ter Secretarije te Seponeeren. De Capitijns ter zee Cornelis van Eps en Theunis Groen, gecommitteerd geweest zijnde, omme te examineeren de opgegeevene defecten welke zig bevonden, aan twee zwaare Touwen uit de per het Schip Vreedenburg aangebrachte Lading over hunne verrichtingen in deeze ingedient hebbende het volgend Rapport. Aan den WelEdele Groot agtb: Heer Abraham Josias Sluijsken Raad ordinair van Neerlands India, mitsgaders Commissaris over't Gouvernement van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &c: &c: &c: WelEdele Groot Achtb: Heer! De ondergeteekendens door UWelEd: Groot Achtb: expresse gecommitteerd zijnde, omme de manquementen te examineeren, die zig volgens opgaaf kwaamen te bevinden aan Twee zwaare touwen uit het thans per 't Schip Vreedenburg aangebragte Lading; hebben in opvolgen dier ordres ten overstaan van den Equipagiemeester deezes Gouvernements Jan Arnoud Voltelen en in't bijweezen van den Capitijn van opgem:e Bodem Meindert Boode bevonden aan't eene Touw eenige Gaarens gesprongen en 't andere op twee plaatsen gekneepen, en eenigzints geschavield. Welke manquementen nogthans van zoo weïnig belang zijn, dat dezelve touwen daarom evenwel voor goed aan de Scheepen kunnen worden verstrekt. Wij verhoopen hiermeede aan UWelEd: Groot Achtb: zeer geeerde intentie te hebben voldaan en laaten dit dienen tot Rapport. Cabo de Goede Hoop den 10:e April Ten mynen overstaan, /:get:/ Jan A:t Voltelen in myn presentie /:get:/ M:t Boode /:get:/ Corn:s van Eps T:s Groen 1

2 Zo is verstaan omme ingevolge het geen door Gecommitteerdens is bericht geworden de beide gemelde touwen bij de boeken te laaten inneemen om aan S Compagnies Bodems te worden verstrekt als daartoe voldoende geoordeelt zijnde dan vermist uit een Rapport door evengemelde Capiteins Van Eps en Groen over de examinatie van een Scheepspomp per het ingehuurd particulier Schip de Geertruij en Petronella alhier aangebracht, den Raade is koomen te blijken dat dezelve pomp op verscheidene plaatsen geborsten was en dus ten eenemaale tot eenige dienst onbekwaam, zoo is goedgevonden omme ingevolge de beveelen door de HoogEdele Edele Heeren Commissarissen Generaal dienaangaande gegeeven, dezelve Scheepspomp bij voorkomende geleegendheid te rug te zenden naar Nederland, geconsigneerd aan depræsidiale kamer Amsterdam, waarvoor dezelve pomp is uitgezonden. Vervolgens geliefde den edelen Heer Commissaris den Raade te bedeelen, dat bij aankomst op den 18:e deezer van het Deensch Schip Minerva de onaangenaame tijding hadt ontfangen dat S Compagnies Pacquetboot de Expeditie welke den 17:e December anno passato van Batavia was vertrokken op den 7:e Januarij laatstleeden door eenen franschen Kaper was veroverd en naar Mauritius opgebracht was, dat zich onder anderen aan boord van gemelde Pacquetboot als Passagiers waaren koomen te bevinden, de Capitijn bij't Regiment van Wurtemberg Von Böhnen, den Onderkoopman de Raave, den geweezen Opziener van 't Ambachtsquartier te Batavia Justinus de Roo en den adsistent Pieter Dekker welke beneevens de tweede Officier van gemelde Pacquetboot J: van der Pels en den oppermeester J: Sweeren met evengemeld Deensch Schip alhier waaren aangeland, en dat zijn Ed: van gedachte Van der Pels hadt ontfangen eene verklaaring door de overheeden van de Pacquetboot de Expeditie sub dato 10:e februarij jongstleeden te Mauritius gepasseerd over de omstandigheeden welke het neemen van dat kieltje hadden, vergezeld, werdende deeze verklaring bevonden van volgende inhoud. Wij Ondergeteekende Opper en onderofficieren alle bescheiden aan Boord van s' E Comp:ie Pacquetboot de Expeditie. Verklaaren als dat wij op den Zevende Januarij A:o 1794 zeïlende op de ZB:e van 13:O 15. en lengte 116:O 56 S' morgens met den dag een Schip Zaagen in 't NW: van ons giste 3 mijlen van ons hadden 't Lugje ZZO: Steevende direct bij de Windt op hadden een Hooggaande NW: en Zuider dijning, met zons opgang wierd 't dood Stil konden 't alzoo met zeilen van voornoemde Schip niet afkoomen en konden de riemen door de Hooggaande zeen niet gebruiken, kort na dien zien dat dezelve met een NW:t telijke lugje voor de wind na ons toekwam hadden 't als nog dood Stil haalden S E Comp:e en particuliere papieren en brieven kasten op dek om 8 Uuren deedt denzelven een Schoot om bij te draaijen zonder een Vlag te toonen doch deeden alles wat mogelijk was met het variabel weer om van dezelve af te koomen doch dit was niet mogelijk door dien dezelve veel Sterker zijlden dan wij, kort na dien vertoonde voorn:e Schip een Engelsche Vlag wanneer dezelve ons tot op een Canon schot genadert zijnde, heesen als doen onze Vlag onder 't doen van een Schot waarop dezelve de Engelsche Vlag neerhaalden en zijn fransche Nationaale Vlag op hees waarop dezelve ons achter om liep en ons eenige Schooten van agteren in gaf waardoor het agterschip genoegzaam ten eenemaale Reddeloos geschooten was doch lieten 't zelve niet onbeantwoord en wierpen direct S' E Comp:s papieren en particuliere brieve kasten overboord volgens S E Comp:s ordres, waaren geduurende deeze tijd ijverig beezig om deszelfs Schieten niet onbeantwoord te laaten doch zien dat 't voor ons niet mogelijk was om langer te vegten en't wagen van ons leeven S E Comp:e dierbaaren Bodem te behouden, beslooten dierhalven de Vlag neer te haalen, waarop dezelve ons langs bakboordszijde kwam en ons toeriep dat wij de Schuit zoude uitzetten en bij hem aan boord koomen doch riepen dezelve toe dat wij niet in staat waaren door dien wij geen Schuit hadden waar op de franschen hun Barakas uitzetten en met 8 officieren en 40 Gemeenen bij ons aan Boord kwamen verstonde dat de kaper was genaamt de La Ville de Bourdeaux voerende 44 Stukken Canon en bemand met 450 koppen en gecommandeerd door den Capitijn Le Mijmee koomende van padang en dat door denzelven het voornoemde Comptoir veroverd was wierd den Gezachheber P: Jonson beneevens de gantsche Equipagie aan boord van de kaper gesonden, laatende den Luitenant J: Van der Pels en den Sous Luiten:t 2

