Beleidsprioriteiten

Transcriptie

1 stuk ingediend op 1775 ( ) Nr oktober 2012 ( ) Beleidsbrief Financiën en Begroting Beleidsprioriteiten ingediend door de heer Philippe Muyters, Vlaams minister van Financiën, Begroting, Werk, Ruimtelijke Ordening en Sport verzendcode: REG

2 2 Stuk 1775 ( ) Nr. 1 LIJST VAN AFKORTINGEN... MANAGEMENTSAMENVATTING... VOORWOORD STRATEGISCHE DOELSTELLING 1: SLAGKRACHTIGE VLAAMSE FINANCIËN OPERATIONELE DOELSTELLING 1.1: TRANSPARANT, EFFICIËNT EN DUURZAAM BUDGETTAIR EN FINANCIEEL BELEID... Verslag uitvoering tijdens werkjaar Actieprogramma Initiatief 1. Meetbaar maken van efficiëntiewinsten... Initiatief 2. Verdere stappen in het sleutelproject optimalisering en vernieuwing financieel instrumentarium... Initiatief 3. Verdere implementatie economic governance... Initiatief 4. Nieuwe begrotingstool... Initiatief 5. Nieuwe dienstverlening dienst vastgoedakten... Initiatief 6. Hernieuwd financieel kader PPS-projecten... Initiatief 7. Opstart pilootproject Toerisme Vlaanderen in Orafin... Initiatief 8. Begrotingsstructuur op niveau van artikel in de middelenbegroting en bij de Vlaamse rechtspersonen... Initiatief 9. Faciliteren veiling emissierechten... Initiatief 10. Actualisatie functie invulling van de afgevaardigden van Financiën en Begroting... OPERATIONELE DOELSTELLING 1.2: ONDERSTEUNING VAN BELEIDSVOORBEREIDENDE CAPACITEIT M.H.O. OP EEN PROACTIEF, ONDERBOUWD BUDGETTAIR, FINANCIEEL EN FISCAAL BELEID... Verslag uitvoering tijdens werkjaar Actieprogramma Initiatief 11. Beleidsrelevant onderzoek in functie van nieuwe bevoegdheden... Initiatief 12. Uitvoering eerste fase globaal datamodel... Initiatief 13. Projectgroep staatshervorming... Initiatief 14. Bundeling fiscale adviezen... Initiatief 15. Gender budgeting... OPERATIONELE DOELSTELLING 1.3: ACTIEF SCHULDBEHEER EN RISICOMANAGEMENT... Verslag uitvoering tijdens werkjaar Actieprogramma Initiatief 16. Aanpassing procedureel kader VFLD... Initiatief 17. Herfinancieringen... Initiatief 18. Opvolging inbreng financiële instellingen... Initiatief 19. Waarborgbeheer... Initiatief 20. Aanbesteden verzekeringsmakelaar voor de pooling van de verzekeringen... Initiatief 21. Bewaking juridische risico s STRATEGISCHE DOELSTELLING 2: EEN KLANTVRIENDELIJKE OVERHEID... OPERATIONELE DOELSTELLING 2.1: EFFICIËNTE EN EFFECTIEVE INNING EN INVORDERING VAN DE BELASTINGEN IN EIGEN BEHEER.. Verslag uitvoering tijdens werkjaar Actieprogramma Initiatief 22. Informatiebeleid... Initiatief 23. Overname inning registratie- en successierechten... Initiatief 24. Onderzoek en ontwikkeling van een unieke Vlaamse Codex Fiscaliteit... Initiatief 25. Vernieuwing VFP... Initiatief 26. Integratorrol van VLABEL bij internationale invorderingsbijstand V l a a m s Pa r l e m e n t 1011 B r u s s e l 0 2 / w w w. v l a a m s p a r l e m e n t. b e

3 Stuk 1775 ( ) Nr STRATEGISCHE DOELSTELLING 3: PROBAAT EN VEREENVOUDIGD VLAAMS FISCAAL BELEID MET AANDACHT VOOR EEN GOED ONDERNEMINGSKLIMAAT OPERATIONELE DOELSTELLING 3.1: DOELGERICHT FISCAAL BELEID... Verslag uitvoering tijdens werkjaar Actieprogramma Initiatief 27. Continue versterking en benutting van fiscale bevoegdheden... Initiatief 28. Ontwikkeling van Europese impactfiches... Initiatief 29. Toekennen van een sociaal tarief onroerende voorheffing bij verhuur door SVK... Initiatief 30. Verder vorm geven aan een slimme kilometerheffing... Initiatief 31. Vergroening verkeersbelasting... Initiatief 32. Uitdoving onroerende voorheffing materieel en outillage... BIJLAGE 1: OVERZICHT AANGENOMEN MOTIES EN RESOLUTIES VLAAMS PARLEMENT, ALSOOK AANBEVELINGEN REKENHOF... BIJLAGE 2: OVERZICHT GEVOLGEN ARRESTEN GRONDWETTELIJK HOF EN HOF VAN JUSTITIE... BIJLAGE 3 BIJ DE BELEIDSBRIEF FINANCIËN EN BEGROTING VAN MINISTER MUYTERS: REGELGEVINGSAGENDA

4 4 Stuk 1775 ( ) Nr. 1 Lijst van afkortingen BBP BCP BI BIV BUTEO CFO ESR EVA FEDICT FOD ICT INR IVA KSZ PPS RSZ RUP SERV SOFI VLABEL VFLD VFP Bruto binnenlands product Belgian Commercial Paper Business Intelligence Belasting op de inverkeerstelling Budgetteringstool voor de opmaak en opvolging van de Vlaamse begroting Centraal Financieringsorgaan Europees Systeem van Rekeningen Extern verzelfstandigd agentschap Federale Overheidsdienst Informatie- en Communicatietechnologie Federale Overheidsdienst Informatie- en communicatietechnologie Instituut voor de nationale rekeningen Intern verzelfstandigd agentschap Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid Publiek-private samenwerking Rijksdienst voor Sociale Zekerheid Ruimtelijk uitvoeringsplan Sociaal Economische Raad van Vlaanderen Strategisch Overleg Financiën Het intern verzelfstandigd agentschap zonder rechtspersoonlijkheid Vlaamse Belastingdienst Vlaams Fonds voor de Lastendelging Vlaamse Fiscaal Platform

