Tweede Kamer verkiezingen 2010 s-hertogenbosch

Transcriptie

1 Tweede Kamer verkiezingen 2010 s-hertogenbosch Politieke aardverschuiving in Nederland De en de zijn de grote winnaars van de verkiezingen. Met deze winst wordt de de grootste partij van Nederland, na een nek aan nek race met de. De leidt een nederlaag en levert grofweg de helft van zijn zetels in. De verkiezingsuitslag versnippert het politieke landschap; in ruim een halve eeuw kreeg de grootste partij nooit zo weinig zetels. Ondanks alle (media-)aandacht voor de verkiezingen was de opkomst laag. ook de grootste in s-hertogenbosch De uitslag in s-hertogenbosch volgt op hoofdlijnen het landelijke beeld. Ook in s-hertogenbosch is de als eerste geëindigd. Wel stemmen in s-hertogenbosch meer mensen,, en GroenLinks. Daarentegen stemmen minder mensen op het, ChristenUnie en het SGP. Figuur 1: Uitslag s-hertogenbosch afgezet tegen de landelijke uitslag 25% Nederland 's-hertogenbosch 20% 20,7% 19,1% 17,8% 15% 10% 12,6% 10,2% 8,4% 7,9% 5% 1,3% 0,8% 0,7% 0,3% 0,1% 0,1% 0,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0% PvdD TON MenS SGP Lijst 17 Piratenpartij Nieuw NL Heel NL Partij één 1

2 grootste winnaar Ook de landelijke trend is duidelijk waarneembaar in s-hertogenbosch. In vergelijking met de vorige Tweede Kamer verkiezingen in 2006, is de twee-en-een-half keer zo groot geworden. Ook hebben meer mensen op, en GroenLinks gestemd ten opzichte van De en hebben moeten inleveren. Dit verlies was echter kleiner dan verwacht door de wisseling van lijsttrekkers. Het heeft de meeste verliezen geleden. Zij zijn in aantal zetels gehalveerd. Ten opzichte van eerdere andere verkiezingen Op de volgende pagina worden per partij de ontwikkelingen gepresenteerd. Hierbij wordt niet alleen de trend geschetst van de Tweede Kamer verkiezingen van 2002, 2003, 2006 en 2010, maar ook van de laatste verkiezingen voor de Gemeenteraad (2010), Europees Parlement (2009) en Provinciale Staten (2007). Figuur 2a:Uitslag s-hertogenbosch 2010 afgezet tegen de uitslag van % Tw eede Kamer 2006 Tw eede Kamer % 20,7% 19,1% 17,8% 15% 10% 12,6% 10,2% 8,4% 7,9% 5% 0% 0,8% Figuur 2b: Percentage winst/verlies naar politiek spectrum 20% 15% 10% 5% 0% -5% -10% -15% -20% Nederland 's-hertogenbosch 11,0% 6,3% 5,6% 2,6% -0,5% -1,8% -9,1% -13,4% 2

3 Figuur 3: Ontwikkelingen per partij 20,7% 19,1% 15,1% 20,9% 18,5% 27,6% 16,1% 13,9% 13,4% 11,5% 11,6% 11,3% 11,0% 16,3% 17,8% 12,6% 6,8% 21,7% 9,9% 8,5% 7,8% 17,3% 9,4% 25,0% 10,2% 8,4% 23,6% 2,1% 25,3% 4,4% 24,1% 5,9% 9,7% 7,7% 17,3% 14,0% 21,2% 2,7% 7,9% 0,8% 5,3% 1,3% 6,3% 0,4% 9,4% 0,5% 11,8% 11,6% (/SGP) 1,0% 7,0% (/SGP) 1,7% 3

