Collegevoorstel. Zaaknummer: OLOGDB22. Ledenraadpleging VNG verpakkingenakkoord

Transcriptie

1 Zaaknummer: OLOGDB22 Onderwerp: Ledenraadpleging VNG verpakkingenakkoord Collegevoorstel Inleiding Voor de afvalinzameling van verpakkingen is een Verpakkingenakkoord opgesteld. Dit is ondertekend door het Rijk en het bedrijfsleven, maar nog niet door de derde partij, het VNG, namens de Nederlandse gemeenten. Vanwege de grote moeite die gemeenten hebben met het afschaffen van het statiegeld, heeft de VNG een commissie (Van der Vlist) onderzoek laten doen naar de verdere verduurzaming van verpakkingen. Uw college is hierover al geïnformeerd in uw vergadering van 23 oktober Op basis van dit onderzoek is een addendum opgesteld ter toevoeging aan het Verpakkingenakkoord. De VNG inventariseert nu door een ledenraadpleging in hoeverre gemeenten kunnen instemmen met het akkoord inclusief addendum. De gemeenten kunnen tot en met 11 december aanstaande reageren. Hierbij gaat de VNG ervan uit dat een gemeente die niet reageert, instemt met standpunt van het VNG-bestuur (dit wordt overigens niet ondersteund door de statuten van de VNG). Dit komt neer op instemmen met het Verpakkingenakkoord. In dit voorstel wordt besproken welk standpunt de gemeente Heusden aan de VNG kenbaar moet maken. Feitelijke informatie Het doel van het Verpakkingenakkoord is om een vergaande verduurzaming van de verpakkingsketen te bieden. Door het addendum wordt hier een concretere invulling aan gegeven dan de formulering in het akkoord. De belangrijkste punten in het addendum zijn de volgende: - Een gemeente kan wanneer derden, bijvoorbeeld detaillisten, daarom verzoeken, deze aanwijzen als inzamelpunt voor PET-flessen. Bij de aanwijzing als inzamelpunt kunnen nadere afspraken worden gemaakt met de inzamelende persoon of instantie over bijvoorbeeld de wijze van inzameling en opslag. - Gemeenten en bedrijven hebben de vrijheid om zelf een hoger ambitieniveau te formuleren dan in het verpakkingenakkoord staat. - Het verpakkende bedrijfsleven zal verpakkingen zonder toegevoegde waarde aan het product elimineren. - Vanaf 2013 stellen alle relevante branches een preventieplan op voor 2018 ter verduurzaming van de gebruikte productverpakkingscombinaties in de branche. In 2018 stellen zij eenzelfde plan op voor Uitgangspunt hiervoor zijn de hoogst haalbare doelen. - Om een verdere verduurzaming van verpakkingsmaterialen te realiseren wordt uiterlijk in 2013 een verduurzamingagenda voor verpakkingen vastgesteld waarin concrete en afrekenbare doelen zijn opgenomen. - Afschaffing van gratis plastic draagtassen in supermarkten of vervanging door een duurzaam alternatief. - Gebruik van minimaal 25% recyclaat in nieuwe PET-flessen. Afweging In de ledenbrief over het Verpakkingenakkoord van de VNG, staat vermeld dat de gemeenten niets kunnen veranderen aan het besluit van de Tweede Kamer om de statiegeldverplichting op grote PET-flessen af te schaffen. Maar juist nu is het aan de gemeenten om te reageren: het door de gemeenten afwijzen van het Verpakkingenakkoord, is de laatste en enige mogelijkheid om dit systeem te redden en het onderwerp terug te leggen bij de landelijke politiek. Uw college heeft afgelopen 23 oktober aangegeven zich te kunnen vinden in het advies van de commissie Van der Vlist. In het addendum zijn echter niet alle aanbevelingen van de commissie overgenomen. Zo is het advies om de hergebruikdoelstelling te verhogen van de huidige 52% naar 65% in 2022 niet opgenomen, 1

2 Zaaknummer: OLOGDB22 Onderwerp: Ledenraadpleging VNG verpakkingenakkoord omdat dit geen gehoor vond bij het verpakkende bedrijfsleven en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Ook lijkt het addendum in onvoldoende mate downcycling te voorkomen: het statiegeldsysteem dwingt in feite de inzameling van een tamelijk zuivere PET-stroom af. PET-flessen die na recycling verdergaan als bermpaaltje tellen in de statistieken wel mee als gerecycled, maar dat gaat gepaard met een groot kwaliteitsverlies. Door afschaffing van statiegeld zal de hoeveelheid zwerfvuil toenemen. Dit zal door de gemeenten opgeruimd moeten worden. Het is niet precies duidelijk op welke wijze de vergoeding die de gemeente hiervoor van het bedrijfsleven krijgt, wordt vastgesteld, en of dit afdoende zal zijn. Om te kijken hoe in de regio over dit onderwerp wordt gedacht, is een aantal naburige gemeenten benaderd. Hieruit blijkt dat er over dit onderwerp verschillend wordt gedacht; zowel afwijzing als instemming zijn te verwachten besluiten. Een argument van de VNG is dat bij het afwijzen van het verpakkingenakkoord mogelijk iedere gemeente apart afspraken moet maken over de vergoedingen omdat we dan na 1 januari 2013 belanden in een situatie zonder akkoord. Dit praktische argument van de VNG weegt niet op tegen de zwaarwegende en fundamentele beslissing waar de gemeente voor staat op het vlak van verpakkingen en de mate van gewenste verduurzaming, te meer daar het Verpakkingenakkoord een looptijd van tien jaar heeft. Gezien bovengenoemde punten komt het addendum onvoldoende tegemoet aan de te verwachten problemen bij de afschaffing van statiegeld. Daarom wordt geadviseerd niet in te stemmen met het voorstel van de VNG. Inzet van Middelen Er zijn geen directe financiële en/of personele consequenties verbonden aan dit voorstel. Wel wordt hier opgemerkt dat de gemeente op dit moment meer vergoed krijgt voor het ingezamelde plastic dan dat er kosten worden gemaakt. De vergoeding zal in de toekomst in ieder geval lager worden, maar de verwachting is dat inzameling minimaal kostendekkend zal blijven. Wanneer de plastic flessen ook door de gemeente ingezameld gaan worden, zal dit ook een meer opbrengst geven. Daar staat tegenover dat ook de inzamelfrequentie waarschijnlijk omhoog zal gaan, waardoor de kosten ook stijgen. Vanuit financieel oogpunt is er nu geen reden is om al of niet in te stemmen met het akkoord. Risico's Wanneer een meerderheid van de gemeenten niet instemt met het voorstel, is er geen akkoord over verpakkingen. Het is nu, vooraf, niet helder wat dan de afspraken over de vergoedingen voor ingezameld afval zullen worden en hoe die tot stand zullen komen. Mogelijk zal het bedrijfsleven met iedere gemeente individueel gaan onderhandelen. Procedure Na uw besluit zal de VNG onmiddellijk op de hoogte worden gesteld van het standpunt van de gemeente met het bijgevoegde antwoordformulier (zie bijlage). Voorgenomen besluit Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen. 2