5 Stuk 1775 ( ) Nr. 1 5 Managementsamenvatting De eerste strategische doelstelling die in deze beleidsbrief aan bod komt, is het streven naar slagkrachtige Vlaamse financiën. Op basis van de resultaten 2011 enerzijds en de verwachte evolutie van de gewestbelastingen 2012 anderzijds mogen de budgettaire teugels niet zomaar worden gevierd. Recente macro-economische waarnemingen wijzen immers op een stagnatie van de economie. Vlaanderen moet zich behoeden voor een economische recessie. In 2012 en 2013 zal het bijgevolg mijn primordiale opdracht zijn om verder over de gezondheid van de Vlaamse openbare financiën te waken. Diverse acties van het voorbije jaar alsook initiatieven voor het komende jaar tonen aan hoe ik de Vlaamse financiën wil vrijwaren. Voor wat de eerste operationele doelstelling, transparant, efficiënt en duurzaam budgettair en financieel beleid, betreft, heeft de inwerkingtreding van het Rekendecreet (op 1 januari 2012) enkele belangrijke wijzigingen tot gevolg gehad op het vlak van begroting en boekhoudrapportering. De initiatieven voor het volgende jaar zijn niet minder ambitieus met onder meer een ruimere dienstverlening van de dienst vastgoedakten, de implementatie van het economic governance pakket en het werken aan een nieuwe begrotingstool. In navolging van de tweede operationele doelstelling Ondersteuning van beleidsvoorbereidende capaciteit m.h.o. op een proactief, onderbouwd budgettair, financieel en fiscaal beleid, zet ik in op beleidsondersteunend onderzoek. Dit zowel binnen mijn administratie via het globaal datamodel als in het kader van het steunpunt Fiscaliteit & Begroting (II) via diverse onderzoeksporen. Dat beleidsondersteunend onderzoek zal zich het komende jaar bijvoorbeeld focussen op de implementatie van de zesde staatshervorming. Een derde operationele doelstelling in het kader van de eerste strategische doelstelling is het actief schuldbeheer en risicomanagement. Niet alleen de totstandkoming van een hernieuwd regelgevend kader voor het VFLD maar ook andere resultaten tonen aan dat ik samen mijn administratie vooruitgang boek bij het verbeteren van het actief schuldbeheer en risicomanagement. Het volgende jaar zal ik blijven streven naar verbetering. Bij de herfinancieringen zal ik blijven inzetten op een optimale mix van schuldinstrumenten. Voorts zal ik de inbreng in de financiële instellingen van nabij blijven opvolgen en zal eind 2012 een makelaar worden aangesteld voor de polissen van de pooling van de verzekeringen. Een actief schuldbeheer en risicomanagement met doorgedreven bewaking en beperking van de juridische risico s ligt eveneens voor de hand. Hierbij gaat het vooral om het voorkomen van "grote" juridische risico's. Het vermijden van juridische verrassingen blijft evenwel een belangrijk aandachtspunt. Een tweede strategische doelstelling die ik vooropstel is een klantvriendelijke overheid. Operationeel vertolkt zich dat in het nastreven van een efficiënte en effectieve inning en invordering van de belastingen in eigen beheer. Het voorbije werkjaar werd opnieuw zwaar ingezet op die doelstelling via bijvoorbeeld een versterkt informatiebeleid (onder meer een grondige vernieuwing en uitbreiding van het belastingportaal en het verder bekend maken van de Vlaamse fiscale navigator), het leggen van fundamenten voor de overname van de inning en invordering registratie- en successierechten (installatie en werkzaamheden van projectgroep) alsook continue bijsturing van het VFP. De verschillende facetten om de inning van belastingen (nog) efficiënter te laten verlopen, zijn voor de burger niet altijd even zichtbaar maar daarom niet minder belangrijk. Belangrijke initiatieven voor het volgende jaar zijn de aanvang van de concrete implementatie van de overname van de inning van registratie- en successierechten alsook het onderzoek en de ontwikkeling van een unieke Vlaamse Codex Fiscaliteit. Met mijn derde strategische doelstelling, probaat en vereenvoudigd Vlaams fiscaal beleid met aandacht voor een goed ondernemingsklimaat, vertolk ik mijn streven om in te zetten op het verbeteren, verfijnen en doelgerichter maken van de Vlaamse fiscaliteit. Het voorbije jaar zijn er in dat opzicht belangrijke concrete resultaten geboekt met de vergroening van de BIV, de implementatie van de nieuwe fiscale bejegening van familiale ondernemingen, en de verbetering van vermindering van

6 6 Stuk 1775 ( ) Nr. 1 onroerende voorheffing voor energiezuinige woningen. Het volgende jaar zal ik uiteraard de werkzaamheden in het kader van Institutioneel akkoord bewaken en in goede banen leiden. Ik zal voorts blijven werken aan het verhogen van de kwaliteit van de regelgeving. De opmaak van nieuwe regelgeving zal gebeuren op basis van het verrichte onderzoek. Bovendien moet bij de opmaak van nieuwe regelgeving ook voldoende oog zijn voor de overdracht van nieuwe bevoegdheden ingevolge de zesde staatshervorming. Het streven naar een ecologische invulling van de verkeersfiscaliteit wordt voortgezet. Uitgangspunt blijft het handhaven van het principe vastgesteld in het interregionaal akkoord betreffende de hervorming van de verkeersbelasting begin 2011, meer bepaald dat de globale druk inzake verkeersbelasting niet mag toenemen.

7 Stuk 1775 ( ) Nr. 1 7 Voorwoord Niets is zeker in het leven is een bekend adagium, dat opgaat voor ieder van ons. Voor ieder, behalve voor de Vlaamse Gemeenschap, zo leek het althans. Want tot op heden was de Vlaamse Gemeenschap relatief goed beschermd tegen schommelingen, zowel in de opwaartse als de neerwaartse zin. De eigen gewestbelastingen waren en zijn grotendeels gebaseerd op vermogens(transacties) en die schommelen niet zo sterk als de economische conjunctuur. Het belangrijkste deel van de gedeelde en samengevoegde belastingen is weliswaar gekoppeld aan de groei van het BBP en van de inflatie, maar de onderliggende basis (btw en personenbelasting) ervan is veel volatieler dan het deel dat de gewesten en gemeenschappen hieruit krijgen. Zolang een voorzichtige en vooruitziende begrotingskoers werd gevaren, bleef de begrotingszee tot op heden relatief rustig. Enkel vóór en na de verkiezingen waren er wat schokgolven. Zowel in als in moest de nieuwe ingrijpen, om een dreigende ontsporing te vermijden. Fitch, het derde grote ratingbureau, heeft onlangs nog bij haar eerste doorlichting de goede status van de begrotingssituatie bevestigd. Maar de langetermijngroei komt meer en meer onder druk te staan. Voorheen kon de Vlaamse Gemeenschap rekenen op een gemiddelde lange termijn economische groei van iets minder dan 2 %. Dit zorgde ervoor dat de eigen middelen jaarlijks in reële termen bijna met hetzelfde percentage groeiden. Dat percentage volstond om de zogenaamd onvermijdbare meeruitgaven te honoreren. Onvermijdbare meeruitgaven zijn die uitgaven, waar de uitgavendrijvers verankerd liggen in decreten (en/of sociale akkoorden) en die dus tenzij het Vlaams Parlement zou toelaten dat de drijvers wijzigen automatisch moeten voldaan worden. De langetermijngroei in België en Vlaanderen zal echter de komende jaren duidelijk onder deze historische groeivoet terechtkomen. De Vlaamse economie steunt immers in sterke mate op de Europese economie. Behalve de vergrijzing drukken nu ook de drastische besparingen, die absoluut noodzakelijk zijn om de Eurozone opnieuw in evenwicht te brengen, de economische groei. De landen in de Zuiderse periferie moeten voor zover ze erin slagen hun begrotingsdoelstellingen in 2012 te halen - verder gaan in het herstel van de overheidsfinanciën. Vorderingensaldo Griekenland - 6,7-4,6-2,1 Portugal - 4,5-3,0-1,8 Ierland - 8,6-7,5-4,8 Spanje - 5,3-3,0-2,2 Italië - 1,7-0,5-0,1 Bron: officiële documenten Europese Commissie Alternatieven om hun begrotingen in orde te brengen, hebben die landen overigens niet. Hun handelsbalansen zijn negatief en hun intern spaarvermogen is niet in staat om de private financiering en de overheidsfinanciering te dekken. Dat zet een domper op de groei van die landen, en in afgeleide orde op die van hun handelspartners. Wellicht nog moeilijker wordt het voor de Vlaamse economie, als ook de Franse overheid de tering naar de nering zet. Tot voor kort werd aangenomen dat de Belgische economie in 2013 een matige groei zou kennen van 1,4 % in 2013 en 1,9 % de jaren nadien (zie Planbureau d.d ). Aangezien de Vlaamse economie traditioneel wat conjunctuurgevoeliger is dan de Belgische, had men dus kunnen hopen dat Vlaanderen terug kon aanknopen met een groei rond 2 %, een percentage waarop de geen drastische besparingen hoeft te doen en integendeel elk jaar nog wat beleidsruimte overhoudt. De dalende wereldconjunctuur doet deze cijfers echter verder inkrimpen, (naar 0,7 % voor 2013) en ook de langetermijnverwachtingen worden naar beneden bijgesteld. Dit zal zich vertalen in een