3 philip Goedhaan beneevens de Passagiers aan Boord waarop dezelve alle kisten en kasten openbraaken en daaruit alles uitroofde, hier niet meede te vreeden zijnde visiteerde ons de Zakken en aan't Lijf of men ook nog geld of gout of zilver verborgen hadt. Dit bovenstaande verklaaren wij de zuivere waarheid te zijn en des noods gerequireerd werdende altoos bereid zijn 't zelve met Eeden te bevestigen Isle de france d:n 10:e februarij 1794 /:get:/ J: Jonson J: V:d: Pels H: P: Goedhaan Jan de Vries Waaröp beslooten is Copia authentiecq van dezelve verklaring bij eerstvoorkomende geleegendheeden te Suppediteeren zo aan de illustre vergadering van zeeventien als aan de hooge indiase Regeering te Batavia. door evengedachte Van der Pels nog aan den edelen Heer Commissaris inhandigd zijnde de turksche passe bij 't edelmogend Colegie ter Admiraliteit verleend ten behoeve van de Pacquetboot de Expeditie, zo is verstaan dezelve Pas ter Secretarije te laaten Seponneeren, tot dat geleegendheid zal zijn dezelve aan de Illustre Vergadering van Zeeventienen te doen toekoomen En nadien gedachte Luitenant van der Pels en Oppermeester Sweeren aan den Edelen Heer Commissaris verzoek hebben gedaan wederom in dienst de Maatschappij te worden geplaats, zo geliefde zijn Ed: te Communiceeren dat beïde gemelde dienaaren wederom in hunne vorige qauliteiten in dienst der Compagnie waaren gesteld, met de gagie tot hunne respective qualiteiten staande omme ingang te neemen met den 18 deezer, ten eïnde de eerstgemelde op het Colonie Schip of de pacquetboot de Star, en de andere in het Hospitaal dienst te doen. Vervolgens is beslooten omme het zoo evengenoemd permanent Fregat de Meermin aan te leggen en ten allerspoedigste te laaten vertrekken naar Baaïfals, omme derwaards te vervoeren zodanige provisiën en andere Articuls welke men veronderstellen mag dat de aldaar verwachtwordende Scheepen zullen benodigen. Hierna wierd door den Edelen Heer Commissaris ter tafel geproduceerd een berigt door den Equipagiemeester Jan Arnoud Voltelen ingedient over de onmogelijkheid om uit het verkogt Wrak van't Schip Zeeland iets van de Laading te visschen of op eene andere wijze te Salveeren, mitsgaders een Rapport door de Capitijns ter Zee Jan Jochem Milfaart en Jan Olhoff deswegens ingedient, luidende dit een en ander al volgd, Aan den WelEdele Groot Achtb: Heer! Abraham Josias Sluijsken Raad ordinair van Nederlandsch India mitsgaders Commissaris over het Gouvernement van Kaap de Goede Hoop en den Ressorte van dien &c: &c: &c: beneevens den Wel Edelen Achtb: Heer Gezachhebber en de WelEdele Heeren Raaden van Politie. WelEdele Groot Achtb: Heer! en E Achtbaare Heeren! In opvolging van UWelEd: Groot Achtb: zeer g'eerd bevel, hebben wij ondergeteekendens ons begeeven naar het gestrande Wrak, Zeeland om aldaar te Inspecteeren in hoe verre 'er nog mogentlijkheid was het Spiauter te redden, als ook of daartoe eenige andere middelen mogten en zoude kunnen uitgedagt worden, als bereids door den Equipagiemeester zijn gepractiseerd geworden, en daarvan zoo ook onze Consideratien den Raade te dienen van Berigt. naar eene nauwkeurige Inspectie der werktuigen ten eïnde het Spiauter te vissen door den Equipagiemeester gebruikt kunnen wij geen andere middelen uitdenken, als alleen door extra goede duikers, dog dat wij beswaarlijk oordeelen dit te practiseeren om reedenen het wrak geborsten is en 'er dus een groot aantal bouten, Spijkers, Stukken hout &c:a onder water Steeken die het duiken gevaarlijk maakt, dat wanneer in 't water 3

4 roerd 'er een Vreeselijke Stank uit op rijst; dat het nog de ondergeteekendens voorkomt, het Spiauter dat onder de Chinaase Ballast legt ten Eenemaale in het welzand zal weg geweld zijn. Hiermeede hoopen wij aan UWelEdele Groot Achtb en E Achtb: g' Eerde Intentie te hebben voldaan en laaten dit dienen tot berigt Cabo de Goede Hoop den 7:e April ten mijne Overstaan /:get:/ Jan A:t Voltelen. /:get:/ J: J: Milfaart J: Olhoff na welkers lectuure is goedgevonden en verstaan geene verdere tentames te doen om iets uit het wrak van gemeld gestrand Schip Zeeland te haalen, en zal dienvolgens aan den Kooper van dat Wrak de geweezen Capitijn Luiten:t ter Zee Jurriaan de Vries worden vergunt en toegestaan, zo als hem toegestaan en vergunt word bij deeze, omme met de Slooping van het gemeld Wrak na zijn welgevallen voortevaaren, zo nochtans dat zo wanneer door hem eenige Goederen tot de Lading gehoord hebbende mogte worden gesalveerd hy gehouden en verpligt zal zijn omme ingevolge de Conditiën waarop het Wrak aan hem is verkocht, dezelve gesalveerde Goederen aan de Compagnie over te geeven, tegens behoorlijke betaaling door goede Mannen te tauxeeren, onder zodanige pnaliteiten als bij de gezegde Conditien Staan uitgedrukt De Capitijn bij 't depot van het Regiment van Wurtemberg alhier Johan Christiaan Fredrik von Hughel en de Wijkmeester Jacobus Johannes vanden Bergh als generaale gemachtigdens van den Heere Deobald von Hughel, Colonel commandant van gemeld Regiment van Wurtemberg aan deeze Regeering geaddresseerd hebbende het volgend Request Aan den WelEdele Groot Achtb: Heer Abraham Josias Sluijsken Raad ordinair van Nederlandsch Indien en Commissaris over't Gouvernement van Kaap de Goede Hoop en den Ressorte van dien &c: &c: &c: beneevens d' E Achtb: Heer Gezachhebber en WelEdele Heeren Raaden van politie. WelEdele Groot Achtb: Heer! en E: Achtb: Heeren! Geeven met verschuldigde Eerbied te kennen UWelEdele Groot Achtb: en E Achtb: zeer onderdanige en gehoorzaame dienaaren Johan Christiaan fredrik von Hugel en Jacobus Johannes van den Bergh, in derzelver qualiteiten van Generale Gemachtigdens, van den te Gale zig bevindende Colonel van't Regiment van Wurtemberg, de Heer Deobald von Hughel. dat voor reekening van der Suppl:ten Heer principaal, volgens 't deeze in allen Eerbied verzellend Cognoscement, in't alhier ter rhêde leggend Comp:e Schip Drechterland, te Gale is gelaaden en aan de Suppl:ten geaddresseerd, een kast gemerkt J: H: D: lang 40 V:t en 10 d:m breed, en Hoog 1 V:t en 9 d:m waar voor de Vrachtpenningen te Ceïlon is betaald. dat de Suppl:ten met de aankomst alhier van gemelde Bodem, alles wat maar konde worden vereischt om de gemelde Kast te ontfangen hebbende aangewend, zonder dezelve tot nu toe te kunnen hebben verkreegen, eindelijk verpligt zyn geweest de Capitein van gemelde Bodem Cornelis van Eps tot de uitleevering van de voorm:e Kast gerechtelijk te laaten insinueeren, welke Capitein volgens de deeze bygevoegde Notarieele acte heeft gedeclareerd, het Cognoscement van de voorsz:e Kast geteekend te hebben in de veronderstelling dat dezelve in zijn Bodem was ontfangen, doch echter bij dies ontlossing had moeten ondervinden, dat de meerged:e kast in die kiel te Gale niet was ingelaaden. 4

