TESLIN PARTICIPATIES Halfjaarbericht

Transcriptie

1 TESLIN PARTICIPATIES Halfjaarbericht

2 Geachte aandeelhouder In ons jaarbericht en jaarverslag 2017 hebben we aangegeven dat 2017 een bijzonder en tegelijk een uitzonderlijk goed jaar is geweest. Bijzonder, omdat we op 1 juli 2017 de portefeuilles van Darlin NV en Todlin NV hebben samengebracht in Teslin Participaties Coöperatief UA ( Teslin Participaties ). Een belangrijke stap die ons in staat stelt onze investeringsfilosofie verder te intensiveren van betrokken naar ondernemend aandeelhouderschap. Goed, omdat als Teslin Participaties de gecombineerde portefeuille al vanaf 1 januari 2017 gehouden zou hebben, het rendement uitgekomen zou zijn op 41,9%. Dit is ruim boven het door ons nagestreefde gemiddelde jaarlijkse rendement op de lange termijn van 10%. Het is moeilijk zo niet onmogelijk om een jaarlijks stabiel rendement te halen. De markt waardeert bedrijven soms hoog en dan weer laag en dat zorgt voor pieken en dalen in rendementen op de beurs. Wij laten ons niet leiden door de waan van de dag en investeren voor de lange termijn in bedrijven met een sterk business model die in staat zijn structureel de vrije kasstroom per aandeel te laten toenemen. Over het algemeen lukt ons dat. Deze investerings filosofie heeft dan ook goed gewerkt voor onze investeerders. Marktontwikkelingen In algemene zin ontwikkelde de markt zich prima over het eerste halfjaar van Zo daalde het werkloosheidspercentage in Nederland verder naar circa 3,9%. Daardoor wordt het voor bedrijven echter steeds moeilijker om gekwalificeerd personeel te vinden en het leidt tot stijgende lonen. Dit heeft een drukkend effect op hun groeimogelijkheden. In Nederland groeide het BBP in het eerste halfjaar van 2018 verder door. De inflatie lag eind juni in Nederland rond 1,7% en komt daarmee meer in lijn met de doelstelling van de Europese Centrale Bank ( ECB ). Vanaf maart 2015 koopt de ECB leningen op. Inmiddels is hiermee al bijna miljard gemoeid. De ECB heeft aangekondigd dat ze dit opkoo pprogramma eind 2018 zal staken. Voorlopig zal de ECB echter de opbrengsten van afgeloste leningen blijven doorrollen. Dit betekent dat deze opbrengsten opnieuw geïnvesteerd worden en dat er netto geen geld uit het systeem wordt gehaald. De belangrijkste ontwikkelingen in het eerste halfjaar kwamen vanuit Amerika, waar president Trump de internationale handelsverhoudingen op zijn kop zette. Hij kondigde aan de importtarieven op een flink aantal producten te verhogen, wat leidde tot de aankondiging van tegenmaatregelen door andere handelsgrootmachten als China en de Europese Unie ( EU ). Trump wil onder andere hogere importtarieven invoeren op staal en aluminium uit de EU. Als reactie dreigt de EU importtarieven te verhogen op typische Amerikaanse producten, zoals Harley Davidson en Bourbon Whiskey. Voor Nederland, als doorvoerland, zijn de onderhandelingen over de internationale handel heel belangrijk. Door de onrust over internationale handelssancties is de volatiliteit op de financiële markten flink toegenomen, met name in sectoren die hier sterk van afhankelijk zijn. Ontwikkelingen in de portefeuille Het eerste halfjaar van 2018 is, als we puur kijken naar het rendement, teleurstellend verlopen. De intrinsieke waarde 2