8 8 Stuk 1775 ( ) Nr. 1 beperking van de toekomstige beleidsruimte. De Vlaamse Gemeenschap zal hiermee rekening moeten houden en tijdig de gepaste maatregelen moeten nemen. Maar de onzekerheid is niet alleen van economische aard. Zij is ook en zelfs in de eerste plaats van constitutionele aard. In haar plannen, die de Federale heeft aangegeven in het stabilisatieprogramma dat zij aan de Europese Commissie ter heeft voorgelegd, is het volgende opgenomen: Zoals hoger reeds aangehaald zijn de respectieve doelstellingen van entiteit I en entiteit II vanaf 2014 geconditioneerd door de overdracht van lasten van entiteit I naar entiteit II. Die overdracht kan onder andere worden geconcretiseerd via de hervorming van de bijzondere financieringswet. Om het traject naar het evenwicht in 2015 te vrijwaren, zullen de verschillende entiteiten de gepaste inspanningen leveren. Daartoe zal de regering zich baseren op het verslag van de Hoge Raad van Financiën van april De Hoge Raad van Financiën schrijft voor dat de gemeenschappen en gewesten vanaf 2014 elk een begroting in evenwicht hebben terwijl de lokale overheden in de jaren 2013, 2014 en 2015 een overschot van 0,1% van het BBP moeten boeken. Vanaf 2015 moet ook Entiteit I in evenwicht zijn. De Hoge Raad heeft niet gezegd wat de hoegrootheid van de bijdrage van Entiteit II tot de sanering van de overheidsfinanciën moet zijn. Enkel de doelstelling is bepaald (iedereen in evenwicht) en de methode (via de BFW en het schrappen van federale uitgaven op bevoegdheidsdomeinen van de gemeenschappen en de gewesten). De bijdrage van de gemeenschappen en de gewesten in de sanering moet worden vervat in de nieuwe bijzondere financieringswet en op die manier eens en voor altijd worden geregeld. Dit om te vermijden dat bepaalde gewesten op een structurele wijze overschotten moeten boeken. De Hoge Raad van Financiën heeft erop gewezen dat dergelijke overschotten weinig coherent zijn met de principes van het budgettair federalisme. Die moedigen traditioneel de decentralisatie van de bevoegdheden aan met het oog op een betere toewijzing van de collectieve goederen en diensten. Dat is des te meer het geval naarmate de uitgaven van onderzoek en ontwikkeling en de investeringen in menselijk kapitaal zoals onderwijs ( growth-enhancing ) sterk gelokaliseerd zijn bij Entiteit II. Die beschouwingen hebben weerklank gevonden in verschillende federale staten van de Europese Unie zoals Oostenrijk, Duitsland of Spanje, waar de gouden begrotingsregel omgezet is in een structureel evenwicht voor de deelstaten. Voor België zou de MTO (Medium-Term Objective) van Entiteit II niet zeer veraf liggen van het structureel evenwicht. De zesde staatshervorming zal op termijn wellicht niet budgettair neutraal zijn (fiscale uitgaven die bij ongewijzigd beleid meer kosten dan de compensatie is op moment van overdracht (denk hierbij aan de woonbonus) of een beperkte indexering van de nieuwe dotaties). Het zou dan niet gaan om een inhouding die zoals in 1989 tijdelijk is en die slechts aanleiding geeft tot een tijdelijk deficit maar om een structurele inhouding die aanleiding geeft tot structurele maatregelen. Op het moment van de overdracht zal de staatshervorming in principe budgettair neutraal zijn voor alle partijen door het systeem van de verevening. Maar zoals reeds met de fiscale uitgaven voor energiebesparing is gebeurd, kan de federale overheid altijd besparen op de over te dragen (fiscale) uitgaven. Een tweede aanzet in de sanering van de financiën van Entiteit I vormt de verhoging van de responsabiliseringsbijdrage. Het is voorzien dat die jaarlijks stijgt tot een percentage van 8,86 % (te bereiken in 2030) op de loonmassa van statutaire ambtenaren en leerkrachten (goed voor circa 50 % van de huidige totale begrotingsmassa; m.a.w. een inlevering van 4,3 % op de totale begroting (weliswaar gespreid over 17 jaar)). De Vlaamse koppelt een hogere responsabiliseringsbijdrage aan het toekennen aan de betrokken overheden van de bevoegdheid om zelf de minimumpensioenleeftijd te bepalen waarop haar personeelsleden een vervroegd rustpensioen kunnen krijgen. De door de gemeenschappen en de gewesten te betalen responsabiliseringsbijdrage moet ook rekening houden met de afwijkingen van de feitelijke pensioenleeftijd ten opzichte van de federale minimumpensioenleeftijd. Ten slotte mag de Vlaamse overheid niet uit het oog verliezen dat een belangrijk deel van haar gewestmiddelen veel dynamischer zal reageren op macro-economische factoren dan heden het geval

9 Stuk 1775 ( ) Nr. 1 9 is. Dat is op zich positief. Als Vlaanderen een actief werkgelegenheidsbeleid voert, zal het in de toekomst daar rechtstreeks de positieve gevolgen van ondervinden (de zogenaamde elasticiteitsbonus op de personenbelasting speelt dan in haar voordeel) maar evenzeer zal een krimpende tewerkstelling (wat een logisch gevolg zou kunnen zijn van een snel verouderende beroepsbevolking) aanleiding geven tot dalende inkomstentendensen. We zullen in de toekomst dus nog meer oog moeten hebben voor het versterken van ons sociaaleconomisch draagvlak en specifiek voor uitgaven die aanleiding geven tot inkomstenstijgingen.

10 10 Stuk 1775 ( ) Nr Strategische doelstelling 1: slagkrachtige Vlaamse financiën Ik wil ook in deze beleidsbrief herhalen dat de zorg voor en het behoud van gezonde Vlaamse openbare financiën in combinatie met het versterken van het sociale en economische weefsel voor de Vlaamse in het algemeen en voor mezelf als Vlaams minister steeds een topprioriteit is geweest. De jaren volgend op de financiële crisis van 2009 werden gekenmerkt door een gestaag herstel van de gerealiseerde opbrengst, zoals blijkt uit grafiek 1. Grafiek 1: Evolutie van de gewestbelastingen (in miljoen euro) Ook op het vlak van het vorderingensaldo liet de financieel economische crisis haar sporen na. De Vlaamse Gemeenschap werd voor het eerst sinds jaren geconfronteerd met tekorten op het vorderingensaldo, een op dat ogenblik ongewone situatie voor de Vlaamse Gemeenschap. Aan de reeks van jaarlijks toenemende overschotten kwam in 2009 abrupt een einde. Grafiek 2 toont op visuele wijze de evolutie van het vorderingensaldo 1. 1 Cijfers INR gecorrigeerd voor de schuldovername ten behoeve van de lokale overheden (641,6 miljoen in 2008), de reserve-opbouw bij het Zorgfonds (209,5 miljoen in 2008), de verschuiving van onderwijsuitgaven (355,8 in 2008 en 2009) en de transfer naar en van het Vlaams Pensioenfonds (500,0 miljoen in 2009 en 2010).

