Wegwijs. chronisch zieken. Alles over tegemoetkomingen, voordelen en diensten voor personen met een chronische ziekte.

Transcriptie

1 Wegwijs chronisch zieken Alles over tegemoetkomingen, voordelen en diensten voor personen met een chronische ziekte.

2 Voorwoord Wanneer je chronisch ziek wordt, zet dit heel je wereld op zijn kop. Je zoekt naar hoopvolle informatie maar blijft vaak met veel vragen zitten. Je hoeft er niet alleen voor te staan! Bond Moyson zoekt samen met jou naar oplossingen. Wij bieden je een brede waaier aan van diensten en dit allemaal onder één dak. Concreet wil dit zeggen dat je maar 1 telefoontje hoeft te plegen om het volledig zorgtraject op te starten. Mensen met een chronische ziekte worden vaak geconfronteerd met aanzienlijke gezondheidskosten. Wij menen dat je recht hebt op betaalbare en kwaliteitsvolle zorg, maar ook op een menswaardig inkomen en informatie op maat. Daarom wil Bond Moyson er zijn als verdediger van je belangen. Want iedereen telt mee, altijd! Sarah Willockx Provinciaal secretaris Bond Moyson Oost-Vlaanderen Inhoud Inleiding 1. Wanneer is iemand chronisch ziek? 8 2. Welke soorten chronische aandoeningen bestaan er? 8 3. Gevolgen van een chronische aandoening 8 2 ~ Inhoud

3 DEEL A: Voordelen & tegemoetkomingen 1 Voordelen en tegemoetkomingen voor chronisch zieken 1. Statuut persoon met een chronische aandoening Maximumfactuur (MAF) Verhoogde tegemoetkoming Zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden Zorgbudget voor mensen met een handicap Zorgbudget voor ouderen met een zorgnood Globaal medisch dossier (GMD) Hospitalisatieverzekeringen voor chronisch zieken FOD Sociale Zekerheid VAPH 26 2 Voordelen en tegemoetkomingen voor specifieke ziektes 1. Het zorgforfait Het zorgtraject Forfait incontinentiemateriaal Forfait incontinentiemateriaal: onbehandelbare incontinentie Terugbetaling sondagemateriaal Tegemoetkoming pijnstillers Tegemoetkoming actieve verbanden Vergoeding reiskosten kanker- en dialysepatiënten Forfait Sjögren-patiënten Forfait palliatieve zorg in thuisomgeving Forfait PVS-patiënten in thuisomgeving Forfait bijzondere voeding Forfait coeliakie of glutenintolerantie Tegemoetkoming voor kinderen met chronische nierinsufficiëntie Vakantiekamp chronisch zieke kinderen Zorgmodel voor diabetespatiënten Bijzonder Solidariteitsfonds 45 Inhoud ~ 3

4 3 Voordelen en tegemoetkomingen vanuit de aanvullende verzekering 4 Informatie voor chronisch zieken op DEEL B: Leven met een chronische ziekte 1 10 tips voor een aangenaam leven Tip 1. Neem even de tijd 57 Tip 2. Beheer je leven 58 Tip 3. Nut van hersenspinsels 58 Tip 4. Goed om te weten 58 Tip 5. Vraag tijdig hulp 59 Tip 6. Patiëntenverenigingen 59 Tip 7. Eet een gezonde hap 59 Tip 8. Bewegen = levenskwaliteit 59 Tip 9. Praat met je arts 60 Tip 10. Checklist vragen aan de arts 61 2 Relatie met familie en vrienden 1. Veranderde partnerrelatie Veranderde kind-ouderrelatie Veranderde relatie met de bredere omgeving 64 4 ~ Inhoud

5 DEEL C: Diensten en organisaties 1 Diensten en organisaties van Bond Moyson 1. Dienst Maatschappelijk Werk Jurimut Bond Moyson Thuiszorg Mediotheek Bond Moyson Fit&Well2Day Breekpunt Steunpunt Mantelzorg vzw VFG 69 2 Diensten en organisaties voor chronisch zieken 1. Patiëntenverenigingen Trefpunt Zelfhulp Psychologische bijstand School & Ziekzijn 72 Onze andere brochures Inhoud ~ 5

6 6 ~ Bond Moyson

7 Inleiding Als chronisch zieke word je vaak geconfronteerd met hoge gezondheidskosten. Binnen de wettelijke ziekteverzekering bestaan er verschillende sociale en financiële voordelen en tegemoetkomingen die je helpen de factuur onder controle te houden. De medewerkers van Bond Moyson geven je graag advies en helpen je verder met de reglementaire aanvraagformulieren. Neem gerust contact op met onze medewerkers of neem een kijkje op Inleiding ~ 7

8 1 Wanneer is iemand chronisch ziek? Chronisch ziek ben je wanneer je te maken krijgt met een ziekte of een aandoening die een continue behandeling van minstens 6 maanden vraagt en waarbij geen of weinig herstel mogelijk is. 2 Welke soorten chronische aandoeningen bestaan er? klassieke chronische aandoeningen zoals reuma, diabetes, COPD (chronische obstructieve longziekte), MS (Multiple Sclerose), hart- en vaatziekten, fibromyalgie chronische aandoeningen waarvan geen erkende lichamelijke oorzaak kan worden vastgesteld aangeboren ziekten, zoals spierziekten, mucoviscidose psychische aandoeningen zoals chronische depressie, schizofrenie en dementie 3 Gevolgen van een chronische aandoening De gevolgen van een chronische aandoening verschillen van persoon tot persoon, afhankelijk van de aard van je aandoening en je ingesteldheid. Welke impact heeft een chronische ziekte op je leven? leven in een dubbele wereld: afwisselend ziek en gezond zijn leren leven met pijn, bewegingsbeperkingen, vermoeidheid afscheid nemen van je oude, vertrouwde, gezonde lichaam gezondheid lijkt steeds meer iets van anderen te zijn de financiële situatie kan ingrijpend veranderen je tijd anders leren invullen aangewezen zijn op hulp van anderen. veranderingen in de relaties met mensen uit de omgeving. 8 ~ Bond Moyson

9 Deel A Voordelen & Tegemoetkomingen In deze brochure loodsen wij je door de bestaande voordelen en tegemoetkomingen: In het 1ste luik lichten we voordelen en tegemoet komingen toe waarop zieke patiënten recht hebben. In het 2de luik bespreken we voordelen en tegemoetkomingen die gekoppeld zijn aan een specifiek ziektebeeld. Tot slot laten wij je kennismaken met de voordelen en diensten die Bond Moyson aanbiedt. Informatie voor chronisch zieken vind je ook op DEEL A ~ Voordelen en tegemoetkomingen voor chronisch zieken ~ 9

10 1 Financiële voordelen helpen om je factuur onder controle te houden. 10 ~ Bond Moyson

11 Voordelen en tegemoetkomingen voor chronisch zieken Storm Het stormt in mijn lijf, het stormt in mijn benen, het stormt in mijn armen, soms kan ik mezelf niet meer verwarmen. Het stormt in mijn hoofd, soms kort, soms de hele dag, dan hoor je niet meer mijn vrolijke lach, maar zie je tranen in mijn ogen. Storm in je lijf, Strijd tegen de pijn, Maar wat me nog het meeste bezighoudt, is, hoe kan ik voor mijn omgeving weer een normaal mens zijn Geschreven door Annie bron: DEEL A ~ Voordelen en tegemoetkomingen voor chronisch zieken ~ 11

12 1 Statuut persoon met een chronische aandoening Wat? Heb je een chronische ziekte, dan word je vaak geconfronteerd met hoge gezondheidskosten. Het statuut persoon met een chronische aandoening helpt je om de factuur onder controle te houden. Je voordeel Het statuut geeft je recht op deze voordelen: Je huisarts en tandarts kunnen voor jou de derdebetalersregeling toepassen. Je hoeft dan enkel het remgeld (je persoonlijk aandeel) te betalen, de rest van het bedrag vraagt je arts rechtstreeks aan ons ziekenfonds. Het plafond van je maximumfactuur wordt met 104,04 euro verlaagd (zie pagina 13-15). Als je aan 1 van deze 2 voorwaarden voldoet, dan krijg je het statuut voor 2 jaar. Het wordt automatisch verlengd met 1 jaar zolang je voldoet aan de voorwaarde. Als je voldoet aan de 1ste voorwaarde én je hebt een zeldzame ziekte, dan krijg je het statuut voor 5 jaar. Om het statuut te krijgen, bezorg je een medisch attest van je zeldzame ziekte aan de adviserend-arts van ons ziekenfonds. Het statuut wordt verlengd met een extra periode van 5 jaar als je opnieuw een medisch attest van je zeldzame ziekte bezorgt. De lijst van zeldzame ziektes vind je op Je aanvraag Je hoeft het statuut niet zelf aan te vragen. Als je voldoet aan de voorwaarden, dan stuurt ons ziekenfonds je automatisch een brief die bevestigt dat je recht hebt op het statuut. Voorwaarden Je hebt recht op het statuut als: je gedurende 2 opeenvolgende kalenderjaren elk kwartaal meer dan 300 euro betaalt voor je ziektekosten (alleen medische kosten die gedekt zijn door de verplichte ziekteverzekering worden meegeteld). of als je recht hebt op het zorgforfait (zie pagina 30-31). 12 ~ Bond Moyson

13 2 Maximumfactuur (MAF) Wat? Remgeld is het bedrag dat je zelf betaalt, na de wettelijke terugbetaling van het RIZIV. De maximumfactuur (MAF) zorgt ervoor dat je jaarlijks niet meer dan een bepaald bedrag aan remgeld betaalt voor je gezondheidskosten. Dit maximumbedrag noemt men het remgeldplafond. Je voordeel De hoogte van het remgeldplafond is niet voor iedereen gelijk en hangt af van het netto-jaarinkomen van jou en je gezin. Het remgeld wordt allemaal samengeteld. Als jij en je gezin meer remgeld betaalden dan het remgeldplafond, wordt het teveel automatisch terug betaald door het ziekenfonds. Extra MAF-regeling voor specifieke groepen Heb je kinderen jonger dan 19 jaar? Voor hen bestaat er een afzonderlijke maximumfactuur. Deze maximumfactuur is niet afhankelijk van het gezinsinkomen en heeft een vast remgeldplafond van 676,26 euro. Heb je recht op de verhoogde tegemoetkoming*? Je geniet dan de sociale maximumfactuur. Het remgeldplafond zal dan steeds 468,18 euro bedragen, ongeacht je netto-jaarinkomen**. Ben je een persoon met langdurig hoge gezondheidskosten? Voor jou is er de versterkte maximumfactuur. Dit wil zeggen dat als er in je gezin minstens 1 persoon is die in de 2 voorbije jaren individueel 468,18 euro of meer aan remgelden heeft betaald, het gezamenlijk remgeldplafond van het gezin met 104,04 euro wordt verlaagd. Uitzondering: de vermindering van het plafond van 104,04 euro is niet van toepassing voor kinderen met een handicap die een individueel recht hebben op de verhoogde kinderbijslag. Opmerkingen * Lees meer over de verhoogde tegemoet koming op pagina ** Uitzondering voor personen die een inkomensvervangende tegemoetkoming of integratietegemoetkoming genieten en van wie de partner over een inkomen beschikt. DEEL A ~ Voordelen en tegemoetkomingen voor chronisch zieken ~ 13