5 Reedenen waaromme de Suppl:ten zig in alle onderdanigheid keeren tot UwelEdele Groot achtb: en E: Achtb: ootmoedigst verzoekende dat het van hoogstderzelver welbehaagen zijn mooge, de nodige aanschrijvens naar Ceilon te doen afgaan, ten eïnde onderzoek worde gedaan en de Suppl:ten raricht moogen erlangen, wat van de gemelde kast is geworden, en omme wanneer de voorsz:e kast aldaar mogt zijn agteruitgebleeven als dan dezelve met voorkomende gelegendheid herwaards te zenden. 'T welk doende &c:a /:get:/ J: C: F: von Hughel qq J:J: van den Bergh zo is goedgevonden en verstaan aan het bij gemelde Requeste gedaan verzoek te defereeren, en zullen dienvolgens bij eerstvoorkomende geleegendheid de Ministers te Gale worden verzocht te laaten naspeuren de Cas bij voorzeïde Requeste vermeld en die in het Schip Drechterland zou zijn afgelaaden geweest is gebleeven, met verder verzoek om wanneer die Cas nog te Gale mogt zijn, dezelve als dan bij voorkomende geleegendheid herwaards te willen doen verzenden. Aan den Dispencier Cornelis Cruijwagen bij besluit deezer tafel van den 4:e deezer maand gelast geworden zijnde, omme de quantiteit Boter welke den Aanneemer der Leverantie van dat Articul den Burger Siebert Wiid Junior in de onmogelijkheid is te leeveren, teegens de minstmogelijke prijzen in te koopen voor Reekening van den gemelde Aanneemer, hieröver ingedient hebbende het volgend vertoog en daarbij gevoegde Verklaaring. Aan den WelEdele Groot Achtb: Heer Abraham Josias Sluijsken Raad ordinair van Nederlandsch Indiën mitgaders Commissaris over het Gouvernement van Kaap de Goede Hoop enden Ressorte van dien & & &: WelEdele Groot Achtb: Heer! Den ondergeteekende Dispencier bij besluit van UwelEdele Groot Achtb: en den E Achtb: politiecquen Raad de dato 4:e deezer geauthoriseert en gelast geworden zijnde om de quantiteit boter welke den aanneemer der Leverantie van dat Articul den burger Siebert Wiid Junior in de onmogelykheid is te leveren, en voor als nu in ruim Twaalf duijzend Ponden bestaande, teegens de minstmogelijke prijzen in te koopen, voor Reekening van den gezegde aanneemer, onder zodanige voorbehouding als bij de Conditiën van aanbesteeding zyn bepaald, heeft dan ook om hier aan volgens zijnen pligt te voldoen zig alle moeïte gegeeven om 't geen wat aan de gevorderde Leverantie van Boter komt te ontbreeken, door particuliere aankoopen met de meeste Spoed magtig te worden, dog daarinne niet mogen Slaagen, nadien niet alleen in't geheele Caabse Vlek de vereischte quantiteit op verre na niet is te vinden, maar dat ook voor de weinige Boter welke men zouden kunnen bekoomen, dog waardoor alle bewoonders van dit Vlek ten hoogsten zoude worden ontriefd, de excessive prijzen van 11 en 12 Stv:s per pond worden gevraagd. De onderget: heeft vermeend bestaan de intentie van UWelEdele Grootachtb: te zullen voldaan, omme alvoorens eenige aankoopen van Boter tot de gemelde buitensporige prijzen te doen, dit een en ander ter kennisse van UWelEdele Groot achtb: te brengen, zo als hij eerbiedig doet bij deezen, met verzoek door Hoogstdezelve hier omtrend met nadere ordres te mogen worden gemunieerd. En neemt de ondergeteekende de vrijheid UWelEdele Groot Achtb: neevens deeze aan te bieden een Verklaring door den Oud Heemraad en Een Officier der Burgerije van Graaffe Rijnet ter requisitie van den Ondergeteekende verleend, waaruit UWelEdele Groot Achtb: des gelievende zal kunnen ontwaaren, de groote Schaarsheid van Boter welke uit hoofde van de droevige omstandigheeden waarin de genoemde Colonie is gebragt, en dezelve is heerschende; en waardoor dus ook zints eenige tijd geene vierde gedeelte van de gewoone quantiteiten Boter uit dezelve Kaapwaarts is gebragt. 5

6 Kaap de Goede Hoop d:n 11:e April /:get:/ C:s Cruijwagen. Huiden den 10:e April Compareerde voor mij Johannes Daniel Karnspek Notaris Publiecq ten deeze Gouvernemente præsident de natenoemene Getuigen, den geweezen Heemraad en Oudste Capitein der Burgerije der Colonie Graaffe Rijnet de E Adriaan van Jaarsveld en den diacon der Hervormde gemeente en Luitenant der Burgerije de Manh: Nicolaas Smith Jaspersz: beïde van competenten ouderdom, dewelke ter requisitie van den Koopman Pakhuismeester en Dispencier mitsgaders Lid in den E Achtb: Raade van Justitie, de Heer Cornelis Cruiwagen verklaarden hoe waar is Dat de Comparanten betuigen dat zo door de excessive Sterfte onder 't Rundvee als door de enorme Veeroof der Caffers, de Schaarsheid van Boter in de gemelde Colonie zo groot geworden is, dat in den tijd van twee Jaaren het product daarvan niet een vierde part zal kunnen bedragen dan wel anders in een Jaar. wijl er geen de minste apparentie is, dat na verloop van dien tijd eenige Boter alhier aan de Caab zal opkoomen dat genoegzaam waard is om genoemt te worden. Niets meer verklaarende geeven de Comp:ten voor reedenen van weetenschap als in den Text, bereid zijnde 't zelve des gerequireerd werdende met Solemneele Eede nader gestand te doen. Dat aldus passeerde aan Cabo de Goede Hoop ten bijweezen der Clerquen Johannes Mauritius Hansen en Johan Christiaan Disandt als getuigen, die de minute deezes beneevens de Comparanten ende mij Notaris meede behoorlijk hebben onderteekend. T welk ik getuige /:get:/ J: D: Karnspek Not:s publ: Zo is na gedaane lectuure van gedachte Stukken door den Edelen Heer Commissaris gecommùniceerd geworden, dat zijn Ed: op den ontfangst van voormeld Vertoog en dus op de bewustheid van de reëele Schaarsheid aan Boter ter deezer plaatse, den gemelde Dispencier hadt gelast zijnen inkoop provisioneel te bepaalen tot zoo veel als vereischt wierd tot Randsoenen voor de na Nederland vertrockene Scheepen Drechterland en Leiden en zoo meede voor die welke uit Indiën worden verwagt, dat den dispencier daarïnne zoo verre was koomen te Slaagen, dat hij 7063 lb Boter hadt bekoomen, teegens 10 Stuivers het pond, doch dat de overige benodigde Boter tot nu toe niet door hem hadt kunnen worden bekoomen, en vervolgens ten aanzien van dit een en ander op propositie van welgemelde edelen Heer Commissaris beslooten, omme den gemelde Aanneemer Siebert Wiid Junior nogmaals bij herhaling te gelasten, omme ingevolge zyne aangegaane Conditiën, te zorgen dat de nog ontbreekende 2000 lb Boter ten Spoedigste door hem in gereedheid worden gebracht, omme per het op zijn vertrek Staande Schip de Meermin, voor zijne reekening dan wel ten zijnen kosten per as naar Baaïfals te worden getransporteerd, terwijl bij verdere nalatigheid om aan deeze zijne verpligting te voldoen, de als nog ontbreekende 2000 lb Boter almeede voor reekening van den Aanneemer door den dispencier zullen moeten worden ingekogt, om dies meerdere bedraagen de prijs van Zes Stuivers per pond waarvoor hij deeze leverantie heeft aangenoomen op de persoon en goederen van den Aanneemer ofte op die van zijne Borgen te verhaalen, en zal voorts door den gemelde Dispencier moeten worden geformeerd eene Specifiecque Reekening van het kostende der door hem bereids ingekogte 7063 lb Boter, omme door den Aanneemer directe aan de Compagnie te worden betaald, ten eïnde bij verstrekking van dezelve Boter voor dies bedraagen teegens de aangenoomen prijs van Zes Stuivers 't lb by de Negotieboeken te worden gecrediteerd. 6