4 de grootste in wijken met aandachtsgebieden De is de grootste partij geworden in s-hertogenbosch, en dit is ook te zien als we inzoomen op de wijken. Met name in de goede wijken, zoals Rosmalen, de Groote Wielen, Empel en Engelen is de groot geworden. In de wijken waar de GSB-aandachtsgebieden liggen is in plaats van de de de grootste geworden. De enige wijken die een ander beeld laten zien zijn de Binnenstad en Muntel/Vliert. In de Binnenstad is ondanks de aanwezigheid van een aandachtsgebied de de grootste geworden; in Muntel/Vliert is de de grootste partij. Op de volgende pagina worden de resultaten per wijk gepresenteerd. Figuur 4: Grootste partij per wijk Rosmalen Noord Empel De Groote Wielen Maaspoort Engelen Noord Rosmalen Zuid West Muntel/Vliert Graafsepoort Binnenstad Zuidoost 4

5 Figuur 5a: Uitslag per wijk Binnenstad Zuidoost 24,0% 18,1% 20,0% 18,0% 7,4% 19,8% 10,5% 11,9% 8,2% 13,2% 12,7% 7,6% 13,6% 7,8% 0,6% 0,9% Graafsepoort Muntel/Vliert 15,7% 14,4% 19,6% 25,6% 24,9% 13,0% 14,4% 11,7% 8,5% 6,7% 6,6% 11,2% 7,3% 14,1% 0,5% 0,4% Rosmalen Zuid Rosmalen Noord 26,6% 20,7% 16,0% 17,9% 10,3% 15,8% 12,1% 14,6% 14,9% 14,4% 10,6% 7,0% 6,9% 6,4% 0,6% 0,6% 5

6 Figuur 5b: Uitslag per wijk De Groote Wielen Empel 37,6% 31,1% 12,6% 13,1% 15,5% 17,1% 8,8% 9,1% 6,9% 15,4% 9,4% 6,8% 6,4% 4,2% 0,4% 1,2% Noord Maaspoort 12,5% 23,6% 22,5% 18,1% 24,2% 18,9% 16,1% 13,6% 8,5% 8,3% 5,6% 7,9% 6,8% 5,8% 0,9% 1,1% West Engelen 14,7% 35,1% 22,0% 12,1% 23,0% 14,3% 12,5% 7,5% 9,1% 11,6% 7,9% 9,6% 7,3% 6,7% 1,0% 0,6% 6

7 Afname opkomst De gestage afname van de opkomst blijft zich doorzetten. Ten opzichte van de Tweede Kamer verkiezingen in 2006 is de opkomst gedaald van 79,1 procent naar 75,4 procent. Wel is de opkomst bij de Tweede Kamer verkiezingen hoger dan bij andere verkiezingen, zoals voor de Gemeenteraad, Provinciale Staten of het Europees Parlement. Figuur 6: Historische ontwikkelingen verkiezingsopkomst in s-hertogenbosch ( ) opkomst in % provinciale staten 30 tweede kamer gemeenteraad europees parlement Verschillen opkomst naar wijk Sinds de invoering van de stempas mogen inwoners zelf bepalen bij welk stembureau zij hun stem uitbrengen. Meer mensen zullen hun stem uitbrengen op een plek waar het hen handig uitkomt, zoals op het Centraal Station of het Stadskantoor 1. We zien dat de opkomst in de Binnenstad is gestegen. De opkomst in de andere wijken net als de totale opkomst in de gemeente is gedaald. Figuur 7: Opkomst per wijk 100% 96,4% Tw eede Kamer 2006 Tw eede Kamer % 80% 70% 72,3% 72,0% 69,4% 80,7% 75,4% 76,6% 81,2% 68,8% 76,7% 67,2% 84,1% 60% Binnenstad Zuidoost Graafsepoort Muntel/Vliert Rosmalen Zuid Rosmalen Noord De Groote Wielen Empel Noord Maaspoort West Engelen 1 Cijfers met betrekking tot de wijk dienen met voorzichtigheid te worden geïnterpreteerd. 7