3 van een participatie Teslin Participaties daalde van 1.096,74 per 1 januari naar 1.000,04 per 30 juni Rekening houdend met het in juni 2018 uitgekeerde dividend van 27,50 per participatie komt het rendement over de eerste zes maanden uit op -/- 6,3%. Een algemeen beeld in de portefeuille is dat een aantal bedrijven, dat een flinke koerswinst heeft gerealiseerd in 2017, deze gedeeltelijk weer is verloren in het eerste halfjaar van Voorbeelden hiervan zijn Besi, Kendrion en Brill. Dit betekent overigens niet dat de langetermijnvooruitzichten voor deze bedrijven zijn afgenomen, in tegendeel zouden wij zelfs kunnen beargumenteren, maar wel dat de markt deze bedrijven een lagere waardering meegeeft. Hier kunnen tal van redenen aan ten grondslag liggen, waarvan er vele niet door ons gecontroleerd kunnen worden. Voor ons is het essen tieel dat wij vertrouwen hebben in hun langetermijnpotentieel, waarbij wij weten dat de waardering op de beurs uiteindelijk een positieve ontwikkeling bij een bedrijf zal volgen. In de eerste zes maanden van 2018 is de fondsomvang afgenomen van 635,7 miljoen naar 586,3 miljoen. Deze per saldo flinke afname is toe te schrijven aan de combinatie van een negatieve waardeontwikkeling, de uitkering van dividend van in totaal ruim 14 miljoen en het toetreden van nieuwe investeerders. De schuldpositie nam af van 18,3 miljoen naar 11,9 miljoen. Het totale eigen vermogen van Teslin Participaties daalde van 566,8 miljoen naar 529,6 miljoen. Er hebben geen mutaties in het aantal bedrijven in de portefeuille plaatsgevonden, wel hebben wij enkele belangen wat afgebouwd of juist vergroot. Dit in lijn met de door ons aangekondigde strategie om stapsgewijs toe te werken naar grotere belangen in de bedrijven waar wij op de lange termijn een duurzaam waardecreërend potentieel verwachten. Teslin Participaties heeft een geconcentreerde portefeuille van momenteel 15 bedrijven. In het algemeen laten de ondernemingen in onze portefeuille een goede ontwikkeling zien. Bij een aantal maken we ons echter zorgen over de gang van zaken. Zoals u van ons mag verwachten nemen wij onze rol als grote, betrokken en ondernemende aandeelhouder serieus. Zo denken wij actief mee over geschikte oplossingen en geven gefundeerde suggesties voor het versterken van het bestuur, het verbeteren van de governance, het aanscherpen van de strategie of het nastreven van een andere footprint van de onderneming. Dat noemen wij ondernemend aandeelhouderschap. Daarbij richten wij ons op een duurzame langetermijnwaardecreatie voor onze bedrijven in het belang van alle stakeholders. In het voorjaar bezochten we alle aandeelhoudersvergaderingen van de bedrijven in onze portefeuille. Een aantal van onze bedrijven heeft inmiddels halfjaarcijfers gepubliceerd. Ontwikkelingen bij de bedrijven De koersdaling van Besi in het eerste halfjaar van 2018 is naar onze mening met name gedreven door twee factoren. Ten eerste is de semiconductorsector van nature zeer volatiel. Door de lang aanhoudende upcycle is er in toenemende mate onrust ontstaan over het bereiken van de top van de cyclus. Dit is onder andere ingegeven door een bericht in april 2018 waarin branchegenoot TSMC lagere verwachtingen publiceerde. Beleggers besloten daarop om posities in gerelateerde bedrijven af te bouwen. Ten tweede is de semiconductorsector zeer globaal gedreven en is de 3