14 Heb je het statuut persoon met een chronische aandoening? Je remgeldplafond wordt met 104,04 euro verlaagd. Voorwaarden In de teller van het remgeldplafond worden de remgelden en persoonlijke bijdragen opgeteld. Opgelet, dit geldt niet voor kamer- en ereloonsupplementen. Het gaat om volgende gezondheidskosten: erelonen van artsen en verpleegkundigen, kinesitherapeuten, bandagisten en andere paramedici kosten voor medische beeldvorming, labo-onderzoeken, chirurgische ingrepen, technische onderzoeken kosten voor noodzakelijke geneesmiddelen in de categorieën A, B en C, soms ook D met goedkeuring van adviserend-arts de afleverings- en veiligheidsmarge van implantaten een griepvaccin (enkel voor 50+ en bepaalde risicopatiënten) geneesmiddelenforfait voor patiënten die opgenomen zijn in een psychiatrisch verzorgingstehuis (PVT) vergoedbare magistrale bereidingen afgeleverd door de apotheker het forfaitair persoonlijk aandeel voor geneesmiddelen en het persoonlijk aandeel bij een ziekenhuisverpleging (beperkt tot de 365ste dag van opname in een psychiatrisch ziekenhuis) het persoonlijk aandeel in de verpleeg dagprijs van sommige revalidatie-instellingen kosten voor materiaal om botten aan elkaar te zetten (zoals pinnen en platen) en materiaal gebruikt bij operaties aan de ingewanden kosten voor sondevoeding bij kinderen kosten voor actieve verbanden en niet-terugbetaalde pijnstillers voor chronisch zieken (zie pagina 36-37). Je aanvraag Je hoeft zelf niets te doen. Bond Moyson houdt voor jou de remgeldteller bij. Zodra het remgeldplafond van jou en jouw gezin wordt overschreden, krijg je een bericht en wordt het bedrag dat boven het plafond ligt automatisch terugbetaald. Contact Op vind je een overzicht van het netto-jaarinkomen en de bedragen voor het remgeldplafond. Of kom langs in een van onze kantoren in je buurt. Wij helpen je graag verder. 14 ~ Bond Moyson

15 Getuigenis ~ Familie Peeters Het gezin Peeters heeft op basis van het jaarlijks nettogezinsinkomen een remgeldplafond van 676,26 euro. Vader Peeters is regelmatig ziek en geeft veel uit aan dokters, specialisten en medicijnen. Gedurende 2 jaar heeft hij al meer dan 468,18 euro remgeld voor zijn gezondheidskosten moeten betalen. Bond Moyson verwittigt het gezin Peeters dat het remgeldplafond van hun gezin verlaagd wordt van 676,26 euro naar 572,22 euro. Dit betekent dat alle gezondheidskosten volledig door het ziekenfonds worden terugbetaald zodra de gezondheidskosten van hun gezin het bedrag van 572,22 euro overschrijden. DEEL A ~ Voordelen en tegemoetkomingen voor chronisch zieken ~ 15

16 3 Verhoogde tegemoetkoming Wat? Dankzij de verhoogde tegemoetkoming krijg je meer terugbetaald voor je gezondheidskosten zoals geneesmiddelen, een bezoek aan de huisarts of een ziekenhuisopname. Je voordeel Deze voordelen gelden voor alle personen met de verhoogde tegemoetkoming: Hogere terugbetaling ziekte kosten Je krijgt meer terugbetaald voor sommige geneesmiddelen, bij een bezoek aan de dokter, tandarts, kinesist of andere zorgverlener. Hiervoor hoef je zelf niets te doen. Het bedrag wordt automatisch juist berekend. Aan de hand van je identiteitskaart (eid) of ISI+-kaart weet ook de apotheker dat je voor sommige geneesmiddelen minder moet betalen. Derdebetalersregeling bij de arts Je huisarts is verplicht om de derdebetalersregeling toe te passen als je recht hebt op de verhoogde te gemoetkoming. Als je je huisarts om de derdebetalersregeling vraagt, dan mag hij niet weigeren. Je betaalt dan enkel het remgeld voor een consultatie. De rest regelt je arts rechtstreeks met ons ziekenfonds. Het recht op de derde betalersregeling staat altijd vermeld op het roze klevertje van Bond Moyson. Is het laatste cijfer van de code op je klever een 1, dan heb je recht op de verhoogde tegemoetkoming. Minder betalen bij hospitalisatie Bij een ziekenhuisopname is het bedrag van de verpleegdagprijs dat je zelf moet betalen (= remgeld) lager als je recht hebt op de verhoogde tegemoet koming. Recht op sociale maximumfactuur Zodra het remgeld voor je ziektekosten tijdens een kalenderjaar in totaal 468,18 euro bedraagt, krijg je automatisch voor de daaropvolgende ziektekosten het remgeld volledig terugbetaald (zie pagina 13-15). Kortingen bij het openbaar vervoer Je hebt recht op een korting voor het openbaar vervoer (NMBS, De Lijn, TEC en MIVB). Om je korting bij De Lijn aan te vragen, heb je een attest van Bond Moyson nodig. Voor je aanvraag bij de NMBS of MIVB, heb je je eid nodig. De TEC vraagt je kortingskaart van de NMBS. 16 ~ Bond Moyson

17 Deze voordelen gelden voor bepaalde personen met de verhoogde tegemoetkoming: Lagere premie voor de Vlaamse sociale bescherming Je betaalt minder voor de Vlaamse sociale bescherming. Voorwaarde: op 1 januari van het vorige jaar recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming. Goedkoper telefoontarief Je kan eventueel recht hebben op het sociaal telefoontarief als je arbeidsongeschikt bent of ouder dan 65 jaar bent. Er wordt wel rekening gehouden met het totale gezins inkomen. Dit mag een bepaald bedrag niet overschrijden. Toelage voor je verwarming - Sociaal Verwarmingsfonds Je kan een verwarmingstoelage ontvangen als je woning wordt verwarmd met bulkpropaangas, huisbrandolie (in bulk of aan de pomp) of verwarmingspetroleum aan de pomp. Het OCMW van jouw gemeente onderzoekt of je voldoet aan de voorwaarden. Regionale voordelen In sommige regio s in Vlaanderen bestaan er gemeentelijke of provinciale tegemoetkomingen. Voorwaarden Je kan op 2 manieren de verhoogde tegemoetkoming krijgen: op basis van een sociaal voordeel op basis van een inkomensonderzoek. Op basis van een sociaal voordeel Je krijgt automatisch recht op de verhoogde tegemoetkoming als je een statuut hebt of een sociaal voordeel geniet. Je partner en je personen ten laste genieten dan ook automatisch de verhoogde tegemoetkoming. De statuten en sociale voordelen zijn: een leefloon (3 maanden ononderbroken) een equivalent leefloon (3 maanden ononderbroken) een inkomensgarantie voor ouderen; een gewaarborgd inkomen voor bejaarden (inclusief het recht op rentebijslag) een tegemoetkoming voor een handicap een kind met een medische ongeschiktheid van minstens 66 % een kind dat is ingeschreven als gerechtigde in de hoedanigheid van niet-begeleide minderjarige vreemdeling (NBMV) een kind dat als gerechtigde is ingeschreven in de hoedanigheid van wees. DEEL A ~ Voordelen en tegemoetkomingen voor chronisch zieken ~ 17

18 Op basis van een inkomensonderzoek Iedereen kan de verhoogde tegemoetkoming aanvragen op basis van een inkomensonderzoek. Standaard worden de inkomsten van het voorgaande kalenderjaar onderzocht, en is het grensbedrag (voor de inkomsten van 2017) ,43 euro per jaar. Dit wordt verhoogd met 3394,38 euro per bijkomend gezinslid. We maken een uitzondering voor kwetsbare groepen met een stabiel inkomen. Als er een indicator deel uitmaakt van je gezin, dan kijken we naar je maandinkomen (in plaats van je jaarinkomen). We vermenigvuldigen je maandinkomen met 12 om je jaarlijkse inkomen te berekenen. Het grensbedrag is in dit geval ,66 euro, verhoogd met 3467,55 euro per persoon ten laste. Wie is een indicator? gepensioneerden en gelijkgestelden (zoals ex-kolonialen) invaliden die uitkering ontvangen personen die een periode van 12 maanden werkloosheid of arbeidsongeschiktheid bereikt hebben mensen in openbare diensten die in disponibiliteit wegens ziekte zijn geplaatst (1 jaar) militairen die langer dan 1 jaar arbeidsongeschikt zijn mindervaliden weduwen en weduwenaren eenoudergezinnen. Je aanvraag Als je behoort tot een van de groepen of je inkomen beantwoordt aan de voorwaarden, of als je twijfelt, dan neem je het best contact op met Bond Moyson. Samen met jou bekijken onze medewerkers of je voldoet aan de voorwaarden en brengen dan alles in orde waardoor je een hogere terugbetaling en extra voordelen krijgt. Contact Je vindt onze maatschappelijk werkers in een van onze kantoren in je buurt. Of maak een afspraak met de Dienst Maatschappelijk Werk. T E dmw.bmovl@bondmoyson.be 18 ~ Bond Moyson

19 4 Zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden Wat? Heb je langdurig zware zorgbehoeften en daardoor veel niet-medische verzorging nodig, dan kan je een aanvraag doen voor een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden (ook bekend als de Vlaamse zorgverzekering). Je voordeel De tegemoetkoming bedraagt 130 euro per maand als je thuis verzorgd wordt of in een rustoord, rust- en verzorgingstehuis of psychiatrisch verzorgingstehuis verblijft. Voorwaarden Je bent langdurig zwaar zorgbehoevend. Je bent aangesloten bij een zorgkas en hebt al je bijdragen betaald. Je woont minstens 5 jaar in Vlaanderen of Brussel of je bent onderdaan van een lidstaat van de Europese Economische Ruimte én ten minste 5 jaar onderworpen aan het sociale zekerheidsstelsel van een lidstaat. Je aanvraag Je moet voldoen aan de voorwaarden en je moet bewijzen dat je zorgbehoevend bent. Je vindt meer informatie op of Je kan hiervoor de hulp inroepen van de Dienst Maatschappelijk Werk van Bond Moyson. Onze dienst geeft je advies en dient samen met jou een aanvraag in bij de zorgkas. Op basis van een onderzoek beslist de zorgkas of je een tegemoetkoming krijgt. Contact Je vindt onze maatschappelijk werkers in een van onze kantoren in je buurt. Of maak een afspraak met de Dienst Maatschappelijk Werk. DEEL A ~ Voordelen en tegemoetkomingen voor chronisch zieken ~ 19

20 5 Zorgbudget voor mensen met een handicap Wat? Het zorgbudget voor mensen met een handicap (ook bekend als het basisondersteuningsbudget) is 1 van de 2 persoonlijke zorgbudgetten die je kan toegekend krijgen op basis van je inschrijving bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Het beheer en de uitbetaling van dit budget gebeurt door de zorgkas van je ziekenfonds of de Vlaamse Zorgkas. Je voordeel Elke maand krijg je een tegemoetkoming van 300 euro. Met deze tegemoetkoming kan je bijvoorbeeld: poetshulp of gezinshulp inschakelen een mantelzorger of vrijwilliger vergoeden voor zijn hulp beperkt gebruik maken van deskundige begeleiding aan huis of verblijf in een voorziening (Rechtstreeks Toegankelijke Hulp). Voorwaarden Je bent ingeschreven als persoon met een handicap bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (zie pagina 26-27). Je bent aangesloten bij de zorgkas van je ziekenfonds of de Vlaamse Zorgkas. Voorafgaand aan de aanvraag woon je minstens 5 jaar ononderbroken in Vlaanderen of Brussel, of ben je sociaal verzekerd in een land van de Europese Unie. Je aanvraag Let op: tot en met 2018 kan je deze tegemoetkoming niet zelf aanvragen. De tegemoetkoming wordt automatisch toegekend op basis van bijkomende voorwaarden die de Vlaamse overheid bepaalt. Als je in aanmerking komt, dan zal de zorgkas jou zelf op de hoogte brengen. Wil je weten of je in aanmerking komt? Surf dan naar of Contact Je vindt onze maatschappelijk werkers in een van onze kantoren in je buurt. Of maak een afspraak met de Dienst Maatschappelijk Werk. 20 ~ Bond Moyson