11 Stuk 1775 ( ) Nr Grafiek 2: Evolutie van het vorderingensaldo (in miljoen euro) 1.500, ,0 500,0 0, , , ,0 Bron: INR, Nationale Rekeningen, Rekeningen van de overheid 2011, juli 2012 De financieel-economische crisis had niet alleen Vlaanderen, maar ook heel Europa in haar greep. Het besparingsplan dat als antwoord hierop door de Vlaamse op de rails werd gezet, was ongezien in de prille geschiedenis van de Vlaamse Gemeenschap. Het besparingsplan zou vanaf 2011 de Vlaamse Gemeenschap opnieuw naar een begrotingsevenwicht loodsen. Grafiek 2 toont ontegensprekelijk aan dat de Vlaamse in haar opzet geslaagd is. Terwijl de Vlaamse in 2009 het begrotingsjaar nog afsloot met een negatief doch grotendeels gebudgetteerd resultaat van 1,2 miljard euro, was het tekort in 2010 reeds meer dan gehalveerd tot 0,4 miljard euro. Uit de gedetailleerde nationale rekeningen van het INR blijkt dat de Vlaamse Gemeenschap in 2011 opnieuw een overschot heeft gerealiseerd van 0,2 miljard euro. Het zou evenwel niet verstandig zijn om op basis van de resultaten 2011 enerzijds en de verwachte evolutie van de gewestbelastingen 2012 anderzijds te besluiten dat de budgettaire teugels mogen worden gevierd. Recente macro-economische waarnemingen wijzen immers op een stagnatie van de economie. Het is duidelijk dat de Eurozone in het algemeen en Vlaanderen in het bijzonder zich moet behoeden voor een economische recessie. In 2012 en 2013 zal het bijgevolg mijn primordiale opdracht zijn om verder over de gezondheid van de Vlaamse openbare financiën te waken. Gezonde openbare financiën bij alle overheden van dit land resulteren in een eerlijke en blijvende welvaart voor alle inwoners. Hierna geef ik aan welke acties ik het voorbije jaar heb ondernomen en hoe ik via diverse initiatieven de Vlaamse financiën wil vrijwaren in het komende jaar.

12 12 Stuk 1775 ( ) Nr. 1 Operationele doelstelling 1.1: transparant, efficiënt en duurzaam budgettair en financieel beleid Verslag uitvoering tijdens werkjaar Niet alleen op het vlak van het voeren van beleid (bijvoorbeeld aangaande efficiëntiewinsten) werd belangrijke progressie geboekt. Ook uit meer concrete realisaties blijkt dat heel wat van de voorgenomen initiatieven uit mijn vorige beleidsbrief uitvoering kregen. 1) Voeren van beleid gericht op efficiëntiewinsten In 2011 en 2012 werd binnen de Vlaamse overheid verder gewerkt aan duurzame en meetbare efficiëntiewinsten. Overheidsbreed werkte ik vanuit Financiën en Begroting mee aan het opzetten van efficiëntie-indicatoren in het kader van het project slagkrachtige overheid en werd in de schoot van het CAG beslist de verschillende strategische overlegfora waaronder het SOFI dat onder de verantwoordelijkheid van mijn administratie ressorteert beter op elkaar af te stemmen. Daarnaast maakte mijn administratie een doorgedreven efficiëntieberekening van de dienst Vastgoedakten. Die berekening moet in 2012 en 2013 mee de basis leggen voor andere entiteiten binnen de Vlaamse overheid om met meetbare efficiëntie-oefeningen aan de slag te gaan. Op die manier kunnen mijn collegae in de Vlaamse mee de in deze legislatuur genomen initiatieven op vlak van doeltreffendheid en doelgerichtheid nauwgezetter monitoren en sneller inspelen op maatschappelijke evoluties. Tenslotte slaagde ik er in 2012 in om samen met mijn collegae binnen de Vlaamse en de verschillende actoren in het Vlaamse auditveld het auditproces te stroomlijnen door de principes van Single Audit goed te keuren. Het in de praktijk brengen van deze principes zal er mee voor zorgen dat de Vlaamse administratie in het algemeen en de overheidsfinanciën in het bijzonder nog doeltreffender worden georganiseerd. 2) Implementatie Rekendecreet Het Rekendecreet is op 1 januari 2012 in werking getreden en heeft enkele belangrijke wijzigingen tot gevolg gehad op het vlak van begroting en boekhoudrapportering. Met het besluit tot wijziging van diverse besluiten van de Vlaamse betreffende de financiën en de begrotingen heb ik de regels inzake kredietherverdelingen bij ministeries en Vlaamse rechtspersonen, inzake de begroting en de boekhouding van diensten met afzonderlijk beheer en inzake de rapportering en het financiële toezicht bij Vlaamse rechtspersonen verder geïmplementeerd. Het uitvoeringsbesluit single audit werd reeds definitief goedgekeurd door de Vlaamse. Het uitvoeringsbesluit inzake subsidiëring wordt in het najaar ter aan de Vlaamse voorgelegd. Om op termijn tot een prestatiegerichte begroting te kunnen komen, werd bij de begrotingsopmaak 2012 voor de algemene uitgavenbegroting en de uitgavenzijde van de DAB-begrotingen een tussenniveau ingevoegd tussen de begrotingsprogramma s en de basisallocaties, met name het begrotingsartikel. Het begrotingsartikel vervangt de basisallocatie als basisniveau voor de budgetcontrole van de uitgaven en vormt een eerste stap in de richting van een prestatiegerichte begroting. Bij de begrotingsopmaak 2013 worden zowel de algemene uitgavenbegroting, de algemene middelenbegroting als de DAB-begrotingen volledig opgesteld aan de hand van begrotingsartikelen. Met het oog op het verder evolueren richting een prestatiegerichte begroting vanaf de begrotingsopmaak 2014 wordt een nota aan de Vlaamse voorbereid die een overkoepelende visie op de programmastructuur zal uitwerken. In de aanloop naar de definitieve van het uitvoeringsbesluit inzake single audit werd de implementatie ervan begeleid door een stuurgroep waarin alle belangrijke controleactoren, inclusief het Rekenhof, vertegenwoordigd waren. Daarnaast wordt per afzonderlijke entiteit een single audit team geïnstalleerd. In een audit team is, naast de betrokken controleactoren, de gecontroleerde zelf ook