3 Zaaknummer: OLOGDB22 Onderwerp: Ledenraadpleging VNG verpakkingenakkoord BESLUIT Het college van Heusden heeft in de vergadering van 11 december 2012 besloten: de VNG te berichten dat de gemeente Heusden niet instemt met het Verpakkingenakkoord en het bijbehorende addendum. namens het college van Heusden, de secretaris, mr. J.T.A.J. van der Ven 3

4 Bijlage bij ledenbrief FLO/U Reactieformulier Raamovereenkomst Verpakkingen Gemeente: Contactpersoon: Naam: Hieronder kunt u kenbaar maken of uw gemeente instemt met de Raamovereenkomst Verpakkingen en het bijbehorende addendum. Het VNG-bestuur legt dit, zoals verwoord in de bijgevoegde ledenbrief, met een positief advies aan u voor. De gemeente stemt in met de Raamovereenkomst Verpakkingen en het bijbehorende addendum De gemeente stemt niet in met de Raamovereenkomst Verpakkingen en het bijbehorende addendum U dient dit reactieformulier uiterlijk 11 december 2012 te mailen naar informatiecentrum@vng.nl

5 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) betreft ledenraadpleging verpakkingen uw kenmerk ons kenmerk FLO/U Lbr. 12/100 bijlage(n) 6 datum 20 november 2012 Samenvatting Deze ledenbrief betreft een ledenraadpleging over de Raamovereenkomst Verpakkingen Ieder lid kan slechts 1 reactieformulier insturen. Daarom is los van deze ledenbrief het reactieformulier aan de gemeentesecretaris verstuurd. Iedere gemeentesecretaris ontvangt daarom deze ledenbrief twee keer. Een keer in de algemene verzending zonder het reactieformulier, vervolgens dezelfde ledenbrief nogmaals met reactieformulier. U dient het reactieformulier uiterlijk 11 december 2012 te verzenden naar informatiecentrum@vng.nl In deze ledenbrief vindt u meer informatie over de aanvullingen op de Raamovereenkomst Verpakkingen ten aanzien van het onderhandelaarsakkoord van juni Daarnaast wordt de totstandkoming van het akkoord, de nieuwe inzamelvergoeding voor 2013 en de aanvullingen toegelicht.

6 Aan de leden informatiecentrum tel. (070) betreft ledenraadpleging verpakkingen uw kenmerk ons kenmerk FLO/U Lbr. 12/100 bijlage(n) 6 datum 20 november 2012 Geacht college en gemeenteraad, Met deze ledenbrief nodigen wij u uit voor een schriftelijke ledenraadpleging over de Raamovereenkomst Verpakkingen Deze overeenkomst is aangevuld met een addendum, ter aanvulling en verduidelijking van de afspraken, om meer aan de wensen van de gemeenten tegemoet te komen. De aanleiding voor de nieuwe Raamovereenkomst met het verpakkende bedrijfsleven is het aflopen van de huidige Raamovereenkomst Verpakkingen aan het einde van dit jaar. Het VNG bestuur is van mening dat er met het addendum een stevig pakket aan afspraken ligt met duidelijke pluspunten voor gemeenten, waaronder een prijsafspraak voor en een minimumvergoeding. Het bestuur adviseert u daarom in te stemmen met de Raamovereenkomst en het addendum. U dient uiterlijk 11 december 2012 te reageren door het reactieformulier te verzenden naar informatiecentrum@vng.nl. In deze brief lichten wij de totstandkoming van het addendum, de inhoud van het addendum en de inhoud van de Raamovereenkomst Verpakkingen verder toe. Hoofdlijnen addendum Het volledige addendum vindt u in de bijlagen bij deze brief. Het addendum bevat onder andere de volgende aanvullende afspraken: Iedere partij mag het proces op haar eigen tempo en op haar eigen manier vorm geven binnen de kaders van de Raamovereenkomst. Dit houdt in dat gemeenten en bedrijven vrij zijn in de keuze van hun middelen, maar zich wel verplichten tot het bereiken van de gestelde doelen. Gemeenten en bedrijven hebben de vrijheid om zelf een hoger ambitieniveau te formuleren.

7 Om een verdere verduurzaming van verpakkingsmaterialen te realiseren stelt het Kennisinstituut uiterlijk in 2013 een verduurzamingsagenda voor verpakkingen vast waarin concrete en afrekenbare doelen zijn opgenomen, met als uitgangspunt de hoogst haalbare doelen. Uitgangspunten bij het vaststellen van de verduurzamingsagenda zijn reuse, re-cycling en renew. Het verpakkende bedrijfsleven zal verpakkingen zonder toegevoegde waarde aan het product elimineren. Quick scan van de winkelkanalen, hierbij de nadruk leggen op de kanalen met het meeste potentieel: bijvoorbeeld: levensmiddelen, vlees/vleeswaren, groenten/fruit, doe-het-zelf, bloemen/planten, drogisterijen, gemengde branche en speelgoed. Vanaf 2013 stellen alle relevante branches een preventieplan op voor 2018 ter verduurzaming van de gebruikte productverpakkingscombinaties in de branche op basis van een analyse. In 2018 stellen zij eenzelfde op voor Uitgangspunt hiervoor zijn de hoogst haalbare doelen. Deze doelen worden door het Kennisinstituut vastgesteld en zijn onderdeel van de verduurzamingsagenda. De analyse wordt uitgevoerd onder auspiciën van het Kennisinstituut. Gedurende de looptijd van het preventieplan monitort het Kennisinstituut de voortgang. Na vijf jaar wordt de analyse opnieuw uitgevoerd, gebruik makend van dezelfde methode als bij de eerste analyse. De branche zal zorg moeten dragen om de gestelde doelen te halen. De preventieplannen zijn openbaar en de burger wordt actief betrokken. Daartoe krijgt de burger de mogelijkheid door melding te kunnen doen van in hun ogen overbodig gebruik van verpakkingsmateriaal. Het Kennisinstituut zal, in samenwerking met de branches, de burger hierover informeren. Indien in 2014 is voldaan aan de prestatiegaranties zoals genoemd in artikel 11 lid 1, wordt, op zijn vroegst per 1 januari 2015, de keuze vrijgegeven voor het inzamelen van grote PET- frisdrankflessen met een statiegeldsysteem. In artikel 11 lid 6 sub c van de Raamovereenkomst is bepaald dat betrokken partijen zich maximaal inspannen om te voorkomen dat er een separaat inzamelingskanaal voor grote PET- frisdrankflessen zonder statiegeld ontstaat. Een gemeente kan wanneer derden, bijvoorbeeld detaillisten, daarom verzoeken, deze aanwijzen als inzamelpunt voor PET-flessen. In het kader van de aanwijzing als inzamelpunt kunnen nadere afspraken worden gemaakt met de inzamelende persoon of instantie over bijvoorbeeld de wijze van inzameling, opslag en de afgifte aan de gemeente, monitoring, etc. (art Wm/ afvalstoffenverordening gemeenten). In beginsel gaat de opbrengst van het ingezamelde PET naar de gemeente. De werkgroep vergoedingen/kwaliteit (met deelname van VNG, I&M en verpakkend bedrijfsleven) heeft de kwaliteitseisen voor kunststof verpakkingsafval vastgesteld voor 2013 en 2014: de kunststofstromen PET, PE, PP, kunststoffolie en mixkunststoffen moeten voldoen aan de hoogste standaarden van de DKR normen. Hoogwaardigheid van recycling is geborgd doordat het gewicht van de monostromen PET, PE, PP en kunststoffolie altijd ten minste 45% uitmaken van het totaal aan kunststofstromen dat beschikbaar komt na sortering. In 2013 zullen de kwaliteitseisen voor de periode door de werkgroep vergoedingen/kwaliteit worden vastgesteld. Hierbij zijn de voor 2013 en 2014 geformuleerde eisen het uitgangspunt en zal er geen sprake zijn van achteruitgang van kwaliteitseisen noch van de hoeveelheid gerecycled materiaal. Afschaffing van gratis plastic draagtassen in supermarkten of vervanging door een onderwerp ledenraadpleging verpakkingen datum <datum> 02/09