21 6 Zorgbudget voor ouderen met een zorgnood Wat? Het zorgbudget voor ouderen met een zorgnood (ook bekend als de tegemoetkoming hulp aan bejaarden) is er voor zorgbehoevende ouderen met een laag inkomen. Je krijgt een maandelijks bedrag dat volledig afhankelijk is van je zorgbehoefte en gezinsinkomen. Je voordeel Je krijgt een maandelijks bedrag dat wordt berekend op basis van je gezondheid, zelfredzaamheid en gezinsinkomen. Dat kan oplopen tot 571 euro per maand. Je aanvraag Ga langs bij de Dienst Maatschappelijk Werk van Bond Moyson, het OCMW of je gemeente. Deze diensten gaan na of je in aanmerking komt voor een tegemoetkoming. Ze helpen je ook bij je aanvraag. Meer informatie? Surf naar of Contact Je vindt onze maatschappelijk werkers in een van onze kantoren in je buurt. Of maak een afspraak met de Dienst Maatschappelijk Werk. Voorwaarden Je bent op het moment van de aanvraag 65 jaar of ouder. Het jaarlijks inkomen van jou en je partner blijft onder een vastgelegde grens. Je bent aangesloten bij de zorgkas van je ziekenfonds of de Vlaamse Zorgkas. Voorafgaand aan de aanvraag woon je minstens 5 jaar ononderbroken in Vlaanderen of Brussel, of ben je sociaal verzekerd in een land van de Europese Unie.

22 7 Globaal medisch dossier (GMD) Wat? Het globaal medisch dossier (GMD) bundelt al je medische gegevens en onderzoeken in één dossier, dat door één huisarts wordt bijgehouden. Jij en je huisarts krijgen een vollediger en correcter beeld van je gezondheidstoestand. Je vermijdt nutteloze onderzoeken en dubbele behandelingen. De uitwisseling van gegevens en doorverwijzing naar andere zorgverleners verloopt vlotter. Je voordeel Open je een GMD bij je huisarts, dan betaal je in het vervolg 30 % minder remgeld bij een raadpleging en wordt de permanentietoeslag voor avondconsultaties tussen 18 en 21 uur volledig terugbetaald. Als je huisarts je doorverwijst naar een specialist (beperking tot een aantal specialismen) dan heb je ook recht op remgeldvermindering. Op vind je de lijst met de erkende specialismen Personen met de verhoogde tegemoetkoming betalen per kalenderjaar en per specialisme 2 euro minder remgeld. Je kan op elk moment een andere huisarts vragen je dossier te beheren De administratieve overdracht van je dossier gebeurt pas vanaf het volgende kalenderjaar. Om ondertussen het remgeldvoordeel te behouden moet de nieuwe huisarts een speciale vermelding op het getuigschrift zetten. Als je huisarts je GMD elektronisch beheert, dan kan hij je GMD onmiddellijk overnemen. Als je je GMD niet tijdig laat verlengen bij je huisarts, zorgt ons ziekenfonds voor een automatische verlenging. Voorwaarde is wel dat er een regelmatig contact is geweest met je huisarts. De remgeldverlaging blijft ononderbroken, maar geldt uiterlijk tot 31 december van het 2de erop volgende kalenderjaar. Gewoon verzekerden betalen 5 euro minder. Erkende chronisch zieken en 75-plussers met een GMD krijgen ook remgeldverlaging bij huisbezoeken (behalve s nachts en tijdens het weekend). Als je beschikt over een GMD, kan je een zorgtraject met je huisarts afsluiten (zie pagina 32-33) 22 ~ Bond Moyson

23 Voorwaarden Enkel erkende huisartsen mogen een GMD beheren. Is je vertrouwde huisarts niet beschikbaar? Dan kan je steeds een andere huisarts raadplegen. Als deze arts toegang heeft tot je GMD, dan geniet je evengoed van het verlaagde tarief. Weet je niet of je huisarts erkend is? Vraag dit gerust even na bij Bond Moyson. Je aanvraag Je kan een GMD opstarten of verlengen tijdens een raadpleging bij of huisbezoek van je huisarts. Je huisarts mag je hiervoor 1 keer per jaar een extra honorarium aanrekenen van 30 euro. Dit bedrag betaalt ons ziekenfonds volledig terug. Contact Wens je meer informatie over het GMD, contacteer dan je plaatselijk ziekenfondskantoor of surf naar 8 Hospitalisatieverzekeringen voor chronisch zieken Wat? Een hospitalisatieverzekering is een extra verzekering die je beschermt tegen een hoge ziekenhuisfactuur. Je voordeel Je kan als chronische patiënt bij Bond Moyson* een hospitalisatieverzekering afsluiten. Je kan kiezen tussen KliniPlan en KliniPlanPlus. KliniPlan en KliniPlanPlus geven je een terugbetaling voor: kosten voor hospitalisatie als gevolg van ziekte, ongeval, zwangerschap of bevalling kosten die aan de hospitalisatie voorafgaan en erop volgen (forfaitaire vergoeding) kosten voor verzorging van een ernstige ziekte buiten het ziekenhuis (bijvoorbeeld je persoonlijke aandeel voor een raadpleging bij je arts of voor voorgeschreven medicatie), als je ziekte voorkomt in onze lijst van ernstige ziekten. DEEL A ~ Voordelen en tegemoetkomingen voor chronisch zieken ~ 23

24 Verblijf je in het ziekenhuis in een meerpersoonskamer voor de behandeling van een vooraf bestaande aandoening, dan worden de kosten volledig terugbetaald. Kies je voor een verblijf in een eenpersoonskamer, dan worden gedurende 5 jaar de kosten beperkt terugbetaald. Er is dan geen terugbetaling voor kamer- en ereloonsupplementen. Wachttijd Je doorloopt eerst een wachttijd van 3 maanden vooraleer je kan genieten van een terugbetaling. Voor ongevallen of besmettelijke ziekten valt de wachttijd weg. Contact Wens je meer informatie? Surf naar - Voordelen & advies - hospitalisatieverzekering en lees meer over de voorwaarden en tarieven. Je kan hier ook alle nodige documenten downloaden. Wens je contact met de dienst KliniPlan? Tramstraat Zwijnaarde T E vragen@bondmoyson.be Je aanvraag Je vult het verzekeringsvoorstel en de medische vragenlijst in en stuurt deze documenten naar Bond Moyson. Je terugbetaling Word je gehospitaliseerd, dan laat je het formulier Aanvraag tegemoetkoming invullen door je behandelende arts. Je bezorgt dit formulier samen met de ziekenhuisfactuur aan de dienst KliniPlan/ KliniPlanPlusvan Bond Moyson om een terugbetaling te vragen. * Bond Moyson is erkend als verzekeringagent onder erkenningsnummer 3010 voor de VMOB SOHO. 24 ~ Bond Moyson

25 Een chronisch zieke mag niet geweigerd worden Volgens de wet mag een chronisch zieke, op basis van zijn ziekte of aandoening, niet geweigerd worden bij het afsluiten van een hospitalisatieverzekering. De verzekeraar kan wel beslissen om de kosten eigen aan een bestaande ziekte uit te sluiten of te beperken. De verzekeraars mogen hospitalisatieverzekeringen ook niet eenzijdig opzeggen, of premies eenzijdig en willekeurig verhogen. Als een verzekeraar je niet wil verzekeren, dan kan je een klacht indienen bij een aantal bevoegde instanties: Bij de verzekeraars zelf: elke verzekeraar heeft een eigen klachtendienst en die kan nagaan of het standpunt van de verzekeraar in overeenstemming is met de wet. Bij de ombudsman ( van de verzekeringen: die zal nagaan of de verzekeraar alle wettelijke en deontologische regels nageleefd heeft. Bij het Centrum voor gelijke kansen en racismebestrijding ( zij onderzoeken of je slachtoffer bent van een of andere vorm van discriminatie. 9 FOD Sociale Zekerheid Wat? De FOD Sociale Zekerheid is een overheidsdienst die heel wat diensten verleent aan gebruikers uit verschillende sociale groepen. Het meest bekend zijn de tegemoetkomingen voor personen met een handicap, waarvan ook personen met een chronische ziekte kunnen gebruik maken, maar ook de parkeerkaart voor personen met een handicap wordt door de FOD Sociale Zekerheid uitgereikt. Je voordeel Je kan er terecht voor volgende tegemoetkomingen: Inkomensvervangende tegemoetkoming (IVT), als je door je handicap niet kan gaan werken Integratietegemoetkoming (IT), als alledaagse activiteiten moeilijk voor je zijn Bijkomende kinderbijslag, voor kinderen tot 21 jaar. DEEL A ~ Voordelen en tegemoetkomingen voor chronisch zieken ~ 25

26 Voorwaarden Voor de tegemoetkomingen voor volwassenen: De handicap moet erkend worden door een arts. De inkomsten van jou en je partner mogen bepaalde grenzen niet overschrijden. Je moet minstens 21 jaar zijn. Je moet ingeschreven zijn in het bevolkingsregister. Je moet gedomicilieerd zijn in België en er werkelijk verblijven. Voor de bijkomende kinderbijslag: De handicap moet erkend worden door een arts. Iemand in het gezin moet werk nemer, zelfstandige, ambtenaar, werkloos, ziek of gepensioneerd zijn. Het kind moet recht hebben op kinderbijslag. Het kind moet jonger zijn dan 21 jaar. Je aanvraag Ga langs bij de Dienst Maatschappelijk Werk van Bond Moyson, het OCMW of je gemeente (of voor kinderen, bij het kinderbijslagfonds). Deze diensten gaan na of je in aanmerking komt voor een tegemoetkoming of een parkeerkaart voor personen met een handicap. Ze helpen je ook bij je aanvraag. 10 VAPH Wat? Het VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap) heeft als doel de autonomie en de levenskwaliteit van personen met een handicap op alle vlakken te bevorderen. Zij voorzien verschillende diensten, waarvan ook personen met een chronische ziekte kunnen gebruik maken. Je voordeel Afhankelijk van je zorgnood, kan je een beroep doen op een van deze persoonlijke zorgbudgetten: Basisondersteuningsbudget (BOB), een maandelijks bedrag van 300 euro voor mensen met een beperkte zorgnood. Lees meer op pagina 20. Persoonsvolgend Budget (PVB), een maandelijks bedrag dat afhankelijk is van je specifieke zorgnood. Dit bedrag is altijd hoger dan het BOB. Je kan het PVB inzetten om zorg en deskundige begeleiding aan huis en/of in een voorziening te betalen. Hierbij moet je je uitgaven bewijzen. Daarnaast kan je ook bepaalde hulpmiddelen en aanpassingen kopen of huren (Individuele Materiële Bijstand). 26 ~ Bond Moyson