4 verwachting dat de sector geraakt zal worden door het invoeren van handels sancties. Nog een reden voor beleggers om hun posities in bedrijven in deze sector af te bouwen. worden steeds belangrijker voor de benodigde technologische ontwikkelingen en zullen, ondanks handelsoorlogen, op langere termijn structureel groeien. Vergeleken met andere semiconductorbedrijven is de waardering van Besi relatief hard gedaald. Volgens ons komt dit met name doordat Besi relatief veel exposure heeft naar de high-end smartphone markt, de laatste anderhalf jaar een sterke koersstijging heeft laten zien en een relatief hoge exposure naar de Chinese markt heeft. Het is de verwachting dat de high-end smartphone markt wederom relatief negatief beïnvloed zal worden door een afname van de globale economische activiteit en toenemende globale handels perikelen. Dit werd bevestigd door het annuleren van een order van 28 miljoen door een grote klant van Besi voor machines bedoeld voor deze markt. Hierdoor moest Besi een omzetwaarschuwing afgeven. Het bedrijf verwachtte dat de omzet in het tweede kwartaal van 2018 niet met 10-15% zou groeien ten opzichte van het eerste kwartaal van 2018, maar slechts met 4%. Ondanks deze tegenvaller is het bedrijf in staat haar brutomarge en verwachtingen ten aanzien van kostenontwikkeling vast te houden. Dit is een sterk teken van de robuustheid van de onderneming en de flexibiliteit van de kostenstructuur. De uiteindelijke halfjaarcijfers van Besi lieten overigens nog een sterke groei zien, maar de vooruitzichten vielen tegen met een dalende order-intake van circa 21% ten opzichte van vorig jaar en een verwachte daling van de omzet met 25-30% in het derde kwartaal ten opzichte van het tweede kwartaal. Onderliggend blijven wij onverminderd positief over Besi. Het bedrijf is leidend in het meest attractieve deel van de markten voor chipassemblage en chipverpakking. Deze markten De ontwikkelingen bij Beter Bed zijn zorgelijk. Het bedrijf heeft zich in een positie gemanoeuvreerd die het erg kwetsbaar maakt. Dit had niet mogen gebeuren en had voor komen moeten worden. Wij kijken daarbij nadrukkelijk naar onszelf, maar ook naar de verantwoordelijken binnen het bestuur van de onderneming. Ook op de beurs was weinig waardering voor de prestaties. De malaise bij Beter Bed is veroorzaakt door een combinatie van een verkeerde strategische keuze in de belangrijkste markt Duitsland en een sterke stijging van de kosten. In Duitsland is Beter Bed actief met de formule Matratzen Concord. De Nederlandse directie van Beter Bed heeft in 2016/2017 besloten om deze formule te herpositioneren. Deze herpositionering hield in grote lijnen in dat het van een discount uitstraling naar een value for money propositie wilde transformeren en daarbij een te hoog geprijsd boxspring assortiment introduceerde. Het gevolg was een identiteitscrisis bij Matratzen Concord en een verlies van vertrouwen bij de lokale directie, die vervolgens deels is weggestuurd en deels zelf opstapte. Daarnaast heeft de onderneming de afgelopen jaren het kostenniveau te hard laten oplopen en is de structuur van de kosten te inflexibel. Een slecht smakende cocktail voor een bedrijf actief in een conjunctuurgevoelige sector. Met name in Duitsland zijn de kosten uit de hand gelopen, terwijl door de herpositionering van de formule de bezoekersaantallen ook nog eens stevig afnamen. Ondanks de positievere resultaten in Nederland ontstond daar ook een lokale manage mentcrisis met als gevolg het vertrek van een aantal 4