8 duurzaam alternatief. Einde van het gebruik van pvc als verpakkingsmateriaal in supermarkten, tenzij niet anders mogelijk. Gebruik van minimaal 25% recyclaat in nieuwe PET-frisdrankflessen. Groei van zo hoogwaardig mogelijk hergebruik van huishoudelijk kunststofafval naar 90 kton, exclusief de statiegeldstroom. Plaatsing van een inzamelbak voor PET-flessen bij alle supermarkten in Nederland, in overleg met de gemeenten. In 2013 zal de werkgroep vergoedingen/kwaliteit aanbevelingen doen voor een bonusmalus systeem voor kunststofafval. Dit systeem wordt ingezet ter bevordering van de gesloten kunststofketen (circulaire economie). Ondertekening Staatssecretaris Mansveld zal met een brief aan de Tweede Kamer kenbaar maken dat zij de afspraken van het addendum volledig ondersteunt en om handhaafbaarheid te borgen, de afspraken waar mogelijk verankert in wet- en regelgeving. Hetzelfde geldt voor de bepalingen uit de Raamovereenkomst. Totstandkoming addendum bij de Raamovereenkomst Verpakkingen In juni 2012 hebben het verpakkende bedrijfsleven en staatssecretaris Atsma van het Ministerie van I&M de nieuwe Raamovereenkomst Verpakkingen ondertekend. Dit akkoord - dat naast afspraken over hergebruikdoelstellingen ook de basis vormt voor de inzamelvergoedingen voor papier, glas en kunststof - is niet ondertekend door de VNG, omdat het bestuur de bepaling over de afschaffing van de verplichting tot statiegeld niet kon ondersteunen zolang er geen aantoonbare resultaten zijn geboekt met betrekking tot de verduurzaming van de verpakkingsketen. Daarbij heeft het VNG-bestuur de lijn gevolgd van de in de ledenvergadering van juni 2011 aangenomen motie van het Gewest Gooi- en Vechtstreek. Enkele weken later heeft de Tweede Kamer echter ingestemd met de afschaffing van de verplichting van statiegeld op grote PET-flessen vanaf 2015, zij het dat aan de effectuering daarvan een aantal voorwaarden is verbonden (motie-van der Werf). Een onafhankelijke commissie van onderzoekers, bedrijfsleven en bestuurders onder leiding van Hans van der Vlist (voormalig SG van VROM) heeft vervolgens in opdracht van de VNG gepoogd invulling te geven aan de voorwaarden zoals in de motie-van der Werf genoemd. Gemeenten kunnen volgens de commissie-van der Vlist niets veranderen aan het besluit van de Tweede Kamer om de statiegeldverplichting op grote PET-flessen af te schaffen, omdat gemeenten geen zeggenschap hebben over dit systeem. De commissie adviseert daarom om vooral aan te haken bij de voorwaarden die gesteld worden aan de feitelijke afschaffing van statiegeld. Bestuurlijke bijeenkomsten naar aanleiding van het advies van de commissie-van der Vlist De commissie-van der Vlist is van mening dat de Raamovereenkomst een goede basis biedt, maar dat het aanvullingen behoeft om een goed duurzaamheidperspectief te kunnen bieden als tegenwicht voor de voorgenomen afschaffing van de verplichting tot statiegeld op grote PETflessen. Op het besluit tot afschaffing van de statiegeld op grote PET-flessen hebben gemeenten volgens de commissie-van der Vlist geen invloed, daar deze beslissing reeds in de Tweede onderwerp ledenraadpleging verpakkingen datum <datum> 03/09

9 Kamer is genomen. De commissie adviseert daarom om vooral aan te haken bij de voorwaarden die gesteld worden om de afschaffing van statiegeld op grote PET-flessen in te voeren. In het advies van de commissie-van der Vlist is op de invulling van deze voorwaarden in gegaan. Het advies van de commissie bestaat uit 28 aanbevelingen gericht op kwaliteit, financiering en monitoring, met als expliciete ambitie de transitie naar een gesloten grondstoffenkringloop. Naar aanleiding van dit advies van de commissie-van der Vlist heeft de VNG drie bestuurlijke bijeenkomsten en één ambtelijke bijeenkomst georganiseerd. Hier zijn de bevindingen van de commissie gepresenteerd en zijn onduidelijkheden over de Raamovereenkomst toegelicht. Het bestuur heeft op 11 oktober besloten het advies van de commissie-van der Vlist over te nemen. De aanbevelingen en de inbreng van gemeenten tijdens de bestuurlijke bijeenkomsten en van de VNG-commissie Milieu & Mobiliteit vormden de input voor de voortzetting van gesprekken met het Ministerie van I&M en het verpakkende bedrijfsleven. Dit vervolg dat aan de onderhandelingen werd gegeven had als doel een zo substantieel mogelijk deel van het advies van de commissie-van der Vlist als aanvulling aan de reeds door het verpakkende bedrijfsleven en het Ministerie ondertekende Raamovereenkomst toe te kunnen voegen. Dit advies is bewerkt tot een addendum bij de Raamovereenkomst, waarin meer concrete invulling wordt gegeven aan de afspraken in het akkoord en het advies van de commissie-van der Vlist: De Raamovereenkomst op hoofdlijnen Verduurzaming en preventie -Kennisinstuut en verduurzamingsagenda Binnen de periode van deze Raamovereenkomst worden belangrijke stappen in de richting van een grondstoffenkringloop en een circulaire economie genomen. Om een verdere verduurzaming van verpakkingsmaterialen te realiseren wordt een onafhankelijk en deskundig Kennisinstituut opgericht. Daaraan nemen wetenschappers deel en vertegenwoordigers van de rijksoverheid, gemeenten en het verpakkende bedrijfsleven. Dit Kennisinstituut stelt een verduurzamingsagenda op. Er is afgesproken dat voor de belangrijkste materialen en producten onafhankelijk wordt vastgesteld wat de technisch hoogst haalbare duurzaamheidsdoelstellingen zijn. Het verpakkende bedrijfsleven aanvaardt dat als de norm waar in stappen naartoe wordt gewerkt. De verduurzamingsagenda verpakkingen zal concrete projecten bevatten voor alle materiaalstromen voor het bereiken van de hoogst haalbare doelen. Om het Kennisinstituut in 2013 operationeel te laten zijn hebben partijen nadere afspraken gemaakt over de doelen, taken en bevoegdheden en financiering. Onmiddellijk bij het ingaan van de nieuwe Raamovereenkomst wordt aan een aantal concrete doelen gewerkt: hergebruik van PET in frisdrankflessen, terugdringen van PVC verpakkingen, terugdringen van plastic draagtassen in winkels, materiaalreductie van kunststofverpakkingen, vermindering van kunststof wikkels bij geadresseerd drukwerk en verlaging van de milieudruk van metalen verpakkingen. Wij vinden de afspraken over duurzaamheid essentieel voor het lange termijnperspectief dat dit akkoord beoogt te bieden. onderwerp ledenraadpleging verpakkingen datum <datum> 04/09