7 Dan nadien het den Raade genoegzaam is bekend dat door de rooverijen der Bosjesmanshottentotten de invallen der Caffers en vooräl de aanhoudende droogte die in de meeste afgeleegen contrijen van waar de meeste Boter Kaapwaards moet worden gebracht, eene overgroote Schaarsheid aan dat Articul is ontstaan, en de prijs daarvan tot merklijk nadeel van de Ingezeetenen van deeze Hoofdplaatse en dies omtrek énorm zou stijgen zo wanneer daarvan voor het tegenswoordige nog meerder aanzienlijke inkoopen wierden gedaan, zo is, by den Raade alverder beslooten, omme den inkoop en leverantie van Boter voor als nog te bepaalen tot 't geen daarvan zo voor 'S Compagnies Bodems als de verstrekkingen aan't Hospitaal en anderzints word vereïscht, terwijl met den inkoop der op de bataviase Eisch nog ontbreekende circa 10'000 lb provisioneel zal worden gesupercedeerd en den meergenoemde Aanneemer Siebert Wied Junior ten ernstigste worden gerecommandeerd zoo als geschied bij deeze, omme zich dit uitstel ten nutte te maaken en met alle ijver te zorgen dat de voormelde ter voldoening op de bataviase Eisch nog ontbreekende quantiteit Boter ten Spoedigste in gereedheid worde gebracht, om Indias Hoofdplaatse daarvan te kunnen voorzien Bij besluit deezer Regeering van den 31:e Maart Jongstleeden aan den geweezen Opziener van S Compagnies Graanmagazijn in de Mosselbaaï Nicolaas Doman opgelegd zijnde omme de quantiteit Tarwe, Garst, Erwten en Boonen welke volgens zijne opgaave gestaafd met behoorlijke Verklaaringen in 't gemelde Magazijn, door de in den voorleedene Jaare buiten gewoon zwaare gevallene Stortregens en de daaruit natuurlijk gevolgde lekkagie en overstortingen van de Platten van gedacht Gebouw bedorven en ten eenemaale onbruikbaar zijn geraakt, onder Solemneele eede nader op te geeven, zo is ten deeze aanzien overgelegd de volgende voor gecommitteerde Leeden uit den Raade van Justitie door hem beëedigde verklaring. Compareerde voor de ondergeteekende gecommitteerde Leeden uit den E Achtb: raade van Justitie des Casteels de Goede Hoop, den opziener van s' E Comp:e Graanmagazijn in de Mosselbaaï, Nicolaas Jacob Doman van Competenten ouderdom, dewelke ingevolge Politique Raadsbesluit van den 31:e Maart J: L: verklaarde hoe waar is. Dat zodanige graanen en Peulvruchten als geduurende het laatste winter Saisoen in s E Comp:ie Graanmagazijn zijn geborgen en door de destijds aldaar gevallene zwaare Stortregens en diesweegens in voorsz:e Magazijn ontstaane lekkagie zijn bedorven geraakt, hebben bestaan in. Twee hondert zes en vijftig en drie quart mudden tarwe Een en Twintig mudden Garst, drie en Vijftig en een achtste mudden Erwten, en Een en veertig mudden boonen. betuigende de Comp:t voorts de zo evengenoemde quantiteit graanen en Peulvrugten onder de aarde te hebben doen begraven. Niets meer verklarende geeft den Compt: voor Reedenen van Wetenschap als in den text en Sprak voorts ter bevestiging der Waarheid van den inhoud deezer verklaring de Solemneele woorden. Zo waarlijk helpe mij God Almachtig Aldus gepasseerd en beeedigt aan Cabo de Goede Hoop den 15:e April 1794 voor de Heeren Gerrit Hendrik Meijer en Hendrik Andreas Truter gecommitt:s Leeden uit den Ed: Achtb: Raade van Justitie voorm:d die de minute behoorlijk hebben onderteekend T welk ik getuige /:get:/ J: B: Hoffman g: Clercq 7

8 en nadien den Raade zich niet alleen volkoomen overtuigd is houdende dat het bederf aan voormelde Graanen en Peulvruchten eenlijk moet worden geweeten aan de continueele Stortregens welke in den voorleeden Jaare bijna in alle districten maar wel voornamentlijk in en omstreeks de Mosselbaaï zyn gevallen waarteegen geene platten van Gebouwen hoe hecht en Sterk ook geextrueerd bestand hebben kunnen zijn, waardoor dan ook geheele bebouwde plaatsen groote troepen Vee ja zelfs Menschen zijn vernield en weggespoeld geworden, mitsgaders dat uit de Verklaringen door den opziener Doman overgelegd ten genoege het bederf der gemelde Graanen is beweezen en thans nader door hem de quantiteiten bevestigd, zo is dan ook als nu beslooten de bij gezegde Verklaring opgegeeven ten eenemaale bedorven geraakte en dus begraaven geworden /4 Mud Tarwe 21 d:o Garst 53 1/8 d:o Erwten en 41 d:o Boonen bij de Negotieboeken op reekening van Winst en verlies te doen afschrijven. Uit Elf Rapporten door Gecommitteerdens tot 't teekenen van de kleine pergamente Muntstukken gebleeken zijnde dat wederom door hem zijn vervaardigd en afgegeeven p:s van 24 Stuivers 5800 d:o d:o 12 d:o d:o en 7200 d:o d:o 6 d:o d:o zoo is verstaan alle de voorschreeve Muntstukken ten bedraagen van Rd:s 6350 ofte D:s /3 zo bij de Negotieboeken als bij de groote Geldcassa te laaten inneemen. Uit een door Scholarchen ingedient bericht ingevolge S Raads besluit van den 14:e Maart jongstleeden vervaardigd, gebleeken zijnde dat de persoon van Mozes Davids door de Kerkenraad van drakenstein tot Schoolmeester aldaar voorgedraagen, dat dezelve Moses Davids daartoe redelijk geschikt is gevonden, zo is beslooten dezelve Moses Davids tot Schoolmeester aan Drakenstein aan te Stellen zo als dezelve aangesteld word bij deeze, en zal daarvan aan den kerkenraad van Drakenstein bij Missive kennisse worden gegeeven. Landdrost en Heemraaden van Stellenbosch en Drakenstein aan deeze Regeering geaddresseerd hebbende de volgende Missive Aan den WelEdele Groot achtb: Heer! Abraham Josias Sluijsken Raad ordinair van Nederlandsch India, mitsgaders Commisaris over't Gouvernement van Kaap de Goede Hoop en den Ressorte van dien &c: &c: &c: beneevens den WelEdele achtbaare Heer Gezachhebber ende WelEdele Heeren Raaden van Politie. WelEdele Groot Achtbaare Heer! E: E: Achtbaare Heeren! Op heeden aan de Ondergeteekendens door den veldwachtmeester in het district van de Swarteberg over de oude Hottentots Hollandsch kloof Andries Otto en ook reeds bevoorens door de meeste der Veldwachtmeesters der overige districten aan den Eerstondergeteekende verzoek gedaan zijnde, dat vermits behalve verscheide andere dienstzaaken als, het doen van Commando's op de drossende Slaaven en het over en weer Transporteeren derzelve, mitsgaders het ontfangen en afzenden van missives; het thans Continueel en meenigvuldig afgaan der Leeningsplaatsen in hun Districten, welke laatste almeede gehouden zijn te verrichten, hun veelmaalen in de noodzakelijkheid hadden gebracht hunne eijgen affaires te moeten verzuimen, en dus niet weïnig nadeel daar door geleeden ook zelden zulks op zijn tijd hadden kunnen 8