5 mensen op sleutelposities bij Beter Bed. Het bedrijf werd ook nog geraakt door een aantal incidenten, zoals het vervuilde schuimschandaal van BASF, tegenvallende wisselkoersen en het warme weer. Na het vertrek van de CEO, Ton Anbeek, in november 2017 heeft ook de CFO, Bart Koops, de onderneming verlaten. Naar onze mening heeft de corporate governance structuur bij Beter Bed niet goed gewerkt. De benodigde checks & balances om tot gedegen besluitvorming te komen waren onvoldoende ingericht. Wij achten het van groot belang dat een onderneming zowel een goed functionerende directie heeft als constructiefkritische toezichthouders die voldoende tijd en energie kunnen besteden aan de ontwikkelingen bij de onderneming. Als het bedrijf in een moeilijke fase geraakt, moet de RvC haar toezicht intensiveren en, wanneer nodig, ingrijpen in het belang van alle stakeholders. Op onze beurt hebben ook wij onvoldoende en te laat geacteerd. Zo hadden wij nadrukkelijker moeten onderzoeken of de ingeslagen strategische route in Duitsland de juiste was. De nieuwe CEO, John Kruijssen, heeft de pittige uitdaging om Beter Bed door de benodigde turn-around te leiden. Tijdens de presentatie van de halfjaarcijfers heeft hij de uitdagingen en zijn eerste bevindingen en oplossing goed weten neer te zetten. Onze eerste indrukken zijn dan ook positief, maar de omvang van deze klus is niet te onderschatten. De CEO moet een passende strategie formuleren om het bedrijf weer krachtig neer te zetten met het daarbij behorende efficiënte operatiemodel. Wij steken onze mening niet onder stoelen of banken en delen deze actief met de verantwoordelijken binnen de onderneming. Verder houden wij ons ook actief bezig met het invullen van de vacatures en het versterken van de corporate governance structuur. De halfjaarcijfers van Ordina lieten een verdere verbetering van de resultaten zien. Met name Ordina België / Luxemburg lieten uitzonderlijk goede resultaten zien met een operationele winstgevendheid die erg sterk was. Wij hebben vertrouwen in de huidige directie en zien dat ze stap voor stap de positionering van de onderneming verbeteren. De nieuwe website van Ordina is daar een mooi visitekaartje van. Belangrijk voor de komende periode is dat Ordina het verloop van het personeel beter onder controle krijgt. Met 26% is dit te hoog. In ideale omstandigheden zou dit percentage voor Ordina rond de 15% moeten liggen. Hier is dus nog veel te winnen voor de onderneming. Nu wordt het tekort aan personeel opgevangen door de inzet van ZZP ers met een drukkend effect op de marge als gevolg. Indien het bedrijf de komende periode het verloop kan terugdringen en de productiviteit in Nederland een paar procent punten kan verhogen, dan zal het resultaat sterk verbeteren. De ontwikkelingen bij Reesink, de enige niet-beursgenoteerde onderneming in onze portefeuille, zijn over het algemeen positief. Een mooie mijlpaal in het tweede kwartaal van 2018 is de verkoop van Reesink Staal, waarmee een van de eerder geïdentificeerde niet-kernbedrijven buiten de groep geplaatst is. Het profiel van de onderneming wordt hiermee sterker. De activiteiten ontwikkelen zich naar behoren. De markten van Reesink liggen er goed voor, gedreven door economische groei, overwegend stijgende grondstofprijzen, stijgende overheidsuitgaven en toegenomen producentenvertrouwen. Door deze positieve ontwikkelingen kampt Reesink wel met langere levertijden met als gevolg het mogelijk niet tijdig kunnen leveren of zelfs verlies van orders. Al met al is de omzet in lijn met het budget, maar blijft de operationele winstgevendheid achter. Bij Reesink wordt hard gewerkt aan 5

6 het verder professionaliseren van de organisatie, zodat er een goed fundament ligt om verdere groei te accommoderen, zowel autonoom als door acquisities. Reesink Turf Care loopt momenteel iets achter op de verwachtingen. Door het koude voorseizoen hebben golfclubs in de landen waar Reesink Turf Care actief is inkomsten gemist en in Nederland ontbreekt het aan nieuwe golfbaanprojecten. De afgelopen maanden is de markt voor golf en groenonderhoud slecht door onder andere de aanhoudende droogte in Nederland, België en het Verenigd Koninkrijk. Reesink heeft een goed gevulde pijplijn aan interessante acquisitiemogelijkheden. Het bedrijf gaat daar zeer gedisciplineerd mee om. Zowel met het doen van een acquisitie als met de financiering daarvan. winstgevendheid structureel te verbeteren, dan lijkt er meer aan de hand en moeten we andere opties overwegen. De goede verwachtingen voor 2018 die TKH aangaf bij de presentatie van de 2017 resultaten zijn in het eerste gedeelte van het jaar uitgekomen. Het bedrijf had een goed eerste kwartaal van 2018 met een autonome omzetstijging van meer dan 10% en een stijging van de operationele winstgevendheid van meer dan 15%. Deze verbeteringen zijn met name toe te schrijven aan de investeringen in R&D over de afgelopen jaren die zich nu uitbetalen. Wij verwachten op basis hiervan een verdere positieve ontwikkeling. Het orderboek van TKH onderschrijft dit ook en geeft de onderneming een goede uitgangspositie. Bij Neways verwachten wij over 2018 een positieve ontwikkeling ten opzichte van Helaas daalde de waardering op de beurs in het tweede kwartaal van 2018 met 17%. Hier is niet echt een aantoonbare reden voor, behalve dat Neways een exposure heeft naar de semiconductorsector en dat de onzekerheid in deze sector is toegenomen. Wel geeft het bedrijf aan dat het door de sterke marktgroei te kampen heeft met aanhoudende componentenschaarste en moeite heeft bij de werving van personeel. Hierdoor kan de onderneming niet het volledige potentieel aan kansen in de markt benutten. De cijfers over de eerste drie maanden van 2018 waren goed met een mooie stijging van de omzet en het orderboek. Het bedrijf zet momenteel vol in op een betere schaalbaarheid van de organisatie en meer efficiëntie in de bedrijfsprocessen. Dit zou moeten leiden tot een hogere productiviteit en daarmee een verbetering van de winstgevendheid. Wij zijn tevreden over de huidige prioriteiten van het bestuur en verwachten dat het bedrijf nu eindelijk ook onder aan de streep gaat leveren. Als het bedrijf niet in staat is om in deze tijden de Met vriendelijke groet Teslin Capital Management BV Jan-Jaap Bongers Fondsmanager Teslin Participaties Coöperatief UA 6