10 -Preventieplan verpakkingen Daarnaast stellen in 2013 alle relevante branches een preventieplan op voor de periode tot 2018 ter verduurzaming van de gebruikte productverpakkingscombinaties in de branche. In 2018 stellen zij eenzelfde op voor de periode tot Uitgangspunt hiervoor zijn de hoogst haalbare doelen. Deze worden door het Kennisinstituut vastgesteld en zijn onderdeel van de verduurzamingsagenda. Het preventieplan moet ook verpakkingen bieden die minder zwerfafval veroorzaken. De preventieplannen zijn openbaar en de burger wordt hierbij actief betrokken. Daartoe krijgt de burger de mogelijkheid door melding te kunnen doen van in hun ogen overbodig gebruik van verpakkingsmateriaal. -Pilot drankkartons Voorts zal onder auspiciën van het kenniscentrum een pilot worden uitgevoerd naar het inzamelen en hergebruik van drankkartons. De pilot wordt voor 2014 afgerond waarna het Kennisinstituut een besluit neemt over de implementatie. Monitoring Onomstreden en onafhankelijke cijfers zijn een voorwaarde voor het bereiken van een sterke verduurzamingsagenda. Op dit moment worden onduidelijkheden ervaren ten aanzien van de monitoringsresultaten. Het is in het belang van partijen om aan deze onduidelijkheid een einde te maken middels afspraken over transparantie en borging. In een werkgroep onder leiding van vertegenwoordigers van het ministerie van Infrastructuur en Milieu met daarin vertegenwoordigers van gemeenten en van het verpakkende bedrijfsleven wordt vastgesteld hoe het hergebruikpercentage wordt gemonitord. Deze monitoringssystematiek zal door de Inspectie van Leefomgeving en Transport ( hierna ILT) worden beoordeeld. Betrouwbaarheid van de monitoringscijfers zal worden versterkt door opvolging van de aanbevelingen van de ILT. Dit betreft onder andere invoering van structurele beoordeling van de gebruikte gegevens door onafhankelijke controleurs, gebruikmakend van gevalideerde protocollen. Tot slot zal de Raad van Advies van het Kennisinstituut wordt gevraagd advies te geven over de bevindingen van de werkgroep. Het bestuur van het Kennisinstituut neemt vervolgens een besluit over de beoordelingswijze en controles. Het Kennisinstituut behoudt tevens een adviserende rol voor toekomstige monitoringsvragen. Het bestuur van het Kennisinstituut neemt op grond van de adviezen een besluit. Financiering -Bonus/ malus Afgesproken is dat er een bonus-malus systeem komt. Niet alleen de ingezamelde hoeveelheid moet beloond worden, ook de door gemeenten geleverde kwaliteit. In 2013 zal de werkgroep vergoedingen/kwaliteit aanbevelingen doen voor een bonus/malus systeem voor kunststofafval. Dit systeem wordt ingezet ter bevordering van de gesloten kunststofketen (circulaire economie). -Zwerfafval Het verpakkende bedrijfsleven betaalt gemeenten jaarlijks 20 miljoen voor de aanpak van zwerfafval. Gemeenten krijgen bovendien op het moment van het afschaffen van de verplichting tot statiegeld een vergoeding voor de extra kosten: meer restafval, meer afval in afvalbakken in de openbare ruimte en meer zwerfafval. De kosten worden objectief vastgesteld en gemeenten onderwerp ledenraadpleging verpakkingen datum <datum> 05/09

11 krijgen vooruitlopend daarop een voorschot van 5 miljoen per jaar. -Minimumvergoeding Om gemeenten zekerheid te bieden en investeringen mogelijk te maken, krijgen gemeenten voor de looptijd van de Raamovereenkomst een minimumvergoeding. Om deze minimumvergoeding vast te stellen wordt een tweede kostenstudie uitgevoerd. De kostenstudie hiervoor is naar verwachting in het voorjaar van 2013 afgerond. Met deze studie wordt de vergoeding voor 2018 vastgesteld. De minimumvergoeding bedraagt 95% van de vergoeding van Vergoedingen 2013 en 2014 De vergoedingen zijn in gezamenlijk overleg vastgesteld. De basis hiervoor is een kostenstudie naar de gemiddelde kosten voor Dit is door Price waterhouse Coopers (PwC) vastgesteld op 389 per ton. Om de overgang van het nieuwe vergoedingen geleidelijk te laten verlopen, wordt onderzocht of vanuit de resterende middelen van het Afvalfonds een transitiebedrag van 30 per ton kan worden vrijgemaakt. Op dit moment is het onzeker of deze claim binnen de subsidiebeschikking van het Afvalfonds past. Partijen spreken daarom af het risico in 2013 te delen. Mocht de subsidiebeschikking niet wordt toegekend, dragen partijen een gedeeld risico van 15 per ton. Voor de vergoeding van 2014 is geen transitiebedrag vanuit het Afvalfonds opgenomen. Het bedrijfsleven draagt het volledige risico. Indien voor de vergoeding van 2014 ook een transitiebedrag vanuit het Afvalfonds vrijkomt, delen bedrijfsleven en gemeenten het voordeel à 15 per ton Geen bijdrage Afvalfonds In geval toekenning 30 per ton uit Afvalfonds Totstandkoming afgesproken vergoeding voor de inzameling van kunststof In een werkgroep financiën, waar de VNG vertegenwoordigd werd door twee leden van de VNGcommissie Milieu en Mobiliteit, heeft PwC een onderzoek uitgevoerd naar de kosten die zijn verbonden aan de keten van brongescheiden inzameling van kunststof verpakkingsafval uit huishoudens. Als basis voor de bepaling van de hoogte van de vergoeding is een onderzoek uitgevoerd om de gemiddelde kosten vast te stellen die samenhangen met de inzameling, de sortering en de vermarkting van kunststof verpakkingsafval uit huishoudens. De kosten voor de brongescheiden inzameling zijn daarbij leidend. In 2010 zijn deze kosten al onderzocht en deze resultaten hebben de basis gevormd voor de bepaling van de huidige inzamelvergoeding voor gemeenten. Het meest recent uitgevoerde onderzoek bouwt hierop voort en vormt daarmee een 1- meting. Het veldonderzoek naar de kosten van inzameling is uitgevoerd onder 42 gemeenten: gemeenten, onderscheiden naar heffingsystematiek (diftar en niet-diftar), die ook hebben geparticipeerd in de benchmark uit onderwerp ledenraadpleging verpakkingen datum <datum> 06/09