9 verrichten door dien geene getuigen hadden kunnen bekoomen, om dat dezelve buiten de minste vergoeding insgelijks hunne nodige bezigheeden moesten vernegliseeren, aan hun Veldwachtmeesters en de nodige getuigen tot het onderzoeken van nieuwe Plaatsen en andere verdeelingen van Landerijen te maaken, eenige vergoeding mogt worden toegelegt; zoo hebben wij het van onze onvermijdelijke plicht geacht het voorsz:e door de veldwachtmeesters gedaan verzoek aan UWelEdele Groot achtb: en E Achtb: in allen Eerbied te moeten voordragen, of het Hoogstdezelve ook zoude gelieven te behaagen dat aan de Resp:e Veldwachtmeesters en Veldcorporaals welke in het vervolg het onderzoek van nieuwe in Leening verzogt wordende plaatsen koomende te doen, of de Landerijen van reets in Leening en in Eigendom uitgegeevene Plaatsen moeten verdeelen, voor ieder dag vacatie en Paardenhuur drie Rijksdaalers en voor elk der getuigen Twee Ryksdaalers worde betaald door die geene ten wiens behoeve zulks word verricht. Waarop de ondergeteekendens UWelEdele Groot achtb: en E Achtb: gunstige approbatie eerbiedigst verzoekende, voor het overig de vrijheid neemen met diepschuldig Respect te verblijven. WelEdele Groot Achtbaare Heer! E: E: Achtbaare Heeren! UWelEdele Groot achtb: en E Achtb: zeer onderd: en gehoorzaame Dienaaren /:get:/ H: P: Bletterman P: G: Wium S: W: V: D Merwe J:b Eksteen A: C: V: D: Bijl Jacob de Villiers S: J: Cats A: D: Villiers J:r Z:n In Heemraads Vergadering Aan Stellenbosch d:n 7:e April zo is bij overweeging van de billijkheid die in 't bij voorschreeven Missive gedaan verzoek resideerd, goedgevonden en dienvolgens beslooten het zelve verzoek te accordeeren en toe testaan zo als 't zelve toegestaan en geaccordeerd word bij deeze, zullende dienvolgens voortaan, wanneer Veldwachtmeesters der respective contrijen zo onder de Colonie van Stellenbosch en Drakenstein als onder die van Zwellendam en Graaff Reijnet door de Landdrosten respective worden gelast onderzoek te doen naar nieuwe in leening verzocht wordende plaasten, of de Landerijen van reeds in leening en in eigendom uitgegeeven plaatsen te verdeelen, voor deeze verrichtingen moeten worden betaald drie Rijksdaalers daags en aan ieder der Getuigen Twee Rijksdaalers, en deeze betaling gedraagen moeten worden door de geene die de plaats in leening wil verzoeken, of tot de verdeeling van oude plaatsen dan wel andere Schikkingen geneegen is. De Capitijn ter Zee Willem Udemans bij Requeste verzoek gedaan hebbende te moogen emancipeeren en uit dienstbaarheid ontslaan zijne Slavinne in naame Dina en haar kind Jonas Johannes beïde van de Kaap, zo is zulks aan hem geaccordeerd, onder conditie dat hij voor ieder derzelve aan de diaconie armen deezer Steede zal betaalen Vijftig Rijksdaalers en bovensdien de bepaalde Borgtocht Stellen dat dezelve twee Lijfeigenen in de tijd van twintig Jaaren niet tot lasten van dezelve diaconie zullen koomen. De Heer Christoffel Brandt en den Koopman titulair Jan Pieter Baumgardt, als Commisarissen over de Administratie van't Houtmagazijn, ingevolge de gestatueerde ordres, over het geen in dezelve administratie is voorgevallen geduurende zij daarvan Commissarissen zijn geweest, ingedient hebbende het volgend Rapport. Aan den WelEdele Groot Achtb: Heer! Abraham Josias Sluijsken Raad ordinair van Nederlandsch India mitsgaders Commissaris over het Gouvernement van Kaap de Goede Hoop en den Ressorte van dien &c:a &c:a &c:a beneevens den WelEdelen Achtbaaren Heere Gezachhebber en de WelEdele Heeren Raaden van Politie. WelEdele Groot Achtbaare Heer! en E Achtbaare Heeren! 9

10 De HoogEdele Heeren Commissarissen Generaal over geheel Nederlandsch Indiën en deezen uithoek bij derzelver gevenereerde Letteren onder den 22:e Aug:s 1793 aan deezen Raad geschreeven onder andere hebbende gelieven goed te vinden tot Commissarissen over't Houtmagazijn aan te stellen de Raadsleeden van Reede van Oudtshoorn en Brand dewelke eerstgemelde door welgem:e Groot Achtb: Heer Commissaris uit hoofde van deszelfs meenigvuldige andere amptsbezigheeden daarvan ontslagen geworden zijnde door hoogstdezelve weder met den eerstgeteek: tot meede Commissaris is aangesteld geworden den in dienst der E Comp:ie zijnde Koopman Jan Pieter Baumgardt, omme met dezelve na te komen en Stiptelijk uittevoeren zodanige Commissie als de bovengem:e geeerde dispositie hunner HoogEdelheedens in't breede komt te bevatten; waarbij aan de ondergeteekendens onder anderen Speciaal is gedemandeerd om in elke Raadsvergadering die het eerst gehouden zal worden in de Maanden Maart, Junij, Septbr: en December en dus om de drie Maanden in deezen Achtb: Raade in te leeveren een Schriftelijk berigt behelzende een beknopt verslag van het geene er remarquabelst betrekkelijk de administratie aan hun directie of toeverzigt gedemandeert in de laatste drie Maanden zal zijn voorgevallen en daarbij te voegen eene korte aanhaaling van de ordres betrekkelijk dezelve het zij uit 't Vaderland het zij van de Hoge Regeering van in Indiën ontfangen ofte door UWelEdele Groot Achtb: en E Achtb: zelve geëmaneerd en in hoeverre dezelve zij ter uitvoer gebracht; met aanwijzing omtrent de geene die nog niet zijn uitgevoerd en van de reedenen welke zulks hebben verhindert ten einde als dan daaromtrend op eene gepaste wijze te kunnen voorzien: Zo hebbende ondergeteekendes bij deeze d' Eer in plichtschuldige obtemperance deeze g'eerde ordre te berichten. Dat er zeedert de aan derzelver toeverzicht opgedragene Commissie in de Administratie over het Houtmagazijn niets noteerens of aanmerkingswaardig is voorgevallen, door dien dit Gouvernement, zeedert door den aankomst van S Comp:ie Scheepen zoo uit Patria als Indien is gedestitueerd gebleeven van eenige beveelen van onze Heeren Meesteren ofte van de Hoge Indiasche Regeering betrekkelijk deeze directie; als alleen dat de ondergeteekendens zig op den 22:e November der Jongstverloopene Jaars 1793 door UWelEdele Groot Achtb: en E Achtb: gechargeerd hebben gevonden met eene aparte Commissie en bevel om, uit hoofde der noodzakelijkheid dat het gemelde Houtmagazijn eïndelijk eens Exact wierde opgenoomen en nagezien dezelve te beveelen die administratie van Stuk tot Stuk na te gaan en met de restanten der daarbij gehoudene boeken te confronteeren, en welke Commissie als met veel moeite en arbeid verzeld gegaan, dog als nu afgeloopen zijnde het daarvan door de ondergeteekendens geformeerd schriftelijk rapport van derzelver bevinding aan UWelEdele Groot Achtb: en E Achtb: staat te worden gesuppediteerd. Waarmeede de ondergeteekendens verhoope de aan Hoogstderzelver intentie te hebben voldaan; de Eer hebben deeze te laaten dienen voor plichtschuldig Rapport In 't Casteel de Goede Hoop Ultimo Maart 1794 /:get:/ C:l Brandt J: P: Baumgardt. zo is verstaan in't zelve Rapport genoegen te neemen, en overigens om dat Geschrift ter Secretarij te Seponeeren. de zo evengenoemde Commissarissen over het Houtmagazijn door den edelen Heer Commissaris en Raad bij besluit van den 22:e November expres gecommitteerd geworden zijnde omme de gezegde administratie van Stuk tot Stuk na te gaan en op te neemen; over hunne verrichtingen in deeze ingedient hebbende een Rapport en Specificatie der Restanten van alle Houtwerken en Steenen welke onder Ultimo februarij deezes Jaars restant zyn geweest, zo wierden dezelve Stukken bevonden van volgende inhoud. Aan den WelEdele Groot Achtb: Heer Abraham Josias Sluijsken Raad Ordinair van Nederlands Indien, mitsgaders Commissaris over het Gouvernement van Kaap de Goede Hoop en den Ressorte van dien &c: &c: 10