27 Voorwaarden Om ondersteuning te krijgen van het VAPH ( voldoe je aan een aantal voorwaarden: Je hebt een handicap conform het decreet van 7 mei Op het ogenblik van je 1ste aanvraag moet je jonger zijn dan 65 jaar. Je moet in Vlaanderen of Brussel wonen of verblijven. Je aanvraag Inschrijven bij het VAPH gebeurt samen met een erkend Multidisciplinair Team (MDT). Je 1ste inschrijving bij het VAPH gebeurt voor de leeftijd van 65 jaar. Zij bekijken met jou wat jouw noden zijn, en hoe je hierbij kan geholpen worden. Zij maken dan gratis een adviserend verslag op. De beslissing wordt uiteindelijk genomen door het VAPH. Een aanmelding bij een MDT kan je doen via de Dienst Maatschappelijk Werk van Bond Moyson. Decreet van 7 mei 2004 Elk langdurig en belangrijk participatieprobleem van een persoon dat te wijten is aan het samenspel tussen functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aardbeperkingen bij het uitvoeren van activiteiten en persoonlijke en externe factoren. Om een Persoonsvolgend Budget aan te vragen, moet je een ondersteuningsplan indienen. In dit plan heb je het over de hulp die je in het dagelijks leven nodig hebt, en wie je daarvoor kan inschakelen (informele of professionele zorg). Zo n plan kan je zelf opmaken, of je kan je laten bijstaan door de Dienst Maatschappelijk Werk van Bond Moyson of door een Dienst Ondersteuningsplan. Titel hoofdstuk ~ 27

28 2 Er bestaan tegemoetkomingen voor specifieke ziektes. 28 ~ Bond Moyson

29 Voordelen en tegemoetkomingen voor specifieke ziektes Altijd is er licht, ook voor jou Je moet het leven leren leven. Ook als je het niet begrijpt en het je pijn doet. Zelfs in het diepste donker kan je een lichtpuntje ontdekken. Door de storm leer je de stilte waarderen. De winter laat de lente terugkeren. Geschreven door Lotte Koster Bron: DEEL A ~ Specifieke voordelen en tegemoetkomingen ~ 29

30 1 Het zorgforfait Wat? Het zorgforfait is een tegemoetkoming voor chronisch zieken die door hun ziekte sterk afhankelijk zijn van anderen en hierdoor hoge uitgaven hebben voor gezondheidszorg. Je voordeel Dit jaarlijks bedrag varieert naar gelang de mate van verlies aan zelf redzaamheid en bedraagt in 2018: 307,68 euro 461,55 euro 615,38 euro Het bedrag is gekoppeld aan de gezondheidsindex en wordt jaarlijks op 1 januari aangepast. Voorwaarden Om recht te hebben op het zorgforfait moet je voldoen aan 2 voorwaarden: 1. Hoge uitgaven voor gezondheidszorgen Gedurende 2 opeenvolgende jaren minstens 450 euro aan remgeld betaald hebben (365 euro als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming). 2. Verlies aan zelfredzaamheid Het verlies aan zelfredzaamheid wordt vastgesteld aan de hand van een aantal indicaties. Dit wil zeggen dat je je in het betrokken kalenderjaar in minstens één van onderstaande situaties bevindt. Voor de tegemoetkoming van 307,68 euro bevind je je in één van de volgende situaties: minstens 6 maanden erkend zijn als rechthebbende met een zware aandoening in het kader van kinesitherapie of fysiotherapie in het betrokken en/of voorafgaande kalenderjaar samen minstens 6 keer of gedurende minstens 120 dagen opgenomen zijn in een algemeen of psychiatrisch ziekenhuis voldoen aan de medische voorwaarden die recht geven op de verhoogde kinderbijslag voor kinderen met een handicap of ernstige ziekte. Voor de tegemoetkoming van 461,55 euro bevind je je in één van de volgende situaties: voldoen aan de afhankelijkheidsvoorwaarden voor de toekenning van de integratietegemoetkoming voor gehandicapten (zelfredzaamheid minstens 12 punten) voldoen aan de afhankelijkheidsvoorwaarden voor de toekenning van de tegemoetkoming hulp aan bejaarden met een handicap (zelfredzaamheid minstens 12 punten) 30 ~ Bond Moyson

31 recht hebben op een tegemoetkoming voor hulp van derden (mindervaliden) als invalide, recht hebben op een forfaitaire tegemoetkoming voor hulp van derden (RIZIV). Voor de tegemoetkoming van 615,38 euro bevind je je in de volgende situatie: minstens 3 maanden recht hebben op het forfait B of C in het kader van de thuisverpleging. Je aanvraag Meestal beschikt Bond Moyson over alle gegevens om het zorgforfait automatisch uit te betalen. Soms beschikt Bond Moyson echter niet over de gegevens van een verminderde zelfredzaamheid. Dan is het belangrijk dat je Bond Moyson contacteert zodat het recht op een zorgforfait kan onderzocht worden. Contact Getuigenis Robbe 10 jaar Robbe lijdt aan mucoviscidose (taaislijmziekte). Door zijn aandoening moet hij regelmatig gehospitaliseerd worden en moet hij veel geneesmiddelen innemen. De ouders van Robbe betalen gedurende 2 jaar al meer dan 450 euro aan remgeld voor alle gezondheidskosten. Robbe heeft ook kinesitherapie nodig en voor zijn aandoening krijgt hij van de adviserend-arts van Bond Moyson een goedkeuring voor kinesitherapie voor zware aandoeningen (E-pathologie) gedurende 1 jaar. Omdat Bond Moyson weet dat het gezin van Robbe in 2016 en 2017 boven hun remgeldplafond zat en dat er een goedkeuring voor kinesitherapie voor meer dan 6 maanden in 2017 werd gegeven, kan het ziekenfonds nu alles in orde brengen om het bedrag van 307,68 euro voor 2017 aan het gezin van Robbe uit te betalen. Denk je in aanmerking te komen voor het zorgforfait, contacteer dan je plaatselijk ziekenfondskantoor zodat we dit kunnen onderzoeken. DEEL A ~ Specifieke voordelen en tegemoetkomingen ~ 31

32 2 Het zorgtraject Wat? Een zorgtraject is een geschreven overeenkomst tussen de patiënt, de huisarts en de arts-specialist. Het regelt de opvolging en de verzorging van mensen die voor hun chronische aandoening een complexe behandeling nodig hebben. Hierdoor krijg je een betere informatie-uitwisseling en samenwerking tussen de huisarts, de specialist, de patiënt en andere zorgverstrekkers. Het uiteindelijke doel is om de ziekte goed aan te pakken zodat de patiënt langer en gezonder leeft. Je voordeel Een zorgtraject wordt afgesloten voor onbepaalde duur. Patiënten met een zorgtraject genieten financiële voordelen. Het voornaamste voordeel is dat ze geen remgeld bij een bezoek aan hun huisarts of specialist betalen. Daarnaast ontvangen zij ook een terugbetaling bij podologen, diëtisten of diabeteseducatoren en een vergoeding voor bepaalde zelfzorgmaterialen. Voordeel Door het zorgtraject krijg je een betere info-uitwisseling en samenwerking Voorwaarden De zorgtrajecten gelden voor patiënten met de volgende aandoeningen: chronische nierpatiënten (ouder dan 18 jaar): mensen met chronische nierinsufficiëntie die een sterk verlaagde nierfunctie of eiwitverlies in de urine hebben diabetes type 2-patiënten die starten met insuline-injecties of er al 1 of 2 per dag gebruiken. De zorgtrajecten gelden niet voor: dialysepatiënten of patiënten die een niertransplantatie gekregen hebben diabetespatiënten die meer dan 2 insuline-injecties per dag nodig hebben of diabetespatiënten die geen insuline nodig hebben. Patiënten die meer dan 2 insulineinjecties per dag nodig hebben, kunnen terecht bij een gespecialiseerd diabetesconventiecentrum patiënten die geen insuline nodig hebben. Zij kunnen een zorgmodel aanvragen (zie pagina 44-45). De patiënt moet een globaal medisch dossier (GMD) hebben bij de huisarts die het zorgtraject opvolgt. Als hij nog geen GMD (zie pagina 22-23) heeft, moet hij dit aanvragen bij zijn arts in het 1ste jaar na de opstart van het zorg traject. 32 ~ Bond Moyson

33 Je aanvraag Het zorgtraject wordt door de huisarts opgestart tijdens een raadpleging. De huisarts is de spilfiguur van een zorgtraject. Hij kent de patiënt en zijn medische, sociale en familiale context het best. Wanneer de overeenkomst van het zorgtraject ondertekend is door de patiënt, de arts-specialist (de endocrino-diabetoloog of de nierspecialist) en de huisarts, bezorgt de huisarts het contract aan Bond Moyson. Het zorgtraject start op de datum waarop de adviserend-arts van Bond Moyson het contract ontvangen en goedgekeurd heeft. Als een patiënt met een zorgtraject verandert van huisarts, bijvoorbeeld door een verhuis, dan moet hij aan zijn nieuwe huisarts vragen om een nieuwe schriftelijke overeenkomst op te stellen om zo ononderbroken verder te kunnen genieten van alle voordelen van het zorgtraject. Het voordeel van het zorgtraject vraagt ook een engagement van de patiënt. Als er gedurende het jaar geen contacten (minimum 2) bij de huisarts of artsspecialist (minimum 1 om de 18 maanden) hebben plaatsgevonden, dan verlies je de voordelen van het zorgtraject. Het zorgtraject wordt ook stopgezet als je globaal medisch dossier (GMD) niet meer beheerd wordt door de huisarts die het contract heeft afgesloten. Titel hoofdstuk ~ 33

34 3 Forfait incontinentiemateriaal Wat? Je krijgt een jaarlijks bedrag van 505,59 euro toegekend als je hoge uitgaven voor incontinentiemateriaal hebt. Voorwaarden Gedurende 4 maanden (al dan niet onderbroken binnen een periode van 12 maanden) aanspraak maken op een tegemoetkoming voor thuisverpleging forfait B of C, met score 3 of 4 voor het criterium incontinentie (= volledig urine-incontinent of incontinent voor urine en faeces). De laatste dag van de periode van 4 maanden mag je niet verblijven in een rust- en verzorgingstehuis, een rustoord voor bejaarden, een psychiatrisch verzorgingstehuis of beschut wonen. Je aanvraag Als je thuisverpleging krijgt, beschikt het ziekenfonds over alle gegevens om dit forfait automatisch toe te kennen. Doe je geen beroep op thuisverpleging, dan moet je arts een KATZ-schaal invullen. Dit formulier bezorg je aan Bond Moyson. Het ziekenfonds gaat na of je aan de voorwaarden voldoet. 4 Forfait incontinentiemateriaal: onbehandelbare incontinentie Wat? Je krijgt een jaarlijks bedrag van 165,03 euro toegekend als je hoge uitgaven voor incontinentiemateriaal hebt. Voorwaarden Niet in aanmerking komen voor het forfait incontinentiemateriaal. Geen tegemoetkoming ontvangen voor sondagemateriaal (zie pagina 35) of geen tegemoetkoming krijgen voor het incontinentiemateriaal vanuit de verplichte verzekering (nomenclatuur). Je mag niet verblijven in een ziekenhuis (met uitzondering van de acute diensten), psychiatrisch ziekenhuis, een rust- en verzorgingstehuis of beschut wonen. Je aanvraag Je huisarts maakt een medische verklaring (reglementair formulier) op. Bezorg dit aan de adviserend-arts van Bond Moyson. Wordt je aanvraag goedgekeurd, dan ontvang je gedurende 3 jaar 162,30 euro. Je moet wel elk jaar aan de voorwaarden voldoen. 34 ~ Bond Moyson