12 2. Aangevuld met twee gemeenten uit de G4: Amsterdam en Utrecht. In het onderzoek naar de kosten in 2009 konden deze twee gemeenten niet deelnemen, omdat de inzameling van kunststoffen nog niet was gestart. Bij de bepaling van de steekproef om zo tot statistisch representatieve uitkomsten te komen, is zoveel mogelijk rekening gehouden met een evenwichtige verdeling naar diftar en niet-diftar, haalen brenggemeenten en verschillende stedelijkheidsklasse. Dit maakt het mogelijk om eerdere bevindingen nogmaals te toetsen. Uit het vorig onderzoek bleek namelijk dat kenmerken als inzamelsysteem (haal- of brengsysteem) of stedelijkheidsklasse geen onderscheidende criteria zijn voor de hoogte van de gemaakte kosten. De toevoeging van Amsterdam en Utrecht aan de steekproefgemeenten vormt hiervoor extra input. De volgende stappen zijn gebruikt om per gemeente het kostenniveau vast te stellen: - De gemeente heeft het rekenmodel ingevuld op basis van de bij haar bekende gegevens. - Onderzoekers van PwC sloten deze ingevulde gegevens aan op brondocumentatie die door de gemeente wordt overlegd. Deze documentatie bevat bijvoorbeeld facturen van containers, overzichten van ingezamelde hoeveelheid kunststofafval aan de hand van weegbonnen, overzichten van uurtarieven (personeel en tractie) en uren die aan de inzameling zijn besteed. - Op basis van dit onderzoek is het rekenmodel aangepast. - Het rekenmodel is door PwC intern gereviewd op plausibiliteit en aansluiting met brongegevens. - Waarna het rekenmodel met een bezoekverslag naar de gemeente is verstuurd, met het verzoek deze definitief goed te keuren - Na ontvangst van de definitieve goedkeuring wordt het model vrijgegeven voor analyse en rapportage. Na de analyse van de aangeleverde en gecontroleerde gegevens per steekproefgemeente, zijn de gemiddelde kosten voor 2012 vastgesteld op euro per ton. Op grond van deze gemiddelde kosten hebben partijen onderhandeld over de vergoedingen voor 2013 en Doelstelling De aanbeveling van de commissie-van der Vlist om de streefdoelstellingen en de bindende hergebruikdoelstelling te verhogen van de huidige 52% naar 65% in 2022 vond geen gehoor bij zowel het verpakkende bedrijfsleven als het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. De VNG vindt 1 In de bijlagen bij deze ledenbrief vindt u de samenvatting van het uitgevoerde kostenonderzoek. PWC heeft van september tot november 2012 onderzoek uitgevoerd bij 41 gemeenten naar de kosten van kunststofinzameling. De resultaten zijn daarbij geaggregeerd naar stedelijkheidsklasse en inzamelsysteem. Specifieke vertrouwelijk informatie over individuele gemeenten worden uitsluitend beschikbaar gesteld aan de betreffende gemeente. Ook van de gemeenten Amsterdam en Utrecht de kosten van kunststofinzameling In beeld gebracht. Tijdens het onderzoek is echter gebleken dat de kosten en wijze van inzameling in deze gemeenten niet representatief zijn. De resultaten zijn beschikbaar gesteld aan de gemeente Amsterdam en Utrecht, maar zijn, omdat het hier gaat om zeer specifieke en vertrouwelijk informatie over individuele gemeenten, niet toegevoegd aan bijlage. onderwerp ledenraadpleging verpakkingen datum <datum> 07/09

13 dit teleurstellend, maar uiteindelijk zijn gemeenten niet in de positie om dit te bepalen. Dit laat onverlet dat gemeenten de vrijheid hebben om zelf hogere doelstellingen voor de inzameling te ambiëren. De vergoeding die de gemeente ontvangt kent geen beperking voor het in te zamelen materiaal (art. 2 Raamovereenkomst). Daarnaast zal de VNG in het Kennisinstituut en daarbuiten actief blijven pleiten voor meer ambitieuze doelstellingen op nationaal niveau. Afweging De leden van de VNG-commissie Milieu en Mobiliteit zijn geraadpleegd over de laatste versies van de Raamovereenkomst Verpakkingen, het addendum en de afgesproken inzamelvergoeding. De commissie kwam mede door de korte tijd die beschikbaar was niet tot een unaniem advies aan het bestuur. Gelet op het belang van het tijdig afsluiten van een overeenkomst en de inhoudelijk sterke pluspunten voor gemeenten heeft het bestuur besloten de onderhandelingsresultaten met een positief advies over te nemen en voor te leggen in de ledenraadpleging. Het bestuur is van mening dat wanneer de aanvullingen op de Raamovereenkomst Verpakkingen worden geïncorporeerd, de overeenkomst een vertrouwenwekkend perspectief op vergaande verduurzaming van de verpakkingsketen biedt en bijdraagt aan een vergaande ontwikkeling van een circulaire economie. Voor het bestuur is van groot belang dat er gemeenschappelijke en stevige afspraken met het verpakkende bedrijfsleven worden gemaakt. Indien het akkoord wordt verworpen vervalt het addendum inclusief de daarin afgesproken centrale prijsafspraken en duurzaamheidafspraken. Het verpakkende bedrijfsleven zal op grond van de Raamovereenkomst , die zij dat geval alleen met het ministerie gesloten heeft, gemeenten benaderen voor het sluiten van een individuele overeenkomst met daarbij behorende individuele prijsafspraken. Dit is een weinig aantrekkelijk perspectief. Hierom adviseert het bestuur om in te stemmen met de Raamovereenkomst en het addendum zoals bijgevoegd. Schriftelijke ledenraadpleging Via een schriftelijke raadpleging vragen wij of uw gemeente het advies van het bestuur volgt. Bij deze brief vindt u een reactieformulier waarop u kunt aangeven of u kunt instemmen met de Raamovereenkomst Verpakkingen en het addendum (deze heeft alleen de gemeentesecretaris ontvangen). Wanneer u niet reageert gaan wij ervan uit dat uw gemeente het advies van het VNG-bestuur volgt en dus instemt met de Raamovereenkomst en het addendum. In geval van een meerderheid van stemmen zal het bestuur de Raamovereenkomst Verpakkingen en het bijbehorende addendum ondertekenen namens de Nederlandse gemeenten. Na ondertekening zal de nieuwe overeenkomst per 1 januari 2013 in werking treden. Stemprocedure De ledenraadpleging vindt schriftelijk plaats. Bij deze brief vindt u een reactieformulier waarop u kunt aangeven of kunt instemmen met het bestuurstandpunt (deze heeft alleen de gemeentesecretaris ontvangen). Wanneer u niet reageert gaan wij ervan uit dat uw gemeente instemt met standpunt van het VNG bestuur. Dit is het standaard uitgangspunt is voor alle ledenraadplegingen. In lijn met de artikelen 9 en 10 van de statuten van de vereniging, welke hier zijn terug te vinden, vindt de stemming gewogen plaats. Alleen het bestuursorgaan, zijn secretaris of zijn griffier, kan namens de gemeente een reactie indienen. onderwerp ledenraadpleging verpakkingen datum <datum> 08/09