8 Bijlage 1: Uitslag Tweede Kamer verkiezingen 2010 naar wijk (absolute en relatieve cijfers) Tweede Kamer verkiezingen 9 juni 2010 in 's-hertogenbosch - Uitslagen per wijk (absoluut) Inwoners per Kiesgerechtigd PvdD SGP Nieuw NL TON MenS Heel NL Aantal stemmen Opkomst Wijken Blanco 01 Binnenstad ,4% 02 Zuidoost ,3% 03 Graafsepoort ,4% 04 Muntel/Vliert ,0% 05 Rosmalen Zuid ,7% 06 Rosmalen Noord ,4% 07 De Groote Wielen ,6% 08 Empel ,2% 09 Noord ,8% 10 Maaspoort ,7% 11 West ,2% 12 Engelen ,1% 's-hertogenbosch ,4% Tweede Kamer verkiezingen 9 juni 2010 in 's-hertogenbosch - Uitslagen per wijk (relatief) Inwoners per Partij Piratenpartij Eén Lijst 17 Kiesgerechtigd PvdD SGP Nieuw NL TON MenS Heel NL Partij Piratenpartij Eén Lijst 17 Aantal stemmen Opkomst Wijken Blanco 01 Binnenstad ,2 20,0 10,5 24,0 7,4 13,6 0,6 12,7 1,8 0,1 0,0 0,4 0,3 0,0 0,0 0,1 0,3 0,2 100,0 96,4% 02 Zuidoost ,2 18,0 11,9 18,1 19,8 7,8 0,9 7,6 1,4 0,0 0,0 0,6 0,5 0,0 0,1 0,1 0,1 0,2 100,0 72,3% 03 Graafsepoort ,5 19,6 14,4 15,7 24,9 7,3 0,5 6,6 1,2 0,0 0,0 0,6 0,4 0,0 0,0 0,1 0,2 0,1 100,0 69,4% 04 Muntel/Vliert ,7 25,6 11,7 14,4 13,0 14,1 0,4 11,2 1,6 0,1 0,0 0,5 0,4 0,0 0,0 0,2 0,2 0,2 100,0 72,0% 05 Rosmalen Zuid ,9 16,0 12,1 26,6 10,3 6,9 0,6 10,6 1,0 0,1 0,0 0,5 0,3 0,1 0,0 0,1 0,1 0,1 100,0 80,7% 06 Rosmalen Noord ,4 17,9 14,6 20,7 15,8 6,4 0,6 7,0 1,0 0,0 0,0 0,9 0,3 0,0 0,0 0,1 0,1 0,1 100,0 75,4% 07 De Groote Wielen ,9 12,6 8,8 37,6 15,5 6,4 0,4 9,4 1,0 0,1 0,0 1,1 0,3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 76,6% 08 Empel ,4 13,1 9,1 31,1 17,1 4,2 1,2 6,8 0,9 0,1 0,0 0,7 0,2 0,0 0,0 0,1 0,1 0,2 100,0 81,2% 09 Noord ,5 22,5 16,1 12,5 24,2 6,8 0,9 5,6 1,5 0,0 0,0 0,8 0,2 0,0 0,1 0,1 0,1 0,1 100,0 68,8% 10 Maaspoort ,3 18,1 13,6 23,6 18,9 5,8 1,1 7,9 1,3 0,1 0,0 0,7 0,4 0,0 0,0 0,1 0,1 0,1 100,0 76,7% 11 West ,1 22,0 12,5 14,7 23,0 7,3 1,0 7,9 1,3 0,1 0,0 0,7 0,2 0,0 0,0 0,1 0,2 0,1 100,0 67,2% 12 Engelen ,6 12,1 7,5 35,1 14,3 6,7 0,6 9,6 1,2 0,0 0,0 0,6 0,4 0,1 0,1 0,1 0,2 0,1 100,0 84,1% 's-hertogenbosch ,2 19,1 12,6 20,7 17,8 7,9 0,8 8,4 1,3 0,1 0,0 0,7 0,3 0,0 0,0 0,1 0,1 0,1 100,0 75,4% 8