13 Stuk 1775 ( ) Nr betrokken. Dit maakt de aanpak uniek. De krachten van alle bij de entiteit betrokken controleactoren worden gebundeld en de expertise van zowel controleactoren als gecontroleerde worden gedeeld. Deze aanpak krijgt mijn volle steun. Op basis van de eerste ervaringen heb ik dan ook, samen met de collega s van de Vlaamse, een ontwerp tot wijziging van het Rekendecreet bij het Vlaams Parlement ingediend. Door gebruik te maken van de impliciete bevoegdheid uit de bijzondere wet op de hervorming der instellingen kon een uitzondering op het beroepsgeheim van de bedrijfsrevisor ten gunste van het Rekenhof en IAVA met betrekking tot Vlaamse instellingen aan het Vlaamse Parlement worden voorgesteld. Hierdoor worden mogelijke juridische bezwaren bij bedrijfsrevisoren, door het uitwisselen van informatie met het Rekenhof en IAVA, vermeden. Het invoeren van het single audit concept verloopt momenteel via 2 pilootprojecten, maar zal in 2013, na evaluatie, verder uitgerold worden naar alle entiteiten die onder het Rekendecreet ressorteren. Het geheel zal bovendien leiden tot efficiëntere controles, die ons toelaten te voldoen aan de eisen die door Europa worden opgelegd naar controle op de financiële rapportering in het kader van six pack (zie verder, aangaande economic governance). Met betrekking tot de efficiënte en effectieve aanpak van subsidieregelingen werd het afgelopen jaar in overleg getreden met de belanghebbenden binnen de Vlaamse overheid door middel van een ad hoc werkgroep die werd opgericht binnen de schoot van het SOFI. Op basis van de opmerkingen en de gevallen die uit deze werkgroep en andere overlegmomenten naar voor zijn gekomen werd het ontwerpbesluit bijgesteld. Vanaf begin 2012 worden de bepalingen van het ontwerpbesluit bovendien informeel afgetoetst in het kader van de dossiers die ter begrotingsakkoord worden voorgelegd aan de minister van Financiën en Begroting. Na het finaal overleg met alle betrokken actoren zal het ontwerpbesluit betreffende de algemene regels inzake subsidiëring ter aan de Vlaamse voorgelegd worden met het oog op de inwerkingtreding van het nieuwe besluit vanaf 1 januari ) Het sleutelproject optimalisering en vernieuwing financieel instrumentarium Optimalisering en vernieuwing van het financieel instrumentarium is een sleutelproject in het kader van het Meerjarenprogramma slagkrachtige overheid. Vanuit de deelprojecten werd in 2012 verder gewerkt aan de projectdoelstelling om het financieel instrumentarium te optimaliseren en te vernieuwen. In 2012 werd het door het CAG goedgekeurde concept van de overkoepelende benadering van de analytische boekhouding verder uitgewerkt en toegepast op de initiële begroting Dit deelproject heeft tot doel overkoepelende managementinformatie ter beschikking te stellen. De uitgaven werden hierbij opgedeeld in grote uitgavengroepen zoals onder andere loonkosten personeel, ICT uitgaven, uitgaven m.b.t. huisvesting, beleidsuitgaven, apparaatskosten en toelagen aan te consolideren instellingen. De verfijnde principes werden toegelicht aan en gevalideerd door de werkgroep en de stuurgroep van het sleutelproject. Op basis van analyse per entiteit wordt een set van verdeelsleutels verfijnd om de algemene kosten ICT, huisvesting en lonen toe te wijzen aan beleidsuitgaven, apparaatskosten intern en apparaatskosten Vlaamse overheid. De invoering van de budgetcontrole voor de rechtspersoon Vlaamse Gemeenschap op begrotingsartikel en geaggregeerde ESR-code verhoogt in grote mate de soepelheid bij de boekhoudkundige verwerking van de verrichtingen. Zowel de ESR-code als de economische rekening kan meer gedetailleerd en dus correcter worden gebruikt. Het verkrijgen van uniformiteit in de rapporteringen is een belangrijk objectief van het sleutelproject. Voor de aangepaste rapportering naar aanleiding van het Rekendecreet werd eenzelfde rapporteringsjabloon voor Vlaamse Gemeenschap en rechtspersonen opgemaakt en meegedeeld aan de Vlaamse. Het rapporteringsjabloon bevat een bedrijfseconomische rapportering, aansluiting tussen balans/resultatenrekening en uitvoering van de begroting.

14 14 Stuk 1775 ( ) Nr. 1 In het kader van het deelproject optimalisatie van processen om een tijdige en correcte aanrekening te verwezenlijken in de boekhouding, wordt de logistieke functionaliteit, waarbij het mogelijk is goederen en diensten aan te kopen via catalogus en raamcontracten in OraFin, ter beschikking gesteld. In september is tevens een proefproject van start gegaan waarbij de facturen van het departement bestuurszaken doorgeboekt worden door het IVA Centrale Accounting. Als voorbereiding hierop worden vanaf november 2011 de facturen gescand bij de aanvang van het boekhoudkundig proces en vervolgens digitaal ter beschikking gesteld bij het sproces. De consolidatie van universiteiten, hogescholen en FWO (jaarrekening 2011 evenals begroting 2013) wordt voorbereid door middel van infosessies en werkvergaderingen met de betrokken instellingen. In mijn vorige beleidsbrief kondigde ik tevens aan dat in 2012 aan de hand van een pilootproject de mogelijke uitrol van Orafin voor de Vlaamse overheid zou worden geëvalueerd. De financiële administratie van de Vlaamse Gemeenschap wordt gevoerd met het softwaresysteem Oracle e-business Suite-release 12 (Orafin). De vereiste dat de boekhouding van elke rechtspersoon volledig afgescheiden moet zijn, ook als meerdere boekhoudingen in één systeem worden gevoerd, kan ingevuld worden door Orafin. Om ervaring en inzicht te verwerven wordt gewerkt op basis van een pilootproject voor Toerisme Vlaanderen. Doorheen workshops en veranderingsbeheer wordt de kennis van en de fit met Orafin bevestigd en vertrouwen opgebouwd. 4) Voorstel structurele begrotingsnorm In de adviezen van de werkgroep structurele norm en de SERV werd een structurele norm ontwikkeld onder de vorm van een uitgavennorm. Zoals ik vorig jaar reeds had aangekondigd heeft een structurele normering pas meerwaarde als er meer informatie is over hoe de structurele evolutie van de ontvangsten van de Vlaamse Gemeenschap in de toekomst zal verlopen. Anderzijds wordt de implementatie van een structurele norm tevens beïnvloed door nieuwe regelgeving inzake de versterking van het Europees begrotingstoezicht op de lidstaten, die hierna aan bod komt (zie economic governance ). Het lijkt me dan ook opportuun de concretisering van deze elementen af te wachten vooraleer een structurele norm te implementeren. 5) Economic governance Het afgelopen jaar werden er passend in het breder kader van de versterking van de Economische en Monetaire Unie op Europees niveau belangrijke stappen ondernomen ter versterking van het begrotingstoezicht op de lidstaten. Er werden drie belangrijke stappen gezet inzake nieuwe regelgeving. Ten eerste trad op 13 december 2011 een zesdelig pakket bestaande uit vijf verordeningen en een richtlijn het six pack in werking. Dit pakket heeft als hoofddoelstelling een krachtiger preventief optreden ter vermijding van buitensporige tekorten, een krachtiger corrigerend optreden en een reductie van onevenwichten op macro-economisch en concurrentieel vlak. Verder bracht de Europese Commissie op 23 november 2011 twee bijkomende voorstellen van verordeningen uit gekend onder de naam two pack. Die voorstellen betreffen respectievelijk de versterking van het economisch en budgettair toezicht op lidstaten die ernstige moeilijkheden ondervinden of dreigen te ondervinden ten aanzien van hun financiële stabiliteit in het eurogebied, en de gemeenschappelijke voorschriften voor het monitoren en beoordelen van ontwerpbegrotingsplannen en voor het garanderen van de correctie van buitensporige tekorten van de lidstaten in het eurogebied. Een akkoord over de teksten wordt dit jaar nog verwacht.