14 Uiterlijk dinsdag 11 december dient de reactie van uw gemeente binnen te zijn bij de VNG. Vervolgens zal het VNG-bestuur een besluit nemen op grond van de stemuitslag. Het genomen besluit zal middels de VNG-website en een ledenbrief worden toegelicht. Hoogachtend, Vereniging van Nederlandse Gemeenten mr. R.J.J.M. Pans voorzitter directieraad Bijlagen: - Stemformulier (alleen ontvangen door de gemeentesecretaris) - Raamovereenkomst Verpakkingen Addendum - Overzicht praktijkvoorbeelden verpakkingspreventie - Afspraken Kennisinstituut - Kostenonderzoek PwC (alleen beschikbaar voor gemeenten) Deze ledenbrief staat ook op onder brieven. onderwerp ledenraadpleging verpakkingen datum <datum> 09/09

15 Benchmark inzameling kunststof verpakkingsafval gemeenten 2012 CONCEPT: Resultaten veldonderzoek en analyse 1 november 2012

16 Inhoud 1. Doelstelling en reikwijdte 2. Uitgangspunten onderzoek en rekenmodel 3. Opbouw modellen 4. Proces tot op heden 5. Deelname en kenmerken gemeenten aan veldonderzoek 6. Status onderzoeksresultaten 7. Kwaliteit van gegevens 8. Opmerkingen representativiteit bij uitkomsten 9. Resultaten Analyse inzamel- en heffingssysteem 11. Resultaten exclusief distributiekosten 12. Vergelijking resultaten Resultaten Doorkijk naar Resultaten kostenonderzoek Post Collection PwC 16. Vervolg Slide 2

17 1. Doelstelling en reikwijdte Drie opdrachtgevers: Ministerie IenM; VNG; Afvalfonds Verpakkingen. De doelstelling van het onderzoek: Plausibele, valide en transparante informatie leveren over de gemiddelde kosten en prestaties in 2011 en 2012 voor de keten van brongescheiden inzameling van kunststof verpakkingsafval uit huishoudens. Beoogde resultaten: 1. Analyse kostenniveau Vergelijking kostenniveau Analyse kostenontwikkeling 2012 Benchmark kunststofinzameling 2012 PwC Slide 3

18 1. Reikwijdte Haalsysteem Inzameling Transport Huishoudens Overslag Sortering Recycling Inzameling Transport Brengsysteem Veldonderzoek Inzamel -+ transportvergoeding Onderzoek post-collection Vergoeding Benchmark kunststofinzameling 2012 PwC Slide 4

19 2. Uitgangspunten onderzoek en rekenmodel Onderzoek Model Onderzoek betreft een follow up onderzoek van onderzoek 2009 (1-meting) Onderzoek betreft geen accountantscontrole Gemeenten vullen model in op basis van eigen gegevens afkomstig uit systemen of gegevens afkomstig van inzamelaar. PwC verifieert de gegevens ingevuld in het model aan de hand van aangeleverde brondocumentatie uit administratie Onderzoek heeft uitsluitend betrekking op de kosten in boekjaar 2011 die door gemeenten gemaakt zijn (m.u.v. investeringen) De kostenniveau van 2012 wordt bepaald aan de hand van de respons van de onderzoeksgemeenten in Q1 en en het linear verband tussen respons en kosten in Bij het bepalen van de steekproef wordt rekening gehouden met diftar- niet diftar en een zo evenwichtig mogelijke verdeling op de criteria haal-breng en stedelijkheidsklasse. Geen ontwikkeling van nieuwe kostenmodellen, maar optimaliseren/ actualiseren van bestaande modellen. Model geeft inzicht in prestaties en kosten Representativiteit voor alle gemeenten gewaarborgd op basis van statistische trekking Kosten die niet worden meegenomen in berekening totaalkosten per ton: handhaving, communicatie, klachtafhandeling, beleidsopstelling (wel opgave door gemeenten), besparing op verwerkingskosten restafval, aanbestedingskosten Gehanteerde aannames : soortelijk gewicht (kg/m3) en gemiddeld gewicht per zak, rentepercentage financieringslasten PwC Slide 5

20 3. Opbouw modellen Input- belangrijkste variabelen Aansluitingen, inwoners, stedelijkheidsklasse; Heffingsysteem en inzamelsysteem; Wijze distributie zakken Inzamelfrequentie/ledigingsfrequentie Aantal containers (boven- en ondergronds) Inhoud containers Aantal brengpunten Ingezameld tonnage in onderzoeksperiode Investering en plaatsingskosten containers Aantal verspreide zakken Aanschafkosten zakken Uurtarief personeel : chauffeur en bijrijders; schoonmakers en opruimers; logistiek medewerker Uurtarief tractie Uren inzameling, schoonmaken, onderhoud en opruimen zwerfvuil Benchmark kunststofinzameling 2012 PwC Output- belangrijkste kosten Kosten Breng Financiering containers Inzamelkosten incl. milieustraat Schoonmaak en onderhoudskosten Kosten opruimen zwerfvuil Gemeentelijke tussenopslag Transportkosten Kosten Haal Aanschafkosten zakken Distributiekosten zakken Kosten niet gebruikte zakken Kosten opruimen zwerfvuil Inzamelkosten Gemeentelijke tussenopslag Inzameling op milieustraat Voorzieningen tegen wegwaaien Slide 6

21 4. Proces tot op heden Voorbereiding Aan de start zijn er 40+1 steekproefgemeenten geselecteerd en door VNG voortvarend uitgenodigd. PwC heeft afspraken gemaakt voor het veldonderzoek met inzamelaars (voor 19 gemeenten) en individuele gemeenten (22); Actualiseren en optimaliseren van de modellen. Veldonderzoek Analyse verdiepend onderzoek Veldonderzoek is 16 augustus gestart en 5 oktober afgerond(gemeenten); Werkwijze: modellen voorafgaand toegestuurd en ingevuld door gemeenten, aansluiting gegevens door PwC tijdens bezoek, completeren op basis van aanvullende gegevens en concept-eindmodel voorleggen aan gemeenten Vertragingen ten opzichte van de planning door: onduidelijkheid over medewerking gemeenten, vervanging van gemeenten; gemeenten hadden informatie niet klaar liggen; opvragen extra informatie. Uitkomsten uit modellen definitief na goedkeuring gemeenten/inzamelaars, extra borging door review op input in model gemeenten/inzamelaars Veldonderzoek ten kantore van Kunststofhergebruik (KHG) ten behoeve van kosten postcollection Importeren rekenmodellen in accesdatabase en 3e controle op de uitkomsten Kwantitatieve statistische analyse op basis van de uitkomsten uit het veldonderzoek Analyse gegevens KHG, gegevens definitief na goedkeuring door KHG Opstellen concept rapportage Benchmark kunststofinzameling 2012 PwC Slide 7