7 Balans Teslin Participaties Coöperatief UA per 30 juni 2018 Bedragen in euro s Beleggingen Deelnemingen Obligatielening 0 Vorderingen Overige vorderingen Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Overige Uitkomst van vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Voorzieningen Winstparticipatie Uitkomst van activa min kortlopende schulden en voorzieningen Eigen vermogen Participaties Herwaarderingsreserve Overige reserves Onverdeeld resultaat Nettovermogenswaarde

8 Winst- en verliesrekening Teslin Participaties Coöperatief UA over de periode t/m Bedragen in euro s t/m Opbrengsten uit beleggingen Dividenden Interest obligatielening Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Overige opbrengsten Op- en afslag Kosten Managementvergoeding Commissarissenbeloning Bewaarkosten Overige kosten Interest Dotatie voorziening winstparticipatie Aan- en verkoopkosten deelnemingen Resultaat vóór belastingen Vennootschapsbelasting 0 Nettoresultaat na belastingen

9 TOELICHTING OP DE BALANS PER PER 30 JUNI 2018 EIGEN VERMOGEN Per 30 juni 2018 zijn ,9262 participaties uitgegeven. De ontwikkeling in de diverse componenten van het eigen vermogen kan als volgt nader worden toegelicht: Eigen vermogen Geplaatst kapitaal Agioreserve Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal Stand per 1 januari Uitgegeven participaties Toegevoegd aan overige reserves Ongerealiseerde koersresultaten Dividenduitkering Resultaat Stand per 30 juni

10 OVERIGE GEGEVENS Bestuurders houden gezamenlijk per 30 juni 2018 een middelijk belang van 8,82% (1 januari 2018: 9,04%) in de coöperatie in de zin van de Wet op het financieel toezicht. Bestuursleden zijn directeur in verschillende vennootschappen en stichtingen die per 30 juni 2018 een gezamenlijk belang van 2,18% in Teslin Participaties houden. Commissarissen houden per 30 juni 2018 een middelijk belang van 0,15% in de coöperatie. Via een ander Teslin-fonds, Midlin NV, houden bestuurders een middellijk belang in Kendrion NV, NV Nederlandsche Apparatenfabriek Nedap, Beter Bed Holding NV en Sligro Food Group NV. Overige informatie Er bestaat thans geen voornemen een interim-dividend uit te keren. De waarde van uw participatie kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het informatiememorandum, het Essentiële Informatiedocument en de statuten van Teslin Participaties Coöperatief UA worden u op verzoek kosteloos toegezonden. Het informatiememorandum en het Essentiële Informatiedocument zijn ook te downloaden op Hier vindt u ook de algemene en actuele informatie over Teslin Participaties Coöperatief UA. Teslin Participaties Coöperatief UA Woudenbergseweg 11 Postbus ME Maarsbergen 3950 AB Maarn T +31 (0) info@teslin.nl F +31 (0)

11 Woudenbergseweg 11, 3953 ME Maarsbergen Postbus 60, 3950 AB Maarn T +31 (0) F +31 (0) info@teslin.nl