15 Stuk 1775 ( ) Nr Tenslotte werd ook het Verdrag inzake stabiliteit, coördinatie en bestuur in de Economische en Monetaire Unie ondertekend. Dit verdrag stipuleert onder meer de opname van een gouden regel van een begroting in structureel evenwicht in de nationale wetgeving van de deelnemende lidstaten. Tijdens haar vergadering van 11 mei 2012 werd met de principiële door de Vlaamse het ratificatieproces in gang gezet. In samenwerking met de FOD Budget en Beheerscontrole en het Departement Bestuurszaken werd er een analyse opgesteld betreffende de impact van de bovengenoemde nieuwe regelgeving op het Vlaamse Gewest en de lokale overheden. Op basis van deze impactanalyse ontwikkelde mijn administratie een visie op de implementatie van dit nieuw regelgevend kader binnen de Belgische context. Die ambtelijke visie werd overgemaakt aan de FOD Budget en Beheerscontrole. 6) Implementatie begrotingstool Het testen van een nieuwe release van de begrotingstool Buteo in het najaar 2011 verliep succesvol, voor wat betreft de huidige omgeving. Al gauw werd evenwel duidelijk dat de wijzigingen aan de begrotingsstructuur, om aan het Rekendecreet te voldoen, moeilijk in die release konden worden opgezet. In het kader van de analyse voor de upgrade van de betrokken software werd onderzocht of die wijzigingen na de upgrade wel zouden kunnen worden opgevangen en maatwerk zou kunnen vermeden worden. Die analyse, die op kosten van de leverancier werd uitgevoerd, bleek evenwel niet positief. De voorgestelde oplossingen (prototypes) botsten telkens op problemen rond : Of onderhoud: te arbeidsintensief voor beheerders Of beveiliging: opzetten van een sterke beveiliging verhindert gelijktijdige invoer van gegevens door begrotingsverantwoordelijken Of gebruikersinteractie: te veel keuzemogelijkheden vergroten de foutenlast bij de begrotingsverantwoordelijken. Daarom werd de samenwerking met SAS stopgezet en wordt vanaf 2013 een nieuwe weg ingeslagen. 7) Verdere uitbouw dienst vastgoedakten De Vlaamse keurde mijn voorstel goed om de dienstverlening van de dienst vastgoedakten uit te breiden naar de lokale besturen. De Raad van State achtte het Vlaamse Gewest echter niet bevoegd om in naam van de lokale overheden akten te verlijden. Ik wilde de gemeenten evenwel een oplossing aanreiken om hun investeringsprojecten te versnellen. Die oplossing werd gevonden door de dienst vastgoedakten de dossiers te laten voorbereiden en de akten te laten opmaken. Die akten worden dan daarna ondertekend door de burgemeester. Een aantal gemeenten wensen van deze oplossing gebruik te maken. Om een ongecontroleerde toevloed van dossiers te voorkomen, werden door een onafhankelijke jury die dossiers uitgekozen (circa 350) die voor in aanmerking komen en dit op basis van vooraf vastgelegde prioriteiten. Afhankelijk van het tijdstip waarop de gemeenten deze dossiers overmaken aan de dienst vastgoedakten, zal dit een verhoging van het aantal akten tot gevolg hebben in Aan de federale minister van Financiën werd ook gevraagd om de federale aankoopcomités aan te sporen de dossiers, na de door hen gedane schatting en onderhandeling, over te maken aan de dienst vastgoedakten die dan de akten kan voorbereiden en ondertekenen. Indien hier positief op wordt gereageerd, kan dit ook een verhoging van het aantal akten tot gevolg hebben. De bevoegdheidsuitbreiding (pooling van landmeters/experten) voor de dienst vastgoedakten werd opgenomen in het ontwerp van decreet houdende diverse bepalingen betreffende financiën en

16 16 Stuk 1775 ( ) Nr. 1 begroting. Dit ontwerp werd voor het zomerreces goedgekeurd door de Vlaamse en werd ingediend in het Vlaams Parlement. De concrete uitwerking ervan zal - mits de door het Vlaams Parlement -in 2013 resultaten kunnen opleveren. Een eerste plan van aanpak om de overname van de aankoopcomités door de gewesten voor te bereiden werd opgemaakt. De medewerking van de federale overheid is momenteel nog zeer beperkt. 8) Toezicht houden op een faciliteren van PPS-projecten Zoals in mijn vorige beleidsbrief vooropgesteld, heeft het beleidsdomein Financiën en Begroting in samenwerking met het Kenniscentrum PPS en de bevoegde departementen/agentschappen bijgedragen aan de jaarlijkse rapportering aan het Vlaams Parlement van de projecten alternatieve financiering. Die informatieverzameling en de eruit voortvloeiende rapportering stelt het departement Financiën en Begroting in staat om de ESR-invloed van deze projecten in meerjarig perspectief in te schatten en in rekening te brengen. Eurostat wenst binnen het kader van de voormelde economic governance een volledig zicht te krijgen op de directe en indirecte schuldsituatie van alle overheden. Hoewel de investeringen via PPS-projecten ESR-matig buiten de begroting blijven, wenst ze de financiële en contractuele evolutie van deze PPS-projecten nauwgezet op te volgen. In die materie zal er vanuit het departement Financiën en Begroting dan ook verder nauwgezet samengewerkt worden met het PPS Kenniscentrum om tegemoet te komen aan de vragen en wensen van Eurostat en INR. Gelet op de mogelijkheden die PPS biedt om een inhaalbeweging inzake infrastructuur te realiseren, is naast het toezicht hierop, ook de monitoring van de financiering van deze PPS-projecten essentieel. Het departement Financiën en Begroting heeft hier een belangrijke, begeleidende en coördinerende rol. De financiering van deze PPS-projecten werd vroeger voornamelijk gerealiseerd via de banken. Door verschillende invloeden (waaronder IFRS-boekhoudregels en Basel III-reglementering) zijn de vereisten voor de banken op het vlak van liquiditeit en kapitaal echter verstrengd. Hierdoor is enerzijds de langetermijnfinanciering van de banken duurder geworden en is anderzijds het beschikbaar bedrag van de banken om langetermijnkredieten te verstrekken beperkt. Hierover is een dialoog gevoerd met verschillende binnen- en buitenlandse banken. Daarnaast zijn heden twee onafhankelijke onderzoeken gestart om de impact van de gewijzigde financiële markten op de financieringen waarin de Vlaamse overheid is betrokken, waaronder deze van PPS, beter te kunnen inschatten. 9) Verder opvolging ESR-rapportering lokale besturen Het feit dat het Agentschap Binnenlands Bestuur zelf in staat is om voor lokale overheden een ESRvorderingensaldo te berekenen, heeft ertoe geleid dat het INR haar berekeningsmethode in 2012 grondig heeft herbekeken. Dit sterkt mijn overtuiging dat wij in staat zijn de sector van lokale overheden op financieel vlak op een correcte wijze op te volgen. Omdat ook lokale besturen moeten tegemoet komen aan de Europese eisen inzake budgettaire controle binnen de Eurozone, is het Agentschap Binnenlands Bestuur in 2012 gestart met het ontwikkelen van een systeem dat een vlotte consolidatie van financiële gegevens van alle betrokken lokale besturen moet mogelijk maken. Dit systeem zal Vlaanderen in staat stellen om via elektronische weg, zowel de meerjarenplanningen als de budgetten van lokale overheden op ESR-niveau te consolideren. Vanaf 2014 zullen ook de uitvoeringsgegevens op kwartaalbasis en de jaarrekeningen op dezelfde wijze aan Europa kunnen worden overgemaakt. Met betrekking tot de afbakening van de subsector lokale overheden werden inmiddels alle noodzakelijke gegevens door het Agentschap Binnenlands Bestuur aan het INR overgemaakt en is het nu uitkijken naar de verdere initiatieven van het INR. 10) Verdere procesautomatisering De vooropgestelde optimalisatie van het proces van het agenderen van dossiers bij de Vlaamse en de uitrol van een systeem van het opvolgen van de briefwisseling werd uitgevoerd. Zo