35 5 Terugbetaling sondagemateriaal Wat? Je bent urine-incontinent en je sondeert thuis? Dan wordt het gebruik van sondagemateriaal terugbetaald. Je hebt recht op maximaal 5 sondes per dag of maximaal 8 sondes per dag, naargelang je aandoening. Voor de meeste types sondes betaal je zelf niets. Voor geavanceerde sondes betaal je maximaal 1 euro. Voorwaarden Je bent urine-incontinent en je sondeert thuis zelf of met hulp van anderen (niet-professionelen). Je aanvraag Voor de 1ste aanvraag is een urologisch onderzoek nodig door een specialist urologie, neurologie, neuropediatrie of fysische geneeskunde en revalidatie. Jij of de arts bezorgt dit medisch verslag (reglementair formulier) aan de adviserend-arts van Bond Moyson. Je kan deze periode verlengen door een nieuw verslag te bezorgen aan Bond Moyson. De tegemoetkoming wordt toegekend vanaf de dag waarop je zelf met sonderen begint (datum vermeld op het formulier). Terugbetaling gebeurt op basis van facturen waarop het aantal sondes en het gebruikte materiaal vermeld staan. Opgelet Het medisch verslag moet binnen 30 dagen na de start van het sonderen bezorgd worden aan de adviserend-arts van Bond Moyson. Gedurende een periode van maximaal 12 maanden krijg je een terugbetaling van je kosten. Titel hoofdstuk ~ 35

36 6 Tegemoetkoming pijnstillers Wat? Pijnstillers op basis van paracetamol, zoals Dafalgan of Perdolan, worden meestal niet door de ziekteverzekering terugbetaald. Er bestaan gelijkwaardige alternatieven, die even goed zijn maar goedkoper. Vraag daarom altijd naar de goedkoopste pijnstiller bij je apotheker. Of zoek het zelf op in de app Goedkoopste geneesmiddel van Bond Moyson of in de zoekmodule op Als je pijnstillers voor komen op de lijst van het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV), dan krijg je als chronisch zieke toch een terugbetaling van 20 %. De overige 80 % betaal je zelf, maar dit bedrag telt wel mee voor je maximumfactuur (zie pagina 13-15). Voorwaarden Patiënten die minstens 3 maanden met pijn worden geconfronteerd door een van de volgende aandoeningen: kanker chronische artritis/artrosepijn neurogene pijn van centrale of perifere oorsprong (zoals MS) perifere vasculaire pijn postchirurgische pijn fibromyalgie. Je aanvraag Je behandelende arts vult een medische verklaring (reglementair formulier) in en bezorgt dit aan de adviserend-arts van Bond Moyson. Dit formulier kan je ook downloaden op Wordt je aanvraag goedgekeurd, dan krijg je een toelating (reglementair formulier) die een jaar geldig is en verlengbaar is. Deze toelating en het doktersvoorschrift voor de pijnstillers neem je mee naar de apotheker. De tegemoetkoming geldt niet als je in een ziekenhuis of een psychiatrisch verzorgingstehuis opgenomen bent. 36 ~ Bond Moyson

37 7 Tegemoetkoming actieve verbanden Wat? Actieve verbanden zijn verbanden die een geneesmiddel bevatten. Als je een chronische wonde hebt, dan kan je een tegemoetkoming krijgen voor het gebruik van deze verbanden. De tegemoetkoming bedraagt 0,25 euro per verband plus een forfaitaire vergoeding van 23,48 euro per maand. Het resterende deel van de kostprijs van je verbanden betaal je zelf, maar dit bedrag telt wel mee voor je maximumfactuur (zie pagina 13-15). Voorwaarden De verbanden moeten voorkomen op de lijst van het RIZIV. Je komt in aanmerking voor de tegemoetkoming als je minstens 6 weken behandeld bent en je wonde na deze behandeling onvoldoende genezen is. Het moet gaan om een van de volgende chronische wonden: arterieel ulcus veneus ulcus diabetisch ulcus drukulcus van stadium II, III of IV neuropatisch ulcus (bij niet-diabetici) ulcera ten gevolge van vasculitis hydradenitis suppurativa oncologische wonden post-chirurgische wonden brandwonden niet hierboven hernomen chronisch ulcus waarvoor actieve verbandmiddelen het enig therapeutisch alternatief vormen, bevestigd door een arts-specialist in de dermatovenereologie, na een diagnostisch onderzoek. Voor patiënten die zijn opgenomen in een ziekenhuis is dit materiaal al inbegrepen in de verpleegdagprijs. Zij kunnen deze tegemoetkoming niet extra aanvragen. Je aanvraag Je huisarts stelt een medische verklaring (reglementair formulier) op en bezorgt dit aan de adviserend-arts van Bond Moyson. De goedkeuring is 3 maanden geldig en kan tot 1 jaar verlengd worden via een nieuwe medische verklaring. De huisarts geeft je ook een voorschrift mee voor de actieve verbanden met de vermelding derdebetalersregeling van toepassing. Je levert dit voorschrift af bij de apotheker. De apotheker kent je meteen de tegemoetkoming van 0,25 euro per verband toe. Bond Moyson betaalt je elke 3 maanden een bedrag van 70,44 euro uit. DEEL A ~ Specifieke voordelen en tegemoetkomingen ~ 37

38 8 Vergoeding reiskosten kanker- en dialysepatiënten Wat? Kankerpatiënten die een chemotherapie of stralingsbehandeling ondergaan en dialysepatiënten krijgen een vergoeding voor de verplaatsingskosten tussen hun huis en de gespecialiseerde dienst waar ze in behandeling zijn. Voorwaarden Verplaatsingen met trein, tram, bus of metro worden volledig vergoed (2de klasse). Verplaatsingen met een ander vervoermiddel worden vergoed tegen 0,25 euro per kilometer. Ouders of voogden van gehospitaliseerde kankerpatiëntjes krijgen een vergoeding van 0,25 euro per kilometer voor hun vervoer naar het ziekenhuis. De vergoeding wordt toegekend voor elke volledige verpleegdag met overnachting in het ziekenhuis. De vergoeding is beperkt tot 75 euro per dag (300 km heen en terug). Je aanvraag Op basis van een formulier dat je laat ondertekenen door je arts, zal het ziekenfonds je een deel van jouw reiskosten terugbetalen. De formulieren voor de reisonkosten voor dialysepatiënten vind je terug op Op kunnen ouders of voogden van gehospitaliseerde kankerpatiëntjes de formulieren voor terugbetaling van de reis kosten downloaden. 9 Forfait Sjögrenpatiënten Wat? Het syndroom van Sjögren is een auto-immuunziekte die voornamelijk de speeksel- en traanklieren aantast. Als je lijdt aan dit syndroom, kan je een forfaitaire tegemoetkoming van 23,48 euro per maand krijgen voor de aankoop van kunsttranen of oftalmologische gel. Daarnaast is het Sjögren-syndroom opgenomen op de lijst van de zware aandoeningen (E-pathologieën) zodat je een betere terugbetaling voor intensieve kinesitherapie krijgt. Voorwaarde Je lijdt aan het primair Sjögren-syndroom. 38 ~ Bond Moyson

39 Je aanvraag Je reumatoloog stelt een medische verklaring op. Bezorg de verklaring aan de adviserend-arts van Bond Moyson. Je ontvangt een goedkeuring van onbepaalde duur. Bond Moyson betaalt je dan elke maand 23,48 euro uit, zonder dat je hier verder iets voor hoeft te doen. 10 Forfait palliatieve zorg in thuisomgeving Wat? Palliatieve thuispatiënten kunnen een forfaitaire tegemoetkoming ontvangen van 663,49 euro voor hun kosten voor geneesmiddelen, verzorgingsmateriaal en hulpmiddelen. Als de patiënt na 30 dagen nog steeds aan alle voorwaarden voldoet, kan de tegemoetkoming een 2de keer aangevraagd worden. De tegemoetkoming wordt maximaal 2 keer toegekend. Door de betaling van dit forfait krijg je ook recht op de volledige terugbetaling van zorg van een thuisverpleegkundige, huisbezoeken van de huisarts en kinesitherapie behandelingen. Voorwaarden Je kan het forfait palliatieve zorg krijgen als patiënt: die lijdt aan één of meer ongeneeslijke aandoeningen van wie de toestand ongunstig evolueert die niet meer geholpen kan worden door therapeutische ingrepen en revalidatie die een levensverwachting heeft van meer dan 1 dag en minder dan 3 maanden die ernstige fysieke, psychische, sociale en geestelijke noden heeft die thuis verblijft of thuis wenst te sterven. Titel hoofdstuk ~ 39

40 Je aanvraag Je huisarts maakt een medische verklaring (reglementair formulier) op en bezorgt dit aan de adviserend-arts van Bond Moyson. Vanaf het ogenblik dat de adviserend-arts zijn goedkeuring heeft gegeven, wordt de forfaitaire tegemoetkoming door Bond Moyson uitbetaald. Vanaf dat moment kunnen in principe ook de bezoeken van de huisarts, de verpleegkundige zorg en de kinesitherapie volledig terugbetaald worden, op voorwaarde dat deze verstrekkers bepaalde regels naleven. Opgelet Deze tegemoetkoming geldt niet voor patiënten in een verpleeg- of verzorgings instelling. In de dagvergoeding die de instelling krijgt van het RIZIV is de kostprijs van de verzorging en materialen al meegeteld. Deze personen hebben wél recht op de volledige terugbetaling van huisbezoeken door de huisarts. Om hiervan te genieten stuurt de huisarts een standaard kennisgevingsformulier op naar de adviserend-arts van Bond Moyson. 11 Forfait PVS-patiënten in thuisomgeving Wat? PVS staat voor persisterende vegetatieve status. Het gaat om personen die een hersenbeschadiging hebben opgelopen (niet-aangeboren hersenletsel), gevolgd door een coma waaruit ze niet volledig ontwaken. PVS-patiënten worden in principe eerst opgenomen in een deskundig ziekenhuiscentrum, waar ze een gespecialiseerde verzorging krijgen. Daarna kunnen ze een aangepaste verzorging op lange termijn krijgen in een rust- en verzorgingstehuis of in de thuisomgeving. Voor PVS-patiënten die in de thuisomgeving worden opgevangen, is er een extra tegemoetkoming van de ziekteverzekering van maximaal 8451,22 euro per jaar. Elke maand heb je recht op 1/12 van dit forfaitair bedrag. Bij de 1ste betaling worden de eerste 6 maanden tegelijk betaald. Hiermee kan je de eerste kosten bij de overgang naar de thuisomgeving opvangen. Bij (her)opname in een ziekenhuis of verzorgingsinstelling, wordt vanaf de 2de maand na opname het forfait niet meer uitbetaald. 40 ~ Bond Moyson

41 Voorwaarde PVS-patiënten die in de thuis omgeving worden verzorgd. Je aanvraag Het forfait wordt toegekend op basis van een medische verklaring (reglementair formulier) van een arts van een gespecialiseerd ziekenhuiscentrum. Dit bezorg je aan de adviserend-arts van Bond Moyson. Het formulier dien je in ten vroegste 1 maand voordat de patiënt naar huis terugkeert (datum ontslag uit het ziekenhuis) en ten laatste vóór het einde van de 5de maand na thuiskomst. 12 Forfait bijzondere voeding Wat? Patiënten die lijden aan een zeldzame erfelijke stofwisselingsziekte en thuis verzorgd worden, krijgen een tegemoetkoming in de kosten van bijzondere voedingsproducten. De tegemoetkoming bedraagt jaarlijks 2064,72 euro, te verminderen met 171,06 euro per volledige kalendermaand die voorafgaat aan de 1ste levering. Voorbeeld: berekening forfait De eerste levering van de bijzondere voeding gebeurt op 23 april ,72 euro - 513,18 euro (3 x 171,06 euro) = 1551,54 euro Je ontvangt voor 2018 een tegemoetkoming van 1551,54 euro. Voorwaarden Lijden aan specifieke stofwisselingsziekten. Een revalidatieprogramma volgen in een erkend gespecialiseerd centrum voor erfelijke stofwisselingsziekten. De voeding wordt voorgeschreven door de leidende arts van het centrum. De voeding wordt afgeleverd door een apotheker. De producten worden op geen andere manier terugbetaald. Je aanvraag Om deze forfaitaire tegemoetkoming te krijgen, bezorg je de facturen van de voedingsproducten aan Bond Moyson. DEEL A ~ Specifieke voordelen en tegemoetkomingen ~ 41