11 &c: beneevens den WelEdelen Achtb: Heer Gezachhebber en de WelEdele Heeren Raaden van Politie WelEdele Groot Achtb: Heer! en E Achtbaare Heeren! De ondergeteekendens Rezident der Baaifals Christoffel Brand en koopman indienst der E Comp:e Jan Pieter Baumgardt door UWelEdele Groot achtb: en E Achtb: op den 2:e November der jongstverloopen Jaars 1793 gecommitteerd geworden zijnde omme de Administratie van het Houtmagazijn van Stuk tot Stuk na te gaan en op te neemen: Zo gebruiken zij de Vrijheid UWelEdele Groot Achtb: en E Achtb: bij deezen plichtschuldig te berichten. dat zij ondergeteekendens zo veel de tijds omstandigheeden en derzelver Ambtsverrichtingen zulks hebben toegelaaten met de uitterste attentie de gantsche Administratie van't Houtmagazijn, en dus alle de effecten en Houtwerken welke onder de beheering en de directe verantwoording van den opziender over het Houtmagazijn, den Koopman Pieter Diederik Boonacker heeft gestaan van Stuk tot Stuk exactelijk hebben op genoomen en nagezien, en zodanig bevonden als de daarvan geformeerde en deezen in Eerbied geannexeerde Specificatie zulks nader komt aan te toonen. Dat zij ondergeteekendens wijders alle de alhier aangebrachte onder goede en defecten, mitsg:s de door den tijd alhier verrotte en vervuurt geraakte houtwerken van de deugdzame en wel geconditioneerde afgescheiden en gesorteerd hebbende, vervolgens van het onbruikbaare en defect bevondene zo balken en eike planken als Juffers tot onderleggers en Stutten &c:a hebben g'emploïeerd om het goed en deugdzaam hout voor de vogtigheid en bederf te præserveeren: dat zo wijders op den articul zo wel van houtwerken als Steenen &c:a welk tot de voorsz:e administratie van het Houtmagazijn heeft behoord, bij examinatie en natelling volkomen accoord hebben bevonden met restanten der boeken onder Ultimo Februarij laastleeden De ondergeteekendes vermeenende hiermeede aan de intentie van UWelEd: groot achtb: en E Achtb: plichtschuldig te hebben voldaan neemen overigens de vrijheid deeze te laaten dienen voor derzelver Rapport. In 't Casteel de Goede Hoop Ultimo Maart /:get:/ C:l Brand J: P: Baumgardt. Specificatie van alle zodanige Houtwerken, Metselsteenen &c: als 'er onder Ulimo Februarij bj de Boeken in 's E Comp:e Houtmagazijn zijn restant geweest, vervolgens door de Ondergeteekendens nagezien en gesorteerd geworden namentlijk. 81 p:s 78 p:s Greene balken van 13 & 14 d:m lang 28 a 30 Voeten, als 64 p:s geheel onbeschadigt 16 d:o vervuurt en verrot 1 d:o tot onderlegger ook beschadigt Greene balken van 13 & 13 d:m lang 22 a 25 Voeten, als 74 p:s goede op de Kruidmagazijn 4 d:o vervuurt en verrot 11

12 194 1/2 p:s gr: balken van 12 & 14 d:m als 91 p:s goed 70 d:o d:o op de kruitkelder 25 1/2 d:o vervuurt en verrot 8 d:o d:o tot onderleggers 73 p:s gr: balken van 12 & 12 d:m als 92 p:s 54 p:s goed 17 d:o vervuurt en verrot 2 d:o d:o tot onderleggers gr: balken van 10 & 14 d:m lang à 30 Voeten als 69 p:s goed 17 d:o vervuurt en verrot 6 d:o d:o tot onderleggers 282 p:s gr: balken van 9 & 11 d:m als 238 p:s goed 42 d:o vervuurt en verrot 2 d:o d:o d:o d:o tot onderleggers 211 p:s gr: balken van 8 & 10 d:m als 197 p:s goed 14 d:o vervuurt en verrot 381 p:s gr: balken van 6 & 8 d:m als 366 p:s goed 15 d:o vervuurt en verrot 84 p:s gr: balken van 5 & 7, als 83 p:s goed 1 d:o vervuurt en verrot 12 p:s Gr: Ribben van 4 & 6 d:m goed 144 d:o d:o d:o d:o 4 d:o 5 d:o d:o 1 d:o d:o d:o d:o 3 d:o 6 d:o vervuurt en verrot 27 d:o d:o d:o d:o 3 d:o 3 d:o goed 245 d:o Latten d:o d:o 2 d:o 3 d:o d:o 12