17 Stuk 1775 ( ) Nr werd een web-applicatie opgezet om de dossiers te kunnen opvolgen die het departement Financiën en Begroting initieert en op de Vlaamse moeten worden geagendeerd. Op die manier wordt de dossieropvolging binnen het departement en tussen het kabinet en het departement verbeterd. Ook voor wat de briefwisseling betreft, werd een applicatie opgezet die momenteel in gebruik is bij één afdeling (BOB) en zal worden uitgerold naar het ganse departement. De automatisering van de procesopvolging van waarborgverstrekking in het kader van de scholenbouw was vooropgesteld. Wegens de vertraging van het project schoolgebouwen werd dit project evenwel tijdelijk on hold gezet. De verdere uitwerking werd vereenvoudigd. De opvolging zal niet via een specifiek te ontwikkelen toepassing gebeuren, maar met standaardsoftware. Ik kondigde in mijn vorige beleidsbrief tevens aan dat in het kader van notariële akten en de onteigeningen werk zou worden gemaakt van geautomatiseerde informatiedoorstroming via het aanspreken van webservices. De aansluiting op het project 4 th Way (4 de weg) van FEDICT liep evenwel onvoorzienbare vertraging op. Verderop in deze beleidsbrief geef ik daarover meer duiding. Wel werden er in hetzelfde kader webservices ontwikkeld naar de VLM (in het kader van het recht van voorkoop) en naar het belastingsysteem van de Vlaamse overheid voor de openstaande belastingschuld. De binnen het departement ontwikkelde toepassing inzake de automatisering van het proces aangaande de parlementaire vragen werd ook overgedragen naar het beleidsdomein RWO. 11) Via internet raadpleegbare begrippendatabank opzetten Met het oog op het creëren van een databank met duidelijke, transparante en toegankelijke begrippen heeft het redactiecomité voor de begrippendatabank, bestaande uit vertegenwoordigers van entiteiten van het volledige beleidsdomein, een lijst met validatiecriteria opgesteld die de kwaliteit van de databank moeten helpen bewaken. Wat volgde was een beoordeling en waar nodig aanpassing van de bestaande begrippen en een definiëring van nog ontbrekende begrippen. Ingevolge de inwerkingtreding van het Rekendecreet in 2012 dienden in het bijzonder de definities van begrippen rond begroting en boekhouding van de Vlaamse overheid herbekeken en aangevuld te worden. Verder werd de databank ook informatica-technisch op punt gezet. Actieprogramma Initiatief 1. Meetbaar maken van efficiëntiewinsten Zoals in de afgelopen jaren van mijn mandaat wil ik ook in 2012 en 2013 actief vanuit Financiën en Begroting meewerken aan het verder meetbaar maken van efficiëntiewinsten. Ik blijf op dat vlak vertrekken vanuit de vijf efficiëntieniveaus in combinatie met de inmiddels ontwikkelde meetinstrumenten. De efficiëntie-indicatoren, die in 2012 werden ontwikkeld voor de verschillende domeinen waarvoor ik verantwoordelijk ben, zullen worden geoperationaliseerd en aangegrepen om de processen te verbeteren. Samen met de Diensten voor het Algemeen sbeleid en Bestuurszaken wil ik de resultaten van de efficiëntieberekeningen uitgevoerd door mijn administratie aangrijpen om een sluitend, gedragen en generiek kader uit te werken waarbinnen efficiëntiewinsten kunnen worden berekend en vergeleken. De logische voorziene stappen bij het opzetten van de overheidsbrede analytische boekhouding sluiten hier naadloos op aan. Tenslotte wil ik aan de hand van één van mijn diensten binnen de administratie voor begrotingsopmaak 2014 een prestatiebegroting uitwerken die verder gaat dan een theoretische benadering van Middelen, Activiteiten, Prestaties en Effecten (MAPE), en die ook en vooral rekening houdt met de budgettaire realiteit en haar beperkingen en poogt reële schaalvoordelen bloot te leggen. Het hoofddoel van deze oefening is te

18 18 Stuk 1775 ( ) Nr. 1 onderzoeken hoe de verschillende diensten en actoren betrokken bij de begrotingsopmaak met dergelijke begroting omgaan en er lessen uit trekken. Initiatief 2. Verdere stappen in het sleutelproject optimalisering en vernieuwing financieel instrumentarium Het concept van de analytische boekhouding is gebaseerd op meerdere niveaus, namelijk een overkoepelende benadering en een gedetailleerde benadering. In de gedetailleerde benadering wordt de link gelegd met de doelstellingen uit de beheersovereenkomst en/of ondernemingsplan. Voor entiteiten die een gedetailleerde analytische boekhouding gebruiken kan de link gelegd worden tussen beiden. In overleg met werkgroep en stuurgroep wordt een voorstel van aanpak opgemaakt om de overkoepelende analytische informatie en de gedetailleerde analytische informatie die uit de boekhouding kan gegenereerd worden verder te verfijnen. Hierdoor is er op termijn een duidelijkere en transparantere rapportering, die een efficiëntere inzet van middelen mogelijk maakt. Initiatief 3. Verdere implementatie economic governance De nieuwe regelgeving inzake de versterking van het Europees begrotingstoezicht op de lidstaten zal een belangrijke impact hebben op het begrotingsbeleid, de begrotingsagenda en de rapportering van het Vlaamse Gewest en de lokale overheden, en zal een intensievere samenwerking tussen de verschillende sub-entiteiten van de gezamenlijke overheid vereisen. De eerste stappen in de richting van de implementatie van deze regelgeving in Belgische context werden reeds genomen op administratief niveau. De echte onderhandelingen met de andere deelstaten en de federale overheid moeten evenwel nog van start gaan. In afwachting van de resultaten van deze onderhandelingen, bereidt mijn administratie reeds de nodigde regelgevende en organisatorische aanpassingen voor. Initiatief 4. Nieuwe begrotingstool Ik gaf al aan dat ik voor de nieuwe begrotingstool een andere weg wilde inslaan. Aangezien het begrotingsproces in de openbare sector zeer specifieke eisen stelt, wordt ervoor gekozen de ontwikkelingen in eigen beheer uit te voeren. Naast de wijzigingen die het Rekendecreet reeds teweegbracht, worden immers ook nog grondige wijzigingen verwacht, naar aanleiding van de implementatie van voormelde nieuwe Europese (rapporterings-) verplichtingen (two pack en six pack). Ook de zesde staatshervorming zal een impact hebben op de begroting(structuur). Door een nauwe samenwerking van de ICT medewerkers en de medewerkers van begroting, wordt voor een tweeledige aanpak gekozen: 1) Ontwikkeling van een web-toepassing voor de begrotingsopmaak: de bedoeling is dat de medewerkers van begroting deze toepassing zelf ontwikkelen, met coaching en ondersteuning van de dienst Applicaties en Procesondersteuning van het departement. Op die manier kan de dienst begrotingszaken zelf heel gemakkelijk aan onderhoud blijven doen en zelf uitbreidingen en aanpassingen ontwikkelen voor deze toepassing. De huidige Acces databank, die in het kader van de steeds nieuwe wijzigingen, stilaan tegen haar limieten aanloopt, wordt dus op termijn vervangen. 2) Ontwikkeling van een web-toepassing voor het sproces: een externe firma wordt ingehuurd om een flexibele(makkelijk aanpasbare) oplossing uit te werken. In Sharepoint kan voor de van begrotingsvoorstellen een workflow worden opgezet waarbij: o Men meerdere niveaus voor validatie heeft