42 13 Forfait coeliakie of glutenintolerantie Wat? Patiënten met glutenintolerantie of coeliakie (= spijsverteringsstoornis) krijgen een forfaitaire tegemoet koming van 38 euro per maand voor de terugbetaling van dieetproducten. Voorwaarden Je lijdt aan glutenintolerantie of coeliakie. Je aanvraag Om in aanmerking te komen voor de forfaitaire tegemoetkoming is een medisch verslag (reglementair formulier) nodig van een maag-darm-specialist, van een specialist inwendige geneeskunde of van een kinderarts. Je bezorgt dit verslag aan Bond Moyson. De terugbetaling gebeurt maandelijks. De terugbetaling is beperkt tot 24 maanden, maar kan verlengd worden op verzoek van de behandelende arts. 14 Tegemoetkoming voor kinderen met chronische nierinsufficiëntie Wat? Kinderen jonger dan 18 jaar die lijden aan chronische nierinsufficiëntie onder dialyse of tubulopathie, krijgen een forfaitaire tegemoetkoming van 30 euro per maand voor de kosten van speciale voeding. Voorwaarden Een kinderarts werkzaam in een centrum voor pediatrische nefrologie moet de diagnose chronische nierinsufficiëntie stellen. Dergelijke centra hebben ervaring en beschikken over de nodige voorzieningen op het gebied van dialyse bij kinderen. Je aanvraag De kinderarts vult een formulier ter kennisgeving in en bezorgt dit aan de adviserend-arts van Bond Moyson. De goedkeuring geeft je recht op een tegemoetkoming gedurende een jaar, die automatisch per trimester wordt betaald. 42 ~ Bond Moyson

43 Na 1 jaar kan de kinderarts beslissen dat het gebruik van speciale voeding voortgezet moet worden. Er wordt dan opnieuw een kennisgeving naar de adviserend-arts gestuurd. Deze goedkeuring is dan geldig voor 5 jaar en kan, na evaluatie, telkens voor 5 jaar verlengd worden. 15 Vakantiekamp voor chronisch zieke kinderen Wat? Kinderen en jongeren die chronisch ziek zijn hebben recht op een tegemoetkoming voor deelname aan een vakantiekamp. Deze tegemoetkoming wordt verleend voor een periode van ten minste 14 en ten hoogste 60 dagen per kalenderjaar. Voorwaarden De kinderen zijn jonger dan 18 jaar. Ze lijden aan een zware chronische ziekte zoals diabetes, fenylketonurie, hemofilie, mucoviscidose, autisme Of ze zijn slechtziend of slechthorend. Je aanvraag De behandelende arts stelt een verslag op waarin hij het nut en de duur van de vakantieplaatsing omschrijft, de specifieke omkadering dat het kind tijdens dit verblijf nodig heeft en de ziekte waaraan het kind lijdt. Je laat de organisator van het vakantiekamp het document Gegevens vakantiekamp invullen. Je kan een blanco medisch attest en het document Gegevens vakantiekamp aanvragen in het kantoor van Bond Moyson of downloaden op Deze 2 documenten bezorg je aan de Dienst Maatschappelijk Werk van Bond Moyson. Contact Contacteer Bond Moyson voor meer info over dit ledenvoordeel. DEEL A ~ Specifieke voordelen en tegemoetkomingen ~ 43

44 16 Zorgmodel voor diabetespatiënten Als je niet opgenomen bent in een zorgtraject of een gespecialiseerd diabetescentrum (diabetesconventie), dan heb je als patiënt met diabetes type 2 recht op een zorgmodel. Voor wie? Als je aan al deze voorwaarden voldoet, heb je recht op een zorgmodel: Je bent een patiënt met diabetes type 2. Je bent niet opgenomen in een zorgtraject. Je bent niet opgenomen in een diabetesconventie. Als je wel opgenomen bent in een diabetesconventie, dan heb je alleen recht op de tegemoetkoming voor podologie. Je voordelen Als je een zorgmodel hebt, dan krijg je een tegemoetkoming van ons ziekenfonds voor 2 raadplegingen per jaar bij de diëtist en podoloog. Diëtist Je krijgt een tegemoetkoming voor maximaal 2 consultaties (30 minuten) per jaar bij de diëtist. De huisarts die je GMD beheert moet het dieetadvies voorschrijven. Een erkende diëtist moet het dieetadvies uitvoeren. Je betaalt 19,99 euro per consultatie van 30 minuten. Daarvan betaal je 4,99 euro uit eigen zak (of 1,99 euro als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming). Podoloog Je krijgt een tegemoetkoming voor maximaal 2 consultaties (45 minuten) per jaar bij de podoloog. Je hebt alleen recht op deze tegemoetkoming als je door diabetes een hoog risico op voetwonden hebt. De huisarts die je GMD beheert of de specialist van het diabetescentrum moet het advies voorschrijven. Een erkende, gegradueerde podoloog moet het advies uitvoeren. De risicoklasse moet op het voorschrift vermeld worden. Je betaalt 29,99 euro per consultatie van 45 minuten. Daarvan betaal je 7,49 euro uit eigen zak (of 2,99 euro als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming). 44 ~ Bond Moyson

45 Je aanvraag Als je geen overeenkomst hebt met een diabetescentrum: Jijzelf hoeft niets te doen. De huisarts die je GMD beheert vraagt het zorgmodel aan bij ons ziekenfonds. Als je wel een overeenkomst hebt met een diabetescentrum: Binnen het zorgmodel heb je alleen recht op de tegemoetkoming voor podologie. Je hebt geen recht op de tegemoetkoming voor diëtiek, omdat die al opgenomen is in je overeenkomst met het centrum. Jijzelf hoeft niets te doen. Als je een akkoord hebt met een erkend diabetescentrum, dan krijg je automatisch de tegemoetkoming voor podologie. Wat met de diabetespas? Sinds 1 februari 2016 is de diabetespas afgeschaft. Je kan dus geen diabetespas meer aanvragen. Je kan wel instappen in een zorgmodel. 17 Bijzonder Solidariteitsfonds Wat? Het Bijzonder Solidariteitsfonds geeft een tegemoetkoming aan personen die het financieel moeilijk hebben om kosten voor behandelingen te betalen die niet door de ziekteverzekering terugbetaald worden. De tegemoetkoming door dit fonds is gebonden aan zeer strikte voorwaarden. Voorwaarden Je kan een beroep doen op het Bijzonder Solidariteitsfonds als: je aan een zeldzame ziekte lijdt of een ziekte die een zeldzame geneeskundige behandeling vraagt EN je geen recht hebt op een terugbetaling in een verplichte verzekering EN de behandeling noodzakelijk is voor je vitale functies EN de doeltreffendheid van de behandeling medisch erkend is EN de behandeling voorgeschreven is door een specialist. DEEL A ~ Specifieke voordelen en tegemoetkomingen ~ 45

46 Met andere woorden, je kan pas een beroep doen op het Bijzonder Solidariteitsfonds als je alle vergoedingsmogelijkheden uitputte. Je aanvraag Je richt je aanvraag per aangetekende brief aan de adviserend-arts van Bond Moyson. Bij je aanvraag voeg je een doktersvoorschrift van je arts-specialist, een zo volledig mogelijk medisch verslag, een kostenraming (of een factuur van de kosten) en een verklaring op erewoord dat je op geen andere manier een terugbetaling van deze prestaties kan krijgen. Na een onderzoek van je dossier, legt de adviserend-arts de aanvraag voor aan het College van artsen-directeurs van het RIZIV. Dit College beslist of je een tegemoetkoming krijgt en wat het bedrag is van de tegemoetkoming. 650 euro betaalt aan niet-terugbetaalde ziektekosten voor de medische behandeling van je kind (Bond Moyson houdt deze kosten voor je bij) en voor het 1ste daaropvolgende jaar. Onder chronisch ziek kind verstaan we een kind jonger dan 19 jaar dat lijdt aan kanker, nierinsufficiëntie in chronische behandeling of een andere levensbedreigende ziekte die meer dan 6 maanden behandeling vergt. Contact Wens je meer uitleg of heb je vragen over het Bijzonder Solidariteitsfonds, neem dan contact op met Bond Moyson. Extra Dankzij het Bijzonder Solidariteitsfonds krijgt een chronisch ziek kind een terugbetaling voor de bijkomende kosten voor medische verzorging. De verzorging wordt volledig ten laste genomen voor elk jaar dat je 46 ~ Bond Moyson

47 DEEL A ~ Specifieke voordelen en tegemoetkomingen ~ 47

48 3 Bond Moyson biedt je heel wat voordelen en diensten. 48 ~ Bond Moyson

49 Voordelen en tegemoetkomingen vanuit de aanvullende verzekering Bewust in wording Intens kunnen ervaren en beleven van jezelf kunnen houden, kunnen ontvangen en alles geven... Je gevangenschap doorbreken. Je vrijheid te maken Je doel helder voor ogen Pijn zal je minder raken Sta stil bij momenten Geniet van kleine dingen Een geluid, een geur, een smaak, een ervaring Een lach van een kind of mooi woord in je ziel laten doordringen Weten wat belangrijk is en daar je energie in steken Bijzaken bijzaken laten zijn Deze zullen uiteindelijk verbleken Voel iedere porie weer ademen Voel het bloed door je aderen stromen Voel, ervaar, proef, ruik en geniet Voel hoe je weer bij jezelf gaat komen. Geschreven door Astrid Kessels Bron: DEEL A ~ Voordelen en tegemoetkomingen vanuit de aanvullende verzekering ~ 49

50 Iedere Belg is verplicht om zich aan te sluiten bij een ziekenfonds. Die aansluiting geeft je recht op alle wettelijk vastgelegde tegemoetkomingen van de verplichte verzekering. Deze tegemoetkomingen zijn overal dezelfde, welk ziekenfonds je ook kiest. Over een aantal van deze vastgelegde tegemoetkomingen kon je eerder in deze brochure lezen. Jaarlijks betaal je aan Bond Moyson een ledenbijdrage waardoor je recht hebt op een aanvullende verzekering. De voordelen en diensten die deze aanvullende verzekering precies omvat, verschillen sterk van ziekenfonds tot ziekenfonds. De aanvullende verzekering van Bond Moyson omvat een uitgebreid gamma aan voordelen en diensten voor elke leeftijd en voor elke situatie waarmee je in het leven te maken krijgt. Zo krijg je onder meer: een tegemoetkoming (tot 200 euro) voor het volgen van een revalidatieprogramma na een behandeling voor kanker of obesitas een terugbetaling voor bloedglucosemeter en -strips een tussenkomst voor medisch noodzakelijke of preventieve pedicure terugbetalingen consultaties bij diëtist 50 ~ Bond Moyson