13 250 d:o d:o d:o 1 1/2 d:o 3 d:o d:o 208 d:o d:o d:o 1 1/2 d:o 2 d:o d:o 181 d:o d:o d:o 1 d:o 2 d:o d:o 174 d:o d:o d:o 1 d:o 1 1/2 d:o 155 d:o gr: deelen d:o 3 d:m d:o 113 d:o d:o d:o d:o 2 1/2 d:o d:o 345 d:o d:o d:o d:o 2 d:o als 343 p:s goed 2 d:o vervuurt en verrot 2 p:s gr: deelen van 1 1/2 d:m goed 11 d:o d:o d:o d:o 1 1/4 d:o d:o 514 d:o d:o Juffers van 30 a 36 v:t lang als 491 p:s goed 17 d:o vervuurt en verrot 6 d:o tot Stutten om de goede te Stapelen 486 p:s d:o Sparren van 30 a 36 voeten, als 441 p:s goed 45 d:o vervuurt en verrot 407 p:s gr: Sparren van 15 & 18 V:t goed 3 d:o Eike planken d:o 8 d:m vervuurt en verrot 19 d:o d:o d:o d:o 7 d:o als 1 p:s goed 18 d:o vervuurt en verrot. 199 p:s d:o planken van 6 d:m als 124 p:s goed 75 d:o vervuurt en verrot 13 p:s d:o planken van 5 d:m als 6 p:s goed 7 d:o vervuurt en verrot 21 p:s Eyke planken van 4 d:m als 11 p:s goed 13

14 10 d:o vervuurt en verrot 60 p:s Eyke planken van 3 d:m als 36 p:s goed 19 d:o vervuurt en verrot 3 d:o d:o d:o tot onderleggers 99 p:s Eyke planken van 2 1/2 d:m als 57 p:s goed 34 d:o vervuurt en verrot 8 d:o d:o d:o tot onderleggers 21 1/2 p:s Eike planken van 2 d:m als 1 p:s 18 1/2 d:o goed 3 vervuurt en verrot Eike balk van 11 & 13 d:m vervuurt en verrot, dient om af te sluiten 40 d:o d:o d:o 8 d:o 10 d:o goed 1 d:o wind peul vervuurt en verrot 1 d:o Eyzer balk 1 d:o d:o Steunder 1 d:o d:o Voeghout 1 d:o d:o Staande As 1 d:o d:o d:o balk 4 d:o vervuurt en verrot Jatij balken van 15 & 16 d:m 25 a 30 Voeten goed 4 d:o d:o d:o d:o 12 d:o 14 d:o 25 V:t d:o 4 d:o d:o d:o d:o 10 d:o 12 d:o 30 a 32 d:o d:o 4 d:o d:o d:o d:o 7 d:o 8 d:o d:o 1 d:o d:o moolen Ass d:o 24 d:m 30 d:o 36 d:o d:o 1 d:o glondonse balk d:o 1 d:o Jatij moolen plank van 4 d:m d:o 11 d:o d:o d:o d:o d:o 3 d:o d:o 4107 d:o d:o duigen goed 9 d:o d:o huisplanken d:o 14

15 46 d:o d:o pomphouten geboorde d:o 17 d:o d:o Swalpen van 2 & 3 d:m 108 d:o d:o d:o d:o 4 d:o 5 d:o d:o 1 d:o d:o d:o d:o 4 d:o 6 d:o d:o 41 d:o d:o d:o d:o 6 d:o 8 d:o d:o 160 Vaten Cement 15 p:s Geelhoute balken van 12 & 14 als 44 p:s 10 p:s goede 5 d:o vervuurt en verrot geelhoute balken van 10 en 12 d:m goed 75 d:o d:o d:o d:o 7 en 9 d:o d:o 10 d:o d:o d:o d:o 6 d:o 8 d:o d:o 163 d:o d:o d:o d:o 5 d:o 7 d:o d:o 2 d:o d:o planken d:o 2 d:m d:o 677 d:o d:o d:o 1 1/4 d:o d:o 1184 Voeten Stinkhout van 1 d:m 4362 p:s Wagen Spaaken d:o 40 d:o d:o Assen d:o 123 d:o d:o Naaven d:o 110 d:o d:o Schamels d:o 14 d:o Draaijborden d:o 85 d:o paardewagen voortangen d:o 1 d:o osse d:o d:o d:o 231 d:o wagen achtertangen d:o 123 d:o d:o Disselboomen d:o 2 d:o gezaagde Leerboomen d:o 980 d:o Leerschijen d:o 699 d:o Rongen d:o 40 d:o Koetsvellingen d:o 11 d:o Malwagen d:o d:o 177 d:o geelhoute Affuit Swalpen in zoort, als 15

16 173 p:s goed 4 d:o vervuurt en verrot 592 p:s vellingen in Zoort goed 1898 d:o Spaaken d:o 53 d:o Naaven d:o 10 d:o Schaamels d:o 8 d:o Assen d:o 1 d:o Langwagen d:o 14 d:o Tangen d:o 1 d:o Disselboom d:o d:o grauwe moppen ord:e d:o d:o d:o Vegtre d:o geele klinkersteenen d:o Rijnze d:o 9764 d:o grauwe Leidse Steenen 161 p:s Roode Dakpannen 3526 d:o Estrikken van 16 d:m 3193 d:o d:o d:o 12 d:o 623 d:o blauwe vloersteenen van 12 d:m Ongetaxeerde goederen 46 p:s Vellingen als 23 p:s goed 23 d:o vervuurt en verrot 23 p:s Naaven, als 21 p:s goed 2 d:o vervuurt en verrot 12 p:s Assen 2 d:o Koetsassen 10 d:o Schaamels 3 paar Voortangen 7 d:o agter d:o, als 6 p:s goed 1 d:o vervuürt en verrot 16

17 6 p:s Osse waagen voortangen 80 d:o Malwaagen Spaaken 10 d:o Rongen 75 d:o Leerschijen In 't Casteel de Goede Hoop Ult:o Maart 1794 /:get:/ C:l Brand J:P: Baumgardt. en nadien uit dit een en ander den Raade is koomen te blijken, dat onderscheidene greene en eïke Houtwaaren die door de vermindering van omslag in't Generaal maar vooräl door de ordre om het extrueeren van Gebouwen te Staaken niet hebben kunnen worden geemploïeerd tot de eïndens waartoe uit Nederland zijn gepetitioneerd geworden en dus ook ten deele bij gebrek aan bekwaame bergplaats in de open lucht heeft moeten verblijven, zijn vervuurt en verrot geraakt, zo is omme de voorschr: administratie van het Houtmagazijn eenmaal te zuiveren van alle zodanige articulen als welke niet anders dan tot merkelijk nadeel van de Maatschappij kunnen worden aangehouden, en dus meerder ruimte ter behoorlijke berging van 't gaave en deugdzaam Hout te verkrijgen, goedgevonden en dienvolgens beslooten van de bij voorschreeven Specificatie voormelde vervuurde en verrotte Houtwaaren eenlijk in die administratie te laaten verblijven zodanige greene Balken als tot onderleggers worden gebruikt, mitsgaders zodanige eïke planken als in cas van vijandelijke attacque op deeze Hoofdplaatse, tot het maaken van Blindages tot verdeeling van het Buskruit in het kasteel zullen kunnen en behooren te worden gebruikt, terwijl alle de overige vervuurde en verrotte Balken en Planken op den 30 en 31 maï eerstvoorkomende publicq zullende worden verkogt, en daarvan aan't publiecq bij afixie van Billetten directe vroegtijdige kennisse worden gegeeven De Heeren Brandt en Bergh welke zich bij Resolutie deezer tafel van den 4 en 5:e Maart Jongstleeden hebben gecommitteerd gevonden om zich te begeeven naar S'Comp:e Post de Groenekloof, ten eïnde te examineeren of door den Pachter der zoutpannen Abraham a de Haan in de reparatien aan de aldaar staande gebouwen, navolgens 't geen waartoe hij zich verbonden heeft gehad was voldaan geworden, en teffens welke gebouwen zich op die Post koomen te bevinden, mitsgaders in welke Staat die thans zijn, als meede bij die zelfde geleegentheid na te gaan, of en in hoe verre de bezwaaren voorkomende bij zeekere Requeste door gemelde De Haan aan deeze Regeering gepræsenteerd en bij de Resolutien van den 5:e Maart ingeschreeven, al ofte niet gegrond koomen te weezen, en hoe die beswaaren, gefundeerd bevonden wordende, zoude kunnen worden uit den weggeruijmd: over dit een en ander den raade invoege als volgt gediendt hebbende van derzelver Consideratien en bericht. Aan den WelEdele Groot Achtb: Heer! Raad ordinair van Nederlandsch India mitsgaders Commissaris over 't Gouvernement van Cabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien &c: &c: &c: beneevens den WelEdelen Achtb: Heer Gezachhebber en de verdere Heeren Leeden van den Politiecquen Raad. WelEdele Groot Achtb: Heer! en E Achtb: Heeren! UWelEdele Groot Achtb: en E Achtb: bij welderzelver besluiten in datis 4 en 5 der evenafgeweeken maand Maart genomen, d' ondergeteekende Raadsleeden hebbende gelieven te committeeren om zig te begeeven naar S E Comp:s Post de Groene Clooff, ten einde t' examineeren of door den Pagter der Zoutpannen Abraham à de Haan in de reparatiën aan de aldaar Staande gebouwen, navolgens 't geen waartoe zig verbonden heeft gehad, is voldaan geworden? en teevens welke gebouwen zig op gemelde Post koomen te bevinden? mitsgaders in welke Staat die thans zijn? als meede bij die zelfde geleegendheid na te gaan, of en in hoe verre de beswaaren, voorkomende bij zeekere Requeste door evengeciteerde à de Haan aan UWelEdele Groot achtb: en E Achtb: gepresenteerd, /: van welke requeste ten dien einde authentiecque Copij aan hun ter handen 17