9 Bijlage 2: Uitslag Tweede Kamer verkiezingen 2010 naar stembureau (absolute cijfers) Stembureau Kiesgerechtigd PvdD SGP Nieuw NL TON MenS Heel NL Partij Eén Lijst 17 Piratenpartij Aantal stemmen Opkomst Blanco Ongeldig Stadskantoor ,8% Stadsbibliotheek ,5% Wooncentrum Antoniegaarde ,4% Basisschool Het Bossche Broek (Centrum) ,9% Nutsschool L.W. Beekman ,0% Verkadefabriek ,2% Woon- Zorgcentrum Nieuwehagen ,2% Stadsarchief ,7% Scouting Lucas ,8% Verzorgingshuis Zuiderschans ,2% Basisschool Het Bossche Broek (Zuid) ,9% Buurthuis "De Zuiderster" ,7% Zorgcentrum de Grevelingen ,1% Basisschool Oberon ,6% Verpleeghuis Oosterhof ,3% Wederkomstkerk ,0% Brede Bossche School De Graaf ,5% Brede Bossche school a/d Aa ,3% Wijkcentrum de Oosthoek ,3% Herman Broerenschool ,2% Buurthuis Graafsewijk- Noord ,3% Dependance Sancta Maria Mavo ,8% Basisschool De Kameleon ,3% Dagactiviteitencentrum De Buut ,0% Trefpunt De Slinger ,4% Basisschool t Boschveld ,9% Steunpunt De Westhoek ,7% Activiteitencentrum ,8% Rooms Kath. Annakerk ,7% Kindcentrum De Ontdekking ,7% Woonzorgcentrum De Taling ,2% Basisschool De Kruisboelijn ,8% Basisschool Imam Albogari ,8% Gereformeerde Kerk s-hertogenbosch ,6% Basisschool t Mozaïk ,4% Buurthuis De Herpen ,3% Nico Schuurmanshuis ,0% Fontys P.A.B.O ,2% Verpleeghuis De Herven ,1% Clubhuis Voetbalvereniging TGG ,5% Gemeentelijk Gymlokaal ,4% Basisschool De Springplank ,0% Scouting Den Bosch Noord ,8% Steunpunt Epigoon ,5% Aangetroffen stemmen 9

10 Stembureau Kiesgerechtigd PvdD SGP Nieuw NL TON MenS Heel NL Partij Eén Lijst 17 Piratenpartij Aantal stemmen Opkomst Blanco Ongeldig Basisschool Aventurijn ,4% Nutsbasisschool "Madelief" ,5% Montessorischool Merlijn ,0% Omron Manufacturing of the Netherlands ,7% Basisschool Meander (nieuw bouw) ,4% Sociaal Cultureel Centrum d n As ,1% Openbare Basisschool Caleidoscoop ,5% Sportzaal ,9% Jenaplanschool Antonius Abt ,7% Dorpshuis "De Engelenburcht ,9% Tennisvereniging Engelen ,1% Mobiel stembureau Mariaoord/Coudewater ,0% Tijdelijke Unit Station Steunpunt van Meeuwenhof ,2% Sociaal Cultureel Centrum ,7% Verzorgingscentrum De Annenborch ,6% De Hobbit ,7% Gymlokaal Basisschool De Overlaet ,9% Gemeentelijk Gymlokaal ,7% R.K. Basisschool t Ven ,6% R.K. Basisschool De Troubadour ,3% Herman Broerenschool ,8% Stichting Scouting Hintham ,3% Wijk- en Dienstencentrum De Biechten ,6% Educatief Centrum Hintham ,6% Ons Trefpunt ,3% Rodenborch College ,4% Basisschool De Vlek ,7% Openbare Basisschool Kruisstraat ,7% Multifunctionele accommodatie Windkracht ,6% Basisschool De Hoven ,6% De Plantentuinen ,2% Koning Willem I College ,2% Tijdelijke unit tegenover Avans Hogeschool ,5% Paus Joannesschool ,9% Brede Bossche School Haren-Donk-Reit ,0% Verzorgingshuis Noorderkroon ,1% Gymlokaal 1e Rompert ,4% Verzorgingshuis De Hooghe Clock ,3% Brede Bossche School De Hambaken ,2% Dagcentrum Eygenweg ,9% Basisschool Meander/Gandalf ,7% Tijdelijke Unit Maaspoort ,0% Openbare Basisschool Meander (oud bouw) ,9% Totaal ,4% Aangetroffen stemmen 10