51 vervoer naar het ziekenhuis voor niet-dringende situaties aan gereduceerd tarief herstelcentra waar je in alle rust en comfort kunt revalideren, je aangepaste zorg krijgt en je kan genieten van gezonde buitenlucht en tal van recreatieve mogelijkheden. Leden krijgen een tegemoetkoming van 35 euro per dag terugbetalingen tot 75 euro voor homeopathie en tot 50 euro voor acupunctuur, chiropraxie en osteopathie korting tot 50 euro per jaar bij aankoop van brilglazen, een bril montuur of lenzen, terugbetaling tot 200 euro voor op tische laserbehandeling of lensimplantaat een extra terugbetaling voor nietvergoedbare tandzorgen (tandprothesen, extracties, bruggen en implantaten) tot 200 euro terugbetaling van remgeld van erkende vaccinaties tot 25 euro per jaar een terugbetaling psychotherapie voor jongeren en volwassenen een tegemoetkoming (tot 15 euro) voor het lidgeld van een sport- of fitnessclub ledenkorting in de Mediotheek van Bond Moyson, bij aankoop of huur van thuiszorgmateriaal ledentarief bij consultatie op afspraak bij onze eigen pedicures, podologen, diëtistes, kanker beauty en hair professionals, beweegcoaches, tabakologen, audiologen en kinder- en eerstelijnspsychologen met zitdag in onze kantoren. Info en afspraken op terugbetaling voor een consultatie over seksualiteit en intimiteit via vzw Aditi DentaPlan, onze betaalbare tand verzekering. Meer info op Een overzicht van alle terugbetalingen vind je op terugbetalingen. Je kan uiteraard ook terecht in een kantoor van Bond Moyson voor meer informatie. Neem contact met ons op voor de specifieke voorwaarden. Voordeel De jaarlijkse ledenbijdrage geeft je recht op tal van voordelen. Titel hoofdstuk ~ 51

52 4 Alle informatie voor chronisch zieken vind je op 52 ~ Bond Moyson

53 Informatie voor chronisch zieken Vaak is het voor een chronisch zieke persoon niet makkelijk om te ontdekken waarop hij recht heeft. Bond Moyson bundelt op alle informatie over maatregelen, tegemoetkomingen en organisaties voor chronisch zieken. Je vindt er een overzicht van de voordelen voor alle chronisch zieken en de voordelen bij specifieke ziektes. Deze patiënten vinden op onze website alle informatie gebundeld terug: patiënten met diabetes patiënten met hartfalen nierpatiënten MS-patiënten reumapatiënten patiënten met glutenintolerantie PVS-patiënten in thuisomgeving Sjörgenpatiënten. DEEL A ~ Informatie voor chronisch zieken ~ 53

54 54 ~ Bond Moyson

55 Deel B Leven met een chronische ziekte Eenmaal de diagnose van chronische ziekte vaststaat, kan dit je leven een heel andere wending geven. In het 1ste deel van dit hoofdstuk geven we een aantal tips om op een gezondere manier door het leven te gaan. Deze tips handelen over voeding, tijdsbesteding, efficiënt artsenbezoek... In het 2de deel van dit hoofdstuk hebben we het over de eventuele gevolgen van een chronische aandoening voor je relatie met je partner, kinderen en vrienden.

56 1 Gezond leven met een chronische ziekte? Het kan zeker! 56 ~ Bond Moyson

57 10 tips voor een gezond leven Gezond leven met een chronische ziekte Het lijkt een tegenstelling, maar dat is het niet. Ook mensen met een chronische aandoening kunnen op een gezonde manier leven. Hoe? Hier zijn 10 tips voor een gezond en aangenamer leven. TIP 1 Neem even de tijd De diagnose chronisch ziek zijn, komt bij heel wat mensen hard aan. Niet zelden steekt er een storm van gevoelens en angsten de kop op. Sommige mensen negeren in eerste instantie de symptomen. Anderen zijn woedend of kampen met een doordringend gevoel van onrechtvaardigheid. Nog anderen krijgen te maken met intens verdriet of angst voor de toekomst. In deze moeilijke, eerste fase is het belangrijk dat je jezelf wat tijd gunt om het minder goede nieuws te verwerken. DEEL B ~ 10 tips voor een gezond leven ~ 57

58 TIP 2 Beheer je leven Een goede manager in de bedrijfs wereld vormt een team met zijn medewerkers, zoekt ondersteuning en werkt permanent samen met anderen. Hij doet niet alles zelf, maar is wel verantwoordelijk voor de beslissingen en zorgt dat ze worden uitgevoerd. Wat dit te maken heeft met chronisch ziek zijn? Wel, meer dan je denkt. De rol van manager is van toepassing op heel wat chronisch zieken. Advies vragen, de zorg coördineren, mensen zoeken die kunnen helpen waar nodig Als chronisch zieke kan je vaak niet anders dan een beroep doen op anderen. Maar weet dat jij het bent die beslist. Jij hebt de controle over je eigen leven. TIP 3 Nut van hersenspinsels Gevoelens en gedachten zorgen onvermijdelijk voor lichamelijke reacties. Zo klopt bij stress het hart sneller en verandert de ademhaling. Je kan huilen, zweten of blozen door emoties. Conclusie? Hoe je omgaat met iets wordt voor een groot stuk bepaald door hoe je erover denkt. Met training kan je leren je geest en lichaam te beïnvloeden. Door relaxatie kunnen stress, angst en pijn verminderen. Er bestaan heel wat relaxatietechnieken: ademhalings oefeningen, visualisatie (visueel voorstellen van een mooi moment) of net het negeren van negatieve gedachten of gevoelens. Het lijkt misschien zweverig, maar de praktijk wijst uit dat relaxatietechnieken vaak werken als je er open voor staat. TIP 4 Goed om te weten Degelijke informatie over je ziekte kan je helpen om er beter mee om te gaan. Hoe ga je te werk? Zoek in eerste instantie uit wat de oorzaak is van je ziekte, wat de symptomen zijn, welke behandelingen er zijn en hoe de ziekte evolueert. Vervolgens probeer je in te schatten welk effect de ziekte en de behandeling bij je heeft. Bespreek dit gerust eens met je behandelende arts. 58 ~ Bond Moyson

59 TIP 5 Vraag tijdig hulp Hulp inschakelen is iets waar heel wat chronisch zieken het moeilijk mee hebben. Vaak beschouwen mensen dit als een teken van zwakte. Niets is echter minder waar. Het feit dat je hulp vraagt, betekent dat je initiatief durft te nemen en de dingen niet op hun beloop laat. Door taken door te schuiven naar anderen of naar professionele diensten, krijg je meer tijd voor jezelf én meer tijd om samen met je familie te genieten van de leuke momenten. TIP 6 Patiëntenverenigingen In Vlaanderen zijn heel wat patiëntenverenigingen actief, elk gespecialiseerd in een bepaalde ziekte of chronische aandoening. De verenigingen geven niet alleen informatie over de ziekte, maar vaak ook steun, lotgenotencontact en een uitgebreide service aan mensen die leven met de aandoening. Via zoekmachines op het internet vind je al snel de juiste adressen. Je kan ook terecht bij het Vlaams patiëntenplatform. TIP 7 Eet een gezonde hap Of je nu chronisch ziek bent of niet: gezonde voeding blijft belangrijk. Uiteraard kan voeding alleen geen ernstige ziektes voorkomen of genezen. Een uitgebalanceerde voeding kan wel zorgen voor positieve energie, een groter uithoudingsvermogen, een gezond gewicht en een verminderd risico op bepaalde gezondheidsproblemen. TIP 8 Bewegen = levenskwaliteit Regelmatig bewegen is goed voor mensen met een chronische aandoening. Bewegen zorgt voor meer kracht, fitheid en zelfvertrouwen en geeft depressie, angst en stress minder kans. Bovendien heb je het heel wat makkelijker om een gezond gewicht te behouden. Een actief leven zorgt dus voor meer levenskwaliteit. Het is niet nodig om uren aan een stuk te sporten. Elke dag een half uur matig intensief bewegen is al voldoende voor een heuse gezondheidsboost. Meer mag natuurlijk altijd. Bespreek met je arts welke beweging voor jou het meest geschikt is. DEEL B ~ 10 tips voor een gezond leven ~ 59

60 TIP 9 Praat met je arts Duidelijke communicatie is essentieel in de relatie met je arts. Een arts hangt immers sterk af van de informatie die je hem geeft. Als de raadpleging afgelopen is, moet je duidelijk weten wat je wel of niet moet doen. Deze tips helpen. Bereid je voor. Maak thuis een vragenlijstje. Som de lichamelijke klachten op en omschrijf wat je van de arts verwacht. Een arts heeft soms weinig tijd. Vraag daarom het belangrijkste eerst. Op die manier heb je alvast de meest essentiële informatie. Spreek. Geef zoveel mogelijk informatie. Wees duidelijk over symptomen. Wanneer en waar zijn ze begonnen? Hoe lang duren ze? Vertel ook hoe je je de laatste tijd voelt. Bespreek het resultaat van eerder gevolgde behandelingen. Vertel of je andere chronische ziektes of medische problemen hebt. Laat weten welke medicijnen of kruidensupplementen je inneemt. Vertel het als je allergisch of ongewoon reageert op medicatie. Wees open. Sommige dingen zijn moeilijk om over te praten. Toch heeft het geen zin om dingen te verzwijgen. 60 ~ Bond Moyson

61 Stel vragen. Elk beroep heeft een technisch taalgebruik waar je als leek soms weinig van begrijpt. Dit geldt uiteraard ook voor de medische wereld. Is iets niet duidelijk? Vraag het gewoon opnieuw. Een beetje geduld. Om een correcte diagnose te stellen, moet een arts soms verschillende mogelijke oorzaken onderzoeken. Dat vraagt tijd en vaak zijn meerdere bezoeken aan de arts echt wel nodig. Maar ook als er een diagnose gesteld is, kunnen er problemen opduiken. Een ziekte verloopt immers bij iedereen anders. Soms is het daardoor moeilijk of zelfs onmogelijk om het verloop van een ziekte juist in te schatten. TIP 10 Checklist vragen aan de arts Een aantal voorbeeldvragen die je kan stellen aan de arts. Diagnose. Wat is het probleem? Waardoor is de ziekte veroorzaakt? Kan het vermeden worden? Moet ik mijn levensstijl aanpassen? Hoe zit het met de prognose? Is een operatie nodig? Moet een nieuwe raadpleging gepland worden? Medicijnen. Wat is de naam van het medicijn? Heb ik het echt nodig? Wat moet het medicijn doen? Wanneer en hoe vaak moet ik het innemen? Wat zijn de meest typische bijwerkingen en wat kan ik eraan doen? Kunnen de bijwerkingen vermeden worden? Zijn er testen nodig om te bekijken of het geneesmiddel goed werkt? Is er een (goedkoper) alternatief voor het geneesmiddel beschikbaar? Titel hoofdstuk ~ 61

62 2 Ook het leven van de familie en vrienden van de chronisch zieke verandert ingrijpend. 62 ~ Bond Moyson

63 Relatie met familie en vrienden Voor de familie en vrienden van de patiënt is de diagnose chronisch ziek vaak zwaar om te dragen. We schetsen de situatie. 1 Veranderde partnerrelatie Net als de patiënt kan ook de partner op heel verschillende manieren reageren. Sommigen geven de zorg een duidelijke plaats in hun leven, anderen gaan eronder gebukt. De overgrote meerderheid bevindt zich tussen deze uitersten. Veelal is de zorg geleidelijk en ongemerkt in de relatie opgenomen. In andere gevallen is het een plotse, nieuwe situatie. Meestal is er geen sprake van een bewuste keuze. De zorg opnemen voor de partner lijkt zo vanzelfsprekend dat er geen vragen over gesteld worden. Vaak verschaft de zorg ook de nodige afleiding. Partners zijn zo bezig met (ver)zorgen dat er geen tijd rest om zich echt zorgen te maken DEEL B ~ Relatie met familie en vrienden ~ 63