18 te weezen? en hoe die beswaaren gefundeert bevonden werdende, best zouden kunnen werden uit den weg geruimd: Zo gebruiken zij de vrijheid UW WelEdele Groot Achtb: en E Achtb: bij deezen te berichten, dat zij ter voldoening aan hunnen voorsz:e Last in d' eerste plaatse zig hebben begeeven naar S Comp:s hiervoren genoemde Post de Groenekloof en aldaar bij eene nauwkeurig gedaane opneeming en examinatie bevonden hebben, dat de thans op dees Post in weezen zijnde Gebouwen bestaan in een vrij logabel woonhuis, mitsgaders vier andere naast elkanderen gesitueerde getimmertens verdeeld in een ruijme Paarde Stal, Timmermanswinkel, knechtskamer, Kelder Koornschuur, zoutpakhuisen, Hoender Ganse en Varkens hokken, beneevens nog een minder in tweën gesplitste afzonderlijk Gebouw, waarvan het eene gedeelte tot Logement heeft gedient van't volk op deeze Post bescheiden geweest, en't andere de Bergplaats voor de wagens is, alles in zijnen ringmuur beslooten, dat door het weder opbouwen der ingestorte gedeeltens van de zo evengenoemde Ringmuuren, door het oprigten van een geheel nieuwe Bakoven door het leggen van een nieuw dak op 't Wagenhuis, door het behoorlijk voorzien van alle de overige daken, mitsgaders het muurwerk, de Vorsten en Roeven en het Schilderen van al het Houtwerk alle de voorschr: Gebouwen zig thans op 't oog in een zeer favorable aspect vertoonen, doch dat des niet te min als nog reparature vorderen eenige Hekken, deuren, Vengsters, en Rottingraamen die of Lendelam of geheel aan Stukken zijn, terwijl bovensdien in 't vertrek tot Logement van 't Postvolk gediend hebbende, de Deuren en Vengsters, als ten eenen maale verrot zijnde geheele nieuw gemaakt en de zolders in de Stal, die weegens de Zwakheid der Balken instorting drijgd, gestut werden moet: En dat zij ondergeteekendens vervolgens in Perzoon zijn weezen neemen Oculair inspectie van de voornaamste Zoutpannen zo aan de Groene Cloof en aan Jan Biesjeskraal, als bij het zoute Rivier en in de Kaapse Vlakte geleegen, bij welke occagie zy niet alleen hebben gezien, dat 'er in alle dezelve Pannen geen enkelde korl zout was te vinden, of met eenige waarschijnlijkheid meer kon worden te gemoed gezien voor 't laatst van dit, of 't begin van 't aanstaande Jaar; aangezien de gemelde Pannen, wel verre van na Jaarlykse gewoonte teegens deezen tijd ten eenemaale te weezen opgedroogd, door de menigvuldig gevallene Reegens zoo veel toevloed van water hadden ontfangen dat dezelve zig als te midden in den winter vertoonden, zonder dat zulks door het oprigten en onderhouden van dammen of Dijken te keeren is geweest, of daaraan vervolgens heeft kunnen werden geremedieert door 't maaken van aflijdingen, maar ook teevens tot hunne hoogste ontstigtinge ontwaard hebben, dat de naast bij de Kaap in de Vlakte en aan het Zoute Rivier geleegene Zoutpannen, meestäl door de passanten baldadiglijk verdistrueerd en bedorven werden, met dezelve door het vee te doen vertrappen, en 'er met wagens Kruijs en dwars door heenen te rijden. dat uit dees laatstgemelde omstandigheeden gebleeken zijnde de gegrondheid der representatien en ingebragte bezwaaren van den Pachter der Zoutpannen over de te dugtene Schaarsheid aan Zout en het nadeel daaruit voor hem te proflueeren, d' ondergeteekendens hieröp in overweeging hebben genoomen, of uit voorschr: Schaarsheid ook zoude kunnen ontstaan een formeel gebrek aan dit zoo noodzakelijk ingrediënt tot Levensonderhoud! en op wat wijze daarteegens best voorzien, mitsgaders hoedanige Schadeloosstelling teevens ten minsten nadeele der E Comp:e aan den Pachter geprocureert zoude kunnen werden voor een verlies hem gants toevallig en onvoorziens buiten zijn toedoen of Schuld overgekomen. Dat ten gevolge van deeze overweegingen aan hun is te vooren gekomen, dat vermits uit de ruuwe opgaaven van den Pachter â de Haan blijkt, dat tot de geheele Consumptie van zout in een Rond Jaar vereischt werd een quantiteit va 2400 mudden, en 'er thans niet meer aan handen komt te zijn als 2000 mudden, zoo aan Jan Biesjeskraal als hier in de Kaap opgelegd, terwijl 'er nog een geruimen tusschentijd van 8 of 9 maanden moet verloopen, alvoorens de Pannen wederom eenig Zout kunnen opleeveren, zeer zeker eene formeele gebrek zal plaatse hebben, ten waar men wilde Stellen, dat de provisie van zout welke in de huishoudingen alhier ter hoofdplaatse mitsgaders ten platten Lande vroegtijdig ingeslagen en opgegaderd werd niet alleen gereekend is tot den tijd toe, dat er wederom nieuwe voorraad zal te bekoomen weezen, maar ook om in Cas van nood daaruit te kunnen Subvenieeren aan de behoeftens der geenen die gebrek hebben dat het eenig middel om in de tegenswoordige omstandigheeden de gevolgen van een zodanig gebrek, voor zoo verre het Publiecq Concerneert te prævenieeren zoude zijn, van stonden aan het verbod op den invoer van vreemd zout in te 18