19 Stuk 1775 ( ) Nr o o Men flexibiliteit heeft: het aantal niveaus van de workflow kan per beleidsdomein worden bepaald bij de opstart van elke begrotingsronde Consolidatie van data mogelijk is op bepaalde validatie niveaus Ook deze toepassing zal na de in productiestelling in eigen beheer komen. Efficiëntie wordt verzekerd doordat alle begrotingsvoorstellen in de toekomst niet meer op papier maar via deze Sharepoint worden ingediend. Het al dan niet gebruik maken van de workflow blijft een vrije keuze van elk beleidsdomein. De beide toepassingen zullen met elkaar kunnen communiceren en data kunnen uitwisselen. Op deze manier kan er op een gebruiksvriendelijke, gecentraliseerde en geautomatiseerde manier gewerkt worden zonder te hoeven inboeten aan flexibiliteit. Ik moet ook nu benadrukken dat het begrotingsproces zo kritiek is wat de doorlooptijd betreft, dat slechts na een volledige testing van alle functionaliteiten met een representatief aantal gebruikers, de applicaties in gebruik zullen worden genomen. Deze aanpak heeft in het verleden zijn dienst reeds bewezen. Door de beperkte inproductiestellingen van de releases van SAS, heeft het begrotingsproces nooit hinder ondervonden van de gebreken die deze releases nog vertoonden. Initiatief 5. Nieuwe dienstverlening dienst vastgoedakten Ik blijf ook het volgende jaar werken aan een ruimere en breder gedragen dienstverlening door de dienst vastgoedakten. Om de dienst vastgoedakten een belangrijke rol te laten spelen bij de procedures van minnelijke onteigeningen (die 90 % van alle investeringsdossiers bevatten) is de uitbouw gepland van een gestructureerde dienstverlening die aan entiteiten en lokale besturen een all-in formule aanbiedt. In deze all-in formule schat de Vlaamse Landmaatschappij de eigendommen en voert ze de onderhandelingen met de eigenaars. Het voorbereiden, de ondertekening van authentieke akten en de nazorg ervan is een taak die weggelegd is voor de dienst vastgoedakten. De Vlaamse Landmaatschappij kan deze schattingen doen in buitengebied en licht verstedelijkte gebieden, terwijl in de andere gebieden het systeem van de pooling van landmeters en/of experten kan worden gebruikt. In het kader van deze embryonale samenwerking worden in concreto 2 proefprojecten opgestart met het oog op de aanleg van fietspaden: in deze twee projecten gaat het om 311 onteigeningen. In de loop van 2013 kan dan ook een permanente en structurele samenwerking tot stand komen tussen de Vlaamse Landmaatschappij en de dienst vastgoedakten. In het kader van het Witboek Interne Staatshervorming wordt de samenwerking tussen de lokale besturen enerzijds en de dienst vastgoedakten anderzijds verder bestendigd en uitgebouwd. Door een projectmatige aanpak van dossiers kan het leerproces, zowel voor de lokale besturen als voor de dienst vastgoedakten, verder groeien. De overdracht van de aankoopcomités zal verder voorbereid worden. De medewerking van de federale diensten zal hierin cruciaal zijn. Initiatief 6. Hernieuwd financieel kader PPS-projecten De Vlaamse zal blijven inzetten op PPS om een inhaalbeweging inzake infrastructuur te realiseren. De nadruk zal, gelet op het wijzigende kader, moeten worden gelegd op de meerwaarde van

20 20 Stuk 1775 ( ) Nr. 1 de toekomstige PPS-projecten. In de evaluatie van die meerwaarde zal het departement Financiën en Begroting inzake het financiële en de potentiële risico s een belangrijke rol spelen. Zoals meegedeeld in het verslag van het vorig werkjaar zijn twee onafhankelijke studies gestart om de invloed van de gewijzigde financiële markten op onder andere lange termijn projectfinanciering beter te begrijpen. Op basis van de resultaten van deze studies en de gesprekken die zijn gevoerd met banken zal worden overlegd met de betrokken partijen hoe de structurering, financiering van toekomstige projecten op de gewijzigde situatie kan inspelen. Daarnaast zal worden geëvalueerd of de regelgeving dienaangaande moet worden aangepast om de financiering van PPS-projecten die een toegevoegde waarde hebben, te faciliteren, rekening houdend met alle potentiële risico s van de wijzigende markten en regels. Initiatief 7. Opstart pilootproject Toerisme Vlaanderen in Orafin Begin 2013 wordt de daadwerkelijke opstart van Toerisme Vlaanderen in Orafin uitgevoerd. De eerste maanden ligt de focus op de begeleiding en opvolging van een correcte opstart. Na de opstart worden de ervaringen, aandachtspunten en inzichten van het pilootproject geëvalueerd en nagegaan welke informatie en inzichten kunnen bekomen worden omtrent de scopebepaling en haalbaarheid van een verdere uitrol. Dit zal gebeuren in nauw overleg met de geïnteresseerde partijen binnen de Vlaamse administraties. Initiatief 8. Begrotingsstructuur op niveau van artikel in de middelenbegroting en bij de Vlaamse rechtspersonen Zoals in 2012 de begrotingsstructuur op niveau van artikel in de algemene uitgavenbegroting en langs de uitgavenzijde van de DAB-begrotingen is ingevoerd, zullen vanaf de begrotingsopmaak 2013 ook de algemene middelenbegroting en de middelenzijde van de DAB-begrotingen opgesteld worden aan de hand van begrotingsartikelen. Ook voor de middelenbegroting zullen enkele ESRaggregatieniveaus onderscheiden worden en zal er een verdere indeling in deelprogramma s zijn door een koppeling aan de doelstellingen. Vooraleer de nieuwe structuur op niveau van artikel voor de begrotingen van de Vlaamse rechtspersonen ingevoerd kan worden, zullen eerst de werkzaamheden van de technische commissie, opgericht binnen het thema Financieel management waarbij de integratie van de verschillende cycli worden beoogd (financiële, beheers- en beleidscyclus) van het sleutelproject Optimalisering en vernieuwing financieel instrumentarium, worden verdergezet. In overleg met de verschillende beleidsdomeinen van de Vlaamse overheid zullen de uitgaven van een Vlaams rechtspersoon analytisch worden ingedeeld. Deze indeling kan eventueel als basis worden gebruikt om de opdeling tussen beleids- en apparaatskredieten binnen de begrotingen van de Vlaamse rechtspersonen door te voeren, hetgeen onontbeerlijk is om, naar het voorbeeld van de begrotingsstructuur op niveau van artikel voor de ministeries, de nieuwe artikelstructuur ook binnen de begrotingen van de Vlaamse rechtspersonen te kunnen implementeren. Initiatief 9. Faciliteren veiling emissierechten Samen met mijn collega bevoegd voor Leefmilieu en Natuur zal ik mijn diensten vragen het nodige te doen om de veiling van emissierechten in de tweede periode te faciliteren. De expertise die mijn administratie heeft inzake risicobeheer kan ook hier mee ingezet worden om de kans op een optimale spreiding van de veilingen te verhogen bij het bepalen van de veilingkalender. Bovendien zullen zij van nabij het veilingprocédé opvolgen in samenwerking met de diensten van het beleidsdomein LNE.