64 2 Veranderde kind-ouderrelatie Kinderen van een chronisch zieke zien het gezin vaak drastisch veranderen. Plots wordt de ouder een zorgvrager en worden ze zelf in de zorg betrokken. Dit betekent dat ze een heel nieuwe plaats en verantwoordelijkheid krijgen binnen het gezin. Hun dagelijkse leven (hobby s, bezoek van vrienden) wordt danig verstoord en dat kan heel wat wrevel met zich meebrengen. Kinderen duidelijk betrekken en hen een eerlijk beeld schetsen van de situatie is erg belangrijk. Maak tijd voor hun vragen en bedenkingen en zorg ervoor dat ze steeds bij iemand terechtkunnen. Maar ook ouders van chronisch zieke kinderen hebben het vaak moeilijk met de veranderde situatie. Als het om minderjarige kinderen gaat, betekent het vooral een verzwaring van de zorgtaak. Vaak moeten ouders ook het toekomstbeeld dat ze voor hun kinderen in gedachten hebben danig bijsturen. Geef elkaar de ruimte om te praten over gevoelens. Aarzel niet om professionele hulp in te roepen of naar een patiëntenvereniging of zelfhulpgroep toe te stappen. Jij en je gezin kunnen er alleen maar wel bij varen. 3 Veranderde relatie met de bredere omgeving Ook naar vrienden en buren verandert er heel wat. Vaak weet de omgeving niet goed hoe reageren. Uit angst om foute dingen te zeggen of te doen, nemen mensen afstand of blijven ze liever weg. Een duidelijke communicatie is hier heel belangrijk. Licht je omgeving in over wat er aan de hand is en hoe je daarin wil benaderd worden. Probeer zelf ook om je sociale contacten te onderhouden. Het heeft immers geen zin om je te isoleren. Gaat het om meerderjarige kinderen, al dan niet met een eigen gezin, is er evengoed sprake van een vaak moeizaam aanvaardingsproces. Ook moet er met meerdere partijen rekening gehouden worden. 64 ~ Bond Moyson

65 Deel C Diensten en organisaties In dit hoofdstuk krijg je een overzicht van de diensten en organisaties van Bond Moyson waarop je als chronisch zieke een beroep kan doen. Daarnaast belichten we een aantal externe organisaties waar mensen met een chronische aandoening terechtkunnen.

66 Diensten en organisaties van Bond Moyson De Dienst Maatschappelijk Werk is bovendien ook door de overheid erkend om:: je dossier op te maken bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap je recht op een vergoeding van de Vlaamse sociale bescherming te onderzoeken. Deze dienstverlening is volledig gratis. Contact 1 Dienst Maatschappelijk Werk De Dienst Maatschappelijk Werk (DMW), beter bekend als de Sociale dienst, kan een grote steun betekenen voor mensen die geconfronteerd worden met een chronische aandoening. De medewerkers bieden een luisterend oor, onderzoeken je rechten, geven advies en informatie over sociale voordelen en tegemoetkomingen. Als je op zoek bent naar de juiste zorgopvang of je wenst een thuiszorgdienst in te schakelen, dan ondersteunen en begeleiden zij je bij je zoektocht. Je vindt de maatschappelijke werkers in het ziekenfondskantoor van Bond Moyson of je kan een afspraak maken bij het secretariaat. T E dmw.bmovl@bondmoyson.be 2 Jurimut De juridische dienst helpt je gratis als je een probleem hebt met medische zorgverstrekkers of een verzorgingsinstelling. Zij verdedigen je belangen indien er een betwisting van een ziekenhuisfactuur is, onrechtmatige supplementen op erelonen of een medische fout. 66 ~ Bond Moyson

67 3 Bond Moyson Thuiszorg De medewerkers van Bond Moyson Thuiszorg staan garant voor een waaier aan diensten: thuisverpleging (medische zorg aan huis) gezinszorg (persoonlijke verzorging, toilet, maaltijden) klusjeshulp oppashulp poetshulp (ook met diensten cheques) ergotherapie en woningaanpassing sociale dienstverlening vervoer herstelcentra en -vakanties. Contact Bel hen 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 op (kies optie 2) 4 Mediotheek Bond Moyson De Mediotheek verkoopt en verhuurt hulpmiddelen die je in staat stellen om je woonomgeving in de mate van het mogelijke aan te passen aan je persoonlijke noden en behoeften. Deze hulpmiddelen leveren een belangrijke bijdrage in het verhogen van de zelfredzaamheid, het comfort en de veiligheid in en om je woning. Contact T (optie 2) E mediotheek.bmovl@bondmoyson.be 5 Fit&Well2Day Gezondheid is veel meer dan niet ziek zijn, het omvat het volledig fysiek, sociaal en mentaal welzijn. De medewerkers van Fit&Well2Day helpen je graag op weg naar een gezond en beter leven door je te informeren, sensibiliseren en via preventieve acties aan te zetten tot gedragsverandering. Fit&Well2Day van Bond Moyson organiseert ook individuele en groepssessies in het kader van gezondheid en welbevinden, zoals groepssessies mindfullness en yoga of individuele consultaties bij pedicures, podologen, diëtistes, kanker beauty en hair professionals, beweegcoaches, tabakologen, audiologen en kinder- en eerstelijnspsychologen. Contact T E fit@bondmoyson.be W DEEL C ~ Diensten en organisaties van Bond Moyson ~ 67

68 6 Breekpunt Ziekte, overlijden, een ongeval, een opeenstapeling van stress... Plots ziet je wereld er heel anders uit. Zeker heden vallen weg. En ondertussen moet je doorgaan. Psychosociaal consult en stressmanagement Even stilstaan en de situatie rustig bekijken. Het werkt dikwijls verhelderend. Psychosociale ondersteuning kan je hierbij helpen. Het is geen therapie. Je moet niet op de sofa gaan liggen. De consulenten van Breekpunt bieden rustgevende gesprekken die verhelderend en richtinggevend werken. Samen met je vertrouwenspersoon boor je nieuwe bronnen aan die je opnieuw energie geven.na een eerste telefonisch contact wordt een afspraak gemaakt. De privacy is verzekerd. De begeleiding is gratis. Het maximaal aantal gesprekken is 12. De gesprekken duren ongeveer één uur en hebben gewoonlijk om de 14 dagen plaats. 7 Steunpunt Mantelzorg vzw Steunpunt Mantelzorg is er voor zorgvragers en hun mantelzorgers. Als lid krijg je om de drie maanden gratis een nieuwsbrief. Hierin staat allerlei informatie over sociale wetgeving, gezondheid, alles wat met zorg te maken heeft en verhalen van mantelzorgers. Ook word je uitgenodigd voor informatieve sessies, mantelzorgcafés of activiteiten en kan je er terecht met al je vragen. Contact Steunpunt Mantelzorg vzw Sint-Jansstraat Brussel T E steunpunt.mantelzorg@socmut.be W FB ikzorgvooreenander Contact Bel of mail voor een afspraak. T E vragen@bondmoyson.be 68 ~ Bond Moyson

69 8 VFG VFG, Vereniging Personen met een Handicap -partner van de Socialistische Mutualiteiten- zet zich in voor personen met een handicap, chronisch zieken en hun netwerk. VFG is tegelijkertijd een socio-culturele vereniging, een belangenvereniging en een ontmoetingsplek. Samen met honderden vrijwilligers ijvert VFG dagelijks voor een samenleving waarin iedereen mee telt. Gelijke kansen, solidariteit en zelfbeschikking vormen de rode draad in alle aspecten van de VFG-werking. VFG staat voor doelgerichte informatie, actuele en toegankelijke gezondheidsvoorlichting, ondersteuning in beleidsbeïnvloeding, sterke belangenbehartiging en een creatief activiteitenaanbod. Iedereen die interesse heeft in de VFG-werking is welkom! Wat doet VFG? VFG heeft meer dan 180 plaatselijke afdelingen met een gevarieerd aanbod aan ontspannende en informatieve activiteiten: hobbyclubs, daguitstappen, gespreksavonden, feestjes, film- en toneelvoorstellingen. De nadruk ligt steeds op mensen ontmoeten en samen dingen ondernemen in een losse, ongedwongen sfeer, dicht bij huis. Alle VFG-activiteiten zijn toegankelijk voor iedereen. Als je wil, helpt VFG je ook de weg te vinden naar het niet-handicap specifieke vrijetijdscircuit. Ben je sportief? Neem dan zeker eens een kijkje in het aanbod van sportpartner S-Sport//Recreas via VFG geeft antwoord op jouw vragen Voor personen met een handicap, chronisch zieken en invaliden bestaat er een hele waaier aan financiële tegemoetkomingen en voordelen. Spijtig genoeg zit de wetgeving ingewikkeld in elkaar en wijzigt ze voortdurend. VFG begeleidt je in deze doolhof van wetten en voorzieningen. VFG komt op voor jouw rechten VFG is vertegenwoordigd in alle officiële instanties waar beslissingen worden genomen waarmee mensen met een beperking of chronische ziekte te maken hebben. Heb je een vraag over jouw specifieke dossier? Laat het ons weten! VFG heeft een krachtige stem om jouw persoonlijke belangen te behartigen. DEEL C ~ Diensten en organisaties van Bond Moyson ~ 69

70 VFG informeert Als lid van VFG ontvang je gratis het tijdschrift Dialoog en de maandelijkse elektronische nieuwsbrief en kan je in tekenen op de Nieuwsbrief voor Invaliden, boordevol informatie over de nieuwste wetswijzigingen, actuele beleidslijnen en meest recente weetjes in de wetgeving op de ziekte-en invaliditeitsverzekering. Vragen? Voorstellen?... Contacteer ons Contact VFG Tramstraat Zwijnaarde T F E o-vl@vfg.be 70 ~ Bond Moyson

71 Diensten en organisaties voor chronisch zieken 2 Trefpunt Zelfhulp 1 Patiëntenverenigingen In Vlaanderen zijn er heel veel patiëntenverenigingen actief. De patiëntenverenigingen kan je terugvinden via het Vlaams patiëntenplatform, de koepelorganisatie van patiënten verenigingen. Contact Vlaams Patiëntenplatform vzw Groenveldstraat Heverlee T E info@vlaamspatientenplatform.be W Zelfhulp gelooft sterk in het eigen probleemoplossend vermogen van mensen en stimuleert en ondersteunt de ontwikkeling van ervaringsdeskundigheid. In Vlaanderen zijn veel zelfhulpgroepen actief. Voor meer info over deze groepen kan je terecht bij het Trefpunt Zelfhulp vzw, het informatie- en ondersteuningscentrum voor en over zelfhulp en zelfhulpgroepen in Vlaanderen. Contact Trefpunt Zelfhulp vzw p/a Departement Sociologie E. Van Evenstraat 2c 3000 Leuven T E trefpunt.zelfhulp@soc.kuleuven.be W DEEL C ~ Diensten en organisatie voor chronisch zieken ~ 71

72 3 Psychologische bijstand In een Centrum voor Geestelijke Ge zondheidszorg (cgg) kunnen mensen met psychische problemen hulp krijgen. Meer info over een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg in je buurt, vind je op het gratis telefoonnummer van de Vlaamse infolijn of op hun website. Contact Vlaamse infolijn: 1700 W 4 School & Ziekzijn Deze vzw organiseert studiebegeleiding voor zieke kinderen uit het basis- en het secundair onderwijs. Hierdoor kan mogelijke leerachterstand beperkt worden en overzitten vermeden worden. De vrijwillige lesgever komt aan huis of gaat, indien nodig, naar het ziekenhuis. Deze lessen zijn volledig gratis. Contact School&Ziekzijn heeft in elke Vlaamse provincie en Brussel een afdeling. Informatie en een aanvraag indienen kan via de website 72 ~ Bond Moyson