22 5. Deelname en kenmerken gemeenten aan veldonderzoek 41 gemeenten geselecteerd; Wijzigingen in de steekproef tot 43 gemeenten: 2 gemeenten hebben medewerking geweigerd ondanks inspanning van VNG; Deze gemeenten zijn vervangen; Hollands Kroon is een fusiegemeente, die in 2011 nog uit 2 gemeenten bestond en is op deze manier in het onderzoek meegenomen; Op besluit van de Werkgroep is Utrecht als extra G4- gemeente toegevoegd. De steekproef en de resultaten zijn daarmee gebaseerd op 43 gemeenten. Benchmark kunststofinzameling 2012 PwC Slide 8

23 5. Deelname en kenmerken gemeenten aan veldonderzoek Diftar/ niet diftar Haal/ brengsysteem Systeem Aantal % Diftar 15 35% Niet-diftar 28 65% Systeem Aantal % Haal 28 65% Breng 15 35% Inzamelaar Stedelijkheidsklasse Inzamelaar Aantal % Eigen dienst 8 19% Publiek (GR/NV) 25 23% Privaat 10 58% Stedelijkheidsklasse Aantal % 1 3 7% % % % % PwC Slide 9

24 6. Status onderzoeksresultaten Onderzoeksresultaten op basis van de stand van zaken op 1 november: Resultaten bekend van 43 gemeenten Daarvan zijn de uitkomsten van 37 gemeenten definitief. Resterende 6 gemeenten zijn de uitkomsten bekend. Dit ligt ter goedkeuring voor bij de 2 organisaties die de inzameling verzorgen. Op basis van uitgevoerde gevoeligheidsanalyse (mogelijke aanpassingen) zijn geen majeure wijzigingen te verwachten. Benchmark kunststofinzameling 2012 PwC Slide 10

25 7. Kwaliteit van de gegevens Kwaliteit van de gegevens van de gemeenten is aanzienlijk verbeterd in vergelijking met In de meeste gevallen kan er worden aangesloten op brondocumentatie. Voor een aantal onderdelen van de kostencomponenten is door gemeenten geen directe brondocumentatie overlegd: Uren besteed aan opruimen zwerfafval Uren besteed aan distributie van de zakken Uren besteed aan plaatsen containers (indien uitgezet door gemeente) Uren besteed aan transport tussen gemeente en overslaglokatie (geen financiële impact) De opgaves van gemeenten zijn alleen meegenomen indien: De uren kunnen worden toegerekend op basis rekenregels met achterliggende brondocumentatie De uren zijn onderbouwd door de gemeente en door PwC plausibel worden geacht PwC Slide 11

26 8. Opmerkingen bij representativiteit uitkomsten De uitkomsten van de analyse zijn representatief voor alle gemeenten (excl. G4 gemeenten). Type % populatie % steekproef Diftar 36,5% 36,6% Geen diftar 63,5% 63,4% Totaal 100,0% 100,0% De verhouding in heffingssystematiek en de verhouding in inzamelmethodiek in de steekproef is niet significant verschillend van de verhoudingen in de populatie. Voor de stedelijkheidsklasse zijn te weinig records in klasses 1 en 2 om statistische uitspraken te doen. Type % populatie % steekproef Haal 65,9% 68,3% Breng 32,7% 31,7% Haal/Breng 1,4% 0,0% Totaal 100,0% 100,0% Sted Klasse % populatie % steekproef 1 3,4% 2,4% 2 14,6% 12,2% 3 19,4% 22,0% 4 36,5% 39,0% 5 26,1% 24,4% Totaal 100,0% 100,0% PwC 12

27 9. Resultaten 2011 PwC

28 9. Analyse en resultaten Op basis van de uitkomsten uit de rekenmodellen is een statistische analyse uitgevoerd, die tot de volgende onderzoeksresultaten leidt: Resultaten gemiddelde kosten per ton 2011: op totaalniveau exclusief Amsterdam en Utrecht uitkomsten Amsterdam en Utrecht op totaalniveau inclusief Amsterdam en Utrecht lineair verband kosten en respons PwC Slide 14

29 Gemiddelde kosten per ton alle steekproefgemeenten (41) Overall zijn de gemiddelde kosten 401 per ton. Dit bij een gemiddelde respons per aansluiting van 20kg. ondergrens minimum = 184 maximum = 845 Gemiddelde kosten per ton 401 n = 41 Overall bovengrens De ondergrens geeft aan dat met 95% zekerheid gezegd kan worden dat wanneer alle gemeenten geanalyseerd zouden zijn de gemiddelde kosten hoger zijn dan 350 maar lager dan 452. PwC 15

30 Overzicht kosten alle gemeenten De kosten van drie gemeenten ligger een stuk hoger dan de rest van de gemeenten. 900,00 800,00 700,00 600,00 500,00 400,00 TotaleKostenPerTon TotaleKostenPerTon 300,00 200,00 100,00 0, Wanneer de gemiddelde kosten worden bepaald zonder de 3 grootste uitschieters komen we uit op 371 euro per ton. PwC 16

31 Gemiddelde kosten per ton inclusief Amsterdam en Utrecht Wanneer Amsterdam en Utrecht meegenomen worden stijgen de gemiddelde kosten met 10 euro. ondergrens minimum = 184 maximum = 875 Gemiddelde kosten per ton 411 n = 43 Overall bovengrens De ondergrens geeft aan dat met 95% zekerheid gezegd kan worden dat wanneer alle gemeenten geanalyseerd zouden zijn de gemiddelde kosten hoger zijn dan 357 maar lager dan 465. PwC 21

32 Er is een lineair verband tussen kosten en ingezamelde tonnages Verband tussen kosten en ingezamelde tonnages 900,00 800,00 TotaleKostenPerTon 700,00 Per extra ingezamelde ton gaan de kosten met 0,58 naar beneden 600,00 500,00 400,00 300,00 200,00 100,00 0, Coefficients Standard Error t Stat P-value Intercept 526, , , ,0000 X Variable 1-0, , , ,0018 Resultaten exclusief Amsterdam, Utrecht PwC en uitbijter 22

33 10. Analyse inzamel- en heffingssysteem PwC

34 Gemiddelde kosten per ton naar heffingssysteem De gemiddelde kosten van de niet diftar gemeenten zijn 59% hoger dan die voor diftar gemeenten. Diftar gemeenten ondergrens minimum = 184 maximum = 497 Gemiddelde kosten per ton 292 n = 15 Diftar bovengrens Niet diftar gemeenten ondergrens minimum = 185 maximum = 845 Gemiddelde kosten per ton 464 n = 26 Niet diftar bovengrens PwC 24

35 Gemiddelde kosten per ton naar inzamelsysteem De gemiddelde kosten tussen haal en breng gemeenten verschillen niet significant. Haal gemeenten ondergrens minimum = 192 maximum = 845 Gemiddelde kosten per ton 416 n = 28 Haal bovengrens Breng gemeenten ondergrens minimum = 184 maximum = 684 Gemiddelde kosten per ton 369 n = 13 Breng bovengrens PwC 25

