Schokkende gebeurtenissen in het onderwijs. Ine Spee, 17 april 2019

Transcriptie

1 Schokkende gebeurtenissen in het onderwijs Ine Spee, 17 april 2019

2 Achtergrond Onderwijs(-advies) tot 2012 Projectleider KPC Calamiteitenteam Calamiteitenteam School en veiligheid Crisisadviseur, Instituut voor Psychotrauma, 2012

3 Crises die de school raken Vuurwerkramp Enschede (2000) Brand in het Hemeltje Volendam (2001) Neerstorten van MH17 (Oekraïne, 2014)

4 Crises op school Moord op conrector Terracollege Den Haag, 2004 Moord op Jesse, Bs De Klim-Op, Hoogerheide, 2006 Ruben en Julian, Kerkeboschschool. Zeist, 2013 Spoorwegongeluk, Bs De Korenaer Oss, 2018

5 En ook: Onverwachte dood, (gezins-)moord Suïcide Verkeersongelukken, brand Ongeluk op excursie Agressie, incidenten op social media, pesten Seksueel overschrijdend gedrag Bedreigingen..

6 In de waan van de dag.. Maken veel scholen geen of een enkele crisis mee Heeft voorbereiding geen prioriteit Is geen opgebouwde ervaring/deskundigheid

7 En als het dan toch gebeurt Wat heeft de school gedaan om deze crisis te voorkomen? Wat doet de school om de gevolgen van de crisis te beperken?

8 Voorbereiding:het crisisteam Wanneer? Wat is een crisis en wat is een incident? Wie? Welke competenties, kennis, bevoegdheid zijn nodig? Taken, rollen en verantwoordelijkheden Wie doet wat?

9 Oefenen Crisisteamoefening Liefst met lokale partners (politie, GGD, gemeente) Omgaan met de media

10 Aanpak van de crisis Oproepen van crisisteam (vakanties..) Deskundigheid benutten in team (vertrouwenspersonen, kennis) Lokale ondersteuners/opschaling Draaiboek (op maat) Monitoren (social) media

11 Kringen van betrokkenheid Leerlingen Medeleerlingen, klasgenoten, vrienden, pesters, broer(-s), zus(-sen) Leerkrachten Mentor, zorgcoördinator, collega s die extra geraakt zijn Ouders Getroffenen, andere ouders, wijk, buurt Extern : media, politie, GGD, extern vp

12 School en de media Vooraf: Investeren in perscontact Selectie van media Bij een crisis: Afspraken binnen de organisatie Samenwerking persvoorlichting gemeente Invloed op locatie perscontact

13 School en de media Voorbereiden van de boodschap: schoenmaker blijf bij je leest! Communicatieve boodschap voor docenten, leerlingen en ouders

14 Opvattingen in de samenleving

15 Inzichten uit de hulpverlening Confrontatie met een schokkende gebeurtenis kan gepaard gaan met allerlei heftige emoties zoals doodsangst, hulpeloosheid, verwarring, desoriëntatie en woede. Het gaat om onaangename maar normale reacties op abnormale gebeurtenissen Niet nodig onmiddellijk psychologen in te zetten

16 Dus Normaliseren reacties Ondersteunen normale verwerkingsproces Zo snel mogelijk het onderwijs weer oppakken Aansluiten bij bestaande zorgsystemen: mentor, klas, ouders Vooral doen waar je in het onderwijs al goed in bent!

17 Uitdagingen in het onderwijs Alle sterke kanten van de school worden zichtbaar, net zoals de zwakke plekken Oude pijn (fusieleed, gevoeld onrecht) kan oplaaien Belang van goed netwerk Belang van leiderschap

18 Fundamenten Steunen op visie m.b.t de pedagogische opdracht van de school Uitgaan van de (veer-)kracht van leerlingen en leerkrachten

19 Fundamenten Toerusting leerkrachten en extra aandacht voor (over-)belaste leerkrachten Aandacht voor regels en structuur Protocollen als toets Ondersteuning door bestuurder

20 Na de crisis Evaluatie van calamiteit en draaiboek Nazorg ook op langere termijn Bouwen aan een nieuw gevoel van vertrouwen en veiligheid Herdenken (wanneer, hoelang, voor wie?)

21 Een schokkende gebeurtenis brengt: Verdriet Stress Zicht op zwakke plekken in de organisatie Maar ook Lering en wijsheid Verbinding saamhorigheid

22 Publicaties Als een ramp de school treft Te downloaden via site OCW Crisisadvisering en opvang De leegte in school augustus