36 Opbouw kosten per inzamelsysteem 8% 3% 10% 1% Opbouw kosten Haal Inzamelkosten Opruimkosten Aanschafkosten verspreide zakken Distributiekosten verspreide zakken Totale kosten per ton Haal 416 Inzamelkosten 328 Opruimkosten 2 Aanschafkosten verspreide zakken 41 Distributiekosten verspreide zakken 31 Kosten milieustraat 14 Kosten milieustraat 79% 14% 5% 4% 3% Opbouw kosten Breng Inzamelkosten Financieringskosten containers Opruimkosten Schoonmaakkosten containers Totale kosten per ton Breng 369 Inzamelkosten 270 Financieringskosten containers 53 Opruimkosten 19 Schoonmaakkosten containers 16 Tussenopslag kosten 11 Tussenopslag kosten 73% Resultaten exclusief PwC26 Amsterdam en Utrecht

37 Voor diftar gemeenten ligt de respons per aansluiting 1,5 hoger dan bij niet diftar gemeenten. Gemiddelde respons per aansluiting 40,00 35,00 30,00 25,00 20,00 15,00 De respons in een 10,00 haalsysteem is nog 5,00 - steeds hoger dan in brengsysteem. Gemiddeld aantal kilo's per aansluiting Diftar Haal Diftar Breng Niet diftar Haal Niet diftar Breng Groepen Gemiddelde respons (kg/aansluiting) Gemiddelde totale kosten per ton ( 's per ton) Totaal van gemeenten Diftar-Haal Diftar-Breng Geen diftar-haal Geen diftar-breng PwC 27

38 11. Kostenniveau exclusief distributiekosten PwC Slide 28

39 Zonder distributie kosten voor de verspreide zakken dalen de overall gemiddelde kosten van 401 euro naar 381 euro. Gemiddelde kosten per ton naar inzamelsysteem exclusief distributiekosten ondergrens minimum = 184 maximum = 798 Gemiddelde kosten per ton Excl DK 381 n = 41 Overall bovengrens Het gemiddelde voor Haal gemeenten daalt naar 387 euro. ondergrens minimum = 192 maximum = 798 Gemiddelde kosten per ton Excl DK 387 n = 28 Haal bovengrens PwC Let op! Bovenstaande gemiddelde kosten excl DK (387) komen niet 1 op 1 overeen met de gemiddelde kosten voor Haal (416) min de gemiddelde distributie kosten (31) in de opsplitsing. Dit komt doordat in de 31 euro niet de gemeenten meegenomen zijn met zowel Haal als Breng systeem. 29

40 Opbouw kosten per inzamelsysteem exclusief distributiekosten 1% 11% 4% Opbouw kosten Haal Totale kosten per ton Haal 387 Inzamelkosten Opruimkosten Inzamelkosten Opruimkosten Aanschafkosten verspreide zakken Aanschafkosten verspreide zakken 41 Distributiekosten verspreide zakken - Kosten milieustraat Kosten milieustraat 14 85% Resultaten exclusief Amsterdam en Utrecht PwC Let op! Bovenstaande gemiddelde kosten excl DK (387) komen niet 1 op 1 overeen met de gemiddelde kosten voor Haal (416) min de gemiddelde distributie kosten (31) in de opsplitsing. Dit komt doordat in de 31 euro niet de gemeenten meegenomen zijn met zowel Haal als Breng systeem. 30

41 12. Vergelijking resultaten PwC Slide 31

42 De gemiddelde kosten zijn met 124 euro naar beneden gegaan. Ondanks kleiner aantal gemeenten in de steekproef is de bandbreedte kleiner geworden. Vergelijking 2011 vs minimum = 184 maximum = 845 Gemiddelde kosten per ton 401 n = 41 Overall ondergrens bovengrens minimum = 143 maximum = Gemiddelde kosten per ton 525 n = 55 Overall ondergrens bovengrens PwC 32

43 12. Eerste observaties Meer gemeenten zijn gaan sturen op de respons en de efficiency van de inzameling. De kosten van gemeenten zijn daardoor dichter naar elkaar toe gegroeid. Dit volgt uit het feit dat de bandbreedte minder groot is geworden ondanks een kleinere steekproef. Respons heeft nog altijd bepalende invloed. Uit het verschil in lineair verband tussen 2009 en 2011 ( 1,07 per ton versus 0,58 per ton) volgt dat de invloed van het tonnage minder groot is dan in De efficiency van de inzameling heeft daarmee een grotere impact dan in Het effect van de respons wordt ook zichtbaar uit onderstaande tabel: gemeenten in een diftarsysteem zijn nog altijd goedkoper dan niet-diftar gemeenten. Dit beeld is consistent aan PwC Groepen Gemiddelde respons (kg/aansluiting) Totaal gemeenten Diftar-haal Diftar-breng Niet diftar-haal Niet diftar-breng Gemiddelde kosten ( s per ton) 33

44 12. Eerste observaties Het verschil in kosten tussen diftargemeenten en niet diftargemeenten is echter wel kleiner geworden: 63% in 2009 versus 59% in 2011 Een belangrijke verklaring hiervoor is dat de responsstijging in niet diftar gemeenten groter is dan in diftargemeenten: 40% stijging versus 15% stijging. Niet diftar-haalgemeenten hebben evenals in 2009 de hoogste kosten Het inzamelsysteem (haal of breng) heeft nog altijd geen significant effect op de kosten per ton: de kosten liggen in elkaars bandbreedte. Opvallend is wel dat waar in 2009 het haalsysteem goedkoper was in 2011 het brengsysteem goedkoper is. Eerste verklaringen: Haal Breng In het haalsysteem zijn de kosten van de zakken (aanschaf en distributie) absoluut en relatief gestegen van ca. 13% naar 18% Een mogelijk effect van sturen op operationele efficiency, waartoe een brengsysteem meer flexibiliteit biedt dan een haalsysteem. PwC 34

45 12. Eerste observaties ontwikkelingen gemeenten Alle gemeenten zamelen meer plastic in, op 1 gemeente na De kosten zijn daardoor bij veel gemeenten gedaald. Bij het merendeel van de brenggemeenten zijn containers bijgeplaatst danwel deels vervangen door ondergrondse (pers) containers. Omdat tevens is gestuurd op de efficiency van de operatie zijn de kosten veelal gedaald: er worden meer kilo s per uur ingezameld. In haalgemeenten zien we: PwC Dat waar bij gelijkblijvende service de respons is gestegen, dit leidt tot een verlaging van de kosten. Met name in gemeenten waar zakken gratis worden verspreid via de supermarkten, zijn de kosten voor aanschaf en distributie hoog door een hoge afname door burgers. Tegelijkertijd is in deze gemeenten het aandeel niet ingezamelde zakken hoog. In de gemeenten waar naast een haalsysteem een brengsysteem is geïntroduceerd is de respons eveneens toegenomen, maar zijn door de extra kosten van het brengsysteem, de kosten gelijk gebleven ofwel gestegen. Deze gemeenten bevinden zich in de top 7 met het hoogste kostenniveau per ton. In gemeenten waar de frequentie van 1 x per 4 weken naar 1x per 2 weken is gegaan, is de respons gestegen, maar niet voldoende om de extra kosten voor zakken en inzameling te compenseren. 35